صلاح الدین مصلحتی فرد؛ حمید حسن پور
چکیده
امروزه بهدلیل اهمیت تولید محصولات ارگانیک و افزایش تقاضا، استفاده از ترکیبات سالم و ارگانیک نظیر آمینو اسیدها (اسید گلوتامیک) جهت افزایش کیفیت و کمیت محصول، میتواند مؤثر میباشد. در این پژوهش تأثیر اسید گلوتامیک با سه سطح (صفر، 200 و 300 میلیگرم بر لیتر) به صورت محلولپاشی بر برخی خصوصیات کمی و کیفی توت‌فرنگی رقم آلبیون در شرایط ...
بیشتر
امروزه بهدلیل اهمیت تولید محصولات ارگانیک و افزایش تقاضا، استفاده از ترکیبات سالم و ارگانیک نظیر آمینو اسیدها (اسید گلوتامیک) جهت افزایش کیفیت و کمیت محصول، میتواند مؤثر میباشد. در این پژوهش تأثیر اسید گلوتامیک با سه سطح (صفر، 200 و 300 میلیگرم بر لیتر) به صورت محلولپاشی بر برخی خصوصیات کمی و کیفی توت‌فرنگی رقم آلبیون در شرایط هیدروپونیک مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج اثر اسید گلوتامیک بر ارتفاع بوته، شکل میوه، عملکرد کل، طعم میوه، اسیدیته قابل تیتراسیون، سفتی بافت میوه، آنتوسیانین کل و ویتامین ث معنیدار بود. بیشترین عملکرد کل، مواد جامد محلول، سفتی بافت و آنتوسیانین کل و ویتامین ث میوه در تیمار اسید گلوتامیک با غلظت 300 میلیگرم بر لیتر مشاهده شد. همچنین بیشترین اسیدیته قابل تیتراسیون در تیمار شاهد ثبت شد. بر اساس این پژوهش، کاربرد اسید گلوتامیک با غلظت 300 میلیگرم بر لیتر در جهت بهبود خواص کمی و کیفی میوه توت‌فرنگی پیشنهاد می شود، ولی نیاز به پژوهشهای بیشتری دارد.
نگین اخلاقی امیری؛ علی اسدی کنگرشاهی
چکیده
امروزه وجود انواع تنش‌های زنده و غیر زنده، تحقیق با پایههای مختلف در شرایط اقلیمی و خاکی متفاوت را ضروری کرده است. ازاین‌رو، روند رشد و برخی ویژگیهای زایشی نارنگی انشو میاگاوا روی پایه سوینگل‌سیتروملو در دو پایلوت دشت و دامنه در شرق استان مازندران طی 10 سال بررسی شد. نتایج نشان داد درختان روی این پایه، پر رشد و دارای عملکرد بالا ...
بیشتر
امروزه وجود انواع تنش‌های زنده و غیر زنده، تحقیق با پایههای مختلف در شرایط اقلیمی و خاکی متفاوت را ضروری کرده است. ازاین‌رو، روند رشد و برخی ویژگیهای زایشی نارنگی انشو میاگاوا روی پایه سوینگل‌سیتروملو در دو پایلوت دشت و دامنه در شرق استان مازندران طی 10 سال بررسی شد. نتایج نشان داد درختان روی این پایه، پر رشد و دارای عملکرد بالا (62 کیلوگرم در درخت) بودند. تجانس پایه و پیوند در هر دو پایلوت 8/0 بود. حجم تاج درختان در پایان آزمایش در دشت به 09/19 و در دامنه به 62/11 مترمکعب رسید، بنابراین توصیه میشود تعداد درختان دشت و دامنه بهترتیب به بیش از 600 و 800 اصله در هکتار افزایش داده شود. با وجود وقوع چندین تنش سرما و یخبندان، بقای این ترکیب پایه و پیوند در هر دو پایلوت 100 درصد بود، گرچه درختان دامنه در اثر یخبندان وارد چرخه تناوب‌باردهی شدند، به‌طوری‌که شاخص تناوب‌باردهی درختان در پایان آزمایش در دشت، 23/0 درصد و در دامنه 67/0 درصد بود. زمان مناسب برداشت در هر دو پایلوت، اواسط مهر بود. میوه‌های دشت، وزن و عصاره بیشتر (بهترتیب 6/7 گرم و 8/5 درصد)، پوست صاف‌تر و شاخص برداشت بالاتری (64/1 واحد) داشتند، درمقابل، میوه‌های دامنه شکل پخ‌تر، پوست ضخیم‌تر (35/0 میلی‌متر) و وزن پوست، قند، اسید کل و ویتامین ث بیشتری (بهترتیب 7/8 ، 25 ، 62 و 6/28 درصد) داشتند. به‌طورکلی، درختان دشت، میوه‌های با کیفیت ظاهری بیشتر و عملکرد سالانه منظم‌تر و پایدارتری داشتند.
اعظم زارع بیاتی؛ خداداد مصطفوی؛ مهران عنایتی شریعت پناهی؛ سیدمهدی میری
چکیده
ایجاد فناوری‌های کارآمد نظیر دابل هاپلوییدی یک راه حل سریع برای تهیه لاین‌های خالص می باشد. در این تحقیق با به کارگیری روش جنین‌زایی میکروسپور لاین‌های دابل هاپلوئید (اینبرد) فلفل تولید گردید. آزمون تاپ‌کراس با استفاده از 32 لاین دابل هاپلوئید تولیدی و والد تاپ‌کراس California Wonder جهت بررسی ترکیب‌پذیری عمومی لاین‌ها صورت گرفت. هیبریدهای ...
بیشتر
ایجاد فناوری‌های کارآمد نظیر دابل هاپلوییدی یک راه حل سریع برای تهیه لاین‌های خالص می باشد. در این تحقیق با به کارگیری روش جنین‌زایی میکروسپور لاین‌های دابل هاپلوئید (اینبرد) فلفل تولید گردید. آزمون تاپ‌کراس با استفاده از 32 لاین دابل هاپلوئید تولیدی و والد تاپ‌کراس California Wonder جهت بررسی ترکیب‌پذیری عمومی لاین‌ها صورت گرفت. هیبریدهای حاصل از تلاقی لاین× تستر در سال زراعی 1397-1398 کشت شدند. به منظور ارزیابی قدرت ترکیب‌پذیری عمومی لاین‌ها صفات روز تا جوانه‌زنی، روز تا گلدهی، روز تا میوه‌دهی، وزن تر میوه، وزن خشک میوه، طول میوه، عرض میوه، قطر گوشت میوه، تعداد بذر در میوه، میانگین عملکرد تک بوته، تعداد میوه در بوته و ارتفاع بوته اندازهگیری و تجزیه و تحلیل شدند. مقایسه میانگین‌ها توسط آزمون دانکن نشان داد نتاج تاپ‌کراس لاین‌های دابل هاپلوئید DH53, DH57, DH64, DH55 DH217, DH202,و DH90 به ترتیب با میانگین 58/8، 22/7، 18/7، 99/5، 93/5، 80/5 و 69/5 کیلوگرم در بوته بالاترین میزان عملکرد میوه را داشتند که در این میان بالاترین مقدار مربوط به نتاج تاپ‌کراس حاصل از تلاقی DH55 × California Wonder با میانگین 58/8 کیلوگرم در بوته بود. وراثت‌پذیری صفات مورد ارزیابی بالای 70 درصد بود که در این میان صفات تعداد روز تا جوانه‌زنی و میانگین عملکرد میوه در بوته بیشترین میزان را به خود اختصاص دادند. همچنین لاین‌های اشاره شده بالاترین میزان ترکیب‌پذیری عمومی مثبت و معنی دار برای صفت متوسط عملکرد در بوته را نیز به خود اختصاص دادند. بنابراین میتوان از این 7 لاین به عنوان لاین‌های والدینی برتر در برنامههای اصلاحی آینده استفاده نمود.
مرجان آشوری؛ محمود قاسم نژاد؛ محمدحسن بیگلوئی
چکیده
در این پژوهش، تاثیر تیمار کمآبیاری پس از شروع رنگگیری بر عملکرد و کیفیت حبههای انگور رقم های کشمشی و صاحبی بهصورت آزمایش اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی ارزیابی شد. تیمارها شامل آبیاری 100 درصد نیاز تبخیر و تعرق گیاه (شاهد) و کمآبیاری در سه سطح 40، 60 و 80 درصد از شاهد پس از تغییر رنگ حبهها تا برداشت بودند. نتایج ...
بیشتر
در این پژوهش، تاثیر تیمار کمآبیاری پس از شروع رنگگیری بر عملکرد و کیفیت حبههای انگور رقم های کشمشی و صاحبی بهصورت آزمایش اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی ارزیابی شد. تیمارها شامل آبیاری 100 درصد نیاز تبخیر و تعرق گیاه (شاهد) و کمآبیاری در سه سطح 40، 60 و 80 درصد از شاهد پس از تغییر رنگ حبهها تا برداشت بودند. نتایج نشان داد بین تیمار شاهد و کمآبیاری80 درصد تفاوت معنیداری از نظر عملکرد، میانگین وزن حبهها و خوشهها مشاهده نشد، اما سطوح 40 و 60 درصد کمآبیاری بهترتیب باعث افت 22 و 37 درصدی عملکرد حبهها نسبت به شاهد شد. تیمار 40 درصد کمآبیاری باعث افزایش قند در رقم کشمشی شد، اما در رقم صاحبی کمآبیاری باعث کاهش قند گردید. بهعلاوه، کمآبیاری باعث کاهش نسبت قند به اسید گردید. بالاترین مقدار فنل کل در رقم کشمشی در تیمار کمآبیاری80 درصد و در رقم صاحبی در تیمار 40 درصد مشاهده شد. فعالیت آنتیاکسیدانی رقم کشمشی و صاحبی بهترتیب 45 و 34 درصد نسبت به شاهد در تیمار 40 و 80 درصد افزایش یافت. تیمار کمآبیاری 80 درصد توانست باعث کاهش مصرف آب تا 20 درصد در مقایسه با شاهد شود، بدون آنکه کاهش معنیدار در کارایی مصرف آب دیده شود. به‌طورکلی، کمآبیاری 80 درصد برای حفظ عملکرد رقم های انگور کشمشی و صاحبی بدون تأثیر سوء بر کیفیت میوه توصیه میشود.
مائده فرشتیان؛ رضا صالحی؛ عبدالکریم کاشی؛ مصباح بابالار
چکیده
به منظور بررسی سازگاری پیوندک خربزه خاتونی روی پایههای کدو، آزمایشی بصورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1396 در ایستگاه تحقیقات علوم باغبانی دانشگاه تهران انجام شد. هفت رقم پایه مختلف کدو، Rout Power, ES 900, RZ 12, Nongwoo 01, RZ 6, Shintozwa, PS580 همراه با گیاه شاهد (خربزه خاتونی) و پیوندک خربزه خاتونی، در این پژوهش به‌کار گرفته شدند. ...
بیشتر
به منظور بررسی سازگاری پیوندک خربزه خاتونی روی پایههای کدو، آزمایشی بصورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1396 در ایستگاه تحقیقات علوم باغبانی دانشگاه تهران انجام شد. هفت رقم پایه مختلف کدو، Rout Power, ES 900, RZ 12, Nongwoo 01, RZ 6, Shintozwa, PS580 همراه با گیاه شاهد (خربزه خاتونی) و پیوندک خربزه خاتونی، در این پژوهش به‌کار گرفته شدند. میزان سازگاری این پایهها براساس الگوی رشد، عملکرد و کیفیت میوه خربزه خاتونی مورد ارزیابی قرار گرفت. مطابق با نتایج، عملکرد میوه بطور معنیداری تحت تاثیر پایه و سازگاری پیوند قرار گرفت. بیشترین عملکرد وزن میوه به ترتیب متعلق به پایههای ES و RZ6 بود. بیشترین تعداد میوه در بوته در پایههای Rout Power و Shintozwa و بیشترین میزان مواد جامد محلول در پایه Shintozwa گزارش شد. میزان هدایت الکتریکی شیره خام گیاهان پیوندی نسبت به گیاهان غیرپیوندی بیشتر بود. بیشترین میزان شیره خام در روز از پایهی01 Nongwoo جمع‌آوری شد. بیشترین درصد ماده خشک ریشه متعلق به پایه سازگار Nongwoo 01 بود که نسبت به سایر پایهها و شاهد تفاوت معنیدار نشان داد. اولین علامت ناسازگاری مورفولوژیکی، با افزایش تفاضل قطر محل پیوند با قطر پایه و پیوندک بود. این تفاضل قطر در پایه ناسازگار PS 580 در مقایسه با گیاه سازگار Nongwoo 01 به طور معنیداری بیشتر بود. بر اساس نتایج پژوهش حاضر، پایههای Shintozwa و Rout Power را میتوان بعنوان پایههای مناسب و سازگار برای پیوند خربزه خاتونی معرفی نمود.
رقیه محمدپوروشوایی؛ احمد قنبری؛ محمدرضا محمدرضا اصغری پور؛ محمود رمرودی؛ مهدی دهمرده
چکیده
در راستای کشت گیاه دارویی تاتوره در نظام زراعی کمنهاده، آزمایشی بهصورت کرتهای یکبار خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بایعکلا (مازندران) در سالهای 1395 و 1396 اجرا شد. کرت اصلی شامل کودهی در پنج سطح (کودهای شیمیایی(NPK)، کود دامی، کمپوست، ورمیکمپوست و عدم مصرف کود آلی و معدنی) ...
بیشتر
در راستای کشت گیاه دارویی تاتوره در نظام زراعی کمنهاده، آزمایشی بهصورت کرتهای یکبار خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بایعکلا (مازندران) در سالهای 1395 و 1396 اجرا شد. کرت اصلی شامل کودهی در پنج سطح (کودهای شیمیایی(NPK)، کود دامی، کمپوست، ورمیکمپوست و عدم مصرف کود آلی و معدنی) و کرت فرعی شامل کودهای زیستی در پنج سطح (نیتروکسین، بیوفسفات، نیتروکسین + بیوفسفات، نانوبیومیک و عدم کاربرد کود زیستی و نانوزیستی) بودند. نتایج نشان داد بیشترین ارتفاع بوته (21/172 سانتیمتر)، تعداد شاخه در بوته (59/63)، تعداد برگ در بوته (99/230)، سطح برگ کل بوته (93/6567 سانتیمتر مربع)، وزن خشک برگ (33/477 گرم در بوته)، کلروفیل a، b و کاروتنوئید کل (بهترتیب 806/1، 373/1 و 473/0 میلیگرم در گرم وزن تر)، کربوهیدرات کل برگ (47/45 میلیگرم در گرم وزن خشک)، پروتئین دانه (10/26 درصد)، میزان الکالوئید کل برگ و دانه (بهترتیب 04/62 و 94/12 میلیگرم در گرم وزن خشک)، تعداد کپسول در بوته (57/59)، تعداد دانه در کپسول (84/456)، وزن هزار دانه (02/9 گرم) و عملکرد دانه (4/7927 کیلوگرم در هکتار) به تلفیق کودهای ورمیکمپوست و نانوبیومیک تعلق داشت. بنابراین باتوجه به ضرورت تولید گیاهان دارویی در نظامهای زراعی کمنهاده و کارایی بالای اثر تلفیق کودهای ورمیکمپوست و نانوبیومیک، مصرف یکسال در میان این تیمار جهت بهبود ویژگیهای فیزیولوژیک، بیوشیمیایی و زراعی تاتوره توصیه میگردد.
مصباح بابالار؛ سعیده محتشمی؛ لیلا تبریزی؛ وحید روشن؛ حسین محمدی
چکیده
جهت ارزیابی تأثیر سطوح مختلف سولفات آمونیوم بر شاخصهای رشد و فیتوشیمیایی گیاه مرزه تابستانه رقم ساترن (Satureja hortensis L. cv. Saturn)، آزمایشی بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با 5 تیمار و 3 تکرار به اجرا درآمد. تیمارها شامل پنج سطح مختلف سولفات آمونیوم (شاهد (عدم مصرف)، 40، 60، 80 و 100 کیلوگرم در هکتار) بود که بهصورت سرک در مرحله گلدهی کامل اعمال ...
بیشتر
جهت ارزیابی تأثیر سطوح مختلف سولفات آمونیوم بر شاخصهای رشد و فیتوشیمیایی گیاه مرزه تابستانه رقم ساترن (Satureja hortensis L. cv. Saturn)، آزمایشی بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با 5 تیمار و 3 تکرار به اجرا درآمد. تیمارها شامل پنج سطح مختلف سولفات آمونیوم (شاهد (عدم مصرف)، 40، 60، 80 و 100 کیلوگرم در هکتار) بود که بهصورت سرک در مرحله گلدهی کامل اعمال گردید. بوته‌های مربوط به هر تیمار برداشت شدند و صفات مورد بررسی شامل صفات مورفولوژیک (ارتفاع گیاه، تعداد شاخههای جانبی، عرض بوته، قطر ساقه، طول میانگرهها)، عملکرد ماده خشک، فعالیت آنتیاکسیدانی، میزان ترکیبات فنلی، میزان رزمارینیک اسید و کارواکرول اندازهگیری شد. با افزایش سطوح مختلف سولفات آمونیوم، ارتفاع گیاه، تعداد شاخه جانبی، عرض بوته، قطر ساقه، طول میانگره و عملکرد ماده خشک و میزان ترکیبات فنلی افزایش معنیداری پیدا کرد. بیشترین میزان فعالیت آنتیاکسیدانی در تیمار 40 کیلوگرم مشاهده شد و با افزایش کاربرد سولفات آمونیوم کاهش یافت. بیشترین میزان رزمارینیک اسید (93/10 میلیگرم در گرم وزن خشک) در تیمار 80 کیلوگرم سولفات آمونیوم بود و کمترین میزان (85/6 میلیگرم در گرم وزن خشک) در تیمار شاهد اندازهگیری شد. بالاترین میزان کارواکرول (92/6 میلیگرم در گرم وزن خشک) در تیمار 80 کیلوگرم سولفات آمونیوم بهدست آمد و بعد از آن تیمارهای 40، 60 و 100 کیلوگرم در یک سطح قرار داشتند و کمترین میزان (5/5 میلیگرم) مربوط به تیمار شاهد بود. با توجه به نتایج بهدست آمده، تیمار 80 کیلوگرم در هکتار سولفات آمونیوم علاوه بر افزایش شاخصهای رشد و عملکرد، موجب افزایش میزان کارواکرول و رزمارینیک اسید گردید.
یعقوبعلی کرمی
چکیده
بهمنظور تعیین مناسب‌ترین میزان مصرف آب در درخت لیموترش (Citrus aurantifolia) پژوهشی سه ساله در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی از سال 1385 تا 1387 به‌روش آبیاری قطره‌ای در ایستگاه تحقیقات کشاورزی شهرستان میناب اجرا شد. تیمارها شامل چهار مقدار مصرف آب: I1 (مصرف آب آبیاری بهمیزان 100 درصد نیاز آبی گیاه)، I2(I1 25% + تیمار اول)، I3(I1 25% - تیمار اول) و I4(I1 ...
بیشتر
بهمنظور تعیین مناسب‌ترین میزان مصرف آب در درخت لیموترش (Citrus aurantifolia) پژوهشی سه ساله در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی از سال 1385 تا 1387 به‌روش آبیاری قطره‌ای در ایستگاه تحقیقات کشاورزی شهرستان میناب اجرا شد. تیمارها شامل چهار مقدار مصرف آب: I1 (مصرف آب آبیاری بهمیزان 100 درصد نیاز آبی گیاه)، I2(I1 25% + تیمار اول)، I3(I1 25% - تیمار اول) و I4(I1 50% - تیمار اول) در سه تکرار بودند. نیاز آبی گیاه به‌روش FAO-56 محاسبه و با دور یک روز در میان اعمال شد. بر اساس نتایج، با افزایش مقدار مصرف آب، عملکرد افزایش یافت. بین تیمارهای آبیاری تفاوت معنیداری از لحاظ عملکرد (01/0P≤) و بهرهوری مصرف آب (05/0P≤) مشاهده شد. بهنظر می‌رسد در سالهای طبیعی (بدون مشکل کمبود آب) تیمارI2 بهدلیل بالاترین عملکرد (kg/ha 6709) و در صورت وجود خشکسالی، تیمار I4 بهدلیل مصرف آب کمتر (حدوداٌ نصف تیمار I1) و بالاترین بهرهوری مصرف آب (kg/m3 73/0)، جهت صرفهجویی مصرف آب، گزینه مناسبی است. همچنین بر اساس نتایج، مقدار آب مصرفی این گیاه در منطقه میناب، از مقدار محاسبه شده توسط مؤسسه تحقیقات خاک و آب 22 درصد بیشتر بهدست آمد.
ابراهیم گنجی مقدم؛ آرزو جلالی؛ ابوالفضل ایروانی؛ سیما بینا
چکیده
بهمنظور مطالعه خصوصیات کمی وکیفی رقم‌ها و ژنوتیپ های زودرس گیلاس (عدلی، دلامارکا، پیشرس، سیاه قزوین، ژنوتیپ مشهد-84 و ژنوتیپ مشهد-86) آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی انجام شد. نتایج نشان داد شروع گلدهی ژنوتیپ امیدبخش مشهد-86 در مقایسه با سایر رقم‌های که یک هفته ...
بیشتر
بهمنظور مطالعه خصوصیات کمی وکیفی رقم‌ها و ژنوتیپ های زودرس گیلاس (عدلی، دلامارکا، پیشرس، سیاه قزوین، ژنوتیپ مشهد-84 و ژنوتیپ مشهد-86) آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی انجام شد. نتایج نشان داد شروع گلدهی ژنوتیپ امیدبخش مشهد-86 در مقایسه با سایر رقم‌های که یک هفته زودتر (هفته اول فروردین) بود و میوهی آن در دهه سوم اردیبهشتماه آماده برداشت بود. متوسط وزن میوه ژنوتیپ امیدبخش مشهد- 86 (26/6 گرم) در مقایسه با عدلی (9/4 گرم)، سیاه قزوین (7/3 گرم)، پیشرس (26/4 گرم)، دلامارکا (8/3 گرم) و مشهد-84 (06/6 گرم) بالاتر بود. رقم پیشرس (73/19 درصد) و ژنوتیپ امیدبخش مشهد-86 (16/18 درصد) از بیشترین مواد جامد محلول برخوردار بودند. بیشترین و کمترین میزان عملکرد بهترتیب متعلق به رقم پیشرس با میانگین 21 کیلوگرم در هر درخت و سیاه قزوین با میانگین 12کیلوگرم در هر درخت بود. رقم‌های زودرس بهدلیل فصل رشد کوتاه معمولاً اندازه میوه، کوچکتر داشتند. ژنوتیپ امیدبخش مشهد- 86 با متوسط وزن میوه و درصد مواد جامد محلول بالاتر، دارای ارزش اقتصادی و بازارپسندی بیشتربود.
سعادت ساریخانی خرمی؛ کورش وحدتی
چکیده
برآورد ضرایب همبستگی بین صفات مختلف، نهتنها میتواند سبب تسریع برنامههای اصلاحی گردو شود، بلکه امکان بهبود سایر صفات را در کنار اصلاح برای صفات موردنظر فراهم میکند. بدین منظور، دادههای حاصل از دو سال ارزیابی مورفولوژیک 325 ژنوتیپهای انتخابی از استانهای فارس، مازندران و ایلام جهت مطالعه همبستگی بین صفات مورفولوژیک ...
بیشتر
برآورد ضرایب همبستگی بین صفات مختلف، نهتنها میتواند سبب تسریع برنامههای اصلاحی گردو شود، بلکه امکان بهبود سایر صفات را در کنار اصلاح برای صفات موردنظر فراهم میکند. بدین منظور، دادههای حاصل از دو سال ارزیابی مورفولوژیک 325 ژنوتیپهای انتخابی از استانهای فارس، مازندران و ایلام جهت مطالعه همبستگی بین صفات مورفولوژیک مورد استفاده قرار گرفت. همچنین به منظور مطالعه همبستگی بین صفات بیوشیمیایی و مورفولوژیک، خصوصیات بیوشیمیایی تعداد 52 ژنوتیپ برتر از 325 ژنوتیپ اولیه مورد ارزیابی قرار گرفت. بررسی نتایج این پژوهش نشان داد که رابطهی خطی و معنیداری بین صفات فنولوژیک بهویژه تاریخ برگدهی با تاریخ برداشت وجود داشت که از آن میتوان جهت تعیین تاریخ برداشت بر مبنای تاریخ برگدهی استفاده کرد. عملکرد با تاریخ برگدهی (**58/0)، وزن میوه (**64/0) و مغز (*46/0)، اندازه میوه (**56/0) و عادت باردهی جانبی (**53/0) همبستگی مثبت و با رنگ مغز (*38/0-) همبستگی منفی داشت که با توجه به نتایج حاصل رگرسیون گام به گام، عادت باردهی جانبی، وزن میوه و شاخص اندازه میوه از اجزای اصلی تعیین کننده عملکرد گردو بودند. بررسی همبستگی بین صفات بیوشیمیایی با ارتفاع از سطح دریا و صفات مورفولوژیک نشان داد که درصد روغن و پروتئین موجود در مغز گردو تحت تأثیر خصوصیات فیزیکی میوه (اندازه و وزن میوه و مغز) نمیباشد. در مقابل، با افزایش ارتفاع از سطح دریا، درصد روغن و پروتئین موجود در مغز افزایش یافت. همبستگی منفی و معنیداری بین میزان اسیدهای چرب غیراشباع با یک باند مضاعف (MUFA) و اسیدهای چرب غیراشباع با چند باند مضاعف (PUFA) و همچنین بین نسبت PUFA:SFA با ضخامت پوست سخت مشاهده شد.
علوم گیاهان دارویی
عارفه راستگو؛ محسن ثانی خانی؛ عزیزاله خیری؛ میترا اعلایی
چکیده
در این مطالعه بهمنظور بررسی اثر پرولین و اسید سالیسیلیک بر صفات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی گیاه استویا آزمایشی بهصورت طرح فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زنجان اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل پرولین در سه سطح (صفر، 1، 2 میلیمولار) و اسید سالیسیلیک در سه سطح (صفر، 3/0، 6/0 میلیمولار) ...
بیشتر
در این مطالعه بهمنظور بررسی اثر پرولین و اسید سالیسیلیک بر صفات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی گیاه استویا آزمایشی بهصورت طرح فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زنجان اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل پرولین در سه سطح (صفر، 1، 2 میلیمولار) و اسید سالیسیلیک در سه سطح (صفر، 3/0، 6/0 میلیمولار) بودند که بهصورت محلولپاشی برگی پس از استقرار نشا، در سه مرحله به فاصله 10 روز انجام شد. صفات مورد بررسی شامل سطح برگ، عملکرد وزن تر و خشک برگ و کل بوته در واحد سطح، کلروفیل (a،b و کل)، کاروتنوئید، فنل کل، فلاونوئید کل و درصد فعالیت آنتیاکسیدانی بودند. تیمارها بهطور قابلتوجهی در صفات بالا نسبت به شاهد تأثیرگذار بودند. بالاترین میانگین سطح برگ (cm239/5949)، عملکرد تر (g/m217/787) و خشک برگ (g/m25/228) و عملکرد تر (g/m223/1339) و خشک کل بوته (g/m252/327) در سطح تیمار 1 میلیمولار پرولین بههمراه 3/0 میلیمولار اسید سالیسیلیک مشاهده شد. کاربرد اثرات ساده غلظتهای 2 میلیمولار پرولین و 6/0 میلیمولار اسید سالیسیلیک منجر به افزایش میزان کلروفیل a، b، کاروتنوئید و فلاونوئید کل شد. بالاترین میزان کلروفیل کل (mg/g fw23/5) در اثرات متقابل تیمار 2 میلیمولار پرولین بههمراه 3/0 میلیمولار اسید سالیسیلیک و بالاترین میزان فنل (mg/g dw94/19) در 1 میلیمولار پرولین بههمراه 6/0 میلیمولار اسید سالیسیلیک مشاهده شد. میتوان استنباط نمود که تیمار با پرولین و اسید سالیسیلیک با تأثیر بر فرآیندهای رشدی و فیزیولوژیکی، در افزایش عملکرد و تولید متابولیتهای ثانویه استویا مؤثر بودند.
علوم میوه
رحیم عبادی؛ محمدرضا بی همتا؛ رامین بهمنی
چکیده
بهمنظور بررسی تنوع ژنتیکی ارقام زیتون و شناسایی بهترین ارقام، 30 رقم کاشتهشده زیتون مرکب از 27 رقم وارداتی (شامل کرونیکی، آربکین، کنسروالیا، ماستوئیدس، کالاماتا، پیکوال، بلیدی، میشن، لچینو، مانزانیلا دیسویلا، کایلتیه، ابوسطل، لچین دگرانادا، لچین دسویلا، توفاهی، ولیوتیکی، گروسان، خدیری، مصعابی، کورنیکابرا، پیکودو، حامد، ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تنوع ژنتیکی ارقام زیتون و شناسایی بهترین ارقام، 30 رقم کاشتهشده زیتون مرکب از 27 رقم وارداتی (شامل کرونیکی، آربکین، کنسروالیا، ماستوئیدس، کالاماتا، پیکوال، بلیدی، میشن، لچینو، مانزانیلا دیسویلا، کایلتیه، ابوسطل، لچین دگرانادا، لچین دسویلا، توفاهی، ولیوتیکی، گروسان، خدیری، مصعابی، کورنیکابرا، پیکودو، حامد، دوئبلی، کورفولیا، آمیگدالولیا، کایسی و صورانی) و3 رقم بومی ایران (شامل زرد، روغنی و ماری) در ایستگاه تحقیقات زیتون طارم از لحاظ صفات کمی و کیفی مورد ارزیابی قرار گرفتند. 33 صفت کمی و کیفی در این تحقیق بررسی شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد در کلیه صفات مورد مطالعه در بین ارقام اختلاف معنیداری وجود دارد که این امر موید تنوع ژنتیکی بالا در میان ارقام مورد مطالعه است. نتایج تجزیه همبستگی صفات نشاندهنده وجود همبستگی مثبت و منفی معنیداری در برخی از صفات مهم بود. رگرسیون گام به گام مشخص کرد که صفت عملکرد بیش از صفات دیگر به خصوصیات گل و درصد گل کامل بستگی دارد. درصورتیکه درصد روغن در ماده تر به متغیرهای فنولوژیکی میوه مانند زمان تغییر رنگ و رسیدن میوه وابسته بود. تجزیه به مؤلفه‌های اصلی نشان داد که 10 مؤلفه، 90 درصد از تغییرات کل واریانس را توجیه می‌نمایند. خصوصیات مورفولوژیکی و فنولوژیکی میوه، خصوصیات گل، عملکرد، درصد رطوبت میوه، میزان روغن در ماده‌تر و خشک و خصوصیات مورفولوژیکی برگ از اجزای تشکیلدهنده مؤلفه‌های اصلی بودند. تجزیه خوشه‌ای ارقام را در فاصله 10 به 5 گروه تقسیم نمود. نظر به وجود تنوع ژنتیکی بالا در بین ارقام، دورگ‌گیری برای بهره‌مندی از تفکیک متجاوز برای بهبود عملکرد، افزایش میزان روغن در ماده تر و ایجاد ارقام جدید میتواند مؤثر واقع شود.
علوم میوه
حامد دولتی بانه؛ محمد علی نجاتیان
چکیده
انگور بیدانه سفید، یکی از ارقام غالب مورد کشت در استان آذربایجانغربی است. بهدلیل تولید زیاد این محصول و میانرس بودن میوه، هر سال مشکلات زیادی از لحاظ بازاریابی ایجاد میشود. بر این اساس لازم است از ارقام تجاری با عملکرد و کیفیت مناسب و زودرس برای توسعه باغات جدید و یا جایگزین استفاده شود. بهمنظور بررسی سازگاری و مقایسه ...
بیشتر
انگور بیدانه سفید، یکی از ارقام غالب مورد کشت در استان آذربایجانغربی است. بهدلیل تولید زیاد این محصول و میانرس بودن میوه، هر سال مشکلات زیادی از لحاظ بازاریابی ایجاد میشود. بر این اساس لازم است از ارقام تجاری با عملکرد و کیفیت مناسب و زودرس برای توسعه باغات جدید و یا جایگزین استفاده شود. بهمنظور بررسی سازگاری و مقایسه صفات میوه ارقام انگور ایرانی (بیدانه سفید قزوین و خلیلی سفید) با ارقام خارجی (Thompson seedless, Ruby seedless, Black seedless, Perlette, Flame seedless, Fiesta)، این پژوهش بهمدت سه سال در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی RCBD با 4 تکرار، در ایستگاه کهریز ارومیه به اجرا درآمد. نهالها بهصورت سیستم کوردون دوطرفه تربیت شدند. در مراحل فنولوژیکی، صفات عملکرد، طول، عرض و وزن خوشه و حبه، میزان قند، اسید و pH آب میوه و میزان بروز ناهنجاریهای شاتبری و نکروز چوب خوشه و زمان مراحل فنولوژیکی اندازهگیری و ثبت شدند. سال و رقم، اثر معنیداری روی اغلب صفات داشتند. بیشترین عملکرد در خلیلی سفید وجود داشت و پس از آن ارقام تامسون، فلیم و فیستا، بهترتیب بیشترین عملکرد را داشتند. بیشترین وزن خوشه و حبه نیز در ارقام فیستا و رابیسیدلس بهدست آمد. انگور بیدانه سفید، بیشترین مقدار قند میوه را داشت. انگور پرلت، بسیار مستعد برای تولید شاتبری در مقایسه با ارقام دیگر بود. بر اساس نتایج بهدست آمده، انگور تامسونسیدلس، بهواسطه زودرس‌بودن، عملکرد پایدار و بالا و بازارپسندی مطلوب به‌عنوان رقم برتر و سازگار برای منطقه ارومیه معرفی میگردد.
علوم سبزی
محمد امیریان مجرد؛ محمد رضا حسندخت؛ وحید عبدوسی؛ سیدعلی طباطبائی؛ کامبیز لاریجانی
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر شوری بر برخی ویژگیهای ریخت‌شناختی (مورفولوژیک) و فیزیولوژیک تودههای شلغم ایرانی آزمایشی گلخانهای بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. عامل اول شوری آب در چهار سطح (0، 60، 120 و 180 میلیمولار کلرید سدیم) و عامل دوم 15تودۀ شلغم ایرانی بود. نتایج نشان داد، تنش شوری میزان وزن تر و خشک ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر شوری بر برخی ویژگیهای ریخت‌شناختی (مورفولوژیک) و فیزیولوژیک تودههای شلغم ایرانی آزمایشی گلخانهای بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. عامل اول شوری آب در چهار سطح (0، 60، 120 و 180 میلیمولار کلرید سدیم) و عامل دوم 15تودۀ شلغم ایرانی بود. نتایج نشان داد، تنش شوری میزان وزن تر و خشک شاخساره (63 و 33 درصد)، وزن تر ریشۀ غدهای (86 درصد)، سبزینۀ (کلروفیل) a و b (52 و 5/37 درصد)، پتاسیم برگ و ریشه (2/33 و 2/31 درصد) را کاهش و میزان سدیم برگ و ریشۀ غدهای را افزایش (84 و 3/90 درصد) داد. نتایج اثر متقابل شوری و توده نشان داد، تودههای مشهد، یزد و بیرجند بیشترین کاهش میزان پرولین (71، 5/64 و 6/61 درصد) و تودههای مهریز و کرمانشاه کمترین کاهش سبزینۀ a (22 و 3/32 درصد) در شوری 180 میلیمولار نسبت به شاهد را داشتند. سبزینۀ a و b با وزن تر (**8/0 و **72/0) و خشک اندام‌های هوایی (*73/0 و *68/0) همبستگی مثبت داشت. پرولین نیز به ترتیب با سدیم و پتاسیم برگ همبستگی مثبت و منفی (*43/0 و *42/0-) داشت. پتاسیم و سدیم ریشه همبستگی منفی (**88/0-) و معنیداری با هم داشتند. نتایج همچنین نشان داد، تودههای شلغم ایرانی به تنش شوری واکنشهای متفاوتی نشان میدهند و از یونهای پتاسیم و سدیم میتوان به‌عنوان شاخص انتخاب تودههای متحمل به شوری در شلغم استفاده کرد.
علوم میوه
فرهاد کرمی؛ منصور غلامی؛ احمد ارشادی؛ عادل سی و سه مرده
چکیده
آسیب و زیان یخ‌زدگی بوته‌های توت‌فرنگی یکی از بزرگ‌ترین عامل‌های کاهش عملکرد کمی و کیفی این محصول در مناطق معتدله است. بهمنظور ارزیابی تحمل به سرمای زمستان در 21 نژادگان (ژنوتیپ) توت‌فرنگی، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در شرایط طبیعی یخبندان‌های زمستانی (با کمینۀ مطلق دمای 28- درجۀ سلسیوس) در ایستگاه تحقیقات ...
بیشتر
آسیب و زیان یخ‌زدگی بوته‌های توت‌فرنگی یکی از بزرگ‌ترین عامل‌های کاهش عملکرد کمی و کیفی این محصول در مناطق معتدله است. بهمنظور ارزیابی تحمل به سرمای زمستان در 21 نژادگان (ژنوتیپ) توت‌فرنگی، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در شرایط طبیعی یخبندان‌های زمستانی (با کمینۀ مطلق دمای 28- درجۀ سلسیوس) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی قاملو وابسته به مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی منابع طبیعی کردستان به مدت یک سال اجرا شد. در این آزمایش شاخص آسیب یخ‌زدگی طوقه بر پایۀ نشت یونی، دمای LT50 برگ، دمای LT50طوقه، شدت قهوه‌ای شدن بافت طوقه، درصد زنده‌مانی، شمار برگ، سطح برگ، طول دم برگ و عملکرد نژادگان‌ها ارزیابی شد. اختلاف معنیداری بین نژادگان‌های مورد آزمایش برای همۀ صفات مورد ارزیابی مشاهده شد. نژادگان‌های ʼکراسنی برگʻ، ʼکویین الیزاʻ، ʼآلیسوʻ، ʼداچنیتساʻ و ʼکردستانʻ به ترتیب کمترین میزان آسیب یخ‌زدگی طوقه و بیشترین درصد زنده‌مانی و نژادگان‌های ʼتنسی بیوتیʻ و ʼسلواʻ کمترین تحمل به سرمای زمستان را نشان دادند. بنا بر نتایج تجزیۀ پروبیت دمای بحرانی طوقه، نژادگان ʼکراسنی‌برگʻ، متحمل‌ترین نژادگان به سرمای زمستان و نژادگان ʼتنسی بیوتیʻ، حساس‌ترین نژادگان در مقایسه با دیگر نژادگان‌های مورد آزمایش بود. همبستگی مثبت و معنیداری بین اندازۀ برگ و طول دم برگ با شاخص آسیب یخ‌زدگی طوقه و دمای LT50 طوقه مشاهده شد درحالی‌که شمار برگ بوته همبستگی مثبت و معنیداری با درصد زنده‌مانی و عملکرد بوته‌ها در شرایط تنش دمای پایین نشان داد. بنابر نتایج آزمایش، نژادگان‌های ʼکویین الیزاʻ، ʼونتاʻ، ʼآروماسʻ و ʼکردستانʻ، در مقایسه با دیگر نژادگان‌های مورد بررسی، به ترتیب مناسب‌ترین نژادگان‌ها برای کشت در مناطق سردسیر کشور هستند.
علوم گیاهان دارویی
پرنیا عاشقی؛ محمد تقی درزی؛ محمدرضا حاج سید هادی
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر کودهای آلی و زیستی (بیولوژیک) بر عملکرد مادۀ خشک و کمیت و کیفیت اسانس ریحان سبز، آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی انجام گرفت. عامل اول شامل سه سطح 0، 5 و 10 تن در هکتار ورمی کمپوست و عامل دوم شامل دو حالت تلقیح بذر و بدون تلقیح بذر با کود زیستی نیتروکسین بود. نتایج به‌دست‌آمده از این پژوهش نشان ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر کودهای آلی و زیستی (بیولوژیک) بر عملکرد مادۀ خشک و کمیت و کیفیت اسانس ریحان سبز، آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی انجام گرفت. عامل اول شامل سه سطح 0، 5 و 10 تن در هکتار ورمی کمپوست و عامل دوم شامل دو حالت تلقیح بذر و بدون تلقیح بذر با کود زیستی نیتروکسین بود. نتایج به‌دست‌آمده از این پژوهش نشان داد، بیشترین عملکرد خشک پیکرۀ رویشی (3/2405 کیلوگرم در هکتار) در کاربرد 5 تن ورمی کمپوست و بیشترین درصد اسانس (48/0%) و عملکرد اسانس (81/9 کیلوگرم در هکتار) در کاربرد 10 تن ورمی کمپوست به دست آمد. کود زیستی نیتروکسین تأثیر معنیداری روی عملکرد خشک پیکرۀ رویشی و درصد ژرانیال و درصد کاریوفیلن اکساید در اسانس داشت، به‌طوری‌که بیشترین عملکرد پیکرۀ رویشی (2/2181 کیلوگرم در هکتار)، درصد ژرانیال (91/21%) و کاریوفیلن اکساید (25/3%) در اسانس در تیمار کاربرد نیتروکسین (تلقیح با بذر) به دست آمد. همچنین اثر متقابل در بین عاملها روی عملکرد پیکرۀ رویشی و درصد ژرانیال، کاریوفیلن اکساید و ترانس آلفا برگاموتن در اسانس، معنیدار شد. درمجموع بیشترین عملکردهای پیکرۀ رویشی و اسانس با کاربرد ورمی کمپوست و بیشترین ترکیبهای اسانس با کاربرد نیتروکسین به دست آمد.
میثم محمدی؛ مهدی صیدی؛ اورنگ خادمی
چکیده
بهمنظور بهبود عملکرد و کیفیت فلفل دلمهای در شرایط گرم و خشک استان ایلام، تأثیر محلولپاشی با اسید جیبرلیک (50 میلیگرم بر لیتر) و کلسیم (5/0 درصد) در دو مرحله از رشد (اوایل و اواخر فصل برداشت، به ترتیب 70 و 120 روز پس از کاشت نشاءها) هرکدام با دو یا سه بار تکرار محلولپاشی در هر مرحله بر برخی صفات کمی و کیفی فلفل دلمهای رقم "کالیفرنیا ...
بیشتر
بهمنظور بهبود عملکرد و کیفیت فلفل دلمهای در شرایط گرم و خشک استان ایلام، تأثیر محلولپاشی با اسید جیبرلیک (50 میلیگرم بر لیتر) و کلسیم (5/0 درصد) در دو مرحله از رشد (اوایل و اواخر فصل برداشت، به ترتیب 70 و 120 روز پس از کاشت نشاءها) هرکدام با دو یا سه بار تکرار محلولپاشی در هر مرحله بر برخی صفات کمی و کیفی فلفل دلمهای رقم "کالیفرنیا واندر" بهصورت یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی بررسی شد. نتایج بررسیها نشان داد، محلولپاشی اسید جیبرلیک و کلسیم باعث افزایش میانگین عملکرد تک بوته، وزن، طول، قطر، حجم، سفتی بافت، ضخامت گوشت، وزن خشک، محتوای اسیدآسکوربیک، فعالیت پاداکسندگی (آنتیاکسیدانی)، محتوای سبزینۀ (کلروفیل) a، سبزینۀ b و سبزینۀ کل و محتوای کلسیم بافت میوه در هر دو مرحله از رشد شد. محلولپاشی جیبرلین با سه تکرار در هر مرحله، بیشترین نقش را در بهبود ویژگیهای فیزیکی میوه نشان داد. ازآنجاییکه تأثیر جیبرلین و کلسیم بر همۀ صفات مورد ارزیابی، بهجز چگالی میوه، بهطور معنیداری در اواخر فصل بیشتر از اوایل فصل برداشت بود، محلولپاشی اسید جیبرلیک و کلسیم بهویژه در اواخر برداشت برای بهبود عملکرد و کیفیت فلفل دلمهای توصیه میشود.
علوم سبزی
داریوش رمضان؛ فاطمه مرادی پور؛ بهمن زاهدی
چکیده
امروزه با استفاده از روش پیوند میتوان بر بسیاری از مشکلات تولید گیاه گوجهفرنگی ازجمله شوری آب آبیاری و خاک فائق آمده و محصولی با کیفیت بالاتر تولید نمود. در این تحقیق، نشاهای گوجهفرنگی گلخانهای رقم کویین (Queen) روی پایههای هیبریدی رقم‌های آر-9704 (AR-9704)، هلپر (Helper) و پرا (Pera) به روش اسکنهای پیوند شده و در گلخانه با سامانۀ ...
بیشتر
امروزه با استفاده از روش پیوند میتوان بر بسیاری از مشکلات تولید گیاه گوجهفرنگی ازجمله شوری آب آبیاری و خاک فائق آمده و محصولی با کیفیت بالاتر تولید نمود. در این تحقیق، نشاهای گوجهفرنگی گلخانهای رقم کویین (Queen) روی پایههای هیبریدی رقم‌های آر-9704 (AR-9704)، هلپر (Helper) و پرا (Pera) به روش اسکنهای پیوند شده و در گلخانه با سامانۀ آبکشتی (هیدروپونیک) پرورش داده شدند. گیاهان پیوندی و غیرپیوندی (کویین بدون پیوند) از نظر کیفیت میوه و عملکرد در تیمارهای شوری 0، 30 و 60 میلیمولار کلرید سدیم با هم مقایسه شدند. نتایج نشان داد که غلظت عنصرهای سدیم و کلر میوه در گیاهان پیوندی در هر سه تیمار شوری بیشتر از گیاهان غیرپیوندی بود. در این پژوهش بیشترین (601 میلیگرم در 100 گرم) و کمترین (360 میلیگرم در 100 گرم) مقدار لیکوپن میوه در سطح شوری 30 میلیمولار به ترتیب به ترکیب پیوندی کویین روی پایه آر-9704 و گیاهان کویین غیرپیوندی مربوط بود. بیشترین (5090 گرم) و کمترین (4052 گرم) وزن میوه در بوته در سطح 0 میلیمولار کلرید سدیم به ترتیب به ترکیب پیوندی کویین روی پایه دورگه پرا و کویین غیرپیوندی مربوط بود. همچنین در سطح شوری 60 میلیمولار بیشترین (3200 گرم) و کمترین (1962 گرم) وزن میوه (عملکرد) در گیاه به ترتیب به گیاهان پیوندی روی پایه آر-9704 و گیاهان کویین غیرپیوندی اختصاص داشت. نتایج نشان داد که کولتیوار هیبریدی آر-9704 در مقایسه با دو رقم هیبریدی هلپر و پرا و گیاهان غیرپیوندی (پیوندک کویین) همراه با مطالعات تکمیلی بیشتر میتواند پایۀ مناسبی جهت پیوند گوجهفرنگی رقم کویین در شرایط شوری توصیه گردد.
علوم سبزی
بابک متشرع زاده؛ میثم ضربی زاده؛ غلامرضا ثواقبی؛ مجتبی دلشاد؛ سید محسن حسینی؛ فرزانه بخردی
چکیده
این تحقیق بهمنظور بررسی و ارزیابی تأثیر سطوح مختلف نیترات کلسیم بر پاسخهای تغذیهای و صفات رشدی گیاه گوجهفرنگی رقم ویوا و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی انجام شد. تیمارها شامل T0: شاهد (بدون کاربرد کود شیمیایی)،T1 : توصیۀ کاربرد خاکی نیترات کلسیم 50 کیلوگرم در هکتار از هنگام نخستین هفتۀ تشکیل میوه به مدت 8 هفته و درمجموع 400 کیلوگرم، ...
بیشتر
این تحقیق بهمنظور بررسی و ارزیابی تأثیر سطوح مختلف نیترات کلسیم بر پاسخهای تغذیهای و صفات رشدی گیاه گوجهفرنگی رقم ویوا و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی انجام شد. تیمارها شامل T0: شاهد (بدون کاربرد کود شیمیایی)،T1 : توصیۀ کاربرد خاکی نیترات کلسیم 50 کیلوگرم در هکتار از هنگام نخستین هفتۀ تشکیل میوه به مدت 8 هفته و درمجموع 400 کیلوگرم، T2: کاربرد نیترات کلسیم بنابر نتایج آزمون خاک و نیاز گیاهان گوجهفرنگی، 40 کیلوگرم در هکتار از هنگام نخستین هفتۀ تشکیل میوه به مدت هشت هفته و درمجموع 320 کیلوگرم و T3: کاربرد خاکی همسان تیمار پیشین به همراه محلولپاشی نیترات کلسیم با غلظت 5 در هزار. نتایج نشان داد، در میوۀ گوجهفرنگی بین تیمارهای مورد بررسی ازنظر جذب نیتروژن، فسفر، کلسیم، منیزیم، مادۀ خشک، ویتامین ث، نیترات، جذب پتاسیم و سفتی میوه تفاوت معنیداری وجود داشت (05/0P<). بیشترین عملکرد، میزان جذب نیتروژن و کلسیم مربوط به تیمار T1 و بهترتیب با افزایش 45، 85 و 65 درصدی نسبت به شاهد گزارش شد. ازنظر نیتروژن کل، جذب پتاسیم، منیزیم و اسیدیتۀ بین تیمارهای T1، T2 و T3 اختلاف معنیداری مشاهده نشد. با توجه به تأثیر معنیدار تیمار T1 بر جذب بهتر کلسیم و نیتروژن نسبت به دیگر تیمارها، ضرورت دارد در مرحلۀ داشت میزان 400 کیلوگرم در هکتار نیترات کلسیم (بسته به شرایط اقتصادی) استفاده شود تا بهترین عملکرد، کیفیت و جذب عنصرهای غذایی به دست آید.
محمد رضا حسندخت؛ مهدی بیگدلو؛ فروزنده سلطانی؛ رضا صالحی محمدی
چکیده
هندوانۀ ابوجهل Citrullus colocynthis L.یکی از گونه‌های گیاهی متحمل به خشکی است که بهطور گسترده در مناطق بیابانی ایران پراکنده شده است. برای ارزیابی تحمل به خشکی آن آزمایش در مزرعۀ تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران واقع در کرج بهصورت کرتهای خردشده در قالب طرح پایۀ بلوکهای کامل تصادفی اجرا شد که در آن سطوح آبیاری به‌عنوان ...
بیشتر
هندوانۀ ابوجهل Citrullus colocynthis L.یکی از گونه‌های گیاهی متحمل به خشکی است که بهطور گسترده در مناطق بیابانی ایران پراکنده شده است. برای ارزیابی تحمل به خشکی آن آزمایش در مزرعۀ تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران واقع در کرج بهصورت کرتهای خردشده در قالب طرح پایۀ بلوکهای کامل تصادفی اجرا شد که در آن سطوح آبیاری به‌عنوان کرت اصلی در دو سطح (100 درصد و 60 درصد ظرفیت زراعی) و توده‌ها به‌عنوان کرت فرعی در هفت سطح (کرمان، سیستان و بلوچستان، خوزستان، یزد، هرمزگان، بوشهر و اصفهان) بودند. در پایان دورۀ رشد، عملکرد، اجزای عملکرد و شاخصهای مقاومت به خشکی در شرایط تنش و بدون تنش خشکی برای غربالگری تودههای هندوانۀ ابوجهل اندازهگیری شد. بیشترین میانگین عملکرد میوه در بوته در شرایط تنش و بدون تنش خشکی بهترتیب به تودۀ اصفهان (54/2 کیلوگرم در بوته) و تودۀ کرمان (73/5 کیلوگرم در بوته) و کمترین عملکرد به ترتیب به تودۀ بوشهر (27/1 کیلوگرم در بوته) و تودۀ سیستان و بلوچستان (54/3 کیلوگرم در بوته) تعلق داشت. اجزای عملکرد تودۀ اصفهان کمترین درصد تغییرپذیری را در شرایط تنش و بدون تنش خشکی نشان داد. بررسی شاخصهای مقاومت به خشکی و همبستگی بین شاخص‌ها به همراه تجزیه به مؤلفه‌های اصلی نشان داد تودۀ اصفهان به‌عنوان تودۀ متحمل و دارای عملکرد پایدار، تودههای یزد و هرمزگان توده‌هایی نیمه متحمل با عملکرد به نسبت پایدار، تودۀ کرمان دارای عملکرد بالا در شرایط بدون تنش و غیر‌متحمل به تنش خشکی، تودههای بوشهر و خوزستان دارای عملکرد پایین و حساسیت بالا به تنش خشکی و تودۀ سیستان و بلوچستان به‌عنوان توده‌ای با ظرفیت عملکرد پایین و به نسبت متحمل به تنش خشکی بودند. به‌طورکلی تودۀ اصفهان تحمل بالایی به تنش خشکی داشت و مناسب برای برنامههای بهنژادی هندوانه‌های تجاری است.
مجید اسمعیلی؛ رضا صالحی؛ مصباح بابالار؛ محمدرضا طاهری؛ حسین محمدی
چکیده
در این پژوهش تأثیر پایة Ace و سطوح مختلف نیتروژن (60، 120 و 180 کیلوگرم در هکتار) بر رشد رویشی، عملکرد، ویژگیهای کیفی میوه، غلظت نیتروژن برگ و میوة طالبی رقم سمسوری در شرایط مزرعه ای بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سال 1392 ارزیابی شد. افزایش میزان نیتروژن از 60 کیلوگرم به 120 کیلوگرم، موجب 4/23درصد افزایش در عملکرد ...
بیشتر
در این پژوهش تأثیر پایة Ace و سطوح مختلف نیتروژن (60، 120 و 180 کیلوگرم در هکتار) بر رشد رویشی، عملکرد، ویژگیهای کیفی میوه، غلظت نیتروژن برگ و میوة طالبی رقم سمسوری در شرایط مزرعه ای بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سال 1392 ارزیابی شد. افزایش میزان نیتروژن از 60 کیلوگرم به 120 کیلوگرم، موجب 4/23درصد افزایش در عملکرد کل بازارپسند شد، درحالی‌که با افزایش میزان نیتروژن از 120 کیلوگرم به 180 کیلوگرم در هکتار، عملکرد بازارپسند 7/19درصد کاهش یافت. عملکرد کل بازارپسند در گیاهان پیوندی در مقایسه با گیاهان غیرپیوندی، 85/18درصد بیشتر بود. عملکرد تک بوته، شمار میوه و عملکرد بازارپسند در بوته در گیاهان پیوندی بالاتر از گیاهان غیرپیوندی بود. سفتی گوشت میوه در پاسخ به افزایش میزان نیتروژن، کاهش یافت و بالاترین میزان سفتی گوشت میوه در تیمار 60 کیلوگرم نیتروژن خالص به دست آمد. درصد مادة خشک در میوه‌های برداشت‌شده از گیاهان پیوندی بهطور معنیداری بالاتر از گیاهان غیرپیوندی بود. مواد جامد محلول وpH تحت تأثیر پیوند و میزان نیتروژن قرار نگرفت. طول ساقه نیز تحت تأثیر تیمار پیوند قرار گرفت و بالاترین طول ساقه (17/212 سانتیمتر) در گیاهان پیوندی به دست آمد، درحالی‌که کمترین طول ساقه (56/173 سانتیمتر) در گیاهان غیرپیوندی ثبت شد. غلظت نیتروژن در برگ و میوة گیاهان پیوندی در مقایسه با گیاهان غیرپیوندی بیشتر بود. بر پایة نتایج، کاربرد روش پیوند و سطح بهینة نیتروژن (120کیلوگرم) میتواند موجب بهبود رشد و عملکرد در گیاه طالبی شود.
داریوش رمضان؛ معظم حسن پور اصیل؛ رضا صالحی؛ حسین دهقانی سانیچ
چکیده
در این بررسی، طالبی تو سبز ساوه‌ای پیوندشده روی فرو-آر-ذ (Ferro-RZ)، شینتوزا (Shintozwa)، همراه با گیاهان طالبی خود پیوندی و طالبی غیر پیوندی با سه رژیم آبیاری شامل 100 درصد (شاهد)، 80 درصد و 60 درصد (بر پایۀ تخلیۀ رطوبتی آسان خاک) که بهترتیب 21/5792، 20/4815 و 60/3867 مترمکعب آب در هکتار به مدت 84 روز پس از انتقال نشاء، بهصورت آزمایش صحرایی با طرح آماری کرتهای ...
بیشتر
در این بررسی، طالبی تو سبز ساوه‌ای پیوندشده روی فرو-آر-ذ (Ferro-RZ)، شینتوزا (Shintozwa)، همراه با گیاهان طالبی خود پیوندی و طالبی غیر پیوندی با سه رژیم آبیاری شامل 100 درصد (شاهد)، 80 درصد و 60 درصد (بر پایۀ تخلیۀ رطوبتی آسان خاک) که بهترتیب 21/5792، 20/4815 و 60/3867 مترمکعب آب در هکتار به مدت 84 روز پس از انتقال نشاء، بهصورت آزمایش صحرایی با طرح آماری کرتهای خردشده در قالب بلوک کامل تصادفی در کرج اجرا شد. تجزیۀ واریانس مربوط به فنول کل و کل مواد جامد محلول میوه نشان داد که تفاوت معنیداری بین پایههای مورد آزمایش وجود ندارد. بیشترین (07/68 درصد) و کمترین (09/59 درصد) شاخص آماس یاخته‌ای برگ به ترتیب در طالبی تو سبز ساوه‌ای پیوندی با پایۀ تجاری کدوی شینتوزا و طالبی خود پیوندی مشاهده شد. همچنین با کاهش حجم آبیاری ظرفیت پاداکسندگی (آنتیاکسیدانی) میوه افزایش یافت، درحالی‌که تفاوت معنیداری از نظر میزان ویتامین ث میوه‌ها وجود نداشت. همچنین تفاوت معنیداری در کارایی نظام نوری 2 (فتوسیستم II) بین پایههای کدو و گیاهان شاهد (غیر پیوندی و خود پیوندی) وجود داشت. مقایسۀ میانگین‌ها نشان داد که بیشترین (22/31 تن در هکتار) و کمترین (85/23 تن در هکتار) عملکرد کل در هکتار به ترتیب به گیاهان پیوندی با پایۀ شینتوزا و گیاهان خود پیوندی اختصاص داشت. بررسی محتوای عنصرهای کانی برگ گیاهان نشان داد که درصد افزایش نیتروژن کل برگ در ترکیب پیوندی طالبی تو سبز ساوه‌ای روی پایههای دورگۀ (هیبریدی) فرو و طالبی تو سبز ساوه‌ای روی شینتوزا در مقایسه با شاهد (طالبی تو سبز ساوه‌ای غیر پیوندی) به ترتیب 14/18 و 02/19 درصد بود.
هادی لطفی؛ طاهر برزگر؛ فاطمه نکونام
چکیده
بهمنظور ارزیابی تحمل به تنش کم‌آبی برخی از تودههای خربزۀ ایرانی، آزمایشی بهصورت کرتهای خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه زنجان انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح آبیاری (۱۰۰، 66 و ۳۳ درصد نیاز آبی گیاه) و هفت تودۀ خربزه شامل کالی، اورشنگ، موری، موزی، شیرازی، ...
بیشتر
بهمنظور ارزیابی تحمل به تنش کم‌آبی برخی از تودههای خربزۀ ایرانی، آزمایشی بهصورت کرتهای خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه زنجان انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح آبیاری (۱۰۰، 66 و ۳۳ درصد نیاز آبی گیاه) و هفت تودۀ خربزه شامل کالی، اورشنگ، موری، موزی، شیرازی، ازمیر و ایوانکی بود. بر پایۀ نتایج به‌دست‌آمده در این پژوهش تنش کم‌آبی بهطور معنیداری میزان پرولین، فعالیت آنزیمهای کاتالاز و پراکسیداز را افزایش داده و محتوای نسبی آب برگ، عملکرد و میزان ویتامین ث را کاهش داد. بالاترین میزان کارایی مصرف آب در آبیاری 66 درصد مشاهده شد. بین توده‌ها نیز از نظر شاخصهای فیزیولوژیکی تفاوت معنیداری مشاهده شد. بیشترین میزان پرولین، ویتامین ث و درصد محتوای نسبی آب برگ در تودههای کالی و موری، بیشترین فعالیت آنزیم پراکسیداز در تودۀ ازمیر و بیشترین کارایی مصرف آب و عملکرد در تودۀ موزی به دست آمد. با توجه به نتایج این پژوهش، تودۀ ایوانکی با بیشترین کاهش در عملکرد و تودۀ موزی با کمترین کاهش در عملکرد در اثر افزایش تنش کم‌آبی به ترتیب حساس‌ترین و متحمل‌ترین توده نسبت به تنش کم‌آبی بودند.
علوم سبزی
پریسا قدیمی گرکرودی؛ فریبرز زارع نهندی؛ علیرضا مطلبی آذر؛ جابر پناهنده؛ محمدرضا دادپور
چکیده
بهمنظور بررسی صفات مربوط به ریزغدهزایی درون شیشه‌ای در سیبزمینی رقم آگریا در واکنش به استفاده از دو آنتی‌ژیبرلین تریازولی، پاکلوبوترازول و یونیکونازول، دو آزمایش جداگانه، هر یک در پنج تیمار 0، 08/0، 16/0، 32/0 و 64/0 میلیگرم بر لیتر ماده و با چهار تکرار و در قالب طرح کامل تصادفی به اجرا درآمد. در این دو آزمایش صفات درصد ریزغدهزایی، ...
بیشتر
بهمنظور بررسی صفات مربوط به ریزغدهزایی درون شیشه‌ای در سیبزمینی رقم آگریا در واکنش به استفاده از دو آنتی‌ژیبرلین تریازولی، پاکلوبوترازول و یونیکونازول، دو آزمایش جداگانه، هر یک در پنج تیمار 0، 08/0، 16/0، 32/0 و 64/0 میلیگرم بر لیتر ماده و با چهار تکرار و در قالب طرح کامل تصادفی به اجرا درآمد. در این دو آزمایش صفات درصد ریزغدهزایی، طول و قطر ریز‌غده‌ها، وزن تر ریز‌غده‌ها و شاخساره، طول جوانه‌های رشدیافته روی ریزغده، طول میانگره، شمار گره و برگ بررسی شدند. درصد ریزغدهزایی، طول، قطر و وزن تر ریز‌غده‌ها با افزایش میزان تریازول مصرفی افزایش پیدا کرد. طول جوانه‌های رشدیافته روی ریزغده با افزایش میزان تریازول‌ها کاهش یافت که ناشی از کاهش چشمگیر طول میانگره است. شمار گره‌ها و برگ‌ها نیز با افزایش غلظت آنتی ژیبرلین افزایش پیدا کرد. در شاخصهای مربوط به ریزغدهزایی گیاهان تیمارشده با پاکلوبوترازول و یونیکونازول، عملکرد بهتری نسبت به گیاهان شاهد داشتند که این امر میتواند نشان‌دهندۀ مؤثر بودن این مواد در ریزغدهزایی باشد. با توجه به یافته‌های اخیر به نظر می‌رسد استفاده از پاکلوبوترازول و یونیکونازول در افزایش ریزغدهزایی و اندازۀ ریز‌غده‌ها و کاهش رشد رویشی شاخساره در سیبزمینی رقم آگریا مؤثر باشد.
علوم میوه
مهسا احمدی پور رق آبادی؛ زهرا پاک کیش؛ وحید رضا صفاری
چکیده
امروزه از هورمونها و عناصر غذایی بهمنظور بهبود رشد رویشی و زایشی در بسیاری از محصولات کشاورزی در جهان استفاده میشود. هدف از انجام این تحقیق، افزایش تشکیل میوه، وزن میوه و در نهایت افزایش عملکرد در راستای بهبود رشد رویشی با استفاده از تیمارهای پوترسین (0، 01/0، 001/0 مولار) و نیترات پتاسیم (0، 2 و 4 درصد) و همچنین اثرهای متقابل آن‌ها ...
بیشتر
امروزه از هورمونها و عناصر غذایی بهمنظور بهبود رشد رویشی و زایشی در بسیاری از محصولات کشاورزی در جهان استفاده میشود. هدف از انجام این تحقیق، افزایش تشکیل میوه، وزن میوه و در نهایت افزایش عملکرد در راستای بهبود رشد رویشی با استفاده از تیمارهای پوترسین (0، 01/0، 001/0 مولار) و نیترات پتاسیم (0، 2 و 4 درصد) و همچنین اثرهای متقابل آن‌ها روی درخت میوه به رقم اصفهان بوده است. بدین منظور محلولپاشی روی درختان طی دو مرحلۀ نوکسبز و تمام گل بهصورت یک آزمایش کرتهای خردشده (اسپلیت) فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. مقایسۀ میانگین‌ها نشان داد تیمارهای پوترسین 01/0 مولار به تنهایی و همراه با نیترات پتاسیم 4 درصد و 2 درصد تأثیر معنیداری در افزایش درصد تشکیل میوه، میانگین وزن میوه و عملکرد داشتند. تیمارهای پوترسین و نیترات پتاسیم سبب افزایش سطح برگ، شاخص سبزینه (کلروفیل) و افزایش طول شاخۀ سال جاری در مقایسه با شاهد شدند. بنا بر نتایج، تیمارهای پوترسین و نیترات پتاسیم با غلظت بالاتر و ترکیب همراه آن‌ها در بیشتر صفات اندازهگیریشده به عنوان بهترین تیمارها و محلولپاشی در مرحلۀ نوکسبز به عنوان بهترین زمان کاربرد در این پژوهش معرفی شد.
