مقاله پژوهشی
علوم میوه
شیدا محبی؛ مصباح بابالار؛ ذدبیح اله زمانی؛ محمدعلی عسکری
چکیده
در این پژوهش اثر محلولپاشی تاج درخت سیب ’استارکینگ دلیشس‘ با سلناتسدیم در 4 سطح (صفر، 5/0، 1 و 5/1 میلیگرم در لیتر) در 2 نوبت (در دوره بزرگشدن میوه)، بر خصوصیات کمی و کیفی و انبارمانی میوه و همچنین امکانپذیری محلولپاشی تاج درخت بهعنوان روش تولید میوههای غنی از سلنیوم مورد مطالعه قرار گرفت. میوهها بعد از برداشت ...
بیشتر
در این پژوهش اثر محلولپاشی تاج درخت سیب ’استارکینگ دلیشس‘ با سلناتسدیم در 4 سطح (صفر، 5/0، 1 و 5/1 میلیگرم در لیتر) در 2 نوبت (در دوره بزرگشدن میوه)، بر خصوصیات کمی و کیفی و انبارمانی میوه و همچنین امکانپذیری محلولپاشی تاج درخت بهعنوان روش تولید میوههای غنی از سلنیوم مورد مطالعه قرار گرفت. میوهها بعد از برداشت در سردخانه در دمای 1±1 درجه سانتیگراد با رطوبت نسبی 95-90 درصد بهمدت 6 ماه نگهداری شدند. نمونهها در روز صفر قبل از انباری و در طول دوره نگهداری با فواصل 1 ماهه از سردخانه خارج شده و بهمنظور ایجاد حالت مشابه در خردهفروشیها بهمدت 24 ساعت در دمای اتاق قرار گرفته و سپس از نظر فاکتورهای مختلف فیزیکوشیمیایی نظیر رنگ سطحی، آنتوسیانین، pH، اسید قابلتیتراسیون، مواد جامد محلول کل، ویتامینث، میزان تولید اتیلن و تجمع سلنیوم در میوه مورد اندازهگیری قرار گرفتند. نتایج نشان داد که محلولپاشی تاج درخت با سلناتسدیم منجر به افزایش غلظت سلنیوم در برگها و میوه شد. تیمار میوهها با سطوح مختلف سلنیوم تفاوت معنیداری در کاهش تولید اتیلن، حفظ سفتی گوشت، pH، اسید قابلتیتراسیون، مواد جامد محلول کل، ویتامین ث و رنگ سطحی نسبت به میوههای شاهد داشتند. همچنین میوههای تحت تیمار 5/1 میلیگرم در لیتر سلنیوم، بهترین اثر را در حفظ مقدار ویتامینث و آنتوسیانین میوهها نشان داد. در مجموع، محلولپاشی تاج درخت در غنیسازیزیستی سلنیوم در میوه سیب مؤثر بوده و متعاقبآ تأثیر معنیداری در حفظ کیفیت میوه در طول انبار سرد داشته است.
مقاله پژوهشی
علوم میوه
سولماز پورعزیز؛ فاطمه ناظوری؛ سید حسین میردهقان؛ مجید اسماعیلی زاده
چکیده
مصرف توتفرنگی تازه بهدلیل داشتن ویتامین، فنل، آنتوسیانین و دیگر مواد پاداکسنده که در پیشگیری از سرطان و بیماری‌های مختلف مؤثر است افزایش بسیاری داشته، ولی کاهش ویژگیهای کمی و کیفی این محصول در طی نگهداری و عرضه به بازار، یکی از چالش‌های مهم محسوب میشود. استفاده از فیلم‌ها و پوشش‌های خوراکی، بهدلیل دارا بودن مواد طبیعی ...
بیشتر
مصرف توتفرنگی تازه بهدلیل داشتن ویتامین، فنل، آنتوسیانین و دیگر مواد پاداکسنده که در پیشگیری از سرطان و بیماری‌های مختلف مؤثر است افزایش بسیاری داشته، ولی کاهش ویژگیهای کمی و کیفی این محصول در طی نگهداری و عرضه به بازار، یکی از چالش‌های مهم محسوب میشود. استفاده از فیلم‌ها و پوشش‌های خوراکی، بهدلیل دارا بودن مواد طبیعی و عدم ایجاد آلودگی‌های زیست‌محیطی، رو به گسترش است و نتایج مثبتی ازجمله کاهش افت وزن، سرعت رسیدن، حفظ رنگ و خواص حسی و ظاهری میوهها و سبزی‌ها را بهدنبال داشته است. این پژوهش بهمنظور بررسی تأثیر پوشش خوراکی آلژیناتسدیم بر ماندگاری میوه توتفرنگی نگهداریشده در دمای 1±4 درجه سلسیوس انجام گرفت. تیمارها شامل شاهد (آب مقطر)، آلژیناتسدیم یک، دو و سه درصد و دوره انبارمانی بهمدت 7 و 14 روز با 4 تکرار تهیه شدند. طی انبارمانی، شاخصهای درخشندگی، کروما، میزان سفتی، اسید کل، ویتامینث، فنل، فعالیت پاداکسندگی و آنتوسیانین کاهش یافت؛ اما کاربرد پوشش، سبب حفظ این شاخص‌ها گردید؛ بهطوریکه در بین تیمارهای این آزمایش، تیمار آلژینات دو درصد تأثیر بیشتری در حفظ این صفات داشت؛ علاوه بر این، با گذشت زمان انبارمانی، فعالیت آنزیم پلیفنل اکسیداز، کاهش وزن و pH افزایش یافت. کاربرد پوشش خوراکی آلژیناتسدیم دو درصد تا 14 روز سبب حفظ سطوح پایین‌تر pH و فعالیت آنزیم پلیفنل اکسیداز شده و کاهش وزن را نیز بهطور مؤثری کنترل نمود.
مقاله پژوهشی
علوم میوه
زهرا جلیلی مقدم؛ سیامک کلانتری؛ ابوالقاسم حسن پور اصطهباناتی؛ دانیل والروگاریدو
چکیده
در این پژوهش، تأثیر اسیدهای آمینه و پپتون بر ویژگیهای کیفی و عمر انبارمانی میوه انار رقم ملس ساوه بررسی گردید. این آزمایش در دو سال، در طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی با سه تیمار شاهد، آسیدهای‌آمینه، پپتون (پروتئین هیدرولیزشده سویا) در سه تکرار بر روی میوه انجام شد. محلولپاشی با اسیدهای‌آمینه و پپتون با غلظت دو در هزار، در سه ...
بیشتر
در این پژوهش، تأثیر اسیدهای آمینه و پپتون بر ویژگیهای کیفی و عمر انبارمانی میوه انار رقم ملس ساوه بررسی گردید. این آزمایش در دو سال، در طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی با سه تیمار شاهد، آسیدهای‌آمینه، پپتون (پروتئین هیدرولیزشده سویا) در سه تکرار بر روی میوه انجام شد. محلولپاشی با اسیدهای‌آمینه و پپتون با غلظت دو در هزار، در سه مرحله نمو میوه انار (از اول خرداد ماه، پس از تشکیل میوه گل اول، با فواصل یک ماه) انجام شد و صفات کمی وکیفی میوه، بلافاصله پس از برداشت و نیز پس از سه ماه نگهداری میوه در سردخانه در شرایط دمای 1±5 درجه سانتیگراد و رطوبت 85 درصد اندازهگیری شدند. نتایج نشان داد محلولپاشی با اسیدهای آمینه و پپتون تأثیر معنیداری بر وزن، اندازه طول و قطره میوه، درصد آب میوه و شاخص طعم نداشته است. کمترین میزان درصد آریل سفید در میوههای تیمارشده با اسیدهای‌آمینه مشاهده شد. فعالیت آنتیاکسیدانی کل بهطور معنیداری در نتیجه کاربرد پپتون در مقایسه با شاهد و اسیدهای‌آمینه افزایش یافت. پس از دوره انبارمانی، از منظر ارزیابی حسی، میوههای تیمارشده با اسیدهای‌آمینه بازارپسندی بیشتری به لحاظ کیفیت پوست (رنگ وتازگی)، رنگ آریل‌ها و مزه آریل، نسبت به دیگر تیمارها داشته و کمترین میزان خسارت سرمازدگی در این میوهها مشاهده شد. بر اساس نتایج این آزمایش کاربرد پپتون ، بهعنوان یک منبع تأمین‌کننده اسیدهای‌آمینه ، نتوانست نتایج مورد انتظار از اسیدهای آمینه را در افزایش کیفیت و ماندگاری میوه انار محقق سازد.
مقاله پژوهشی
علوم سبزی
فاطمه ستمدیده مسلمی؛ جمالعلی الفتی؛ یوسف حمید اغلی
چکیده
پارتنوکارپی توانایی تولید میوه بدون تلقیح است که حاصل برهمکنش ژنتیک و عوامل فیزیولوژیکی است. در طی تحقیقات پیشین، لاین‌های مطلوب خیار (Cucumis sativus L.) با ترکیبپذیری عمومی مطلوب و هیبریدهای برتر با هتروزیس بالا که ترکیب والدینی آنها، ترکیبپذیری خصوصی بالایی داشتند شناسایی شدند. در این بررسی امکان تلاقی آن لاین‌ها با هیبریدهای ...
بیشتر
پارتنوکارپی توانایی تولید میوه بدون تلقیح است که حاصل برهمکنش ژنتیک و عوامل فیزیولوژیکی است. در طی تحقیقات پیشین، لاین‌های مطلوب خیار (Cucumis sativus L.) با ترکیبپذیری عمومی مطلوب و هیبریدهای برتر با هتروزیس بالا که ترکیب والدینی آنها، ترکیبپذیری خصوصی بالایی داشتند شناسایی شدند. در این بررسی امکان تلاقی آن لاین‌ها با هیبریدهای تجاری رایج ایران و بررسی نتاج آنها با هدف بهبود صفت پارتنوکارپی و مادهگلی صورت گرفت. والد تجاری مورد استفاده در این تلاقی هیبرید تجاری نگین بود. لاین‌های مورد استفاده در این تلاقی نیز A10، B10و B12بودند. نتایج نشان داد که نتاج حاصل از تلاقی هیبرید تجاری نگین و لاین B12، دارای بیشترین تعداد میوههای پارتنوکارپ بودند. کمترین تعداد گل نر در نتاج حاصل از تلاقی هیبرید نگین و لاین A10 مشاهده شد. نتاج حاصل از تلاقی هیبرید نگین با لاین A10، کمترین ساقههای فرعی را داشتند. نتاج حاصل از تلاقی هیبرید نگین با لاین‌های B12، A10 دارای بیشترین درصد میوههای پارتنوکارپ بودند و کمترین درصد میوههای پارتنوکارپ در نتاج حاصل از تلاقی کولتیوار هیبرید نگین با لاین B10دیده شد. بیشترین درصد گلهای ماده در نتاج حاصل از تلاقی هیبرید نگین و لاینB10 دیده شد و کمترین درصد گلهای ماده در نتاج حاصل از تلاقی هیبرید نگین با لاین B12دیده شد. امید میرود در تحقیقات بعدی، با انجام تلاقی‌های برگشتی، برترین نتاج بهدست آمده از این تحقیق با لاین‌های منتخب، بتوان به لاین‌هایی مشابه لاین‌های منتخب با دارا بودن صفت پارتنوکارپی دست یافت.
مقاله پژوهشی
سعادت ساریخانی خرمی؛ کورش وحدتی
چکیده
برآورد ضرایب همبستگی بین صفات مختلف، نهتنها میتواند سبب تسریع برنامههای اصلاحی گردو شود، بلکه امکان بهبود سایر صفات را در کنار اصلاح برای صفات موردنظر فراهم میکند. بدین منظور، دادههای حاصل از دو سال ارزیابی مورفولوژیک 325 ژنوتیپهای انتخابی از استانهای فارس، مازندران و ایلام جهت مطالعه همبستگی بین صفات مورفولوژیک ...
بیشتر
برآورد ضرایب همبستگی بین صفات مختلف، نهتنها میتواند سبب تسریع برنامههای اصلاحی گردو شود، بلکه امکان بهبود سایر صفات را در کنار اصلاح برای صفات موردنظر فراهم میکند. بدین منظور، دادههای حاصل از دو سال ارزیابی مورفولوژیک 325 ژنوتیپهای انتخابی از استانهای فارس، مازندران و ایلام جهت مطالعه همبستگی بین صفات مورفولوژیک مورد استفاده قرار گرفت. همچنین به منظور مطالعه همبستگی بین صفات بیوشیمیایی و مورفولوژیک، خصوصیات بیوشیمیایی تعداد 52 ژنوتیپ برتر از 325 ژنوتیپ اولیه مورد ارزیابی قرار گرفت. بررسی نتایج این پژوهش نشان داد که رابطهی خطی و معنیداری بین صفات فنولوژیک بهویژه تاریخ برگدهی با تاریخ برداشت وجود داشت که از آن میتوان جهت تعیین تاریخ برداشت بر مبنای تاریخ برگدهی استفاده کرد. عملکرد با تاریخ برگدهی (**58/0)، وزن میوه (**64/0) و مغز (*46/0)، اندازه میوه (**56/0) و عادت باردهی جانبی (**53/0) همبستگی مثبت و با رنگ مغز (*38/0-) همبستگی منفی داشت که با توجه به نتایج حاصل رگرسیون گام به گام، عادت باردهی جانبی، وزن میوه و شاخص اندازه میوه از اجزای اصلی تعیین کننده عملکرد گردو بودند. بررسی همبستگی بین صفات بیوشیمیایی با ارتفاع از سطح دریا و صفات مورفولوژیک نشان داد که درصد روغن و پروتئین موجود در مغز گردو تحت تأثیر خصوصیات فیزیکی میوه (اندازه و وزن میوه و مغز) نمیباشد. در مقابل، با افزایش ارتفاع از سطح دریا، درصد روغن و پروتئین موجود در مغز افزایش یافت. همبستگی منفی و معنیداری بین میزان اسیدهای چرب غیراشباع با یک باند مضاعف (MUFA) و اسیدهای چرب غیراشباع با چند باند مضاعف (PUFA) و همچنین بین نسبت PUFA:SFA با ضخامت پوست سخت مشاهده شد.
مقاله پژوهشی
علوم گیاهان دارویی
زهرا شهبازی؛ امین صالحی؛ محسن موحدی دهنوی؛ هوشنگ فرجی
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر سطوح مختلف ورمیکمپوست، کمپوست گرانوله و قارچ مایکوریزا بر برخی صفات کمی و کیفی گیاه دارویی گاوزبان آلمانی، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. عاملهای آزمایش شامل کودهای آلی در 5 سطح (صفر، 5 و 10 تن در هکتار ورمیکمپوست، 3 و 6 تن در هکتار کمپوست گرانوله) و قارچ ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر سطوح مختلف ورمیکمپوست، کمپوست گرانوله و قارچ مایکوریزا بر برخی صفات کمی و کیفی گیاه دارویی گاوزبان آلمانی، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. عاملهای آزمایش شامل کودهای آلی در 5 سطح (صفر، 5 و 10 تن در هکتار ورمیکمپوست، 3 و 6 تن در هکتار کمپوست گرانوله) و قارچ مایکوریزا در دو سطح (بدون کاربرد و کاربرد گونه Glomus mosseae) بودند. نتایج نشان داد که بیشترین عملکرد سرشاخه گلدار و شاخص سطح برگ، مربوط به تیمار 10 تن در هکتار ورمیکمپوست بههمراه مایکوریزا بود. همچنین بالاترین تعداد شاخه در بوته، درصد موسیلاژ، ارتفاع بوته و وزن هزاردانه در تیمار 10 تن در هکتار ورمیکمپوست مشاهده شد. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که استفاده از کودهای آلی و مایکوریزا میتواند باعث افزایش شاخص سطح برگ، ارتفاع گیاه، وزن هزاردانه، بهبود عملکرد سرشاخه گلدار، عملکرد زیستی و درصد موسیلاژ در گیاه گاوزبان آلمانی شود؛ در نتیجه میتوان با استفاده بهینه از نهادههای آلی و زیستی نسبت به تولید سالم گیاه گاوزبان اقدام نمود.
مقاله پژوهشی
علوم سبزی
عباسعلی کیماسی؛ داریوش رمضان؛ مهدی آران؛ رضا باقری؛ عباس نصیری دهسرخی
چکیده
در این پژوهش از بسترهای کشت خاکاره، کلش گندم، ضایعات برگ خرما، ترکیب خاکاره با کلش گندم (به نسبت مساوی)، ترکیب خاکاره با ضایعات برگ خرما (به نسبت مساوی)، ترکیب کلش گندم با ضایعات برگ خرما (به نسبت مساوی) و همچنین مکملهای شیمیایی اوره (10 گرم در لیتر بهازای هر کیلوگرم بستر کشت، بر اساس وزن تر)، سولفاتمنگنز (7 میکروگرم در ...
بیشتر
در این پژوهش از بسترهای کشت خاکاره، کلش گندم، ضایعات برگ خرما، ترکیب خاکاره با کلش گندم (به نسبت مساوی)، ترکیب خاکاره با ضایعات برگ خرما (به نسبت مساوی)، ترکیب کلش گندم با ضایعات برگ خرما (به نسبت مساوی) و همچنین مکملهای شیمیایی اوره (10 گرم در لیتر بهازای هر کیلوگرم بستر کشت، بر اساس وزن تر)، سولفاتمنگنز (7 میکروگرم در کیلوگرم براساس ماده خشک بستر کشت)، فسفاتآمونیوم (15 گرم در لیتر بهازای هر کیلوگرم بستر کشت، براساس وزن تر) و مکملهای زیستی مایکوریزا (یک میلیلیتر ماده تلقیح قارچ Glomus mosseaeبهازای هر کیلوگرم اسپاون قارچ سالمون) و ورمیکمپوست (6 درصد وزنتر بستر کشت) بهصورت فاکتوریل (دو فاکتور بستر کشت و مکمل) بر پایه طرح پایه کاملاً تصادفی، با سه تکرار استفاده گردید. نتایج نشان داد که بیشترین میزان نیتروژن اندام بارده بالغ قارچ، به بستر کشت ضایعات برگ خرما اختصاص داشت. همچنین مقادیر لوواستاتین اندام بارده بالغ قارچ در بستر کلش گندم غنیشده با سولفاتمنگنز و بستر ضایعات برگ خرما غنیشده با قارچ مایکوریزا بهترتیب 600 و20/219 میلیگرم بر 100 گرم وزن خشک قارچ بود. نتایج نشان داد که ماده خشک قارچهای چین سوم حاصل از 6 بسترکشت غیرترکیبی و ترکیبی در مقایسه با قارچهای چین اول و دوم بیشتر بود. همچنین بیشترین (20/12 روز) و کمترین (80/7 روز) زمان برای کاملشدن رشد رویشی میسلیوم به ترتیب به بسترهای کشت غیرترکیبی ضایعات برگ خرما و کلش گندم اختصاص داشت. نتایج مربوط به عملکرد کل اندام میوهای نشان داد که بیشترین (1499 گرم) و کمترین (80/904 گرم) وزن اندام میوهای بهترتیب به بستر کشت کلش گندم و بستر کشت ضایعات برگ خرما اختصاص داشت. همچنین بیشترین (1312 گرم) وزن تر اندام بالغ میوهای (عملکرد) به مکمل شیمیایی سولفاتمنگنز اختصاص داشت و نیز تفاوت معنیداری بین این مکمل با سه مکمل غذایی دیگر از نظر عملکرد در سطح احتمال 5 درصد وجود داشت؛ بنابراین ترکیب کلش گندم و سولفاتمنگنز بستر کشت مناسبی جهت تولید قارچ صدفی سالمون توصیه میگردد.
مقاله پژوهشی
علوم میوه
محمد اسماعیل نداف؛ غلامرضا ربیعی؛ ابراهیم گنجی مقدم؛ عبدالرحمان محمدخانی
چکیده
تولید گیاه جدید از طریق کشت مریستم، روش کارآمدی برای بهدستآوردن گیاهان سالم و عاری از ویروس است. این مطالعه بهمنظور بررسی تأثیر نوع محیط کشت و تنظیمکننده رشدی بر کشت مریستم در گیلاس در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی انجام شد که فاکتور اول، رقم در هفت سطح (زرد، سیاه مشهد، دوم‌رس، بینگ، پیشرس، تکدانه و حاج ...
بیشتر
تولید گیاه جدید از طریق کشت مریستم، روش کارآمدی برای بهدستآوردن گیاهان سالم و عاری از ویروس است. این مطالعه بهمنظور بررسی تأثیر نوع محیط کشت و تنظیمکننده رشدی بر کشت مریستم در گیلاس در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی انجام شد که فاکتور اول، رقم در هفت سطح (زرد، سیاه مشهد، دوم‌رس، بینگ، پیشرس، تکدانه و حاج یوسفی) و فاکتور دوم، تیمار در چهار سطح (M1R1: محیط نصف MS بدون تنظیمکننده رشد، M2R1: محیط کامل MS بدون تنظیمکننده رشد، M1R2: محیط نصف MS با تنظیمکننده رشد و M2R2: محیط کامل MSبا تنظیمکننده رشد) بود. ریزنمونه‌های مریستمی از جوانه‌های نوک شاخه بعد از ضدعفونی جدا شدند و در محیط‌های مختلف آزمایش در شرایط کنترلشده کشت گردیدند؛ بعد از سومین واکشت، میزان زنده‌مانی و پس از ششمین واکشت، نرخ تکثیر و طول نوشاخه‌های تولیدی اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که در تمامی شاخص‌ها، بین ارقام اختلاف معنیدار وجود ندارد، اما بین تیمارها و همچنین در اثرات متقابل رقم× تیمار این اختلاف، معنیدار بود. بیشترین درصد زنده‌مانی برای رقم حاج یوسفی (5/42 درصد)، نرخ تکثیر برای رقم دوم‌رس (2/2) و همچنین طول شاخه برای رقم بینگ (9/7 سانتی‌متر) در تیمار محیط کامل MS بههمراه یک میلیگرم در لیتر BAP بهدست آمد.
مقاله پژوهشی
علوم میوه
سلما جمالیان
چکیده
این پژوهش با هدف ارزیابی اثر اسید جاسمونیک و اسید آبسایزیک در رژیمهای مختلف تنش شوری با نمک کلریدسدیم (NaCl)، روی تغییرات متابولیکی برگ گیاه توتفرنگی از دو رقم ʼکردستانʻ و ʼکوئینالیزاʻ در قالب طرح کاملا تصادفی به انجام رسید. کاهش اثرات نامطلوب تنش ناگهانی نمک کلریدسدیم و تنش شوری تدریجی با NaCl با افزایش مقدار فنول کل و ظرفیت ...
بیشتر
این پژوهش با هدف ارزیابی اثر اسید جاسمونیک و اسید آبسایزیک در رژیمهای مختلف تنش شوری با نمک کلریدسدیم (NaCl)، روی تغییرات متابولیکی برگ گیاه توتفرنگی از دو رقم ʼکردستانʻ و ʼکوئینالیزاʻ در قالب طرح کاملا تصادفی به انجام رسید. کاهش اثرات نامطلوب تنش ناگهانی نمک کلریدسدیم و تنش شوری تدریجی با NaCl با افزایش مقدار فنول کل و ظرفیت آنتیاکسیدانی کل مشاهده شد. اسید آبسایزیک و اسید جاسمونیک باعث افزایش معنیدار مقدار کل پروتئین محلول در برگهای رقم ʼکردستانʻ در شرایط بدون تنش و تنش تدریجی NaCl شدند. نقش اسید جاسمونیک و اسید آبسایزیک در افزایش اسید آسپارتیک در تنش تدریجی NaCl قابلمشاهده بود. تنش ناگهانی NaCl افزایش معنیدار تیروزین را القا کرد و کاربرد هر دو هورمون سبب افزایش مقدار اسیدهای آمینه آسپاراژین، آلانین، هیستیدین و GABA شدند. نتایج این مطالعه نشان داد که اسید جاسمونیک و اسید آبسایزیک، هورمونهای مهم تنش هستند و کاربرد اسید آبسایزیک و غلظتهای مختلف اسید جاسمونیک، باعث فعالسازی مکانیزم دفاعی گیاه توتفرنگی در برابر تنش شوری میشود.
مقاله پژوهشی
علوم میوه
رضا غلامی؛ نوراله معلمی؛ اسمعیل خالقی؛ سید منصور سید نژاد
چکیده
بررسی تأثیر محلولپاشی برگی پتاسیم، روی و بور بر پروفیل اسیدهای چرب میوه سه رقم زیتون کرونایکی، کایلت و میشن در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1395 در باغ زیتون دانشگاه شهید چمران صورت گرفت. درختان چهار مرحله، یک هفته قبل از تمام گل، دو هفته بعد از تمام گل، مرحله سختشدن هسته و مرحله تجمع ...
بیشتر
بررسی تأثیر محلولپاشی برگی پتاسیم، روی و بور بر پروفیل اسیدهای چرب میوه سه رقم زیتون کرونایکی، کایلت و میشن در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1395 در باغ زیتون دانشگاه شهید چمران صورت گرفت. درختان چهار مرحله، یک هفته قبل از تمام گل، دو هفته بعد از تمام گل، مرحله سختشدن هسته و مرحله تجمع و سنتز روغن، با آب مقطر (شاهد) (T0)، ترکیب سولفاتپتاسیم، سولفاتروی و اسید بوریک از هر کدام 1000 میلیگرم در لیتر (T1) و ترکیب 2000 میلیگرم در لیتر از هر کدام آنها (T2) محلولپاشی شدند. بین تیمارهای محلولپاشی از نظر میزان اسید اولئیک، اسید پالمیتیک، اسید لینولئیکو نسبت اسید اولئیک به اسید لینولئیک اختلاف معنیداری مشاهده گردید، همچنین ترکیب اسیدهای چرب در ارقام مختلف، متفاوت بود و شرایط محل رشد بهویژه، تغذیه طی رشد میوه در ترکیب اسیدهای چرب تأثیر داشت و تیمار T2بیشترین تأثیر مثبت در بهبود کیفیت روغن نسبت بهسایر تیمارها بهخصوص در رقم کایلت داشت؛ بنابراین در شرایط اهواز با ارتفاع پایین و دمای زیاد، محلولپاشی برگی در طی رشد میوه میتواند با تغییر در میزان اسیدهای چرب با افزایش اسیداولئیک و کاهش اسیدپالمیتیکمنجر به بهبود کیفیت روغن میوه زیتون گردد.
مقاله پژوهشی
پیمان شیخ علیپور؛ صاحبعلی بلندنظر؛ محمدرضا ساریخانی؛ جابر پناهنده
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر کودهای زیستی بر عملکرد، کیفیت و ظرفیت آنتیاکسیدانی میوه گوجهفرنگی، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 9 تیمار و 3 تکرار در ایستگاه تحقیقاتی خلعتپوشان دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز به اجرا درآمد. بذرهای گوجهفرنگی رقم Super Chief در کشت خزانه با تیمار منفرد و تلفیقی باکتریهای آزادکننده پتاسیم ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر کودهای زیستی بر عملکرد، کیفیت و ظرفیت آنتیاکسیدانی میوه گوجهفرنگی، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 9 تیمار و 3 تکرار در ایستگاه تحقیقاتی خلعتپوشان دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز به اجرا درآمد. بذرهای گوجهفرنگی رقم Super Chief در کشت خزانه با تیمار منفرد و تلفیقی باکتریهای آزادکننده پتاسیم (Pseudomonas sp. S19-1, Pseudomonas sp. S14-3) و حل‌کننده فسفات (P. putida Tabriz, P. fluorescence Tabriz) و تثبیت‌کننده نیتروژن (Azospirillum sp. Acu9, Azotobacter sp.) تلقیح شدند. علاوه بر این تیمارها، تیمار شاهد بدون تلقیح باکتری و کوددهی (شاهد یک) و تیمار شاهد بدون تلقیح باکتری و با کوددهی (عناصر ماکرو) براساس نتایج آزمون خاک (شاهد دو) بهمنظور انجام مقایسه لحاظ شدند. صفات مورد ارزیابی شامل عملکرد کل، عملکرد اقتصادی و غیراقتصادی، تعداد میوه، وزن متوسط میوه، درصد مادهخشک میوه، میزان ویتامین ث، میزان لیکوپن، اسیدیته قابل تیتراسیون میوه و مقدار پتاسیم میوه بودند. نتایج نشان داد که اثر باکتریهای فوق بر شاخص‌هایی مثل عملکرد، میزان پتاسیم میوه، اسیدیته، درصد ماده خشک میوه، محتوای ویتامین ث و لیکوپن معنیدار بود و بالاترین میزان عملکرد، میزان پتاسیم میوه، اسیدیته و درصد ماده خشک میوه در تیمار باکتریهای آزادکننده پتاسیم و بالاترین میزان ویتامین ث در تیمار تلفیقی باکتریهای آزادکننده پتاسیم و حل‌کننده فسفات و بالاترین میزان لیکوپن در تیمار تلفیقی باکتریهای آزادکننده پتاسیم و حل‌کننده فسفات و تثبیت‌کننده نیتروژن بهدست آمد. باتوجه به نتایج فوق میتوان به مؤثربودن باکتریهای آزادکننده پتاسیم و حل‌کننده فسفات و تثبیت‌کننده نیتروژن بهعنوان کود زیستی در بهبود عملکرد و خصوصیات کیفی گوجهفرنگی اشاره کرد.
مقاله پژوهشی
علوم سبزی
فرنوش جعفری؛ جابر پناهنده؛ علی رضا مطلبی آذر؛ موسی ترابی
چکیده
بهمنظور مطالعه واکنش گیاه سیبزمینی در شرایط درونشیشهای به تنش اسمزی و دمایی، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. عامل اول چهار سطح تنش اسمزی ناشی از پلیاتیلنگلیکول 6000 شامل شاهد، 5/0- ، 1- و 5/1- مگاپاسکال بهترتیب معادل صفر، 200 گرم در لیتر، 300 گرم در لیتر و 370 گرم ...
بیشتر
بهمنظور مطالعه واکنش گیاه سیبزمینی در شرایط درونشیشهای به تنش اسمزی و دمایی، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. عامل اول چهار سطح تنش اسمزی ناشی از پلیاتیلنگلیکول 6000 شامل شاهد، 5/0- ، 1- و 5/1- مگاپاسکال بهترتیب معادل صفر، 200 گرم در لیتر، 300 گرم در لیتر و 370 گرم در لیتر از ماده PEG-6000 بود و عامل دوم دما در سه سطح شامل 15، 25 و 35 درجه سانتیگراد روی گیاهچههای سه کلون امیدبخش 143، 301 و 306 و دو رقم تجاری پیکاسو و مارفونا در محیط کشت MS اعمال شدند. صفات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی مانند مقدار آب نسبی برگ (RWC)، میزان نشت الکترولیت (EL)، مقدار پرولین و فعالیت آنزیمهای کاتالاز (CAT)، پراکسیداز (POX) و اسکورباتپراکسیداز (APX) و محتوی پروتئین اندازهگیری شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر ساده سه عامل و همچنین اثر متقابل عاملهای مورد مطالعه در سطح احتمال یک درصد بر صفات یادشده به‌استثنای محتوی پروتئین، تأثیر معنیداری داشتند. مقایسه میانگین تیمارها نشان داد که با افزایش دما و مقدار پلیاتیلنگلیکول از میزان آب نسبی برگها کاسته شد، اما میزان نشت الکترولیت، مقدار پرولین، فعالیت آنزیمهای کاتالاز، پراکسیداز و آسکورباتپراکسیداز افزایش داشتند. رقم مارفونا نسبت به شرایط تنش متحملترین وکلون306 حساسترین بود، گیاهچههای آن با افزایش شدت تنش از بین رفتند. تلفیق تنش اسمزی با افزایش درجه حرارت برای گیاهچههای سیبزمینی در شرایط درونشیشهای قابلتحمل نبود، بهطوریکه تنش اسمزی 5/0- مگاپاسکال به بالا و 35 درجه سانتیگراد باعث خشکشدن گیاهچهها گردیدند.
مقاله پژوهشی
علوم سبزی
آرزو خانی؛ طاهر برزگر؛ جعفر نیکبخت؛ زهرا قهرمانی
چکیده
بهمنظور ارزیابی اثر لاکتاتکلسیم بر برخی از ویژگیهای فیزیولوژیکی، آنتیاکسیدانی و عملکرد کاهو تحت شرایط کمآبیاری، آزمایشی بهصورت کرتهای خرد شده بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در شرایط اقلیمی زنجان در سال 1396 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل سه رژیم آبیاری مختلف (100، 85 و 70 درصد نیاز آبی گیاه) بهعنوان ...
بیشتر
بهمنظور ارزیابی اثر لاکتاتکلسیم بر برخی از ویژگیهای فیزیولوژیکی، آنتیاکسیدانی و عملکرد کاهو تحت شرایط کمآبیاری، آزمایشی بهصورت کرتهای خرد شده بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در شرایط اقلیمی زنجان در سال 1396 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل سه رژیم آبیاری مختلف (100، 85 و 70 درصد نیاز آبی گیاه) بهعنوان فاکتور اصلی و محلولپاشی لاکتاتکلسیم در سه سطح (0، 75/0 و 5/1 گرم در لیتر) بهعنوان فاکتور فرعی بودند. نتایج نشان داد که تنش کمآبیاری بهطور معنیداری فعالیت آنتیاکسیدانی و میزان پرولین، فنل، فلاونوئید و فعالیت آنزیمهای پراکسیداز و کاتالاز را افزایش داد و شاخص پایداری غشا، محتوای نسبی آب برگ، باقیمانده آب برگ و عملکرد را کاهش داد. کاربرد برگی لاکتاتکلسیم بهطور معنیداری وضعیت آب برگ، فعالیت آنتیاکسیدانی و عملکرد گیاه را نسبت به تیمار شاهد افزایش داد. بیشترین مقدار پرولین و فعالیت آنزیمهای کاتالاز و پراکسیداز با کاربرد لاکتاتکلسیم 5/1 گرم در لیتر در شرایط کمآبیاری 70 درصد حاصل شد. حداکثر فعالیت آنتیاکسیدانی تحت 75/0 گرم در لیتر و شرایط کمآبیاری 85 درصد بهدست آمد. با توجه به نتایج، کاربرد لاکتاتکلسیم 5/1 گرم در لیتر برای بهبود وضعیت آب برگ، فعالیت آنتیاکسیدانی آنزیمی و غیرآنزیمی و عملکرد کاهو پیشنهاد میگردد.
مقاله پژوهشی
علوم میوه
فاطمه زاهدزاده؛ فریبرز زارع نهندی؛ محمدرضا دادپور؛ علی رضا مطلبی آذر؛ سعیده علیزاده سالطه
چکیده
در این پژوهش اثر 5- آمینولولینیک اسید در پنج غلظت 0، 5/2، 5، 10 و 20 میلیگرم در لیتر در تعدیل تنش شوری (چهار سطح 0، 30، 60 و 90 میلیمولار) در ریزنمونه‌های سیب پایه بوداگوسکی نه، بررسی گردید و برخی خصوصیات بیوشیمیایی اندازهگیری شدند. شاخساره و کالوس بر روی محیط کشت قرار داده شدند و تغییرات فیتوشیمیایی با وجود یا عدم وجود 5- آمینولولینیک ...
بیشتر
در این پژوهش اثر 5- آمینولولینیک اسید در پنج غلظت 0، 5/2، 5، 10 و 20 میلیگرم در لیتر در تعدیل تنش شوری (چهار سطح 0، 30، 60 و 90 میلیمولار) در ریزنمونه‌های سیب پایه بوداگوسکی نه، بررسی گردید و برخی خصوصیات بیوشیمیایی اندازهگیری شدند. شاخساره و کالوس بر روی محیط کشت قرار داده شدند و تغییرات فیتوشیمیایی با وجود یا عدم وجود 5- آمینولولینیک اسید در شرایط تنش شوری اندازهگیری شدند. ریزنمونه‌های شاخساره و کالوس تیمار شده با 5- آمینو لوولینیک اسید (غلظت 5/2 تا 20 میکرومولار) کاهش در فعالیت آنزیم کاتالاز و پراکسیداز و افزایش در فعالیت سوپراکسیددیسموتاز و آسکوربات پراکسیداز را نشان دادند. بیشترین مقدار کلروفیل a وb ریزنمونه‌های شاخساره در غلظت 10 میکرومولار آمینولولینیک اسید مشاهده شد. همچنین تنش شوری نقش مؤثری در افزایش مقدار آنتوسیانین ریزنمونهها ایفا نمود و بیشترین مقدار آن در تنش شوری 90 میلیمولار بهدست آمد. افزایش شدت تنش شوری و غلظت 5- آمینو لوولینیک اسید (10-5/2 میکرومولار) در محیط کشت اثر افزایشی بر فعالیت آنتیاکسیدانی و فنول کل ریزنمونه‌های مورد مطالعه داشت. تنش شوری و آمینو لوولینیک اسید اثر همافزایی بر مقدار سنتز فلاونوئیدها نیز داشت.
مقاله پژوهشی
علوم میوه
نگین اخلاقی امیری
چکیده
تأثیر شش پایه مختلف (سوینگل‌سیتروملو؛ ترویرسیترنج؛ کاریزوسیترنج؛ سیترنج C-35؛ اسموت‌فلت‌سویل و گوتو) بر صفات رویشی نارنگی انشوی پیشرس میاگاوا طی 8 سال (1396-1389) مورد مطالعه قرار گرفت. آزمایش در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار و چهار درخت در هر تکرار در ایستگاه تحقیقات باغبانی قائم‌شهر انجام شد. نتایج نشان داد که در پایان ...
بیشتر
تأثیر شش پایه مختلف (سوینگل‌سیتروملو؛ ترویرسیترنج؛ کاریزوسیترنج؛ سیترنج C-35؛ اسموت‌فلت‌سویل و گوتو) بر صفات رویشی نارنگی انشوی پیشرس میاگاوا طی 8 سال (1396-1389) مورد مطالعه قرار گرفت. آزمایش در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار و چهار درخت در هر تکرار در ایستگاه تحقیقات باغبانی قائم‌شهر انجام شد. نتایج نشان داد که در پایان فاز رویشی (سال سوم)، درختان با پایه گوتو کمترین ارتفاع و حجم تاج را داشتند اما در سه سال پایانی، کمترین ارتفاع و حجم تاج به درختان با پایه C-35 اختصاص یافت. در مقابل درختان با پایه سوینگل‌سیتروملو بیشترین حجم تاج را داشتند. همچنین بیشترین محیط و سطح مقطع پایه از سوینگل‌سیتروملو و بیشترین محیط و سطح مقطع پیوندک از اسموت‌فلت‌سویل حاصل شد. نتایج تجانس پایه و پیوندک نیز نشان داد که این نسبت برای اسموت‌فلت‌سویل بیشتر از عدد یک، برای سیترنجها، حدود یک و در سیتروملو و گوتو کمتر از یک بود. به طور کلی نتایج نشان داد که سطح مقطع پایهها با حجم تاج و محیط تنه پیوندک با ارتفاع و همچنین عرض تاج بیشترین همبستگی را دارند بنابراین میتوانند برای تخمین حجم تاج استفاده شوند.
مقاله پژوهشی
علوم میوه
ابراهیم لطیفی خواه؛ سعید عشقی؛ علی قرقانی؛ عنایت اله تفضلی؛ فاطمه رزاقی
چکیده
به خاطر کمبود منابع آب شیرین، این پژوهش با هدف تعیین دامنه تحمل شوری توتفرنگی رقمهای ʼ پاروسʻ و ʼ آروماسʻ و نقش احتمالی براسینواستروئید در تخفیف اثر منفی شوری برنامهریزی شد. در این پژوهش محلولپاشی برگی با 24- اپی براسینولید (0، 25/0، 5/0 و 1 میلی گرم در لیتر) و چهار سطح شوری (0، 20، 40 و60 میلیمولارکلرید سدیم) بهصورت آزمایش فاکتوریل ...
بیشتر
به خاطر کمبود منابع آب شیرین، این پژوهش با هدف تعیین دامنه تحمل شوری توتفرنگی رقمهای ʼ پاروسʻ و ʼ آروماسʻ و نقش احتمالی براسینواستروئید در تخفیف اثر منفی شوری برنامهریزی شد. در این پژوهش محلولپاشی برگی با 24- اپی براسینولید (0، 25/0، 5/0 و 1 میلی گرم در لیتر) و چهار سطح شوری (0، 20، 40 و60 میلیمولارکلرید سدیم) بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در شرایط آبکشت در گلخانه اجرا شد. نشاهای ریشه‌دار در گلدانهای پلاستیکی چهار لیتری حاوی محیط کشت پرلایت و کوکوپیت (1:1) کشت شدند. نتایج نشان داد که شوری بهطور معنیداری باعث کاهش عملکرد گیاه گردید، در غلظت 60 میلیمولار حدود 44 درصد کاهش عملکرد در گیاهان تحت تنش شوری مشاهده شد. کاربرد براسینواستروئید در غلظتهای 5/0 و 1 میلیگرم در لیتر توانست اثر منفی شوری بر کاهش عملکرد را کاهش دهد. همچنین باعث افزایش سطح برگ، وزن خشک شاخساره، ریشه و عملکرد گردید. بنابراین، براساس نتایج بهدستآمده در این پژوهش استفاده از تیمار براسینواستروئید با غلظتهای 5/0 و 1 میلیگرم در لیتر، راهکاری مناسب در جهت حل مشکلات ناشی از تنش شوری میباشد و رقم ʼآروماسʻ نسبت به تنش شوری و محلولپاشی با براسینواستروئید پاسخ بهتری نسبت به رقمʼپاروسʻ نشان داد.
مقاله پژوهشی
علوم سبزی
اعظم اسدی؛ حمیدرضا خزاعی؛ جعفر نباتی
چکیده
امروزه با توجه به کمبود منابع آبی، توجه بیشتری به استفاده از روش‌های ذخیرهکننده آب میشود. به این منظور آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با پنج تکرار در شرایط کنترلشده در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. عوامل موردبررسی شامل سه سطح آبیاری (آبیاری کامل (100درصد ظرفیت زراعی)، کمآبیاری (70درصد ظرفیت ...
بیشتر
امروزه با توجه به کمبود منابع آبی، توجه بیشتری به استفاده از روش‌های ذخیرهکننده آب میشود. به این منظور آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با پنج تکرار در شرایط کنترلشده در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. عوامل موردبررسی شامل سه سطح آبیاری (آبیاری کامل (100درصد ظرفیت زراعی)، کمآبیاری (70درصد ظرفیت زراعی)، خشک‌کردن جزیی منطقه ریشه (70درصد ظرفیت زراعی))، زمان اعمال تنش (دو هفته پس‌از کاشت و 50درصد گلدهی) و دو سطح کود فسفاته (میزان موردنیاز براساس آزمایش خاک و افزودن 25درصد بیشتر از میزان توصیهشده) بودند. در تیمارهای خشکی یک قسمت از گلدان‌ها دو هفته بعد از کاشت، تحت تنش خشکی قرار گرفت و قسمت دوم گلدان‌ها تا شروع گلدهی بهطور کامل آبیاری شدند و در مرحله 50درصد گلدهی تیمارهای خشکی روی آن اعمال شد. نتایج نشان داد که تنش خشکی در هر دو مرحله گلدهی و 21 روز بعد از گلدهی، سبب کاهش بیشتر صفات فیزیولوژیک شامل شاخص محتوای کلروفیل، سرعت فتوسنتز، هدایت روزنه‌ای و سرعت تعرق شد. با افزایش مدت زمان خشکی تراکم روزنه‌ها در سطح زیرین برگ افزایش یافت. با وجود کاهش میزان فتوسنتز و ماده خشک در گیاهانی که تحت‌تنش خشکی قرار گرفتند، مقدار زیست‌توده شاخساره در تیمار خشک‌کردن جزیی منطقه ریشه نسبت به تیمار کمآبیاری بیشتر بود. افزایش کود فسفر بر تراکم روزنه تأثیر معنیدار نداشت، اما 21 روز پس‌از گلدهی باعث افزایش غلظت CO2 اتاقک زیرروزنه، نرخ فتوسنتز، سرعت تعرق و کاهش هدایت روزنه‌ای شد و زیست‌توده شاخساره با افزایش فسفر رابطه مستقیم داشت.
مقاله پژوهشی
علوم گیاهان دارویی
بایزید یوسفی
چکیده
این تحقیق بهمنظور بررسی تنوع ژنتیکی ژنوتیپهای محلی گلمحمدی استان کردستان برای عملکرد گل و اجزای آن در گلستان تحقیقاتی زاله سنندج در سال 1393انجام گردید. صفات بر روی پایه‌های چهار ساله 12 ژنوتیپ محلی کاشتشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و سه پایه در هر کرت در زمان مقتضی اندازهگیری گردید. نتایج نشان داد که بین ...
بیشتر
این تحقیق بهمنظور بررسی تنوع ژنتیکی ژنوتیپهای محلی گلمحمدی استان کردستان برای عملکرد گل و اجزای آن در گلستان تحقیقاتی زاله سنندج در سال 1393انجام گردید. صفات بر روی پایه‌های چهار ساله 12 ژنوتیپ محلی کاشتشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و سه پایه در هر کرت در زمان مقتضی اندازهگیری گردید. نتایج نشان داد که بین اکسسشن‌ها از لحاظ عملکرد گل و اجزای آن شامل ارتفاع گیاه، تعداد برگ در پایه، متوسط طول و عرض، تعداد گل در پایه، میانگین قطر گل، متوسط وزن تازه و خشک گل و گلبرگ و نسبت وزن گلبرگ به گل اختلاف معنیدار (1% p≤) وجود داشت که این میتواند زمینه اقدامات اصلاحی برای بهبود عملکرد گل را فراهم نماید. میانگین کل عملکرد گل 2/965 گرم در پایه و اکسسشن‌های کامیاران1، بانه2، سقز1 و سروآباد1 بهترتیب با 35/1518، 91/1334، 43/1316 و 88/1262 گرم گل در پایه دارای بیشترین عملکرد بودند. عملکرد گل با تعداد گل، ارتفاع گیاه، تعداد و طول و عرض برگ، قطر گل، وزن تازه و خشک گل و گلبرگ همبستگی مثبت و معنیدار نشان داد. گروه‌بندی حاصل تجزیه خوشه‌ای (CA)، با تفکیک بر مبنای عملکرد گل و خصوصیات اکولوژیکی مناطق منشأ ژنوتیپ‌ها مطابقت نسبی داشت. نتایج حاصل از تجزیه به مؤلفه‌های اصلی (PCA) با نتایج CAمطابقت بالایی نشان داد اما از لحاظ عملکرد گل، تفکیک ژنوتیپی آن واضح‌تر بود. در مجموع، اکسسشن کامیاران1 بهعنوان اکسسشن برتر برای توسعه گلمحمدی با ژنوتیپهای محلی استان کردستان توصیه میشود.
مقاله پژوهشی
علوم میوه
طاهره رئیسی؛ ابوذر هاشم پور؛ مرتضی گلمحمدی
چکیده
بیماری جاروک لیموترش، که توسط Candidatus Phytoplasma aurantifolia ایجاد میشود، مهم‌ترین عامل محدودکننده تولید لیموترش در مناطق جنوبی ایران است. بنابراین تحقیق حاضر با هدف بررسی تغییرات برخی ویژگیهای بیوشیمیایی در برگ نهالهای ریشه‌دار مکزیکن‌لایم آلوده‌شده با فیتوپلاسما و مکزیکن‌لایم سالم طی پیشرفت بیماری (330-90 روز) و امکان جداسازی نهالهای ...
بیشتر
بیماری جاروک لیموترش، که توسط Candidatus Phytoplasma aurantifolia ایجاد میشود، مهم‌ترین عامل محدودکننده تولید لیموترش در مناطق جنوبی ایران است. بنابراین تحقیق حاضر با هدف بررسی تغییرات برخی ویژگیهای بیوشیمیایی در برگ نهالهای ریشه‌دار مکزیکن‌لایم آلوده‌شده با فیتوپلاسما و مکزیکن‌لایم سالم طی پیشرفت بیماری (330-90 روز) و امکان جداسازی نهالهای سالم و آلوده تحت شرایط گلخانهای پایهریزی شد. بدینمنظور، قلمههایی از نهال سالم مکزیکن‌لایم تهیه شد. پس از سه ماه، نیمی از قلمههای مکزیکن‌لایم با استفاده از پیوندک پوست از نهال آلوده به بیماریگر فیتوپلاسما آلوده شدند. در ادامه تعدادی برگ از هر یک از شش نهال سالم و شش نهال آلوده در بازههای زمانی 90، 150، 210، 270 و 330 روز پس از آلودگی نمونهبرداری شد و مقدار رنگدانهها، فنل کل، ظرفیت آنتیاکسیدان، کربوهیدرات محلول و نشاسته در این برگها اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که آلودگی با فیتوپلاسما منجر به کاهش چشمگیر رشد و نیز کاهش وزن ماده خشک بخش هوایی و ریشه نهالهای مکزیکن‌لایم شد. علاوه بر این، آلودگی غالباً منجر به کاهش مقدار رنگدانهها و افزایش معنیدار مقدار کربوهیدرات محلول و نشاسته شد. همچنین، آلودگی با فیتوپلاسما منجر به افزایش معنیدار فنل کل و ظرفیت آنتیاکسیدان در برگ گیاه میزبان شد. بهعلاوه، نتایج تجزیه به مؤلفه‌های اصلی نشان داد که براساس شاخصهای بیوشیمیایی اندازهگیریشده در برگ گیاهان سالم و آلوده طی پیشرفت بیماری، میتوان این گیاهان را از یکدیگر تفکیک نمود. بهطور کلی نتایج مطالعه حاضر بینشی جدید در مورد پاسخ مکزیکن‌لایم به بیمارگر فیتوپلاسما طی پیشرفت بیماری فراهم نموده و در نهایت مشخص شد که میتوان گیاهان سالم از آلوده را با بررسی روند تغییرات ترکیبات بیوشیمیایی جداسازی نمود.
مقاله پژوهشی
علوم گیاهان دارویی
اسماء رئیسی منفرد؛ نوازاله مرادی؛ علیرضا یاوری
چکیده
مریمگلی خلیجی با نام علمی Salvia santolinifolia Boiss. گیاهی چندساله و معطر از خانواده نعناعسانان میباشد که بهصورت خودرو در ایران میروید. در این پژوهشسرشاخههای گلدار چهار رویشگاه در استان هرمزگان شامل آبماه، قطبآباد، دو راهی میمند و سیرمند در سالهای 1396 تا 1397 جمعآوری گردید. پس از تأیید نام علمی آنها در مرکز تحقیقات و آموزش ...
بیشتر
مریمگلی خلیجی با نام علمی Salvia santolinifolia Boiss. گیاهی چندساله و معطر از خانواده نعناعسانان میباشد که بهصورت خودرو در ایران میروید. در این پژوهشسرشاخههای گلدار چهار رویشگاه در استان هرمزگان شامل آبماه، قطبآباد، دو راهی میمند و سیرمند در سالهای 1396 تا 1397 جمعآوری گردید. پس از تأیید نام علمی آنها در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان هرمزگان، نمونهها در سایه و دمای محیط خشک شدند. استخراج اسانس بهروش تقطیر با آب توسط دستگاه طرح کلونجر انجام شده و پس از اندازهگیری مقدار اسانس (درصد وزنی به وزنی)، نوع و مقدار ترکیبات شیمیایی موجود در اسانس اکوتیپها با استفاده از دستگاههای گاز کروماتوگرافی گازی (GC) و گاز کروماتوگرافی متصل به طیفسنج جرمی (GC/MS) تعیین گردید.یافته‌ها نشان داد بیشترین و کمترین بازده اسانس بهترتیب مربوط به اکوتیپ قطبآباد (93/0 درصد) و اکوتیپ آبماه (65/0 درصد) بود. بر این اساس، 36 ترکیب که نماینده 9/99-6/99 درصد از کل ترکیبات بود، شناسایی شدند که آلفا- پینن، هومولن اپوکسید، لیمونن، کامفن، آلفا- ترپینئول، میرسن و آلفا- کادینول ترکیبات اصلی این اکوتیپها بودند. هیدروکربنهای مونوترپنی گروه اصلی سازنده ترکیبات در تمام نمونهها را شامل میشد (5/80-3/69 درصد). تنوع شیمیایی اسانس در بین اکوتیپها براساس پراکنش جغرافیایی و اقلیمی میتواند برای حفاظت و اهلیکردن درون و خارج از رویشگاه این گیاه در نظر گرفته شود.
