سید نجم الدین مرتضوی؛ لطافت مرادی
چکیده
به منظور ارزیابی اثر سالیسیلیکاسید و هیومیکاسید بر برخی از ویژگیهای مورفوفیتوشیمیایی سرخارگل، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. عامل اول سالیسیلیکاسید در چهار سطح (صفر، 100، 200 و400 میلیگرم برلیتر) و عامل دوم هیومیکاسید در چهار سطح (صفر، 100، 200 و400 میلیگرم برلیتر) بودند. نتایج ...
بیشتر
به منظور ارزیابی اثر سالیسیلیکاسید و هیومیکاسید بر برخی از ویژگیهای مورفوفیتوشیمیایی سرخارگل، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. عامل اول سالیسیلیکاسید در چهار سطح (صفر، 100، 200 و400 میلیگرم برلیتر) و عامل دوم هیومیکاسید در چهار سطح (صفر، 100، 200 و400 میلیگرم برلیتر) بودند. نتایج نشان داد مصرف سالیسیلیکاسید به طور معنیداری ارتفاع گیاه، تعداد شاخه جانبی، محتوای نسبی آب برگ، فنول و فلاونونید را افزایش و باعث کاهش نشت یونی برگ شد. مصرف هیومیکاسید به طور معنیداری در سطح آماری 1 درصد باعث افزایش ارتفاع گیاه، تعداد شاخههایجانبی، کلروفیل کل، محتوای نسبی آب برگ، فنل و فلاونوئید و کاهش نشت یونی برگ شد. نتایج پژوهش نشان داد که تیمار 400 میلیگرم بر لیتر سالیسیلیکاسید به همراه 100 میلیگرم بر لیتر هیومیکاسید موجب بهبود صفات اندازهگیریشده گردید.
شیرین رحمن زاده ایشکه؛ حبیب شیرزاد؛ زهرا توفیقی؛ محمد فتاحی
چکیده
امروزه تلاشهای زیادی در سطح جهان برای یافتن روشهای جایگزین در کنترل ضایعات پس از برداشت محصولات باغبانی صورت می‌گیرد. در پژوهش حاضر اثر غلظتهای مختلف ملاتونین (001/0، 01/0 و 1/0 میلیمولار) بر افزایش عمر انباری تمشک مورد بررسی قرار گرفت. میوهها پس از 5 دقیقه غوطهوری در سردخانهای با دمای 1±4 درجهسلسیوس و رطوبت نسبی ...
بیشتر
امروزه تلاشهای زیادی در سطح جهان برای یافتن روشهای جایگزین در کنترل ضایعات پس از برداشت محصولات باغبانی صورت می‌گیرد. در پژوهش حاضر اثر غلظتهای مختلف ملاتونین (001/0، 01/0 و 1/0 میلیمولار) بر افزایش عمر انباری تمشک مورد بررسی قرار گرفت. میوهها پس از 5 دقیقه غوطهوری در سردخانهای با دمای 1±4 درجهسلسیوس و رطوبت نسبی 95-90 درصد به مدت 9 روز نگهداری شدند. نتایج نشان داد که بالاترین میزان pH و TSS در تیمار شاهد روز نهم و TA در تیمار 001/0 میلیمولار در روز سوم مشاهده شد که مقادیر آنها به ترتیب برابر با 63/3، 62/0 میلیگرم اسیدسیتریک در 100 میلیلیتر آب میوه و 31/16 درجه بریکس بود. بیشترین میزان فنل و فلاونوئید کل به ترتیب با مقادیر 37/25 میلیگرم اسیدگالیک در 100 میلیلیتر آب میوه در غلطت 001/0 میلی مولار ملاتونین و 60/9 میلیگرم کوئرستین در 100 میلی لیتر آب میوه در غلظت 1/0 میلی مولار ملاتونین در روز سوم مشاهده شد. همچنین نتایج تجزیه به عامل دادهها نیز موید این امر بود که دو عامل PC1 (64 درصد) و PC2 (8/14 درصد) بیشترین نقش را در دستهبندی تیمارها داشتهاند. به طور کلی نتایج این پژوهش نشان داد که تیمار 001/0 میلیمولار ملاتونین میتواند، به عنوان یک ترکیب طبیعی سازگار با محیط زیست و انسان ضمن حفظ ارزش تغذیه‌ای تمشک برداشت شده، به افزایش عمر انباری و کاهش ضایعات آن کمک کند.
علی صفری؛ سعید ریزی؛ نعمت الله اعتمادی؛ علی نیکبخت؛ عبدالرحمان محمدخانی؛ افسانه بدل زاده
چکیده
به منظور بررسی اثر سطوح مختلف نیتروژن و فسفر بر برخی صفات فیزیولوژیکی و ریخت شناسی گیاه علف طلایی (Solidago canadensis L.) آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد اجرا شد. کود نیتروژن در چهار سطح (صفر، 50، 100 و 150 کیلوگرم در هکتار کود اوره) به عنوان فاکتور اصلی و کود فسفر در سه سطح ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر سطوح مختلف نیتروژن و فسفر بر برخی صفات فیزیولوژیکی و ریخت شناسی گیاه علف طلایی (Solidago canadensis L.) آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد اجرا شد. کود نیتروژن در چهار سطح (صفر، 50، 100 و 150 کیلوگرم در هکتار کود اوره) به عنوان فاکتور اصلی و کود فسفر در سه سطح (0، 50 و 100 کیلوگرم در هکتار کود سوپر فسفات تریپل) به عنوان فاکتور فرعی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد سطوح مختلف نیتروژن، فسفر و اثر برهمکنش آنها بر وزن تر و خشک اندام هوایی، سطح برگ، زمان گلدهی، دورهی گلدهی و میزان فلاونوئید گل معنیدار بود. افزایش نیتروژن و فسفر باعث زود گلدهی و افزایش طول دوره گلدهی در گیاهان تحت تیمار شد، به طوری که دورهی گلدهی و زودترین زمان گلدهی آنها در تیمار 150 کیلوگرم در هکتار نیتروژن و با 100 کیلوگرم در هکتار فسفر مشاهده شد. در مجموع، به منظور دستیابی به حداکثر شاخصهای رشد در شرایط مشابه، کاربرد 150 کیلوگرم در هکتار نیتروژن همراه با 100 کیلوگرم در هکتار فسفر برای پرورش گیاه علف طلایی به عنوان گیاهی زینتی-دارویی توصیه میگردد.
مهرناز حاتمی؛ پریسا خانی زاده؛ فائزه السادات ابطحی؛ پیمان عباس زاده دهجی
چکیده
کاربرد باکتریهای محرک رشد موجب تحریک متابولیسم و فرایند‌های متابولیکی در جهت افزایش کارایی گیاهان می-شوند. این مطالعه با هدف بررسی اثر هیدروپرایمینگ بذر و تلقیح باکتریهای محرک رشد سویه‌های فلورسنس و پوتیدا به خاک به عنوان محرک زیستی بر برخی صفات فیزیولوژیکی گیاه دارویی بادرنجبویه (Melissa officinalis) انجام شد. این آزمایش به صورت فاکتوریل ...
بیشتر
کاربرد باکتریهای محرک رشد موجب تحریک متابولیسم و فرایند‌های متابولیکی در جهت افزایش کارایی گیاهان می-شوند. این مطالعه با هدف بررسی اثر هیدروپرایمینگ بذر و تلقیح باکتریهای محرک رشد سویه‌های فلورسنس و پوتیدا به خاک به عنوان محرک زیستی بر برخی صفات فیزیولوژیکی گیاه دارویی بادرنجبویه (Melissa officinalis) انجام شد. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در شرایط گلخانه و آزمایشگاه گروه گیاهان دارویی دانشگاه اراک انجام شد. فاکتور اول هیدروپرایمینگ در زمان‌های مختلف (12، 24، 48 و 72 ساعت)، و فاکتور دوم دو سویه باکتری (فلورسنس و پوتیدا)، شاهد (بدون تلقیح) بود. نتایج نشان داد که هیدروپرایمینگ بذر در زمان‌های مختلف و باکتریهای محرک رشد موجب افزایش رنگیزه-های فتوسنتزی، فنل، فلاونوئیدکل، درصد و عملکرد اسانس شد. همچنین هیدروپرایمینگ به مدت 48 ساعت به همراه باکتری پوتیدا، منجر به افزایش چشمگیر میزان فلاونوئید شد و در مدت 12 ساعت به همراه باکتری فلورسنس اثر معنی داری بر مقدار فنل داشت. با توجه به نتایج مثبت و افزایشی باکتری‌ها بر شاخصهای مورد بررسی گیاه دارویی بادرنجبویه، میتوان گفت باکتریهای بکار رفته در این تحقیق می‌توانند بهعنوان یک جایگزین مناسب برای کود شیمیایی ضمن کاهش مصرف کودهای شیمیایی، تضمین‌کننده تولید گیاهان دارویی عاری از مواد شیمیایی باشند.
محمدامین میرزاابوالقاسمی؛ میترا اعلایی؛ عزیزاله خیری؛ زهرا قهرمانی
چکیده
به منظور ارزیابی تأثیر گاما آمینو بوتیریک اسید و اسپرمین بر برخی از ویژگیهای مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گل محمدی، آزمایشی بر پایهی طرح کاملا تصادفی در بهار و تابستان 1396 در دانشگاه زنجان در سه تکرار انجام گرفت. تیمارهای آزمایش شامل سه غلظت محلولپاشی گاما آمینو بوتیریک اسید (یک، پنج و 10 میلیمولار) و سه غلظت اسپرمین ( نیم، یک ...
بیشتر
به منظور ارزیابی تأثیر گاما آمینو بوتیریک اسید و اسپرمین بر برخی از ویژگیهای مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گل محمدی، آزمایشی بر پایهی طرح کاملا تصادفی در بهار و تابستان 1396 در دانشگاه زنجان در سه تکرار انجام گرفت. تیمارهای آزمایش شامل سه غلظت محلولپاشی گاما آمینو بوتیریک اسید (یک، پنج و 10 میلیمولار) و سه غلظت اسپرمین ( نیم، یک و 5/1 میلیمولار) بودند. صفات مورد ارزیابی شامل صفات مورفولوژیکی (ارتفاع گیاه، تعداد گل، تعداد شاخه گلدهنده، قطر سایه انداز گیاه، متوسط تعداد گل در شاخه، وزن خشک گلبرگ) و صفات فیزیولوژیکی (کلروفیل کل، کلروفیلa، کلروفیل b، کاروتنوئید، فلاونوئید برگ و گلبرگ و فعالیت آنزیم پراکسیداز) بودند. نتایج نشان داد همه صفات، به جزء ارتفاع گیاه، قطر سایه انداز گیاه و شمار شاخههای گلدهنده در مقایسه با شاهد دارای تفاوت معنیدار بودند. بر اساس نتایج غلظت پنج میلیمولار گاما آمینو بوتیریک اسید و غلظت یک میلیمولار اسپرمین باعث بهبود صفات مورفوفیزیولوژیکی در مرحله زایشی شدند.
علی حیدرزاده؛ سید علی محمد مدرس ثانوی؛ علی مختصی بیدگلی
چکیده
بهمنظور ارزیابی تأثیر سطوح مختلف نیتروژن روی صفات کمی و کیفی گیاه دارویی زرین گیاه (Dracocephalum kotschyi Boiss)، آزمایشی در سال زراعی 1397-1396 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه تربیت مدرس به مرحله اجرا در آمد. این آزمایش در قالب بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای مورد بررسی شامل سطوح کودی صفر، 50، 100، 150، 200، 250، 300 و 350 کیلوگرم نیتروژن در ...
بیشتر
بهمنظور ارزیابی تأثیر سطوح مختلف نیتروژن روی صفات کمی و کیفی گیاه دارویی زرین گیاه (Dracocephalum kotschyi Boiss)، آزمایشی در سال زراعی 1397-1396 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه تربیت مدرس به مرحله اجرا در آمد. این آزمایش در قالب بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای مورد بررسی شامل سطوح کودی صفر، 50، 100، 150، 200، 250، 300 و 350 کیلوگرم نیتروژن در هکتار بود. از اوره به عنوان کود نیتروژن و از نشاء زرین گیاه اکوتیپ فریدونشهر برای کشت استفاده شد. نتایج نشان داد که بیشترین ارتفاع (63/29 سانتیمتر) از کاربرد 6/132 کیلوگرم نیتروژن در هکتار بهدست آمد. بیشترین وزن تر کل با 2966 کیلوگرم در هکتار با کاربرد 8/126 کیلوگرم نیتروژن در هکتار حاصل شد. بیشترین وزن تر ساقه و برگ بهترتیب با کاربرد 69/112 و 69/162 کیلوگرم نیتروژن در هکتار مشاهده شد. کاربرد 69/112 کیلوگرم در هکتار نیتروژن بیشترین فلاونوئید کل (69/7 میکرومول بر گرم وزن تر برگ) را داشت و بیشترین عملکرد اسانس از کاربرد 5/126 کیلوگرم نیتروژن در هکتار بهدست آمد. بهخاطر اینکه هدف از کشت گیاهان اسانسدار، تولید عملکرد اسانس بیشتری میباشد لذا مقدار نیتروژن توصیهشده برای زرین گیاه برای دستیابی به حداکثر عملکرد اسانس، 5/126 کیلوگرم در هکتار میباشد.
مصباح بابالار؛ سعیده محتشمی؛ لیلا تبریزی؛ وحید روشن؛ حسین محمدی
چکیده
جهت ارزیابی تأثیر سطوح مختلف سولفات آمونیوم بر شاخصهای رشد و فیتوشیمیایی گیاه مرزه تابستانه رقم ساترن (Satureja hortensis L. cv. Saturn)، آزمایشی بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با 5 تیمار و 3 تکرار به اجرا درآمد. تیمارها شامل پنج سطح مختلف سولفات آمونیوم (شاهد (عدم مصرف)، 40، 60، 80 و 100 کیلوگرم در هکتار) بود که بهصورت سرک در مرحله گلدهی کامل اعمال ...
بیشتر
جهت ارزیابی تأثیر سطوح مختلف سولفات آمونیوم بر شاخصهای رشد و فیتوشیمیایی گیاه مرزه تابستانه رقم ساترن (Satureja hortensis L. cv. Saturn)، آزمایشی بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با 5 تیمار و 3 تکرار به اجرا درآمد. تیمارها شامل پنج سطح مختلف سولفات آمونیوم (شاهد (عدم مصرف)، 40، 60، 80 و 100 کیلوگرم در هکتار) بود که بهصورت سرک در مرحله گلدهی کامل اعمال گردید. بوته‌های مربوط به هر تیمار برداشت شدند و صفات مورد بررسی شامل صفات مورفولوژیک (ارتفاع گیاه، تعداد شاخههای جانبی، عرض بوته، قطر ساقه، طول میانگرهها)، عملکرد ماده خشک، فعالیت آنتیاکسیدانی، میزان ترکیبات فنلی، میزان رزمارینیک اسید و کارواکرول اندازهگیری شد. با افزایش سطوح مختلف سولفات آمونیوم، ارتفاع گیاه، تعداد شاخه جانبی، عرض بوته، قطر ساقه، طول میانگره و عملکرد ماده خشک و میزان ترکیبات فنلی افزایش معنیداری پیدا کرد. بیشترین میزان فعالیت آنتیاکسیدانی در تیمار 40 کیلوگرم مشاهده شد و با افزایش کاربرد سولفات آمونیوم کاهش یافت. بیشترین میزان رزمارینیک اسید (93/10 میلیگرم در گرم وزن خشک) در تیمار 80 کیلوگرم سولفات آمونیوم بود و کمترین میزان (85/6 میلیگرم در گرم وزن خشک) در تیمار شاهد اندازهگیری شد. بالاترین میزان کارواکرول (92/6 میلیگرم در گرم وزن خشک) در تیمار 80 کیلوگرم سولفات آمونیوم بهدست آمد و بعد از آن تیمارهای 40، 60 و 100 کیلوگرم در یک سطح قرار داشتند و کمترین میزان (5/5 میلیگرم) مربوط به تیمار شاهد بود. با توجه به نتایج بهدست آمده، تیمار 80 کیلوگرم در هکتار سولفات آمونیوم علاوه بر افزایش شاخصهای رشد و عملکرد، موجب افزایش میزان کارواکرول و رزمارینیک اسید گردید.
الهه بیانلو؛ میترا اعلایی؛ محسن ثانی خانی
چکیده
گیاه پروانش (Catharantus roseus L.) از تیره Apocynaceae جزو گیاهان بسیار ارزشمند زینتی- دارویی میباشد. بهمنظور مطالعه اثر گاما آمینوبوتریک اسید، هیومیک اسید و سالیسیلیک اسید بر برخی از ویژگیهای گیاه پروانش، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل گاما آمینوبوتریک اسید ...
بیشتر
گیاه پروانش (Catharantus roseus L.) از تیره Apocynaceae جزو گیاهان بسیار ارزشمند زینتی- دارویی میباشد. بهمنظور مطالعه اثر گاما آمینوبوتریک اسید، هیومیک اسید و سالیسیلیک اسید بر برخی از ویژگیهای گیاه پروانش، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل گاما آمینوبوتریک اسید (5/0، 75/0و 1 میلیمولار)، هیومیک اسید (50، 100و 150 میلیگرم بر لیتر) و سالیسیلیک اسید (5/0، 1 و 2 میلیمولار) بودند. همچنین گیاهان شاهد با آب مقطر تیمار شدند. نتایج نشان داد بیشترین ارتفاع گیاه، قطر ساقه و تعداد برگ در غلظت 5/0 میلیمولار گاما آمینوبوتریک اسید بهدست آمد که تفاوت معنیداری با تیمار شاهد داشت. کمترینتعداد روز تا گلدهی مربوط به تیمار 5/0 میلیمولار سالیسیلیک اسید بود. کاربرد برگی تیمار دو میلیمولار سالیسیلیک اسید تأثیر قابل توجهی در سطح احتمال یک درصد بر شاخصهای ارتفاع گیاه، قطر ساقه، میزان فنل و فعالیت آنزیم پراکسیداز و کاتالاز داشت. همچنین غلظت 150 میلیگرم بر لیتر هیومیک اسید موجب افزایش معنیدار صفات ارتفاع گیاه، قطر ساقه، روز تا گلدهی، فعالیت آنزیم‌های پراکسیداز و کاتالاز نسبت به تیمار شاهد شد. در بین تیمارها، غلظت 50 میلی گرم بر لیتر هیومیک اسید بیشترین تأثیر را بر مقدار فلاونوئید داشت. همچنین بیشترین فعالیت آنزیم کاتالاز در تیمار دو میلیمولار سالیسیلیک اسید و بیشترین فعالیت آنزیم پراکسیداز در تیمارهای یک میلیمولار گاما آمینوبوتریک اسید و دو میلیمولار سالیسیلیک اسید مشاهده شد. بنابراین استفاده از گاما آمینوبوتریک اسید، هیومیک اسید و سالیسیلیک اسید توانست موجب بهبود عملکرد و شاخصهای فیزیولوژیکی در گیاه پروانش گردد.
علوم گیاهان دارویی
مهران نوروزپور؛ ناصر زارع؛ رسول اصغری زکریا؛ پریسا شیخ زاده مصدق
چکیده
این تحقیق بهمنظور بررسی تأثیر نوع محیط کشت پایه و تنظیمکنندههای رشد گیاهی مختلف بر استقرار و رشد ریزنمونههای قرهقاط و میزان متابولیتهای ثانویه در شرایط کشت درونشیشهای انجام گردید. برای این منظور، ریزنمونههای تک‌گرهای و جوانههای انتهایی قرهقاط از مناطق جنگلی استان اردبیل تهیه و از طریق تیمار با ...
بیشتر
این تحقیق بهمنظور بررسی تأثیر نوع محیط کشت پایه و تنظیمکنندههای رشد گیاهی مختلف بر استقرار و رشد ریزنمونههای قرهقاط و میزان متابولیتهای ثانویه در شرایط کشت درونشیشهای انجام گردید. برای این منظور، ریزنمونههای تک‌گرهای و جوانههای انتهایی قرهقاط از مناطق جنگلی استان اردبیل تهیه و از طریق تیمار با محلول g/l3 بنومیل، محلول H2O2 (5%)، اتانول 70% و در نهایت محلول هیپوکلریتسدیم 5/2% با 10pH= بهمدت 12دقیقه به ترتیب ضدعفونی شدند. ریزنمونهها روی محیط کشتهای MS، AN و WPM حاوی mg/l1/0 NAA یا IBA و سطوح مختلف BAP، زآتین و TDZ کشت شدند. نتایج نشان داد که درصد ریزنمونههای رشد کرده و تعداد برگ در هر ریزنمونه به‌طور معنیداری تحت تأثیر نوع محیط کشت پایه، ترکیب هورمونی محیط کشت و اثر متقابل بین آنها قرار گرفت. تعداد برگ در هر ریزنمونه و رشد ریزنمونهها در محیط کشت MS به‌طور معنیداری بیشتر از محیط کشتهای پایه AN و WPM بود. بیشترین درصد ریزنمونههای رشد کرده و تعداد برگ در هر ریزنمونه در محیط کشت پایه MS حاوی (mg/l 1/0) IBA بههمراه 5/0 و 1 میلیگرم بر لیتر زآتین یا 5/0 میلیگرم بر لیتر BAP بهدست آمد.همچنین از نظر میزان متابولیتهای ثانویه بین تیمارهای مختلف اختلاف معنیداری وجود داشت. بیشترین میزان ترکیبات آنتوسیانینی و فلاونوئید بهترتیب در محیط کشت MS حاوی 2 میلیگرم برلیتر BAP و 1/0 میلیگرم برلیتر IBA و MS حاوی 2 میلیگرم بر لیتر TDZ و 1/0 میلیگرم بر لیتر NAA بهدست آمد.
علوم گیاهان دارویی
غلامرضا عبدی؛ مجید شکرپور؛ سید علیرضا سلامی؛ سینزیا مارگاریتا برتائه
چکیده
گیاهان دارویی منابع ارزشمند آنتیاکسیدانهای طبیعی از قبیل برخی ترپنوئیدها و ترکیبات فنلی هستند و دارای پتانسیل بالا بهعنوان جایگزینی مناسب برای آنتیاکسیدانهای سنتزی در کاهش استرس اکسیداتیو میباشند. دمنوش نعناعفلفلی (Mentha piperita) یکی از غنیترین منابع آنتیاکسیدان در دنیا بهشمار میآید. با استفاده از کمآبی ...
بیشتر
گیاهان دارویی منابع ارزشمند آنتیاکسیدانهای طبیعی از قبیل برخی ترپنوئیدها و ترکیبات فنلی هستند و دارای پتانسیل بالا بهعنوان جایگزینی مناسب برای آنتیاکسیدانهای سنتزی در کاهش استرس اکسیداتیو میباشند. دمنوش نعناعفلفلی (Mentha piperita) یکی از غنیترین منابع آنتیاکسیدان در دنیا بهشمار میآید. با استفاده از کمآبی میتوان خاصیت آنتیاکسیدانی این گیاه را تغییر داد. در این پژوهش، گیاهان نعناعفلفلی بهمدت چهار ماه در معرض سه سطح آبیاری (شاهد، تنش ملایم و شدید بهترتیب100، 75 و 50 درصد ظرفیتزارعی) قرار گرفتند. هر دو سطح تنش کمآبی، باعث کاهش معنیدار ارتفاع بوته، وزن تر و خشک برگ و طول و عرض برگ شد. همچنین در اثر تنش کمآبی، مقدار ترکیبهای فنولیک، میزان متابولیتهای ثانویه (فنل کل و فلاونوئید کل) و پتانسیل آنتیاکسیدانی نعناعفلفلی بهصورت معنیداری افزایش یافت. در بین دو سطح تنش مورد استفاده، تنش شدید تأثیر بیشتری را نشان داد. برخی از ترکیبهای فنولیک مانند کوئرستین، کومارین و لوتئولین فقط در شرایط تنش کمآبی شناسایی گردیدند. همچنین تنش کمآبی تغییر مقادیر برخی اسیدهای آمینه و اسیدهای چرب غیراشباع را بهدنبال داشت. درکل تنش کمآبی منجر به افزایش پتانسیل آنتیاکسیدانی عصاره آبی و برخی ترکیبهای فعال زیستی نعناعفلفلی گردید.
علوم میوه
فاطمه نظری؛ موسی رسولی؛ معصومه ملکی
چکیده
انگور (Vitis vinifera L.) ترکیبهای پاداکسندۀ (آنتیاکسیدان) بسیار سودمندی برای انسان دارد. متأسفانه اغلب ترکیبهای پاداکسنده مانند فلاونوئیدها در هنگام رسیدگی انگور کاهش مییابد. در این زمینه بررسی تیمار محرک (الیسیتور)هایی برای افزایش این ترکیب‌ها در هنگام مصرف لازم است. در این تحقیق تأثیر تیمار اسید سالیسیلیک در سه غلظت 0(شاهد)، 1/0 ...
بیشتر
انگور (Vitis vinifera L.) ترکیبهای پاداکسندۀ (آنتیاکسیدان) بسیار سودمندی برای انسان دارد. متأسفانه اغلب ترکیبهای پاداکسنده مانند فلاونوئیدها در هنگام رسیدگی انگور کاهش مییابد. در این زمینه بررسی تیمار محرک (الیسیتور)هایی برای افزایش این ترکیب‌ها در هنگام مصرف لازم است. در این تحقیق تأثیر تیمار اسید سالیسیلیک در سه غلظت 0(شاهد)، 1/0 و 1 میلیمولار بهصورت محلولپاشی روی برگ و میوۀ دو رقم انگور "شاهانی" (رنگ حبه سیاه) و "فخری" (رنگ حبه سبز) در دو مرحلۀ غورگی و رسیدگی رشد میوه بررسی شد. شاخص تشخیص مرحلۀ غورگی میزان اسیدیته و اندازۀ حبه و مرحلۀ رسیدگی، آبدار و شیرین بودن حبهها بود. این بررسی در سال 1392 روی تاکهای واقع در باغ "مرکز تحقیقات انگور ملایر" انجام شد. تاکهای مورد آزمایش ده ساله و نظام پرورشی آنها بهصورت کشت ردیفی و روش آبیاری قطرهای بود. این آزمایش در قالب طرح کامل تصادفی (CRD) با هفت تیمار و سه تکرار بود. نتایج نشان داد، بیشترین میزان کاروتنوئیدها در مرحلۀ غورگی در پوست میوۀ رقم "شاهانی" و "فخری" تیمارشده با غلظت 1/0 میلیمولار اسید سالیسیلیک به ترتیب با مقادیر 65/73 و 94/69 میلیگرم بر گرم وزن تر بود. نتایج مقایسۀ دو مرحلۀ رشدی همچنین نشان داد، بالاترین میزان آنتوسیانینها در مرحلۀ رسیدگی در پوست میوه و برگ رقم "شاهانی" تیمارشده با غلظت 1/0 میلیمولار اسید سالیسیلیک به ترتیب با مقادیر 21/3 و 343/2 میلیگرم بر گرم وزن تر بود. در سنجش میزان فلاونوئید کل نیز مشاهده شد، اثر افزایشی غلظت 1/0 میلیمولار اسید سالیسیلیک بر میزان فلاونوئید کل برگ و همۀ قسمتهای میوه (به‌جز بذر) هر دو رقم "شاهانی" و "فخری" در مرحلۀ رسیدگی مؤثرتر بود. تیمار اسید سالیسیلیک همچنین میزان فعالیت پاداکسندگی بیشتر قسمتهای هر دو رقم را در مرحلۀ غورگی با غلظت 1/0 میلیمولار و در مرحلۀ رسیدگی با غلظت 1 میلیمولار به‌طور مؤثری افزایش داد.این نتایج نشان داد، استفاده از مواد رایجی مانند اسید سالیسیلیک میتواند ویژگی پاداکسندگی انگور را به هنگام رسیدگی به‌شدت افزایش دهد.
علوم سبزی
شیوا بذل؛ فرشاد دشتی؛ مجتبی دلشاد
چکیده
پیاز خوراکی ازجمله سبزیهای پرمصرف در زنجیرۀ غذایی مردم جامعه بوده و محققان همواره در تلاش هستند تا کیفیت غذایی آن را بهبود بخشند. این پژوهش برای بررسی تأثیر سطوح مختلف گوگرد (32، 64 و 128 میلیگرم در لیتر سولفات و سلنیوم (0، 1 و 2 میلیگرم در لیتر سلنات) بر صفات رشدی و ویژگیهای پاداکسندگی (آنتیاکسیدانی) پیاز (Allium cepa L.) رقم قرمز آذرشهر ...
بیشتر
پیاز خوراکی ازجمله سبزیهای پرمصرف در زنجیرۀ غذایی مردم جامعه بوده و محققان همواره در تلاش هستند تا کیفیت غذایی آن را بهبود بخشند. این پژوهش برای بررسی تأثیر سطوح مختلف گوگرد (32، 64 و 128 میلیگرم در لیتر سولفات و سلنیوم (0، 1 و 2 میلیگرم در لیتر سلنات) بر صفات رشدی و ویژگیهای پاداکسندگی (آنتیاکسیدانی) پیاز (Allium cepa L.) رقم قرمز آذرشهر در شرایط آبکشتی (هیدروپونیک) انجام شد. نتایج نشان داد، غلظتهای سولفات و سلنات و همچنین اثر متقابل این دو بر بیشتر صفات رویشی در سوخ معنیدار بود؛ بهطوریکه بالاترین وزن تر و قطر سوخ (70/35 گرم و 24/38 میلیمتر) در تیمار 128 میلیگرم در لیتر سولفات در ترکیب با غلظت 2 میلیگرم در لیتر سلنات مشاهده شد. بین افزایش سلنات و سولفات رابطۀ مستقیم و مثبت با وزن تر و قطر سوخ به دست آمد. بیشترین درصد مادۀ خشک سوخ (16 درصد) در تیمار 64 میلیگرم در لیتر سولفات در ترکیب با تیمار 1 میلیگرم در لیتر سلنات به دست آمد. در همۀ غلظتهای سولفات همزمان با افزایش سطح سلنات ارتفاع بلندترین برگ کاهش یافت. همچنین با افزایش غلظت سلنات در همۀ سطوح سولفات، تجمع سلنیوم در سوخ بیشتر شد. افزایش سلنیوم سبب افزایش خاصیت پاداکسندگی، فنول و فلاونوئید بافت سوخ، در شماری از تیمارهای مورد آزمایش شد.
رخساره رحیم خانی؛ فریال وارسته؛ اسماعیل سیفی
چکیده
ازگیل ژاپنی با نام علمی L. Eriobotrya japonica به دلیل داشتن مقادیر بالای ترکیبهای فنولی و پاداکسندگی (آنتیاکسیدانی) خاصیت ضد سرطانی و ضدالتهابی داشته و در صنایع غذایی، پزشکی و دارویی کاربرد فراوان دارد. بهمنظور بررسی صفات کیفی میوه، بیست نژادگان (ژنوتیپ) ازگیل ژاپنی از مناطق مختلف شهر گرگان در استان گلستان انتخاب شدند. میوهها در ...
بیشتر
ازگیل ژاپنی با نام علمی L. Eriobotrya japonica به دلیل داشتن مقادیر بالای ترکیبهای فنولی و پاداکسندگی (آنتیاکسیدانی) خاصیت ضد سرطانی و ضدالتهابی داشته و در صنایع غذایی، پزشکی و دارویی کاربرد فراوان دارد. بهمنظور بررسی صفات کیفی میوه، بیست نژادگان (ژنوتیپ) ازگیل ژاپنی از مناطق مختلف شهر گرگان در استان گلستان انتخاب شدند. میوهها در زمان رسیدن کامل در بهار سال 1393 گردآوری و ویژگیهای بیوشیمیایی و کیفی میوۀ آنها ارزیابی شد. مقایسۀ میانگینها نشان داد، میزان فنول کل نژادگان‌ها بین 55/316- 95/131 میکروگرم اسیدگالیک بر گرم وزن تر، میزان فلاونوئید کل بین 91/87- 45/3 میکروگرم بر گرم وزن تر کوئرستین و ظرفیت پاداکسندگی بین 81/76- 05/11 درصد، میزان کاروتنوئید کل پوست میوه بین 39/18- 64/3 و کاروتنوئید کل گوشت میوه بین 08/5- 24/0 میکروگرم بر گرم وزن تر متغیر بود. بنابراین میزان کاروتنوئید کل گوشت میوه کمتر از پوست میوه بود. نژادگان 5 بیشترین L* و b*را داشت. نتایج نشان داد، میزان گلوکز بین 41/136- 86/41، فروکتوز 26/51- 04/16 و ساکارز 63/0- 07/0 میلیگرم در 100 گرم وزن تر متغیر بود. افزون بر این نژادگان‌های مورد بررسی از نوع گوشت سفید، و قند غالب در آنها گلوکز بود. به‌طورکلی نژادگان 5، 14 و 9 به ترتیب بیشترین میزان فنول، فلاونوئید و ظرفیت پاداکسندگی را داشتند. در نهایت نتایجبه‌دست‌آمده از این تحقیق بیانگر بالا بودن میزان متابولیتهای ثانویه در میوۀ ازگیل ژاپنی است بنابراین این میوه میتواند در صنایع غذایی و دارویی بیشتر مورد توجه قرار گیرد.
علوم میوه
فهیمه نصر؛ ولی ربیعی؛ فرهنگ رضوی؛ اورنگ خادمی
چکیده
عمر کوتاه و حساسیت به سرمازدگی بزرگ‌ترین مشکل پس از برداشت رقم‌های خرمالو است. از جمله تیمارهای مؤثر در افزایش ماندگاری پس از برداشت میوهها استفاده از فناوری نانو است. در این پژوهش تأثیر به کارگیری ظرف‌های نانو سیلیکات، ظرف‌های پلیاتیلن معمولی و بدون بستهبندی (شاهد) بر حفظ خواص کیفی میوۀ خرمالو رقم کرج در چهل روز انبارداری ...
بیشتر
عمر کوتاه و حساسیت به سرمازدگی بزرگ‌ترین مشکل پس از برداشت رقم‌های خرمالو است. از جمله تیمارهای مؤثر در افزایش ماندگاری پس از برداشت میوهها استفاده از فناوری نانو است. در این پژوهش تأثیر به کارگیری ظرف‌های نانو سیلیکات، ظرف‌های پلیاتیلن معمولی و بدون بستهبندی (شاهد) بر حفظ خواص کیفی میوۀ خرمالو رقم کرج در چهل روز انبارداری آن در دمای 1 درجۀ سلسیوس و رطوبت نسبی 95-90 درصد بررسی شد. در مدتهای 20 و 40 روز میوهها از انبار سرد خارج و پس از سه روز نگهداری در دمای معمولی بهعنوان عمر قفسهای ویژگیهایی همانند شاخص سرمازدگی، درصد کاهش وزن، سفتی بافت میوه، مواد جامد محلول کل، اسید قابل عیارسنجی (تیتراسیون)، میزان آسکوربیک اسید، محتوای تانن محلول، کاروتنوئید کل، فلاونوئید کل و فعالیت پاداکسندگی (آنتیاکسیدانی) کل اندازهگیری شد. نتایج نشان داد، بستهبندی نانو در هر دو مدت انبارداری در مقایسه با ظرف‌های پلیاتیلن معمولی و شاهد موجب حفظ بهتر خواص کیفی، میزان آسکوربیک اسید، میزان تانن محلول، فلاونوئید کل و فعالیت پاداکسندگی میوه در دورۀ انبارداری شد. همچنین میوه‌های خرمالوی بسته‌بندی‌شده با نانو سیلیکات کمترین شاخص سرمازدگی (01/0 درصد)، کاهش وزن (32/1 درصد) و بیشترین میزان سفتی (33/5 نیوتن بر سانتیمترمربع) را داشتند. بنابراین استفاده از ظرف‌های حاوی نانو ذرات در افزایش ماندگاری پس از برداشت و حفظ کیفیت میوۀ خرمالو مؤثرتر بوده است.
لیلا تبریزی؛ فرناز دژابون؛ یونس مستوفی؛ مهدی مریدی فریمانی
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر برخی عوامل پس از برداشت بر خصوصیات کیفی گیاه دارویی همیشه‌بهار (Calendula officinalis L.)، اثر منبع تغذیۀ گیاه شامل کود گاوی کاملاً پوسیده (25 تن در هکتار)، کمپوست زبالۀ شهری (20 تن در هکتار)، کمپوست قارچ مصرفشده (15 تن در هکتار)، ورمی‌کمپوست (15 تن در هکتار) و شاهد و روشهای مختلف خشک‌کردن شامل آون (60، 70 و 80 درجۀ سانتی‌گراد)، ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر برخی عوامل پس از برداشت بر خصوصیات کیفی گیاه دارویی همیشه‌بهار (Calendula officinalis L.)، اثر منبع تغذیۀ گیاه شامل کود گاوی کاملاً پوسیده (25 تن در هکتار)، کمپوست زبالۀ شهری (20 تن در هکتار)، کمپوست قارچ مصرفشده (15 تن در هکتار)، ورمی‌کمپوست (15 تن در هکتار) و شاهد و روشهای مختلف خشک‌کردن شامل آون (60، 70 و 80 درجۀ سانتی‌گراد)، مایکروویو (300، 600 و 900 وات) و روش طبیعی (خشک‌کردن در دمای اتاق) در یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار، در دانشگاه تهران و دانشگاه شهید بهشتی در سالهای 1389و 1390 بررسی شد. عوامل فیزیکی و فیتوشیمیایی شامل سینتیک خشک‌شدن و میزان فعالیت آنتیاکسیدانی، فلاونوئید کل، ترکیبات فنولی و کاروتنوئید کل ارزیابی شدند. نتایج حاصل بیانگر نبود تأثیر معنادار نهادههای آلی به‌منزلۀ منبع تغذیه بر خصوصیات کیفی همیشه‌بهار جز فلاونوئید کل بود درحالیکه این خصوصیات به‌طور معنادار تحت‌تأثیر روشهای خشک‌کردن قرار گرفتند. کاربرد مایکروویو در توانهای 300، 600 و 900 وات بهترتیب بیشترین میزان فلاونوئید، ترکیبات فنولی و کاروتنوئید کل را به دنبال داشت درحالیکه دماهای مختلف آون از کمترین میزان این صفات برخوردار بود. همچنین اثر متقابل خشک‌کردن و منبع تغذیه بر فعالیت آنتیاکسیدانی همیشه‌بهار معنادار بود و بیشترین و کمترین میزان این صفت، بهترتیب، از اثر متقابل ورمی‌کمپوست و مایکروویو 900 وات و ورمی‌کمپوست و آون 60 درجۀ سانتی‌گراد به دست آمد. بررسی روند منحنیهای خشک‌شدن نشان داد که با افزایش توان مایکروویو و دمای آون، شیب منحنی کاهش رطوبت افزایش و زمان خشک‌شدن گلها کاهش مییابد. در‌مجموع گزینش صحیح روش خشک‌کردن به عوامل متعددی بستگی دارد و در این میان استفاده از روشی بر مبنای مصرف بهینۀ انرژی و صرفه‌جویی در هزینه نیز باید مورد توجه قرار گیرد.
