سازوکارهای دفاعی مورفولوژیک، رشدی و بیوشیمیایی تحمل به خشکی در ارقام انتخابی تجاری سیب

حامد اکبری؛ حسن حاج نجاری

دوره 53، شماره 3 ، آذر 1401، ، صفحه 629-646

https://doi.org/10.22059/ijhs.2022.319911.1903

چکیده
  بررسی­های فنوتیپی و عملکردی 93 رقم و نژادگان سیب پس از وقوع تنش خشکی شدید منجر به شناسایی 14 رقم تجاری و دو نژادگان گردید که از توانایی حفظ محصول تا زمان رسیدن برخوردار بودند. مطالعات تکمیلی پساتنش با ارزیابی 14 مولفه مورفولوژیک و ویژگی­های رشدی مانند ارتفاع درخت، سطح سایه­گستر، محیط تنه و شدت تظاهر صفات عادت رشد با هدف شناسایی ساز­و­کارهای ...  بیشتر

تاثیر تنش کمآبی بر شاخص‌های رشدی، فلورسانس کلروفیل و ترکیبات اسانس مرزنجوش آمریکایی ‏‏(‏Origanum vulgare subsp. vulgare‏)‏

رویا امراهی؛ محمدرضا مرشدلو؛ عبدالله جوانمرد؛ علی استادی

دوره 53، شماره 1 ، خرداد 1401، ، صفحه 59-74

https://doi.org/10.22059/ijhs.2021.307937.1838

چکیده
  کمآبی در مناطق خشک و نیمه‌خشک رشد، عملکرد و تولید ترکیبات مؤثره مرزنجوش را تحت تاثیر قرار می‌دهد. به‌منظور بررسی اثر تنش کم­آبی بر صفات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گیاه مرزنجوش (Origanum vulgare L.)، آزمایشی گلخانه­ای به صورت طرح کاملاً تصادفی با چهار تیمار و سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل بدون تنش (100 درصد ظرفیت زراعی)، تنش ملایم (۷۵ درصد ...  بیشتر

تأثیر تلقیح ریشه‌ای قارچ مایکوریزا (‏Glomus mosseae‏) بر تحمل به خشکی نهال‌های لیلکی ایرانی ‏‏(‏Gleditsia caspica Desf‏)‏

پیام پوریافر؛ علیرضا خالقی؛ احمدرضا عباسی‌فر؛ مینا تقی زاده

دوره 52، شماره 3 ، آذر 1400، ، صفحه 633-645

https://doi.org/10.22059/ijhs.2021.296302.1763

چکیده
  خشکی یکی از مهمترین عوامل محیطی محدودکننده کشت گیاهان چوبی می‌باشد. به‌منظور افزایش تحمل نهال‌های لیلکی ایرانی به تنش خشکی از طریق همزیستی با قارچ آربسکولار مایکوریزا، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سال‌های ۱۳۹۷-۱۳95 اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل مایکوریزا در دو سطح (تلقیح یا عدم تلقیح با Glomus moseae) و تنش خشکی ...  بیشتر

اثر رژیم‌های مختلف آبیاری و کوددهی بر عملکرد و ترکیبات اسانس نعناع فلفلی (‏Mentha piperita ‎L.‎‏)‏

حسین ابراهیمی اسبورزی؛ سید علی محمد مدرس ثانوی؛ ابوالفضل باغبانی آرانی؛ رضوان کرمی برزآباد

دوره 52، شماره 3 ، آذر 1400، ، صفحه 663-675

https://doi.org/10.22059/ijhs.2021.308165.1837

چکیده
  به‌منظور بررسی اثرات تنش کم‌آبی و انواع کودهای نیتروژن بر عملکرد ماده خشک و اسانس و ترکیبات آن در گیاه نعناع فلفلی، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه تربیت مدرس در سال 1397 اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل سه رژیم آبیاری (آبیاری در حد ظرفیت مزرعه و به‌ترتیب بعد ...  بیشتر

پاسخ‌های ریخت‌شناسی و فیزیولوژیکی نهال پیوندی انگور بیدانه سفید روی پایه ایرانی و خارجی در ‏شرایط تنش خشکی

داریوش مددی؛ علی عبادی؛ حامد دولتی بانه؛ وحید عبدوسی؛ مهدی حدادی نژاد

دوره 52، شماره 2 ، شهریور 1400، ، صفحه 353-367

https://doi.org/10.22059/ijhs.2020.260522.1463

چکیده
  تنش خشکی اثرات مختلفی بر رشد و متابولیسم گیاهان گذاشته و از مهمترین فاکتور محدود کننده رشد انگور می‌باشد. به­منظور بررسی اثر تنش خشکی بر برخی صفات ریخت شناسی و تبادلات گازی، انگور بیدانه سفید به­صورت خود ریشه و پیوند شده روی انگور رقم رشه و پایه 1103-P انتخاب شدند. این پژوهش به­صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی در سه سطح تیمار ...  بیشتر

اثر قارچ تریکودرما (‏Trichoderma harzianum‏) بر صفات فیزیولوژی و ویژگی‌های رویشی و زایشی ‏گل مریم (‏Polianthes tuberose L. cv. Double‏) در شرایط تنش خشکی

حمید رضا ذکاوتی؛ نرجس منصوری؛ سیده رقیه فاطمی

دوره 51، شماره 4 ، اسفند 1399، ، صفحه 1017-1026

https://doi.org/10.22059/ijhs.2019.270124.1560

چکیده
  به‌منظور مطالعه تأثیر سطوح مختلف قارچ تریکودرما بر برخی صفات مورفوفیزیولوژیک، گلدهی و بیوشیمیایی گیاه گل مریم در شرایط تنش خشکی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلخانه­های تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1396 ­انجام رسید. عامل اول تنش خشکی در سه سطح (100 (شاهد)، 50 و 25 درصد ظرفیت زراعی) و عامل دوم ...  بیشتر

تأثیر محرک‌های زیستی هیومی فورته و‎ ‎اسید آمینه ال-آرژنین بر صفات رشدی، فیزیولوژیکی و ‏بیوشیمیایی جعفری آفریقایی (‏Tagetes erecta L.‎‏) تحت تنش خشکی

مهسا رضاصفت؛ سپیده کلاته جاری؛ فواد فاتحی؛ احمد خلیقی

دوره 51، شماره 2 ، شهریور 1399، ، صفحه 365-373

https://doi.org/10.22059/ijhs.2019.262454.1483

چکیده
  به منظور بررسی اثر محرک زیستی هیومی فورته و اسید آمینه آرژنین بر خصوصیات رشدی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گل جعفری آفریقایی (Tagetes erecta L.) در شرایط تنش خشکی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی در 3 تکرار انجام شد. عامل اول هیومی فورته در سه سطح (0، 5/2 و 5 میلی­گرم در لیتر)، عامل دوم اسیدآمینه ال-آرژنین در سه سطح (0، 5/1 و ...  بیشتر

بررسی تأثیر تنش شوری بر برخی از شاخص‌های مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گل محمدی ژنوتیپ ‏کاشان ‏

محمد امیدی؛ عزیزاله خندان میرکوهی؛ محسن کافی؛ ذبیح اله زمانی

دوره 51، شماره 1 ، خرداد 1399، ، صفحه 1-17

https://doi.org/10.22059/ijhs.2018.251968.1398

چکیده
  این پژوهش به‌منظور بررسی تأثیر تنش شوری ناشی از کلرید سدیم (0، 4، 8 و 12 دسی‌زیمنس بر متر) بر برخی صفات مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گل محمدی در کشت گلدانی در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با چهار تکرار، سه گلدان به‌عنوان یک واحد آزمایشی (در مجموع 48 گلدان) در فضای آزاد به‌مدت دو سال طی سال­های 1394-1396انجام شد و نتایج پایان ...  بیشتر

ارزیابی برخی صفات مورفو- فیزیولوژیکی چهار رقم ریحان (‏Ocimum basilicum L.‎‏) تحت شرایط ‏تنش کم‌آبی

سمیه کریمی؛ بهمن زاهدی؛ حسن مومیوند

دوره 51، شماره 1 ، خرداد 1399، ، صفحه 245-253

https://doi.org/10.22059/ijhs.2019.269897.1541

چکیده
  پژوهش حاضر به‌منظور ارزیابی برخی صفات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی چهار رقم ریحان تحت شرایط تنش کم‌آبی در شرایط گلخانه‌‌ در سال 1396 انجام گرفت. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی اجرا شد. چهار رقم تجاری ریحان (شامل رقم های سبز ایرانی، بنفش ایرانی، جنوس و آمیتیست) به‌ عنوان فاکتور اول و تنش کم‌آبی در چهار سطح (شامل ...  بیشتر

علوم میوه
تأثیر اسید سالیسیلیک بر برخی از خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی زیتون رقم کنسروالیا تحت شرایط کم‌آبی

نرگس شفیعی؛ اسمعیل خالقی؛ نوراله معلمی

دوره 49، شماره 4 ، اسفند 1397، ، صفحه 881-890

https://doi.org/10.22059/ijhs.2017.232268.1240

چکیده
  پژوهشی به‌منظور بررسی اثر چهار سطح مختلف اسید سالیسیلیک (صفر، نیم، یک و دو میلی‌مولار) و سه سطح آبیاری (100، 66 و 33 درصد تبخیر و تعرق گیاه) بر برخی خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی زیتون رقم کنسروالیا، به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه‌ای بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار (هر تکرار شامل دو گلدان)، در سال 1394-1395 در گلخانه دانشکده ...  بیشتر

علوم سبزی
تأثیر تنش خشکی و قارچ‌های میکوریز آربسکولار بر عملکرد و کیفیت سیب‌زمینی

ندا عابدی؛ احمد گلچین؛ سعید شفیعی؛ حسین بشارتی

دوره 49، شماره 2 ، شهریور 1397، ، صفحه 395-406

https://doi.org/10.22059/ijhs.2017.218794.1112

چکیده
  کمبود آب در مناطق خشک و نیمه خشک از جمله کشور ایران یکی از فاکتورهای محدود کننده رشد و نمو و عملکرد گیاهان زراعی می­باشد. به همین دلیل یافتن راهکار­های مناسب جهت غلیه بر تنش خشکی  و افزایش تولید از اهمیت ویژه­ای برخوردار است. به منظور مطالعه تأثیر تلقیح قارچ‌های میکوریز آربسکولار بر عملکرد و کیفیت سیب‌زمینی (Solanum tuberosum L.) رقم ...  بیشتر

علوم میوه
بررسی برخی ویژگی‌های ریخت‌شناختی و فیزیولوژیک چهار رقم انگور (Vitis vinifera L.) در شرایط تنش خشکی

وهب اسدی؛ موسی رسولی؛ منصور غلامی؛ معصومه ملکی

دوره 48، شماره 4 ، اسفند 1396، ، صفحه 977-990

https://doi.org/10.22059/ijhs.2017.237072.1279

چکیده
  تنش کم‌آبی از مهم­ترین محدودیت­های تولید محصولات کشاورزی در جهان و کشور  ایران است.  آگاهی از سازوکار واکنش رقم‌های انگور در تنش خشکی می­تواند تاکداران و پژوهشگران را در انتخاب رقم مناسب برای کشت و تعیین نژادگان (ژنوتیپ)­های انتخابی برای برنامه­های بهنژادی یاری کند. به همین منظور پژوهشی به‌صورت آزمایش فاکتوریل بر پایۀ ...  بیشتر

ارزیابی تأثیر سطوح مختلف کیتوزان بر فعالیت آنزیم‌های پاداکسنده در گیاه دارویی زنیان (Carum copticum L.) در شرایط تنش خشکی

فرزاد طاهری؛ مهدی دهمرده؛ محمد سالاری؛ رضا باقری

دوره 48، شماره 3 ، دی 1396، ، صفحه 575-584

https://doi.org/10.22059/ijhs.2017.142319.929

چکیده
   امروزه کاربرد کیتوزان به‌عنوان یکی از هورمون‌های گیاهی در افزایش مقاومت گیاهان به تنش‌هایی همچون خشکی افزایش‌یافته است. به‌منظور ارزیابی تأثیر سطوح مختلف کیتوزان بر فعالیت آنزیم­های پاداکسنده (آنتی‌اکسیدان) در گیاه دارویی زنیان در شرایط تنش خشکی آزمایشی به‌صورت کرت­های خردشده در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه ...  بیشتر

بررسی شاخص‌های اکسیداتیو در سه رقم انگور (Vitis vinifera L.) در شرایط تنش خشکی

رضا سوخت سرایی؛ علی عبادی؛ سید علیرضا سلامی؛ حسین لسانی

دوره 48، شماره 1 ، خرداد 1396، ، صفحه 85-98

https://doi.org/10.22059/ijhs.2017.106884.592

چکیده
  به‌منظور بررسی واکنش­های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی برخی رقم‌های انگور تحت تنش خشکی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه رقم انگور غیرپیوندی بی‌دانۀ سفید، چفته و یاقوتی و چهار تیمار خشکی در حد 3/0- (شاهد)، 6/0- ( ملایم)، 1- (متوسط) و 5/1- (شدید) مگاپاسکال پتانسیل آب خاک، در سه تکرار در سال 1392 به اجرا درآمد. در ...  بیشتر

علوم میوه
بررسی ترکیب عنصرهای کانی اناردانه و برگ انار رقم نادری با محلول‌پاشی کود آمینواسیددار در شرایط تنش خشکی

سکینه حسن زاده؛ فریبرز حبیبی؛ محمد اسماعیل امیری؛ محمدرضا نائینی

دوره 48، شماره 1 ، خرداد 1396، ، صفحه 229-236

https://doi.org/10.22059/ijhs.2017.138293.891

چکیده
  به‌منظور بررسی ترکیب عنصرهای کانی اناردانه و برگ انار رقم نادری با محلول­پاشی کود آمینواسیددار در شرایط تنش خشکی پژوهشی انجام شد. آزمایش به‌صورت کرت‌های خردشده (اسپلیت پلات) در قالب طرح پایه بلوک­های کامل تصادفی اجرا شد. تیمار آبیاری در سه سطح (100، 75 و 50 درصد نیاز آبی) و تیمار کود آمینواسیددار در چهار سطح (0، 2، 3 و 4 میلی­لیتر در ...  بیشتر

ارزیابی تحمل به خشکی و کیفیت ظاهری در برخی از توده‌های فستوکای بلند جمع‌آوری‌شده از نقاط مختلف ایران

ایمان روح اللهی؛ محسن کافی؛ نیر اعظم خوش خلق سیما؛ عبدالمجید لیاقت

دوره 46، شماره 3 ، آبان 1394، ، صفحه 357-365

https://doi.org/10.22059/ijhs.2015.55857

چکیده
  با هدف شناسایی یک چمن نیازمند مراقبت پایین، مقاومت به خشکی جمعیت‌های فستوکای بلند جمع‌آوری‌شده از نقاط مختلف ایران در مرحلۀ جوانه‌زنی بررسی شد و سپس خصوصیت‌های چمنی جمعیت‌های منتخب با روش آنالیز عکس‌های دیجیتال ارزیابی شد. در آزمایش اول تأثیر سطوح تنش خشکی 100 درصد (شاهد)، 80 درصد، 60 درصد و 40 درصد ظرفیت زراعی روی سبز‌شدن بذرها و ...  بیشتر

اثر قارچ میکوریز آربسکولار (Glomus mosseae) و باکتری سودوموناس فلورسنس بر رشد رویشی دانهال‏های پستۀ رقم قزوینی در چهار رژیم مختلف آبیاری

افسانه شول؛ محمد حسین شمشیری؛ عبدالرضا اخگری؛ مجید اسماعیلی زاده

دوره 45، شماره 3 ، آبان 1393، ، صفحه 297-307

https://doi.org/10.22059/ijhs.2014.52879

چکیده
  به‌منظور بررسی اثر همزیستی قارچ میکوریز آربسکولار(Glomusmosseae) و باکتری سودوموناس فلورسنس[1] سویه P52 بر رشد رویشی دانهال‏های پستۀ رقم قزوینی در شرایط تنش خشکی، آزمایشی با چهار سطح تنش خشکی (100‌درصد ظرفیت مزرعه به‌منزلۀ شاهد و سطوح 75، 50 و 25 درصد ظرفیت مزرعه) و چهار سطح از کود زیستی[2] (گیاهان بدون میکوریز و باکتری به‌منزلۀ گیاهان شاهد، ...  بیشتر

تأثیر تنش خشکی در مراحل مختلف رشد رویشی و زایشی بر کمّیت و کیفیت محصول گوجه‌فرنگی

مرتضی پوزش شیرازی؛ مختار زلفی باوریانی؛ محمد مدرسی؛ بهرام بهزادی

دوره 44، شماره 4 ، دی 1392، ، صفحه 451-459

https://doi.org/10.22059/ijhs.2013.50369

چکیده
  تنش‌های غیرزنده از جمله تنش خشکی ناشی از کمبود آب، یکی از تهدیدهای جدی تولیدات کشاورزی در سراسر جهان به شمار می‌رود و یافتن مکان بدون تنشی که گیاهان بتوانند به سطح پتانسیل عملکردی خود برسند بسیار مشکل است. تنش خشکی خصوصاً در مرحلة میوه‌دهی با تخصیص بیش از 17درصد کاهش عملکرد ناشی از تنش‌های غیرزنده به خود از اهمیت خاصی برخوردار است. ...  بیشتر

بررسی اثر تنش خشکی بر برخی ویژگیهای فیزیولوژیکی در سه رقم توت‌فرنگی

ناصر قادری؛ عادل سی وسه مرده

دوره 44، شماره 2 ، شهریور 1392، ، صفحه 129-136

https://doi.org/10.22059/ijhs.2013.35046

چکیده
  به منظور بررسی واکنش‌های فیزیولوژیکی توت فرنگی به تنش خشکی آزمایشی گلدانی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه رقم توت‌فرنگی شامل ارقام  کاماروسا، مرک و گاویوتا و سه تیمار آبیاری 25%، 50% و75% ظرفیت زراعی در سه تکرار و هر تیمار با دو واحد آزمایشی به اجرا درآمد. در این آزمایش فاکتورهای فیزیولوژیکی شامل فتوسنتز، ...  بیشتر

غربالگری اولیه مورفولوژیکی 698 ژنوتیپ انگور بر اساس تحمل به خشکی برای انتخاب پایه

مهدی حدادی نژاد؛ علی عبادی؛ محمدرضا فتاحی مقدم؛ محمدعلی نجاتیان

دوره 44، شماره 2 ، شهریور 1392، ، صفحه 193-207

https://doi.org/10.22059/ijhs.2013.35052

چکیده
  پایه‌های انگور قادرند سازگاری ارقام را به اقلیم های مختلف، انواع خاک­­ها و شرایط گوناگون و نامساعد  افزایش ‌دهند. با توجه به ژرم پلاسم غنی انگور در ایران می­توان از ارقام و ژنوتیپ های پررشد موجود که از پتانسیل ژنتیکی مطلوبی برخوردارند به عنوان پایه متحمل به خشکی برای ارقام تجاری استفاده نمود. در این پژوهش 698 ژنوتیپ و رقم ...  بیشتر

اثر قارچ میکوریز-آربسکولار و تنش خشکی بر رشد، روابط آبی، تجمع پرولین و قندهای محلول در نهال‎های دو رقم پایهای پسته اهلی (Pistacia vera L.)

واحد باقری؛ محمدحسین شمشیری؛ حسین شیرانی؛ حمیدرضا روستا

دوره 42، شماره 4 ، اسفند 1390، ، صفحه 365-377

چکیده
  به ‌منظور بررسی اثر دو گونه قارچ میکوریز (Glomus mosseae و G. intraradices) بر روی جنبه‌‎های مختلف رشد دو رقم پسته (بادامی ریز زرند و قزوینی) در شرایط تنش خشکی، آزمایش گلخانه‎ای با سه فاکتور شامل سه سطح میکوریز (بدون میکوریز به ‌عنوان شاهد،G. mosseae و G. intraradices)، چهار سطح تنش خشکی (آبیاری بر اساس100 درصد ظرفیت مزرعه به عنوان شاهد، 75، 50 و 25 درصد ظرفیت مزرعه) ...  بیشتر

تأثیر سطوح مختلف رطوبت خاک بر خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی سه رقم انگور (Vitis vinifera L.)

رسول جلیلی مرندی؛ عباس حسنی؛ حامد دولتی بانه؛ حسین عزیزی؛ رامین حاجی تقی لو

دوره 42، شماره 1 ، تیر 1390، ، صفحه 31-40

چکیده
  در این تحقیق تحمل به خشکی سه رقم انگور غیرپیوندی (رشه، قزل‌ازوم و بیدانه قرمز) براساس آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های تصادفی در سه تکرار مورد ارزیابی قرار گرفت. تیمارهای تنش به صورت سطوح مختلف رطوبتی خاک (40 ، 60 ، 80 و 100 ظرفیت مزرعه) به مدت 3 ماه اعمال گردید. نتایج نشان داد که، اثر رقم، سطوح رطوبتی خاک و اثر متقابل رقم × سطوح ...  بیشتر

اثر تنش خشکی بر عملکرد و برخی ویژگی‌های مورفولوژی و فیزیولوژی تره ایرانی (Allium ampeloperasum Tareh group)

مرضیه دارابی؛ فرشاد دشتی؛ منصور غلامی؛ محمدرضا مصدقی؛ سید مهدی میر فتاح

دوره 42، شماره 1 ، تیر 1390، ، صفحه 95-103

چکیده
  این پژوهش در راستای بررسی اثر تنش خشکی بر عملکرد و خصوصیات مورفولوژی و فیزیولوژی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با تیمار تنش خشکی در5 سطح شامل درصد رطوبت وزنی در مکش‌های ماتریک 30، 50، 80، 200 و 500 کیلوپاسکال در خاک بر دو توده شادگانی و همدانی تره‌ایرانی صورت پذیرفت. از زمان کاشت تا چین دوم (40 روز پس از کشت) گلدان‌ها به مقدار ...  بیشتر

اثر تنش خشکی بر برخی صفات مرفولوژی، میزان و عملکرد اسانس گیاه گل مکزیکی Agastache foeniculum [Pursh] Kuntze

رضا امیدبیگی؛ محمد محمودی سورستانی

دوره 41، شماره 2 ، شهریور 1389

چکیده
  گل مکزیکی گیاهی علفی، چندساله و متعلق به خانواده نعناع می‌باشد. از مواد موثره این گیاه، در صنایع غذایی، داروسازی، آرایشی و بهداشتی و نوشابه‌سازی استفاده می‌شود. از آنجایی که تنش خشکی تولید محصول و مواد موثره در گیاهان دارویی را تحت تأثیر قرار می‏دهد، در تحقیق حاضر به بررسی اثر تیمارهای مختلف آبیاری بر برخی خصوصیات مرفولوژیکی شامل ...  بیشتر