یوسف جهانی جلودار؛ طاهر برزگر؛ داود حسن پناه؛ زهرا قهرمانی
چکیده
رقمهای جدید سیب‌زمینی با عملکرد بالا، زودرس و با کیفیت مطلوب نقش مهمی در امنیت غذایی، کاهش نوسانات قیمت و هزینه های انبارداری و دسترسی به محصول تازه در تمام فصول سال دارند. در این تحقیق صفات کمی و کیفی 15 ژنوتیپ سیب‌زمینی حاصل از جمعیت های اصلاحی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در منطقه اردبیل به مدت دو سال (1397 ...
بیشتر
رقمهای جدید سیب‌زمینی با عملکرد بالا، زودرس و با کیفیت مطلوب نقش مهمی در امنیت غذایی، کاهش نوسانات قیمت و هزینه های انبارداری و دسترسی به محصول تازه در تمام فصول سال دارند. در این تحقیق صفات کمی و کیفی 15 ژنوتیپ سیب‌زمینی حاصل از جمعیت های اصلاحی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در منطقه اردبیل به مدت دو سال (1397 و 1398) بررسی شدند. نتایج نشان داد اثر متقابل ژنوتیپ در سال بر عمکلرد کل، عملکرد بازارپسند، تعداد و وزن غده در بوته، ارتفاع بوته و تعداد روز تا غدهزایی در سطح یک درصد معنیدار بود و بر تعداد ساقه اصلی در بوته، درصد ماده خشک، وزن مخصوص غده، درصد نشاسته، ویتامین ث غده و درصد پروتئین غده تاثیر معنی داری نداشت. ژنوتیپ های 901375، 90275، ساوالان، 90527، 90127، 90827، آگریا و مارفونا در طی دو سال آزمایش دارای بیشترین عملکرد غده بودند. از بین ژنوتیپهای پرمحصول، ژنوتیپهای شماره1 (901375) و 4 (ساوالان) از بالاترین درصد ماده خشک غده، وزن مخصوص غده، درصد نشاسته غده، مقدار ویتامین ث غده و درصد پروتئین برخوردار بودند. بر اساس عملکرد و اجزای آن و صفات کیفی اندازه گیری شده ژنوتیپ های 901375 و ساوالان به عنوان ژنوتیپ های پرمحصول با صفات کیفی مناسب انتخاب شدند.
غلامرضا هدایتی؛ فرشاد صادقی
چکیده
لیمو آب شیراز به دلیل داشتن عطر، طعم مطلوب و اسیدیته بالا مورد پسند بسیاری از مصرف کنندگان بوده و در صنعت به عنوان افزودنی غذاها کاربرد زیادی دارد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی اجرا شد. تیمارها شامل سدیم نیتروپروساید در سه سطح (صفر، 5/7 و 15 میکرومولار) و مدت زمان انبارمانی در چهار سطح (زمان برداشت، 20، 40 و 60 روز پس از ...
بیشتر
لیمو آب شیراز به دلیل داشتن عطر، طعم مطلوب و اسیدیته بالا مورد پسند بسیاری از مصرف کنندگان بوده و در صنعت به عنوان افزودنی غذاها کاربرد زیادی دارد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی اجرا شد. تیمارها شامل سدیم نیتروپروساید در سه سطح (صفر، 5/7 و 15 میکرومولار) و مدت زمان انبارمانی در چهار سطح (زمان برداشت، 20، 40 و 60 روز پس از برداشت) بودند. نتایج نشان داد کاربرد سدیم نیتروپروساید مانع افزایش مواد جامد محلول میوهها در انبار شد. بیشترین میزان اسیدیته کل میوه مربوط به زمان برداشت بود. تفاوتی بین میوههای تیمار شده با سدیم نیتروپروساید و شاهد تا روز بیستم انبارمانی از نظر اسیدیته کل و ویتامین ث وجود نداشت. عدم کاربرد سدیم نیتروپروساید باعث شد روند کاهش وزن میوهها در مدت انبارمانی افزایش یابد و کاربرد آن به دلیل جلوگیری از تبخیر آب از سطح میوه، با روند کندتری انجام شد. کاربرد 5/7 و 15 میکرومولار سدیم نیتروپروساید باعث حفظ محتوای کلروفیلهای a، b و کلروفیل کل در پوست میوهها پس از 40 روز نگهداری در انبار شدند. کاربرد غلظتهای 5/7 و 15 میکرو مولار سدیم نیتروپروساید باعث جلوگیری از پوسیدگی میوهها تا روز 20 ام در انبار شد. در مجموع، نتایج نشان داد غوطهور کردن میوههای لیمو آب شیراز در غلظت 5/7 میکرومولار سدیم نیتروپروساید باعث حفظ کلروفیل پوست میوه، کند شدن روند کاهش وزن، ممانعت از افزایش مواد جامد محلول و حفظ محتوای ویتامین ث شد و جهت افزایش عمر انبارمانی فرآوردههای باغبانی توصیه میگردد.
فرزاد تقدسی نیا؛ زهرا قهرمانی؛ طاهر برزگر؛ میترا اعلایی
چکیده
بهمنظور بررسی اثر تنش کم‌آبیاری در مراحل مختلف رشدی بر رشد، عملکرد و کیفیت دو توده خربزه ایرانی آزمایشی در قالب کرتهای دوبار خرد شده بر اساس طرح بلوکهای کامل تصادفی در دانشگاه زنجان در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل کم آبیاری در سه سطح (100، 80 و 60 درصد نیاز آبی گیاه) به عنوان کرت اصلی، مرحله تنشدهی در دو سطح (مرحله ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر تنش کم‌آبیاری در مراحل مختلف رشدی بر رشد، عملکرد و کیفیت دو توده خربزه ایرانی آزمایشی در قالب کرتهای دوبار خرد شده بر اساس طرح بلوکهای کامل تصادفی در دانشگاه زنجان در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل کم آبیاری در سه سطح (100، 80 و 60 درصد نیاز آبی گیاه) به عنوان کرت اصلی، مرحله تنشدهی در دو سطح (مرحله گلدهی و بیست روز بعد از گلدهی) به عنوان کرت فرعی و توده خربزه در دو سطح (خاتونی و ایوانکی) به عنوان کرت فرعی- فرعی بودند. نتایج نشان داد تنش کم آبیاری در هر دو مرحله باعث کاهش شاخصهای رشدی و عملکردی شد. کمترین میزان سطح برگ، طول بوته، عملکرد بوته(kg 72/6)، عملکرد بازارپسند بوته (kg 47/5)، درصد گوشت میوه (% 7/50) و ویتامین ث (mg/100ml 48/1) در شرایط تنش در مرحله گلدهی و آبیاری با 60 درصد نیاز آبی حاصل شد. بیشترین مواد جامد محلول توده خاتونی (%04/12)، و توده ایوانکی (% 42/11) در مرحله گلدهی همراه با کم‌آبیاری 80 درصد نیاز آبی حاصل گشت.بیشترین کارایی مصرف آب توده ایوانکی در مرحله گلدهی و توده خاتونی در مرحله 20 روز پس از گلدهی تحت شرایط کم‌آبیاری80 درصد نیاز آبی مشاهده شد. توده ایوانکی نسبت به کمآبی متحمل‌تر بود. با توجه به نتایج، اعمال تیمار کم آبیاری 80 درصد نیاز آبی در مرحله گلدهی همراه با کاهش 61/6 درصد عملکرد میوه، موجب بهبود مواد جامد محلول میوه و صرفهجویی 40 درصدی آب آبیاری گردید.
محمدعلی عسگری سرچشمه؛ مریم کرباسی؛ مصباح بابالار؛ علی رضا طلایی؛ سمیه آقاجانی
چکیده
در این پژوهش اثر تغذیه برگی آهن و روی بر ویژگیهای کمی و کیفی میوه سیب ’دلباراستیوال‘ مورد مطالعه قرار گرفت. آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار روی درختان هشت ساله سیب ’دلباراستیوال‘ با پایه M9 تحت سیستم تربیت Y در ایستگاه تحقیقاتی گروه مهندسی علوم باغبانی و فضای سبز پردیس کشاورزی و منابع ...
بیشتر
در این پژوهش اثر تغذیه برگی آهن و روی بر ویژگیهای کمی و کیفی میوه سیب ’دلباراستیوال‘ مورد مطالعه قرار گرفت. آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار روی درختان هشت ساله سیب ’دلباراستیوال‘ با پایه M9 تحت سیستم تربیت Y در ایستگاه تحقیقاتی گروه مهندسی علوم باغبانی و فضای سبز پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران انجام شد. در طول فصل رشد درختان با سه غلظت، صفر، 50 و 100 میلیگرم بر لیتر کلاتآهن (Fe-EDDHA) و سه غلظت صفر، 5 و 10 میلیگرم بر لیتر سولفاتروی، فاصله 30، 60 و 90 روز بعد از تمامگل محلولپاشی شدند. میوهها بعد از برداشت به سردخانه با دمای 1±0 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 90-85 درصد منتقل و بهمدت 5 ماه نگهداری شدند. نمونهها در زمان برداشت و نیز به فاصله هر یک ماه از سردخانه خارج و از نظر خصوصیات کمی و کیفی اندازهگیری شدند. نتایج آزمایش نشان داد که با افزایش غلظت آهن مصرفی، میزان سفتی بافت، ویتامین ث، مواد جامد محلول، ظرفیت ضد اکسایشی و درصد ماده خشک میوه افزایش یافت. محلولپاشی روی نیز باعث افزایش مقدار ویتامین ث، مواد جامد محلول و درصد ماده خشک شد، اما میزان سفتی بافت گوشت میوه و فنولها را کاهش داد. در مجموع میتوان گفت کاربرد آهن و روی برای بهبود خصوصیات کیفی این رقم سیب مناسب بوده است.
علوم سبزی
رسول حیدرنژاد گیگلو؛ زهرا قهرمانی؛ طاهر برزگر؛ ولی ربیعی
چکیده
رسیدن میوه شامل تغییرات اساسی فیزیولوژی و بیوشیمیایی است که رنگ، طعم، عطر، بافت و ارزش غذایی میوهها را تغییر میدهد. در طول انبارداری و پس از آن، رسیدن کامل میوهها ادامه مییابد، اگر این میوهها مصرف یا فراوری نشوند، بیش از حد رسیده و کیفیت آنها سریعاً روبه‌زوال میرود. با توجه به این‌که برداشت در زمان مناسب میتواند ...
بیشتر
رسیدن میوه شامل تغییرات اساسی فیزیولوژی و بیوشیمیایی است که رنگ، طعم، عطر، بافت و ارزش غذایی میوهها را تغییر میدهد. در طول انبارداری و پس از آن، رسیدن کامل میوهها ادامه مییابد، اگر این میوهها مصرف یا فراوری نشوند، بیش از حد رسیده و کیفیت آنها سریعاً روبه‌زوال میرود. با توجه به این‌که برداشت در زمان مناسب میتواند عمر مفید میوه را بهبود بخشد؛ بهمنظور مطالعه اثر مرحله برداشت و پوشش کیتوزان بر انبارمانی و کیفیت میوههای عروسک پشتپرده، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل مرحله برداشت (سبز بالغ، سبز مایل به زرد و زردرنگ) و پوشش کیتوزان (صفر، 5/0 و 1 درصد) بود. میوههای برداشت و تیمارشده بهمدت 30 روز در دمای 15 درجه سانتیگراد نگهداری شدند. نتایج نشان داد که اثر مرحله برداشت و سطوح مختلف پوشش کیتوزان طی انبارمانی تأثیر معنیداری روی صفات کیفی و عمر انباری میوه داشت. با بلوغ میوه درصد کاهش وزن، میزان ویتامینث، کارتنوئید و شاخص طعم بهطور معنیداری افزایش یافت و میزان کلروفیل، فنل کل و اسیدیته قابلتیتراسیون کاهش یافت. کاربرد پوشش کیتوزان کاهش محتوای کلروفیل، فنل کل، اسیدیته قابلتیتراسیون، درصد کاهش وزن، روند بلوغ و تغییر رنگ میوه را در مدت انبارمانی به تأخیر انداخت. بیشترین میزان کاهش وزن میوه، شاخص طعم، ویتامینث طی بلوغ و انبارداری در میوههای شاهد مشاهده شد. همچنین میوههای سبز بالغ تیمارشده با کیتوزان در سطح 5/0 درصد، بهترین کیفیت طی انبارمانی داشت.
علوم میوه
سارا خبازی؛ فرزین عبدالهی؛ مصطفی قاسمی؛ سمیه رستگار
چکیده
کمبود عناصر ریز مغذی یکی از عوامل اصلی کاهش عملکرد کمی و کیفی میوه مرکبات می‌باشد. این پژوهش برای بررسی اثر تیمارهای قبل از برداشت سولفاتروی و سولفاتمنگنز بر کمیت و کیفیت میوه پرتقال نافی بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل سولفاتروی در چهار سطح صفر، 2، 4 و 6 گرم ...
بیشتر
کمبود عناصر ریز مغذی یکی از عوامل اصلی کاهش عملکرد کمی و کیفی میوه مرکبات می‌باشد. این پژوهش برای بررسی اثر تیمارهای قبل از برداشت سولفاتروی و سولفاتمنگنز بر کمیت و کیفیت میوه پرتقال نافی بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل سولفاتروی در چهار سطح صفر، 2، 4 و 6 گرم در لیتر و سولفاتمنگنز در چهارسطح صفر، 1، 2 و 4 گرم در لیتر بودند که طی دو مرحله ( 15روز قبل از تمامگل و 15روز بعد از تمامگل) اعمال شدند. نتایج نشان داد هر دو نوع کود مورد استفاده، کیفیت میوه پرتقال را در زمان برداشت، در مقایسه با شاهد بهبود بخشیدند. به‌طوری‌که در درختان محلولپاشی شده، تعداد میوه، طول و قطر میوه، وزن میوه، حجم آب میوه، مواد جامد محلول و ویتامین ث بیشتر از درختان شاهد بود. در اغلب صفات مورد ارزیابی، مؤثرترین تیمارها، غلظت 4 گرم در لیتر سولفاتروی + 1 گرم درلیتر سولفاتمنگنز بود. همچنین نتایج اثر متقابل نشان داد که در اغلب صفات مورد بررسی، تیمارهای ترکیبی 4 گرم سولفاتروی + 1 گرم سولفاتمنگنز، 6 گرم سولفاتروی + 1 گرم سولفاتمنگنز و 6 گرم سولفاتروی + 4 گرم سولفاتمنگنز، نتایج بهتری نشان دادند. به‌طورکلی میتوان گفت که کاربرد کود سولفاتروی و سولفاتمنگنز در مقایسه با شاهد توانستند کیفیت و کمیت میوه پرتقال را در زمان برداشت افزایش دهند.
علوم میوه
فهیمه فیضی؛ اسماعیل سیفی؛ فریال وارسته؛ خدایار همتی؛ حسین فریدونی
چکیده
در این پژوهش صفات فیزیکوشیمیایی میوۀ رقمهای ملس ساوه و ملس یوسف‌خانی پرورش‌یافته در مناطق ساری، علی‌آباد و ساوه در سال زراعی 93-92 بررسی شد. این آزمایش بهصورت فاکتوریل بر پایۀ طرح کاملا تصادفی انجام شد. نتایج نشان داد، رقم و منطقۀ رشد تأثیر معنیداری بر میزان فلاونوئید کل و فعالیت پاداکسندگی (آنتی‌اکسیدانی) آب‌میوه نداشتند، امّا ...
بیشتر
در این پژوهش صفات فیزیکوشیمیایی میوۀ رقمهای ملس ساوه و ملس یوسف‌خانی پرورش‌یافته در مناطق ساری، علی‌آباد و ساوه در سال زراعی 93-92 بررسی شد. این آزمایش بهصورت فاکتوریل بر پایۀ طرح کاملا تصادفی انجام شد. نتایج نشان داد، رقم و منطقۀ رشد تأثیر معنیداری بر میزان فلاونوئید کل و فعالیت پاداکسندگی (آنتی‌اکسیدانی) آب‌میوه نداشتند، امّا چگالی و طول میوه، نسبت طول به قطر میوه، اسیدیته (pH) و هدایت الکتریکی آب‌میوه، مواد جامد محلول، شمار و درصد وزنی آریل، قطر و نسبت طول به قطر آریل، قطر و درصد وزنی بذر تحت تأثیر اثر متقابل قرار گرفتند. در رقم ملس یوسف‌خانی بذر کشیده‌تر و آنتوسیانین آب‌میوه بیشتر بود امّا درصد آب‌میوه، وزن صد آریل، وزن آب صد آریل و طول آریل کمتری نسبت به رقم ملس ساوه داشت. در بین مناطق، ساری و علی‌آباد با شرایط آب‌و‌هوایی مرطوب‌تر میوه‌هایی با بیشترین درصد آب‌میوه، آنتوسیانین و ویتامین ث را داشتند. منطقۀ ساوه نیز با شرایط آب‌و‌هوایی نیمه‌خشک و کویری میوه‌هایی با بیشترین وزن و حجم و کمترین نسبت طول به قطر بذر و درصد رطوبت بذر را تولید کرد. افزون بر این، بیشترین وزن صد آریل، وزن صد بذر، طول آریل و بذر در میوههای پرورش‌یافته در منطقۀ ساری به‌دست آمد. منطقۀ علی‌آباد نیز میوه‌هایی با بیشترین میزان فنل کل را تولید کرد. به‌طورکلی، یافته‌های این پژوهش نشان داد، شرایط اقلیمی متفاوت میتواند بر کیفیت میوه، آریل و بذر انار تأثیر چشمگیری داشته باشد و انتخاب رقم‌ها باید با توجه به این اثرگذاری‌ها باشد.
هادی لطفی؛ طاهر برزگر؛ فاطمه نکونام
چکیده
بهمنظور ارزیابی تحمل به تنش کمآبی برخی از تودههای خربزۀ ایرانی، آزمایشی بهصورت کرتهای خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه زنجان انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح آبیاری (۱۰۰، 66 و ۳۳ درصد نیاز آبی گیاه) و هفت تودۀ خربزه شامل کالی، اورشنگ، موری، موزی، شیرازی، ...
بیشتر
بهمنظور ارزیابی تحمل به تنش کمآبی برخی از تودههای خربزۀ ایرانی، آزمایشی بهصورت کرتهای خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه زنجان انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح آبیاری (۱۰۰، 66 و ۳۳ درصد نیاز آبی گیاه) و هفت تودۀ خربزه شامل کالی، اورشنگ، موری، موزی، شیرازی، ازمیر و ایوانکی بود. بر پایۀ نتایج بهدستآمده در این پژوهش تنش کمآبی بهطور معنیداری میزان پرولین، فعالیت آنزیمهای کاتالاز و پراکسیداز را افزایش داده و محتوای نسبی آب برگ، عملکرد و میزان ویتامین ث را کاهش داد. بالاترین میزان کارایی مصرف آب در آبیاری 66 درصد مشاهده شد. بین تودهها نیز از نظر شاخصهای فیزیولوژیکی تفاوت معنیداری مشاهده شد. بیشترین میزان پرولین، ویتامین ث و درصد محتوای نسبی آب برگ در تودههای کالی و موری، بیشترین فعالیت آنزیم پراکسیداز در تودۀ ازمیر و بیشترین کارایی مصرف آب و عملکرد در تودۀ موزی به دست آمد. با توجه به نتایج این پژوهش، تودۀ ایوانکی با بیشترین کاهش در عملکرد و تودۀ موزی با کمترین کاهش در عملکرد در اثر افزایش تنش کمآبی به ترتیب حساسترین و متحملترین توده نسبت به تنش کمآبی بودند.
شهرام بهروزی؛ یونس مستوفی؛ ذبیح اله زمانی؛ اسحاق رنجبر
چکیده
هلوی رقم زعفرانی یکی از میوههای مهم بومی ایران است. این میوه بسیار فساد‌پذیر است و ماندگاری کمی دارد. در پژوهش حاضر تأثیر بسته‌بندی در اتمسفر تعدیل‌یافته با سه ترکیب گازی ( O22درصد + CO2 10درصد و O22درصد + CO2 5درصد و Air) و دو نوع پوشش پلاستیکی (پلی‌اتیلن با دانسیتة کم و پلی‌پروپیلن) بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی و انبارمانی هلوی رقم‌زعفرانی ...
بیشتر
هلوی رقم زعفرانی یکی از میوههای مهم بومی ایران است. این میوه بسیار فساد‌پذیر است و ماندگاری کمی دارد. در پژوهش حاضر تأثیر بسته‌بندی در اتمسفر تعدیل‌یافته با سه ترکیب گازی ( O22درصد + CO2 10درصد و O22درصد + CO2 5درصد و Air) و دو نوع پوشش پلاستیکی (پلی‌اتیلن با دانسیتة کم و پلی‌پروپیلن) بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی و انبارمانی هلوی رقم‌زعفرانی در طول 9 هفته انبار مطالعه شد. میوهها بعد از بسته‌بندی در سردخانه در دمای 1 درجة سانتیگراد با رطوبت نسبی 90درصد نگهداری شدند. هر هفته میوههای بسته‌بندی‌شده از انبار خارج شدند و به دنبال 24 ساعت نگهداری در دمای اتاق، از نظر فاکتورهای مختلف کیفی از قبیل کاهش وزن، سفتی بافت میوه، مواد جامد محلول، اسید قابل تیتراسیون، pH، ویتامین ث، اتیلن تولید‌شده و شاخص TSS/TA میوة اندازه‌گیری‌شده قرار گرفتند. نتایج نشان داد که در طول انبارداری سفتی، TA و ویتامین ث کاهش و بقیة فاکتورها افزایش یافتند. پوشش پلی‌اتیلن pH، TA و ویتامین ث را بهتر از پوشش پلی‌پروپیلن حفظ کرد. در حفظ سفتی میوه و TSS پوشش پلی‌پروپیلن بهتر بود. ترکیب گازی (O22درصد + CO2 10درصد) در حفظ سفتی، pH، TA و شاخص TSS/TA بهتر از (O22درصد + CO2 5درصد) بود و بین ترکیبات گازی از نظر محتوای ویتامین ث اختلاف معنا‌دار وجود نداشت. تولید اتیلن در ترکیب گازی (O22درصد +CO2 10درصد) کمتر از سایر تیمارها بود. در‌مجموع پوشش پلی‌اتیلن با ترکیب گازی (O22درصد +CO2 10درصد) سبب حفظ بهتر فاکتورهای کیفی pH، TA، ویتامین ث و شاخص TSS/TA میوة هلوی رقم‌زعفرانی شد.
