میترا ابویی؛ کاظم کمالی علی آباد؛ محمود سلوکی؛ لیلا فهمیده؛ علی ایمانی
چکیده
یکی از مشکلات تولید بادام، خودناسازگاری در این گیاه بوده که از نکات مهم اصلاحی این گیاه تلقی می‌شود. خودناسازگاری در بادام باعث غیر یکنواختی زمان برداشت، مشکلات مربوط به گردهافشانی و بروز مشکلاتی در مدیریت باغ خواهد شد. اغلب ارقام بادام دارای خودناسازگاری از نوع گامتوفتیکی هستند که توسط یک مکان ژنی چند آللی کنترل می‌شود. عامل بازدارنده ...
بیشتر
یکی از مشکلات تولید بادام، خودناسازگاری در این گیاه بوده که از نکات مهم اصلاحی این گیاه تلقی می‌شود. خودناسازگاری در بادام باعث غیر یکنواختی زمان برداشت، مشکلات مربوط به گردهافشانی و بروز مشکلاتی در مدیریت باغ خواهد شد. اغلب ارقام بادام دارای خودناسازگاری از نوع گامتوفتیکی هستند که توسط یک مکان ژنی چند آللی کنترل می‌شود. عامل بازدارنده لقاح گل در این پدیده توقف رشد لوله گرده در میانه خامه میباشد. هدف از این تحقیق شناسایی و تعیین آللهای مربوط به خودناسازگاری در ژنوتیپهای بادام در استان یزد بوده است. در این تحقیق، ژنوتیپهای برتر بادام جمعآوری و پس از استخراجDNA برای تشخیص آللهای S جفت آغازگرهای اختصاصی AS1II-AmyC5R،ConF-ConR و Cebador2-Cebador8 مورد استفاده قرار گرفت. در واکنش زنجیرهای پلیمراز جفت آغازگر AS1II-AmyC5R و Cebador2-Cebador8 به ترتیب باندهایی به اندازه 1205 و 1200 جفت بازی برای آلل Sf تشکیل گردید. لازم به ذکر است ارقام خودسازگار از تلاقی تونو با ترکیب آللی S1Sfبه‌عنوان والد پدری و خودسازگار و آیدین با ترکیب آللی S1S23به‌عنوان والد مادری و خودناسازگار به‌دست‌آمده است. با استفاده از جفت آغازگر ConF-ConR آللهای S1، S2، S3، S10، S11، S23 و S31در نمونههای خودناسازگار شناسایی شدند. در این تحقیق آللهای Sf، S3، S2، S1، S5، S10،S11، S23 و S13با استفاده از جفت آغازگر AS1II-AmyC5R شناسایی شدند. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده آللهای S1، S2، S3 و S11 دارای بیشترین فراوانی و آللهای S5، S23، S10، S13وS31 به ترتیب کمترین درصد فراوانی را نشان دادند.
مهدی فلاح؛ موسی رسولی؛ یاور شرفی؛ علی ایمانی
چکیده
بادام (Prunus dulcis L.) یکی از مهمترین گونههای جنس پرونوس است که بیشتر رقم‌ها و نژادگانهای آن خودناسازگار و برخی نیز دگر ناسازگارند. هرچند امروزه رقم‌های خودسازگار ایجادشده از طریق بهنژادی در دسترس است. بنابراین رقم‌های خودناسازگار برای گردهافشانی، تلقیح و تولید نیازمند دانۀ گردۀ سازگار دیگر رقم‌ها هستند. در این راستا ...
بیشتر
بادام (Prunus dulcis L.) یکی از مهمترین گونههای جنس پرونوس است که بیشتر رقم‌ها و نژادگانهای آن خودناسازگار و برخی نیز دگر ناسازگارند. هرچند امروزه رقم‌های خودسازگار ایجادشده از طریق بهنژادی در دسترس است. بنابراین رقم‌های خودناسازگار برای گردهافشانی، تلقیح و تولید نیازمند دانۀ گردۀ سازگار دیگر رقم‌ها هستند. در این راستا بررسی سازگاری گردهافشانی سه رقم تونو، شکوفه، سهند و پنج نژادگان امیدبخش انتخابی A1.16، A9.7، A8.39، A10.11، A230 با استفاده از روش گردهافشانی کنترلشده انجام شد. ترکیبهای تلاقیها بر پایۀ همپوشانی گلدهی در سه گروه انجام شد. نتایج به‌دست‌آمده نشان داد که ترکیب تلاقی × A9.7تونو (با 52/60 درصد تشکیل میوه)، A9.7 × A10.11 (با 20/79 درصد تشکیل میوه) و سهند × شکوفه ( با 25/77 درصد تشکیل میوه) بالاترین درصد تشکیل میوه و بیشترین سازگاری در تلاقیهای بهکاررفته در گروههای مختلف را داشتند. همچنین ترکیب تلاقیهای × A230تونو (با 45/42 درصد تشکیل میوه) و سهند × تونو (با 52/39 درصد تشکیل میوه) 50 درصد ناسازگاری نشان دادند.
علی مومن پور؛ علی ایمانی؛ داود بخشی؛ حامد رضایی
چکیده
ترکیب پایه و پیوندک، خصوصیات رشدی و غلظت عناصر غذایی برگ و ریشۀ بادام را در شرایط شوری، تحت‌تأثیر قرار میدهد. در این پژوهش، آثار شوری آب بر خصوصیات رشدی و غلظت عناصر غذایی برگ و ریشۀ تعدادی از ژنوتیپ‌ها و ارقام بادام بررسی شد. ژنوتیپهای مطالعه‌شده شامل مامایی، نانپاریل، A200 و 1-25 پیوند‌شده روی پایۀ GF677 و پایۀ GF677 (پیوند‌نشده) ...
بیشتر
ترکیب پایه و پیوندک، خصوصیات رشدی و غلظت عناصر غذایی برگ و ریشۀ بادام را در شرایط شوری، تحت‌تأثیر قرار میدهد. در این پژوهش، آثار شوری آب بر خصوصیات رشدی و غلظت عناصر غذایی برگ و ریشۀ تعدادی از ژنوتیپ‌ها و ارقام بادام بررسی شد. ژنوتیپهای مطالعه‌شده شامل مامایی، نانپاریل، A200 و 1-25 پیوند‌شده روی پایۀ GF677 و پایۀ GF677 (پیوند‌نشده) و شوری آب آبیاری شامل 0، 2/1، 4/2، 6/3 و 8/4 گرم در لیتر نمک بودند. نتایج نشان داد با افزایش شدت شوری، قطر پیوندک، ارتفاع پیوندک، تعداد برگ تولیدی و درصد برگهای سبز کاهش یافت و در مقابل، درصد برگهای نکروزه و ریزش‌یافته افزایش یافت. همچنین در تمامی ژنوتیپهای مطالعه‌شده، بیشترین مقدار کلر و سدیم، نسبت سدیم به پتاسیم، سدیم به کلسیم، سدیم به منیزیم، سدیم به فسفر و کمترین مقدار کلسیم، منیزیم، فسفر و مس در برگ و ریشه و کمترین غلظت آهن در ریشه، در شوری 8/9 دسی‌زیمنس بر متر، مشاهده شد. ژنوتیپ 1-25 در تمامی سطوح شوری، دارای کمترین مقدار کلر و سدیم، کمترین نسبت‌های سدیم به پتاسیم، سدیم به کلسیم، سدیم به منیزیم و سدیم به فسفر بود. این ژنوتیپ، توانست در شوری 3/7 دسی‌زیمنس بر متر، از طریق افزایش پتاسیم (19/1 درصد)، مس (56/9 قسمت در میلیون)، آهن (48/27 قسمت در میلیون) و روی (80/66 قسمت در میلیون)، به مقدار بیشتری از سایر ژنوتیپهای مطالعه‌شده، با آثار مخرب سدیم مقابله کند. در‌مجموع ژنوتیپ 1-25 و رقم مامایی به‌ترتیب، متحملترین ژنوتیپ و حساسترین رقم به شوری تشخیص داده شدند.
موسی رسولی؛ محمدرضا فتاحی مقدم؛ ذبیح اله زمانی؛ علی ایمانی؛ علی عبادی
چکیده
استفاده از نشانگرهای مولکولی به‌ویژه ریزماهواره‌ها به‌دلیل دقت بالای آنها در مطالعة ژنوم درختان میوه از اهمیت زیادی برخوردار است. در این پژوهش برای ارزیابی روابط ژنتیکی 68 رقم و ژنوتیپ بادام داخلی و خارجی از 22 مکان ریزماهواره استفاده شد. DNA ژنومی از بافت‌های برگی جوان استخراج و واکنش‌های PCR با استفاده از 22 مکان انتخاب‌شده (از بین100عدد ...
بیشتر
استفاده از نشانگرهای مولکولی به‌ویژه ریزماهواره‌ها به‌دلیل دقت بالای آنها در مطالعة ژنوم درختان میوه از اهمیت زیادی برخوردار است. در این پژوهش برای ارزیابی روابط ژنتیکی 68 رقم و ژنوتیپ بادام داخلی و خارجی از 22 مکان ریزماهواره استفاده شد. DNA ژنومی از بافت‌های برگی جوان استخراج و واکنش‌های PCR با استفاده از 22 مکان انتخاب‌شده (از بین100عدد مکان) ریزماهواره روی آن انجام شد. از مکان‌های بررسی‌شده در‌مجموع 167 آلل چند‌شکل که بین 4 تا 11 آلل در هر مکان SSRs و با متوسط 60/7 آلل بودند، مشاهده شد. از بین مکان‌های استفاده‌شده، مکان‌های pchgms6 و UDP97401 با داشتن تعداد آلل زیاد، آلل مؤثر بالا، قدرت تفکیک‌کنندگی، میزان اطلاعات چند‌شکلی، هتروزایگوسیتی مورد انتظار و شاخص اطلاعاتی شانون بالا، نسبت به سایر مکان‌های بررسی‌شده کارایی بهتر و مزیت بیشتری داشتند. براساس ماتریس تشابه، بیشترین تشابه (74/0) بین ژنوتیپهای ’5ـ 17 ‘ و ’1ـ 21‘و کمترین تشابه بین ژنوتیپ ’2ـ 7‘ با ’مشهد 3‘ و ’پرلیس ‘و همچنین ژنوتیپ’4ـ 8‘ با ’دیررس ساوجبلاغ‘ و’ آذر‘ (14/0) مشاهده شد. برای رسم نمودار خوشه‌ای از روش UPGMA و ضرایب تشابه دایس بین ارقام و ژنوتیپ‌ها استفاده شد. براساس این روش ارقام و ژنوتیپهای بررسی‌شده در فاصلة تشابه 40/0 به 8 گروه اصلی تقسیم شدند که متناسب با منشاء جغرافیایی و برخی خصوصیات مورفولوژیکی آنها بود.
موسی رسولی؛ محمدرضا فتاحی مقدم؛ ذبیح اله زمانی؛ علی ایمانی؛ علی عبادی
چکیده
به منظور گروه بندی و مقایسه 72 رقم و ژنوتیپ بادام،30 صفت شامل 12 صفت فنولوژیکی و رویشی درخت و 18 صفت مربوط به خشک میوه و مغز، براساس توصیفگر جهانی بادام اندازه گیری شد. بر اساس نتایج بدست آمده برخی از صفات مثل عادت رشدی درخت، رنگ گل، وزن خشک میوه، سختی پوست چوبی و طعم مغز دارای ضریب تغییرات بالایی بودند. ضرایب همبستگی ساده بین صفات نشان داد ...
بیشتر
به منظور گروه بندی و مقایسه 72 رقم و ژنوتیپ بادام،30 صفت شامل 12 صفت فنولوژیکی و رویشی درخت و 18 صفت مربوط به خشک میوه و مغز، براساس توصیفگر جهانی بادام اندازه گیری شد. بر اساس نتایج بدست آمده برخی از صفات مثل عادت رشدی درخت، رنگ گل، وزن خشک میوه، سختی پوست چوبی و طعم مغز دارای ضریب تغییرات بالایی بودند. ضرایب همبستگی ساده بین صفات نشان داد که بین برخی از صفات اندازه گیری شده رویشی، خشک میوه و مغز همبستگی مثبت یا منفی معنی دار وجود دارد. تجزیه کلاستر در فاصله 25 اقلیدسی ارقام و ژنوتیپ ها را به دو گروه اصلی تقسیم کرد و صفاتی مثل طول خشک میوه، وزن، عرض و رنگ مغز در تفکیک ارقام و ژنوتیپ ها موثر بودند. با کاهش فاصله اقلیدسی از 25 به 10، ارقام و ژنوتیپ ها به شش گروه اصلی تقسیم بندی شدند که از عوامل مهم تفکیک کلاسترهای اصلی صفاتی از جمله قدرت رشدی درخت، سختی و ضخامت پوست چوبی، نسبت طول به عرض خشک میوه، نسبت وزن مغز به وزن خشک میوه و طعم مغز بودند. تجزیه به عامل ها صفات مورد ارزیابی را به 11 عامل اصلی کاهش داد که در مجموع 07/75 درصد واریانس کل را توجیه نمودند. بر اساس نتایج بدست آمده ارقام و ژنوتیپ های ’دیررس ساوجبلاغ‘، ‘D-124’، ‘D-99’، ’شاهرود 12‘، ’تونو‘، ’نان پاریل‘، ’پرایس‘، ’میرپنج تهران‘، ’پاکوتاه شماره 2 طالقان‘، ’شماره 34-13‘، ’شماره 8-16‘، ’شماره 10-11‘، ’زرقان 10‘، ’ارومیه 68‘، ’برگ درشت همدان‘ و ’یزد 60 ‘از نظر برخی صفات مهم مثل عادت دیرگلدهی، خشک میوه و مغز بهتر از سایر ارقام و ژنوتیپ ها بودند.
اله داد سلیم پور؛ علی عبادی؛ محمدرضا فتاحی مقدم؛ محمدرضا بی همتا
دوره 42، شماره 4 ، اسفند 1390، ، صفحه 319-327
چکیده
بادام یکی از مهمترین محصولات خشک میوه است که با توجه با اهداف خاص نیاز به اصلاح دارد. به این منظور اولین مرحله ارزیابی تنوع ژنتیکی در ژرم‌پلاسم موجود است. در این راستا 56 ژنوتیپ پر رشد از طریق ثبت نه صفت مورفولوژیک (قطر تنه، ارتفاع تنه اصلی، تراکم تاج، زاویه تاج، تعداد شاخه، متوسط اندازه شاخه، رنگ نوک سرشاخه و قدرت رشد) بر اساس توصیفگر ...
بیشتر
بادام یکی از مهمترین محصولات خشک میوه است که با توجه با اهداف خاص نیاز به اصلاح دارد. به این منظور اولین مرحله ارزیابی تنوع ژنتیکی در ژرم‌پلاسم موجود است. در این راستا 56 ژنوتیپ پر رشد از طریق ثبت نه صفت مورفولوژیک (قطر تنه، ارتفاع تنه اصلی، تراکم تاج، زاویه تاج، تعداد شاخه، متوسط اندازه شاخه، رنگ نوک سرشاخه و قدرت رشد) بر اساس توصیفگر در ایستگاه تحقیقات باغبانی دانشگاه تهران ارزیابی شدند. تجزیه خوشه‌ای، در فاصله 9 ژنوتیپ‌ها را به چهار گروه تقسیم نمود. در گروه اول همه ژنوتیپ‌ها به استثنای دو ژنوتیپ از ایستگاه تحقیقات گروه باغبانی دانشگاه تهران و استهبان، بقیه از آذربایجان (غربی و شرقی) بودند. در گروه دوم به غیر از دو ژنوتیپ از کاشمر و استهبان، بقیه ژنوتیپ‌ها از آذربایجان بودند. در گروه سوم سه ژنوتیپ از ایستگاه تحقیقات و دو ژنوتیپ از آذربایجان بودند. در گروه چهارم نیز ژنوتیپهای مناطق مختلف قرار گرفتند. بر اساس نتایج بدست آمده از ضریب همبستگی، صفات همبستگی بالائی را با هم نشان دادند و در اکثر صفات همبستگی معنی‌دار شد. بیشترین میزان همبستگی (74/0) بین صفات تراکم تاج و انشعاب‌دهی مشاهده شد که در سطح 1% معنی‌دار شدند. کمترین میزان همبستگی (007/0-) بین صفات قدرت رشد و تراکم تاج مشاهده شد.
اله داد سلیم پور؛ علی عبادی؛ محمدرضا فتاحی مقدم؛ مهدی حدادی نژاد
دوره 42، شماره 2 ، شهریور 1390، ، صفحه 127-140
چکیده
بادام یکی از محصولات مهم خشکباری در جهان است و ایران یکی از مناطق مهم انتشار این گیاه محسوب می‌شود. در این تحقیق از نشانگرهای ملکولی RAPD جهت تعیین تنوع و سطوح خویشاوندی بین 56 ژنوتیپ جمعآوری شده بادام استفاده شد. تعداد 16 آغازگر تصادفی در واکنش PCR در مجموع 171 باند DNA ایجاد کردند که 168 باند چند شکل بود. تجزیه خوشه‌ای ژنوتیپ‌ها بر اساس حضور ...
بیشتر
بادام یکی از محصولات مهم خشکباری در جهان است و ایران یکی از مناطق مهم انتشار این گیاه محسوب می‌شود. در این تحقیق از نشانگرهای ملکولی RAPD جهت تعیین تنوع و سطوح خویشاوندی بین 56 ژنوتیپ جمعآوری شده بادام استفاده شد. تعداد 16 آغازگر تصادفی در واکنش PCR در مجموع 171 باند DNA ایجاد کردند که 168 باند چند شکل بود. تجزیه خوشه‌ای ژنوتیپ‌ها بر اساس حضور و عدم حضور باند و با استفاده از ضریب تشابه جاکارد و به روش UPGMA انجام شد. با توجه به نتایج تجزیه خوشه‌ای، نمونه‌ها در حد تشابه 44% به دو زیرگروه عمده تقسیم شدند. بر اساس ماتریس تشابه بیشترین تشابه (72%) بین نمونههای AV228 و AV164 مشاهده شد که هر دو از ژنوتیپهای ایستگاه تحقیقات گروه علوم باغبانی دانشگاه تهران بودند. کمترین تشابه (29%) بین ژنوتیپ AV123 از ایستگاه تحقیقات گروه علوم باغبانی و ژنوتیپ D8 از آذرشهر مشاهده شد. در آنالیز منطقه‌ای، بیشترین میزان هتروزیگوسیتی کل (Ht) مربوط به آغازگرهای BA6،BA17 و BD10 به میزان 39% بود و کمترین آن مربوط به آغازگر BA14 به میزان 27% بود. نتایج ماتریس تشابه بیشترین تشابه ژنتیکی را بین مناطق GS (جزیره اسلامی) و S (سرج) به میزان 95% نشان داد که هر دو منطقه از آذربایجان‌شرقی بودند. نتایج تجزیه کلاستر مناطق نشان داد در بین نمونههای مناطق مختلف نیز این دو نمونه کمترین فاصله (5%) را داشتند. همچنین دو نمونه AV (از ایستگاه تحقیقات) و MAH (از منطقه مهارلو) بیشترین فاصله (60%) را داشتند. نتایج حاکی از وجود تفاوت قابل ملاحظه‌ای بین ژنوتیپ‌ها بود که نشان‌دهنده زمینه ژنتیکی متفاوت آنها میباشد. بنابراین نشانگرهای RAPD به خوبی قادر به تفکیک ژنوتیپهای بادام بوده و با توجه به تنوع موجود بین ژنوتیپ‌ها می‌توان از آنها جهت برنامه‌های اصلاحی به عنوان والد استفاده کرد.
سید اصغر موسوی قهفرخی؛ محمدرضا فتاحی مقدم؛ ذبیح اله زمانی؛ علی ایمانی؛ اینکارنا اورتگا؛ فدریکو دیسنتا
دوره 42، شماره 2 ، شهریور 1390، ، صفحه 169-183
چکیده
بادام (Prunus dulcis L.) از گونههای اقتصادی جنس پرونوس و از خانواده رزاسه است. قسمت تجاری میوه بادام بذر خوراکی آن (مغز) میباشد، بنابراین انجام گردهافشانی و تلقیح برای تولید محصول در بادام ضروری است. اکثر ارقام تجاری بادام، خودناسازگار و برخی نیز دگرناسازگار هستند. خودناسازگاری در بادام گامتوفتیک بوده و توسط یک مکان ژنی با چندین فرم آللی ...
بیشتر
بادام (Prunus dulcis L.) از گونههای اقتصادی جنس پرونوس و از خانواده رزاسه است. قسمت تجاری میوه بادام بذر خوراکی آن (مغز) میباشد، بنابراین انجام گردهافشانی و تلقیح برای تولید محصول در بادام ضروری است. اکثر ارقام تجاری بادام، خودناسازگار و برخی نیز دگرناسازگار هستند. خودناسازگاری در بادام گامتوفتیک بوده و توسط یک مکان ژنی با چندین فرم آللی و به صورت همبارز کنترل می‌شود. در این مطالعه آللهای خودناسازگاری 70 رقم و ژنوتیپ بادام ایرانی و 17 رقم خارجی به روش واکنش زنجیرهای پلیمراز(PCR) و با استفاده از ترکیب آغازگرهای دژنره که بر اساس توالی نواحی حفاظت شده مکان ژنی ناسازگاری در جنس پرونوس طراحی شده‌اند، تعیین گردید. جداسازی محصول PCR روی ژل آگارز و اندازه باندهای تکثیر شده در ارقام بادام ایرانی با اندازه آللهای شناخته شده در ارقام بادام خارجی شاهد و نشانگر یک کیلو جفت بازی مقایسه گردیدند. بر اساس نتایج در 50 رقم و ژنوتیپ ایرانی ازجمله ارقام ربیع (S7S27)، یلدا (S1S7)، آذر-2(S3S4) ، حریر (S4S24)، سهند (S1S2)، زرقان-7(S1S4) ، زرقان-8 (S1S2)، منقای دیرگل (S1S13)، منقا (S7S14)، خورشیدی(S4S8) ، شیربادام (S2S4)، شمشیری (S7S24)، مامایی اصفهان (S10S12) و ژنوتیپهای A-92 (S8S23)، (S8S13) A-2، (S8S9) K-10-15، (S7S24) K-1-16، (S1S4) K-11-40و (S1S9) A200 هر دو آلل خودناسازگاری و در 20 رقم و ژنوتیپ مورد بررسی یک باند مربوط به آللهای گزارش شده قبلی مشاهده شد در حالی که اندازه باند دوم مشابه با اندازه باند هیچ یک از آللهای شناسایی شده قبلی در بادام نبوده و احتمالاً مربوط به یک آلل جدید است که برای معرفی قطعی آللهای جدید باید توالی کامل آنها تعیین گردد. تعداد 8 باند تکثیر یافته جدید بودند که اندازه آنها متفاوت با اندازه آللهای شناخته شده در بادام بود. به طور مثال ارقام مامایی، سفید و تجاری به ترتیب دارای آللهای S25، S7، S24 و باندهای جدیدی به اندازه 1250، 1000 و 1065 جفت باز بودند. در بین جمعیت بادام‌های ایرانی مورد مطالعه، آللهای خود ناسازگاری S4، S1، S24، S7، S12 و S2 به ترتیب بیشترین فراوانی را در این تحقیق نشان دادند. استفاده از آغازگرهای دژنره، یک روش مناسب برای شناسایی ژنوتیپ ناسازگاری در ارقام و ژنوتیپهای بادام میباشد.
ابوذر شیخ علیان؛ علی وزوایی؛ علی عبادی؛ محمدرضا فتاحی مقدم؛ علی سرخوش
دوره 41، شماره 3 ، آذر 1389، ، صفحه 247-252
چکیده
بادام با نام علمی Prunus dulcis Miller [D.A. Webb] دارای خودناسازگاری گامتوفیتیک است. برای کشت وسیع و تجاری بادام استفاده از ارقام خودسازگار و کشت حداقل دو رقم سازگار با هم الزامی است. تعیین خودناسازگاری در بادام روش‌های متعددی دارد که جدیدترین آنها استفاده از آغازگرهای اختصاصی به روش PCR است. در این آزمایش از جفت آغازگر اختصاصی AS1II و AmyC5R برای تعیین ...
بیشتر
بادام با نام علمی Prunus dulcis Miller [D.A. Webb] دارای خودناسازگاری گامتوفیتیک است. برای کشت وسیع و تجاری بادام استفاده از ارقام خودسازگار و کشت حداقل دو رقم سازگار با هم الزامی است. تعیین خودناسازگاری در بادام روش‌های متعددی دارد که جدیدترین آنها استفاده از آغازگرهای اختصاصی به روش PCR است. در این آزمایش از جفت آغازگر اختصاصی AS1II و AmyC5R برای تعیین آللهای خودناسازگاری در بعضی ارقام ایرانی، ژنوتیپهای برتر در کلکسیون پردیس کشاورزی دانشگاه تهران و چند رقم خارجی به عنوان شاهد، استفاده شد. این جفت آغازگر برای تعیین آللهای خودناسازگاری (S- آلل) S1، S2، S3، S5،S7 ،S9 ، S10، S11، S12 وS13 مناسب است. نتایج به دست آمده در این آزمایش نشان داد که اندازه باندهای ارقام خارجی با گزارشهای ارائه شده به طور کامل مطابقت دارد. بنابراین باندهای شناخته شده مربوط به ارقام خارجی ملاک مقایسه باندهای مربوط به ژنوتیپ‌ها و ارقام ایرانی مورد بررسی قرار گرفت. با مقایسه اندازه باندها نوع آلل خودناسازگاری مربوط به ژنوتیپ یا رقم مورد مطالعه پیشبینی گردید. اندازه باندهای ارقام ایرانی و ژنوتیپهای برتر مرکز تحقیقات باغبانی پردیس کشاورزی دانشگاه تهران عبارتند از: "یلدا" به اندازه 1100 و 2000 جفت باز متعلق به S1 وS7 ؛ "شاهرودی-5"، "آذر" و "شکوفه" به اندازه 1200 جفت باز متعلق به Sf یا S3؛ "تلخ-13" با باندی به اندازه 2000 جفت باز متعلق به S7 و باندی به اندازه 1600 جفت باز متعلق به S12؛ ژنوتیپ دیرگل شماره 5 به اندازه 1200 و 1400 جفت باز که متعلق به S1 و S13؛ ژنوتیپ دیرگل شماره 11 به اندازه 1400 جفت باز متعلق به S13 می باشد.
سید اصغر موسوی قهفرخی؛ محمدرضا فتاحی مقدم؛ ذبیح¬اله زمانی؛ علی ایمانی
دوره 41، شماره 2 ، شهریور 1389
چکیده
به منظور ارزیابی تنوع مرفولوژیکی برخی از ارقام و ژنوتیپهای بادام، آزمایشی روی 55 رقم و ژنوتیپ بادام ایرانی و خارجی انجام گرفت. در این مطالعه 29 صفت کمی و کیفی خشک میوه و مغز و همچنین 4 صفت فنولوژیک درخت مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس و مقایسه میانگین صفات نشان داد که ارقام و ژنوتیپهای مورد بررسی از نظر کلیه صفات مورد مطالعه ...
بیشتر
به منظور ارزیابی تنوع مرفولوژیکی برخی از ارقام و ژنوتیپهای بادام، آزمایشی روی 55 رقم و ژنوتیپ بادام ایرانی و خارجی انجام گرفت. در این مطالعه 29 صفت کمی و کیفی خشک میوه و مغز و همچنین 4 صفت فنولوژیک درخت مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس و مقایسه میانگین صفات نشان داد که ارقام و ژنوتیپهای مورد بررسی از نظر کلیه صفات مورد مطالعه با یکدیگر دارای تفاوت معنی‌دار هستند که نشان‌دهنده وجود تنوع بین ارقام و صفات مورد بررسی است. صفاتی مانند وزن خشک میوه، درصد مغز، درصد دو قلویی، سختی و ضخامت پوست چوبی، عادت رشد و زمان رسیدن که ضرایب تغییرات بالاتری نشان دادند، دارای تنوع بالاتری بین ارقام و ژنوتیپهای مورد بررسی بودند. ضرایب همبستگی بین صفات اندازهگیری شده نشان‌دهنده وجود همبستگی مثبت یا منفی بین برخی صفات مهم بود. نتایج تجزیه کلاستر بر اساس تمام صفات اندازهگیری شده، ارقام را در فاصله اقلیدسی 25، به دو گروه اصلی تقسیمبندی کرد. با کاهش فاصله اقلیدسی از 25 به 5، ژنوتیپ‌ها و ارقام به شش گروه اصلی تقسیمبندی شدند. از عوامل مهم تفکیک کلاسترهای اصلی صفاتی از جمله طول، شکل و وزن خشک میوه و مغز، درصد مغز، میزان ضخامت و سختی پوست چوبی و زمان گلدهی بودند. تجزیه عامل توانست صفات مورد ارزیابی را به 9 عامل اصلی کاهش دهد که مجموعاً 83 درصد واریانس کل را توجیه نمودند. در محدوده هر عامل صفات با ضرایب بالای 6/0 به عنوان ضرایب عاملی معنی‌دار در نظر گرفته شدند. براساس نتایج تجزیه عاملها خصوصیات خشک میوه و مغز شامل: طول، ضخامت (قطر)، وزن و اندازه خشک میوه و ضخامت و سختی پوست چوبی، میزان نقوش و شکاف در پوست چوبی، درصد مغز، طول، عرض و ضخامت (قطر) مغز، درصد دوقلویی، شکل خشک میوه و مغز بیشترین سهم را در تفاوت بین ارقام و ژنوتیپ‌ها نشان دادند. با استفاده از سه عامل اصلی در تجزیه پلات ارقام و ژنوتیپهایی با خصوصیات پوست نازک و کاغذی، طول خشک میوه و مغز بلندتر، وزن و درصد مغز بالاتر از ارقام و ژنوتیپهایی با پوست سخت، وزن مغز و درصد مغز پایینتر، طول میوه و مغز کوچکتر ولی ضخامت و وزن خشک میوه بیشتر و درصد دو قلویی بالاتر تفکیک گردیدند. بر اساس نتایج به دست آمده ارقام ’شاهرود12‘، ’شاهرود7‘، ’شاهرود 8- ب‘، ’زرقان7‘، ’فرانیس‘، ’شاهرود 21‘، ’مامایی‘، ’نان پاریل‘، ’مونتری‘، ’سونورا‘، ’نی پلاس الترا‘، ’یلدا‘ و ژنوتیپهای’کا-12-4-4‘، ’کا-1-16‘، ’کا-11-40‘ و ’کا-10-15‘ از نظر صفات خشک میوه و مغز بر
سعیده علیزاده سالطه؛ کاظم ارزانی؛ علی ایمانی
دوره 40، شماره 2 ، شهریور 1388
چکیده
محدود بودن طول عمر تخمک، مشکل اساسی در تشکیل میوه و محصول‌دهی بسیاری از درختان میوه از جمله بادام است. بنابراین مطالعه دوره گردهافشانی موثر (Effective pollination period) در درختان میوه از اهمیت خاصی برخوردار است. این پژوهش به منظور تعیین دوره گردهافشانی موثر بادام رقم شاهرود 12 در شرایط کرج در سال 1385-1384 انجام شد. گل‌های بادام رقم دیرگل شاهرود ...
بیشتر
محدود بودن طول عمر تخمک، مشکل اساسی در تشکیل میوه و محصول‌دهی بسیاری از درختان میوه از جمله بادام است. بنابراین مطالعه دوره گردهافشانی موثر (Effective pollination period) در درختان میوه از اهمیت خاصی برخوردار است. این پژوهش به منظور تعیین دوره گردهافشانی موثر بادام رقم شاهرود 12 در شرایط کرج در سال 1385-1384 انجام شد. گل‌های بادام رقم دیرگل شاهرود 12(?) توسط گرده ارقام سوپرنوا (?) و ژنوتیپ 5-15 (?) در فواصل 1، 2، 3، 4، 5، 6 و 7 روز بعد از باز شدن گلها بطور جداگانه و بطور مصنوعی گردهافشانی شدند. از گل‌های گردهافشانی شده، در فواصل 24، 48، 72، 96 و 120 ساعت پس از گردهافشانی به منظور مطالعه و بررسیهای میکروسکوپی رشد لوله گرده در خامه گل، نمونهگیری به عمل آمد. نمونههای گل جمعآوری شده در محلول FAA تثبیت و سپس در الکل 70% نگهداری شدند. پس از رنگ‌آمیزی نمونه‌ها با آنیلین بلو، بررسیها توسط میکروسکوپ فلورسنس با نور ماورای بنفش انجام پذیرفت. همچنین درصد تشکیل میوه در باغ و بر روی درختان گردهافشانی شده 75 روز پس از تمام گل ثبت گردید. نتایج حاصل از تشکیل میوه در رقم شاهرود 12 (?) در باغ نشان داد که بالاترین درصد تشکیل میوه در بین تیمارهای اعمال شده با گردهافشانی توسط گرده رقم سوپرنوا (?) در روزهای دوم و چهارم و به میزان 34 و 37 درصد و با رقم 5-15 (?) طی روزهای دوم و چهارم و به میزان 37 و 42 درصد بود. با توجه به بررسیهای میکروسکوپی مشخص گردید که تشکیل بسیار پایین میوه حاصل از گردهافشانی روز هفتم، احتمالاً به علت کاهش طول عمر تخمک و همچنین قهوه‌ای شدن کلاله و کاهش پذیرش دانه گرده در این روز از گردهافشانی بوده است. با توجه به بررسیهای مزرعه‌ای و میکروسکوپی چنین می‌توان نتیجه گرفت که بهترین زمان گردهافشانی برای تشکیل میوه مناسب در رقم شاهرود 12 (?) در شرایط آب و هوایی کرج بین روزهای دوم و چهارم پس از باز شدن گلها میباشد. گردهافشانی دیرهنگام این رقم به میزان زیادی موجب کاهش محصول شده و توصیه نمی‌گردد. با توجه به دوره گردهافشانی موثر تعیین شده (4-2 روز)، همپوشانی گلدهی ارقام گرده‌دهنده و رقم شاهرود 12 برای افزایش محصول ضروری است.
کاظم کمالی؛ علی عبادی؛ محمدرضا فتاحی مقدم؛ محمدرضا نقوی؛ علی ایمانی
دوره 40، شماره 1 ، خرداد 1388
چکیده
اصلاح بادام به منظور دست یابی به ارقام خودسازگار از مهمترین اهداف اصلاحی است و در این راستا تشخیص زود هنگام ژنوتیپهای خودسازگار به دلیل صرفه‌جویی در وقت و هزینه‌ها اهمیت بسزایی دارد. برای تشخیص ژنوتیپهای خودسازگار از خودناسازگار روش‌های مختلفی اعم از کلاسیک و ملکولی وجود دارد. در این تحقیق با استفاده از روش PCRو پرایمرهای اختصاصی ...
بیشتر
اصلاح بادام به منظور دست یابی به ارقام خودسازگار از مهمترین اهداف اصلاحی است و در این راستا تشخیص زود هنگام ژنوتیپهای خودسازگار به دلیل صرفه‌جویی در وقت و هزینه‌ها اهمیت بسزایی دارد. برای تشخیص ژنوتیپهای خودسازگار از خودناسازگار روش‌های مختلفی اعم از کلاسیک و ملکولی وجود دارد. در این تحقیق با استفاده از روش PCRو پرایمرهای اختصاصی ژنوتیپهای نتاج بدست‌آمده تعیین گردیدند. خودناسازگاری در بادام از نوع گامتوفیتیک بوده و این ویژگی توسط یک مکان ژنی چند آللی(S-locus )کنترل می‌شود که در درون خامه به عنوان S-RNase بیان می‌گردد. در این تحقیق ابتدا دو رقم تجاری Ferragnes وFerralise با رقم خودسازگار Tuono به صورت متقابل (Reciprocal) تلاقی داده شده و نتاج حاصله که دارای آلل خودسازگار (Sf) بودند با استفاده از روش پوشاندن شاخه‌ها (Bagging) وادار به خودگشنی شدند. بذور به دست آمده پس از طی دوره استراتیفیکاسیون سبز گردیدند و در دوران نونهالی DNA ژنومی از کلیه نتاج بدست‌آمده استخراج و ژنوتیپ های S به دست آمده با روش‌های PCR ساده و مرکب مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج بدست‌آمده نشان داد که حاصل این خودگشنی، نتاج خودسازگار هموزیگوس و هتروزیگوس بوده و تمام نسبت‌های به دست آمده از اصول مندلی پیروی می‌کند. همچنین نتایج این تحقیق نشان داد تشخیص خودسازگاری در بادام با استفاده از روش PCR در دوران نونهالی گیاه میسر میباشد. استفاده از این روش در شناسایی ژنوتیپ‌ها و ارقام خودسازگار بسیار حایز اهمیت بوده و دارای دقت بالایی است.
