مقاله پژوهشی
مصباح بابالار؛ سعیده محتشمی؛ لیلا تبریزی؛ وحید روشن؛ حسین محمدی
چکیده
جهت ارزیابی تأثیر سطوح مختلف سولفات آمونیوم بر شاخصهای رشد و فیتوشیمیایی گیاه مرزه تابستانه رقم ساترن (Satureja hortensis L. cv. Saturn)، آزمایشی بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با 5 تیمار و 3 تکرار به اجرا درآمد. تیمارها شامل پنج سطح مختلف سولفات آمونیوم (شاهد (عدم مصرف)، 40، 60، 80 و 100 کیلوگرم در هکتار) بود که بهصورت سرک در مرحله گلدهی کامل اعمال ...
بیشتر
جهت ارزیابی تأثیر سطوح مختلف سولفات آمونیوم بر شاخصهای رشد و فیتوشیمیایی گیاه مرزه تابستانه رقم ساترن (Satureja hortensis L. cv. Saturn)، آزمایشی بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با 5 تیمار و 3 تکرار به اجرا درآمد. تیمارها شامل پنج سطح مختلف سولفات آمونیوم (شاهد (عدم مصرف)، 40، 60، 80 و 100 کیلوگرم در هکتار) بود که بهصورت سرک در مرحله گلدهی کامل اعمال گردید. بوته‌های مربوط به هر تیمار برداشت شدند و صفات مورد بررسی شامل صفات مورفولوژیک (ارتفاع گیاه، تعداد شاخههای جانبی، عرض بوته، قطر ساقه، طول میانگرهها)، عملکرد ماده خشک، فعالیت آنتی‌اکسیدانی، میزان ترکیبات فنلی، میزان رزمارینیک اسید و کارواکرول اندازهگیری شد. با افزایش سطوح مختلف سولفات آمونیوم، ارتفاع گیاه، تعداد شاخه جانبی، عرض بوته، قطر ساقه، طول میانگره و عملکرد ماده خشک و میزان ترکیبات فنلی افزایش معنیداری پیدا کرد. بیشترین میزان فعالیت آنتی‌اکسیدانی در تیمار 40 کیلوگرم مشاهده شد و با افزایش کاربرد سولفات آمونیوم کاهش یافت. بیشترین میزان رزمارینیک اسید (93/10 میلیگرم در گرم وزن خشک) در تیمار 80 کیلوگرم سولفات آمونیوم بود و کمترین میزان (85/6 میلیگرم در گرم وزن خشک) در تیمار شاهد اندازهگیری شد. بالاترین میزان کارواکرول (92/6 میلیگرم در گرم وزن خشک) در تیمار 80 کیلوگرم سولفات آمونیوم به‌دست آمد و بعد از آن تیمارهای 40، 60 و 100 کیلوگرم در یک سطح قرار داشتند و کمترین میزان (5/5 میلیگرم) مربوط به تیمار شاهد بود. با توجه به نتایج به‌دست آمده، تیمار 80 کیلوگرم در هکتار سولفات آمونیوم علاوه بر افزایش شاخصهای رشد و عملکرد، موجب افزایش میزان کارواکرول و رزمارینیک اسید گردید.
مقاله پژوهشی
آیسن قهرمانی؛ ابراهیم گنجی مقدم؛ مریم تاتاری؛ سوسن خسرویار
چکیده
بهمنظور ارائه یک روش سریع و کارآمد برای تکثیر گیاه دارویی پنیرباد (Withania coagulans) در شرایط کشت درون‌شیشه‌ای، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی در آزمایشگاه کشت بافت مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی انجام گرفت. در ابتدا بذرهای جمعآوری‌شده از رویشگاه طبیعی در استان سیستان و بلوچستان استریل شده و روی محیط ...
بیشتر
بهمنظور ارائه یک روش سریع و کارآمد برای تکثیر گیاه دارویی پنیرباد (Withania coagulans) در شرایط کشت درون‌شیشه‌ای، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی در آزمایشگاه کشت بافت مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی انجام گرفت. در ابتدا بذرهای جمعآوری‌شده از رویشگاه طبیعی در استان سیستان و بلوچستان استریل شده و روی محیط کشت MS قرار گرفتند. سپس بهمنظور شاخه‌زایی، ریز نمونه تک گره، روی محیط کشت پایه MS حاوی بنزیل آمینوپورین در پنج سطح صفر، 5/0، 1، 5/1 و 2 میلیگرم بر لیتر کشت گردید. در مرحله ریشهزایی، گیاهچه‌ها به محیط کشت MS حاوی ایندول بوتیریک اسید در غلظت‌های 5/0، 1، 5/1 و 2 میلیگرم بر لیتر و نفتالین استیک اسید در غلظت‌های 5/0، 1، 5/1 و 2 میلیگرم بر لیتر منتقل شدند، همچنین تیمار شاهد (عدم کاربرد هورمون) در نظر گرفته شد. در نهایت، بهمنظور سازگاری، گیاهچه‌های ریشهدار به مدت 30 روز در اتاق سازگاری نگهداری گردیدند. بیشترین ضریب تکثیر، تعداد شاخه و تعداد برگ در تیمار بنزیل آمینوپورین با غلظت 5/0 میلیگرم بر لیتر و بهترین غلظت تنظیم‌کننده‌های رشد با 90 درصد ریشهزایی، در تیمار ایندول بوتیریک اسید با غلظت 5/0 میلیگرم بر لیتر بود. در نهایت با انتقال گیاهچه‌های باززایی شده به خاک، 80 درصد آنها بقاء خود را حفظ نمودند. بهطور کلی، برای تولید گیاهچه‌های قوی و شاداب، کاربرد بنزیل آمینوپورین و ایندول بوتیریک اسید در غلظت 5/0 میلیگرم بر لیتر به‌ترتیب برای شاخهدهی و ریشهزایی مطلوب، توصیه میشود.
مقاله پژوهشی
سیاوش محمدی؛ لیلا تبریزی رائینی؛ مجید شکرپور؛ جواد هادیان؛ هارتویگ شولز
چکیده
آویشن دنایی (Thymus daenensis Celak) یکی از گونه‌های اندمیک ایران است که به‌دلیل داشتن درصد بالای اسانس و همچنین میزان بالای تیمول در اسانس اهمیت دارد و در صنایع دارویی و غذایی استفاده آن رو به گسترش است. بهمنظور ارزیابی خصوصیات ژنتیکی و ترکیب‌پذیری عمومی (GCA)، 12 جمعیت آویشن دنایی از طرح آمیزشی پلی‌کراس استفاده شد. خزانه پلی‌کراس در قالب ...
بیشتر
آویشن دنایی (Thymus daenensis Celak) یکی از گونه‌های اندمیک ایران است که به‌دلیل داشتن درصد بالای اسانس و همچنین میزان بالای تیمول در اسانس اهمیت دارد و در صنایع دارویی و غذایی استفاده آن رو به گسترش است. بهمنظور ارزیابی خصوصیات ژنتیکی و ترکیب‌پذیری عمومی (GCA)، 12 جمعیت آویشن دنایی از طرح آمیزشی پلی‌کراس استفاده شد. خزانه پلی‌کراس در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 6 تکرار در سالهای 1393 و 1394 اجرا شد. سپس آزمون نتاج پلی‌کراس در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار در سالهای 1395 و 1396 در ایستگاه تحقیقاتی گروه مهندسی علوم باغبانی و فضای سبز دانشگاه تهران واقع در کرج مورد مطالعه قرار گرفت. صفات رشدی و عملکردی، درصد و عملکرد اسانس و میزان تیمول و کارواکرول مورد اندازهگیری قرار گرفت. نتایج نشان داد که از نظر صفات مؤثر در عملکرد مانند ارتفاع بوته، وزن تر و خشک بوته و وزن خشک برگ جمعیتهای ایلام، اصفهان 2، مرکزی 1 و 2 میزان ترکیب‌پذیری عمومی بالایی را نشان دادند و جمعیتهای ایلام و ملایر 2 بیشترین ترکیب‌پذیری عمومی را برای درصد اسانس و عملکرد اسانس نشان دادند. به‌طورکلی، نتایج این پژوهش حاکی از تنوع بالای جمعیتهای مورد مطالعه از نظر خصوصیات مورفولوژیک و فیتوشیمیایی بود و در نهایت میتوان از جمعیت های ایلام، ملایر 2، مرکزی 1 و مرکزی 2 جهت ایجاد رقم سنتتیک و یا خزانه ژنتیکی جدید برای گزینش ژنوتیپ های برتر استفاده کرد.
مقاله پژوهشی
رقیه بامشاد؛ محمود رمرودی؛ محمد رضا اصغری پور
چکیده
بهمنظور ارزیابی عملکرد و ویژگیهای کیفی سیاه‌دانه تحت تأثیر کاربرد انواع کود و قطع آبیاری، آزمایشی بهصورت کرتهای خرد شده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در دانشگاه زابل در سال 96-1395 انجام شد. عامل اصلی قطع آبیاری در چهار سطح آبیاری متداول، قطع آبیاری در مرحله ساقه رفتن تا شروع گلدهی، قطع آبیاری در مرحله گلدهی ...
بیشتر
بهمنظور ارزیابی عملکرد و ویژگیهای کیفی سیاه‌دانه تحت تأثیر کاربرد انواع کود و قطع آبیاری، آزمایشی بهصورت کرتهای خرد شده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در دانشگاه زابل در سال 96-1395 انجام شد. عامل اصلی قطع آبیاری در چهار سطح آبیاری متداول، قطع آبیاری در مرحله ساقه رفتن تا شروع گلدهی، قطع آبیاری در مرحله گلدهی تا شروع پرشدن دانه و قطع آبیاری در مرحله شروع پرشدن تا انتهای پر شدن دانه و عامل فرعی انواع کود در چهار سطح شاهد (عدم مصرف کود)، ازتوبارور۱، فسفات‌بارور۲ و سوپر فسفات تریپل بودند. برهمکنش قطع آبیاری و کود بر عملکرد و اجزای عملکرد، کلروفیل برگ، کاروتنوئید، درصد و عملکرد اسانس معنیدار شد. بیشترین عملکرد و اجزای عملکرد، رنگیزه‌های فتوسنتزی و عملکرد اسانس از تیمار آبیاری متداول توام با کاربرد کود زیستی ازتوبارور1 و بیشترین درصد اسانس از تیمار قطع آبیاری در مرحله شروع پرشدن تا انتهای پر شدن دانه همراه با کود زیستی ازتوبارور1 حاصل شد. عملکرد دانه در شرایط قطع آبیاری در مرحله پرشدن دانه و عدم استفاده از کود، 76/46 درصد کمتر از عملکرد دانه در شرایط کاربرد کود زیستی ازتوبارور1 توأم با آبیاری متداول بود. در مجموع میتوان گفت برای بهبود ویژگیهای مورد بررسی در این پژوهش، به‌جز درصد اسانس، کاربرد کودهای زیستی توأم با آبیاری متداول میتواند مناسب باشد.
مقاله پژوهشی
صنم صفائی چائی کار؛ کوروش فلک رو؛ کوروش مجدسلیمی؛ بهروز علی‌نقی‌پور؛ مهدی رحیمی
چکیده
بهمنظور ارزیابی تحمل به تنش کمآبی نه کلون انتخابی چای (Camellia sinensis L.)، آزمایشی در کلکسیون چای ایستگاه تحقیقات چای شهید افتخاری فشالم واقع در شهرستان شفت، بهصورت کرتهای خرد شده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. در کلونهای انتخابی بهعنوان کرت اصلی در نه سطح و تیمارهای آبیاری بهعنوان کرت فرعی ...
بیشتر
بهمنظور ارزیابی تحمل به تنش کمآبی نه کلون انتخابی چای (Camellia sinensis L.)، آزمایشی در کلکسیون چای ایستگاه تحقیقات چای شهید افتخاری فشالم واقع در شهرستان شفت، بهصورت کرتهای خرد شده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. در کلونهای انتخابی بهعنوان کرت اصلی در نه سطح و تیمارهای آبیاری بهعنوان کرت فرعی در دو سطح (آبیاری کامل و بدون آبیاری) در نظر گرفته شدند. مدت 60 روز بعد از شروع تنش آبی، شاخص تنش آبی، محتوی نسبی آب برگ و صفات کمّی شامل تعداد شاخساره، وزنتر و خشک شاخساره، رشد طولی شاخساره، طول و عرض برگ پنجم و عملکرد برگ سبز در شرایط تنش آبی و بدون تنش برای غربالگری کلونهای چای اندازهگیری شد. نتایج تجزیه واریانس، نشاندهنده وجود تفاوت معنیدار بین کلونها، تیمارهای آبیاری و اثر متقابل کلون وتیمارهای آبیاری برای کلیه صفات اندازهگیری شده بود. با اعمال تنش آبی، محتوی نسبی آب برگ، عملکرد، اجزای عملکرد و سایر خصوصیات رشدی کلونها کاهش یافت، بهطوری که بیشترین درصد کاهش متعلق به عملکرد برگ سبز بود. نتایج حاصل از محاسبه شاخص تنش آب و درصد تغییرپذیری صفات مذکور نشان داد کلون 276 و کلون امید بخش 100 با دارا بودن بالاترین شاخص تنش آب و کمترین درصد تغییرپذیری صفات کمّی، پتانسیل بالاتری از نظر تحمل شرایط تنش کمآبی نسبت به سایر کلونها داشت و میتوان آنها را بهعنوان کلونهای متحمل برای انجام برنامههای بهنژادی چای در نظر گرفت. همچنین با توجه به پایین‌بودن شاخص تنش آب و بالابودن درصد تغییر صفات کمّی، کلونهای 399 و 278 را میتوان بهعنوان کلونهای حساس به تنش کمآبی معرفی نمود.
مقاله پژوهشی
مارال اقدم؛ معظم حسن پور اصیل؛ محمود قاسم نژاد؛ سید امیر عباس موسوی
چکیده
گل ژربرا به تیره کلاهپرکسانان تعلق دارد و یکی از پنج گل برتر دنیا از لحاظ میزان تولید و مصرف محسوب میشود که ارزش اقتصادی زیادی در صنعت بین‌المللی گلهای شاخه‌بریده دارد. در این مطالعه کاربرد قبل از برداشت کلسیم از منابع کلرید کلسیم و نیترات کلسیم در چهار غلظت 0، 5/0، 1 و 5/1 درصد به صورت محلول پاشی برگی در سه مرحله، بر کیفیت پس از ...
بیشتر
گل ژربرا به تیره کلاهپرکسانان تعلق دارد و یکی از پنج گل برتر دنیا از لحاظ میزان تولید و مصرف محسوب میشود که ارزش اقتصادی زیادی در صنعت بین‌المللی گلهای شاخه‌بریده دارد. در این مطالعه کاربرد قبل از برداشت کلسیم از منابع کلرید کلسیم و نیترات کلسیم در چهار غلظت 0، 5/0، 1 و 5/1 درصد به صورت محلول پاشی برگی در سه مرحله، بر کیفیت پس از برداشت گل شاخه‌بریده ژربرا در سیستم کشت هیدروپونیک مورد ارزیابی قرارگرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار انجام شد. بهمنظور ارزیابی اثر تیمارها بر ماندگاری، گلهای تولیدی در محلول گلجای حاوی 200 میلیگرم در لیتر هیدروکسی کوینولین سولفات در دمای 20 درجه سلسیوس قرار گرفتند. نتایج نشان داد که کاربرد 1 درصد کلرید کلسیم به‌ترتیب سبب افزایش معنیدار 13/6 و 5 روز ماندگاری بیشتر نسبت به شاهد در ارقام اینتنس و رزالین شد. تیمارهای کلرید کلسیم و نیترات کلسیم در افزایش وزن تر نسبی به دلیل افزایش جذب محلول مؤثر بودند. همچنین نتایج نشان داد که کاربرد هر دو منبع کلسیم سبب تأخیر پیری در گل و افزایش پروتئین، آنتوسیانین و محتوای کلسیم ساقه و کاهش نشت یونی و مالون‌دی‌آلدهید در انتهای دوره نگهداری شدند. تیمار قبل از برداشت کلسیم سبب افزایش معنیدار فعالیت آنزیم‌های پراکسیداز (POD) و فنیل آلانین آمونیالیاز (PAL) در هر دو رقم ژربرا شد و بیشترین و کمترین فعالیت POD و PAL به‌ترتیب در رقمهای اینتنس و رزالین به‌دست آمد. درمجموع نتایج نشان داد که تیمارهای کلسیم قبل از برداشت (به‌خصوص غلظت 1 درصد کلرید کلسیم) سبب افزایش معنیدار در ماندگاری و حفظ کیفیت پس از برداشت دو رقم گل شاخه‌بریده ژربرا گردید.
مقاله پژوهشی
محمدعلی عسگری سرچشمه؛ حامد شکری حیدری؛ مصباح بابالار؛ احمد احمدی؛ طه رنجبر مالی دره
چکیده
بهمنظور بررسی اثر سالیسیلیک اسید و آهن بر خصوصیات کیفی میوه هلو رقم زعفرانی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار انجام شد. سالیسیلیک اسید در چهار غلظت 0، 1، 2 و 4 میلیمولار و آهن سکوسترین در سه غلظت 0، 5 و 10 میلیگرم بر لیتر و در دو مرحله (40 و 80 روز پس از تمام گل) روی درختان هلو رقم زعفرانی محلولپاشی ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر سالیسیلیک اسید و آهن بر خصوصیات کیفی میوه هلو رقم زعفرانی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار انجام شد. سالیسیلیک اسید در چهار غلظت 0، 1، 2 و 4 میلیمولار و آهن سکوسترین در سه غلظت 0، 5 و 10 میلیگرم بر لیتر و در دو مرحله (40 و 80 روز پس از تمام گل) روی درختان هلو رقم زعفرانی محلولپاشی شدند. پس از برداشت میوهها، شاخصهایی مانند مواد جامد محلول، اسید قابل عیارسنجی، pH، سفتی میوه، درصد کاهش وزن (نسبت به روز صفر)، ظرفیت آنتی‌اکسیدانی، تولید اتیلن و نشت یونی در چهار دوره با فواصل زمانی 15 روزه (روزهای صفر، 20، 40 و 60) مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد اعمال تیمارها موجب جلوگیری از کاهش وزن، نشت یونها و تولید اتیلن و همچنین باعث حفظ اسید قابل عیارسنجی، مواد جامد محلول و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی میوهها شد. از بین غلظت‌های مورد استفاده، میوههای تیمارشده با سالیسیلیک اسید (غلظت 4 میلیمولار) و آهن سکوسترین (غلظت 10 میلیگرم بر لیتر) موجب حفظ ظرفیت آنتی‌اکسیدانی و جلوگیری از تولید اتیلن، کاهش وزن و نشت یونی شدند. میوههای تیمارشده، در نهایت تا روز 40اُم کیفیت خود را حفظ کرده و در روز 60اُم هیچکدام از میوهها بازارپسندی نداشتند.
مقاله پژوهشی
فاطمه زارعیان؛ مینا تقی زاده؛ علیرضا خالقی
چکیده
شرایط کشت درون‌شیشه‌ای آدنیوم بهعنوان یک گیاه زینتی وارداتی با ضریب ازدیاد کم، میتواند زمینه خوبی را برای تکثیر انبوه در تولید این گیاه ارزشمند فراهم آورد. بدین منظور این پژوهش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی طی آزمایش‌های شاخسارهزایی، پرآوری و ریشهزایی جهت بهینه‌کردن اندامزایی در دو گونه آبسوم و عربیکوم ...
بیشتر
شرایط کشت درون‌شیشه‌ای آدنیوم بهعنوان یک گیاه زینتی وارداتی با ضریب ازدیاد کم، میتواند زمینه خوبی را برای تکثیر انبوه در تولید این گیاه ارزشمند فراهم آورد. بدین منظور این پژوهش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی طی آزمایش‌های شاخسارهزایی، پرآوری و ریشهزایی جهت بهینه‌کردن اندامزایی در دو گونه آبسوم و عربیکوم انجام شد. بیشترین شاخسارهزایی در محیط کشت MS دارای BA 5/0 میلیگرم در لیتر برای گونه آبسوم و برای گونه عربیکوم در محیط کشت MS دارای 5/0 میلیگرم در لیتر BA بههمراه 5/0 میلیگرم در لیتر TDZ بود. اندامزایی در گونه عربیکوم بیشتر بهصورت برگ و ریشه مشاهده شد و انگیزش شاخساره در آن نسبت به گونه آبسوم در مدت زمان طولانیتر رخ داد. نتایج نشان داد میتوان از غلظت 5/0 میلیگرم در لیتر BA برای پرآوری شاخسارههای انگیزش یافته در هر دو گونه آدنیوم استفاده کرد. بهترین تیمار در مرحله ریشهزایی محیط MS کامل بههمراه 3/0 درصد زغال فعال بدون تنظیم‌کننده رشد حاصل شد. سازگاری تدریجی گیاهچه‌ها ابتدا در پرلیت استریل دارای MS یک دوم غلظت و سپس در بستر کشت خاک باغچه، ورمی‌کمپوست و پرلیت انجام گرفت.
مقاله پژوهشی
مهسا رضاصفت؛ سپیده کلاته جاری؛ فواد فاتحی؛ احمد خلیقی
چکیده
به منظور بررسی اثر محرک زیستی هیومی فورته و اسید آمینه آرژنین بر خصوصیات رشدی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گل جعفری آفریقایی (Tagetes erecta L.) در شرایط تنش خشکی، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی در 3 تکرار انجام شد. عامل اول هیومی فورته در سه سطح (0، 5/2 و 5 میلیگرم در لیتر)، عامل دوم اسیدآمینه ال-آرژنین در سه سطح (0، 5/1 و ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر محرک زیستی هیومی فورته و اسید آمینه آرژنین بر خصوصیات رشدی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گل جعفری آفریقایی (Tagetes erecta L.) در شرایط تنش خشکی، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی در 3 تکرار انجام شد. عامل اول هیومی فورته در سه سطح (0، 5/2 و 5 میلیگرم در لیتر)، عامل دوم اسیدآمینه ال-آرژنین در سه سطح (0، 5/1 و 3 میلیمولار ) و عامل سوم تنش خشکی در سه سطح (100، 70 و 40 درصد ظرفیت زراعی) بودند. صفات تعداد گل، قطر گل، کلروفیل کل، کاروتنوئید، فعالیت آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز و مقدار عناصر پرمصرف (نیتروژن، پتاسیم و فسفر) در برگ اندازه گیری شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد اثر هیومی فورته و خشکی روی تعداد و قطر گل معنیدار شد (05/0P≤). تنش خشکی روی تمامی صفات مورد بررسی تأثیر معنیداری داشت بهطوریکه تنش 40 درصد ظرفیت زراعی سبب کاهش تعداد و قطر گل، کلروفیل کل و عناصر پرمصرف شد، اما سبب افزایش فعالیت آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز و کاروتنوئید گردید. نمونههای تیمار شده با هیومی فورته 5 میلیگرم در لیتر بیشترین تأثیر بر صفات آزمایشی داشتند. اثرات سهگانه هیومیفورته، ال-آرژرنینوخشکی روی کلروفیل کل، فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز، فسفر و پتاسیم معنیدار شد (05/0P≤). تیمار ترکیبی هیومی فورته 5 میلیگرم در لیتر به علاوه ال-آرژنین 3 میلیمولار مناسب‌ترین تیمار جهت کاهش آثار سوء ناشی از تنش به‌ویژه تنش 40 درصد ظرفیت زراعی روی گیاه جعفری آفریقایی میباشد.
مقاله پژوهشی
الهام اله بخش؛ محمد گلوی؛ سید محسن موسوی نیک؛ زینب محکمی
چکیده
به منظور بررسی اثرات تیمارهای مختلف آبیاری و کود بر درصد روغن و ترکیب اسیدهای چرب در خرفه، آزمایشی بهصورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط آب و هوایی زابل اجرا شد. تیمارها شامل سه سطح آبیاری (80، 60 و 40 درصد رطوبت قابل استفاده) بهعنوان عامل اصلی و تیمار کودی در پنج سطح شاهد (فاقد کود)، کود دامی (20 ...
بیشتر
به منظور بررسی اثرات تیمارهای مختلف آبیاری و کود بر درصد روغن و ترکیب اسیدهای چرب در خرفه، آزمایشی بهصورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط آب و هوایی زابل اجرا شد. تیمارها شامل سه سطح آبیاری (80، 60 و 40 درصد رطوبت قابل استفاده) بهعنوان عامل اصلی و تیمار کودی در پنج سطح شاهد (فاقد کود)، کود دامی (20 تن در هکتار)، ورمی‌کمپوست (15 تن در هکتار)، اوره (150 کیلوگرم در هکتار) و NPK (100 کیلوگرم در هکتار) بهعنوان عامل فرعی اعمال شدند. اندازهگیری رطوبت خاک در طول دورۀ رشد با دستگاه بازتاب زمانی امواج (TDR) انجام گرفت. نتایج نشان داد تیمارهای مختلف رژیم آبیاری، کود و اثر متقابل این تیمارها اثر معنیداری بر درصد روغن در برگ (قبل و بعد گلدهی) و دانه خرفه داشتند. هر چند با کاهش میزان آب مصرفی و به‌دنبال آن بروز تنش خشکی از درصد روغن کاسته شد؛ اما با به‌کارگیری کودهای آلی، به‌ویژه ورمی‌کمپوست در سطوح بالای تنش، اثرات سوء تنش خشکی کاهش یافت. در بررسی نمودار طیف گاز کروماتوگرافی (GC)، 11 نوع اسید چربشناسایی شد. اسیدلینولنیک، به‌ترتیب 40 و 60 درصد از محتوای کل اسید چرب برگ و دانه خرفه را تشکیل می‌دهد. بنابراین، استفاده از کود آلی میتواند آب را برای مرحله حساس رشد خرفه و تولید روغن در شرایط تنش خشکی ذخیره کند.
به منظور بررسی اثرات تیمارهای مختلف آبیاری و کود بر درصد روغن و ترکیب اسیدهای چرب در خرفه، آزمایشی بهصورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط آب و هوایی زابل اجرا شد. تیمارها شامل سه سطح آبیاری (80، 60 و 40 درصد رطوبت قابل استفاده) بهعنوان عامل اصلی و تیمار کودی در پنج سطح شاهد (فاقد کود)، کود دامی (20 تن در هکتار)، ورمی‌کمپوست (15 تن در هکتار)، اوره (150 کیلوگرم در هکتار) و NPK (100 کیلوگرم در هکتار) بهعنوان عامل فرعی اعمال شدند. اندازهگیری رطوبت خاک در طول دورۀ رشد با دستگاه بازتاب زمانی امواج (TDR) انجام گرفت. نتایج نشان داد تیمارهای مختلف رژیم آبیاری، کود و اثر متقابل این تیمارها اثر معنیداری بر درصد روغن در برگ (قبل و بعد گلدهی) و دانه خرفه داشتند. هر چند با کاهش میزان آب مصرفی و به‌دنبال آن بروز تنش خشکی از درصد روغن کاسته شد؛ اما با به‌کارگیری کودهای آلی، به‌ویژه ورمی‌کمپوست در سطوح بالای تنش، اثرات سوء تنش خشکی کاهش یافت. در بررسی نمودار طیف گاز کروماتوگرافی (GC)، 11 نوع اسید چربشناسایی شد. اسیدلینولنیک، به‌ترتیب 40 و 60 درصد از محتوای کل اسید چرب برگ و دانه خرفه را تشکیل می‌دهد. بنابراین، استفاده از کود آلی میتواند آب را برای مرحله حساس رشد خرفه و تولید روغن در شرایط تنش خشکی ذخیره کند.
مقاله پژوهشی
حوا بیگدلی نسب؛ موسی سلگی؛ مینا تقی زاده
چکیده
بهمنظور بررسی اثر کاربرد سوپرجاذب نانوکامپوزیت و اسید هیومیک بر ویژگیهای چمن اسپورت تحقیقی بهصورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار به اجرا در آمد. عامل اول سوپرجاذب نانوکامپوزیت در سه سطح (صفر، 2 و 5 گرم در کیلوگرم خاک گلدان)، عامل دوم اسید هیومیک در سه سطح (صفر، 250 و500 میلیگرم در لیتر و بهصورت محلولپاشی) ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر کاربرد سوپرجاذب نانوکامپوزیت و اسید هیومیک بر ویژگیهای چمن اسپورت تحقیقی بهصورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار به اجرا در آمد. عامل اول سوپرجاذب نانوکامپوزیت در سه سطح (صفر، 2 و 5 گرم در کیلوگرم خاک گلدان)، عامل دوم اسید هیومیک در سه سطح (صفر، 250 و500 میلیگرم در لیتر و بهصورت محلولپاشی) و عامل سوم تنش خشکی در دو سطح (50 و 100 درصد ظرفیت زراعی) بود. نتایج نشان داد کاربرد اسید هیومیک در زمان تنش خشکی باعث بهبود صفات رنگ و ارتفاع اندام هوایی شد. کاربرد سوپرجاذب نانوکامپوزیت در زمان تنش خشکی سبب کاهش اثر تنش خشکی و بهبود صفات رنگ و ارتفاع اندام هوایی شد. کاربرد اسید هیومیک و سوپرجاذب نانوکامپوزیت بهطور همزمان باعث بهبود ویژگیهای تراکم، ارتفاع اندام هوایی و وزن تر، ولی کاهش میزان نشت یونی، پرولین و وزن خشک چمن شد. بهطور کلی نتایج این تحقیق نشان داد کاربرد اسید هیومیک و سوپرجاذب نانوکامپوزیت میتواند به عبور گیاه از شرایط تنش خشکی کمک نماید و باعث کاهش اثر تنش خشکی بر گیاه شود.
مقاله پژوهشی
لیلا شاه کرم؛ علیرضا خالقی؛ علی خدیوی؛ موسی سلگی
چکیده
به منظور بررسی تأثیر افزایش طول روز و شدت نور در طی پاییز و زمستان بر عملکرد کمی و کیفی رز شاخه‌بریده رقم ‘Dolce vita’، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با نه تکرار انجام شد. بوته‌های رز به مدت یک دورۀ گلدهی تحت تیمار افزایش طول روز تا 16 ساعت با شش سطح از شدت نور شامل صفر، 85، 170، 255 و 340 µmol m-2 s-1 با استفاده از لامپ بخار سدیم و 85 µmol ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر افزایش طول روز و شدت نور در طی پاییز و زمستان بر عملکرد کمی و کیفی رز شاخه‌بریده رقم ‘Dolce vita’، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با نه تکرار انجام شد. بوته‌های رز به مدت یک دورۀ گلدهی تحت تیمار افزایش طول روز تا 16 ساعت با شش سطح از شدت نور شامل صفر، 85، 170، 255 و 340 µmol m-2 s-1 با استفاده از لامپ بخار سدیم و 85 µmol m-2 s-1 با استفاده از لامپ LED قرار گرفتند. شاخصهای مهم عملکرد کمی و کیفی از جمله طول شاخه، قطر ساقه، مدت زمان لازم برای برداشت گل، تعداد جوانه گل بعدی، کیفیت ظاهری و عمر گلجایی تحت تأثیر تیمارهای نور مکمل قرار گرفتند. با استفاده از نور مکمل بهطور میانگین مدت زمان لازم برای برداشت گل شاخه‌بریده حدود 5 روز نسبت به تیمار شاهد کاهش یافت. بیشترین تعداد جوانه گل در شدت نور 85 µmol m-2 s-1با استفاده از لامپ بخار سدیم مشاهد شد. در بسیاری از صفات از جمله ارتفاع بوته و طول شاخه، قطر ساقه در زیر گل، تعداد برگ، طول و عرض برگ، وزن تر و خشک ساقه، شاخص کیفیت گل و عمر پس از برداشت، بهترین تیمار، افزایش طول مدت روشنایی با شدت نور 340 µmol m-2 s-1بود.
مقاله پژوهشی
وهب اسدی؛ موسی رسولی؛ منصور غلامی؛ معصومه ملکی
چکیده
استفاده از پایه‌های انگور متحمل به تنش خشکی و کاربرد روش‌های به باغی مانند استفاده از تنظیم‌کننده‌های رشد میتواند برای دستیابی به روش‌های مقابله با کمآبی مؤثر باشد. به همین منظور پژوهشی بهصورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال 1397 در شرایط گلخانه‌ای جهت بررسی اثر تنظیم‌کننده رشد تریاکانتانول بر ویژگیهای ...
بیشتر
استفاده از پایه‌های انگور متحمل به تنش خشکی و کاربرد روش‌های به باغی مانند استفاده از تنظیم‌کننده‌های رشد میتواند برای دستیابی به روش‌های مقابله با کمآبی مؤثر باشد. به همین منظور پژوهشی بهصورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال 1397 در شرایط گلخانه‌ای جهت بررسی اثر تنظیم‌کننده رشد تریاکانتانول بر ویژگیهای فیزیولوژیکی نهال‌های انگور بیدانه سفید پیوند شده روی دو رقم بومی در شرایط خشکی انجام شد. تیمارها پایه در دو سطح (خوشناو، سرخک قوچان و نهال رقم بیدانه سفید (خودریشه))، تنش خشکی در سه سطح پتانسیل آب خاک در محدوده 2/0- (شاهد)، 7/0- و 5/1- مگاپاسکال و سه غلظت تنظیم‌کننده تریاکانتانول (صفر، 50 و 100 میکرومولار) بودند. صفات اندازهگیری شده نسبت وزن خشک به سطح برگ (LMA)، میزان پایداری غشای سلولی (MSI)، کلروفیل کل، پرولین، گلایسین بتائین، محتوای نسبی آب برگ، فعالیت آنزیم کاتالاز (CAT) و پراکسیداز (POX) بودند. براساس نتایج حاصل از این پژوهش تنش خشکی باعث کاهش معنیدار LMA (25 درصد)، MSI (5 درصد)، کلروفیل (20 درصد) و RWC (5 درصد) گردید و تیمارهای تریاکانتانول منجر به افزایش معنیدار LMA (20 درصد)، MSI (3/4 درصد)، کلروفیل (14 درصد)، RWC (5/2 درصد)، گلایسین بتائین (27 درصد)، پرولین (22 درصد) و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی کاتالاز (23 درصد) و پراکسیداز (8 درصد) گردید. نهال‌های پیوندی با پایه خوشناو نسبت به شاهد نتایج بهتری را نشان داد و با اضافه شدن تیمار های تریاکانتانول نیز صفات مناسب برای تحمل تنش خشکی بهبود یافتند.
مقاله پژوهشی
رضا شریفی اصل؛ محسن کافی؛ مهدی صیدی؛ سپیده کلاته جاری
چکیده
به منظور بررسی تأثیر اسید هیومیک بر رشد و برخی پاسخهای فیزیولوژیکی چمن آفریقایی تحت تنش شوری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد. عامل اول اسید هیومیک در چهار سطح (صفر، 50، 100 و 150 میلیگرم در لیتر بهصورت کاربرد خاکی) و عامل دوم تنش شوری در چهار سطح (صفر، 5، 7 و 9 دسی‌زیمنس بر متر) بود. نتایج تجزیه واریانس نشان ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر اسید هیومیک بر رشد و برخی پاسخهای فیزیولوژیکی چمن آفریقایی تحت تنش شوری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد. عامل اول اسید هیومیک در چهار سطح (صفر، 50، 100 و 150 میلیگرم در لیتر بهصورت کاربرد خاکی) و عامل دوم تنش شوری در چهار سطح (صفر، 5، 7 و 9 دسی‌زیمنس بر متر) بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد اثر شوری و اسید هیومیک بر پارامترهای رشدی، رنگیزه‌های فتوسنتزی، مالون دیآلدهید، پرولین و آنزیم‌های آنتیاکسیدان معنیدار بود. در شرایط تنش شوری، وزن تر و خشک شاخساره و ریشه، سطح برگ و کلروفیل کاهش، اما پرولین و فعالیت مالون دی آلدیید کاتالاز و سوپر اکسید دیسموتاز افزایش یافت. کاربرد اسید هیومیک سبب افزایش پارامترهای رشدی، محتوای کلروفیل، کاتالاز و پراکسیداز شد و تحمل شوری در گیاه را افزایش داد. با افزایش غلظت اسید هیومیک اثربخشی آن افزایش یافت، بهطوریکه بالاترین تأثیر در غلظت 150 میلیگرم در لیتر اسید هیومیک مشاهده شد. به‌طورکلی، نتایج نشان داد کاربرد اسید هیومیک با بهبود فرآیندهای فیزیولوژیک گیاه میتواند بهطور مؤثری برای حفاظت چمن از اثرهای شوری بالا استفاده شود.
مقاله پژوهشی
یعقوبعلی کرمی
چکیده
بهمنظور بررسی سیستم آبیاری و مطالعه آب مورد نیاز خرما رقم هلیلی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی میناب، آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. عامل اول روش آبیاری به دو صورت (سطحی و قطرهای) بعنوان کرت اصلی و عامل دوم عمق آب آبیاری در دو سطح (75 و 100 درصد تبخیر از تشتک کلاس A) بهعنوان ...
بیشتر
بهمنظور بررسی سیستم آبیاری و مطالعه آب مورد نیاز خرما رقم هلیلی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی میناب، آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. عامل اول روش آبیاری به دو صورت (سطحی و قطرهای) بعنوان کرت اصلی و عامل دوم عمق آب آبیاری در دو سطح (75 و 100 درصد تبخیر از تشتک کلاس A) بهعنوان کرت فرعی بود. هر کرت آزمایشی شامل دو درخت شش ساله با فاصلهی هشت در هشت متر بود. صفات مورد بررسی شامل عملکرد، بهرهوری آب گیاه، درصد قند کل محلول، متوسط وزن میوه، نسبت گوشت به هسته، درصد ماده خشک و درصد کل مواد جامد محلول بود. نتایج نشان داد، تیمار 75 درصد قطرهای با بالاترین متوسط بهرهوری آب بهمقدار 89/0 کیلوگرم محصول بر مترمکعب آب مصرفی در مدت چهار سال و میانگین چهار ساله 7036 مترمکعب آب مصرفی در هکتار در سال، با توجه به چالش خشکسالی در سالهای اخیر، در راستای اهداف کشاورزی پایدار بوده و قابل توصیه در منطقه است. این تیمار علاوه بر برتری در بهرهوری آب گیاه و کمترین مقدار آب مصرفی، در همه صفات کیفی، به‌جز متوسط وزن میوه، نسبت به بقیه تیمارها برتری نشان داد.
مقاله پژوهشی
علی رضائی؛ کاظم ارزانی؛ سعادت ساریخانی
چکیده
این پژوهش با هدف ارزیابی تنوع فنولوژیک، مورفولوژیک و پومولوژیک ژنوتیپهای گردو در شمال استان همدان، طی سالهای باغی 96-1395 انجام شد. بدین منظور، تعداد 84 ژنوتیپ انتخاب و براساس دو توصیفنامه IPGRI و UPOVمورد ارزیابی قرار گرفتند، که پس از دو سال ارزیابی تعداد 12 ژنوتیپ بهعنوان ژنوتیپ برتر انتخاب گردید. نتایج به‌دست‌آمده از مطالعات ...
بیشتر
این پژوهش با هدف ارزیابی تنوع فنولوژیک، مورفولوژیک و پومولوژیک ژنوتیپهای گردو در شمال استان همدان، طی سالهای باغی 96-1395 انجام شد. بدین منظور، تعداد 84 ژنوتیپ انتخاب و براساس دو توصیفنامه IPGRI و UPOVمورد ارزیابی قرار گرفتند، که پس از دو سال ارزیابی تعداد 12 ژنوتیپ بهعنوان ژنوتیپ برتر انتخاب گردید. نتایج به‌دست‌آمده از مطالعات فنولوژیک نشان داد که ژنوتیپ HaRaToMa23، با 23 روز تاخیر برگدهی نسبت به ژنوتیپ استاندارد مرجع، دیربرگدهترین ژنوتیپ بود. بهعلاوه سه ژنوتیپ HaRaSuSh1، HaRaToMa24 و HaRaVaAh17 هموگام بودند. براساس مطالعات پومولوژیک وزن دانه، مغز و درصد مغز در ژنوتیپهای برتر به ترتیب از 60/95-22/12 گرم، 56/11-82/6 گرم و 47/59-15/47 درصد متغیر بود، کمترین میزان ضخامت پوست سخت (77/0 میلیمتر) در بین ژنوتیپهای برتر شناسایی‌شده مربوط به ژنوتیپ HaRaVaAh9 بود و ژنوتیپ HaRaSuSh1 دارای بیشترین میزان وزن دانه و مغز و ژنوتیپ HaRaSuSh2 دارای بیشترین درصد مغز بود. ژنوتیپهای برتر انتخابی دارای عادت باردهی جانبی بودند که رنگ مغز دانه آنها از روشن تا بسیار روشن متغیر بود که به راحتی از پوست سخت قابل تشخیص بود. براساس نتایج به‌دست‌آمده، همبستگی مثبت و معنیداری (**96/0=r) در سطح احتمال یک درصد بین صفات تاریخ برگدهی و تاریخ برداشت، عملکرد درخت با وزن دانه (** 63/0=r) و درصد باردهی جانبی (**73/0=r) در سطح احتمال یک درصد مشاهده گردید. بهطور کلی و براساس نتایج به‌دست‌آمده، ژنوتیپهای برتر انتخابی از نظر بسیاری از صفات مهم اصلاحی نسبت به ارقام تجاری برتر بودند که میتواند در برنامههای اصلاحی در راستای معرفی رقم های جدید استفاده شود.
مقاله پژوهشی
سروه سعادی مقدم؛ عبدالله جوانمرد؛ محمد رضا مرشدلو؛ مجتبی نورآئین
چکیده
بهمنظور بررسی اثرات کاربرد تلفیقی قارچ مایکوریزا و کودهای شیمیایی مرسوم بر صفات کمی و کیفی گیاه دارویی بالنگو (Lallemantia iberica)، آزمایشی به صورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با 7 تیمار و 3 تکرار در مزرعه‌ی تحقیقاتی دانشگاه مراغه در سال 1395 اجرا شد. تیمارها شامل 100 درصد کود شیمیایی NPK (CF)، قارچ Gm (Glomus mosseae)، قارچ Gi (Glomus intraradices)، Gm+Gi،50% CF + Gm، 50% CF+ Gi، ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثرات کاربرد تلفیقی قارچ مایکوریزا و کودهای شیمیایی مرسوم بر صفات کمی و کیفی گیاه دارویی بالنگو (Lallemantia iberica)، آزمایشی به صورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با 7 تیمار و 3 تکرار در مزرعه‌ی تحقیقاتی دانشگاه مراغه در سال 1395 اجرا شد. تیمارها شامل 100 درصد کود شیمیایی NPK (CF)، قارچ Gm (Glomus mosseae)، قارچ Gi (Glomus intraradices)، Gm+Gi،50% CF + Gm، 50% CF+ Gi، 50% CF+ Gm+ Gi بودند. نتایج نشان داد بیشترین (83/71) و کمترین (47/54) شاخص کلروفیل به‌ترتیب با کاربرد تلفیقی 50% CF+ Gm+ Gi و کاربرد جداگانه Gi مشاهده شد. همچنین بیشترین تعداد شاخه جانبی به تیمارهای 50% CF+Gm + Gi، 50% CF+ Gmو Gmمربوط بود. بیشترین عملکرد دانه (8/802 کیلوگرم در هکتار)، تعداد چرخه گل در بوته (6/63)، تعداد دانه در بوته (3/519)، تعداد دانه در ساقه اصلی (2/149)، تعداد دانه در چرخه گل (18)، وزن دانه در بوته (75/3 گرم)، وزن هزاردانه (7/4 گرم) و بیشترین وزن خشک کل (3/426 گرم در متر مربع) با کاربرد تلفیقی 50% CF+ Gm+ Gi به‌دست آمد. در ضمن بیشترین میزان (51/0) و عملکرد اسانس (2/2 گرم در متر مربع) با کاربرد تلفیقی 50% CF+Gm+Gi مشاهده شد. آنالیز GC-FID و GC-MS اسانس نشان داد که ترکیبات لینالول، منتون، ژرانیول، منتیل استات، ژرانیول استات، والنسن و کاریوفیلن اکساید جزء ترکیب‌های غالب اسانس بالنگو بودند. بهطور کلی، کاربرد تلفیقی 50 درصد کود شیمیایی به همراه قارچ‌های مایکوریزا علاوه بر کاهش مصرف کودهای شیمیایی به بهبود کمیت و کیفیت اسانس بالنگو منجر گردید.
مقاله پژوهشی
مهنوش رحمانی؛ عزیزاله خیری؛ محسن ثانی خانی؛ نجم الدین مرتضوی؛ نرجس فرزین
چکیده
بهمنظور بررسی اثر کم‌آبیاری و کیتوزان بر برخی صفات فیزیولوژیکی گیاه نعناع معمولی(Mentha spicata L.) آزمایشی بهصورت کرتهای خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در دانشگاه زنجان اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل آبیاری در دو سطح (100 درصد و 60 درصد ظرفیت زراعی) بهعنوان فاکتور اصلی و تیمار کیتوزان در سه سطح (صفر، 50 و 100 میلیگرم ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر کم‌آبیاری و کیتوزان بر برخی صفات فیزیولوژیکی گیاه نعناع معمولی(Mentha spicata L.) آزمایشی بهصورت کرتهای خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در دانشگاه زنجان اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل آبیاری در دو سطح (100 درصد و 60 درصد ظرفیت زراعی) بهعنوان فاکتور اصلی و تیمار کیتوزان در سه سطح (صفر، 50 و 100 میلیگرم در لیتر)، بهعنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد محلولپاشی با کیتوزان باعث افزایش میزان کلروفیل شد. بالاترین میزان کلروفیل ( mg gr-1 f.w240/1) در غلظت mg/l100 کیتوزان در شرایط آبیاری کامل (100 درصد ظرفیت زراعی) به‌دست آمد. کاربرد محلولپاشی mg/l100 کیتوزان و شرایط کم‌آبیاری (60 درصد ظرفیت زراعی) باعث تشکیل بیشترین میزان کاروتنوئید (mg gr-1 f.w 442/0)، فنل (mg gr-1 f.w 989/9)، فلاونوئید (mg gr-1 f.w 993/6) و پرولین (mol gr-1 f.w 96/23) در گیاهان تحت این تیمار گردید. بالاترین میزان فعالیت آنتی‌اکسیدانی ( 16/91 درصد) در غلظت mg/l50 کیتوزان در شرایط کم‌آبیاری مشاهده شد. همچنین کم‌آبیاری و کیتوزان اثر مثبتی بر عملکرد اسانس داشتند، بهطوریکه بیشترین میزان عملکرد اسانس (kg/h 44/10) در غلظت mg/l50 کیتوزان و در شرایط کم آبیاری حاصل شد. به‌طورکلی نتایج نشان داد تیمار کیتوزان در شرایط تنش خشکی و غیر تنش اثرات مثبتی بر صفات مذکور داشت و اثرات منفی ناشی از تنش را بهبود بخشید.
مقاله پژوهشی
سمیرا ابوالقاسمی؛ روح‌انگیز نادری؛ محمدرضا فتاحی مقدم
چکیده
بنفشه یکی از مهمترین گیاهان زینتی و دارویی محسوب میشود که در بیشتر نقاط ایران به صورت خودرو رویش دارد. بنابراین شناسایی و ارزیابی خصوصیات بنفشه بومی ایران حایز اهمیت میباشد. هشت جمعیت بنفشه از استانهای البرز، مازندران، کرمانشاه، اردبیل و همدان جمعآوری شد و 3۷ ویژگی کمی و کیفی آنها مورد سنجش قرار گرفت. نتایج تجزیه همبستگی ...
بیشتر
بنفشه یکی از مهمترین گیاهان زینتی و دارویی محسوب میشود که در بیشتر نقاط ایران به صورت خودرو رویش دارد. بنابراین شناسایی و ارزیابی خصوصیات بنفشه بومی ایران حایز اهمیت میباشد. هشت جمعیت بنفشه از استانهای البرز، مازندران، کرمانشاه، اردبیل و همدان جمعآوری شد و 3۷ ویژگی کمی و کیفی آنها مورد سنجش قرار گرفت. نتایج تجزیه همبستگی ویژگیهای مورد مطالعه، وجود همبستگیهای مثبت و منفی معنیدار بین برخی ویژگیهای مهم مانند ویژگی طول پهنک از ابتدا تا پهنترین بخش آن و عمق سینوس پهنک برگ (911/0=r)، تعداد شرابه گوشوارک و تعداد شرابههای غدهدار گوشوارک (914/0=r)، زاویه نوک برگ با رنگ مهمیز (746/0=r)، زاویه سینوس پهنک برگ با نسبت طول به پهنای پهنک برگ (854/0=r)، طول گل(طول گلبرگ قدامی به همراه مهمیز) با تعداد بریدگیهای حاشیه برگ (686/0=r)، عرض سینوس برگ با طول کاسبرگ قدامی (726/0=r)، را نشان داد. بر اساس تجزیه به عاملها، صفات در 6 گروه عاملی قرار گرفتند که مجموعا 62/89 درصد از کل تغییرات را توجیه نمودند. در تجزیه کلاستر توده ها در فاصله 10 به سه گروه تقسیم شدند و از عوامل مهم تفکیک کلاسترها ویژگیهای رنگ گل، اندازه گل، شکل گوشوارک و تعداد شرابههای روی گوشوارک بودند. نتایج نشان داد بنفشههایی با گلهای بزرگ‌تر مانند جمعیتهای کرمانشاه و چالوس، بنفشههایی با استولونهای طویل همراه با جوانههای زایا مانند جمعیت سیسنگان و همچنین بنفشههایی با برگهای بزرگ در جمعیت کرمانشاه و واریان، برای مصارف دارویی و زینتی قابل استفاده هستند.
مقاله پژوهشی
فرزاد تقدسی نیا؛ زهرا قهرمانی؛ طاهر برزگر؛ میترا اعلایی
چکیده
بهمنظور بررسی اثر تنش کم‌آبیاری در مراحل مختلف رشدی بر رشد، عملکرد و کیفیت دو توده خربزه ایرانی آزمایشی در قالب کرتهای دوبار خرد شده بر اساس طرح بلوکهای کامل تصادفی در دانشگاه زنجان در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل کم آبیاری در سه سطح (100، 80 و 60 درصد نیاز آبی گیاه) به عنوان کرت اصلی، مرحله تنشدهی در دو سطح (مرحله ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر تنش کم‌آبیاری در مراحل مختلف رشدی بر رشد، عملکرد و کیفیت دو توده خربزه ایرانی آزمایشی در قالب کرتهای دوبار خرد شده بر اساس طرح بلوکهای کامل تصادفی در دانشگاه زنجان در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل کم آبیاری در سه سطح (100، 80 و 60 درصد نیاز آبی گیاه) به عنوان کرت اصلی، مرحله تنشدهی در دو سطح (مرحله گلدهی و بیست روز بعد از گلدهی) به عنوان کرت فرعی و توده خربزه در دو سطح (خاتونی و ایوانکی) به عنوان کرت فرعی- فرعی بودند. نتایج نشان داد تنش کم آبیاری در هر دو مرحله باعث کاهش شاخصهای رشدی و عملکردی شد. کمترین میزان سطح برگ، طول بوته، عملکرد بوته(kg 72/6)، عملکرد بازارپسند بوته (kg 47/5)، درصد گوشت میوه (% 7/50) و ویتامین ث (mg/100ml 48/1) در شرایط تنش در مرحله گلدهی و آبیاری با 60 درصد نیاز آبی حاصل شد. بیشترین مواد جامد محلول توده خاتونی (%04/12)، و توده ایوانکی (% 42/11) در مرحله گلدهی همراه با کم‌آبیاری 80 درصد نیاز آبی حاصل گشت.بیشترین کارایی مصرف آب توده ایوانکی در مرحله گلدهی و توده خاتونی در مرحله 20 روز پس از گلدهی تحت شرایط کم‌آبیاری80 درصد نیاز آبی مشاهده شد. توده ایوانکی نسبت به کمآبی متحمل‌تر بود. با توجه به نتایج، اعمال تیمار کم آبیاری 80 درصد نیاز آبی در مرحله گلدهی همراه با کاهش 61/6 درصد عملکرد میوه، موجب بهبود مواد جامد محلول میوه و صرفهجویی 40 درصدی آب آبیاری گردید.
