مقاله پژوهشی
علوم گیاهان دارویی
سیده مهسا حسینی؛ محسن کافی؛ مسعود ارغوانی
چکیده
چمن لولیوم یا رای گراس چندساله گیاهی با نام علمی Lolium perenne L. از خانوادۀ گندمیان است که در طراحی فضای سبز اهمیت بسیاری دارد. هدف از انجام این پژوهش، بررسی تأثیر غلظتهای مختلف اسید سالیسیلیک بر بهبود برخی از ویژگیهای رشدی و بیوشیمیایی گیاه لولیوم تحت تنش خشکی بود. آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا ...
بیشتر
چمن لولیوم یا رای گراس چندساله گیاهی با نام علمی Lolium perenne L. از خانوادۀ گندمیان است که در طراحی فضای سبز اهمیت بسیاری دارد. هدف از انجام این پژوهش، بررسی تأثیر غلظتهای مختلف اسید سالیسیلیک بر بهبود برخی از ویژگیهای رشدی و بیوشیمیایی گیاه لولیوم تحت تنش خشکی بود. آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. تیمارهای موردبررسی در این آزمایش، اسید سالیسیلیک در سه سطح (0، 75/0 و 5/1 میلیمولار) و تنش خشکی در سه سطح (50، 75 و 100 درصد ظرفیت زراعی) بود. نتایج نشان داد تنش خشکی سبب افزایش میزان نشت یونی و تجمع پرولین شده اما میزان سبزینه (کلروفیل)، محتوای نسبی آب و میزان وزن خشکریشه و رشد شاخساره را کاهش داد. کاربرد برگی اسید سالیسیلیک تحت تنش خشکی در 5/1 میلیمولار، میزان سبزینه و محتوای نسبی آب را افزایش و نشت یونی و تجمع پرولین را کاهش داد. همچنین بالاترین میزان وزن خشکریشه و رشد شاخساره از پاشش اسید سالیسیلیک در غلظت 75/0 میلیمولار به دست آمد. با توجه به نتایج به‌دست‌آمده، کاربرد برگی تیمارهای اسید سالیسیلیک توانست اثرگذاریهای منفی ناشی از تنش خشکی را بر شاخص‌های رشدی و بیوشیمیایی چمن لولیوم بهبود بخشد.
مقاله پژوهشی
علوم گیاهان دارویی
عزیزاله خندان میرکوهی؛ محمدرضا طاهری؛ فروغ ظفر فرخی؛ فرهاد رجالی
چکیده
در این بررسی مشخص شد که قارچ‌ریشة (میکوریز) آربسکولار گونة Glomus mossea CA همزیستی بهتری با گیاه زینتی استئوسپرموم (Osteospermum hybrida ‘Passion Mix’) در مقایسه با گونههای دیگر این قارچ دارد. در این پژوهش تأثیر این‌گونه از قارچ‌ریشة آربسکولار و باکتریهای محرک رشد به تنهایی و یا در ترکیب، در شرایط تنش کم‌آبی بر میزان استقرار (کلون‌سازی) در ...
بیشتر
در این بررسی مشخص شد که قارچ‌ریشة (میکوریز) آربسکولار گونة Glomus mossea CA همزیستی بهتری با گیاه زینتی استئوسپرموم (Osteospermum hybrida ‘Passion Mix’) در مقایسه با گونههای دیگر این قارچ دارد. در این پژوهش تأثیر این‌گونه از قارچ‌ریشة آربسکولار و باکتریهای محرک رشد به تنهایی و یا در ترکیب، در شرایط تنش کم‌آبی بر میزان استقرار (کلون‌سازی) در ریشه و شاخص‌های کمی و کیفی رشد و میزان فسفر در بافت گیاه بررسی شد. آزمایش در شرایط گلخانهای به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در طی دو سال انجام گرفت. نتایج نشان داد گیاهان تلقیحشده با قارچریشه رشد بیشتری در مقایسه با گیاهان تلقیح نشده داشتند. بنابر نتایج، این ریزموجود تنها در سطح آبیاری70درصد ظرفیت زراعی قادر به بهبود این شاخصها در گیاه بود و در سطوح آبیاری 40درصد ظرفیت زراعی هرچند که استئوسپرموم توانست به رشد خود ادامه دهد اما بهرهگیری از این ریزموجود نقش مؤثری در بهبود رشد گیاه نداشت. همچنین تأثیر همافزایی بین قارچ و باکتریهای محرک رشد مشاهده شد بنابراین بهکارگیری قارچریشه و باکتریهای محرک رشد و استفاده از سطح بهینة آبیاری، میتواند در بهبود شاخص‌های رشد گیاه استئوسپرموم سودمند باشد.
مقاله پژوهشی
علوم گیاهان دارویی
فاطمه دهقان نیری؛ وحید رضا صفاری؛ علی اکبر مقصودی مود
چکیده
شوری یکی از عاملهای مهم محیطی است که رشد گیاهان را محدود میکند. بهمنظور بررسی تأثیر اسید سالیسیلیک بر برخی صفات رویشی و تغییرپذیری روزنة گیاه همیشه بهار، آزمایشی بهصورت فاکتوریل بر پایة طرح کامل تصادفی با پنج تکرار در گلخانة تحقیقاتی دانشگاه شهید باهنر کرمان در سال 1391 انجام شد. شوری بهعنوان عامل اول با پنج سطح 1، 3، 5، 7 و 9 میلی‌موس ...
بیشتر
شوری یکی از عاملهای مهم محیطی است که رشد گیاهان را محدود میکند. بهمنظور بررسی تأثیر اسید سالیسیلیک بر برخی صفات رویشی و تغییرپذیری روزنة گیاه همیشه بهار، آزمایشی بهصورت فاکتوریل بر پایة طرح کامل تصادفی با پنج تکرار در گلخانة تحقیقاتی دانشگاه شهید باهنر کرمان در سال 1391 انجام شد. شوری بهعنوان عامل اول با پنج سطح 1، 3، 5، 7 و 9 میلی‌موس بر سانتیمتر و اسید سالیسیلیک بهعنوان عامل دوم با سه سطح 0، 100 و 200 میلیگرم بر لیتر در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که تنش شوری و اسید سالیسیلیک هر دو سبب کاهش طول و عرض روزنة برگ‌ها شدند. بالاترین سطح شوری، سبب کاهش وزن خشک اندام هوایی، ریشه و محتوای نسبی آب برگ‌ها به ترتیب به مقدار 51، 58 و 24 درصد نسبت به شاهد شد. کاربرد اسید سالیسیلیک موجب بهبود این صفات در همة سطوح شوری شد. در بالاترین سطح شوری کاربرد محلول 200 میلیگرم بر لیتر اسید سالیسیلیک، به ترتیب موجب افزایش 24 و 28 درصدی وزن خشک اندام هوایی و ریشه و محلول 100 میلیگرم بر لیتر سبب افزایش 9 درصدی محتوی نسبی آب برگ نسبت به بدون کاربرد آنها شد.
مقاله پژوهشی
علوم میوه
مصباح بابالار؛ خدیجه جلیلی؛ محمدعلی عسگری سرچشمه؛ علیرضا طلایی
چکیده
تولید میوههای با کیفیت و قابلیت انبارداری بالا در سیب، اهمیت زیادی دارد. در این پژوهش اثرات نیترات آمونیوم و آهن بر خواص کیفی و پاداکسندگی (آنتیاکسیدانی) میوة سیب رقم گالا در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی بررسی شد. بدین منظور محلول‌پاشی کلات آهن در سه سطح (0، 5 و 10 میلیگرم در لیتر) و تغذیة خاکی نیترات آمونیوم در سه سطح (0، 40 ...
بیشتر
تولید میوههای با کیفیت و قابلیت انبارداری بالا در سیب، اهمیت زیادی دارد. در این پژوهش اثرات نیترات آمونیوم و آهن بر خواص کیفی و پاداکسندگی (آنتیاکسیدانی) میوة سیب رقم گالا در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی بررسی شد. بدین منظور محلول‌پاشی کلات آهن در سه سطح (0، 5 و 10 میلیگرم در لیتر) و تغذیة خاکی نیترات آمونیوم در سه سطح (0، 40 و 60 میلیگرم در کیلوگرم برای هر درخت) که بهصورت نواری بودند، انجام شد. نتایج نشان داد که استفاده از تیمارهای آهن و نیترات آمونیوم اثر معنیداری (01/0≥P) بر خواص کیفی میوه داشت. بنابراین نتایج، کاربرد نیترات آمونیوم باعث افزایش فعالیت پاداکسندگی کل و فنل کل شد. با افزایش غلظت آهن نیز میزان فعالیت پاداکسندگی کل افزایش، ولی میزان فنل کل کاهش یافت. همچنین کاربرد آهن باعث کاهش اسیدیتة کل و افزایش شاخص طعم میوه شد. بنابر نتایج به‌دست‌آمده، تیمارهای استفادهشده تأثیر معنیداری بر میزان مواد جامد محلول کل و شاخص‌های رنگ نشان ندادند. نتایج این پژوهش نشان داد که مصرف بهینة کود نیتروژن و آهن سبب افزایش کیفیت و محتوای پاداکسندگی سیب، رقم گالا میشود.
مقاله پژوهشی
علوم سبزی
پریسا قدیمی گرکرودی؛ فریبرز زارع نهندی؛ علیرضا مطلبی آذر؛ جابر پناهنده؛ محمدرضا دادپور
چکیده
بهمنظور بررسی صفات مربوط به ریزغدهزایی درون شیشهای در سیبزمینی رقم آگریا در واکنش به استفاده از دو آنتی‌ژیبرلین تریازولی، پاکلوبوترازول و یونیکونازول، دو آزمایش جداگانه، هر یک در پنج تیمار 0، 08/0، 16/0، 32/0 و 64/0 میلیگرم بر لیتر ماده و با چهار تکرار و در قالب طرح کامل تصادفی به اجرا درآمد. در این دو آزمایش صفات درصد ریزغدهزایی، ...
بیشتر
بهمنظور بررسی صفات مربوط به ریزغدهزایی درون شیشهای در سیبزمینی رقم آگریا در واکنش به استفاده از دو آنتی‌ژیبرلین تریازولی، پاکلوبوترازول و یونیکونازول، دو آزمایش جداگانه، هر یک در پنج تیمار 0، 08/0، 16/0، 32/0 و 64/0 میلیگرم بر لیتر ماده و با چهار تکرار و در قالب طرح کامل تصادفی به اجرا درآمد. در این دو آزمایش صفات درصد ریزغدهزایی، طول و قطر ریز‌غده‌ها، وزن تر ریز‌غده‌ها و شاخساره، طول جوانه‌های رشدیافته روی ریزغده، طول میان‌گره، شمار گره و برگ بررسی شدند. درصد ریزغدهزایی، طول، قطر و وزن تر ریز‌غده‌ها با افزایش میزان تریازول مصرفی افزایش پیدا کرد. طول جوانه‌های رشدیافته روی ریزغده با افزایش میزان تریازول‌ها کاهش یافت که ناشی از کاهش چشمگیر طول میان‌گره است. شمار گره‌ها و برگ‌ها نیز با افزایش غلظت آنتی ژیبرلین افزایش پیدا کرد. در شاخص‌های مربوط به ریزغدهزایی گیاهان تیمارشده با پاکلوبوترازول و یونیکونازول، عملکرد بهتری نسبت به گیاهان شاهد داشتند که این امر میتواند نشان‌دهندۀ مؤثر بودن این مواد در ریزغدهزایی باشد. با توجه به یافته‌های اخیر به نظر می‌رسد استفاده از پاکلوبوترازول و یونیکونازول در افزایش ریزغدهزایی و اندازۀ ریز‌غده‌ها و کاهش رشد رویشی شاخساره در سیبزمینی رقم آگریا مؤثر باشد.
مقاله پژوهشی
علوم گیاهان زینتی
خسرو بالی لاشکی؛ روح انگیز نادری؛ سیامک کلانتری
چکیده
ارکیدهها یکی از مهم‌ترین و معروف‌ترین گیاهان عمومی و موردپسند مردم جهان هستند که در میان آنها جنس فالانوپسیس بیشترین میزان تولید و فروش را دارد. از مهم‌ترین چالش‌های ارکیدهها دشواری افزونش آن‌هاست. به همین منظور آزمایشی برای افزایش و آسانگری افزونش این گیاه طراحی شد. در آغاز برای تولید کپسول بذر، گل‌های فالانوپسیس در ...
بیشتر
ارکیدهها یکی از مهم‌ترین و معروف‌ترین گیاهان عمومی و موردپسند مردم جهان هستند که در میان آنها جنس فالانوپسیس بیشترین میزان تولید و فروش را دارد. از مهم‌ترین چالش‌های ارکیدهها دشواری افزونش آن‌هاست. به همین منظور آزمایشی برای افزایش و آسانگری افزونش این گیاه طراحی شد. در آغاز برای تولید کپسول بذر، گل‌های فالانوپسیس در طی ماه‌های مختلف سال بهصورت دستی گرده‌افشانی شد و در مرحلۀ بعد برای مقایسۀ میانگین درصد جوانه‌زنی بذرها از سه محیط کشت 1/2 MS، Vacin-Went و Chen استفاده شد و بهترین عملکرد (37/83درصد جوانه‌زنی) با استفاده از محیط Chen به دست آمد. در مرحلۀ بعد شاخه‌زایی با استفاده از ریز نمونۀ گره‌های روی ساقۀ گل بررسی شد. بهترین نتیجه با تولید 3/15 گیاهچه به ازای هر گره در محیط MS محتوای 40/4 میلیگرم در لیتر BA و 1 میلیگرم در لیتر NAA به دست آمد. برگ‌های گیاهچه‌های به‌دست‌آمده از کشت گره برای تولید گیاهچه در محیط Chen و غلظتهای مختلف TDZ، BA و NAA کشت شدند و بهترین نتیجه (26/58 پداژه‌نما (پروتوکورم) به ازای هر ریز نمونه) در تیمار محتوای 3 میلیگرم در لیتر TDZ به دست آمد. در مرحلۀ سازگاری، گیاهان به گلخانه منتقل و در دو بستر متفاوت کشت شدند و هریک از گیاهچه‌های به‌دست‌آمده از بذر، گره و برگ بیشترین زنده‌مانی را در محیط حاوی کوکوپیت + زغال+ پوکه‌های صنعتی+ خرده‌های یونولیت (به نسبت1:1:2:4) نشان دادند. همچنین کوتاه‌ترین دورۀ زمانی از آغاز سازگاری تا گلدهی گیاهچه‌ها به مدت شانزده ماه و متعلق به گیاهان ناشی از کشت گره‌های ساقۀ گل بود.
مقاله پژوهشی
علوم سبزی
جمیله رهایی؛ معظم حسن پور اصیل؛ حبیب الله سمیع زاده لاهیجی؛ رسول انسی نژاد
چکیده
بهمنظور بررسی روابط بین صفات مؤثر بر وزن میوه در گوجهفرنگی، همبستگیهای فنوتیپی و ژنوتیپی صفات کمیتی و ریخت‌شناختی (مورفولوژیکی) و کیفیت میوه با استفاده از یازده رگه (لاین)، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. نتایج تجزیة واریانس نشان داد اختلاف بین رگهها برای همة صفات معنیدار بود. نتایج تجزیة ...
بیشتر
بهمنظور بررسی روابط بین صفات مؤثر بر وزن میوه در گوجهفرنگی، همبستگیهای فنوتیپی و ژنوتیپی صفات کمیتی و ریخت‌شناختی (مورفولوژیکی) و کیفیت میوه با استفاده از یازده رگه (لاین)، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. نتایج تجزیة واریانس نشان داد اختلاف بین رگهها برای همة صفات معنیدار بود. نتایج تجزیة همبستگی فنوتیپی و ژنوتیپی نشان داد صفت وزن میوه همبستگی معنیداری با اغلب صفات داشت. بیشترین مقادیر همبستگی مثبت فنوتیپی و ژنوتیپی بین صفت وزن و قطر میوه به دست آمد. نتایج تجزیة رگرسیون نشان داد صفات قطر میوه و نسبت طول به قطر میوه بیشترین تأثیر را بر وزن میوه در رگه‌های مختلف گوجهفرنگی داشتند. تجزیة علیت ژنوتیپی نشان داد که طول میوه، شمار برچه و فنول کل به ترتیب بیشترین تأثیر مستقیم و مثبت را روی وزن میوه داشتند و طول میوه به‌طور غیرمستقیم با درصد مواد جامد کل، قطر میوه، شمار برچه و ضخامت فرابر (پریکارپ) بر وزن میوه تأثیر داشت. تجزیة علیت فنوتیپی نشان داد که به ترتیب صفات ضخامت فرابر میوه، فنول کل و قطر میوه بیشترین تأثیر مستقیم را روی وزن میوه داشتند و ضخامت فرابر میوه به‌طور غیرمستقیم با طول میوه، قطر میوه و شمار برچه بر وزن میوه تأثیر داشت.
مقاله پژوهشی
علوم گیاهان دارویی
قاسم اسماعیلی؛ مجید عزیزی؛ حسین آرویی؛ لیلا سمیعی
چکیده
گزانگبین (Astragalus adscendens)متعلق به جنس گون‌ها و یکی از گونههای پراهمیت ایران از نظر ارزش دارویی، جنبه‌های اقتصادی و اجتماعی است. به دلیل قدرت افزایش کم این گیاه با بذر و قلمه، امکان کشت درون شیشهای این گیاه ارزیابی شد. اثر سه نوع سیتوکینین مختلف (BAP1، KIN2 و Ze3) با غلظتهای 5/0، 1، 2 و mg/l 4 در ترکیب با 0 و mg/l 5/0 NAA4 بر پرآوری جوانة انتهایی ...
بیشتر
گزانگبین (Astragalus adscendens)متعلق به جنس گون‌ها و یکی از گونههای پراهمیت ایران از نظر ارزش دارویی، جنبه‌های اقتصادی و اجتماعی است. به دلیل قدرت افزایش کم این گیاه با بذر و قلمه، امکان کشت درون شیشهای این گیاه ارزیابی شد. اثر سه نوع سیتوکینین مختلف (BAP1، KIN2 و Ze3) با غلظتهای 5/0، 1، 2 و mg/l 4 در ترکیب با 0 و mg/l 5/0 NAA4 بر پرآوری جوانة انتهایی بررسی شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی انجام شد. شاخسارهها به محیط کشت ریشهزایی حاوی IBA5 و NAA با غلظتهای 0، 3/0، 6/0 و mg/l 9/0 از هر کدام منتقل شدند. نتایج نشان داد تأثیر کاربرد سیتوکینینهای مختلف و غلظتهای استفادهشده از هر کدام و همچنین کاربرد NAA در میزان شاخسارة تولیدشده، شمار برگ و طول شاخسارهها معنیدار بود. بیشترین شاخه‌زایی (5/8 شاخساره در هر ریزنمونه) به همراه شمار برگ مناسب (4/22 برگ در هر شاخساره) در محیط کشت MS6 حاوی mg/l 4BAP به دست آمد. همچنین بیشترین مقدار ریشهزایی در محیط کشت MS حاوی mg/l 3/0 از هورمون NAA به دست آمد (100 درصد). بیش از 40 درصد گیاهچه‌های تولیدشده در گلدان حاوی مخلوط خاک، پیت و پرلیت (1:1:1) سازگار شدند.
مقاله پژوهشی
علوم میوه
نگین اخلاقی امیری؛ علی اسدی کنگرشاهی؛ جلال مهدوی ریکنده
چکیده
برای بررسی وضعیت گلدهی، تشکیل میوه‌چه و میوه در پرتقال تامسون ناول و نارنگی‌های انشوی سوجی‌یاما و میاگاوا در شرایط اقلیمی شرق مازندران، آزمایشی بهصورت تجزیة مرکب در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه باغ با مدیریت مختلف و در سه سال متوالی با پنج تکرار به اجرا درآمد. شمار گل، میوه‌چه و میوه ثبت و درصد تشکیل باقیمانده تا برداشت ...
بیشتر
برای بررسی وضعیت گلدهی، تشکیل میوه‌چه و میوه در پرتقال تامسون ناول و نارنگی‌های انشوی سوجی‌یاما و میاگاوا در شرایط اقلیمی شرق مازندران، آزمایشی بهصورت تجزیة مرکب در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه باغ با مدیریت مختلف و در سه سال متوالی با پنج تکرار به اجرا درآمد. شمار گل، میوه‌چه و میوه ثبت و درصد تشکیل باقیمانده تا برداشت میوه‌چه و میوه، نسبت به شمار گل محاسبه شد. در همة رقمها، کمترین شمار گل، میوه‌چه و میوه و در مقابل، بیشترین درصد تشکیل میوه‌چه و میوه، در سال سوم مشاهده شد. باغ 3 کمترین شمار گل، میوه‌چه و میوه و کمترین درصد تشکیل میوه‌چه و میوه را به خود اختصاص داد. به‌طور میانگین، رقم میاگاوا بیشترین شمار میوه‌چه و میوه را داشت. در مقابل، بیشترین درصد تشکیل میوه‌چه و میوه به رقم سوجی‌یاما تعلق داشت. پرتقال تامسون با اینکه از نظر تولید گل رتبة اول را داشت ولی شمار و نیز درصد تشکیل میوه‌چه و میوه در آن، کاهش زیادی نسبت به دو رقم دیگر نشان داد. باتوجه به نتایج، تشکیل گل و میوه در رقم‌های مختلف نسبت به هم روند همسانی داشتند. همچنین عاملهای محیطی و مدیریتی، تأثیر زیادی بر شمار گل، میوه‌چه و میوه و درصد تشکیل آنها نشان دادند.
مقاله پژوهشی
علوم میوه
مجید جامی؛ ولی ربیعی؛ مهدی طاهری
چکیده
به منظور بررسی تأثیر زمان برداشت بر وزن میوه، مقدار روغن و باردهی سال آیندة چند رقم زیتون (کنسروالیا، آمیگدالولیا، کاریدولیا، کرونائیکی، آربکین، زرد و روغنی) آزمایشی بهصورت اسپلیت‌پلات در زمان در قالب طرح پایة کاملاً تصادفی در سه تکرار در سال‌های 1392 و 1393 در ایستگاه تحقیقات زیتون (طارم - زنجان) اجرا شد. نتایج نشان داد که از بین ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر زمان برداشت بر وزن میوه، مقدار روغن و باردهی سال آیندة چند رقم زیتون (کنسروالیا، آمیگدالولیا، کاریدولیا، کرونائیکی، آربکین، زرد و روغنی) آزمایشی بهصورت اسپلیت‌پلات در زمان در قالب طرح پایة کاملاً تصادفی در سه تکرار در سال‌های 1392 و 1393 در ایستگاه تحقیقات زیتون (طارم - زنجان) اجرا شد. نتایج نشان داد که از بین رقم‌های مورد آزمایش رقم آمیگدالولیا بیشترین (شمار گلآذین و گل در شاخه، وزن میوه و مقدار روغن در ماده خشک) را داشت. همچنین بیشترین درصد تشکیل (گل کامل، میوة اولیه و میوة نهایی) در رقم آربکین ارزیابی شد. بنا بر نتایج تأثیر زمان برداشت، بیشترین وزن میوه در برداشت سوم مشاهده شد. مقدار روغن در مادة خشک در برداشت پنجم به بیشترین مقدار خود رسید. همچنین تأثیر زمان برداشت بر صفات مربوط به گلدهی و میوه‌دهی سال آینده نشان داد که بیشترین شمار گلآذین در برداشت چهارم، بیشترین شمار گل در شاخه در برداشت دوم و بیشترین درصد تشکیل (گل کامل، میوة اولیه و میوة نهایی) در برداشت سوم بهدست آمد. اثر متقابل زمان برداشت و رقم بر وزن تر میوه، درصد روغن، شمار گلآذین و گل در شاخه و درصد تشکیل گل‌های کامل، میوة اولیه و میوة نهائی در سطح 1درصد معنیدار شد. با توجه به صفات ارزیابی‌شده، برداشت میوة زیتون برای تهیة کنسرو اوایل مهرماه و برای استخراج روغن اواخر مهرماه قابل توصیه است.
مقاله پژوهشی
علوم میوه
مهسا احمدی پور رق آبادی؛ زهرا پاک کیش؛ وحید رضا صفاری
چکیده
امروزه از هورمونها و عناصر غذایی بهمنظور بهبود رشد رویشی و زایشی در بسیاری از محصولات کشاورزی در جهان استفاده میشود. هدف از انجام این تحقیق، افزایش تشکیل میوه، وزن میوه و در نهایت افزایش عملکرد در راستای بهبود رشد رویشی با استفاده از تیمارهای پوترسین (0، 01/0، 001/0 مولار) و نیترات پتاسیم (0، 2 و 4 درصد) و همچنین اثرهای متقابل آنها ...
بیشتر
امروزه از هورمونها و عناصر غذایی بهمنظور بهبود رشد رویشی و زایشی در بسیاری از محصولات کشاورزی در جهان استفاده میشود. هدف از انجام این تحقیق، افزایش تشکیل میوه، وزن میوه و در نهایت افزایش عملکرد در راستای بهبود رشد رویشی با استفاده از تیمارهای پوترسین (0، 01/0، 001/0 مولار) و نیترات پتاسیم (0، 2 و 4 درصد) و همچنین اثرهای متقابل آنها روی درخت میوه به رقم اصفهان بوده است. بدین منظور محلول‌پاشی روی درختان طی دو مرحلۀ نوکسبز و تمام گل بهصورت یک آزمایش کرتهای خردشده (اسپلیت) فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. مقایسۀ میانگینها نشان داد تیمارهای پوترسین 01/0 مولار به تنهایی و همراه با نیترات پتاسیم 4 درصد و 2 درصد تأثیر معنیداری در افزایش درصد تشکیل میوه، میانگین وزن میوه و عملکرد داشتند. تیمارهای پوترسین و نیترات پتاسیم سبب افزایش سطح برگ، شاخص سبزینه (کلروفیل) و افزایش طول شاخۀ سال جاری در مقایسه با شاهد شدند. بنا بر نتایج، تیمارهای پوترسین و نیترات پتاسیم با غلظت بالاتر و ترکیب همراه آنها در بیشتر صفات اندازهگیریشده به عنوان بهترین تیمارها و محلول‌پاشی در مرحلۀ نوکسبز به عنوان بهترین زمان کاربرد در این پژوهش معرفی شد.
مقاله پژوهشی
علوم میوه
ژیلا محمدی؛ لطفعلی ناصری؛ محسن برین
چکیده
ریزازدیادی یکی از روشهای رایج افزایش کلون‌های سیب است. اما بقاء کم و رشد ضعیف این گیاهان پس از انتقال، استفادۀ گسترده از این روش را محدود میکند. میزان موفقیت این روش میتواند با استفاده از عاملهای زیستی مانند همزیستی با قارچریشۀ آربوسکولار افزایش یابد. در این پژوهش تأثیر همزیستی قارچریشه و نوع بستر کشت بر رشد، استقرار بهتر ...
بیشتر
ریزازدیادی یکی از روشهای رایج افزایش کلون‌های سیب است. اما بقاء کم و رشد ضعیف این گیاهان پس از انتقال، استفادۀ گسترده از این روش را محدود میکند. میزان موفقیت این روش میتواند با استفاده از عاملهای زیستی مانند همزیستی با قارچریشۀ آربوسکولار افزایش یابد. در این پژوهش تأثیر همزیستی قارچریشه و نوع بستر کشت بر رشد، استقرار بهتر پایههای سیب MM106 و کاهش تلفات گیاهان ریزازدیادی‌شده در مرحلۀ سازگاری بررسی شد. این پژوهش در شرایط گلخانه بهصورت فاکتوریل با دو عامل قارچریشه در چهار سطح (Glomus inrtraradices، Glomus mosseae، G .mosseae + G. intraradices و شاهد) و بستر کشت در سه سطح (پیتماس، پرلیت و مخلوطی از هر دو) در قالب طرح کامل تصادفی در چهار تکرار انجام شد. پس از پانزده هفته برخی ویژگیها ارزیابی شد. نتایج نشان داد که همزیستی با قارچریشه و به‌ویژه گونۀ Glomus inrtraradic ارتفاع، شمار برگ، وزن تر و خشک ریشه، سبزینگی و عناصر فسفر، روی و آهن را افزایش داد. بهطوریکه ارتفاع و وزن تر ریشه در گیاهان تلقیحشده با Glomus inrtraradices به ترتیب 63/1 و 91/1 برابر نسبت به گیاهان شاهد افزایش داشت و نیز بیشترین میزان ویژگیهای اندازهگیریشده (بهجز سطح برگ) در همزیستی قارچریشه و بستر پیتماس مشاهده شد.
مقاله پژوهشی
علوم میوه
محبوبه یزدان پناه؛ حسین صادقی؛ حسین مرادی
چکیده
کیفیت خوراکی، بازارپسندی، مواد جامد محلول، اندازه و رنگ‌گیری میوة شلیل تحت تأثیر شدت و میزان نور مستقیم خورشید قرار دارد. به‌طورمعمول میوههای نواحی بیرونی درخت نور کافی دریافت کرده و رنگ مناسبی به خود می‌گیرند اما میوههای موجود در قسمت میانی و پایینی درخت که به دلیل سایه‌اندازی برگ‌های بالایی نور کمتری دریافت می‌کنند رنگ ...
بیشتر
کیفیت خوراکی، بازارپسندی، مواد جامد محلول، اندازه و رنگ‌گیری میوة شلیل تحت تأثیر شدت و میزان نور مستقیم خورشید قرار دارد. به‌طورمعمول میوههای نواحی بیرونی درخت نور کافی دریافت کرده و رنگ مناسبی به خود می‌گیرند اما میوههای موجود در قسمت میانی و پایینی درخت که به دلیل سایه‌اندازی برگ‌های بالایی نور کمتری دریافت می‌کنند رنگ و کیفیت مناسبی نداشته و بازارپسندی مطلوبی ندارند. بهمنظور بهبود کیفیت میوه‌هایی که در وسط و پایین تاج‌پوشش درخت قرار دارند، پژوهشی با استفاده از خاکپوش (مالچ)های بازتاب‌کنندة آلومینیومی و پلی‌اتیلنی سفید و شفاف در یکی از باغ‌های تجاری شلیل در شهر ساری انجام شد. صفات موردنظر در دو بخش بیوشیمیایی شامل آنتوسیانین، پاداکسنده (آنتی‌اکسیدان)، مواد جامد محلول، اسیدیته، فنول و ریخت‌شناختی (مورفولوژیکی) شامل وزن کل، وزن گوشت میوه، وزن هستة میوه، سفتی، حجم و قطر میوه ارزیابی شدند. بر پایة نتایج به‌دست‌آمده میزان نور بازتاب‌شده از خاکپوش‌های بازتابندة آلومینیومی و پلی‌اتیلنی باعث افزایش بهتر نفوذ نور به درون شاخساره شدند. افزایش نور تأثیر معنیداری بر وزن میوه، وزن گوشت، قطر میوه، آنتوسیانین، پاداکسنده و فنول میوه‌ها داشتند. در مقایسة کارایی خاکپوش‌های بازتابندة آلومینیومی در رنگ‌گیری، افزایش قند، افزایش وزن و میزان فنول میوه بیشتر از خاکپوش‌های بازتابندة پلی‌اتیلنی بوده است. به‌طورکلی نتایج این بررسی‌ها نشان داد که می‌توان از خاکپوش‌های بازتابنده برای بهبود میوه‌هایی که برای افزایش کیفیت به دریافت نور مستقیم خورشید وابسته‌اند استفاده کرد.
مقاله پژوهشی
وحیده هدایتی؛ سید مهدی حسینی مزینانی؛ روبرتو ماریوتی؛ خدیجه رضوی؛ لوسیانا بالدونی؛ امیر موسوی
چکیده
ریشهزایی قلمهها یکی از فرآیندهای اساسی و کاربردی در افزایش گیاهان چوبی به‌ویژه زیتون است. این امر انتخاب درختان برتر با ساختار ژنتیکی مطلوب را امکانپذیر میکند. تشکیل ریشه‌های نابجا مرحلۀ کلیدی در ریشهزایی به شمار می‌آید. لذا، شناسایی ژنهای درگیر در این فرآیند ضروری است. در این تحقیق، برای نخستین بار ژنهای importin ...
بیشتر
ریشهزایی قلمهها یکی از فرآیندهای اساسی و کاربردی در افزایش گیاهان چوبی به‌ویژه زیتون است. این امر انتخاب درختان برتر با ساختار ژنتیکی مطلوب را امکانپذیر میکند. تشکیل ریشه‌های نابجا مرحلۀ کلیدی در ریشهزایی به شمار می‌آید. لذا، شناسایی ژنهای درگیر در این فرآیند ضروری است. در این تحقیق، برای نخستین بار ژنهای importin بر پایۀ تطابق داده‌های ناقص نخستین نقشۀ ژنتیکی زیتون و صفات دخیل در ریشهزایی شناسایی شدند. به‌طور عموم ژنهای این خانواده به ورود و خروج ماکرومولکولها از راه منافذ هسته کمک می‌کنند. الگوی بیان ژنهای importin با روش qRT-PCR در نتاج ناشی از تلاقی دو ژنوتیپ با ریشهزایی متوسط در دورههای مختلف زمانی پس از قلمهگیری نشان داد که بیان این ژنها در نتاج با ریشهدهی پایین نسبت به نتاج با ریشهدهی بالا افزایش مییابد، که این تفاوت بیانی در ژن importin2 ملموستر است. دراینارتباط، پیشنهاد میشود که ایمپورتینها به‌احتمال پروتئینهای بازدارندۀ ریشهزایی را وارد یاخته می‌کنند و بنابراین بهمنظور استفادۀ کاربردی از این ژنها برای انتخاب قلمه‌های زیتون با ریشهزایی بالا و پایین در مراحل اولیۀ رشد، نیاز به آزمایش‌های تکمیلی ضروری به نظر می‌رسد.
مقاله پژوهشی
علوم گیاهان دارویی
پیمان عینی زاده؛ حمید دهقانی؛ مصطفی خدادادی
چکیده
به منظور بررسی تحمل و سازگاری به تنش خشکی در پانزده تودۀ گشنیز (Coriandrum sativum L.) بومی ایران، سه آزمایش به‌طور جداگانه در شرایط کشتزار در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. در آزمایش‌های اول، دوم و سوم به ترتیب توده‌های گشنیز در معرض آبیاری معمولی، تنش یک‌باره و تنش تدریجی قرار گرفتند. در این تحقیق شمار هفده صفت پدیدشناختی ...
بیشتر
به منظور بررسی تحمل و سازگاری به تنش خشکی در پانزده تودۀ گشنیز (Coriandrum sativum L.) بومی ایران، سه آزمایش به‌طور جداگانه در شرایط کشتزار در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. در آزمایش‌های اول، دوم و سوم به ترتیب توده‌های گشنیز در معرض آبیاری معمولی، تنش یک‌باره و تنش تدریجی قرار گرفتند. در این تحقیق شمار هفده صفت پدیدشناختی (فنولوژیکی)، ریخت‌شناختی (مورفولوژیکی) و فیزیولوژیکی اندازهگیری شد. نتایج تجزیۀ واریانس مرکب چندمتغیره و تک‌متغیره اختلاف معنیدار بین آزمایش‌ها و توده‌ها را از لحاظ تحمل به تنش خشکی نشان دادند. نتایج مقایسۀ میانگین کل آزمایش‌ها به روش کمترین اختلاف‌های معنیدار، برای بیشتر صفات تفاوت معنیداری را بین آزمایش‌ها نشان داد. بیشترین تأثیر تنش خشکی بر عملکرد میوه بود. نمودار‌های سه‌بعدی مربوط به شاخص میانگین هندسی بهره‌وری برای عملکرد و میزان اسانس‌های میوه نشان داد که تودۀ شمارۀ 10 میتواند برای تولید میوه و اسانس در مناطق با خشکی انتهای فصل توصیه شود. بیشترین میزان وراثت‌پذیری عمومی در آزمایش اول برای شمار میوه در هر بوته و در دو آزمایش همراه با تنش برای صفت شاخص برداشت مشاهده شد. با در نظر گرفتن وراثت‌پذیری و درصد پیشرفت ژنتیکی مورد انتظار در صفات شمار و عملکرد میوه، تولید رقم دورگ (هیبرید) برای بهبود این صفات میتواند پیشنهاد میشود.
مقاله پژوهشی
داریوش آتشکار؛ محی الدین پیرخضری؛ امیر عباس تقی زاده
چکیده
سیب یکی از مهم‌ترین درختان میوة دانه‌دار در جهان است و توسعة باغ‌ها روی پایههای رویشی از اولویت‌های کشور است. بهمنظور دستیابی به پایههای رویشی سیب سازگار با شرایط خاک کشور، تلاقی‌های هدفمندی بین ژنوتیپ‌های سیب پاکوتاه بومی ایران (آزایش اصفهان و مربایی مشهد) بهعنوان والد مادری و پایههای رویشی (M9، M27 و B9) بهعنوان والد پدری، ...
بیشتر
سیب یکی از مهم‌ترین درختان میوة دانه‌دار در جهان است و توسعة باغ‌ها روی پایههای رویشی از اولویت‌های کشور است. بهمنظور دستیابی به پایههای رویشی سیب سازگار با شرایط خاک کشور، تلاقی‌های هدفمندی بین ژنوتیپ‌های سیب پاکوتاه بومی ایران (آزایش اصفهان و مربایی مشهد) بهعنوان والد مادری و پایههای رویشی (M9، M27 و B9) بهعنوان والد پدری، از سال1384 لغایت سال1387 انجام گرفت. ارزیابی‌های مقدماتی نتاج ناشی از تلاقی‌ها و گرده‌افشانی آزاد برای گزینش پایة رویشی سیب با قابلیت افزایش رویشی آسان و همچنین مقاومت ظاهری به شتة مومی انجام گرفت. از مجموع 3032 دانهال، شمار 218 ژنوتیپ با قابلیت افزایش رویشی آسان و مقاومت ظاهری نسبت به شتة مومی انتخاب شدند. پس از غربال ثانویه در گلخانه با قلمه‌های خشبی و سامانة پاگرما (Bottom heat)، شمار سیزده ژنوتیپ آسان ریشه‌زا با شمار و طول ریشه و حجم پینه (کالوس)زایی بیشتر، انتخاب شدند. داده‌های به‌دست‌آمده نشان داد که در میان ترکیب تلاقی‌ها، نتاج مربوط به ترکیب رقم آزایش اصفهان و پایههایM9 ، B9و M27 دارای قابلیت ریشهزایی مناسب و نتاج ترکیب رقم مربایی مشهد با پایههای تجاری یادشده، قابلیت ریشهزایی ضعیف‌تری از خود نشان دادند. نسبت شمار ریشه‌های اصلی به شمار ریشه‌های افشان در نتاج گرده‌افشانی آزاد ژنوتیپ‌های ایرانی بیشتر از پایههای خارجی بود. این صفت بر استقرار مناسب پایه در خاک و مقاومت به تنش خشکی اهمیت زیادی دارد و نشان‌دهندة سازگاری بیشتر این پایههای بومی با شرایط و محدودیت‌های خاکی کشور است.
مقاله پژوهشی
علوم میوه
مهرداد نوروزی؛ حمید رضا کریمی؛ سید حسین میردهقان
چکیده
بهمنظور ارزیابی تأثیر نوع پایه، پیوندک و برخی روشهای چوپیوند و کوپیوند در افزایش نهال انار و دستیابی به بهترین روش پیوند انار، آزمایشی بهصورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی در اسفندماه 1391 در گلخانة دانشگاه ولی‌عصر(عج) رفسنجان اجرا شد. عاملها شامل پایه، پیوندک، روش پیوند و زمان بود. رقم‌های پوستقرمز علیآقایی، ...
بیشتر
بهمنظور ارزیابی تأثیر نوع پایه، پیوندک و برخی روشهای چوپیوند و کوپیوند در افزایش نهال انار و دستیابی به بهترین روش پیوند انار، آزمایشی بهصورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی در اسفندماه 1391 در گلخانة دانشگاه ولی‌عصر(عج) رفسنجان اجرا شد. عاملها شامل پایه، پیوندک، روش پیوند و زمان بود. رقم‌های پوستقرمز علیآقایی، گرچ داداشی و گرچ شهوار بهعنوان پایه، رقم‌های رباب نیریز و خفر جهرم بهعنوان پیوندک و از پیوندهای اسکنه و تراشهای بهعنوان روش پیوند استفاده شد. صفات رویشی مورداندازه‌گیری 60، 120 و 180 روز پس از پیوند بررسی شد. نتایج نشان داد روش پیوند بر درصد گیرای پیوند و گیاهان پیوندی باقیمانده در انار تأثیرگذار بود بهطوریکه روش پیوند اسکنه گیرایی بالاتری نسبت به روش پیوند تراشهای داشت ولی پایه و پیوندکهای مورداستفاده بر درصد گیرایی و گیاهان پیوندی باقیمانده تأثیری نداشت. فراسنجه (پارامتر)های رویشی در همة ترکیبهای پیوندی در زمان 180 روز پس از پیوند نسبت به دو زمان دیگر بیشترین میزان را داشتند. میزان ترکیبات فنلی پایه و پیوندک با درصد گیرایی و گیاهان پیوندی باقیمانده همبستگی منفی داشت. درنهایت پیوند اسکنه در روش قلمة پیوند برای افزایش انار و تغییر رقم توصیه میشود.
مقاله پژوهشی
علوم میوه
ناصر قادری؛ محمود کوشش صبا؛ بختیار شکری
چکیده
این پژوهش به منظور بررسی تأثیر زمان کاربرد کود اوره و خاکپوش پلاستیکی سفید بر گلدهی و اجزاء عملکرد دو رقم توتفرنگی پاروس و کوئینالیزا در شرایط مزرعه انجام گرفت. آزمایش بهصورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در شرایط کاشت با خاکپوش یا بدون خاکپوش و کود دهی اوره (به میزان 3 گرم برای هر بوته) در چهار زمان ...
بیشتر
این پژوهش به منظور بررسی تأثیر زمان کاربرد کود اوره و خاکپوش پلاستیکی سفید بر گلدهی و اجزاء عملکرد دو رقم توتفرنگی پاروس و کوئینالیزا در شرایط مزرعه انجام گرفت. آزمایش بهصورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در شرایط کاشت با خاکپوش یا بدون خاکپوش و کود دهی اوره (به میزان 3 گرم برای هر بوته) در چهار زمان (هفته‌های اول تا چهارم شهریورماه) و در دو رقم توتفرنگی با سه تکرار اجرا شد. پس از اعمال تیمارها در مهرماه میزان کربوهیدراتهای محلول کل و پروتئینهای محلول کل برگ اندازهگیری شدند. در فصل بهار شمار گلآذین، شمار گل در گلآذین، شمار گل در گیاه، شمار میوه در گیاه، میانگین وزن میوه و عملکرد ارزیابی شدند. میزان کربوهیدراتهای محلول کل و پروتئینهای محلول کل در اثر کاربرد کود اوره در هفتة سوم و چهارم شهریور و خاکپوش به‌طور معنیداری افزایش یافتند که این افزایش منجر به افزایش معنیدار شمار گلآذین و گل در گیاه در بهار سال بعد شد و در نهایت شمار میوه و عملکرد را به‌طور معنیداری افزایش دادند. به‌طورکلی شمار گل و میوه در هر گیاه در رقم پاروس بیشتر از رقم کوئینالیزا بود ولی عملکرد و میانگین وزن میوه در رقم کوئینالیزا بیشتر از رقم پاروس بود. این نتایج نشان داد که کاربرد کود اوره در هفتة سوم و چهارم شهریور همراه با کاربرد خاکپوش پلاستیکی سفید میتواند به افزایش تولید میوه در توتفرنگی منجر شده و عملکرد را افزایش دهد.
مقاله پژوهشی
معصومه منصوریار؛ جواد عرفانی مقدم؛ حمید عبداللهی؛ سید علیرضا سلامی
چکیده
به منظور ریزازدیادی چهار پایة پر رشد گلابی شامل پایههای کنجونی، Pyrus betulifolia، درگزی و پایة Gh1 اثر چند محیط کشت پایه (MS، QL و QL تغییریافته)، سایتوکینین و اکسین بر میزان باززایی، پرآوری و ریشهزایی آنها در شرایط درون شیشهای در مؤسسة تحقیقات اصلاح و تهیة نهال و بذر کرج بررسی شد. نتایج نشان داد در بین محیط‌های کشت پایه، بیشترین میزان ...
بیشتر
به منظور ریزازدیادی چهار پایة پر رشد گلابی شامل پایههای کنجونی، Pyrus betulifolia، درگزی و پایة Gh1 اثر چند محیط کشت پایه (MS، QL و QL تغییریافته)، سایتوکینین و اکسین بر میزان باززایی، پرآوری و ریشهزایی آنها در شرایط درون شیشهای در مؤسسة تحقیقات اصلاح و تهیة نهال و بذر کرج بررسی شد. نتایج نشان داد در بین محیط‌های کشت پایه، بیشترین میزان پرآوری برای همة پایهها، در محیط کشت QL مشاهده شد. در بین پایههای گلابی، پایة Gh1 در هر دو محیط کشت QL و QL تغییریافته، باززایی مطلوبی را نشان داد. نتایج مربوط به پرآوری ریزنمونهها در غلظتهای 1 و 2 میلیگرم در لیتر BAP و 0، 1 و 2 میلیگرم در لیتر 2ip نشان داد، بیشترین پرآوری در غلظت 1 میلیگرم در لیتر BAP به دست آمد، اما با اضافه کردن 2ip به محیط کشت، تأثیر معنا‌داری بر پرآوری ریزنمونهها نداشت. همچنین درصد ریشهزایی پایهها با استفاده از غلظتهای مختلف IBA نشان داد که بیشینه ریشهزایی در غلظت 1 میلیگرم در لیتر IBA به دست آمد. ارزیابی درصد ریشهزایی در دو محیط کشت حاوی آگار و پرلایت نشان داد که بیشترین ریشهزایی پایهها به‌غیراز پایة P. betulifolia، در محیط کشت حاوی پرلایت به دست آمد. درمجموع به منظور موفقیت در ریزازدیادی پایههای یادشده در شرایط درون شیشهای استفاده از محیط کشت QL حاوی BAP (1 میلیگرم در لیتر) برای پرآوری مطلوب و تیمار 1 میلیگرم در لیتر IBA در شرایط پرلیت برای ریشهزایی مطلوب، قابل توصیه است.
مقاله پژوهشی
مهدی حدادی نژاد؛ حسین مرادی
چکیده
این پژوهش به منظور بررسی تنوع ژنتیکی برخی از تمشکهای سیاه خاردار اهلی و وحشی با استفاده از صفات ریخت‌شناختی (مورفولوژیکی) در کلکسیون دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری انجام شد. نتایج پژوهش تنوع بالایی را برای صفات گلدهی، زمان رسیدن میوه و حجم آبمیوه نشان داد. نژادگانهای وحشی و اهلی تفاوت معنادار در صفات برگ، گل، شمار ...
بیشتر
این پژوهش به منظور بررسی تنوع ژنتیکی برخی از تمشکهای سیاه خاردار اهلی و وحشی با استفاده از صفات ریخت‌شناختی (مورفولوژیکی) در کلکسیون دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری انجام شد. نتایج پژوهش تنوع بالایی را برای صفات گلدهی، زمان رسیدن میوه و حجم آبمیوه نشان داد. نژادگانهای وحشی و اهلی تفاوت معنادار در صفات برگ، گل، شمار خار، میوه و وزن تر بذر نشان دادند. بنا بر نتایج همبستگی صفات به‌احتمال دلیل به‌نژادگران در انتخاب نمونههای اهلی‌شدة (وارداتی) تمشک با شمار بیشتر خار نسبت به نمونههای وحشی میتواند متکثر از همبستگی مثبت و معنادار شمار خار با قطر گل، شکل، وزن تر، حجم آبمیوه و وزن تر بذر یا همبستگی منفی و معنادار آن با زمان گلدهی بوده باشد. بر پایة نتایج به‌دست‌آمده از تجزیه به عاملها و تجزیة دوبعدی مبتنی بر عاملهای اصلی شامل گلدهی و کمیت میوه، نمونههای تمشک وحشی از اهلی جدا‌شده و نمونههای اهلی برتر معرفی شدند. نتایج تجزیة خوشهای مربوط به نژادگانهای وحشی تمشک، امکان دستهبندی جداگانة سه گروه را در این نوع تمشک فراهم کرد که شامل نمونههای همسان با گونههای شناسایی‌شده توسط گیاه‌شناسان، تمشکهای خویشاوند با آنها و تمشکهای کامل متفاوت از آنها بر پایة صفات رویشی بودند.
