مهدی محمدزمانی؛ ولی ربیعی؛ محمدعلی نجاتیان
چکیده
خشکی به عنوان یک تنش غیر زنده در اکثر مراحل رشد گیاه آثار مخرب و زیان آوری دارد. گیاهان برای مقابله با خشکی واکنش‌های مختلفی از خود نشان می‌دهند. از جمله این واکنش‌ها تولید اسمولیت‌هایی مثل پرولین و گلایسین‌بتائین است که به نظر می‌رسد بتوان با اضافه کردن مصنوعی این ترکیبات در گیاهان تحمل آنها را به شرایط خشکی افزایش داد. بدین منظور ...
بیشتر
خشکی به عنوان یک تنش غیر زنده در اکثر مراحل رشد گیاه آثار مخرب و زیان آوری دارد. گیاهان برای مقابله با خشکی واکنش‌های مختلفی از خود نشان می‌دهند. از جمله این واکنش‌ها تولید اسمولیت‌هایی مثل پرولین و گلایسین‌بتائین است که به نظر می‌رسد بتوان با اضافه کردن مصنوعی این ترکیبات در گیاهان تحمل آنها را به شرایط خشکی افزایش داد. بدین منظور آزمایشی بصورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار بر روی چهار رقم انگور خوشناو، پیکانی، پرلت و فلیم‌سیدلس اجرا گردید. بوته‌های انگور تحت تنش خشکی با 70 درصد از آب مورد نیاز آبیاری شدند. تیمارهای شاهد (صفر)، پرولین (mM10) و گلایسین‌بتائین (mM15) در چهار مرحله (پیش از گلدهی، گلدهی، غوره‌شدن و رنگ گرفتن خوشه‌های انگور) بر روی بوته‌ها محلول‌پاشی شدند. نتایج نشان داد که تأثیر پرولین و گلایسین بتائین بر روی محتوی نسبی آب برگ (RWC)، دمای کانوپی، محتوی کلروفیل برگ، سطح برگ و میزان قندهای محلول (در سطح یک درصد) در هر چهار رقم معنیدار بود. مقایسه میانگین‌ها نشان داد که بیشترین میزان کربوهیدرات محلول و سطح برگ مربوط به تیمار گلایسین بتائین و کمترین مقدار دمای کانوپی مربوط به شاهد بود. همچنین آنالیز همبستگی صفات نشان داد که بین محتوی نسبی آب برگ با دمای کانوپی همبستگی منفی و با کربوهیدرات‌‌های محلول و کلروفیل برگ همبستگی مثبت وجود دارد. در نهایت مشخص شد که گلایسین بتائین در افزایش تحمل به خشکی بوته‌های انگور از پرولین موثرتر بود.
میلاد جوانمرد؛ حسینعلی اسدی قارنه
چکیده
نسترن وحشی (Rosa canina L.) از گونه‌های بومی ایران است که تنوع ژنتیکی شایان‌توجهی در بوم‌جور (اکوتیپ)های موجود در کشور دارد. این بررسی به‌منظور مقایسۀ میزان و نوع اسیدهای چرب غیراشباع و اشباع موجود در بوم‌جور‌های نسترن وحشی پنج منطقۀ استان اصفهان در سال 1394-1393 صورت گرفت. استخراج روغن از بذر‌ها با دستگاه سوکسله و تجزیۀ اسیدهای چرب با دستگاه ...
بیشتر
نسترن وحشی (Rosa canina L.) از گونه‌های بومی ایران است که تنوع ژنتیکی شایان‌توجهی در بوم‌جور (اکوتیپ)های موجود در کشور دارد. این بررسی به‌منظور مقایسۀ میزان و نوع اسیدهای چرب غیراشباع و اشباع موجود در بوم‌جور‌های نسترن وحشی پنج منطقۀ استان اصفهان در سال 1394-1393 صورت گرفت. استخراج روغن از بذر‌ها با دستگاه سوکسله و تجزیۀ اسیدهای چرب با دستگاه فام‌نگاری (کروماتوگرافی) گازی (GC) در آزمایشگاه دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان) انجام گرفت. نتایج نشان داد بیشترین و کمترین درصد روغن بهترتیب از بوم‌جور‌های میان‌کیش (43/11%) و آغچه (89/7%) بهدست آمد. از بین اسیدهای چرب غیراشباع، بیشترین میزان اسید لینولئیک، لینولنیک، اولئیک، پالمیتولئیک و آراشیدونیک بهترتیب از بوم‌جور‌های کپه‌جمشید (00/55%)، زرنه (38/28%)، صادقیه (58/22%)، آغچه (22/0%) و زرنه (12/0%) بهدست آمد. کمترین میزان اسیدهای چرب اشباع پالمیتیک (69/3%) و استئاریک (77/1%) در بوم‌جور صادقیه مشاهده شد. بوم‌جور‌های کپه‌جمشید، زرنه و صادقیه کمترین میزان اسید چرب اشباع میریستیک را داشتند. همچنین بیشترین و کمترین میزان مجموع اسیدهای چرب غیراشباع بهترتیب از بوم‌جور‌های صادقیه (87/93%) و آغچه (51/91%) بهدست آمد. روغن بذرهای بوم‌جور‌های نسترن‌های وحشی در مناطق موردبررسی با داشتن درصد بالای اسیدهای چرب غیراشباع و همچنین نسبت مناسب امگا-6 به امگا-3، ازنظر ویژگی‌های تغذیه‌ای و دارویی منحصربه‌فرد هستند.
حجت اله رستمی؛ سید جلال طباطبایی؛ فریبرز زارع نهندی؛ محمد رحمن پورآذر
چکیده
سمیت بور یکی از اختلالاتی است که در خاکهای شور و مناطق خشک دیده میشود. از بین تمامی منابع آلودهکننده، آب آبیاری مهمترین عامل افزایش بور در خاک است. اصلاح خاکهای غنی از بور مشکل است و ارقام میتوانند نقش مهمی در مقاومت به سمیت بور ایفا کنند. بدین منظور و برای ارزیابی اثر غلظتهای مختلف بور بر غلظت عناصر و نیز توزیع بور ...
بیشتر
سمیت بور یکی از اختلالاتی است که در خاکهای شور و مناطق خشک دیده میشود. از بین تمامی منابع آلودهکننده، آب آبیاری مهمترین عامل افزایش بور در خاک است. اصلاح خاکهای غنی از بور مشکل است و ارقام میتوانند نقش مهمی در مقاومت به سمیت بور ایفا کنند. بدین منظور و برای ارزیابی اثر غلظتهای مختلف بور بر غلظت عناصر و نیز توزیع بور در گیاه زیتون آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با شش سطح بور (2/0، 10، 20، 30، 40 و 50 میلیگرم در لیتر) و دو رقم زیتون (کنسروالیا و آمیگدالولیا) همراه با چهار تکرار در شرایط گلخانه اجرا شد. نتایج نشان داد که با افزایش سطوح بور میزان نیتروژن، فسفر، پتاسیم و کلسیم در برگها کاهش معناداری مییابد. میزان نیتروژن رقم آمیگدالولیا با افزایش غلظت بور به 50 میلیگرم در لیتر 47درصد در مقایسه با شاهد کاهش یافت. غلظت بور در همة قسمت‌های گیاه با افزایش سطوح بور در محلول غذایی افزایش یافت. علائم ظاهری سمیت بور توصیفشده در این پژوهش 45 روز بعد از شروع آزمایش ابتدا در رقم آمیگدالولیا در غلظتهای (30، 40 و 50 میلیگرم در لیتر) و در رقم کنسروالیا 75 روز بعد از آزمایش در تیمارهای 40 و 50 میلیگرم در لیتر ظاهر شد.
علی شاهی قره لر؛ ذبیح اله زمانی؛ محمدرضا فتاحی مقدم؛ ناصر بوذری؛ عبداله خدیوی خوب
دوره 41، شماره 4 ، اسفند 1389، ، صفحه 359-373
چکیده
برخی از گونه‌های وحشی زیرجنس Cerasus را می‌توان در برنامه‌های اصلاحی و همچنین به عنوان پایه برای آلبالو و گیلاس مورد استفاده قرار داد. هدف از این بررسی شناخت بهتر ویژگی‌های گونه‌های وحشی زیرجنس Cerasus به منظور کاربرد آنها در برنامه‌های اصلاحی آینده بود. به این منظور، تعدادی از ویژگی‌های مورفولوژیکی قسمت‌های رویشی گیاه و بذر و استفاده ...
بیشتر
برخی از گونه‌های وحشی زیرجنس Cerasus را می‌توان در برنامه‌های اصلاحی و همچنین به عنوان پایه برای آلبالو و گیلاس مورد استفاده قرار داد. هدف از این بررسی شناخت بهتر ویژگی‌های گونه‌های وحشی زیرجنس Cerasus به منظور کاربرد آنها در برنامه‌های اصلاحی آینده بود. به این منظور، تعدادی از ویژگی‌های مورفولوژیکی قسمت‌های رویشی گیاه و بذر و استفاده از این صفات برای گروه‌بندی ژنوتیپ‌های وحشی زیرجنس Cerasus، تعداد 38 صفت روی 28 ژنوتیپ از چهار گونه این زیرجنس که از 8 منطقه جمع‌آوری شده بودند مورد ارزیابی قرار گرفت که شامل گونه‌های P. avium L. و P. mahaleb L. (از گروه Eucerasus) و P. incana Pall. و P. microcarpa Boiss. (از گروه Microcerasus) بودند. نتایج تجزیه واریانس حاکی از تنوع ژنوتیپ‌ها از لحاظ صفات مورد بررسی بود. نتایج تجزیه همبستگی ساده صفات، وجود همبستگی‌های مثبت و منفی معنیدار بین برخی صفات مهم چون ارتفاع درخت، اندازه سطح برگ، طول و وزن بذر را نشان داد. همچنین تجزیه عامل مشخص نمود که ارتفاع درخت، اندازه سطح برگ، شکل برگ، طول دمبرگ، طول بذر، وزن بذر، شکل نوک بذر و ضخامت بذر از صفات تشکیل دهنده عوامل اصلی هستند. صفات مؤثر در هفت گروه عاملی قرار گرفتند که مجموعاً 71/85 درصد از کل واریانس را توجیه نمودند. تجزیه کلاستر با استفاده از این هفت عامل توانست گونه‌ها را از همدیگر تفکیک نماید به طوری که در فاصله نزدیک 25 ژنوتیپ‌ها را به دو گروه اصلی شامل Eucerasus و Microcerasus و در فاصله 19 در سطح چهار گونه تقسیم نمود. در فاصله 10 گروه‌های بیشتری (8 گروه) مشاهده شد که به دلیل تفاوت‌های درون گونه‌ای گیاهان مورد بررسی از مناطق مختلف بود، به طوری که گیاهان یک گونه و از یک منطقه اغلب با یکدیگر گروه‌بندی شدند. تجزیه سهبعدی با استفاده از سه عامل اصلی نیز توانست موقعیت ژنوتیپ‌ها را مشخص نموده و گونه‌ها را از هم تفکیک نماید.
علیرضا فرامرزپور؛ مجتبی دلشاد؛ مسعود پارسی نژاد
چکیده
عملکرد بالا و همچنین کیفیت مناسب از پیش شرط های لازم جهت دست یافتن به تولید سود آور خیار گلخانه ای می باشد. از طرف دیگر با توجه به بحران کمبود آب در جهان و بالاخص در ایران لازم است که در مصرف این سرمایه بزرگ صرفه جویی بعمل آید. به منظور بهینه سازی مصرف آب در کشت خاکی خیار گلخانه ای و تحت شرایط سیستم آبیاری قطره ای، با استفاده از تانسیومتر، ...
بیشتر
عملکرد بالا و همچنین کیفیت مناسب از پیش شرط های لازم جهت دست یافتن به تولید سود آور خیار گلخانه ای می باشد. از طرف دیگر با توجه به بحران کمبود آب در جهان و بالاخص در ایران لازم است که در مصرف این سرمایه بزرگ صرفه جویی بعمل آید. به منظور بهینه سازی مصرف آب در کشت خاکی خیار گلخانه ای و تحت شرایط سیستم آبیاری قطره ای، با استفاده از تانسیومتر، آزمایشی در یکی از گلخانه های سبزیکاری پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران صورت گرفت. هدف از انجام این آزمایش تعیین نقطه ی بهینه پتانسیل آب موجود در خاک به منظور دستیابی به حداکثر رشد و عملکرد خیار گلخانه ای است. سه آستانه پتانسیل 25 ،45 و 65 سانتی بار جهت شروع آبیاری مورد مقایسه قرار گرفتند. میزان حجم آب مصرفی در نقطه پتانسیلی 25 سانتی بار، 24/1 برابر بیشتر از نقطه پتانسیلی 45 سانتی بار و 03/2 برابر بیشتر از نقطه پتانسیلی 65 سانتی بار بود. تغییر در پتانسیل آب موجود در خاک سبب تغییر در کارایی مصرف آب گردید و با کاهش میزان حجم آب مصرفی کارایی مصرف آب افزایش یافت به طوریکه میزان کارایی مصرف آب در نقطه پتانسیلی 65 سانتی بار 48 درصد بیشتر از نقطه پتانسیلی 25 سانتی بار و 46 درصد بیشتر از نقطه پتانسیلی 45 سانتی بار بود. پتانسیل بیشتر آب در خاک سبب افزایش رشد رویشی گردید. کیفیت محصول رضایت بخش بود و تحت تاثیر سطوح مختلف رطوبتی خاک قرار نگرفت. در تیمار نقطه پتانسیلی 65 سانتی بار چون میزان کارایی مصرف آب نسبت به دو تیمار دیگر 48 درصد بیشتر بود و از طرفی دیگر چون کاهش کیفیت میوه رخ نداد در نتیجه نقطه پتانسیلی 65 سانتی بار نقطه ای بهینه جهت آبیاری خیار گلخانه ای قابل توصیه است.
)
