مقاله پژوهشی
امید گودرزی؛ علی عبادی؛ محمدرضا فتاحی مقدم؛ علیرضا رحیمی
چکیده
اصلاح انگورهای تازهخوری بهمنظور دسترسی به ارقام بیدانه برتر، اهمیت زیادی در بازاریابی آنها دارد. در این تحقیق شش دورگ جدید اصلاحشده زودرس انگور، حاصل از تلاقی 4 والد پدری بیدانه و 7 والد مادری دانهدار با رقم یاقوتی از نظر کیفیت و عملکرد محصول مقایسه شدند. این تحقیق در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در 8 تکرار (8 بوته ...
بیشتر
اصلاح انگورهای تازهخوری بهمنظور دسترسی به ارقام بیدانه برتر، اهمیت زیادی در بازاریابی آنها دارد. در این تحقیق شش دورگ جدید اصلاحشده زودرس انگور، حاصل از تلاقی 4 والد پدری بیدانه و 7 والد مادری دانهدار با رقم یاقوتی از نظر کیفیت و عملکرد محصول مقایسه شدند. این تحقیق در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در 8 تکرار (8 بوته بهازای هر دورگ) در ایستگاه تحقیقات باغبانی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، در دو سال 1393 و 1394 با هدف معرفی ارقام انگور بیدانه زودرس برتر به اجرا درآمد. سن بوتهها در 4 الی 5 سالگی بود و تربیت آنها بهشکل تربیت پاچراغی بود. نتایج مقایسه میانگین تفاوت معنیداری بین دورگ‌ها در تمامی صفات مورد اندازهگیری نشان داد. دوره رسیدگی میوه در دورگهای S51 و I21 با میانگین 53 و 59 روز، زودرس‌تر از یاقوتی (69 روز) بود. از نظر اندازه حبه دورگهای I10 و E10 بیشترین اندازه حبه و رقم یاقوتی کمترین اندازه را به‌خود اختصاص داد. همچنین دورگ S51 بیشترین نسبت قند به اسید را به خود اختصاص داد. در صفت وزن تر تکبذر، دورگ I10 و رقم یاقوتی بهترتیب بیشترین و کمترین وزن تر تکبذر را به خود اختصاص دادند. در ارزیابی حسی وضعیت بذر توسط داوران، دورگهای S51، I21، I13 کاملاً بیدانه، دورگ C25 نسبتاً بیدانه و دورگهای I10 و E10 دانهدار تشخیص داده شدند. پس از ارزیابی‌های کیفی وکمی، دورگهای S51 و I21 بهعنوان دورگهای برتر بیدانه و زودرس انتخاب شدند.
مقاله پژوهشی
علوم میوه
یاسر خندانی؛ رضا فتوحی قزوینی؛ محمود قاسم نژاد؛ محمدرضا خالدیان
چکیده
حدود 75 درصد وسعت کشور ایران مناطق خشک و نیمهخشک است؛ بنابراین استفاده از روشهای آبیاری با بازده بالا در بخش کشاورزی حائز اهمیت است. بهمنظور مطالعه اثر کمآبیاری تنظیمشده (RDI) و سوپرجاذب (SA) بر کیفیت انبارمانی میوه آلو ژاپنی Prunus salicina)) رقم سانتاروزا، درختان از مرحله سختشدن هسته (7 هفته بعد از تمامگل) در شرایط سه سطح آبیاری(ETc100%، ...
بیشتر
حدود 75 درصد وسعت کشور ایران مناطق خشک و نیمهخشک است؛ بنابراین استفاده از روشهای آبیاری با بازده بالا در بخش کشاورزی حائز اهمیت است. بهمنظور مطالعه اثر کمآبیاری تنظیمشده (RDI) و سوپرجاذب (SA) بر کیفیت انبارمانی میوه آلو ژاپنی Prunus salicina)) رقم سانتاروزا، درختان از مرحله سختشدن هسته (7 هفته بعد از تمامگل) در شرایط سه سطح آبیاری(ETc100%، ETc 75% و ETc 50%) و چهار سطح سوپرجاذب (صفر، 100، 200 و 300 گرم، برای هر درخت)، در قالب طرح فاکتوریل (طرح پایه CRD) با سه تکرار قرار گرفتند. میوهها پس از برداشت در مرحله رسیدن بهمدت یک ماه در دمای 4 درجه سانتی‌گراد و رطوبت نسبی بالای 80 درصد نگهداری شدند. سپس برخی ویژگیهای کیفی آنها مورد ارزیابی قرار گرفت. کمآبیاری سبب افزایش سفتی بافت میوه گردید. فلاونوئیدهای میوه نیز تحت تأثیر کمآبیاری تنظیمشده افزایش معنیداری پیدا کرد. درحالیکه سطوح کمآبیاری و غلظتهای مختلف سوپرجاذب تأثیر معنیداری بر میزان SSC، TA و SSC/TA میوهها در مقایسه با شاهد نداشتند. برهمکنش اثر تیمارهای کمآبیاری تنظیمشده و سوپرجاذب بر میزان آب میوه، فنل کل و ظرفیت آنتیاکسیدانی معنیدار بود. آب میوه در اثر تیمار کمآبیاری کاهش یافت؛ ولی تیمار سوپرجاذب بهصورت معنیداری آب میوه را افزایش داد. فنل کل و ظرفیت آنتیاکسیدانی میوه که در شرایط تنش ملایم کمآبیاری افزایش یافته بود با کاربرد سوپرجاذب بهصورت معنیداری کاهش یافت.
مقاله پژوهشی
محمدعلی عسگری سرچشمه؛ مریم کرباسی؛ مصباح بابالار؛ علی رضا طلایی؛ سمیه آقاجانی
چکیده
در این پژوهش اثر تغذیه برگی آهن و روی بر ویژگیهای کمی و کیفی میوه سیب ’دلباراستیوال‘ مورد مطالعه قرار گرفت. آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار روی درختان هشت ساله سیب ’دلباراستیوال‘ با پایه M9 تحت سیستم تربیت Y در ایستگاه تحقیقاتی گروه مهندسی علوم باغبانی و فضای سبز پردیس کشاورزی و منابع ...
بیشتر
در این پژوهش اثر تغذیه برگی آهن و روی بر ویژگیهای کمی و کیفی میوه سیب ’دلباراستیوال‘ مورد مطالعه قرار گرفت. آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار روی درختان هشت ساله سیب ’دلباراستیوال‘ با پایه M9 تحت سیستم تربیت Y در ایستگاه تحقیقاتی گروه مهندسی علوم باغبانی و فضای سبز پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران انجام شد. در طول فصل رشد درختان با سه غلظت، صفر، 50 و 100 میلیگرم بر لیتر کلاتآهن (Fe-EDDHA) و سه غلظت صفر، 5 و 10 میلیگرم بر لیتر سولفاتروی، فاصله 30، 60 و 90 روز بعد از تمامگل محلولپاشی شدند. میوهها بعد از برداشت به سردخانه با دمای 1±0 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 90-85 درصد منتقل و بهمدت 5 ماه نگهداری شدند. نمونهها در زمان برداشت و نیز به فاصله هر یک ماه از سردخانه خارج و از نظر خصوصیات کمی و کیفی اندازهگیری شدند. نتایج آزمایش نشان داد که با افزایش غلظت آهن مصرفی، میزان سفتی بافت، ویتامین ث، مواد جامد محلول، ظرفیت ضد اکسایشی و درصد ماده خشک میوه افزایش یافت. محلولپاشی روی نیز باعث افزایش مقدار ویتامین ث، مواد جامد محلول و درصد ماده خشک شد، اما میزان سفتی بافت گوشت میوه و فنولها را کاهش داد. در مجموع میتوان گفت کاربرد آهن و روی برای بهبود خصوصیات کیفی این رقم سیب مناسب بوده است.
مقاله پژوهشی
علوم میوه
صمیرا احمدی پور؛ عیسی ارجی؛ علی عبادی؛ وحید عبدوسی
چکیده
بهمنظور بررسی عکسالعمل به خشکی برخی از ارقام تجاری زیتون، آزمایش گلدانی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی در شهرستان گیلانغرب واقع در استان کرمانشاه در سال 1394 در هوای آزاد به اجرا در آمد. تیمارها شامل سه سطح آبیاری بهمیزان 100 (شاهد)، 75 و 50 درصد ظرفیت مزرعه و سه رقم زیتون (زرد، آمیگدالولیا و کنسروالیا) بودند. ...
بیشتر
بهمنظور بررسی عکسالعمل به خشکی برخی از ارقام تجاری زیتون، آزمایش گلدانی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی در شهرستان گیلانغرب واقع در استان کرمانشاه در سال 1394 در هوای آزاد به اجرا در آمد. تیمارها شامل سه سطح آبیاری بهمیزان 100 (شاهد)، 75 و 50 درصد ظرفیت مزرعه و سه رقم زیتون (زرد، آمیگدالولیا و کنسروالیا) بودند. نتایج نشان داد که رشد رویشی از قبیل ارتفاع نهال، تعداد و سطح برگ و طول ریشه بهطور معنیداری تحت تأثیر تنش آب، بسته به رقم قرار داشت. ارقام تحت تنش کمآبی، دارای تفاوت معنیداری در میزان فعالیت آنزیمهای پراکسیداز و کاتالاز بودند. بیشترین میزان فعالیت آنزیم پراکسیداز و کاتالاز در رقم کنسروالیا و تیمار 50% آبیاری مشاهده شد. مقدار فنل، تحت تنش کمآبی افزایش نشان داد. ارقام زرد، آمیگدالولیا و کنسروالیا بهترتیب بیشترین تا کمترین میزان فنل را تحت تیمارهای تنش خشکی در مقایسه با گیاهان شاهد داشتند. میزان مالوندیآلدهید در تیمارهای مختلف تحت تأثیر تنش خشکی دارای تفاوت معنیدار بود. بیشترین افزایش میزان مالوندیآلدهید در تیمار 50% آبیاری در رقم زرد با حدود 57 درصد افزایش در مقایسه با گیاهان شاهد مشاهده شد. بهطورکلی، پاسخ ارقام به تنش خشکی متفاوت بود و هر کدام پاسخی خاص نشان دادند. رشد رویشی شاخساره تحت شرایط تنش خشکی در رقم زرد بیشتر از کنسروالیا و آمیگدالولیا بود و رقم زرد از لحاظ افزایش مقدار فنل و فعالیت پراکسیداز و کاتالاز در شرایط تنش خشکی برتر بود درحالیکه ’کنسروالیا‘ بیشترین افزایش مقدار قند را داشت.
مقاله پژوهشی
علوم گیاهان زینتی
حجت اله عباسی؛ روح‌انگیز نادری؛ محسن کافی؛ پژمان آزادی؛ محمد نقی پاداشت دهکایی
چکیده
در این پژوهش،کارایی استفاده از روش گردهافشانی خامه قطعشده و کشت قطعات تخمدان جهت غلبه بر موانع ناسازگاری پیشتخمی و پستخمی لیلیوم مورد ارزیابی قرار گرفت. سه رقم از گونههای آسیایی (ترسور، پیراندلو و سب دازل) و چهار رقم از گونههای اورینتال (ریالتو، سوربونه، پارادرو و مانسیا) بهعنوان والد مادری و گونه Lilium ledebourii(سوسن ...
بیشتر
در این پژوهش،کارایی استفاده از روش گردهافشانی خامه قطعشده و کشت قطعات تخمدان جهت غلبه بر موانع ناسازگاری پیشتخمی و پستخمی لیلیوم مورد ارزیابی قرار گرفت. سه رقم از گونههای آسیایی (ترسور، پیراندلو و سب دازل) و چهار رقم از گونههای اورینتال (ریالتو، سوربونه، پارادرو و مانسیا) بهعنوان والد مادری و گونه Lilium ledebourii(سوسن چلچراغ) بهعنوان والد دهنده دانه گرده با دو روش گردهافشانی عادی و گردهافشانی خامه قطعشده تلاقی داده شدند. تخمدان‌ها پس از 10، 20 و 40 روز از گردهافشانی جدا شده و کشت قطعات تخمدان انجام شد. پژوهش به-صورت دو آزمایش گردهافشانی کلاله و گردهافشانی خامه قطعشده انجام شد. این پژوهش بهصورت طرح کاملا تصادفی و در قالب آزمایش فاکتوریل با دو فاکتور زمان برداشت تخمدان و رقم مورد استفاده انجام شد. میزان تورم تخمدان، تعداد کپسول بهدستآمده، وزن کپسولهای تولیدشده، تعداد قطعات کشتشده، تعداد بذر تولیدی، وزن بذور بهدستآمده و تعداد بذر جوانهزده ثبت شد. بهعلت عدم موفقیت آزمایش گردهافشانی کلاله نتایج حاصل در این مقاله گزارش نشد. نتایج نشان داد که فاکتور رقم در تمام شاخصها در سطح 5 درصد و در شاخص تعداد کپسول در سطح یک درصد معنیدار بوده است. اثر فاکتور زمانهای مختلف برداشت تخمدان و اثر متقابل این فاکتور با فاکتور رقم تنها در مورد شاخص تعداد بذر بهدستآمده در سطح 5 درصد معنیدار بود. در آزمایش گردهافشانی خامه قطعشده در تلاقی بین سوسن چلچراغ و ارقام مانسیا، ترسور و سوربون بهترتیب 172 ،80 و 60 عدد بذر تولیدشده و 1/1 درصد از بذرهای برداشتشده از پایه مادری مانسیا جوانهزده و به گیاهچه تبدیل شدند. بهطور کلی در این آزمایش مشخص شد که از تکنیک گردهافشانی خامه قطعشده و بهدنبال آن نجات جنینهای بهدستآمده میتوان جهت غلبه بر موانع دورگ‌گیری در سوسن چلچراغ و ارقام تجاری استفاده نموده و ارقام جدیدی را تولید کرد.
مقاله پژوهشی
علوم سبزی
داریوش رمضان؛ فاطمه مرادی پور؛ محمدمهدی ضرابی
چکیده
ترکیب غذایی بستر کشت، یکی از مهمترین عوامل اصلی در رشد و نمو قارچ صدفی (Pleurotus ostreatus) میباشد. در این پژوهش اثرات ترکیبی مکملهای شیمیایی شامل سولفاتمس (100 میکروگرم بر گرم ماده خشک بستر کشت)، نیتراتآمونیوم (150 میکروگرم بر گرم ماده خشک بستر کشت)، نیتراتمنیزیم (100 میکروگرم بر گرم ماده خشک بستر کشت) و مکمل زیستی باکتری ریزوبیوم ...
بیشتر
ترکیب غذایی بستر کشت، یکی از مهمترین عوامل اصلی در رشد و نمو قارچ صدفی (Pleurotus ostreatus) میباشد. در این پژوهش اثرات ترکیبی مکملهای شیمیایی شامل سولفاتمس (100 میکروگرم بر گرم ماده خشک بستر کشت)، نیتراتآمونیوم (150 میکروگرم بر گرم ماده خشک بستر کشت)، نیتراتمنیزیم (100 میکروگرم بر گرم ماده خشک بستر کشت) و مکمل زیستی باکتری ریزوبیوم (108 باکتری در هر میلی‌لیتر برای یک کیلوگرم اسپاون) و همچنین بسترهای کشت خاک اره، کلش گندم، باگاس نیشکر، کلش برنج و ضایعات صنایع روغنکشی زیتون و ترکیبی از آنها، جهت پرورش قارچ، مورد مطالعه قرار گرفتند. مقادیر نیتروژن اندام بارده قارچ در بستر کشت ترکیبی کلش گندم و ضایعات زیتون و بستر کشت غیرترکیبی خاکاره بهترتیب، 91/8 میلیگرم در 100 گرم وزن خشک و 6/2 میلیگرم در 100 گرم وزن خشک بود. همچنین مقدار ریبوفلاوین قارچهای حاصل از بستر کشت ترکیبی باگاس نیشکر و تفاله زیتون و بستر کشت غیرترکیبی خاکاره بهترتیب 9/4 میلیگرم در 100 گرم ماده خشک و 4/1 میلیگرم در 100 گرم ماده خشک ثبت شد. همچنین مرحله پنجهدوانی میسلیوم در بسترکشت ترکیبی کلش گندم با ضایعات زیتون در مدتزمان 2/16 روز انجام شد. نتایج نشان داد که عملکرد کل (مجموع سه چین) اندام میوهای در بستر کشت ترکیبی کلش گندم و تفاله زیتون غنیشده با نیتراتآمونیوم و بستر کشت غیرترکیبی خاکاره غنیشده با سولفاتمس بهترتیب 35/1862 و 90/840 گرم بود؛ بنابراین در این پژوهش بستر کشت ترکیبی کلش گندم و ضایعات صنایع روغنگیری زیتون که با نیتراتآمونیوم غنی شده بود، بستر مناسبی جهت تولید قارچ صدفی میباشد.
مقاله پژوهشی
علوم میوه
حسین مرادی؛ محمود اثنی عشری؛ احمد ارشادی
چکیده
این پژوهش بهمنظور بررسی اثر تنش خشکی روی برخی از ویژگیهای فیزیولوژیکی پنج پایهی پیوندشده و غیر پیوندی بادام انجام گرفت. پایههای رویشی GF677، گارنم و یک هیبرید بادام×هلوی محلی، بهعلاوه پایههای بذری بادام (رقم فرانیس) و هلو (ژنوتیپ محلی) در حالت پیوندشده و بدون پیوند تحت تنش خشکی قرار داده شدند. رقم پیوندک فرانیس ...
بیشتر
این پژوهش بهمنظور بررسی اثر تنش خشکی روی برخی از ویژگیهای فیزیولوژیکی پنج پایهی پیوندشده و غیر پیوندی بادام انجام گرفت. پایههای رویشی GF677، گارنم و یک هیبرید بادام×هلوی محلی، بهعلاوه پایههای بذری بادام (رقم فرانیس) و هلو (ژنوتیپ محلی) در حالت پیوندشده و بدون پیوند تحت تنش خشکی قرار داده شدند. رقم پیوندک فرانیس و تیمارهای تنش شامل نگهداری پتانسیل ماتریکس خاک در حد 3/0- مگاپاسکال (شاهد)، 9/0- مگاپاسکال (تنش متوسط) و 5/1- مگاپاسکال (تنش شدید) بودند. بررسی بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار به صورت گیاهان گلدانی انجام گرفت. سطح تنش بهمدت چهار هفته در گیاهان اعمال شد. ویژگیهای فلورسنس سبزینه، غلظت رنگیزههای برگ، محتوای نسبی آب برگ، شاخص پایداری غشاء و پرولین آزاد برگ اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که تنش خشکی منجر به کاهش معنیدار محتوای نسبی آب برگ، شاخص Fv/Fm، میزان سبزینه‌های a، b و کل و افزایش معنیدار F0، نشت یونی و پرولین آزاد برگ شد. نتایج حاصل از ارزیابی صفات بیانگر اثر منفی کمتر تنش خشکی بر پایههای پیوندشده در مقایسه با پایههای غیرپیوندی بود. بهطور کلی تأثیر تنش خشکی روی پایههای بذری، هیبرید محلی و GF677 نسبتاً مشابه بود و پایههای مذکور بهطور معنیداری کمتر از پایه گارنم تحت تأثیر خشکی قرار گرفتند. پایهی هلوی بذری تحت تنش، بیشترین کاهش در ویژگیهای اندازهگیری شده را نشان داد. بر اساس نتایج این بررسی، فلورسانس سبزینه بهعنوان شاخصی ساده برای ارزیابی تحمل به خشکی پایههای بادام در شرایط تنش شدید خشکی پیشنهاد میشود.
مقاله پژوهشی
علوم گیاهان دارویی
ستار غلامی گنجه؛ امین صالحی؛ صادق شهراسبی؛ امیرمختار امیری نسب
چکیده
یکی از ارکان کشاورزی پایدار کاربرد کودهای زیستی بهمنظور تأمین عناصر غذایی مورد نیاز گیاه با هدف حذف یا کاهش قابلملاحظه در مصرف نهادههای شیمیایی است،لذا در این راستا با هدف بررسی اثر قارچ مایکوریزا و ورمیکمپوست بر عملکرد دانه و تولید اسانس انیسون، آزمایشی مزرعهای بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی ...
بیشتر
یکی از ارکان کشاورزی پایدار کاربرد کودهای زیستی بهمنظور تأمین عناصر غذایی مورد نیاز گیاه با هدف حذف یا کاهش قابلملاحظه در مصرف نهادههای شیمیایی است،لذا در این راستا با هدف بررسی اثر قارچ مایکوریزا و ورمیکمپوست بر عملکرد دانه و تولید اسانس انیسون، آزمایشی مزرعهای بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی93-1392در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه یاسوج اجرا شد. تیمارها شامل ورمیکمپوست در سه سطح (0 ، 5 و 10 تن در هکتار) و قارچ مایکوریزا در چهار سطح (شاهد، کاربرد Glomusmosseae، کاربرد Glomusintraradicesو کاربرد تلفیقی هر دو گونه) بود. نتایج نشان داد که کاربرد منابع مختلف تغذیهای اثر معنیداری بر اکثر صفات مورد مطالعه در گیاه دارویی انیسون داشت. با توجه به نتایج، بیشترین ارتفاع بوته (46/53 سانتیمتر)، تعداد چتر در بوته (44/35 عدد)، عملکرد دانه (26/2968 کیلوگرم در هکتار)، درصد اسانس (40/3) و عملکرد اسانس (21/101 کیلوگرم در هکتار) در نتیجه کاربرد 10تن در هکتار ورمیکمپوست حاصل شد. بیشترین وزن هزار دانه (86/2 گرم) و عملکرد بیولوژیک (43/8989 کیلوگرم در هکتار) در اثر کاربرد تلفیقی 10تن در هکتار ورمیکمپوست و برهمکنش دوگونه G. mosseaeو G. intraradicesو بیشترین شاخص برداشت (03/42 درصد) در تیمار کاربرد 5 تن در هکتار ورمیکمپوست بهدست آمد.بهطورکلی نتایج این پژوهش نشان داد که کاربرد کودهای زیستی مایکوریزا و ورمیکمپوست نقش چشمگیری در افزایش عملکرد کمی و کیفی گیاه دارویی انیسون داشتند.
مقاله پژوهشی
علوم میوه
مشهید هناره؛ قاسم حسنی
چکیده
گزینش و ارزیابی ارقام برتر، یکی از برنامههای اصلی بهنژادی درختان میوه و از جمله درخت گلابی است. این تحقیق با هدف بررسی رشد و عملکرد 11 رقم گلابی وارداتی شامل رقمهای ابتفتل، بورههاردی، دویندوکومیس، ملینا، نارت، کنفرنس، بورهبوسک، پاکامزتریومف، ویلیامز، ردبارتلت، جنراللیکلرک همچنین دو رقم ایرانی شاهد ...
بیشتر
گزینش و ارزیابی ارقام برتر، یکی از برنامههای اصلی بهنژادی درختان میوه و از جمله درخت گلابی است. این تحقیق با هدف بررسی رشد و عملکرد 11 رقم گلابی وارداتی شامل رقمهای ابتفتل، بورههاردی، دویندوکومیس، ملینا، نارت، کنفرنس، بورهبوسک، پاکامزتریومف، ویلیامز، ردبارتلت، جنراللیکلرک همچنین دو رقم ایرانی شاهد شاهمیوه و سردرودی طی هشت سال (1387 تا 1394) در شرایط اقلیمی ارومیه انجام شد. نتایج تجزیه واریانس مرکب دادهها نشان داد که اختلاف معنیداری در سطح احتمال 1 درصد در صفات رویشی رشد سالانه شاخسارهها، ارتفاع درخت، قطر تنه و عرض گسترش تاج درخت و همچنین صفات طول، قطر، وزن، سفتی بافت، اسید قابل تیتراسیون، مواد جامد محلول و pH میوه، تعداد میوه در درخت، عملکرد درخت و شاخص عملکرد بر سطح مقطع عرضی تنه بین ارقام وجود دارد.رقم ردبارتلت نسبت به ارقام دیگر از رشد رویشی کمتری برخوردار بود. رقم شاهد شاهمیوه با 72/2 کیلوگرم و رقم ملینا با 66/7 کیلوگرم میوه در درخت دارای کمترین و بیشترین میانگین عملکرد در سه سال بودند. بیشترین شاخص عملکرد بر سطح مقطع عرضی تنه، در رقم ملینا مشاهده شد. با توجه به اینکه ارقام دویندوکومیس، پاکامزتریومف، ابتفتل و ملینا دارای بازارپسندی خوب و عملکرد بالاتری نسبت به ارقام دیگر بودند؛ بنابراین میتوان از دو رقم دویندوکومیس و پاکامزتریومف بهعنوان ارقام میانرس و از ارقام ابتفتل و ملینا بهعنوان ارقام نسبتاً دیررس جهت گسترش کشت گلابی در ارومیه و مناطق مشابه استفاده نمود.
مقاله پژوهشی
علوم میوه
طاهره رئیسی؛ بیژن مرادی
چکیده
تحقیق حاضر با هدف تعیین مناسبترین زمان محلولپاشی اوره جهت بهبود کمیت و کیفیت میوه (درصد تشکیل میوه، عملکرد، اندازه میوه، ضخامت پوست میوه، اسید قابلتیتراسیون و مواد جامد محلول) پرتقال ’تامسونناول‘ (Citrus sinensis L. Osbeck.) طی دو سال اجرا شد. بدین منظور اوره با غلظت 5/0 درصد بر تاج درختان 20 ساله در سه زمان جداگانه شامل دی، اسفند ...
بیشتر
تحقیق حاضر با هدف تعیین مناسبترین زمان محلولپاشی اوره جهت بهبود کمیت و کیفیت میوه (درصد تشکیل میوه، عملکرد، اندازه میوه، ضخامت پوست میوه، اسید قابلتیتراسیون و مواد جامد محلول) پرتقال ’تامسونناول‘ (Citrus sinensis L. Osbeck.) طی دو سال اجرا شد. بدین منظور اوره با غلظت 5/0 درصد بر تاج درختان 20 ساله در سه زمان جداگانه شامل دی، اسفند و تیر محلولپاشی شد. علاوه براین، یک تیمار محلولپاشی با آب نیز بهعنوان تیمار شاهد در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد درختان محلولپاشی شده با اوره، صرفنظر از زمان کاربرد، غلظت نیتروژن برگ و درصد تشکیل میوه بیشتری نسبت به تیمار شاهد داشتند. علاوه براین، محلولپاشی اوره بر عملکرد و شاخصهای کیفی میوه تأثیر معنیدار (05/0P<) داشته است. اثر زمان محلولپاشی اوره بر تغییرات نسبت مواد جامد محلول کل به اسید قابلتیتراسیون میوه (شاخص بلوغ برای برداشت) و عملکرد، کاملاً وابسته به سال مورد مطالعه بود؛ بهطوریکه در سال اول آزمایش (سال کممحصول)، بیشترین عملکرد در زمان محلولپاشی دی و تیرماه و بیشترین مقدار شاخص بلوغ در تیمار شاهد مشاهده گردید. به هرحال، در سال دوم (سال پرمحصول) بیشترین مقدار عملکرد و شاخص بلوغ در زمانهای محلولپاشی تیر و اسفندماه مشاهده شد. بنابراین، تعیین سطح و زمان کاربرد عناصر غذایی، برای تحریک فرایند فیریولوژیکی خاصی در مرکبات حائز اهمیت میباشد و به سال مورد مطالعه (پرمحصول یا کممحصول) بستگی دارد.
مقاله پژوهشی
علوم گیاهان دارویی
قادر حبیبی؛ شبنم الیاقی
چکیده
در این پژوهش، تأثیر محلولپاشی برگی یداتپتاسیم (5 و50 میلیگرم بر لیتر KIO3) بر بهبود تحمل به شوری (50 میلیمولار) در گیاه توتفرنگی (Fragaria ananassa Duch.) در قالب طرح کامل تصادفی مورد مطالعه قرار گرفت. با توجه به نتایج بهدستآمده، شوری از طریق کاهش پارامترهای دخیل در انتقال الکترون فتوسنتزی شامل شارش انتقال الکترون (φEo) و فعالیت کمپلکس ...
بیشتر
در این پژوهش، تأثیر محلولپاشی برگی یداتپتاسیم (5 و50 میلیگرم بر لیتر KIO3) بر بهبود تحمل به شوری (50 میلیمولار) در گیاه توتفرنگی (Fragaria ananassa Duch.) در قالب طرح کامل تصادفی مورد مطالعه قرار گرفت. با توجه به نتایج بهدستآمده، شوری از طریق کاهش پارامترهای دخیل در انتقال الکترون فتوسنتزی شامل شارش انتقال الکترون (φEo) و فعالیت کمپلکس آزادکننده اکسیژن (Fv/Fo) باعث افت شاخص کارآیی فتوسیستم‌ها (PIabs) به‌دلیل افزایش مقدار مالوندیآلدهید (MDA)، گردید. گیاهان تیمارشده با غلظتهای پایین یداتپتاسیم (5 میلیگرم بر لیتر)، افزایش معنیدار وزن خشک برگ، پروتئین کل و قندهای محلول را در شرایط شوری نشان دادند. غلظت پایین یداتپتاسیم از طریق افزایش فنل کل و فعالیت آنزیم کاتالاز باعث بهبود فعالیت سیستم پاداکسایشی گردید. در مقایسه، تیمار 50 میلیگرم بر لیتر یدات نهتنها نتوانست باعث تخفیف تنش شوری شود بلکه خود باعث آسیب سیستم فتوسنتزی شد و فعالیت کمپلکس آزادکننده اکسیژن را کاهش داد. در نتیجه با اینکه غلظت 5 میلیگرم بر لیترباعث بهبود عملکرد فتوشیمیایی و فعالیت سیستم پاداکسایشی در شرایط شوری شد ولی نتایج این تحقیق برای اولین بار نشان داد که کاربرد غلظت بالای یدات باعث سمیت و کاهش عملکرد فتوشیمیایی فتوسنتز گردید.
مقاله پژوهشی
علوم گیاهان دارویی
شقایق موسوی؛ سمانه اسدی صنم؛ مریم پژمان مهر
چکیده
تنش خشکی یکی از محدود کننده‌ترین عوامل محیطی در رشد و تولید گیاهان محسوب میشود. سدیم نیتروپروساید (SNP) بهعنوان یک تولیدکننده نیتریک‌اکساید (NO) در کاهش تنش اکسیداتیو ناشی از تنشهای غیرزیستی نقش دارد. بهمنظور بررسی اثر محلولپاشی SNP بر رشد، عملکرد و برخی ویژگیهای بیوشیمیایی گیاه دارویی سرخارگل در شرایط تنش خشکی، آزمایشی ...
بیشتر
تنش خشکی یکی از محدود کننده‌ترین عوامل محیطی در رشد و تولید گیاهان محسوب میشود. سدیم نیتروپروساید (SNP) بهعنوان یک تولیدکننده نیتریک‌اکساید (NO) در کاهش تنش اکسیداتیو ناشی از تنشهای غیرزیستی نقش دارد. بهمنظور بررسی اثر محلولپاشی SNP بر رشد، عملکرد و برخی ویژگیهای بیوشیمیایی گیاه دارویی سرخارگل در شرایط تنش خشکی، آزمایشی در قالب طرح کرت‌های خردشده در پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور-کرج در سالهای زراعی 95-1394 طراحی و اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل دو عامل SNP در چهار سطح (صفر، 100، 200 و 400 میکرومولار) و تنش خشکی در سه سطح ]30 (شدید)، 60 (متوسط) و 90 (شاهد) درصد ظرفیت زراعی[ بود. در مرحله گلدهی کامل گیاه، ارتفاع بوته، تعداد شاخه جانبی، برگ و گل، ماده خشک اندام‌های هوایی گیاه و نیز بازده اسانس برگ و گل اندازهگیری شد. همچنین، نمونه‌گیری از برگ‌ها برای اندازهگیری محتوای نسبی آب (RWC) و کلروفیل، فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدانی سوپراکسید دیسموتاز (SOD) و پراکسیداز (POD)، محتوی مالوندیآلدهید (MDA)، پرولین و فنل کل هم انجام شد. بر اساس نتایج آزمایش، بیشترین مقدار صفات مورفولوژیک اندازه‌گیریشده و وزن خشک شاخساره مربوط به محلولپاشی SNP با غلظت ۲۰۰ میکرومولار تحت شرایط عدم تنش خشکی (شاهد) بود. بیشترین مقدار RWC با میانگین 9/78 درصد در رطوبت 90 درصد ظرفیت زراعی (شاهد) و سطح 200 میکرومولار SNP بهدست آمد. همچنین غلظتهای بالاتر SNP مصرفی (200 و 400 میکرومولار) در تنش متوسط (60 درصد ظرفیت زراعی)، توانست با افزایش فعالیت آنزیمهای SOD و POD و کاهش محتوی MDA موجب تحمل تنش خشکی شود. بیشترین مقدار پرولین (7/16 میکرومول بر گرم وزن تر) و فنل کل (4/127 میلیگرم گالیکاسید بر گرم ماده خشک) هم مربوط به غلظت 400 میکرومولار SNP بود. در مجموع میتوان گفت که کاربرد SNP در غلظتهای بالاتر، تحت شرایط تنش خشکی، ضمن اینکه میتواند موجب تعدیل خسارت تنش شود، افزایش ترکیبات مؤثره گیاه را نیز میتواند در پی داشته باشد.
مقاله پژوهشی
علوم میوه
محسن پیرمرادیان؛ لطفعلی ناصری؛ حمید عبدالهی؛ علی اصغر شهابی
چکیده
کلروز آهن ناشی از آهک، از مشکلات مهم درختان میوه بهویژه سیب در خاکهای آهکی میباشد. این عارضه هر ساله خسارت زیادی به درختان میوه در این مناطق وارد میسازد. تحقیق حاضر با هدف تعیین یک روش مناسب برای ارزیابی مقاومت پایهها و ارقام سیب در برابر تنش کلروز آهن انجام گرفت. بدین منظور آزمایشی بهصورت فاکتوریل بر پایۀ طرح بلوکهای ...
بیشتر
کلروز آهن ناشی از آهک، از مشکلات مهم درختان میوه بهویژه سیب در خاکهای آهکی میباشد. این عارضه هر ساله خسارت زیادی به درختان میوه در این مناطق وارد میسازد. تحقیق حاضر با هدف تعیین یک روش مناسب برای ارزیابی مقاومت پایهها و ارقام سیب در برابر تنش کلروز آهن انجام گرفت. بدین منظور آزمایشی بهصورت فاکتوریل بر پایۀ طرح بلوکهای کامل تصادفی با 18 تیمار و 3 تکرار انجام شد. تیمارها شامل رقم (گلاب کهنز، رد دلیشز و گلدندلیشز)، پایه در6 سطح (M9، M26 از پایههای پاکوتاه، M7 وMM106 از پایههای نیمه‌پاکوتاه و M25 وMM111 از پایههای پر رشد سیب) و تنش آهن در سه سطح (2 میکرومولار آهن، 90 میکرو مولار آهن همراه با و بدون بیکربنات سدیم10 میلیمولار) انجام شد. نهالهای پیوندی سیب در گلدانهای حاوی پرلیت پس از دو ماه و نیم تغذیه با محلول غذایی نصف غلظت هوگلند بهمدت 8 هفته، تحت تیمارهای فوق قرار گرفتند. در این پژوهش اثرات سطوح مختلف تنش آهن بر شاخصهای آهن-کارایی و ویژگیهای بیوشیمیایی ترکیبهای پیوندی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاکی از واکنشهای متفاوت ارقام و پایهها و در نتیجه ترکیبهای پیوندی به تنشهای اعمالشده بود. ارقام و پایهها تفاوتهای زیادی در جذب و انتقال آهن دارند، بهطوریکه آنها را میتوان به ارقام و پایههای مقاوم و حساس و نیمهمقاوم طبقهبندی نمود. بهطور کلی روش بیوشیمیایی، ارزیابی دقیقتری از تفاوتهای ارقام و پایهها در پاسخ به تنش آهن نسبت به ارزیابی نظری شاخصهای آهن-کارایی فراهم نمود.
مقاله پژوهشی
علوم میوه
رضا فیفائی؛ جواد فتاحی مقدم؛ حسین طاهری
چکیده
مرکبات اغلب در معرض خشکی‌های دوره‌ای هستند. بههمین منظور، اثر تنش خشکی بر میزان برخی ترکیبات در دانهالهای نوسلار 8 ژنوتیپ ناشناخته مرکبات شامل 4-2، 2-5، 2-12، 5-10، 1-10، 1-2، بکرایی و لیموآستارایی بههمراه دو پایه متحمل پونسیروس (Poncirus trifoliate Raf.)و حساس رافلمون (Citrus jambhiri Lush.)مطالعه شد. این پژوهش، بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح ...
بیشتر
مرکبات اغلب در معرض خشکی‌های دوره‌ای هستند. بههمین منظور، اثر تنش خشکی بر میزان برخی ترکیبات در دانهالهای نوسلار 8 ژنوتیپ ناشناخته مرکبات شامل 4-2، 2-5، 2-12، 5-10، 1-10، 1-2، بکرایی و لیموآستارایی بههمراه دو پایه متحمل پونسیروس (Poncirus trifoliate Raf.)و حساس رافلمون (Citrus jambhiri Lush.)مطالعه شد. این پژوهش، بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در بستر کوکوپیت و ماسه (1:1) تحت شرایط گلخانه‌ای انجام شد. فاکتورها شامل ژنوتیپهای مرکبات و سطوح آبیاری بودند. نتایج نشان داد در شرایط تنش، پونسیروس با 4/298 میکرومول بر گرم وزن خشک برگ، بیشترین تجمع پرولین را داشت و بیشترین میزان تجمع مالوندیآلدهید در رافلمون با 9/356 نانومول بر گرم وزن خشک برگ و کمترین در پونسیروس با 4/134 میکرومول بر گرم وزن خشک مشاهده شد. همچنین در شرایط تنش، بیشترین میزان قند محلول در ژنوتیپ 2-5 با 37/97 میلیگرم بر گرم وزن خشک برگ و کمترین نیز در رافلمون با 57/51 میلیگرم بر گرم وزن خشک برگ گزارش شد. در شرایط تنش، رافلمون کمترین میزان کلروفیل کل را داشت. ژنوتیپ 2-5 با 4/9 میلیگرم بر گرم وزن خشک برگ، بیشترین و ژنوتیپ لیمو آستارایی با 4/4 میلیگرم بر گرم وزن خشک برگ، کمترین میزان کاروتنویید کل را داشتند. بیشترین مقدار کلسیم در شرایط تنش در پونسیروس با 57 میلیگرم بر گرم وزن خشک برگ و کمترین در رافلمون با 63/32 دیده شد. بر این اساس، پونسیروس و ژنوتیپ 2-5 بهعنوان متحمل در برابر خشکی و رافلمون و لیمو آستارایی بعنوان حساس معرفی شدند.
مقاله پژوهشی
علوم میوه
مرضیه اتحادپور؛ محمدرضا فتاحی مقدم؛ ذبیح اله زمانی؛ بهروز گلعین؛ محمدرضا نقوی
چکیده
جهت ارزیابی فیزیولوژیک پاسخ به تنش شوری، برخی از دانهالهای مرکبات مهم موجود در کلکسیون مؤسسه تحقیقات مرکبات رامسر و داراب (28 ژنوتیپ) شامل ژنوتیپهای تجاری متحمل و حساس (کلئوپاترا ماندارین و ترویر سیترنج) در سه سطح، 0، 40 و 90 میلیمولار شوری بهصورت آزمایش فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در شرایط گلخانه بررسی ...
بیشتر
جهت ارزیابی فیزیولوژیک پاسخ به تنش شوری، برخی از دانهالهای مرکبات مهم موجود در کلکسیون مؤسسه تحقیقات مرکبات رامسر و داراب (28 ژنوتیپ) شامل ژنوتیپهای تجاری متحمل و حساس (کلئوپاترا ماندارین و ترویر سیترنج) در سه سطح، 0، 40 و 90 میلیمولار شوری بهصورت آزمایش فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در شرایط گلخانه بررسی شدند. هشت ماه پس از جوانهزنی دانهالها، تیمارهای شوری بهمدت ۱۲ هفته اعمال شد. در این پژوهش صفات فیزیولوژیک از جمله مقدار کلروفیلهای a و b، تجمع پرولین، پراکسید شدن لیپیدها، فعالیت آنزیمهای سوپراکسید دیسموتاز، آسکوربات پراکسیداز و کاتالاز، میزان پروتئین کل و عملکرد کوانتومی فتوسیستم II مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج حاصل از مطالعه صفات فیزیولوژی نشان داد که تنش شوری باعث کاهش در کلروفیلهای a و b، میزان پروتئین کل، عملکرد کوانتومی فتوسیستم دو، فعالیت آنزیم آسکوربات پراکسیداز و فعالیت آنزیم کاتالاز در ژنوتیپهای مورد مطالعه شد. در این مطالعه محتوای پرولین، غلظت مالوندیآلدهید و همچنین میزان فعالیت آنزیم سوپراکسیددیسموتاز تحت تنش شوری افزایش یافتند. ژنوتیپهای G8، G44 (نارنج)، G19، G25 و G42 (اترج) در صفات متعدد، از جمله محتوای کلروفیل، میزان پراکسید شدن لیپیدها، محتوای پرولین و فعالیت آنزیمها در وضعیت بهتری قرار داشتند و بهعنوان ژنوتیپهای برتر معرفی میشوند. ژنوتیپ G8 در بعضی از صفات، حتی از رقم کلئوپاترا نیز بهتر بود. میتوان این ژنوتیپها را بهعنوان متحمل یا نیمهمتحمل به شوری برای پژوهشهای بعدی و یا برای مقاصد کاربردی مورد توجه قرار داد.
مقاله پژوهشی
علوم گیاهان دارویی
مهران نوروزپور؛ ناصر زارع؛ رسول اصغری زکریا؛ پریسا شیخ زاده مصدق
چکیده
این تحقیق بهمنظور بررسی تأثیر نوع محیط کشت پایه و تنظیمکنندههای رشد گیاهی مختلف بر استقرار و رشد ریزنمونههای قرهقاط و میزان متابولیت‌های ثانویه در شرایط کشت درونشیشهای انجام گردید. برای این منظور، ریزنمونههای تک‌گرهای و جوانههای انتهایی قرهقاط از مناطق جنگلی استان اردبیل تهیه و از طریق تیمار با ...
بیشتر
این تحقیق بهمنظور بررسی تأثیر نوع محیط کشت پایه و تنظیمکنندههای رشد گیاهی مختلف بر استقرار و رشد ریزنمونههای قرهقاط و میزان متابولیت‌های ثانویه در شرایط کشت درونشیشهای انجام گردید. برای این منظور، ریزنمونههای تک‌گرهای و جوانههای انتهایی قرهقاط از مناطق جنگلی استان اردبیل تهیه و از طریق تیمار با محلول g/l3 بنومیل، محلول H2O2 (5%)، اتانول 70% و در نهایت محلول هیپوکلریتسدیم 5/2% با 10pH= بهمدت 12دقیقه به ترتیب ضدعفونی شدند. ریزنمونهها روی محیط کشتهای MS، AN و WPM حاوی mg/l1/0 NAA یا IBA و سطوح مختلف BAP، زآتین و TDZ کشت شدند. نتایج نشان داد که درصد ریزنمونههای رشد کرده و تعداد برگ در هر ریزنمونه بهطور معنیداری تحت تأثیر نوع محیط کشت پایه، ترکیب هورمونی محیط کشت و اثر متقابل بین آنها قرار گرفت. تعداد برگ در هر ریزنمونه و رشد ریزنمونهها در محیط کشت MS بهطور معنیداری بیشتر از محیط کشتهای پایه AN و WPM بود. بیشترین درصد ریزنمونههای رشد کرده و تعداد برگ در هر ریزنمونه در محیط کشت پایه MS حاوی (mg/l 1/0) IBA بههمراه 5/0 و 1 میلیگرم بر لیتر زآتین یا 5/0 میلیگرم بر لیتر BAP بهدست آمد.همچنین از نظر میزان متابولیت‌های ثانویه بین تیمارهای مختلف اختلاف معنیداری وجود داشت. بیشترین میزان ترکیبات آنتوسیانینی و فلاونوئید بهترتیب در محیط کشت MS حاوی 2 میلیگرم برلیتر BAP و 1/0 میلیگرم برلیتر IBA و MS حاوی 2 میلیگرم بر لیتر TDZ و 1/0 میلیگرم بر لیتر NAA بهدست آمد.
مقاله پژوهشی
علوم گیاهان زینتی
سیده نسترن حسینی درویشانی؛ اسماعیل چمنی؛ ولی اله قاسمی عمران؛ بهروز اسماعیل پور
چکیده
بنفشه معطر (Viola odorata)، یک گیاه دارویی با ارزش دارویی منحصر بهفرد میباشد که برداشت بیش از اندازه این گیاه دارویی از طبیعت منجر به کاهش زیستگاههای طبیعی آنها میشود. تکثیر درونشیشهای، روش قدرتمندی برای تکثیر در سطح وسیع گونههای مهم تجاری و حفظ ژرمپلاسم گونههای در معرض انقراض محسوب میشود. مطالعه حاضر، بهمنظور ...
بیشتر
بنفشه معطر (Viola odorata)، یک گیاه دارویی با ارزش دارویی منحصر بهفرد میباشد که برداشت بیش از اندازه این گیاه دارویی از طبیعت منجر به کاهش زیستگاههای طبیعی آنها میشود. تکثیر درونشیشهای، روش قدرتمندی برای تکثیر در سطح وسیع گونههای مهم تجاری و حفظ ژرمپلاسم گونههای در معرض انقراض محسوب میشود. مطالعه حاضر، بهمنظور فراهمساختن پروتکلی کارآمد برای کالوسزایی و اندامزایی درونشیشهای بنفشه معطر از طریق بهینهسازی غلظتهای مختلف تنظیمکنندههای رشد انجام گرفته است. جهت کالوسزایی، غلظتهای مختلف بنزیلآدنین (BA) (0، 5/0، 1، 5/1 و 2 میلیگرم در لیتر) بههمراه توفوردی (2,4-D) (5/0، 1، 5/1 و 2 میلیگرم در لیتر) و برای باززایی ساقه غلظتهای مختلف BA (5/0، 1، 5/1 و 2 میلیگرم در لیتر) مورد استفاده قرار گرفت. محیط کشت MS حاوی 5/1 میلیگرم در لیتر BA و 5/1 میلیگرم در لیتر 2,4-D، مناسبترین ترکیب برای القای کالوس ریزنمونه دمبرگ پس از 30 روز شناخته شد. بهترین رشد و بیشترین میزان باززایی شاخه از کالوسهای دمبرگ در محیط کشت حاوی 5/1 میلیگرم در لیتر BA مشاهده گردید. گیاهچهها نیز بهآسانی در همان محیط کشت، پس از واکشت دوم، ریشهزایی نمودند و پس از آن با صد در صد زندهمانی در بستر پیتماس و پرلیت سازگاری یافتند. این پروتکل میتواند بهطور موفقیتآمیزی برای تکثیر در سطح وسیع و حفظ ژرمپلاسم این گیاه دارویی باارزش استفاده گردد.
مقاله پژوهشی
علوم میوه
احسان رنجبران؛ منصور غلامی
چکیده
اثر پرتو فرابنفش نوع C (UV-C) بهتنهایی یا در ترکیب با دیگر تیمارها بر سنتز ترکیبات ثانویه در گیاهان، اخیرا مورد توجه قرار گرفته است. در این پژوهش، اثر پرتو UV-C بر برخی ویژگیهای فیتوشیمایی و فعالیت برخی آنزیمهای دخیل در متابولیسم ترکیبات فنلی در انگور مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا حبههای انگور رقم بیدانهسفید در معرض پرتو UV-C در شدتهای0 ...
بیشتر
اثر پرتو فرابنفش نوع C (UV-C) بهتنهایی یا در ترکیب با دیگر تیمارها بر سنتز ترکیبات ثانویه در گیاهان، اخیرا مورد توجه قرار گرفته است. در این پژوهش، اثر پرتو UV-C بر برخی ویژگیهای فیتوشیمایی و فعالیت برخی آنزیمهای دخیل در متابولیسم ترکیبات فنلی در انگور مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا حبههای انگور رقم بیدانهسفید در معرض پرتو UV-C در شدتهای0 (شاهد)، 8/0، 2/1 و 2/4 کیلوژول بر مترمربع قرار گرفته و سپس در دمای 15 درجه سانتی‌گراد بهمدت 6 روز نگهداری شدند. شدتهای کم پرتو فرابنفش، تجمع فنل کل در پوست حبه را القا کرد. کمترین میزان فلاونوئید کل در حبههای تیمار شده با بالاترین شدتUV-C (kJm-2 2/4) در روز اول مشاهده شد درحالیکه حبههای تیمارشده با شدت کم UV-C (kJm-2 8/0) پس از گذشت 5 روز بیشترین میزان فلاونوئید را داشتند (45/0 میلیگرم روتین در گرم وزن تر). همچنین کاربرد تابش UV-C منجر به افزایش ظرفیت پاداکسایشی نمونههای تیمارشده در مقایسه با شاهد گردید. لازم به ذکر است پرتوتابی باUV-C اثر معنیداری بر مقدار تانن کل پوست حبه نداشت؛ با این وجود اثر UV-C بر فعالیت آنزیم فنیلآلانینآمونیالیاز (PAL) در طول مدت نگهداری قابلتوجه بود. UV-C فعالیت آنزیم پراکسیداز (POD) را تا اوسط مدت نگهداری کنترل کرد؛ ولی در مورد آنزیم پلی‌فنل‌اکسیداز (PPO) این رفتار وابسته به شدت UV-C بود. نتایج این پژوهش نشان داد که کاربرد UV-C در شدتهای پایین، روش مناسبی برای افزایش میزان ترکیبات فنلی و ظرفیت پاداکسایشی انگور تازهخوری رقم بیدانهسفید در طول مدت نگهداری کوتاه میباشد.
مقاله پژوهشی
علوم گیاهان دارویی
بابک بحرینی نژاد؛ فاطمه سفیدکن؛ بهلول عباس زاده؛ زهرا جابرالانصار
چکیده
دو گونه پونهسای ایرانی Nepeta kotschyi var. persicaو پونهسای انبوه N. glomerulosa از گونههای دارویی بومی ایران بوده که حاوی ترکیبات دارویی بهویژه نپتالاکتون میباشند. این مطالعه در راستای اهلیکردن این دوگونه در شرایط مزرعهای طی سالهای 1396 و 1397 در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. صفات مورد بررسی شامل خصوصیات مورفولوژیک، ...
بیشتر
دو گونه پونهسای ایرانی Nepeta kotschyi var. persicaو پونهسای انبوه N. glomerulosa از گونههای دارویی بومی ایران بوده که حاوی ترکیبات دارویی بهویژه نپتالاکتون میباشند. این مطالعه در راستای اهلیکردن این دوگونه در شرایط مزرعهای طی سالهای 1396 و 1397 در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. صفات مورد بررسی شامل خصوصیات مورفولوژیک، عملکرد محصول و کمیت و ترکیبات اسانس بود. نتایج نشان داد که وزنتر و خشک کل در گونه ایرانی (بهترتیب 9954 و 3152 کیلوگرم در هکتار) بهطور قابلملاحظهای بیشتر از گونه انبوه (بهترتیب 2858 و 990 کیلوگرم در هکتار) بود. درصد و عملکرد اسانس در گونه ایرانی بهترتیب 12/2 درصد و 35/48 کیلوگرم در هکتار بود؛ درحالیکه این مقادیر در گونه انبوه بهترتیب 42/1 درصد و 39/7 کیلوگرم در هکتار بود. نتایج آنالیز ترکیبات اسانس نشان داد که مجموع ایزومرهای نپتالاکتون در گونه ایرانی بیشتر از گونه انبوه و بهترتیب 57/94 و 68/38 درصد بود. در مجموع با توجه به عملکرد اندام هوایی و اسانس از یک سو و درصد نپتالاکتون در اسانس از سوی دیگر، برتری گونه ایرانی نسبت به گونه انبوه کاملا چشمگیر بود؛ لذا میتوان گونه پونهسای ایرانی را بهعنوان یک منبع ارزشمند جهت تامین ترکیب اصلی این گیاه یعنی نپتالاکتون برای صنایع دارویی در شرایط کشت مشابه این مطالعه توصیه نمود.
مقاله پژوهشی
علوم میوه
اکبر انگوتی؛ جعفر حاجی لو؛ ادریس حاج علی؛ حسین فتحی
چکیده
بهمنظور بررسی اثرات سطوح مختلف شوری روی شاخصهای رشد، میزان پرولین و کلروفیل، غلظت و کارایی جذب نیتروژن، پتاسیم، فسفر و سدیم برگ و غلظت سدیم ریشه پایههای هیبرید GN15 و همچنین میزان فعالیت سه آنزیم آنتی‌اکسیدانت، آزمایشی بر مبنای طرح کاملاً تصادفی با 4 سطح شوری صفر، 35، 70 و 105 میلیگرم بر لیتر کلریدسدیم و با 5 تکرار در سال 1394 انجام ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثرات سطوح مختلف شوری روی شاخصهای رشد، میزان پرولین و کلروفیل، غلظت و کارایی جذب نیتروژن، پتاسیم، فسفر و سدیم برگ و غلظت سدیم ریشه پایههای هیبرید GN15 و همچنین میزان فعالیت سه آنزیم آنتی‌اکسیدانت، آزمایشی بر مبنای طرح کاملاً تصادفی با 4 سطح شوری صفر، 35، 70 و 105 میلیگرم بر لیتر کلریدسدیم و با 5 تکرار در سال 1394 انجام شد. غلظتهای مختلف کلریدسدیم به گلدانهای محتوی این پایه افزوده و پس از 100 روز تنش شوری، صفات مذکور اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که با افزایش سطوح شوری، شاخصهای رشد شامل طول و قطر گیاه، تعداد و سطح برگ، محتوای رطوبت نسبی و کلروفیل برگ کاهش می‌یابد که این کاهش در غلظت 35 میلیمولار کمتر ولی در غلظت 105 میلیمولار بسیار شدید بود. غلظت و کارایی جذب نیتروژن، پتاسیم و فسفر با افزایش غلظت کلریدسدیم کاهش و غلظت سدیم برگ و ریشه و کارایی جذب آن در برگ افزایش پیدا کرد. میزان پرولین ریشه و برگ نیز همزمان با افزایش غلظت نمک افزایش یافت؛ بهطوریکه مقدارش در غلظت 70 میلیمولار به بیشینه خود (39 و 30 میلیگرم در هر گرم وزن تر) رسید. فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدانی نیز با افزایش غلظت نمک تا 70 میلیمولار روند افزایشی داشت بهطوریکه فعالیت SOD، POD و CAT در این تیمار برای ریشه بهترتیب 2/150، 6/22، 13 و برای برگ 8/183، 8/16 و 24 واحد در هر میلیگرم پروتئین بود.
