بایزید یوسفی؛ ارسلان فداکار
چکیده
ارزیابی سازگاری محیطی جزو مهمترین نیازهای ژنوتیپهای گل محمدی(Rosa damascena) به عنوان یکی از گونههای معطر و دارویی مهم کشور است. این تحقیق با هدف ارزیابی عملکرد گل و اسانس پنج ژنوتیپ برتر (KR2، IS3، IS4، IS8 و YZ2) به مدت پنج سال (۱۳9۰-139۴) تحت دو شرایط اقلیمی سرد نیمهخشک (سقز) و نیمهمرطوب (مریوان) در کردستان بصورت کرتهای خرد شده با سه ...
بیشتر
ارزیابی سازگاری محیطی جزو مهمترین نیازهای ژنوتیپهای گل محمدی(Rosa damascena) به عنوان یکی از گونههای معطر و دارویی مهم کشور است. این تحقیق با هدف ارزیابی عملکرد گل و اسانس پنج ژنوتیپ برتر (KR2، IS3، IS4، IS8 و YZ2) به مدت پنج سال (۱۳9۰-139۴) تحت دو شرایط اقلیمی سرد نیمهخشک (سقز) و نیمهمرطوب (مریوان) در کردستان بصورت کرتهای خرد شده با سه تکرار اجراء شد. نتایج تفاوت معنیداری از لحاظ صفات عملکرد گل و اسانس بین مکانها (L)، سالها (Y) و ژنوتیپها (G) و نیز اثرات متقابل آنها نشان داد. میانگین کل بازده اسانس 02/0 درصد و عملکرد گل و اسانس برابر 2/757 کیلوگرم و 9/188 گرم در هکتار بود. عملکرد گل و اسانس ژنوتیپها در سقز بیشتر از مریوان، اما درصد اسانس آنها در مریوان بیشتر بود که موید آن است که در مناطق خنکتر، عملکرد گل بیشتر ولی نسبت اسانس گل کمتر است. در مجموع، سه ژنوتیپ KR2، IS8 و IS4 برای کاشت در کردستان و مناطق مشابه توصیه میشوند. با توجه به تنومندی و عملکرد بالای گل، ژنوتیپ KR2 با منشأ کردستان برای اهداف تولید گل و ژنوتیپهای گروه اصفهان مانندIS8 و IS4 برای تولید اسانس اولویت دارند. در کل، با لحاظ توأم صفات عملکردی تولید گل و اسانس ژنوتیپهایIS8، IS4 و KR2 برای مناطق سرد و نیمهخشک مانند سقز و IS4 و KR2 برای مناطق نیمهمرطوب مانند مریوان سازگاری بیشتری داشته و برای کاشت و توسعه گل محمدی توصیه میگردند.
خسرو بالی لاشکی؛ هدایت زکی زاده؛ جمالعلی الفتی
چکیده
ارکیدهها از معروفترین گیاهان زینتی در جهان هستند. از مهمترین چالشهای تولید ارکیدهها، دشواری ازدیاد آنها است از این رو ریزازدیادی به عنوان روش تکثیر آن کاربرد دارد. در این مطالعه ریزازدیادی تجاری گیاه ارکیده Phalaenopsis amabilis cv. Detroit با استفاده از اندامهای رویشی انجام شد. ابتدا گرههای روی ساقه گل، جهت باززایی مستقیم ...
بیشتر
ارکیدهها از معروفترین گیاهان زینتی در جهان هستند. از مهمترین چالشهای تولید ارکیدهها، دشواری ازدیاد آنها است از این رو ریزازدیادی به عنوان روش تکثیر آن کاربرد دارد. در این مطالعه ریزازدیادی تجاری گیاه ارکیده Phalaenopsis amabilis cv. Detroit با استفاده از اندامهای رویشی انجام شد. ابتدا گرههای روی ساقه گل، جهت باززایی مستقیم در محیط کشت MS با غلظتهای متفاوتی از NAA و BAP کشت شدند و گیاهچههای حاصل جهت ریشهزایی در محیط کشت ½MSحاوی غلظتهای مختلفی از IAA و NAA و زغال فعال قرارداده شدند. برگهای استریل گیاهچهها نیز در محیط کشت ½MS دارای BAP،NAA و TDZ جهت بررسی قابلیت باززایی و تولید مستقیم جنینهای بدنی کشت شدند. نتایج نشان داد موثرترین غلظت جهت باززایی گیاهچه در محیط کشت MS دارای ۱ میلیگرم در لیتر NAA و ۴ میلی گرم در لیتر BAP به دست آمد. بیشترین تعداد ریشه از تیمار 2 میلیگرم در لیتر NAA بهدست آمد. بیشترین پروتوکورم از تیمار 3 میلیگرم در لیتر TDZ به دست آمد. میزان زندهمانی گیاهچههای باززایی شده از ریزنمونه گرههای روی ساقه گل 93/84 درصد بود. در نهایت، بالاترین سازگاری گیاهچهها ) 2/90 درصد( در محیط حاوی کوکوپیت و زغال فعال با نسبت 1 به 1 بهدست آمد.
مائده فرشتیان؛ رضا صالحی؛ عبدالکریم کاشی؛ مصباح بابالار
چکیده
به منظور بررسی سازگاری پیوندک خربزه خاتونی روی پایههای کدو، آزمایشی بصورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1396 در ایستگاه تحقیقات علوم باغبانی دانشگاه تهران انجام شد. هفت رقم پایه مختلف کدو، Rout Power, ES 900, RZ 12, Nongwoo 01, RZ 6, Shintozwa, PS580 همراه با گیاه شاهد (خربزه خاتونی) و پیوندک خربزه خاتونی، در این پژوهش بهکار گرفته شدند. ...
بیشتر
به منظور بررسی سازگاری پیوندک خربزه خاتونی روی پایههای کدو، آزمایشی بصورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1396 در ایستگاه تحقیقات علوم باغبانی دانشگاه تهران انجام شد. هفت رقم پایه مختلف کدو، Rout Power, ES 900, RZ 12, Nongwoo 01, RZ 6, Shintozwa, PS580 همراه با گیاه شاهد (خربزه خاتونی) و پیوندک خربزه خاتونی، در این پژوهش بهکار گرفته شدند. میزان سازگاری این پایهها براساس الگوی رشد، عملکرد و کیفیت میوه خربزه خاتونی مورد ارزیابی قرار گرفت. مطابق با نتایج، عملکرد میوه بطور معنیداری تحت تاثیر پایه و سازگاری پیوند قرار گرفت. بیشترین عملکرد وزن میوه به ترتیب متعلق به پایههای ES و RZ6 بود. بیشترین تعداد میوه در بوته در پایههای Rout Power و Shintozwa و بیشترین میزان مواد جامد محلول در پایه Shintozwa گزارش شد. میزان هدایت الکتریکی شیره خام گیاهان پیوندی نسبت به گیاهان غیرپیوندی بیشتر بود. بیشترین میزان شیره خام در روز از پایهی01 Nongwoo جمعآوری شد. بیشترین درصد ماده خشک ریشه متعلق به پایه سازگار Nongwoo 01 بود که نسبت به سایر پایهها و شاهد تفاوت معنیدار نشان داد. اولین علامت ناسازگاری مورفولوژیکی، با افزایش تفاضل قطر محل پیوند با قطر پایه و پیوندک بود. این تفاضل قطر در پایه ناسازگار PS 580 در مقایسه با گیاه سازگار Nongwoo 01 به طور معنیداری بیشتر بود. بر اساس نتایج پژوهش حاضر، پایههای Shintozwa و Rout Power را میتوان بعنوان پایههای مناسب و سازگار برای پیوند خربزه خاتونی معرفی نمود.
خاطره شیرین زاده؛ ابراهیم صداقتی؛ علی اکبر محمدی میرک؛ حمید رضا کریمی
چکیده
یکی از مشکلات مهم در مورد تولید تجاری گیاهان ریزازدیادی، بقای کم و رشد ضعیف بعد از مرحله انتقال میباشد. بهمنظور مطالعه تأثیر همزیستی قارچهای میکوریز بر استقرار، بقا، جنبههای مختلف رشد و همچنین میزان جذب عناصر غذایی نهالهای گلابی حاصل از ریزازدیادی پایه پیرودوارف در شرایط تنش خشکی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح ...
بیشتر
یکی از مشکلات مهم در مورد تولید تجاری گیاهان ریزازدیادی، بقای کم و رشد ضعیف بعد از مرحله انتقال میباشد. بهمنظور مطالعه تأثیر همزیستی قارچهای میکوریز بر استقرار، بقا، جنبههای مختلف رشد و همچنین میزان جذب عناصر غذایی نهالهای گلابی حاصل از ریزازدیادی پایه پیرودوارف در شرایط تنش خشکی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با دو فاکتور شامل میکوریز در دو سطح (با میکوریز و بدون میکوریز) و تنش خشکی در سه سطح (دور آبیاری سه، پنج و هفت روز یک بار) در سه تکرار در شرایط گلخانهای اجرا شد. دو ماه پس از اعمال تنش خشکی، گیاهان برداشت شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد همزیستی میکوریزی موجب افزایش معنیدار شاخصهای رویشی در تمامی سطوح تنش خشکی شد. بهطوری که سطح برگ کل، ارتفاع ساقه، وزن تر کل برگ و وزن خشک ریشه نهالهای میکوریزایی در مقایسه با شاهد بهترتیب 6/3، 3/1، 1/3 و 9/1 برابر افزایش نشان دادند. همچنین میزان عناصر فسفر، منگنز، مس، روی و پتاسیم اندامهای هوایی و ریشه در تیمارهای میکوریزایی نسبت به تیمارهای شاهد (بدون میکوریز) افزایش معنیداری داشتند. در مجموع نتایج این پژوهش نشان داد نهالهای گلابی حاصل از کشت بافت مایهزنی شده با قارچهای میکوریز آربوسکولار علاوه بر سازگاری و رشد بهتر، محتوی بالاتر عناصر غذایی، تحمل بیشتری به تنش خشکی داشتند.
مرضیه جعفری؛ محمد حسین دانشور؛ امین لطفی جلال آبادی
چکیده
گل ساعتی (Passiflora caerulea L.) درختچهای بالارونده، علفی و متعلق به تیرۀ گل ساعتی (Passifloraceae) است. یکی از بخشهای مهم بیوتکنولوژی، کشت بافت است که امکان تولید گیاهانی بدون پاتوژن و در حد انبوه را فراهم میسازد. این پژوهش بهمنظور بررسی پتانسیل دو نوع ریزنمونۀ مختلف (قطعات برگ و دمبرگ) در راستای باززایی مستقیم گیاه گل ساعتی با استفاده از ...
بیشتر
گل ساعتی (Passiflora caerulea L.) درختچهای بالارونده، علفی و متعلق به تیرۀ گل ساعتی (Passifloraceae) است. یکی از بخشهای مهم بیوتکنولوژی، کشت بافت است که امکان تولید گیاهانی بدون پاتوژن و در حد انبوه را فراهم میسازد. این پژوهش بهمنظور بررسی پتانسیل دو نوع ریزنمونۀ مختلف (قطعات برگ و دمبرگ) در راستای باززایی مستقیم گیاه گل ساعتی با استفاده از غلظتهای مختلف هورمونهای 6-بنزیل آمینوپورین (BAP)، 6 فورفوریل آمینو پورین (KIN) و تیدیازورون (TDZ) در ترکیب با ایندول بوتریک اسید (IBA) بهصورت طرح کامل تصادفی و در سه تکرار انجام گرفت. نتایج نشان داد، در ریزنمونۀ دمبرگ بیشترین درصد باززایی (100 درصد) و بیشترین شمار شاخساره با میانگین 9/8 عدد در محیط کشت MS حاوی 1 میلیگرم در لیتر BAP همراه با 1/0 میلیگرم در لیتر IBA به دست آمد. همچنین در ریزنمونۀ برگ بیشترین درصد باززایی (66/86 درصد) و بیشترین شمار شاخساره با میانگین 6/8 عدد در محیط کشت یادشده به دست آمد. در آزمایش ریشهزایی، بیشترین درصد ریشهزایی (33/93 درصد) در محیط کشت MS حاوی 5/0 میلیگرم در لیتر IBA به دست آمد. گیاهچههای بهدستآمده از شرایط درون شیشهای در گلدان قرار داده شدند و برای مدت 25 تا 30 روز پیش از انتقال به خاک در شرایط اتاق کشت نگهداری شدند که بیشتر از 90درصد زندهمانی نشان دادند. این دستورالعمل به نظر میرسد که استعداد کافی برای ریزازدیادی این ژرم پلاسم با ارزش را داشته باشد.
نرگس مجتهدی
چکیده
مناسبترین راه ممکن برای مبارزه با بیماری جاروک لیموترش، استفاده از پایهها و رقمهای متحمل و سالم است. در این پژوهش، دستورکار ریزازدیادی لیموترش ایرانی (پرشین لایم) که تحمل بالایی نسبت به این بیماری دارد، در شرایط درون شیشهای بررسی شده است. برای استقرار، جوانههای انتهایی و جانبی شاخههای جوان نهالهای سه ساله پس از برش و ضدعفونی ...
بیشتر
مناسبترین راه ممکن برای مبارزه با بیماری جاروک لیموترش، استفاده از پایهها و رقمهای متحمل و سالم است. در این پژوهش، دستورکار ریزازدیادی لیموترش ایرانی (پرشین لایم) که تحمل بالایی نسبت به این بیماری دارد، در شرایط درون شیشهای بررسی شده است. برای استقرار، جوانههای انتهایی و جانبی شاخههای جوان نهالهای سه ساله پس از برش و ضدعفونی سطحی در محیط کشت پایۀ بدون هورمون MS قرار داده شده و پس از 20 تا 30 روز، سرشاخههای تولیدشده برای پرآوری، به محیطهای کشت MS و DKW و تنظیمکنندۀ رشد بنزیلآمینوپورین منتقل شدند. برای طویلسازی ریزشاخهها برای انتقال به محیط ریشهزایی، آزمایش دیگری با استفاده از تنظیمکنندههای رشد کاینتین و بنزیلآمینوپورین و برای تعیین محیط ریشهزایی، دو آزمایش جداگانه، با استفاده از سه غلظت ایندول استیک اسید (IAA) و نفتالن استیک اسید (NAA) و سه غلظت ایندول بوتیریک اسید (IBA)در محیط DKW حاوی 2درصد ساکارز انجام شد. برای سازگاری، آزمایشی با شش ترکیب خاک انجام گرفت. نتایج نشان داد، محیط کشت DKW با غلظت 1 میلیگرم در لیتر بنزیل آمینوپورین (BAP) و ساکارز 3درصد، بهترین محیط برای پرآوری، 25/0 میلیگرم در لیتر بنزیل آمینوپورین (BAP) برای افزایش طول، نفتالن استیک اسید به میزان 2 میلیگرم در لیتر در محیط کشت DKW و 2درصد ساکارز بهترین محیط برای ریشهزایی بودند. بهترین ترکیب خاک، شامل ماسه: پرلایت: پیت: رس سترونشده (استریل) با نسبت (1: 1: 3 :3) با میانگین 88درصد زندهمانی بود. پس از دو ماه گیاهان بهکلی سازگار شده و آمادۀ انتقال به باغ بودند.
مهدی فلاح؛ موسی رسولی؛ یاور شرفی؛ علی ایمانی
چکیده
بادام (Prunus dulcis L.) یکی از مهمترین گونههای جنس پرونوس است که بیشتر رقمها و نژادگانهای آن خودناسازگار و برخی نیز دگر ناسازگارند. هرچند امروزه رقمهای خودسازگار ایجادشده از طریق بهنژادی در دسترس است. بنابراین رقمهای خودناسازگار برای گردهافشانی، تلقیح و تولید نیازمند دانۀ گردۀ سازگار دیگر رقمها هستند. در این راستا ...
بیشتر
بادام (Prunus dulcis L.) یکی از مهمترین گونههای جنس پرونوس است که بیشتر رقمها و نژادگانهای آن خودناسازگار و برخی نیز دگر ناسازگارند. هرچند امروزه رقمهای خودسازگار ایجادشده از طریق بهنژادی در دسترس است. بنابراین رقمهای خودناسازگار برای گردهافشانی، تلقیح و تولید نیازمند دانۀ گردۀ سازگار دیگر رقمها هستند. در این راستا بررسی سازگاری گردهافشانی سه رقم تونو، شکوفه، سهند و پنج نژادگان امیدبخش انتخابی A1.16، A9.7، A8.39، A10.11، A230 با استفاده از روش گردهافشانی کنترلشده انجام شد. ترکیبهای تلاقیها بر پایۀ همپوشانی گلدهی در سه گروه انجام شد. نتایج بهدستآمده نشان داد که ترکیب تلاقی × A9.7تونو (با 52/60 درصد تشکیل میوه)، A9.7 × A10.11 (با 20/79 درصد تشکیل میوه) و سهند × شکوفه ( با 25/77 درصد تشکیل میوه) بالاترین درصد تشکیل میوه و بیشترین سازگاری در تلاقیهای بهکاررفته در گروههای مختلف را داشتند. همچنین ترکیب تلاقیهای × A230تونو (با 45/42 درصد تشکیل میوه) و سهند × تونو (با 52/39 درصد تشکیل میوه) 50 درصد ناسازگاری نشان دادند.
علی اصغر زینانلو؛ عیسی ارجی؛ محمد رضا تسلیم پور؛ محمد رمضانی ملک رودی؛ محمود عظیمی
چکیده
عوامل مختلفی بهویژه رقم و اقلیم در تولید روغن زیتون با کیفیت مطلوب نقش اساسی دارند. این پژوهش با 12 رقم زیتون در ایستگاههای تحقیقات زیتون (طارم، رودبار، گرگان، کازرون و سرپل ذهاب) بررسی شد. میوههای ارقام در هر منطقه با شاخص برداشت 4ـ 5/4 برداشت شد. دادههای مربوط به ترکیب اسیدهای چرب براساس آزمایش فاکتوریل بر پایۀ طرح بلوکهای ...
بیشتر
عوامل مختلفی بهویژه رقم و اقلیم در تولید روغن زیتون با کیفیت مطلوب نقش اساسی دارند. این پژوهش با 12 رقم زیتون در ایستگاههای تحقیقات زیتون (طارم، رودبار، گرگان، کازرون و سرپل ذهاب) بررسی شد. میوههای ارقام در هر منطقه با شاخص برداشت 4ـ 5/4 برداشت شد. دادههای مربوط به ترکیب اسیدهای چرب براساس آزمایش فاکتوریل بر پایۀ طرح بلوکهای کامل تصادفی ارزیابی شد. نتایج نشان داد مقدار اسید پالمیتیک در مناطق گرم سرپل ذهاب و کازرون بهطور کاملاً معنادار بیشتر بود. تشکیل اسید اولئیک بهطور کاملاً معنادار تحتتأثیر رقم و دمای منطقه است. مقدار آن در مناطق طارم، گرگان و رودبار بیشتر از مناطق سرپل ذهاب و کازرون بود. رقم آمفیسیس در تمام مناطق آزمایششده اولئیک اسید بالا داشت. مقدار اسید لینولئیک منطقۀ سرپل ذهاب بیشتر از منطقۀ گرگان بود. نتایج نشان داد از میان ارقام مطالعهشده بهترین ترکیب اسیدهای چرب مربوط به رقم کرونیکی برای مناطق زیتونکاری طارم، رودبار و گرگان و فقط رقم آمفیسیس برای مناطق گرم مناسب بود. رقم شنگه پایینترین کیفیت ترکیب اسیدهای چرب بهویژه در مناطق گرم را داشت.
اکرم اکبری؛ ناصر بوذری؛ محمد اسماعیل امیری؛ کاظم ارزانی
چکیده
ارزیابی خصوصیات پومولوژیکی میتواند در انتخاب ارقام برتر برای کشت در سطح تجاری مفید باشد. بدین منظور پنج رقم جدید وارداتی گیلاس از مجارستان شامل استلا، سانبورست، قرمز دورفی، سامیت و سابیما و دو رقم گیلاس شاهد به نامهای سیلژ بلامارکا و سیاه مشهد در ایستگاه تحقیقات باغبانی کمالشهرـ کرج بهمدت دو سال با استفاده از شش صفت کمّی ...
بیشتر
ارزیابی خصوصیات پومولوژیکی میتواند در انتخاب ارقام برتر برای کشت در سطح تجاری مفید باشد. بدین منظور پنج رقم جدید وارداتی گیلاس از مجارستان شامل استلا، سانبورست، قرمز دورفی، سامیت و سابیما و دو رقم گیلاس شاهد به نامهای سیلژ بلامارکا و سیاه مشهد در ایستگاه تحقیقات باغبانی کمالشهرـ کرج بهمدت دو سال با استفاده از شش صفت کمّی و چهار صفت بیوشیمیایی میوه در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار ارزیابی شدند. نتایج حاصل از مقایسۀ میانگینها نشان داد که بیشترین وزن میوه (21/7 گرم)، طول میوه (23/23 میلیمتر)، عرض شکمی (7/23 میلیمتر) و حجم میوه (09/7 سیسی) را رقم سانبورست[1] و کمترین آن را رقم بلامارکا داشت. میانگین مقدار مواد جامد محلول کل از 59/22درصد در رقم سیاه مشهد تا 29/18درصد در رقم استلا تغییر کرد. نتایج بهدستآمده از این پژوهش مشخص کرد که رقم سانبورست نسبت به سایر ارقام بررسیشده بهترین خصوصیات پومولوژیکی در شرایط آب و هوایی کرج را دارد. همچنین این رقم میتواند با توجه به خصوصیت خودگشن بودن بهمنزلۀ یکی از ارقام قابل رقابت با سیاه مشهد بهخصوص در مناطقی که مشکل گردهافشانی بهدلیل شرایط نامناسب آبوهوایی در زمان حرکت و ویزیت زنبورها دارند مورد توجه قرار گیرد.
[1]. Sunburst
موسی رسولی؛ کاظم ارزانی؛ علی ایمانی؛ محمدرضا فتاحی مقدم
دوره 41، شماره 2 ، شهریور 1389
چکیده
گیلاس (.Prunus avium L) یکی از مهمترین میوههای مناطق معتدله در دنیا به شمار میرود که به دلیل کوتاه بودن دوره رشد و نمو میوه و زودرسی و نوبرانه بودن محصول آن، از ارزش اقتصادی بالایی برخوردار میباشد. با توجه به اینکه اکثر ارقام گیلاس خودناسازگار بوده و برای تولید میوه تجارتی نیاز به گردهدهنده مناسب و سازگار دارند. در این پژوهش گیلاس ...
بیشتر
گیلاس (.Prunus avium L) یکی از مهمترین میوههای مناطق معتدله در دنیا به شمار میرود که به دلیل کوتاه بودن دوره رشد و نمو میوه و زودرسی و نوبرانه بودن محصول آن، از ارزش اقتصادی بالایی برخوردار میباشد. با توجه به اینکه اکثر ارقام گیلاس خودناسازگار بوده و برای تولید میوه تجارتی نیاز به گردهدهنده مناسب و سازگار دارند. در این پژوهش گیلاس رقم زرد دانشکده به عنوان پایه مادری با استفاده از دانه گرده خودی و گرده ارقام "بینگ"، "ناپلئون"، "سفید رضائیه"، "شبستر"و "ابرده" به صورت کنترل شده گردهافشانی شد. طرح مورد استفاده بلوکهای کامل تصادفی (RCBD) با شش تیمار گردهافشانی و سه تکرار بود. آزمون زیوایی دانه گرده ارقام مورد بررسی مشخص نمود که کلیه ارقام از درصد جوانهزنی مناسب (بالای 60 درصد) برخوردار هستند. نتایج حاصل از خود گردهافشانی رقم مادری مشخص نمود که این رقم کاملاً خود ناسازگار میباشد. همچنین ارقام گردهدهنده شبستر، سفید رضائیه و ناپلئون به ترتیب با 33/56، 83/51 و 49/47 به عنوان گردهدهنده مناسب و ارقام "ابرده" و "بینگ" به ترتیب با 2 و 66/0 درصد میوه به عنوان ارقام ناسازگار با زرد دانشکده مشخص گردیدند.
موسی رسولی؛ محمدرضا فتاحی مقدم؛ ذبیح اله زمانی؛ علی ایمانی؛ علی عبادی
دوره 40، شماره 4 ، اسفند 1388
چکیده
بادام (Prunus dulcis) یکی از مهمترین میوههای خشک مناطق معتدله است که اکثر ارقام آن خودناسازگار بوده و برای تولید میوه تجارتی نیاز به گردهدهنده مناسب و سازگار دارند، لذا بررسی چگونگی تشکیل میوه و تعیین سازگاری ارقام مختلف از اهمیت بالایی در صنعت میوهکاری برخوردار است. از طرفی ایجاد ارقام خودسازگار بویژه در شرایط اقلیمی نامناسب برای ...
بیشتر
بادام (Prunus dulcis) یکی از مهمترین میوههای خشک مناطق معتدله است که اکثر ارقام آن خودناسازگار بوده و برای تولید میوه تجارتی نیاز به گردهدهنده مناسب و سازگار دارند، لذا بررسی چگونگی تشکیل میوه و تعیین سازگاری ارقام مختلف از اهمیت بالایی در صنعت میوهکاری برخوردار است. از طرفی ایجاد ارقام خودسازگار بویژه در شرایط اقلیمی نامناسب برای گلدهی (دمای پائین) که فعالیت حشرات گردهافشان کننده به صورت کافی و مناسب نباشد از اهمیت خاصی برخوردار است. در این پژوهش، رقم خودسازگار "سوپرنووآ" به عنوان پایه مادری با استفاده از دانه گرده ارقام "شاهرود21"، "شاهرود12"، "فراجیلو"، "10-4"، "5-11" و همچنین گرده رقم "سوپرنووآ" به عنوان پایههای پدری، با دو روش مختلف گردهافشانی شدند. طبق نتایج بدست آمده تمام ارقام مورد بررسی با رقم "سوپرنووآ" سازگار بودند. همچنین از نظر درصد تشکیل میوه بین ارقام (نوع دانه گرده) در مرحله 2 و 3 تفاوت معنیداری وجود داشت اما بین نوع گلهای گردهافشانی شده رقم "سوپرنووآ" (اخته شده یا نشده) از نظر درصد تشکیل میوه تفاوتی مشاهده نگردید. گلهای گردهافشانی شده رقم "سوپرنووآ" با گرده رقم "شاهرود 21" دارای بیشترین درصد تشکیل میوه بودند. همچنین کمترین درصد تشکیل میوه مربوط به گلهای خودگردهافشانی شده رقم "سوپرنووآ" بود.
بایزید یوسفی؛ سید رضا طبایی عقدایی؛ فرخ درویش؛ محمدحسن عصاره
دوره 40، شماره 3 ، آذر 1388
چکیده
تجزیه پایداری عملکرد گل محمدی (Rosa damascene Mill) به منظور ارزیابی عملکرد و پایداری عملکرد گل و تعیین ژنوتیپهای با عملکرد بالاتر و پایدارتر اجراء گردید. تعداد35 اکسشن گل محمدی در آزمایشی با استفاده از طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مناطق مختلف اکولوژیکی کشور و طی دو سال (87-1386) مورد مطالعه قرار گرفتند. اختلافات معنیداری (01/0? p) بین ...
بیشتر
تجزیه پایداری عملکرد گل محمدی (Rosa damascene Mill) به منظور ارزیابی عملکرد و پایداری عملکرد گل و تعیین ژنوتیپهای با عملکرد بالاتر و پایدارتر اجراء گردید. تعداد35 اکسشن گل محمدی در آزمایشی با استفاده از طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مناطق مختلف اکولوژیکی کشور و طی دو سال (87-1386) مورد مطالعه قرار گرفتند. اختلافات معنیداری (01/0? p) بین اکسشنها، مکانها، محیطها (سال × مکان)، اثرات متقابل اکسشن × محیط و اکسشن × مکان برای صفت عملکرد گل مشاهده گردید. اثر متقابل موجود به طور عمده از نوع متقاطع و سهم بخش غیرخطی (غیر قابل پیشبینی) آن بسیار بیشتر بود. میانگین کل عملکرد گل 14/2263 کیلوگرم در هکتار و اکسشنهای اصفهان9، یزد2، آذربایجان غربی1، اصفهان7 و اصفهان1 به ترتیب با میانگین معادل63/3120، 63/2941، 62/2894، 15/2769 و 92/2716کیلوگرم برترین عملکردگل را داشتند. به طور کلی اکسشنهای متعلق به مناطق گرم و خشک (مانند اصفهان و یزد) نسبت به اکسشنهای با منشاء نواحی معتدله و سردسیری دارای عملکرد گل بیشتری بودند که میتواند نتیجه گزینشهای مکرر و دورهای گلکاران منطقه برای بهبود عملکرد گل باشد. در بین مکانهای مورد بررسی، کرمان با میانگین عملکرد گل 46/3635 کیلوگرم در هکتار برترین مکان بود. اکسشنهای یزد2، اصفهان5، اصفهان8، اصفهان4، خوزستان1، اردبیل1، اصفهان3 و بلوچستان1 واجد شرایط پایداری عملکرد گل به روش Eberhart وRussel بوده و به عنوان اکسشنهای پایدار و اکسشنهای یزد2، اصفهان5، اصفهان8، اصفهان4، خوزستان1، اردبیل1، اصفهان6، اصفهان3 و بلوچستان1 به عنوان اکسشنهای سازگار در مکانها معرفی میگردند. وجود اکسشنهائی مانند یزد2 (جزو برترین اکسشنها از نظر عملکرد گل) در ردیف پایدارترین و سازگارترین اکسشنها مؤید آن است که یک اکسشن میتواند همزمان دارای عملکرد گل بالا و همچنین پایداری عملکرد باشد. اختصاص بخش عمده اکسشنهای پایدار و سازگار به گروه اصفهان بیانگر آن است که امکان تجمیع عملکرد گل و پایداری عملکرد گل و همچنین امکان استفاده از گزینش همزمان برای عملکرد و پایداری عملکرد گل و نیز استفاده از روشهای ناپارامتری مانند روشهای مجموع رتبه Kang در گل محمدی وجود دارد. در نهایت با در نظر گرفتن عملکرد گل و پایداری عملکرد به صورت توام اکسشنهای یزد2، اصفهان5، اصفهان8، اصفهان4 و خوزستان1 دارای ...