ارزیابی عملکرد و پایداری عملکرد گل اکسشن‌های مختلف گل محمدی (Rosa damascena Mill.)

نویسندگان

چکیده

تجزیه پایداری عملکرد گل محمدی (Rosa damascene Mill) به منظور ارزیابی عملکرد و پایداری عملکرد گل و تعیین ژنوتیپ‌های با عملکرد بالاتر و پایدارتر اجراء گردید. تعداد35 اکسشن گل محمدی در آزمایشی با استفاده از طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مناطق مختلف اکولوژیکی کشور و طی دو سال (87-1386) مورد مطالعه قرار گرفتند. اختلافات معنی‌داری (01/0? p) بین اکسشن‌ها، مکان‌ها، محیط‌ها (سال × مکان)، اثرات متقابل اکسشن × محیط و اکسشن × مکان برای صفت عملکرد گل مشاهده گردید. اثر متقابل موجود به طور عمده از نوع متقاطع و سهم بخش غیرخطی (غیر قابل پیش‌بینی) آن بسیار بیشتر بود. میانگین کل عملکرد گل 14/2263 کیلوگرم در هکتار و اکسشن‌های اصفهان9، یزد2، آذربایجان غربی1، اصفهان7 و اصفهان1 به ترتیب با میانگین معادل63/3120، 63/2941، 62/2894، 15/2769 و 92/2716کیلوگرم برترین عملکردگل را داشتند. به طور کلی اکسشن‌های متعلق به مناطق گرم و خشک (مانند اصفهان و یزد) نسبت به اکسشن‌های با منشاء نواحی معتدله و سردسیری دارای عملکرد گل بیشتری بودند که می‌تواند نتیجه گزینشهای مکرر و دوره‌ای گلکاران منطقه برای بهبود عملکرد گل باشد. در بین مکان‌های مورد بررسی، کرمان با میانگین عملکرد گل 46/3635 کیلوگرم در هکتار برترین مکان بود. اکسشن‌های یزد2، اصفهان5، اصفهان8، اصفهان4، خوزستان1، اردبیل1، اصفهان3 و بلوچستان1 واجد شرایط پایداری عملکرد گل به روش Eberhart وRussel بوده و به عنوان اکسشن‌های پایدار و اکسشن‌های یزد2، اصفهان5، اصفهان8، اصفهان4، خوزستان1، اردبیل1، اصفهان6، اصفهان3 و بلوچستان1 به عنوان اکسشن‌های سازگار در مکان‌ها معرفی می‌گردند. وجود اکسشن‌هائی مانند یزد2 (جزو برترین اکسشن‌ها از نظر عملکرد گل) در ردیف پایدارترین و سازگارترین اکسشن‌ها مؤید آن است که یک اکسشن می‌تواند همزمان دارای عملکرد گل بالا و همچنین پایداری عملکرد باشد. اختصاص بخش عمده اکسشن‌های پایدار و سازگار به گروه اصفهان بیانگر آن است که امکان تجمیع عملکرد گل و پایداری عملکرد گل و همچنین امکان استفاده از گزینش همزمان برای عملکرد و پایداری عملکرد گل و نیز استفاده از روش‌های ناپارامتری مانند روش‌های مجموع رتبه Kang در گل محمدی وجود دارد. در نهایت با در نظر گرفتن عملکرد گل و پایداری عملکرد به صورت توام اکسشن‌های یزد2، اصفهان5، اصفهان8، اصفهان4 و خوزستان1 دارای ...

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of Flower Yield and Stability of Various Rosa damascena Mill. Accessions

نویسندگان [English]

  • bayazid yousefi
  • seyed reza tabaii aghdaii
  • farokh darvish
  • mohammad hassan asareh
چکیده [English]

Yield stability in Rosa damascena Mill was analyzed as a part of the National Project carried out by Research Institute of Forests and Rangelands of Iran. Thirty- five accessions of Damask rose (Rosa damascena Mill.) from various regions were evaluated for performance and stability of flower yield in region of different echological conditions for two years of 2007 and 2008 using a randomized complete block design of three replicatins. Significant differences (p?0.01) were observed for accessions, environments, locations, and as well for accession×environment and accession×location intractions. Accession×environment and accession×location intractions were mainly crossover interactions, a large portion of which was accounted for by non-linear (unpredictable) components. Grand mean for flower yield was 2263.14kg/ha. The accessions of Isfahan9, Yazd2, West Azarbaijan1, Isfahan7 and Isfahan1 with 3120.63, 2941.63, 2894.62, 2769.15 and 2716.92 kg/ha respectively produced the highest flower yield among the studied accessions. Kerman with an average flower yield of 3635.46 kg/ha produced the highest yield among the studied locations. In addition accessions from such arid zones as Yazd2 and Isfahan accessions’ group showed higher flower yields than those from moderate and cold zones. The accessions of Yazd2, Isfahan5, Isfahan8, Isfahan4, Khouzestan1, Ardabil1, Isfahan3 and Balouchestan1 were stable and Yazd2, Isfahan5, Isfahan8, Isfahan4, Khouzestan1, Ardabil1, Isfahan6, Isfahan3, Balouchestan1 and Isfahan10 were adaptable accessions for flower yield as based on the Eberhart and Russel method characteristics (bi or regression coefficient of yield over environmental index equal to unity, Sdi2 or variance due to deviation from regression equal to zero and mean of yield without significant difference with total mean of accessions or higher than that). The ...

کلیدواژه‌ها [English]

  • Adaptability
  • echological conditions.
  • Flower yield
  • Rosa damascena Mill.
  • stability analysis