ارزیابی پاسخ به تنش کم‌آبی برخی کلون‌های انتخابی چای (‏Camellia sinensis L.‎‏) بر پایه ‏خصوصیات رشدی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، پژوهشکده چای، مؤسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج ‏کشاورزی، لاهیجان، ایران

2 محقق، پژوهشکده چای، مؤسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ‏لاهیجان، ایران

3 مربی پژوهشی، پژوهشکده چای، مؤسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، لاهیجان، ایران

4 استادیار، گروه بیوتکنولوژی، پژوهشکده علوم محیطی، پژوهشگاه علوم و تکنولوژی پیشرفته و علوم محیطی، دانشگاه تحصیلات ‏تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته، کرمان، ایران

چکیده

به­منظور ارزیابی تحمل به تنش کم­آبی نه کلون انتخابی چای (Camellia sinensis L.)، آزمایشی در کلکسیون چای ایستگاه تحقیقات چای شهید افتخاری فشالم واقع در شهرستان شفت، به­صورت کرت­های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. در کلون­های انتخابی به­عنوان کرت اصلی در نه سطح و تیمارهای آبیاری به­عنوان کرت فرعی در دو سطح (آبیاری کامل و بدون آبیاری) در نظر گرفته شدند. مدت 60 روز بعد از شروع تنش آبی، شاخص تنش آبی، محتوی نسبی آب برگ و صفات کمّی شامل تعداد شاخساره، وزن­تر و خشک شاخساره، رشد طولی شاخساره، طول و عرض برگ پنجم و عملکرد برگ سبز در شرایط تنش آبی و بدون تنش برای غربال­گری کلون­های چای اندازه­گیری شد. نتایج تجزیه واریانس، نشان­دهنده وجود تفاوت معنی­دار بین کلون­ها، تیمارهای آبیاری و اثر متقابل کلون وتیمارهای آبیاری برای کلیه صفات اندازه­گیری شده بود. با اعمال تنش آبی، محتوی نسبی آب برگ، عملکرد، اجزای عملکرد و سایر خصوصیات رشدی کلون­ها کاهش یافت، به­طوری که بیشترین درصد کاهش متعلق به عملکرد برگ سبز بود. نتایج حاصل از محاسبه شاخص تنش آب و درصد تغییرپذیری صفات مذکور نشان داد کلون 276 و کلون امید بخش 100 با دارا بودن بالاترین شاخص تنش آب و کمترین درصد تغییرپذیری صفات کمّی، پتانسیل بالاتری از نظر تحمل شرایط تنش کم­آبی نسبت به سایر کلون­ها داشت و می­توان آنها را به­عنوان کلون­های متحمل برای انجام برنامه­های به­نژادی چای در نظر گرفت. همچنین با توجه به پایین‌بودن شاخص تنش آب و بالابودن درصد تغییر صفات کمّی، کلون­های 399 و 278 را می­توان به­عنوان کلون­های حساس به تنش کم­آبی معرفی نمود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation of response to water-deficit stress in some selected tea ‎ ‎(Camellia sinensis L.) clones based on growth characteristics ‎

نویسندگان [English]

  • sanam safaei chaeikar 1
  • Koorosh Falakro 2
  • Kourosh Majd Salimi 3
  • Behrooz Alinaghipour 2
  • Mehdi Rahimi 4
1 Assistant Professor, Tea Research center, Horticultural Sciences Research Institute, Agricultural ‎Research, Education and Extension Organization (AREEO), Lahijan, Iran ‎
2 Researcher, Tea Research center, Horticultural Sciences Research Institute, Agricultural Research, Education and ‎Extension Organization (AREEO), Lahijan, Iran ‎
3 Instructor, Tea Research center, Horticultural Sciences Research Institute, Agricultural Research, Education and Extension ‎Organization (AREEO), Lahijan, Iran ‎
4 Assistant Professor, Department of Biotechnology, Institute of Science and High Technology and Environmental Sciences, ‎Graduate University of Advanced Technology, Kerman, Iran
چکیده [English]

In order to evaluate water deficient tolerance of nine selected tea clones, an experiment was performed in tea collections, Shahid Eftekhari Fashalam Tea Research Station in Shaft. The experiment was conducted as split plot based on randomized complete block design with three replications. Clones were considered as main plot in nine levels and irrigation treatments were as sub plot in two levels (irrigation and non-irrigation). Sixty days after the onset of water stress, water stress index, relative water content and quantitative traits included number of shoots, fresh and dry weight of shoot, length of shoot, length and width of 5th leaf and green leaf yield were evaluated in two stress and non-stress conditions for screening of tea clones. The results of variance analysis showed significant differences between clones, irrigation treatments and clone×irrigation interaction for all measured traits. Under water stress, relative water content, yield, yield components and other growth characteristics of clones decreased, so that the highest decrease belongs to green leaf yield. The results of water stress index and changing percent of measured traits showed that the clones of 276 and 100 promising clone with the highest water stress and the lowest changing percent of quantitative traits, have the higher potential to tolerate water deficit stress conditions compared with other clones and useful for tea breeding programs as tolerate clones, also because of the low water stress index and high changing percent of quantitative traits of clones 399 and 278, can be introduced them as susceptible to water deficit stress.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Screening of clones
  • tea plant irrigation
  • tolerate clone to water stress
  • tea yield
  • water stress index‎

مراجع

  1. Ahmadipour, S., Arji, I., Ebadi, A. & Abdosi, V. (2019). Morphological, physiological and biochemical changes of young plants of some olive cultivars (Olea europaea L.) under drought stress conditions. Iranian Journal of Horticultural Science, 50(2), 275-286. (in Farsi)
  2. Baruwā, D. (1989). Science and practice in tea culture. Tea Research Association
  3. Burgess, P. J. & Carr, M. K. V. (1997). Responses of young tea (Camellia sinensis) clones to drought and temperature. 3. Shoot extension and development. Experimental Agriculture, 33(3), 367-383.
  4. Carr, M. K. V. (1977). Changes in the water status of tea clones during dry weather in Kenya. The Journal of Agricultural Science, 89(2), 297-307.
  5. Carr, M. K. V. (2010). The role of water in the growth of the tea (Camellia sinensis) crop: a synthesis of research in Eastern Africa. 1. Water relations. Experimental Agriculture, 46(3), 327-349.
  6. Chen, X. H., Zhuang, C. G., He, Y. F., Wang, L., Han, G. Q., Chen, C. & He, H. Q. (2010). Photosynthesis, yield, and chemical composition of Tieguanyin tea plants (Camellia sinensis (L.) O. Kuntze) in response to irrigation treatments. Agricultural Water Management, 97(3), 419-425.
  7. Cheruiyot, E. K., Mumera, L. M., Ng’etich, W. K., Hassanali, A. &Wachira, F. (2007). Polyphenols as potential indicators for drought tolerance in tea (Camellia sinensis L.). Bioscience, Biotechnology, and Biochemistry, 71(9), 2190-2197.
  8. Cheruiyot, E. K., Mumera, L. M., Ng’etich, W. K., Hassanali, A., Wachira, F. &Wanyoko, J. K. (2008). Shoot epicatechin and epigallocatechin contents respond to water stress in tea [Camellia sinensis (L.) O. Kuntze]. Bioscience, Biotechnology, and Biochemistry, 72(5), 1219-1226.
  9. Cheruiyot, E. K., Mumera, L. M., Ng'etich, W. K., Hassanali, A. &Wachira, F. N. (2009). High fertilizer rates increase susceptibility of tea to water stress. Journal of Plant Nutrition, 33(1), 115-129.
  10. Ekhvaia, J. & Akhalkatsi, M. (2010). Morphological variation and relationships of Georgian populations of Vitisvinifera L. subsp. sylvestris (CC Gmel.) Hegi. Flora-Morphology, Distribution, Functional Ecology of Plants, 205(9), 608-617.
  11. Fifaei, R. & Ebadi, H. (2019). The role of drought in change of some morphological and physiological charachteristics in citrus rootstocks. Iranian Journal of Horticultural Science, 49(4), 949-958.(in Farsi)
  12. Fordham, R. (1971). Stomatal physiology and the water relations of the tea bush. Water and the Tea Plant, 21-47.
  13. IPGRI. (1997). Descriptors for tea (Camellia sinensis L.). International plant genetic resources Institute, Rome, Italy.
  14. Mahajan, S. &Tuteja, N. (2005). Cold, salinity and drought stresses: an overview. Archives of Biochemistry and Biophysics, 444(2), 139-158.
  15. Majd Salimi, K. &Amiri, E. (2014). Economic productivity analysis of water and nitrogen fertilizer for tea production with sprinkler irrigation system. Water and Soil Conservation Journal, 3 (3), 36-47. (in Farsi)
  16. Majd Salimi, K. &Shaygan, S. (2017). Improving the yield and quality of tea (Camellia sinensis) by optimizing application of nitrogen fertilizer and irrigation water. Journal of Plant Production Research, 24 (1), 1-16. (in Farsi)
  17. Majd Salimi, K., Bagheri, F. &Salavatian, S. B. (2010). The economical assessment of irrigation interval on water producing and quality of tea. Journal of Water and Soil, 24 (5), 845-854. (in Farsi)
  18. Maritim, T. K., Kamunya, S. M., Mireji, P., Mwendia, C., Muoki, R. C., Cheruiyot, E. K. &Wachira, F. N. (2015). Physiological and biochemical response of tea [Camellia sinensis (L.) O. Kuntze] to water-deficit stress. Journal of Horticultural Science & Biotechnology, 90(4), 395-400.
  19. Milnes, K. J., Davies, W. J., Rodwell, J. S. & Francis, B. J. (1998). The responses of Briza media and Koeleriamacrantha to drought and re‐watering. Functional Ecology, 12(4), 665-672.
  20. Nathaniel, R. K. (1976). Some observations on the growth of clonal tea under low country conditions in Sri Lanka. In: Proceedings of 22th Scientific Conference, Bulletin, United Planters Association of Southern India, 33, 173-183.
  21. Netto, L. A., Jayaram, K. M. &Puthur, J. T. (2010). Clonal variation of tea [Camellia sinensis (L.) O. Kuntze] in countering water deficiency. Physiology and Molecular Biology of Plants, 16(4), 359-367.
  22. Ng’etich, W. K. &Wachira, F. N. (1992). Use of a non-destructive method of leaf area estimation in triploid and diploid tea plants (Camellia sinensis). Tea, 13, 11-17.
  23. Nyirenda, H. E. (1988). Performance of new clones. Tea Research Foundation of Central Africa Quarterly Newsletter, 91, 4-11.
  24. Odhiambo, H. O., Nyabundi, J. O. & Chweya, J. (1993). Effects of soil moisture and vapour pressure deficits on shoot growth and the yield of tea in the Kenya highlands. Experimental Agriculture, 29(3), 341-350.
  25. Othieno, C. O. (1978). Supplementary irrigation of young clonal tea in Kenya. I. Survival, growth and yield. Experimental Agriculture, 14(3), 229-238.
  26. Puthur, J. T., Sharmila, P., Prasad, K. V. S. K. & Saradhi, P. P. (1996). Proline overproduction: a means to improve stress tolerance in crop plants. Botanica, 46, 163-169.
  27. Rawat, J. M., Rawat, B., Tewari, A., Joshi, S. C., Nandi, S. K., Palni, L. M. S. & Prakash, A. (2017). Alterations in growth, photosynthetic activity and tissue-water relations of tea clones in response to different soil moisture content. Trees, 31(3), 941-952.
  28. Reddy, A.R., Chaitanya, K. V. & Vivekanandan, M. (2004). Drought-induced responses of photosynthesis and antioxidant metabolism in higher plants. Journal of Plant Physiology, 161(11), 1189-1202.
  29. Sharma, P. & Kumar, S. (2005). Differential display-mediated identification of three drought-responsive expressed sequence tags in tea [Camellia sinensis (L.) O. Kuntze]. Journal of Biosciences, 30(2), 231-235.
  30. Stephens, W. & Carr, M. K. V. (1994). Responses of tea (Camellia sinensis) to irrigation and fertilizer. IV. Shoot population density, size and mass. Experimental Agriculture, 30(2), 189-205.
  31. Thomas, J., Kumar, R. R. & Pius, P. K. (2004). Screening of tea germplasm under soil moisture stress for productivity. Journal of Plant Breeding and Crop Science, 32, 50-53.
  32. Upadhyaya, H., Dutta, B. K. & Panda, S. K. (2016). Drought induced physiological and biochemical changes in leaves of developing seedlings of tea [Camellia sinensis (L) O. Kuntze] cultivars. Journal of Tea Science Research, 6 (12), 1-11.
  33. Upadhyaya, H., Panda, S. K. & Dutta, B. K. (2008). Variation of physiological and antioxidative responses in tea cultivars subjected to elevated water stress followed by rehydration recovery. Acta Physiologiae Plantarum, 30(4), 457-468.
  34. Waheed, A., Hamid, F. S., Shah, A. H., Ahmad, H., Khalid, A., Abbasi, F. M. & Sarwar, S. (2012). Response of different tea (Camellia sinensis L.) clones against drought stress. Journal of Materials Environmental Science, 3(2), 395-410.
  35. Wijeratne, M. A. (1994). Effect of climatic factors on the growth of tea (Camellia Sinensis L.) in the low country wet zone of Sri Lanka. Ph.D. thesis. University of London.
  36. Wijeratne, M. A. & Fordham, R. (1996). Effects of environmental factors on growth and yield of tea (Camellia sinensis L.) in the low-country wet zone of Sri Lanka. Sri Lanka Journal of Tea Science, 64, 21-34.
  37. Wijeratne, M. A., Fordham, R. &Anandacumaraswamy, A. (1998). Water relations of clonal tea (Camellia sinensis L.) with reference to drought resistance: II. Effect of water stress. Tropical Agricultural Research and Extension, 1, 74-80.
  38. Younis, M. E., El‐Shahaby, O. A., Abo‐Hamed, S. A. & Ibrahim, A. H. (2000). Effects of water stress on growth, pigments and 14CO2 assimilation in three sorghum cultivars. Journal of Agronomy and Crop Science, 185(2), 73-82.
  39. Zeinali Khanghah, H., Izanloo, A., Hoseinzadeh, A. H. &Majnoon Hoseini, N. (2004). Determination of the suitable drought resistance indices in commercial soybean varieties. Iranian Journal of Agricultural Sciences, 35, 875-885. (in Farsi)
علوم باغبانی ایران
دوره 51، شماره 2
شهریور 1399
صفحه 319-328

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 25 دی 1397
  • تاریخ بازنگری: 26 فروردین 1398
  • تاریخ پذیرش: 14 اردیبهشت 1398

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار