مقاله پژوهشی
بایزید یوسفی؛ ارسلان فداکار
چکیده
ارزیابی سازگاری محیطی جزو مهمترین نیازهای ژنوتیپهای گل محمدی(Rosa damascena) به عنوان یکی از گونههای معطر و دارویی مهم کشور است. این تحقیق با هدف ارزیابی عملکرد گل و اسانس پنج ژنوتیپ برتر (KR2، IS3، IS4، IS8 و YZ2) به مدت پنج سال (۱۳9۰-139۴) تحت دو شرایط اقلیمی سرد نیمهخشک (سقز) و نیمه‌مرطوب (مریوان) در کردستان بصورت کرتهای خرد شده با سه ...
بیشتر
ارزیابی سازگاری محیطی جزو مهمترین نیازهای ژنوتیپهای گل محمدی(Rosa damascena) به عنوان یکی از گونههای معطر و دارویی مهم کشور است. این تحقیق با هدف ارزیابی عملکرد گل و اسانس پنج ژنوتیپ برتر (KR2، IS3، IS4، IS8 و YZ2) به مدت پنج سال (۱۳9۰-139۴) تحت دو شرایط اقلیمی سرد نیمهخشک (سقز) و نیمه‌مرطوب (مریوان) در کردستان بصورت کرتهای خرد شده با سه تکرار اجراء شد. نتایج تفاوت معنیداری از لحاظ صفات عملکرد گل و اسانس بین مکانها (L)، سالها (Y) و ژنوتیپها (G) و نیز اثرات متقابل آنها نشان داد. میانگین کل بازده اسانس 02/0 درصد و عملکرد گل و اسانس برابر 2/757 کیلوگرم و 9/188 گرم در هکتار بود. عملکرد گل و اسانس ژنوتیپها در سقز بیشتر از مریوان، اما درصد اسانس آنها در مریوان بیشتر بود که موید آن است که در مناطق خنکتر، عملکرد گل بیشتر ولی نسبت اسانس گل کمتر است. در مجموع، سه ژنوتیپ KR2، IS8 و IS4 برای کاشت در کردستان و مناطق مشابه توصیه میشوند. با توجه به تنومندی و عملکرد بالای گل، ژنوتیپ KR2 با منشأ کردستان برای اهداف تولید گل و ژنوتیپهای گروه اصفهان مانندIS8 و IS4 برای تولید اسانس اولویت دارند. در کل، با لحاظ توأم صفات عملکردی تولید گل و اسانس ژنوتیپهایIS8، IS4 و KR2 برای مناطق سرد و نیمهخشک مانند سقز و IS4 و KR2 برای مناطق نیمه‌مرطوب مانند مریوان سازگاری بیشتری داشته و برای کاشت و توسعه گل محمدی توصیه میگردند.
مقاله پژوهشی
عزت کرمی؛ عادل الماسی؛ عبدالکریم کاشی؛ ادیبه اطمینانی
چکیده
تأثیر کشت توأم ذرت شیرین و بامیه بر شاخصهای رشد و عملکرد خیار، در سال زراعی ۱۳93-۱۳92 در شهرستان روانسر از توابع کرمانشاه در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار مورد آزمایش قرار گرفت. تیمارها شامل: کشت خالص خیار (۱۰۰ درصد خیار)، کشت توأم خیار و ذرت (75 درصد خیار + 25 درصد ذرت، 50 درصد خیار + 50 درصد ذرت، 25 درصد خیار + 75 درصد ذرت) و کشت ...
بیشتر
تأثیر کشت توأم ذرت شیرین و بامیه بر شاخصهای رشد و عملکرد خیار، در سال زراعی ۱۳93-۱۳92 در شهرستان روانسر از توابع کرمانشاه در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار مورد آزمایش قرار گرفت. تیمارها شامل: کشت خالص خیار (۱۰۰ درصد خیار)، کشت توأم خیار و ذرت (75 درصد خیار + 25 درصد ذرت، 50 درصد خیار + 50 درصد ذرت، 25 درصد خیار + 75 درصد ذرت) و کشت توأم خیار و بامیه (75 درصد خیار + 25 درصد بامیه، درصد خیار + 50 درصد بامیه، 25 درصد خیار + 75 درصد بامیه) بود. در میان تیمارهای مختلف، بیشترین طول ساقه (276 سانتیمتر)، حداکثر تعداد میوه در بوته (33/44) و بیشترین عملکرد میوه (41344 کیلوگرم در هکتار) در تیمار با ترکیب کشت 25 درصد خیار + 75 درصد ذرت به دست آمد. بیشترین تعداد شاخه جانبی نیز (6 شاخه در بوته) از ترکیب کشت 25 درصد خیار + 75 درصد بامیه ثبت شد. بر اساس نتایج بدست آمده، نسبت برابری زمین (LER) در ترکیب کشت توأم، بیشتر از 1 بود، به نحوی که بیشترین LER کل (24/1) در تیمار با ترکیب کشت 75 درصد خیار + 25درصد ذرت، حاصل گردید. سودمندی اقتصادی کشت توأم در هکتار تحت تاثیر تیمار ها با ترکیبهای مختلف کشت قرار گرفت، به نحوی که بیشترین سودمندی اقتصادی کشت توأم در تیمار با ترکیب کشت 25 درصد خیار + 75 درصد ذرت بدست آمد. کمترین سودمندی اقتصادی کشت توأم در تیمار با ترکیب کشت 25 درصد خیار + 75 درصد بامیه بدست آمد، که از کشت خالص نیز کمتر بود.
مقاله پژوهشی
مهین شیبک؛ داریوش رمضان؛ محمود توکلی؛ علیرضا سام زاده کرمانی؛ رضا باقری؛ بهناز یوسف شاهی
چکیده
با توجه به اینکه بستر کشت معمول برای تولید قارچهای خوراکی- دارویی تراشه چوب درختان میباشد. اما جایگزینی سایر ترکیبات لیگنوسلولزی مختلف همراه با غنی سازی با مکملهای شیمیایی از اهمیت زیادی در تولید اندام بارده قارچ برخوردار میباشد هدف این پژوهش بررسی بسترهای کشت ترکیبی و غیر ترکیبی و بررسی برخی از ویژگیهای رویشی، زایشی، ...
بیشتر
با توجه به اینکه بستر کشت معمول برای تولید قارچهای خوراکی- دارویی تراشه چوب درختان میباشد. اما جایگزینی سایر ترکیبات لیگنوسلولزی مختلف همراه با غنی سازی با مکملهای شیمیایی از اهمیت زیادی در تولید اندام بارده قارچ برخوردار میباشد هدف این پژوهش بررسی بسترهای کشت ترکیبی و غیر ترکیبی و بررسی برخی از ویژگیهای رویشی، زایشی، ارزش تغذیهای و دارویی قارچ یال شیر جدایه ایرانی بود. تیمارها شامل باگاس نیشکر با تراشه چوب صنوبر (به نسبت 50 به 50)، باگاس نیشکر با سبوس برنج (70 به 30)، تراشه چوب صنوبر با سبوس برنج (65 به 35)، تراشه چوب صنوبر، باگاس نیشکر، کلش گندم، باگاس نیشکر با ضایعات درخت خرما (60 به 40)، تراشه چوب صنوبر با ضایعات درخت خرما (65 به 35)، ضایعات درخت خرما و سبوس گندم با ضایعات درخت خرما (40 به 60) بودند که با مکمل های شیمیایی نیترات آمونیوم (80 میکروگرم بر گرم ماده خشک بستر کشت)، سولفات منگنز (20 میکروگرم در کیلوگرم ماده خشک بستر کشت) و نانو منگنز اکسید (20 میکروگرم در کیلوگرم ماده خشک بستر کشت) غنی شدند. نتایج نشان داد در بستر کشت ترکیبی برگ نخل خرما و سبوس گندم مرحله رشد رویشی قارچ در کمترین زمان کامل گردید. قارچهای تولید شده از بستر کشت ترکیبی باگاس نیشکر با تراشه چوب صنوبر بیشترین مقدار پلی ساکارید کل اندام میوهای را داشتند. همچنین بیشترین عملکرد کل اندام میوهای قارچ (وزن تر) به بستر کشت ترکیبی باگاس نیشکر با تراشه چوب صنوبر غنی‌شده با مکمل نانو منگنز اکسید اختصاص داشت. بیشترین مقدار ظرفیت آنتی اکسیدانی (45/73 درصد) به قارچهای تولیدشده بر روی بسترهای کشت ترکیبی باگاس نیشکر و تراشه چوب صنوبر غنی‌شده با مکمل نانو منگنز اکسید اختصاص داشت. همچنین بیشترین مقدار کلسیم اندام میوهای قارچ (07/23 میلیگرم در 100 گرم ماده خشک قارچ) به بستر کشت ترکیبی تراشه چوب صنوبر با سبوس برنج (به نسبت 65 به 35) غنی‌شده با نیترات آمونیوم اختصاص داشت.
مقاله پژوهشی
حسین هاشمی مقدم؛ فاطمه سفیدکن؛ علی اشرف جعفری؛ سپیده کلاته جاری
چکیده
گیاه پونه‌سای بینالودی (Nepeta binaludensis Jamzad) از جمله گونههای انحصاری شمال شرق ایران محسوب می‌شود. در این تحقیق اندام‌های هوایی 20 جمعیت از این گونه در رشته کوه بینالود طی مرحله گلدهی کامل برداشت شد و هفت صفت مرفولوژیکی و بازده اسانس مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تفاوت معنیداری در سطح احتمال 1 درصد را در میان جمعیتهای مورد مطالعه برای ...
بیشتر
گیاه پونه‌سای بینالودی (Nepeta binaludensis Jamzad) از جمله گونههای انحصاری شمال شرق ایران محسوب می‌شود. در این تحقیق اندام‌های هوایی 20 جمعیت از این گونه در رشته کوه بینالود طی مرحله گلدهی کامل برداشت شد و هفت صفت مرفولوژیکی و بازده اسانس مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تفاوت معنیداری در سطح احتمال 1 درصد را در میان جمعیتهای مورد مطالعه برای همه صفات نشان داد. بیشترین و کمترین وزن تر سرشاخه با 2/378 و 2/58 گرم در بوته بهترتیب در جمعیتهای زشک1 و گرینه بدست آمد. بیشترین و کمترین بازده اسانس با 9/4 و 2/1 درصد بهترتیب در جمعیتهای درود نیشابور و فریزی1 بدست آمد. نتایج حاصل از تجزیه همبستگی نشان داد ارتفاع گیاه با قطرساقه، وزن تر و خشک سرشاخه همبستگی مثبت و معنیدار داشت. همبستگی بین صفات مورفولوژیکی و عملکرد اسانس با عوامل رویشگاهی مثل بارندگی، ارتفاع از سطح دریا و درصد شیب مثبت و معنیدار و با دمای رویشگاه منفی و معنیدار بود، به طوری که با افزایش ارتفاع از سطح دریا و کاهش دما، میانگین صفات مذکور افزایش یافت. تجزیه خوشهای به روش وارد، جمعیتهای مورد مطالعه را در دو گروه مجزا قرار داد. جمعیتهای کلاستر1 (شامل هفت جمعیت سازگار به مناطق مرتفع و سرد) دارای میانگین بیشتری برای صفات مورفولوژیکی نظیر ارتفاع ساقه، وزن تر و خشک سرشاخه بودند. نتایج بدست‌آمده نشان‌دهنده وجود تنوع بالا در جمعیتهای پونه‌سای بینالودی جهت استفاده در برنامه‌های به‌نژادی و کشت و اهلی‌کردن این گونه میباشد.
مقاله پژوهشی
عرفان امیدی؛ ندا دلیر؛ رسول راهنمایی؛ علیرضا بابائی
چکیده
به منظور بررسی اثر محلولپاشی نانوذرات کربنات کلسیم و افزایش غیر مستقیم غلظت دی‌اکسید کربن حاصل از آن بر تعدیل تنش شوری گل رز رقم دلسویتا، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی به روش کشت بدون خاک با بستر مخلوط کوکوپیت و پرلیت، در سه تکرار اجرا شد. عامل اول شوری در دو سطح ( 8/1 و 2/3 دسی‌زیمنس بر متر با افزودن کلرید ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر محلولپاشی نانوذرات کربنات کلسیم و افزایش غیر مستقیم غلظت دی‌اکسید کربن حاصل از آن بر تعدیل تنش شوری گل رز رقم دلسویتا، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی به روش کشت بدون خاک با بستر مخلوط کوکوپیت و پرلیت، در سه تکرار اجرا شد. عامل اول شوری در دو سطح ( 8/1 و 2/3 دسی‌زیمنس بر متر با افزودن کلرید سدیم به محلول غذایی پایه) و عامل دوم محلول پاشی نانوذرات کربنات کلسیم در چهار سطح (صفر، 3 ، 6 و 9 گرم بر لیتر با استفاده از کود لیتوویت) بودند. افزایش شوری و غلظت نانوذرات کربنات کلسیم اثری بر غلظت پتاسیم و سدیم برگ و میزان نشت الکترولیت سلول‌های برگ نداشت. شوری 2/3 دسی‌زیمنس بر متر رطوبت نسبی آب برگ را کاهش و ماده خشک و قند محلول را در برگ گیاه افزایش داد، اما اثری بر صفات مورفولوژیک مورد مطالعه نداشت. کاربرد نانوذرات کربنات کلسیم، رطوبت نسبی برگ در هر دو تیمار شور و غیر شور و میانگین تمام صفات مورفولوژیک (سطح برگ، قطر گل، طول ساقه و عملکرد گل) را بهطور معنیداری افزایش داد. همچنین، کاربرد 6 و 9 گرم بر لیتر نانوذرات کربنات کلسیم غلظت کلروفیل، کارتنوئید و قند محلول برگ را به طور معنی داری افزایش داد، در حالی که شوری اثری بر این صفات نداشت. نتایج نشان داد محلولپاشی نانو ذرات کربنات کلسیم، با تاثیر بر ویژگیهای فیزیولوژیک و مورفولوژیک و بهبود تغذیه گیاه، موجب تعدیل تنش شوری و بهبود شرایط رشد گل رز دلسویتا می‌شود.
مقاله پژوهشی
مهین سعیدی؛ حبیب شیرزاد؛ پرویز نوروزی؛ قادر قاسمی
چکیده
استفاده از تیمارهایی از جمله نانوکودها و شبههورمونها در کشتهای بدون خاک از عوامل مهم تاثیرگذار در کمیت و کیفیت محصولات باغی میباشند. به منظور بررسی برهمکنش نانوپتاسیم (صفر، 1، 2 و 3 گرم در لیتر) و سدیمنیتروپروساید (صفر، 200، 400 و 600 میکرومول در لیتر) بر گیاه توتفرنگی رقم کامارزا در سیستم کشت بدون خاک، آزمایشی به صورت ...
بیشتر
استفاده از تیمارهایی از جمله نانوکودها و شبههورمونها در کشتهای بدون خاک از عوامل مهم تاثیرگذار در کمیت و کیفیت محصولات باغی میباشند. به منظور بررسی برهمکنش نانوپتاسیم (صفر، 1، 2 و 3 گرم در لیتر) و سدیمنیتروپروساید (صفر، 200، 400 و 600 میکرومول در لیتر) بر گیاه توتفرنگی رقم کامارزا در سیستم کشت بدون خاک، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی انجام شد. نتایج نشان داد همه خصوصیات مورفولوژیک از جمله تعداد میوه، طول و قطر میوه و وزن میوه از لحاظ آماری، تفاوت معنیداری با نمونههای شاهد داشتند. بیشترین تعداد، طول و وزن میوه در تیمار 400 میکرومول در لیتر سدیمنیتروپروساید و 1 گرم در لیتر نانوپتاسیم مشاهده شد. نتایج نشان داد تمامی خصوصیات فیتوشیمیایی و فعالیتهای آنتیاکسیدانی و آنزیمی از لحاظ آماری در سطح احتمال یک درصد دارای تفاوت معنیداری با نمونه های شاهد بودند. بیشترین میزان فنل کل در تیمار ترکیبی (2 گرم بر لیتر نانوپتاسیم و 400 میکرومول در لیتر سدیمنیتروپروساید) مشاهده گردید و بیشترین میزان فعالیت آنزیم PAL نیز مربوط به تیمار ترکیبی (3 گرم در لیتر نانوپتاسیم و 600 میکرومول در لیتر سدیمنیتروپروساید) بود. بهطور کلی نتایج مطالعه حاضر نشان داد تیمار نانوپتاسیم و سدیمنیتروپروساید میتواند کمیت، کیفیت و بازارپسندی میوه توتفرنگی را به طور قابل ملاحظهای افزایش دهد.
مقاله پژوهشی
سید عبدالحسین محمدی جهرمی؛ عبدالحسین ابوطالبی جهرمی؛ وحید عبدوسی؛ علی رضا طلایی
چکیده
این پژوهش به‌منظور بررسی تأثیر عناصر نیتروژن و آهن در جهت افزایش کمی و کیفی میوه، روی درختان لیموشیرین شش ساله با پایه مکزیکن‌لایم در جهرم انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 9 تیمار و 3 تکرار و هر تکرار شامل یک درخت لیموشیرین انجام شد. در مهرماه محلولپاشی اوره و سولفات آهن با غلظتهای صفر، 3 و 5 گرم ...
بیشتر
این پژوهش به‌منظور بررسی تأثیر عناصر نیتروژن و آهن در جهت افزایش کمی و کیفی میوه، روی درختان لیموشیرین شش ساله با پایه مکزیکن‌لایم در جهرم انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 9 تیمار و 3 تکرار و هر تکرار شامل یک درخت لیموشیرین انجام شد. در مهرماه محلولپاشی اوره و سولفات آهن با غلظتهای صفر، 3 و 5 گرم درلیتر، هر یک به تنهایی و ترکیبی، قبل از وارد شدن درخت به مرحله گلانگیزی روی درختان هدف انجام گرفت. براساس نتایج، مقادیر مختلف اوره و نیز اثرمتقابل آن با سولفات آهن بر همه صفات کمی و کیفی میوه در سطح 5 درصد اثر معنیداری داشت. سولفات آهن بر pH، اسید کل، ویتامین ث، متوسط وزن میوه و عملکرد در سطح پنج درصد اثر معنیداری نشان داد. بیشترین میزان عملکرد تک درخت (203 کیلوگرم)، درصد آب میوه (4/45 درصد) و ویتامین ث (26/44 میلیگرم در 100 میلیلیتر آب میوه) از کاربرد ترکیبی اوره 5 و سولفات آهن 3 گرم درلیتر بهدست آمد.
مقاله پژوهشی
قاسم حسنی؛ علیرضا فرخزاد؛ عزیز مجیدی؛ ابراهیم سپهر
چکیده
این آزمایش با هدف ارزیابی نه پایه رویشی سیب شامل MM106، M26، Ottawa3، Suporter4، M9،M7 ،P22 ، MM111 و پایه محلی گمی الماسی نسبت به مقادیر مختلف بور (صفر، 15، 30، 45 و 60 میلیگرم بور در کیلوگرم خاک) به‌صورت فاکتوریل بر پایه بلوکهای کامل تصادفی انجام گردید. نتایج نشان داد با افزایش غلظت بور در خاک، ارتفاع نهال، شاخص سطح برگ، وزن تر و خشک برگ، محتوی نسبی آب ...
بیشتر
این آزمایش با هدف ارزیابی نه پایه رویشی سیب شامل MM106، M26، Ottawa3، Suporter4، M9،M7 ،P22 ، MM111 و پایه محلی گمی الماسی نسبت به مقادیر مختلف بور (صفر، 15، 30، 45 و 60 میلیگرم بور در کیلوگرم خاک) به‌صورت فاکتوریل بر پایه بلوکهای کامل تصادفی انجام گردید. نتایج نشان داد با افزایش غلظت بور در خاک، ارتفاع نهال، شاخص سطح برگ، وزن تر و خشک برگ، محتوی نسبی آب برگ، شاخص کلروفیل و میزان رشد رویشی در همه پایهها در مقایسه با شاهد کاهش یافت. همچنین با افزایش مقدار بور در خاک دمای برگ، میزان نشت یونی و مالوندیآلدهید افزایش یافت. اندازه‌گیری فعالیت آنزیمهای آسکوربات پراکسیداز و سوپر اکسید دسموتاز در برگ نشان داد فعالیت این آنزیمها با افزایش مقدار بور در خاک، در ابتدا افزایش و سپس کاهش یافت. براساس نتایج تجزیه برگی، مقدار بور اندازهگیریشده در برگ پایه‌های M26 و P22 کمتر از پایه‌های دیگر بود. ارزیابی اندازهگیریهای رویشی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی نشان داد پایه‌های رویشی M26 و P22 در سطوح بور بیشتر از 45 میلیگرم در کیلو گرم خاک متحمل تر از پایه‌های دیگر بودند.
مقاله پژوهشی
آزاده پیرمحمدی؛ علیرضا ابدالی مشهدی؛ احمد کوچک‌زاده؛ امین لطفی جلال آبادی؛ عبدالرضا سیاهپوش
چکیده
گیاه ختمی در طب سنتی ایران و صنایع دارویی برای بیماری های مختلف، از جمله مشکلات گوارشی، سوزش پوست و سرفه استفاده می‌شود. عنصر روی نقش مهمی در فعالیتهای متابولیک گیاهان داشته و میتواند بر کمیت و کیفیت گیاهان دارویی اثر بگذارد. اسموپرایمینگ بذر میتواند به افزایش جوانه‌زنی، خروج از خاک، استقرار و رشد گیاهان در شرایط مزرعه کمک نماید. ...
بیشتر
گیاه ختمی در طب سنتی ایران و صنایع دارویی برای بیماری های مختلف، از جمله مشکلات گوارشی، سوزش پوست و سرفه استفاده می‌شود. عنصر روی نقش مهمی در فعالیتهای متابولیک گیاهان داشته و میتواند بر کمیت و کیفیت گیاهان دارویی اثر بگذارد. اسموپرایمینگ بذر میتواند به افزایش جوانه‌زنی، خروج از خاک، استقرار و رشد گیاهان در شرایط مزرعه کمک نماید. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی اتجام شد. عامل اول اسموپرایمینگ بذر با پلیاتیلنگلایکول 6000 در چهار سطح (عدم کاربرد، منفی سه، منفی شش و منفی نُه بار) و عامل دوم محلولپاشی روی از منبع سولفات روی در چهار سطح (عدم کاربرد، یک، دو و سه گرم در لیتر) بود. اسموپرایمینگ بر وزن خشک گل و عملکرد موسیلاژ و محلولپاشی روی بر وزن خشک گل، شاخص برداشت گل، تعداد دانه در میوه و عملکرد موسیلاژ اثر معنیدار داشتند. برهمکنش اسموپرایمینگ و محلولپاشی عنصر روی بر صفات تعداد گل و میوه در بوته، وزن خشک میوه، عملکرد دانه و درصد موسیلاژ معنیدار گردید. محلولپاشی دو گرم در لیتر روی عملکرد موسیلاژ و وزن خشک گل را بهترتیب 46 و 57 درصد نسبت به عدم کاربرد افزایش داد. بالاترین درصد موسیلاژ از عدم کاربرد تیمارها بهدست آمد. بهطور کلی در این آزمایش بیشترین عملکرد گل و موسیلاژ از سطوح میانه تیمارها (دو گرم در لیترسولفات روی و اسموپرایمینگ منفی شش بار) حاصل گردید.
مقاله پژوهشی
فریما دانشمندپور؛ پریسا عبداللهی؛ منصور امیدی
چکیده
گیاه به‌لیمو به دلیل اهمیت فراوان اقتصادی آن در صنایع غذایی و داروسازی در ایران کشت می‌شود. لیمونن از ترکیبات با ارزش اسانس به‌لیمو است. در این پژوهش به منظور القای کالوس جهت تولید لیمونن در کشت سلولی گیاه به‌لیمو، غلظتهای مختلف تنظیم‌کننده‌های رشد گیاهی مورد ارزیابی قرار گرفتند. ریز نمونه ریشه، ساقه و برگ در محیط کشت ام ...
بیشتر
گیاه به‌لیمو به دلیل اهمیت فراوان اقتصادی آن در صنایع غذایی و داروسازی در ایران کشت می‌شود. لیمونن از ترکیبات با ارزش اسانس به‌لیمو است. در این پژوهش به منظور القای کالوس جهت تولید لیمونن در کشت سلولی گیاه به‌لیمو، غلظتهای مختلف تنظیم‌کننده‌های رشد گیاهی مورد ارزیابی قرار گرفتند. ریز نمونه ریشه، ساقه و برگ در محیط کشت ام اس حاوی تنظیم‌کننده‌های رشد توفودی (۱، ۲ و ۴ میلی گرم در لیتر) و بنزیل آمینوپورین (۱/۰، ۲/۰ و ۱ میلی گرم در لیتر)، ترکیب هورمونی نفتالین استیک اسید و بنزیل آمینوپورین(۵/۰+ ۵/۰ میلی گرم در لیتر) و بنزیل آمینوپورین و توفوردی (۱+ ۱ میلی گرم در لیتر) و بنزیل آمینوپورین و نفتالین استیک اسید (۱+۲ میلی گرم در لیتر) جهت القای کالوس استفاده شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار اجرا شد. نتایج نشان داد بهترین تیمار در افزایش اندازه، وزن تر و خشک کالوس ترکیب هورمون بنزیل آمینوپورین با غلظت ۵/۰ میلی گرم در لیتر به همراه هورمون نفتالین استیک اسید با غلظت ۵/۰ میلی گرم در لیتر از ریزنمونه برگ بود. از الیسیتورهای زیستی و غیرزیستی شامل متیل جاسمونات (۵۰ و ۱۰۰ میکرومولار)، اسید سالیسیلیک (۵۰ و ۱۰۰ میکرومولار)، نانو اکسید تیتانیوم (۵/۰ و ۲ میلی گرم در لیتر) و همچنین عصاره مخمر (۵/۰ و ۲ میلی گرم در لیتر) جهت افزایش تولید لیمونن در کشت سلولی به‌لیمو درکشت سوسپانسیون استفاده شد. الیسیتورهای مورد استفاده تأثیر معنی داری بر افزایش میزان لیمونن نداشتند.
مقاله پژوهشی
محمدرضا حاج سید هادی؛ محمد تقی درزی
چکیده
به منظور مطالعه اثر ورمی‌کمپوست و کود زیستی نیتروژن بر میزان اسانس و کیفیت آن در گیاه دارویی مرزه تابستانه (Satureja hortensis L.)، آزمایشی در منطقه فیروزکوه در سال 1394 انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار بود. عامل اول کود زیستی نیتروژن در سه سطح (عدم تلقیح، تلقیح بذر با نیتروکسین و تلقیح بذر با سوپرنیتروپلاس) ...
بیشتر
به منظور مطالعه اثر ورمی‌کمپوست و کود زیستی نیتروژن بر میزان اسانس و کیفیت آن در گیاه دارویی مرزه تابستانه (Satureja hortensis L.)، آزمایشی در منطقه فیروزکوه در سال 1394 انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار بود. عامل اول کود زیستی نیتروژن در سه سطح (عدم تلقیح، تلقیح بذر با نیتروکسین و تلقیح بذر با سوپرنیتروپلاس) وعامل دوم ورمی‌کمپوست در چهار سطح (صفر، 5، 10 و 15 تن در هکتار) بود. نتایج نشان داد بیشترین میزان اسانس و آلفاترپینن به ترتیب با کاربرد 10 و 15 تن در هکتار ورمی‌کمپوست و بیشترین پاراسیمن و گاماترپینن با مصرف 5 تن ورمی‌کمپوست در هکتار حاصل شد. سوپرنیتروپلاس تاثیر مثبتی بر میزان اسانس، آلفاترپینن و گاماترپینن داشت، در حالی که حداکثر میزان پاراسیمن با مصرف نیتروکسین حاصل گردید. بیشترین میزان کارواکرول با مصرف تلفیقی 10 تن ورمی‌کمپوست در هکتار و سوپرنیتروپلاس بدست آمد و بیشترین میزان آلفاتوژن در تیمار تلفیقی مصرف 5 تن ورمی‌کمپوست در هکتار و عدم مصرف کودزیستی نیتروژنه مشاهده شد. نتایج نشان داد ورمی‌کمپوست و کود زیستی نیتروژن می توانند در سیستم های تولید پایدار نقش موثری ایفاء نمایند.
مقاله پژوهشی
سید فاضل میراحمدی؛ محمد رضا حسندخت؛ محمدرضا فتاحی مقدم؛ محمدرضا نقوی؛ کرامت اله رضایی
چکیده
اسفناج به سبب داشتن ارزش غذایی و اقتصادی بالا، همواره مورد توجه اصلاحگران بوده است. در این پژوهش تعداد 40 جمعیت متعلق به 3 گونه Spinacia oleracea، S. turkestanica و S. tetrandra از سراسر ایران، به علاوه یک جمعیت از کشور افغانستان و نیز دو رقم اصلاح شده Viroflay و Baby spinach ، ژرمپلاسم مورد مطالعه را تشکیل دادند. در راستای انجام این آزمایش، تعداد 33 صفت در سه گروه ...
بیشتر
اسفناج به سبب داشتن ارزش غذایی و اقتصادی بالا، همواره مورد توجه اصلاحگران بوده است. در این پژوهش تعداد 40 جمعیت متعلق به 3 گونه Spinacia oleracea، S. turkestanica و S. tetrandra از سراسر ایران، به علاوه یک جمعیت از کشور افغانستان و نیز دو رقم اصلاح شده Viroflay و Baby spinach ، ژرمپلاسم مورد مطالعه را تشکیل دادند. در راستای انجام این آزمایش، تعداد 33 صفت در سه گروه مورفولوژیک، فیزیولوژیک و بیوشیمیایی مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد ساختار ژنتیکی ژرمپلاسم حاضر دارای تنوع مناسبی برای صفات مورد بررسی بود. میانگین ضریب تغییرات صفات مورد مطالعه 8/29 درصد بدست آمد. تجمع اکسالات در بین جمعیتهای مورد مطالعه دارای تفاوت معنیداری بود. کمترین میانگین انباشت اکسالات 682 میلیگرم در 100 گرم وزن تر در جمعیت کرج از گونه اهلی S.oleracea و بیشترین مقدار 2902 میلیگرم در 100 گرم وزن تر در جمعیت بزنگان از گونه وحشی S. turkestanica مشاهده شد. نتایج آنالیز خوشهای، جمعیتهای دو گونه وحشی را در یک گروه مشترک و جدا از بقیه قرار داد. ضرایب همبستگی صفات مورد بررسی از 83/0- تا 99/0 متغیر بود. در مجموع 1/43 درصد از تمام روابط متقابل بین 33 صفت موجود دارای همبستگی معنیدار در سطح 1 یا 5 درصد بود. نتایج همبستگی نشان داد که گیاه با شاخص کارایی بیشتر، از ماندگاری پس از برداشت بیشتری نیز برخوردار بود. همچنین از میان تمام صفات تنها صفت تاول دار بودن سطح برگ دارای همبستگی منفی و معنیدار با صفت انباشت اکسالات بود.
مقاله پژوهشی
رحمت اله غلامی؛ ابوذر هاشم پور؛ عیسی ارجی؛ محسن حاجی امیری
چکیده
به منظور بررسی اثر محلولپاشی کائولین بر ویژگیهای پومولوژیکی و عملکردی برخی رقم های زیتون در استان کرمانشاه، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. عامل اول رقم های زیتون در شش سطح (آمفیسیس، سویلانا، روغنی، مانزانیلا،کنسروالیا و زرد) و عامل دوم و کائولین در سه سطح (صفر به عنوان شاهد ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر محلولپاشی کائولین بر ویژگیهای پومولوژیکی و عملکردی برخی رقم های زیتون در استان کرمانشاه، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. عامل اول رقم های زیتون در شش سطح (آمفیسیس، سویلانا، روغنی، مانزانیلا،کنسروالیا و زرد) و عامل دوم و کائولین در سه سطح (صفر به عنوان شاهد (محلول پاشی با آب) و 2 و 4 درصد) بود. دو مرحله محلولپاشی کامل درختان زیتون با کائولین، در اواسط تیر و مرداد (با توجه به هوای گرم و خشک در این مدت و نیز تجمع روغن در زیتون همزمان با این دوره)، انجام گرفت. یاداشتبرداری صفات زایشی شامل عملکرد میوه و روغن، وزن میوه، ابعاد میوه، وزن تر و خشک گوشت، درصد ماده خشک و درصد رطوبت میوه، وزن تر و خشک هسته، ابعاد هسته، نسبت وزن تر و خشک گوشت به هسته و درصد روغن در ماده تر و خشک در تیمارهای مختلف ثبت گردید. نتایج نشان داد واکنش رقم های زیتون مورد مطالعه به محلولپاشی سطوح مختلف کائولین، متفاوت بود. بیشترین عملکرد میوه در هکتار و وزن میوه در رقم کنسروالیا و محلولپاشی4 درصد کائولین حاصل شد و کمترین عملکرد و وزن میوه در رقم روغنی مشاهده شد. در تمامی رقم های مورد مطالعه محلولپاشی کائولین باعث افزایش وزن میوه و عملکرد در هکتار شد. بنابراین با استفاده از محلولپاشی کائولین در دو مرحله رشدی میوه میتوان باعث بهبود خصوصیات پومولوژیکی و عملکردی در رقم های مختلف زیتون در مناطق گرم و نیمه گرم کشورگردید.
مقاله پژوهشی
ابوذر هاشم پور؛ محمود عظیمی؛ سمانه اسدی صنم
چکیده
در این پژوهش صفات کمی و کیفی روغن سه ژنوتیپ امیدبخش زیتون (T2، T7 و T18) و دو رقم زرد و کرونیکی از کلکسیون زیتون ایستگاه تحقیقات زیتون طارم در استان زنجان طی دو سال (1397 و 1396) مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد ژنوتیپ T18 با 96/70 و 58/69 درصد روغن در ماده خشک گوشت به ترتیب طی سالهای ۱۳96 و ۱۳97 دارای بیشترین میزان روغن در مقایسه با سایر رقم ها ...
بیشتر
در این پژوهش صفات کمی و کیفی روغن سه ژنوتیپ امیدبخش زیتون (T2، T7 و T18) و دو رقم زرد و کرونیکی از کلکسیون زیتون ایستگاه تحقیقات زیتون طارم در استان زنجان طی دو سال (1397 و 1396) مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد ژنوتیپ T18 با 96/70 و 58/69 درصد روغن در ماده خشک گوشت به ترتیب طی سالهای ۱۳96 و ۱۳97 دارای بیشترین میزان روغن در مقایسه با سایر رقم ها و ژنوتیپها بود. همچنین ژنوتیپ T18 دارای بیشترین درصد اولئیک اسید و مجموع اسیدهای چرب اشباع نشده با یک پیوند دوگانه مضاعف بود. میزان اولئیک اسید این ژنوتیپ در سالهای ۱۳96 و ۱۳97 به ترتیب 3/80 و 8/79 درصد بود. علاوه بر این میزان پالمتیک اسید این ژنوتیب (5/9 و 3/10 درصد به ترتیب در سالهای ۱۳96 و ۱۳97) نیز در مقایسه با سایر رقم ها و ژنوتیپها در سطح پایینتری قرار داشت. ژنوتیپ T7 نیز لینولئیک اسید بالاتر (2/14 و 67/18 درصد به ترتیب در سالهای ۱۳96 و ۱۳97) و اولئیک اسید پایینتر (8/66 و 5/60 درصد به ترتیب در سالهای ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷) داشت. بر اساس تجزیه به مولفههای اصلی (چهار مولفه نخست)، مولفه اول بیشتر با صفات اثر مثبت روی کیفیت روغن زیتون همانند اولئیک اسید و اسیدهای چرب اشباع نشده و افزایش درصد روغن مرتبط بود. در مجموع با توجه به نتایج این آزمایش، ژنوتیپ T18 از نظر کمیت و کیفیت روغن برتر از سایر رقم ها و ژنوتیپهای مورد بررسی بود و میتواند در برنامه معرفی رقم قرار گیرد.
مقاله پژوهشی
علی صفری؛ سعید ریزی؛ نعمت الله اعتمادی؛ علی نیکبخت؛ عبدالرحمان محمدخانی؛ افسانه بدل زاده
چکیده
به منظور بررسی اثر سطوح مختلف نیتروژن و فسفر بر برخی صفات فیزیولوژیکی و ریخت شناسی گیاه علف طلایی (Solidago canadensis L.) آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد اجرا شد. کود نیتروژن در چهار سطح (صفر، 50، 100 و 150 کیلوگرم در هکتار کود اوره) به عنوان فاکتور اصلی و کود فسفر در سه سطح ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر سطوح مختلف نیتروژن و فسفر بر برخی صفات فیزیولوژیکی و ریخت شناسی گیاه علف طلایی (Solidago canadensis L.) آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد اجرا شد. کود نیتروژن در چهار سطح (صفر، 50، 100 و 150 کیلوگرم در هکتار کود اوره) به عنوان فاکتور اصلی و کود فسفر در سه سطح (0، 50 و 100 کیلوگرم در هکتار کود سوپر فسفات تریپل) به عنوان فاکتور فرعی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد سطوح مختلف نیتروژن، فسفر و اثر برهمکنش آنها بر وزن تر و خشک اندام هوایی، سطح برگ، زمان گلدهی، دورهی گلدهی و میزان فلاونوئید گل معنیدار بود. افزایش نیتروژن و فسفر باعث زود گلدهی و افزایش طول دوره گلدهی در گیاهان تحت تیمار شد، به طوری که دورهی گلدهی و زودترین زمان گلدهی آنها در تیمار 150 کیلوگرم در هکتار نیتروژن و با 100 کیلوگرم در هکتار فسفر مشاهده شد. در مجموع، به منظور دستیابی به حداکثر شاخصهای رشد در شرایط مشابه، کاربرد 150 کیلوگرم در هکتار نیتروژن همراه با 100 کیلوگرم در هکتار فسفر برای پرورش گیاه علف طلایی به عنوان گیاهی زینتی-دارویی توصیه میگردد.
مقاله پژوهشی
اعظم زارع بیاتی؛ خداداد مصطفوی؛ مهران عنایتی شریعت پناهی؛ سیدمهدی میری
چکیده
ایجاد فناوری‌های کارآمد نظیر دابل هاپلوییدی یک راه حل سریع برای تهیه لاین‌های خالص می باشد. در این تحقیق با به کارگیری روش جنین‌زایی میکروسپور لاین‌های دابل هاپلوئید (اینبرد) فلفل تولید گردید. آزمون تاپ‌کراس با استفاده از 32 لاین دابل هاپلوئید تولیدی و والد تاپ‌کراس California Wonder جهت بررسی ترکیب‌پذیری عمومی لاین‌ها صورت گرفت. هیبریدهای ...
بیشتر
ایجاد فناوری‌های کارآمد نظیر دابل هاپلوییدی یک راه حل سریع برای تهیه لاین‌های خالص می باشد. در این تحقیق با به کارگیری روش جنین‌زایی میکروسپور لاین‌های دابل هاپلوئید (اینبرد) فلفل تولید گردید. آزمون تاپ‌کراس با استفاده از 32 لاین دابل هاپلوئید تولیدی و والد تاپ‌کراس California Wonder جهت بررسی ترکیب‌پذیری عمومی لاین‌ها صورت گرفت. هیبریدهای حاصل از تلاقی لاین× تستر در سال زراعی 1397-1398 کشت شدند. به منظور ارزیابی قدرت ترکیب‌پذیری عمومی لاین‌ها صفات روز تا جوانه‌زنی، روز تا گلدهی، روز تا میوه‌دهی، وزن تر میوه، وزن خشک میوه، طول میوه، عرض میوه، قطر گوشت میوه، تعداد بذر در میوه، میانگین عملکرد تک بوته، تعداد میوه در بوته و ارتفاع بوته اندازه‌گیری و تجزیه و تحلیل شدند. مقایسه میانگین‌ها توسط آزمون دانکن نشان داد نتاج تاپ‌کراس لاین‌های دابل هاپلوئید DH53, DH57, DH64, DH55 DH217, DH202,و DH90 به ترتیب با میانگین 58/8، 22/7، 18/7، 99/5، 93/5، 80/5 و 69/5 کیلوگرم در بوته بالاترین میزان عملکرد میوه را داشتند که در این میان بالاترین مقدار مربوط به نتاج تاپ‌کراس حاصل از تلاقی DH55 × California Wonder با میانگین 58/8 کیلوگرم در بوته بود. وراثت‌پذیری صفات مورد ارزیابی بالای 70 درصد بود که در این میان صفات تعداد روز تا جوانه‌زنی و میانگین عملکرد میوه در بوته بیشترین میزان را به خود اختصاص دادند. همچنین لاین‌های اشاره شده بالاترین میزان ترکیب‌پذیری عمومی مثبت و معنی دار برای صفت متوسط عملکرد در بوته را نیز به خود اختصاص دادند. بنابراین میتوان از این 7 لاین به عنوان لاین‌های والدینی برتر در برنامه‌های اصلاحی آینده استفاده نمود.
مقاله پژوهشی
تکتم شیدایی؛ ابراهیم گنجی مقدم؛ شادی عطار؛ مرتضی عظیم زاده
چکیده
این مطالعه به منظور بررسی اثر غلظتهای مختلف آگار و کربوهیدرات بر میزان پرآوری پایه پاکوتاه گیلاس (PHL-C) در شرایط درون شیشه ای و در سال 1396 انجام شد. از محیط کشت MS و آزمایش فاکتوریل با دو عامل و طرح کاملاً تصادفی در 6 تکرار و هر تکرار شامل 3 ریزنمونه استفاده شد. از تک جوانه جهت تکثیر استفاده شد. فاکتور اول، غلظت آگار در سه سطح ( 5/0، 6/0، 7/0 درصد) ...
بیشتر
این مطالعه به منظور بررسی اثر غلظتهای مختلف آگار و کربوهیدرات بر میزان پرآوری پایه پاکوتاه گیلاس (PHL-C) در شرایط درون شیشه ای و در سال 1396 انجام شد. از محیط کشت MS و آزمایش فاکتوریل با دو عامل و طرح کاملاً تصادفی در 6 تکرار و هر تکرار شامل 3 ریزنمونه استفاده شد. از تک جوانه جهت تکثیر استفاده شد. فاکتور اول، غلظت آگار در سه سطح ( 5/0، 6/0، 7/0 درصد) و فاکتور دوم غلظت کربوهیدارت شامل 6 سطح (ساکارز و شکر هر کدام در سه سطح 20، 30، 40 گرم در لیتر) بود که طی مراحل شاخه زایی، ریشه زایی و سپس سازگاری مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد بین غلظتهای مختلف آگار از نظر ضریب تکثیر، درصد ریشه زایی، کیفیت گیاهچه، وزن تر گیاهچه و درصد بقا تفاوت معنی داری وجود ندارد، در سایر صفات اندازه‌گیری شده آگار با غلظت 7/0 بهترین نتیجه را داشت. به جز در صفات طول گیاهچه، تعداد برگ و وزن تر گیاهچه که ساکارز نقش پر رنگتری داشته، در سایر صفات تفاوت معنی داری بین شکر و ساکارز دیده نشد. با توجه به اینکه در صفات مهم و اساسی تکثیر درون شیشه ای پایه PHL-C شکر دارای تاثیر بهتری بوده، پیشنهاد می شود جهت کاهش هزینه تولید محیط کشت، خصوصاً در تولید تجاری، از شکر معمولی و یا ترکیب شکر و ساکارز استفاده شود.
مقاله پژوهشی
مجتبی صلاحی استاد؛ بهرام عابدی؛ یحیی سلاح ورزی
چکیده
به منظور ارزیابی اثر کاربرد قارچ تریکودرما در شرایط تنش خشکی بر خصوصیات بیوشیمیایی و رنگیزههای فتوسنتزی گیاه ریحان آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار اجرا شد. عامل اول آبیاری در سه سطح (50، 75 و 100 درصد ظرفیت زراعی) و عامل دوم تلقیح با قارچ تریکودرما در دو سطح (تلقیح و عدم تلقیح با قارچ تریکودرما ) بودند. نتایج ...
بیشتر
به منظور ارزیابی اثر کاربرد قارچ تریکودرما در شرایط تنش خشکی بر خصوصیات بیوشیمیایی و رنگیزههای فتوسنتزی گیاه ریحان آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار اجرا شد. عامل اول آبیاری در سه سطح (50، 75 و 100 درصد ظرفیت زراعی) و عامل دوم تلقیح با قارچ تریکودرما در دو سطح (تلقیح و عدم تلقیح با قارچ تریکودرما ) بودند. نتایج نشان داد بیشترین وزن تر و خشک برگ در تیمار آبیاری 100 درصد ظرفیت زراعی بدون کاربرد قارچ تریکودرما (شاهد) مشاهده شد. میزان وزن تر (69/17 درصد) و خشک ساقه (27/17 درصد)، کلروفیل a (66/0 درصد)، کلروفیل b (64/0 درصد)، کلروفیل کل (66/0 درصد) و محتوای نسبی آب برگ (37/1 درصد) در تیمار آبیاری 100 درصد ظرفیت زراعی همراه با کاربرد قارچ تریکودرما نسبت به شاهد افزایش یافت. میزان نشت الکترولیت (5/7 درصد) در تیمار آبیاری 100 درصد ظرفیت زراعی همراه با کاربرد قارچ تریکودرما نسبت به شاهد کاهش یافت. میزان کارتنوئید (74/31 درصد) پرولین (25/52 درصد)، فعالیت آنتیاکسیدانتی (22/17 درصد) در تیمار آبیاری 50 درصد ظرفیت زراعی همراه با کاربرد قارچ تریکودرما بیشتر از شاهد مشاهده شد. بنا به نتایج بدست آمده، در شرایط سطوح مختلف آبیاری، کاربرد قارچ Trichoderma harzianum باعث افزایش پرولین، کربوهیدرات محلول، رنگیزههای فتوسنتزی و فعالیت آنتیاکسیدانتی ریحان شد.
مقاله پژوهشی
سمیه نظامی؛ سید حسین نعمتی؛ حسین آروئی؛ محمد کافی
چکیده
یکی از مهمترین روش‌ها در برنامه‌های اصلاحی سبزی‌ها، گزینش والدین و نتاج برتر با هدف بهبود ژنتیکی صفات کمی و کیفی میباشد. به منظور بررسی ژنتیکی صفات کمی و کیفی لاین‌های گوجه‌فرنگی، تلاقی‌های نیم-دای آلل بین هشت لاین با اسامی C.JPS3، S.2274، H.1370، K.2274، S.L.، C20، Primoga و A13012 انجام شد. هیبریدهای حاصل و والدین، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی ...
بیشتر
یکی از مهمترین روش‌ها در برنامه‌های اصلاحی سبزی‌ها، گزینش والدین و نتاج برتر با هدف بهبود ژنتیکی صفات کمی و کیفی میباشد. به منظور بررسی ژنتیکی صفات کمی و کیفی لاین‌های گوجه‌فرنگی، تلاقی‌های نیم-دای آلل بین هشت لاین با اسامی C.JPS3، S.2274، H.1370، K.2274، S.L.، C20، Primoga و A13012 انجام شد. هیبریدهای حاصل و والدین، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار کشت شدند. صفات شاخص شکل میوه، تعداد حفره میوه، شاخص سفتی میوه، درجه بریکس، اسیدیته قابل تیتر، pH آب میوه، تعداد خوشه در بوته، تعداد گل در خوشه، تعداد میوه در هر بوته، متوسط وزن یک میوه و عملکرد اندازه‌گیری شدند. والد K.2274 دارای بالاترین ترکیب‌پذیری عمومی (GCA) در صفات عملکرد، تعداد میوه در بوته و شاخص سفتی میوه بود. بالاترین ترکیب‌پذیری خصوصی (SCA) برای صفت متوسط وزن میوه به ترتیب در دو تلاقی C20 x C.JPS3 و A13012 x K.2274 مشاهده شد. در میان والدین و هیبریدها، والد H.1370 و هیبرید Primoga × H.1370 بالاترین میزان عملکرد را داشتند. بالاترین درصد هتروزیس نسبی در صفات تعداد میوه در هر بوته، متوسط وزن یک میوه و عملکرد به ترتیب در تلاقی‌های A13012 × Primoga، C20 × C.JPS3 و Primoga × H.1370 مشاهده شد. نقش اثرات فوق غالبیت و غالبیت کامل در کنترل صفات عملکرد، تعداد میوه در بوته، اسیدیته قابل تیتر و بریکس بیش تر از اثر افزایشی بود. با این وجود، در کنترل صفت متوسط وزن میوه اثر افزایشی موثر بوده است.
مقاله پژوهشی
فاطمه بخشی پور؛ حسن مومیوند؛ ابراهیم صداقتی؛ عبداله احتشام نیا
چکیده
هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر بیوچار و قارچهای میکوریزا بر رشد، زی‌توده‌ی گیاهی و برخی عناصر غذایی دو واریته جعفری بود. آزﻣﺎیش ﺑﻪصورت فاکتوریل در ﻗﺎﻟﺐ ﻃﺮح ﻛﺎملاً ﺗﺼﺎدﻓﻲ با سه تکرار انجام شد. واریتههای جعفری در دو سطح (کریسپوم و نئاپولیتانوم) به‌عنوان فاکتور اول، بیوچار در سه سطح (صفر، سه و شش درصد وزنی خاک) به‌عنوان ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر بیوچار و قارچهای میکوریزا بر رشد، زی‌توده‌ی گیاهی و برخی عناصر غذایی دو واریته جعفری بود. آزﻣﺎیش ﺑﻪصورت فاکتوریل در ﻗﺎﻟﺐ ﻃﺮح ﻛﺎملاً ﺗﺼﺎدﻓﻲ با سه تکرار انجام شد. واریتههای جعفری در دو سطح (کریسپوم و نئاپولیتانوم) به‌عنوان فاکتور اول، بیوچار در سه سطح (صفر، سه و شش درصد وزنی خاک) به‌عنوان فاکتور دوم و قارچهای میکوریزا (میکوریزا و عدم میکوریزا) به‌عنوان فاکتور سوم در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد بیشترین وزن تر و خشک اندام هوایی (به ترتیب با 180/291 و 8783/64 گرم) مربوط به واریته کریسپوم و کاربرد میکوریزا با بیوچار سه درصد بود. بیشترین وزن تر و خشک ریشه (به ترتیب با 74/70 و 68/18 گرم) و بیشترین میزان کلونیزاسیون (96 درصد) در واریته نئاپولیتانوم با کاربرد میکوریزا به همراه کاربرد بیوچار سه درصد مشاهده شد. بیشترین غلظت سدیم، پتاسیم، نیتروژن و مس در تیمار بیوچار شش درصد بهدست آمد. تیمار میکوریزا نیز باعث افزایش غلظت منیزیم، آهن، مس و کلسیم در هر دو واریته نئاپولیتانوم و کریسپوم گردید. بیشترین غلظت عنصر فسفر (67/8918 پیپیام) مربوط به واریته نئاپولیتانوم با کاربرد میکوریزا و بیوچار شش درصد و بیشترین غلظت عنصر منگنز (7296/50 پیپیام) در واریته کریسپوم با کاربرد میکوریزا و بیوچار شش درصد بهدست آمد. در مجموع در این مطالعه کاربرد بیوچار منجر به کلونیزاسیون بهتر ریشه‌ی جعفری با قارچ میکوریزا گردید. بنابراین میتوان نتیجه‌گیری کرد که استفاده توأم بیوچار و قارچهای میکوریزا شرایط بهتری را جهت دستیابی به اهداف کشاورزی پایدار و افزایش رشد وزی‌توده‌ی گیاه جعفری فراهم می‌آورد.
)
