ارزیابی تغییر برخی ترکیبات حاصل از تنش خشکی در ژنوتیپ‌های طبیعی مرکبات

فیفائی, رضا; فتاحی مقدم, جواد; طاهری, حسین

doi:10.22059/ijhs.2018.250683.1383

ارزیابی تغییر برخی ترکیبات حاصل از تنش خشکی در ژنوتیپ‌های طبیعی مرکبات

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

استادیار، مؤسسه تحقیقات علوم باغبانی، پژوهشکده مرکبات و میوه‌های نیمه‌گرمسیری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رامسر، ایران

10.22059/ijhs.2018.250683.1383

چکیده

مرکبات اغلب در معرض خشکی‌های دوره‌ای هستند. بههمین منظور، اثر تنش خشکی بر میزان برخی ترکیبات در دانهال‌های نوسلار 8 ژنوتیپ‌ ناشناخته مرکبات شامل 4-2، 2-5، 2-12، 5-10، 1-10، 1-2، بکرایی و لیموآستارایی بههمراه دو پایه‌ متحمل پونسیروس (Poncirus trifoliate Raf.)و حساس راف‌لمون (Citrus jambhiri Lush.)مطالعه شد. این پژوهش، بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در بستر کوکوپیت و ماسه (1:1) تحت شرایط گلخانه‌ای انجام شد. فاکتورها شامل ژنوتیپهای مرکبات و سطوح آبیاری بودند. نتایج نشان داد در شرایط تنش، پونسیروس با 4/298 میکرومول بر گرم وزن خشک برگ، بیش‌ترین تجمع پرولین را داشت و بیش‌ترین میزان تجمع مالون‌دی‌آلدهید در رافلمون با 9/356 نانومول بر گرم وزن خشک برگ و کمترین در پونسیروس با 4/134 میکرومول بر گرم وزن خشک مشاهده شد. همچنین در شرایط تنش، بیش‌ترین میزان قند محلول در ژنوتیپ 2-5 با 37/97 میلی‌گرم بر گرم وزن خشک برگ و کمترین نیز در رافلمون با 57/51 میلی‌گرم بر گرم وزن خشک برگ گزارش شد. در شرایط تنش، رافلمون کمترین میزان کلروفیل کل را داشت. ژنوتیپ 2-5 با 4/9 میلی‌گرم بر گرم وزن خشک برگ، بیش‌ترین و ژنوتیپ لیمو آستارایی با 4/4 میلی‌گرم بر گرم وزن خشک برگ، کمترین میزان کاروتنویید کل را داشتند. بیش‌ترین مقدار کلسیم در شرایط تنش در پونسیروس با 57 میلی‌گرم بر گرم وزن خشک برگ و کمترین در رافلمون با 63/32 دیده شد. بر این اساس، پونسیروس و ژنوتیپ 2-5 بهعنوان متحمل در برابر خشکی و رافلمون و لیمو آستارایی بعنوان حساس معرفی شدند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

علوم میوه

عنوان مقاله [English]

Evaluation of changes in some of produced compounds from drought stress in Citrus natural genotypes

نویسندگان [English]

Reza Fifaei
Javad Fatahi Moghadam
Hossein Taheri

Assistant Professors, Horticultural Science Research Institute, Citrus and Subtropical Fruits Research Center, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Ramsar, Iran

چکیده [English]

Citrus often are encountered with periodic droughts. For this reason, nucellar seedlings of Poncirus(PT) (Poncirus trifoliata Raf.),Rough Lemon (RL) (Citrus jambhiri Lush.) and 8 Citrus unknown genotypes including of 2-4, 5-2, 12-2, 10-5, 10-1, 2-1, Bakraii and Astaraii lemon were planted in cocopeat and sand medium (1:1) under greenhouse conditions and were subjected to drought stress. This research, was conducted as factorial experiment based on completely randomized design with three replications. The factors were 10 Citrus genotypes and two level of irrigation. The results showed that PT with 298.4 µmol/gdw had maximum accumulation of proline in drought stress. Maximum and minimum accumulation of malondialdehyde (356.9 and 134.4 µmol/gdw, respectively) were observed in RF and PT rootstocks under drought stress. Also maximum of total soluble sugar quantities in 5-2 genotype with 97.37 mg/gdw and minimum in RL with 51.57 mg/gdw were reported under drought stress. RF had minimum of total chlorophyll content under drought stress. The most and least of total carotenoid content were seen respectively in genotype 5-2 with 9.4 mg/gdw and Astaraii lemon genotype with 4.4 mg/ g dw in drought stress conditions. Maximum of calcium content was observed in PT with 57 mg/gdw and minimum in RF with 32.63 mg/g dw. On the basis of the study, PT and 5-2 genotype were introduced as tolerant and RL and Astaraii lemon as susceptible to drought.

کلیدواژه‌ها [English]

Malondialdehyde
Poncirus
Rought lemon
proline
Total soluble sugar

مراجع

Al-Absi, Kh. M. (2009). Gas exchange, chlorophyll and growth response of three orange genotypes (Citrus sinensis [L.] Osbeck) to abscisic acid under progressive water deficit. Jordan Journal of Agricultural Sciences, 5 (4), 421-433.
Arnon, D. I. (1949). Copper enzymes in isolated chloroplast polyphenol oxidase in Beta vulgaris. Plant Physiology, 24, 1-15.
Bajaj, S., Jayaprakash, T., Li-Frei, L., Ho, T. H. D., & Wu, R. (1999). Transgenic approaches to increase dehydration-stress tolerance in plants. Molecular Breeding, 5, 493-503.
Bates, L. S., Waldron, R. P. & Teare, I. D. (1973). Rapid determination of free proline for water stress studies. Plant and Soil, 39, 205-208.
Beniken, L., Omari, F. E., Dahan, R., Van Damme, P., Benkirane, R. & Benyahia, H. (2013). Screening of ten citrus rootstocks to drought stress. In: 1^st International Plant Breeding congress, 19.
Cimo, G., Lo Bianco, R., Gonzalez, P., Bandaranayake, W., Etxeberria, E. & Syvertsen, J. P. (2013). carbohydrate and nutritional responses to stem girdling and drought stress with respect to understanding symptoms of huanglongbing in Citrus. HortScience, 48(7), 920-928.
de Campos, M. K. F., de Carvalho, K., de Souza, F. S., Marur, C. J., Pereira, L. F. P., Filho, J. C. B. & Vieira, L. G. E. (2011). Drought tolerance and antioxidant enzymatic activity in transgenic ‘Swingle’ citrumelo plants over-accumulating proline. Environmental and Experimental Botany, 72, 242-250.
Fereres, E. & Soriano, M. A. (2007). Deficit irrigation for reducing agricultural water use. Experimental Botany, 58, 147-159.
Garcıa-Sancheza, F., Syvertsena, J. P., Gimenoc, V., Botlab, P. & Perez-Perezb, J. G. (2007). Responses to flooding and drought stress by two citrus rootstock seedlings with different water-use efficiency. Physiologia Plantarum, 130, 532-42.
Gholami, M., Rahemi, M., Kholdebarin, B. & Rastegar, S. (2012). Biochemical responses in leaves of four fig cultivars subjected to water stress and recovery. Scientia Horticulturae, 148, 109-117.
Haghighatnia, H., Nadian, H. A. & Rejali, F. (2011). Effects of mycorrhizal colonization of growth, nutrients uptake and some other characteristics of Citrus Volkameriana rootstock under drought stress. World Applied Science Journal, 13(5), 1077-1084.
Heath, R. L. & Packer, L. (1968). Photoperoxidation in isolated chloroplasts. Kinetics and stoichiometry of fatty acid peroxidation. Archives Biochemistry and Biophysics, 125, 189-198.
Hoagland, D. & Arnon, D. (1950). The water-culture method for growing plants without soil, Circular 347, University of California Agricultural Experiment Station, Berkley, 39p.
Jimenez, S., Dridi, J., Gutierrez, D., Moret, D., Irigoyen, J. J., Moreno, M. A. & Gogorcena, Y. (2013). Physiological, bioche mical and molecular responses in four Prunus rootstocks submitted to drought stress. Tree Physiology, 1-15.
Jones, J. (2001). Laboratory Guide for Conducting Soil Tests and Plant Analysis. CRC Press, Boca Raton. Pp. 384.
Khan, M. A., Idrees, M. & Shahab, D. (2007). Chlorophyll content in some Citrus species. Vejetos, 20 (2), 7-8.
Molinari, H. B. C., Marur, C. J., Filho, J. C. B., Kobayashi, A. K., Pileggi, M., Leite Junior, R. P., Pereira, L. F. P. & Vieira, L. G. E. (2004). Osmotic adjustment in transgenic citrus rootstock ‘Carrizo’ citrange (Citrus sinensis Osb. X Poncirus trifoliata Raf.) overproducing proline. Plant Science, 167, 1375-1381.
Nicolosi, E. (2007). Origin and taxonomy. In: Khan, I. A. (ed.) Citrus Genetics, Breeding and Biotechnology. CABI, 370.
Nolte, K. D., Hanson, A. D. & Gage, A. D. (1997). Proline accumulation and methylation to proline betaine in Citrus: implication for genetic engineering of stress resistance. American Society Horticultural Science, 122 (1), 8-13.
Rodríguez-Gamir, J., Primo-Millo, E., Forner, J. B. & Forner-Giner, M. A. (2010). Citrus rootstock responses to water stress. Scientia Horticulturae, 126, 95-102.
Somogyi, M. (1952). Note on sugar determination. Journal of Biology and Chemistry,195, 19-23.
Vu, J. C. V. & Yelenosky, G. (1988). Water deficit and associated changes in some photosynthetic parameters in leaves of 'Valencia' orange (Citrus sinensis [L.] Osbeck). Plant Physiology, 88, 375-378.
Wang, S., Liang, D., Li, C., Hao, Y., Ma, F. & Shu, H. (2011). Influence of drought stress on the cellular ultrastructure and antioxidant system in leaves of drought tolerant and drought sensitive apple rootstocks. Plant Physiology and Biochemistry, 51, 81-89.
Wu, Q. S. & Zou, Y. N. (2009). Mycorrhiza has a direct effect on reactive oxygen metabolism of drought-stressed Citrus. Plant Soil Environment, 55 (10), 436-442.
25- Xie, Sh., Cao, Sh., Liu, Q., Xiong, X. & Lu, X. (2013). Effect of water deficit stress on isotope ¹⁵N uptake and nitrogen metabolism of ‘Newhall’ orange and ‘Yamasitaka’ mandarin seedling. Journal of Life Sciences, 7(11), 1170-1178.
Xie, S. X., Lu, X.P., Ni, Q. & Zhao, X. L. (2012). The effect of water stress on ABA, and physiological characteristic of Citrus. XII International Citrus Congress, pp 138-145.