1دانشجوی دکتری فیزیولوژی و اصلاح گل و گیاهان زینتی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج
2استاد، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج
3استادیار، مؤسسه بیوتکنولوژی کشاورزی، کرج
4استادیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گیلان
تاریخ دریافت: 17 مهر 1396،
تاریخ بازنگری: 23 دی 1396،
تاریخ پذیرش: 18 بهمن 1396
چکیده
در این پژوهش،کارایی استفاده از روش گردهافشانی خامه قطعشده و کشت قطعات تخمدان جهت غلبه بر موانع ناسازگاری پیشتخمی و پستخمی لیلیوم مورد ارزیابی قرار گرفت. سه رقم از گونههای آسیایی (ترسور، پیراندلو و سب دازل) و چهار رقم از گونههای اورینتال (ریالتو، سوربونه، پارادرو و مانسیا) بهعنوان والد مادری و گونه Lilium ledebourii(سوسن چلچراغ) بهعنوان والد دهنده دانه گرده با دو روش گردهافشانی عادی و گردهافشانی خامه قطعشده تلاقی داده شدند. تخمدان‌ها پس از 10، 20 و 40 روز از گردهافشانی جدا شده و کشت قطعات تخمدان انجام شد. پژوهش به-صورت دو آزمایش گردهافشانی کلاله و گردهافشانی خامه قطعشده انجام شد. این پژوهش بهصورت طرح کاملا تصادفی و در قالب آزمایش فاکتوریل با دو فاکتور زمان برداشت تخمدان و رقم مورد استفاده انجام شد. میزان تورم تخمدان، تعداد کپسول بهدستآمده، وزن کپسولهای تولیدشده، تعداد قطعات کشتشده، تعداد بذر تولیدی، وزن بذور بهدستآمده و تعداد بذر جوانهزده ثبت شد. بهعلت عدم موفقیت آزمایش گردهافشانی کلاله نتایج حاصل در این مقاله گزارش نشد. نتایج نشان داد که فاکتور رقم در تمام شاخصها در سطح 5 درصد و در شاخص تعداد کپسول در سطح یک درصد معنیدار بوده است. اثر فاکتور زمانهای مختلف برداشت تخمدان و اثر متقابل این فاکتور با فاکتور رقم تنها در مورد شاخص تعداد بذر بهدستآمده در سطح 5 درصد معنیدار بود. در آزمایش گردهافشانی خامه قطعشده در تلاقی بین سوسن چلچراغ و ارقام مانسیا، ترسور و سوربون بهترتیب 172 ،80 و 60 عدد بذر تولیدشده و 1/1 درصد از بذرهای برداشتشده از پایه مادری مانسیا جوانهزده و به گیاهچه تبدیل شدند. بهطور کلی در این آزمایش مشخص شد که از تکنیک گردهافشانی خامه قطعشده و بهدنبال آن نجات جنینهای بهدستآمده میتوان جهت غلبه بر موانع دورگ‌گیری در سوسن چلچراغ و ارقام تجاری استفاده نموده و ارقام جدیدی را تولید کرد.
1Ph.D. Candidate of Physiology and Breeding of Ornamental Plants, College of Agriculture & Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran
2Professor, College of Agriculture & Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran
3Assistant Professor, Agriculture Biotechnology Research Institute of Iran (ABRII), Karaj, Iran
4Assistant Professor, Department of Horticulture Crops Research, Gilan Agriculture and Natural Resources, Research and Education Center, AREEO Rasht, Iran
چکیده [English]
Benefits of cut style method and ovary slice culture for overcoming pre-and post-zygotic barriers in lily crossing were studied. Three Asiatic hybrid cultivars (Tressor, Pirandello and Ceb duzzel) along with four cultivars of Oriental section (Rialto, Sorbonne, Paradero and Manissa) were used as maternal plants. Lilium ledebourii has selected as pollen donor plant to cross with maternal plants using stigma pollination or cut style pollination methods. Harvesting of produced capsules for ovary slice culture was done after 10, 20 and 40 days. Ovary expansion index, number of produced capsules, capsule weight, and number of cultured slices, number of produced seeds, seed weight and number of germinated seeds were recorded. Results indicated that cultivar had significant influence on all recorded parameters. The number of seeds was significantly affected by capsule harvesting time (p<0.05). In cut style experiment in crosses between Lilium ledebourii and Mannisa, Tressor and Sorbonne 172, 80 and 60 seeds were produced respectively. The rate of seed germination for Mannisa by L. ledebourii was 1.1 percent. In stigma pollination experiment capsules were expanded but none of them produced viable seeds. Totally, in this experiment, use of CSM pollination method was successful for by passing pre-zygotic barriers in lily interspecific crossing.
Bakhshaie, M., Khosravi, S., Azadi, P., Bagheri, H. & van Tuyl, J. M. (2016). Biotechnological advances in Lilium. Plant cell reports, 35(9), 1799-1826.
Beal, J. M. (1943). Histological studies on parthenocarpic fruits of Lilium regale induced by growth substances. Botanical Gazette, 105(1), 25-34.
De Jong, P.C. (1974). Some notes on the evolution of lilies. Yearbook North American Lily Society 27, 23-28.
Fukai, S., Isobe, T. & Ikoma, C. (2005). LLO hybrid lilies from L. x formolongiand chromosome doubled L.formosanum var. priceix oriental hybrid 'La Reve'. Acta Horticulturae, 673, 377-381.
Grassotti, A., Nesi, B., Lazzereschi, S., Cacini, S. & Pacifici, S. (2010, August). Breeding Asiatic hybrid lilies: an Italian experience.In: II International Symposium on the Genus Lilium, 900, 237-241.
McRae, E. A. (1998). Lilies: A Guide for Growers and Collectors. Timber Press. Portland, Oregon. pp 239-257.
Mirmasoumi, M., Azadi, P., Sharafi, A., Ntui Otang, V. & Mii, M. (2013). Simple protocol for plant regeneration of Lilium ledebourii using transverse thin cell layer. Progress in Biological Sciences, 3(2), 117-122.
Murashige, T. & Skoog, F. (1962). A revised medium for rapid growth and bio assays with tobacco tissue cultures. Physiologia Plantarum, 15(3), 473-497.
Okazaki, K., Asano, Y. & Oosawa, K. (1994). Interspecific hybrids between Lilium ‘Oriental’ hybrid and L. 'Asiatic' hybrid produced by embryo culture with revised media. Breeding Science, 44, 59-64.
Pomares-Viciana, T., Die, J., Del Río-Celestino, M., Román, B. & Gómez, P. (2017). Auxin signalling regulation during induced and parthenocarpic fruit set in zucchini. Molecular Breeding, 37(4), 56.
Proseviçius, J. & Strikulyte, L. (2004). Interspecific hybridization and embryo rescue in breeding of lilies. Acta Universitatis Latviensis, 676, 213-676.
Shivanna, K. R. & Tandon, R. (2014). Reproductive Ecology of Flowering Plants: A manual (170 p.). New Delhi, India: Springer.
Van Tuyl, J. M., Chung, M. Y., Chung, J. D. & Lim, K. B. (2002). Introgression studies using GISH in interspecific Lilium hybrids of L. longiflorum x Asiatic, L. longiflorum x L. rubellum and L. auratum x L. henryi. The Lily Yearbook of the North American Lily Society, 55, 17-22.
Van Tuyl, J. M. & De Jeu, M. J. (1997) Methods for overcoming interspecific crossing barriers. In: Shivanna, K-R., Sawhney, V-K. (eds), Pollen Biotechnology for Crop Production and Improvement. Cambridge University Press, pp 273-293.
Van Tuyl, J. M., Maas, I. W. & Lim, K. B. (2000). Introgression in interspecific hybrids of lily. In: VIII International Symposium on Flowerbulbs, 570, 213-218.
Van Tuyl, J. M., Van Diën, M. P., Van Creij, M. G. M., Van Kleinwee, T. C. M., Franken, J. & Bino, R. J. (1991). Application of in vitro pollination, ovary culture, ovule culture and embryo rescue for overcoming incongruity barriers in interspecific Lilium crosses. Plant Science, 74, 115-126.
Willemse, M. T. M., Plyushch, T. A. & Reinders, M. C. (1995). In vitro micropylar penetration of the pollen tube in the ovule of Gasteria verrucosa (Mill.) H. Duval and Lilium longiflorum Thunb.: Conditions, attraction and application. Plant Science, 108(2), 201-208.
Woodcock, H. B. D. & Stearn, W. T. (1950). Lilies of the world. Their Cultivation & Classification. Country Life Limited. London. pp 15-22.
Zhang, X., Ren, G., Li, K., Zhou, G. & Zhou, S. (2012). Genomic variation of new cultivars selected from distant hybridization in Lilium. Plant Breeding, 131(1), 227-230.
Zhou, S., Ramanna, M. S., Visser, R. G. & van Tuyl, J. M. (2008). Genome composition of triploid lily cultivars derived from sexual polyploidization of Longiflorum×Asiatic hybrids (Lilium). Euphytica, 160(2), 207-215.
Zhou, S., Yuan, G., Xu, P. & Gong, H. (2014). Study on lily introgression breeding using allotriploids as maternal parents in interploid hybridizations. Breeding Science, 64(1), 97-102.
ابتدای صفحه