سحر وکیلی مقدم؛ فروزنده سلطانی صالح آبادی؛ رضا صالحی
چکیده
کمبود آب یکی از عوامل مهم در محدودیت عملکرد و تولید برخی محصولات در مناطق خشک و نیمه خشکی مثل ایران میباشد. گیاهان پیوند شده روی پایههای مقاوم میتوانند در مواجهه با کمبود آب پاسخ مناسبتری داشته باشند. به منظور مطالعه پاسخ هندوانه پیوندی "کریمسون سوئیت" روی پایههای هندوانه ابوجهل و کدوی شینتوزا، در شرایط کم آبی آزمایشی ...
بیشتر
کمبود آب یکی از عوامل مهم در محدودیت عملکرد و تولید برخی محصولات در مناطق خشک و نیمه خشکی مثل ایران میباشد. گیاهان پیوند شده روی پایههای مقاوم میتوانند در مواجهه با کمبود آب پاسخ مناسبتری داشته باشند. به منظور مطالعه پاسخ هندوانه پیوندی "کریمسون سوئیت" روی پایههای هندوانه ابوجهل و کدوی شینتوزا، در شرایط کم آبی آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرارانجام شد. رژیم آبیاری به عنوان کرت اصلی در چهار سطح (100، 80، 60 و 40 درصد آب قابل دسترس) و پیوند به عنوان کرت فرعی در سه سطح (پیوند هندوانه کریمسون سوئیت روی کدو شینتوزا، روی هندوانه ابوجهل و هندوانه کریمسون سوئیت غیرپیوندی (شاهد) بود. بر اساس نتایج، برخی از صفات مانند سفتی گوشت میوه، مواد جامد محلول، عملکرد کل، طول و تعداد ریشه، میزان ترکیبات فلاونوئیدی، ظرفیت آنتی اکسیدانی و ترکیبات فنلی کل، تحت تاثیر تیمار کم آبیاری درگیاهان پیوند شده روی پایه هندوانه ابوجهل نسبت به سایر گیاهان به طور معنیداری، افزایش یافت. بر اساس این تحقیق، هندوانه ابوجهل درمقایسه با شینتوزا برای شرایط کم آبیاری با حفظ عملکرد قابل قبول و ویژگی‌های کیفی میوه بعنوان پایه مناسب پیشنهاد می‌شود.
مائده فرشتیان؛ رضا صالحی؛ عبدالکریم کاشی؛ مصباح بابالار
چکیده
به منظور بررسی سازگاری پیوندک خربزه خاتونی روی پایههای کدو، آزمایشی بصورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1396 در ایستگاه تحقیقات علوم باغبانی دانشگاه تهران انجام شد. هفت رقم پایه مختلف کدو، Rout Power, ES 900, RZ 12, Nongwoo 01, RZ 6, Shintozwa, PS580 همراه با گیاه شاهد (خربزه خاتونی) و پیوندک خربزه خاتونی، در این پژوهش به‌کار گرفته شدند. ...
بیشتر
به منظور بررسی سازگاری پیوندک خربزه خاتونی روی پایههای کدو، آزمایشی بصورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1396 در ایستگاه تحقیقات علوم باغبانی دانشگاه تهران انجام شد. هفت رقم پایه مختلف کدو، Rout Power, ES 900, RZ 12, Nongwoo 01, RZ 6, Shintozwa, PS580 همراه با گیاه شاهد (خربزه خاتونی) و پیوندک خربزه خاتونی، در این پژوهش به‌کار گرفته شدند. میزان سازگاری این پایهها براساس الگوی رشد، عملکرد و کیفیت میوه خربزه خاتونی مورد ارزیابی قرار گرفت. مطابق با نتایج، عملکرد میوه بطور معنیداری تحت تاثیر پایه و سازگاری پیوند قرار گرفت. بیشترین عملکرد وزن میوه به ترتیب متعلق به پایههای ES و RZ6 بود. بیشترین تعداد میوه در بوته در پایههای Rout Power و Shintozwa و بیشترین میزان مواد جامد محلول در پایه Shintozwa گزارش شد. میزان هدایت الکتریکی شیره خام گیاهان پیوندی نسبت به گیاهان غیرپیوندی بیشتر بود. بیشترین میزان شیره خام در روز از پایهی01 Nongwoo جمع‌آوری شد. بیشترین درصد ماده خشک ریشه متعلق به پایه سازگار Nongwoo 01 بود که نسبت به سایر پایهها و شاهد تفاوت معنیدار نشان داد. اولین علامت ناسازگاری مورفولوژیکی، با افزایش تفاضل قطر محل پیوند با قطر پایه و پیوندک بود. این تفاضل قطر در پایه ناسازگار PS 580 در مقایسه با گیاه سازگار Nongwoo 01 به طور معنیداری بیشتر بود. بر اساس نتایج پژوهش حاضر، پایههای Shintozwa و Rout Power را میتوان بعنوان پایههای مناسب و سازگار برای پیوند خربزه خاتونی معرفی نمود.
ملیحه جمشیدیها؛ منصوره کشاورزی؛ مسعود نادرپور؛ ناصر بوذری؛ علی شکیب
چکیده
محلب (Prunus mahaleb) از مهمترین منابع تولید پایه بذری و کلونال و رایجترین پایه بذری گیلاس و آلبالو در ایران است. هدف از این تحقیق دستیابی به پایههای انتخابی محلب NB5176، NBVP1و NBVP2 عاری از ویروسهای بذرزاد آبله آلو (Plum pox virus, PPV)، کوتولگی آلو (Prune dwarf virus, PDV)، لکه حلقوی بافت مرده درختان هستهدار (Prunus necrotic ringspot virus, PNRSV) بود. برای این منظور، ...
بیشتر
محلب (Prunus mahaleb) از مهمترین منابع تولید پایه بذری و کلونال و رایجترین پایه بذری گیلاس و آلبالو در ایران است. هدف از این تحقیق دستیابی به پایههای انتخابی محلب NB5176، NBVP1و NBVP2 عاری از ویروسهای بذرزاد آبله آلو (Plum pox virus, PPV)، کوتولگی آلو (Prune dwarf virus, PDV)، لکه حلقوی بافت مرده درختان هستهدار (Prunus necrotic ringspot virus, PNRSV) بود. برای این منظور، ابتدا آلودگی درختان مادری توسط آزمون سرولوژیک الیزا (ELISA) بررسی شد. مریستمهای انتهایی این ژنوتیپها درمحیط MS مستقر و شش هفته بعد به محیطهای پرآوری MS (حاوی 5/0 میلیگرم بر لیتر BAP، 1/0 میلیگرم بر لیتر NAA و 3/0 میلیگرم بر لیتر پکتین) و DKW (حاوی 5/0 میلیگرم بر لیتر BAP) و WPM (حاوی 3/0 میلیگرم بر لیتر پکتین) منتقل شدند. پس از مرحله تکثیر اولیه، گیاهچهها درون شیشه گرمادرمانی شدند و سلامت گیاهان بازیابی شده از گرمادرمانی از سه ویروس فوق توسط RT-PCR بررسی و گیاهچههای سالم، تکثیر، ریشهدار و به گلدان منتقل شدند. بر اساس نتایج آزمون الیزا، برخی درختان مادری به ویروسهای PDV و PNRSV آلوده بودند. بیشترین درصد استقرار مریستم 5/42% مربوط به ژنوتیپ NBVP1 بود. در مرحله پرآوری، هیچ ژنوتیپی در محیطهای MSوWPM رشد نیافت و تنها محیط DKW مناسب بود. از نظر ریشهزایی، محیطهای DKWوQL تغییریافته حاوی 5/1 میلیگرم بر لیتر IBA مناسب بودند. ژنوتیپ NBVP1 در کلیه محیطهای ریشهزایی بهتر از دو ژنوتیپ دیگر ریشهدار شد. 40-25 درصد از گیاهچههای درون شیشهای به شرایط گرمادرمانی تحمل داشته و براساس نتایج RT-PCR، عاری ازPDV ، PNRSV، PPV بودند. نهالهای گلدانی بهدستآمده میتوانند به باغ ایزوله منتقل شده و برای تولید بذر سالم محلب به کار روند.
مصباح بابالار؛ رقیه جوانپور؛ عبدالکریم کاشی؛ مجتبی دلشاد
چکیده
صفات رویشی، محتوی کلروفیل، کارآیی مصرف آب، محتوای نیتروژن، پتاسیم و فعالیت آنزیم نیترات ردوکتاز برگها و نوک ریشه، خربزه ’خاتونی‘ روی کدوهای Ace و Shintozwa در گلخانه بررسی شد. تیمارهای آزمایش شامل پیوند خربزه روی کدو، خربزه روی خربزه، کدو روی خربزه، کدو روی کدو، خربزه غیرپیوندی و کدوی غیرپیوندی بودند. نتایج نشان داد خربزههای ...
بیشتر
صفات رویشی، محتوی کلروفیل، کارآیی مصرف آب، محتوای نیتروژن، پتاسیم و فعالیت آنزیم نیترات ردوکتاز برگها و نوک ریشه، خربزه ’خاتونی‘ روی کدوهای Ace و Shintozwa در گلخانه بررسی شد. تیمارهای آزمایش شامل پیوند خربزه روی کدو، خربزه روی خربزه، کدو روی خربزه، کدو روی کدو، خربزه غیرپیوندی و کدوی غیرپیوندی بودند. نتایج نشان داد خربزههای پیوندی روی Shintozwa طول ساقه (3/408 سانتیمتر)، تعداد برگ (56/38 عدد) وزن تر برگ (7/156 گرم)، ساقه (7/132 گرم)، سطح برگ بوته (6/18517 سانتیمترمربع)، زیستتوده (5/247 گرم) و درصد ماده خشک برگ (19/14 درصد)، ساقه (96/7 درصد) و ریشه (46/17 درصد) بیشتری نسبت بهAce داشتند. پیوند خربزه روی هر دو پایه کارآیی مصرف آب، محتوای نیتروژن و پتاسیم را بهبود بخشید. نیتروژن کل و نیترات برگها در Ace بیشتر از Shintozwa بهدست آمد. مقدار نیتروژن آمونیومی برگها در پایه Shintozwa بیشتر از پایه Ace بود. فعالیت آنزیم نیترات ردوکتاز برگ خربزههای پیوندی روی پایه Ace بیشتر از پایه Shintozwa بود. فعالیت آنزیم نیترات ردوکتاز در ریشه نسبت به برگ در حالت پیوندی بیشتر بود. فعالیت آنزیم نیترات ردوکتاز ریشه ارتباط غیرمستقیم معنیداری با طول شاخه، زیستتوده ، وزن تر برگ و شاخه، سطح کل برگ و ماده خشک ریشه نشان داد. در کل خربزههای پیوندی نسبت به غیرپیوندی دارای مقادیر زیادتری نیتروژن آلی نسبت به زیستتوده کل بودند که این افزایش در ارتباط با احیا و مصرف زیاد نیترات میباشد.
علوم میوه
احمد داداش پور؛ اختر شکافنده؛ علیرضا شهسوار؛ سعید عشقی؛ رضا اولادی
چکیده
بهمنظور مطالعه پاسخهای مورفولوژیک و فیزیولوژیک برخی ترکیبهای پیوندی زیتون، آزمایش گلدانی بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی، با شش ترکیب پیوندی زیتون، در شرایط گلخانه، در محل دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران (کرج) طی 1394-1395 انجام شد. آزمایش اول شامل سه تیمار شاهد (آبیاری در حد ظرفیت مزرعه)، تنش آبی (رطوبت خاک ...
بیشتر
بهمنظور مطالعه پاسخهای مورفولوژیک و فیزیولوژیک برخی ترکیبهای پیوندی زیتون، آزمایش گلدانی بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی، با شش ترکیب پیوندی زیتون، در شرایط گلخانه، در محل دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران (کرج) طی 1394-1395 انجام شد. آزمایش اول شامل سه تیمار شاهد (آبیاری در حد ظرفیت مزرعه)، تنش آبی (رطوبت خاک در حد نقطه پژمردگی) و بازیابی (آبیاری مجدد) با چهار تکرار بوده است، که صفات فیزیولوژیک شامل محتوای نسبی آب، شاخص پایداری غشاء سلولی، وزن خشک برگ و نسبت وزن اشباع به وزن خشک برگ مورد بررسی قرار گرفتند. در آزمایش دوم که شامل دو تیمار شاهد (آبیاری در حد ظرفیت مزرعه) و تنش آبی (رطوبت خاک در حد نقطه پژمردگی) بوده است؛ برخی صفات مورفولوژیک شامل تعداد شاخههای جانبی، سطح برگ، رشد شاخه اصلی، طول بلندترین ریشه و وزن تر و خشک ریشه اندازهگیری شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که پایههای مورد مطالعه، بر تمامی صفات مورد بررسی در آزمایش اول اثر معنیداری داشتهاند. در آزمایش دوم، پایه کرونائیکی، دارای بیشترین سطح برگ، رشد شاخه اصلی، وزن خشک ریشه و طول بلندترین ریشه بوده است؛ در حالیکه پایه آربکین، بیشترین تعداد شاخههای جانبی را به خود اختصاص داد. در بین ترکیبهای پیوندی مورد مطالعه، ترکیب پیوندی ’کرونائیکی بر کنسروالیا‘ عملکرد بهتری از سایر ترکیبهای پیوندی، در شرایط تنش داشته است و میتواند مورد توجه بیشتری قرار گیرد. اگرچه و با توجه به گلدانی بودن، این پژوهش نمیتواند نتایج کاربردی قابل ارائه در کشور و مخصوصاً در مناطقی که همراه با تنش خشکی و همچنین سرمای زمستانه شدید است را بیان نماید؛ بنابراین نیاز به پژوهشهای تکمیلی در شرایط مزرعه، با اندازهگیری صفات مرتبط با این تنشها میباشد، تا بتوان در چنین شرایطی راهکار عملی در توصیه عمل پیوند، برای باغهای زیتون را ارائه نمود.
علوم میوه
سعید سهیلی وند؛ امیر موسوی؛ محمدرضا صفر نژاد؛ ناصر فرخی؛ مسعود توحید فر؛ محسن مردی؛ سید مهدی علوی
چکیده
در این تحقیق، پیوند ex vitro، برای نجات شاخساره‌های بدون ریشۀ ناشی از کشت بافت و انتقال ژن لیموترش (Citrus aurantifolia L.)، انجام و تأثیر عامل‌های مختلفی مانند نوع و اندازۀ پیوندک، نوع پیوند، شرایط نگهداری گیاهچههای پیوندی و استفاده از محیط کشت غذایی در اطراف محل پیوند، بررسی شد. نتایج نشان داد، بهترین بازدهی با استفاده از روش متداول پارافیلم ...
بیشتر
در این تحقیق، پیوند ex vitro، برای نجات شاخساره‌های بدون ریشۀ ناشی از کشت بافت و انتقال ژن لیموترش (Citrus aurantifolia L.)، انجام و تأثیر عامل‌های مختلفی مانند نوع و اندازۀ پیوندک، نوع پیوند، شرایط نگهداری گیاهچههای پیوندی و استفاده از محیط کشت غذایی در اطراف محل پیوند، بررسی شد. نتایج نشان داد، بهترین بازدهی با استفاده از روش متداول پارافیلم پیچی، در شرایط محیطی کنترلشده و با اندازههای پیوندک بزرگتر و چوبیتر به دست میآید. تزریق محلول غذایی در محل پیوندک، در میزان موفقیت پیوند، تفاوت معنیداری با شاهد نشان نداد. ولی کاربرد محیط غذایی MS آگاردار در محل پیوند، در مقایسه با پارافیلم پیچی، موفقیت ریزپیوندی ex vitro را بالا برد و نشان داد، میتواند به‌عنوان نگهدارندۀ پیوندک روی پایه، محافظ رطوبت پیوندک و تأمینکنندۀ مواد غذایی آن، در روزهای اولیه عمل کرده و در سازگاری تدریجی پیوندک به محیط in vivo کمک کند.
نرگس مجتهدی
چکیده
روش ریزپیوندی در گیاهان چوبی بهمنظور تولید گیاهان بدون بیماری، بازجوان‌سازی (Rejuvenation)، بررسی مؤثرتر سازگاری پایه و پیوندک و افزایش غیرجنسی همسانه (کلون)ها استفاده شده است. آزمایش‌هایی با هدف بررسی و انتخاب محیط کشت مناسب پس از انجام ریزپیوندی، تأثیر نوع پایه و پیوندک، مدت‌زمان پس از واکشت (پیوندک) در موفقیت ریزپیوندی و همچنین ...
بیشتر
روش ریزپیوندی در گیاهان چوبی بهمنظور تولید گیاهان بدون بیماری، بازجوان‌سازی (Rejuvenation)، بررسی مؤثرتر سازگاری پایه و پیوندک و افزایش غیرجنسی همسانه (کلون)ها استفاده شده است. آزمایش‌هایی با هدف بررسی و انتخاب محیط کشت مناسب پس از انجام ریزپیوندی، تأثیر نوع پایه و پیوندک، مدت‌زمان پس از واکشت (پیوندک) در موفقیت ریزپیوندی و همچنین مقایسة روش ریزپیوندی پسته در شرایط درون شیشه (in vitro) و برون شیشهای (in vivo) انجام شد. برای انجام آزمایش‌ها در شرایط درون شیشهای، در آغاز نسبت به افزایش پایهها و پیوندک‌ها (پایة بادامی زرند و رقم‌های اوحدی، اکبری و احمد آقایی) اقدام شد. برای انجام آزمایش‌های ریزپیوندی در شرایط آزاد (in vivo)، تنها از بذرهای بادامی زرند به‌عنوان پایه استفاده شد. درصد ریزشاخه‌های باززاشده (درصد گرفتن پیوند)، تولید پینه (کالوس) در محل پیوند و شمار برگ مهمترین صفات بررسی شده بودند. نتایج نشان داد که نوع پایه و پیوندک بر میزان موفقیت ریزپیوندی مؤثر است. محیط کشت مناسب برای استقرار پایهها، محیط کشت پایه MS همراه با 2 میلیگرم نفتالن استیک اسید، بهترین محیط برای استقرار پایهها پس از ریزپیوندی است و باعث کاهش میزان پینه در محل پیوند و کاهش رشد مریستم (مریستم) جوانه‌های جانبی پایه می‌شود. مدت‌زمان پس از واکشت (پیوندک‌ها) در میزان گیرایی پیوند اثر معنیداری نداشت. پیوندک‌های آزاد و کشت بافتی تفاوتی نداشتند و میتوان از پیوندک‌های کشت بافتی برای پیوند روی پایههای بذری استفاده کرد.
حمیدرضا طحانیان؛ علی عبادی؛ مریم شهبازی؛ حسین لسانی
چکیده
شوری به‌عنوان یکی از مهمترین تنش‌های محیطی، تولید بسیاری از محصولات کشاورزی و باغی را با مخاطره روبرو کرده است. آیندۀ تولید انگور (Vitis vinifera L.) به‌عنوان یکی از مهمترین محصولات اقتصادی بخش باغبانی درگرو اصلاح و استفاده از پایههای مقاوم بهشوری است. هدف از این پژوهش بررسی تحمل شوری و چگونگی توزیع یون‌های مرتبط با تنش شوری در شش ...
بیشتر
شوری به‌عنوان یکی از مهمترین تنش‌های محیطی، تولید بسیاری از محصولات کشاورزی و باغی را با مخاطره روبرو کرده است. آیندۀ تولید انگور (Vitis vinifera L.) به‌عنوان یکی از مهمترین محصولات اقتصادی بخش باغبانی درگرو اصلاح و استفاده از پایههای مقاوم بهشوری است. هدف از این پژوهش بررسی تحمل شوری و چگونگی توزیع یون‌های مرتبط با تنش شوری در شش رقم و ژنوتیپ انگور از گونۀ Vitis vinifera شامل شاهرودی (سرخ فخری)، سفید فخری، سبز انگور، دیوانة‌کاشمر، SH068 و G-T01در شرایط گلخانه‌ای بود. این آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایۀ کاملاً تصادفی تصادفی با دو عامل رقم و شوری و در سه تکرار انجام شد. گیاهان با سطوح مختلف شوری شامل کمتر از 2 (9/1-8/1)، 4و6 دسی زیمنس بر متر به مدت چهل روز تیمار شدند. نتایج آزمایش نشان داد با افزایش میزان کلرید سدیم تجمع یون‌های سدیم و کلر در اندام‌های مختلف همۀ ژنوتیپها، بهصورت معنیداری (05/0P<) افزایش و یون پتاسیم در شاخساره افزایش و در ریشه کاهش داشت. ژنوتیپ G-T01 کمترین میزان تجمع کلر (به ترتیب 87/0درصد و 84/1درصد وزن خشک برگ و شاخساره) را نشان داد. درمجموع به نظر می‌رسد ژنوتیپ GT01 و رقم شاهرودی به ترتیب از بیشترین و کمترین توانایی در کاهش عوارض ناشی از مسمومیت کلر را داشتند. نتایج این تحقیق وجود اختلاف در واکنش به تنش شوری در بین ژنوتیپهای بومی انگور گونۀ وینیفرا را تأیید می‌کند.
علوم میوه
مصطفی قاسمی؛ کاظم ارزانی؛ عباس یداللهی؛ حسین حکم آبادی
چکیده
این پژوهش بهمنظور بررسی اثر تنش خشکی روی رشد و غلظت عناصر معدنی برگ و ریشۀ چهار پایۀ دانهالی پسته شامل بادامی ریز زرند، قزوینی، سرخس و بنه انجام شد. تیمارهای آبیاری شامل 100 درصد نیاز آبی گیاه (شاهد)، 65 درصد نیاز آبی گیاه (تنش متوسط) و 30 درصد نیاز آبی گیاه (تنش شدید) بودند که 75 روز روی دانهال‌های چهار‌ماهۀ پسته اعمال شدند. در انتهای ...
بیشتر
این پژوهش بهمنظور بررسی اثر تنش خشکی روی رشد و غلظت عناصر معدنی برگ و ریشۀ چهار پایۀ دانهالی پسته شامل بادامی ریز زرند، قزوینی، سرخس و بنه انجام شد. تیمارهای آبیاری شامل 100 درصد نیاز آبی گیاه (شاهد)، 65 درصد نیاز آبی گیاه (تنش متوسط) و 30 درصد نیاز آبی گیاه (تنش شدید) بودند که 75 روز روی دانهال‌های چهار‌ماهۀ پسته اعمال شدند. در انتهای آزمایش، مقدار عناصر غذایی در برگ و ریشۀ گیاهان بررسی شد. نتایج نشان داد که تنش خشکی تأثیرات معناداری روی بیومس و وضعیت مواد معدنی برگ و ریشۀ پایههای مطالعه‌شده داشت. از نظر وزن خشک ساقه، ریشه و برگ، پایههای بنه و بادامی ریز زرند کمتر تحت‌تأثیر خشکی قرار گرفتند. پایۀ بنه بیشترین مقدار عناصر فسفر و منگنز برگ و فسفر، پتاسیم و کلسیم ریشه را در شرایط تنش آبی نشان داد. پایۀ بادامی ریز زرند نیز بیشترین مقدار منیزیم برگ و ریشه را در شرایط تنش آبی داشت. پایۀ قزوینی بیشترین مقدار ازت، پتاسیم و مس برگ و آهن، مس و روی ریشه را در شرایط تنش آبی داشت. پایۀ سرخس نیز بیشترین مقادیر آهن برگ و ازت و منگنز ریشه را در شرایط تنش خشکی نشان داد. براساس نتایج میتوان نتیجه گرفت تنش خشکی تأثیرات منفی بر پایههای دانهالی پسته داشت و پایۀ بنه و بادامی ریز زرند نسبت به سایر پایهها مقاومت بیشتری به تنش خشکی نشان دادند.
رقیه جوانپور؛ رضا صالحی محمدی؛ میثم نژاد صاحبی؛ سید جواد موسوی زاده
چکیده
بهمنظور بررسی عملکرد کمّی و کیفی سه تودۀ محلی خربزه (Cucumis melo gr. Inodorus) به نام‌های زردجلال، آناناسی و خاتونی پژوهشی در قالب بلوکهای کامل تصادفی با 16 تیمار و سه تکرار در مزرعۀ تحقیقاتی جهاد دانشگاهی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران انجام شد. پنج رقم کــــدوی هیبرید تجاری به نام‌های Ace، Shintozwa، ShintoHongto، Zuktozwa و Ferro-RZ به‌عنوان پایه ...
بیشتر
بهمنظور بررسی عملکرد کمّی و کیفی سه تودۀ محلی خربزه (Cucumis melo gr. Inodorus) به نام‌های زردجلال، آناناسی و خاتونی پژوهشی در قالب بلوکهای کامل تصادفی با 16 تیمار و سه تکرار در مزرعۀ تحقیقاتی جهاد دانشگاهی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران انجام شد. پنج رقم کــــدوی هیبرید تجاری به نام‌های Ace، Shintozwa، ShintoHongto، Zuktozwa و Ferro-RZ به‌عنوان پایه استفاده شدند. هر تودۀ زردجلال، آناناسی و خاتونی غیرپیوندی نیز به‌منزلۀ شاهد در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که اثرات پایه و پیوندک بر بسیاری از صفات کمّی و کیفی از نظر آماری معنادار بود. براساس نتایج بهدستآمده، تودۀ زردجلال روی پایۀ Zuktozwa با 76/4 عدد، بیشترین تعداد میوه در بوته را ثبت کرد. این درحالی است که تودۀ زردجلال روی پایۀ Shintozwa تعداد میوۀ بازارپسند بیشتر (16/3 عدد) و عملکرد تک‌بوتۀ بالاتری (44/8 کیلوگرم) را نسبت به سایر توده‌ها و پایهها نشان داد. تودۀ آناناسی روی پایۀ Zuktozwa بیشترین قطر محل پیوند، قطر پایه و قطر پیوندک را داشت. تودۀ زردجلال و آناناسی روی پایۀ Zuktozwa با 89/12 و 72/12 درصد، بیشترین مادۀ خشک اندام هوایی را تولید کرد. تودۀ آناناسی روی پایۀ Zuktozwa با 86/11درصد، مادۀ خشک میوۀ بالاتری داشت. قطر حفرۀ بذری در میوه‌های تودۀ زردجلال پیوند‌شده روی پایۀ Zuktozwa با 5/9 میلی‌متر بیشتر از سایر توده‌ها و پایهها بود. تودۀ آناناسی روی پایۀ Zuktozwa از طول میوه، قطر میوه و قطر گوشت کمتری برخوردار بود. تودۀ آناناسی پیوند‌شده روی پایۀ Zuktozwa با 11 واحد بریکس، شیرین‌ترین میوه‌ها را تولید کرد.
حامد بلانیان؛ محمدرضا فتاحی مقدم؛ علی عبادی؛ داراب حسنی
چکیده
ازدیاد غیرجنسی یکی از بزرگترین مشکلات تولید گردو در ایران است. این آزمایش به منظور بررسی اثرات فیزیولوژیک پایه مانند علفی یا چوب نرم بودن و وجود برگ روی آن بر ریز شاخه پیوندی گردو صورت گرفت که در آن پیوندک های 5/2-5/1 سانتیمتری گردو روی پایه های گردوی چند هفته ای علفی و چوب نرم با یا بدون برگ و در شرایط کنترل شده پیوند گردیدند. نتایج نشان ...
بیشتر
ازدیاد غیرجنسی یکی از بزرگترین مشکلات تولید گردو در ایران است. این آزمایش به منظور بررسی اثرات فیزیولوژیک پایه مانند علفی یا چوب نرم بودن و وجود برگ روی آن بر ریز شاخه پیوندی گردو صورت گرفت که در آن پیوندک های 5/2-5/1 سانتیمتری گردو روی پایه های گردوی چند هفته ای علفی و چوب نرم با یا بدون برگ و در شرایط کنترل شده پیوند گردیدند. نتایج نشان داد که به طور کلی وجود برگ روی پایه تاثیر منفی بر میزان گیرایی داشته است. میانگین گیرایی در پایه های بدون برگ و برگدار به ترتیب 56 و 48 درصد بود. اختلاف معنی داری بین پایه های علفی و چوب نرم نیز دیده شد، به نحوی که پایه های چوب نرم با میانگین 56% دارای گیرایی بیشتری نسبت به پایه های علفی با 46% بودند. اثر متقابل بین نوع پایه و وجود برگ نیز مشاهده شد به نحوی که برگ در پایه های علفی باعث افزایش گیرایی ولی در پایه های چوب نرم تاثیر منفی بر گیرایی داشت. تاثیر منفی برگ در پایه های چوب نرم تا حدی بود که گیرایی را از 73% در پایه های بی برگ به 43% در پایه های برگ دار کاهش داد. وجود برگ بر زمان لازم برای گیرایی تاثیر معنی داری نداشت ولی در پایه های علفی گیرایی در زمان کمتری نسبت به پایه های چوب نرم صورت گرفت. اندازه گیری میزان قند های محلول در محل پیوند در پایه نشان داد که میزان کربوهیدراتها در پایه های چوب نرم در مقایسه با پایه های علفی و همچنین در پایه های برگدار نسبت به پایه های بی برگ بالاتر بود در صورتی که گیرایی از رابطه فوق تبعیت نکرد. این مسئله می تواند بیانگر تاثیر احتمالی عوامل دیگری علاوه بر کربوهیدرات ها باشد که توسط برگهای مسن تر یا جوانتر در پایه های چوب نرم و علفی ساخته شده و به محل پیوند منتقل می گردند که می توانند گیرایی و رشد بعدی پیوندک ها را تحت تاثیر خود قرار دهند. گیاهان پیوندی تا یک سال پس از آزمایش از زنده مانی و رشد مطلوبی برخوردار بوده اند.
امیر رحمتیان؛ مجتبی دلشاد؛ رضا صالحی محمدی؛ مسعود موسوی رحیمی
چکیده
رشد، عملکرد و خصوصیات کیفی میوه‌ی گیاهان گوجه‌فرنگی گلخانه‌ای رقم سیندا به صورت غیر پیوندی و پیوندی روی پایه کینگ‌کنگ و روی ریشه‌ی خودی، با دو روش تربیت تک‌ساقه و دو‌ساقه همراه با دو سطح تنک میوه: 1) خوشه‌های بدون تنک میوه، 2) تنک خوشه‌ها تا 5 میوه با یکدیگر مقایسه گردید. سرعت رشد گیاه، سرعت رشد نسبی، میزان فتوسنتز خالص، شاخص سطح ...
بیشتر
رشد، عملکرد و خصوصیات کیفی میوه‌ی گیاهان گوجه‌فرنگی گلخانه‌ای رقم سیندا به صورت غیر پیوندی و پیوندی روی پایه کینگ‌کنگ و روی ریشه‌ی خودی، با دو روش تربیت تک‌ساقه و دو‌ساقه همراه با دو سطح تنک میوه: 1) خوشه‌های بدون تنک میوه، 2) تنک خوشه‌ها تا 5 میوه با یکدیگر مقایسه گردید. سرعت رشد گیاه، سرعت رشد نسبی، میزان فتوسنتز خالص، شاخص سطح برگ، نسبت سطح برگ، نسبت وزن برگ، وزن ویژه‌ی برگ، سرعت توسعه برگ و سطح ویژه‌ی برگ همراه با صفات کیفی میوه شامل طول، قطر و وزن تک میوه، pH عصاره‌ی میوه، میزان اسید قابل تیتراسیون، ویتامین ث، شاخص‌های رنگ میوه (L*,a*، هیو و کروما) و عملکرد میوه مورد اندازهگیری قرار گرفتند. پیوند و روش تربیت اثر معنیداری روی اغلب صفات مورد بررسی داشتند. عملکرد گیاهان گوجه فرنگی پیوندی روی پایهی کینگ‌کنگ 27% (59/4 کیلوگرم در بوته) و در گیاهان دوساقه‌ای 32% (45/4 کیلوگرم در بوته) افزایش یافت. همچنین سرعت رشد محصول در گیاهان دوساقه‌ای و گیاهان گوجه‌فرنگی پیوندی روی پایهی کینگ‌کنگ افزایش نشان داد. با بررسی توزیع ماده‌ی خشک بین اندام‌های مختلف گیاه تحت تأثیر پیوند و روش تربیت، نتایج نشان دادند که بیشترین ماده‌ی خشک به میوه‌ی گیاهان پیوندی روی پایهی کینگ‌کینگ (57/54%) و همچنین گیاهان تک ساقه‌ای (47/50%) تخصیص یافت. مطابق با نتایج، کاربرد تکنیک‌های تربیت بوته و پیوند، میتواند موجب بهبود رشد و عملکرد در گیاه گوجه فرنگی گلخانه‌ای گردد.
مرضیه اتحادپور؛ محمدرضا فتاحی مقدم؛ ذبیح اله زمانی
چکیده
امروزه آلو یکی از درختان میوه مهم در بسیاری از کشورهای جهان میباشد. آگاهی از تنوع ژنتیکی ژرم‌پلاسم‌های موجود امکان انتخاب والدین در بهبود برنامه‌های اصلاحی را فراهم می‌کند. جهت ارزیابی تنوع ژنتیکی و مشخص نمودن روابط ژنتیکی بین ژنوتیپهای آلوی ایران (رامسر، کرج و مشهد) و ژنوتیپهای تجاری موجود در مرکز تحقیقات گروه علوم باغبانی ...
بیشتر
امروزه آلو یکی از درختان میوه مهم در بسیاری از کشورهای جهان میباشد. آگاهی از تنوع ژنتیکی ژرم‌پلاسم‌های موجود امکان انتخاب والدین در بهبود برنامه‌های اصلاحی را فراهم می‌کند. جهت ارزیابی تنوع ژنتیکی و مشخص نمودن روابط ژنتیکی بین ژنوتیپهای آلوی ایران (رامسر، کرج و مشهد) و ژنوتیپهای تجاری موجود در مرکز تحقیقات گروه علوم باغبانی دانشگاه تهران و همچنین نمونه میروبالان از هشت نشانگر ریزماهواره استفاده شد. این نشانگرها تعداد 68 آلل در مجموع هشت جایگاه ریزماهواره در ژنوتیپهای مورد بررسی تولید کردند. مکان‌های ریزماهواره UDA-005 و UDP98410 با 12 آلل بیشترین و مکان ریزماهواره CPSCT026 با چهار آلل کمترین تعداد آلل را در بین نشانگرها تولید کردند. میانگین تعداد آلل‌های مؤثر (ne) 1/4 با حداکثر 6/6 آلل در مکان ریزماهواره UDA-005 و حداقل 7/2 درASSR71 بود. میانگین هتروزیگوتی مورد انتظار در بین مکان‌ها 73/0 بود که از 58/0 در ASSR71 تا 86/0 در مکان ریزماهواره UDA-005 متفاوت بود. میانگین هتروزیگوتی مشاهده شده 49/0 بود که از 34/0 در UDP98410 تا 71/0 در مکان ASSR72 متغیر بود. میانگین شاخص جریان ژنی (Nm) در بین همه مکان‌ها 22/1 بود که نشان می‌دهد مبادله مواد ژنتیکی (بذر، گرده و غیره) بین محل‌های جغرافیایی مورد نظر انجام شده است. محتوای اطلاعات چندشکلی در بین ژنوتیپهای مورد بررسی از 52/0 تا 80/0 با میانگین 69/0 ارزیابی شد که هتروزیگوتی بالا را در بین ژنوتیپهای آلو نشان داد. گروه‌بندی نمونه‌ها از روش تجزیه خوشه‌ای بر اساس ضریب تشابه SMC انجام شد و دندروگرام با استفاده از روش Unweighted Paired Group Method of Arithmetic Means رسم گردید. گروه‌بندی ژنوتیپها با مناطق جغرافیایی مطابقت نداشت به طوریکه آلوهای مناطق متفاوت در گروه‌های ژنتیکی مجاور هم قرار گرفتند ولی تفاوت مشخصی بین ژنوتیپهای هگزاپلوئید و دیپلوئید مشاهده شد به گونه‌ای که ژنوتیپهای هگزاپلوئید در فاصله 66/0 از بقیه ژنوتیپها جدا شدند و در یک گروه قرار گرفتند. بر اساس نتایج حاصل از ماتریس تشابه کمترین تشابه ژنتیکی (506/0) و بیشترین آن (92/0) و متوسط تشابه بین کل ژنوتیپ ها 77/0 بود که با متوسط تشابه گزارشات قبلی در ژنوتیپهای مشابه با استفاده از دیگر نشانگرها (71/0) مطابقت نشان داد.
رضا صالحی؛ عبدالکریم کاشی؛ جانگ میانگ لی؛ مصباح بابالار؛ مجتبی دلشاد؛ سانگ گیو لی؛ یون چان هاح
دوره 41، شماره 1 ، تیر 1389
چکیده
اثر سه رقم کدوی تجاری’ ایس‘،’ شینتوزا‘ و ’شینتوهونگتو‘ به عنوان پایه، بر زنده‌مانی و رشد اولیه گیاهچههای خربزه رقم ’خاتونی‘ و طالبی رقم ’سمسوری‘ در شرایط گلخانه‌ای در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار مورد تحقیق قرار گرفت. همه پایهها سازگاری و گیرایی بالایی (بیش از 97%) نسبت به پیوند خربزه و طالبی از خود نشان ...
بیشتر
اثر سه رقم کدوی تجاری’ ایس‘،’ شینتوزا‘ و ’شینتوهونگتو‘ به عنوان پایه، بر زنده‌مانی و رشد اولیه گیاهچههای خربزه رقم ’خاتونی‘ و طالبی رقم ’سمسوری‘ در شرایط گلخانه‌ای در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار مورد تحقیق قرار گرفت. همه پایهها سازگاری و گیرایی بالایی (بیش از 97%) نسبت به پیوند خربزه و طالبی از خود نشان دادند. فعالیت ریشه (غلظت فورمازان سنتز شده در گرم ماده خشک در ساعت) گیاهان پایه 3-2 برابر پیوندک‌ها بود. همچنین تعداد دستجات آوندی پایهها به جز در مورد رقم ’شینتوزا‘ بیشتر از پیوندک‌ها بود. صفات فعالیت ریشه، طول ساقه اصلی، قطر ساقه پایه، محتوای کلروفیل برگ و وزن تر اندام‌های هوایی در سطح 1% و صفات قطر ساقه پیوندک، تعداد برگ، سطح برگ و وزن تر ریشه در سطح 5% معنیدار شدند. اثر تیمارها روی وزن خشک اندام‌های هوایی و ریشه معنیدار نبود. در اکثر صفات رشد، گیاهان پیوندی برتر از غیرپیوندی بودند. در بین گیاهان پیوندی، اثر پایهها روی صفات رشد مورد ارزیابی، بسیار نزدیک به هم و مشابه بود، لذا میتوان همه پایههای مورد آزمایش در این تحقیق را سازگار با پیوند خربزه و طالبی ایرانی پیشنهاد نمود.
کاظم ارزانی؛ حسن خوش قلب
دوره 40، شماره 2 ، شهریور 1388
چکیده
با هدف بررسی استقرار و سازگاری اولیه برخی ارقام جدید گلابی آسیایی (Pyrus serotina Rehd.) در ایران، خصوصیات رویشی و فیزیولوژیکی 9 رقم گلابی آسیایی به نام‌های ‘KS6’، ‘KS7’، ‘KS8’، ‘KS9’، ‘KS10’، ‘KS11’،‘KS12’ ، ‘KS13’ و ‘KS14’ و رقم تجاری گلابی اروپایی (Pyrus communis L.) ایران با نام ”شاه‌میوه“ (شاهد) در شرایط آب و هوایی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس ...
بیشتر
با هدف بررسی استقرار و سازگاری اولیه برخی ارقام جدید گلابی آسیایی (Pyrus serotina Rehd.) در ایران، خصوصیات رویشی و فیزیولوژیکی 9 رقم گلابی آسیایی به نام‌های ‘KS6’، ‘KS7’، ‘KS8’، ‘KS9’، ‘KS10’، ‘KS11’،‘KS12’ ، ‘KS13’ و ‘KS14’ و رقم تجاری گلابی اروپایی (Pyrus communis L.) ایران با نام ”شاه‌میوه“ (شاهد) در شرایط آب و هوایی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس مورد ارزیابی قرار گرفت. این ارقام برروی پایههای بذری گلابی اروپایی پیوند و خصوصیات رویشی و روند جذب عناصر غذایی نهالهای حاصل در طول 2 فصل رویشی کامل اندازهگیری شد. در تمام ارقام بیش از 80% از پیوندها موفق و میزان زنده‌مانی نهالهای پیوندی در طول 2 سال آزمایش 100% بود. در سال اول و دوم، طول رشد پیوندک، تعداد و سطح برگ و سطح مقطع تنه در ارقام مورد آزمایش متفاوت و معنیدار بود. در پایان سال اول ارقام ”شاه‌میوه“،‘KS7’ و ‘KS11’ به ترتیب بالاترین طول رشد، سطح مقطع تنه و تعداد و سطح برگ را دارا بودند. ”شاه‌میوه“ در پایان سال اول بالاترین مقدار رشد مطلق را دارا بود و در ارقام آسیایی از نظر این صفت اختلاف معنیداری وجود نداشت اما در نهالهای 2 ساله، مقدار رشد مطلق در تمام ارقام آسیایی بیشتر از ”شاه‌میوه“ بود. غلظت عناصر غذایی شامل ازت، فسفر، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، روی و منگنز در ارقام مختلف تفاوت معنیداری را نشان داد و ارقام آسیایی کارایی جذب مناسبی را برروی پایههای گلابی اروپایی داشتند. بیشترین غلظت ازت، فسفر و پتاسیم به ترتیب در ارقام ‘KS9’، ‘KS12’ و ‘KS6’ و کمترین غلظت این عناصر به ترتیب در ارقام ”شاه‌میوه“ و ‘KS7’ مشاهده شد. کلسیم و منیزیم در رقم ”شاه‌میوه“ کمترین و منگنز در این رقم بیشترین مقدار بود. در این پژوهش مشخص شد پیوندک‌های ارقام گلابی آسیایی گیرایی و رشد مناسبی روی پایة‌های گلابی اروپایی در اقلیم تهران داشتند و پس از استقرار کامل خصوصیات رشدی و کارایی جذب عناصر مناسبی را نسبت به شاهد دارا بودند.
