محمدرضا رفیع؛ عبدالستار دارابی دارابی؛ مریم جوادزاده
چکیده
بهمنظور مطالعه اثر محرکهای رشد گیاهی بر عملکرد و مشخصات کیفی سیبزمینی رقم سانته، آزمایشی براساس طرح بلوکهای کامل تصادفی با هشت تیمار و سه تکرار طی سال زراعی (99-1398) در مزرعه تحقیقاتی ایستگاه تحقیقات کشاورزی بهبهان انجام شد. تیمارها عبارت بودند از شاهد (بدون مواد محرک رشد)، اسید هیومیک، اسید آمینه آزاد (L) ، اسید آمینه-روی، ...
بیشتر
بهمنظور مطالعه اثر محرکهای رشد گیاهی بر عملکرد و مشخصات کیفی سیبزمینی رقم سانته، آزمایشی براساس طرح بلوکهای کامل تصادفی با هشت تیمار و سه تکرار طی سال زراعی (99-1398) در مزرعه تحقیقاتی ایستگاه تحقیقات کشاورزی بهبهان انجام شد. تیمارها عبارت بودند از شاهد (بدون مواد محرک رشد)، اسید هیومیک، اسید آمینه آزاد (L) ، اسید آمینه-روی، اسید آمینه-پتاسیم، اسید آمینه-کلسیم، اسید آمینه–پتاسیم–کلسیم، مصرف توأم اسید هیومیک، اسید آمینه–روی و اسید آمینه–پتاسیم–کلسیم. نتایج نشان داد محرکهای رشد گیاهی (بهجز اسید آمینه آزاد) باعث افزایش معنیدار عملکرد غده کل و قابل فروش نسبت به شاهد شدند. افزایش عملکرد غده کل و قابل فروش در تیمار مصرف توأم بهطور معنیداری نسبت به کلیه تیمارها بیشتر بود. محرکهای رشد باعث کاهش معنیدار درصد عملکرد غده غیرقابل فروش و اجزای تشکیل دهنده آن (غدههای ریز، غدههای ترک خورده و رشد ثانویه) نسبت به شاهد شدند. این مواد باعث افزایش معنیدار درصد پروتئین غده، غلظتهای نیتروژن، فسفر (بهجز اسید آمینههای پتاسیم و کلسیمدار) و پتاسیم غده (بهجز اسید آمینه-کلسیم) در سطح احتمال پنج درصد شدند. تیمار اسید آمینه–کلسیم و تیمار مصرف توأم باعث افزایش معنیدار درصد ماده خشک غده شدند. کاربرد محرکهای رشد (بهجز اسید آمینه-پتاسیم و اسید آمینه-کلسیم) سبب کاهش معنیدار نیترات غده شدند. بر اساس نتایج این پژوهش، کاربرد توأم محرکهای رشد برای کشت رقم سانته توصیه میشود.
عبدالستار دارابی؛ محمدرضا رفیع؛ شهرام امیدواری؛ مریم جوادزاده؛ وحید یعقوبی
چکیده
بهمنظور مطالعه اثر مدیریت تلفیقی نیتروژن بر شاخصهای رشد و خصوصیات کیفی سیبزمینی رقم ساوالان این پژوهش براساس طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تیمار و سه تکرار به مدت دو سال زراعی (۱۳95-1393) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بهبهان اجرا شد. عدم مصرف نیتروژن، تامین50 درصد نیتروژن مورد نیاز از منبع اوره و50 درصد از منبع ورمیکمپوست، ...
بیشتر
بهمنظور مطالعه اثر مدیریت تلفیقی نیتروژن بر شاخصهای رشد و خصوصیات کیفی سیبزمینی رقم ساوالان این پژوهش براساس طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تیمار و سه تکرار به مدت دو سال زراعی (۱۳95-1393) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بهبهان اجرا شد. عدم مصرف نیتروژن، تامین50 درصد نیتروژن مورد نیاز از منبع اوره و50 درصد از منبع ورمیکمپوست، تأمین 75 درصد نیتروژن مورد نیاز از منبع اوره و 25 درصد از منبع ورمیکمپوست و تأمین 100 درصد نیتروژن مورد نیاز از منبع اوره، تیمارهای آزمایش بودند. نتایج آنالیز رشد مشخص نمود سرعت رشد اندام‌های هوایی و غده در مراحل اولیه رشد و نمو افزایش و پس از رسیدن به حداکثر کاهش یافت. بهدلیل اینکه در بیشتر دورههای نمونه‌برداری سرعت رشد غده و محصول تیمار تأمین 75 درصد نیتروژن مورد نیاز از منبع اوره و 25 درصد از منبع ورمیکمپوست از سایر تیمارها بیشتر بود، حداکثر عملکرد غده به این تیمار اختصاص یافت. مصرف ورمی کمپوست در هر دو تیمار تأمین 75 درصد نیتروژن مورد نیاز از منبع اوره و 25 درصد از منبع ورمیکمپوست و تامین50 درصد نیتروژن مورد نیاز از منبع اوره و50 درصد از منبع ورمیکمپوست سبب افزایش عملکرد غده کل، غده قابل فروش، تعداد غده در بوته، کارایی مصرف نیتروژن و کارایی زراعی مصرف نیتروژن و کاهش نیترات غده در در مقایسه با تیمار تامین 100 درصد نیتروژن مورد نیاز از منبع اوره گردید. بر اساس نتایج این پژوهش تامین 75 درصد نیتروژن مورد نیاز از طریق ورمیکمپوست و 25 درصد از طریق اوره میتواند سبب افزایش عملکرد کمی سیبزمینی رقم ساوالان و افزایش درآمد کشاورزان در خوزستان شود.
عبدالستار دارابی
چکیده
بهمنظور مقایسه کمی و کیفی رقمهای هیبرید و آزاد گرده‌افشان پیاز روزکوتاه در شرایط اقلیمی خوزستان این تحقیق به صورت طرح بلوکهای کامل تصادفی شامل 15رقم ( 10 رقم هیبربد و پنج رقم آزاد گرده‌افشان) با چهار تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بهبهانبهمدت دو سال زراعی (97-1395) اجرا شد. بذرها در اواسط مهر ماه در خزانه کشت و نشاها در اواسط ...
بیشتر
بهمنظور مقایسه کمی و کیفی رقمهای هیبرید و آزاد گرده‌افشان پیاز روزکوتاه در شرایط اقلیمی خوزستان این تحقیق به صورت طرح بلوکهای کامل تصادفی شامل 15رقم ( 10 رقم هیبربد و پنج رقم آزاد گرده‌افشان) با چهار تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بهبهانبهمدت دو سال زراعی (97-1395) اجرا شد. بذرها در اواسط مهر ماه در خزانه کشت و نشاها در اواسط آذرماه به زمین اصلی منتقل شدند. حداکثر عملکرد توسط رقم سیروس بهدست آمد، ولی کاهش عملکرد رقمهای هیبرید صبا و اسوی 4043 و رقمهای آزاد گرده‌افشان تگزاسارلیگرانو، تگزاسارلیوایت و سپیدان نسبت به رقم سیروس معنیدار نبود. مقایسه گروهی صفات کمی و کیفی رقمهای هیبرید و آزاد گرده‌افشان به روش تقسیم اثرات تیمار مشخص نمود، به استثنای درصد بولتینگ که در رقمهای آزاد گرده‌افشان بهطور معنیداری از رقمهای هیبرید بیشتر بود، از نظر سایر صفات تفاوت معنیداری بین رقمهای هیبرید و آزاد گرده‌افشان مشاهده نگردید. با عنایت به پایینتر بودن قیمت بذر رقمهای آزاد گرده‌افشان، بهخصوص با توجه به افزایش قیمت ارز در سالهای اخیر و امکان تولید بذر رقمهای آزاد گرده‌افشان توسط زارعین، برای تولید پیاز در استان خوزستان، کاشت رقمهای آزاد گرده‌افشان تگزاسارلیگرانو، تگزاسارلیوایت و سپیدان توصیه میشود.
عبدالستار دارابی
چکیده
به منظور مطالعه شاخصهای زراعی- اقلیمی در مراحل فنولوژی و عملکرد رقمهای جدید سیبزمینی در کشت زمستانه، آزمایشی بهصورت طرح بلوکهای کامل تصادفی شامل 11 تیمار در سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بهبهان اجرا گردید. نتایج نشان داد در مرحله حجیمشدن غدهها بیشترین درجه روز رشد و واحد هلیو ترمال (بهترتیب97/ 1003 ...
بیشتر
به منظور مطالعه شاخصهای زراعی- اقلیمی در مراحل فنولوژی و عملکرد رقمهای جدید سیبزمینی در کشت زمستانه، آزمایشی بهصورت طرح بلوکهای کامل تصادفی شامل 11 تیمار در سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بهبهان اجرا گردید. نتایج نشان داد در مرحله حجیمشدن غدهها بیشترین درجه روز رشد و واحد هلیو ترمال (بهترتیب97/ 1003 واحد و90/7301 ساعت در درجه روز رشد) متعلق به رقم سانته بود. بیشترین شاخص فتوترمال در کلیه رقمها در مرحله حجیمشدن غده مشاهده گردید. ارزیابی روابط همبستگی مشخص نمود در مرحله حجیمشدن غدهها بین عملکرد و درجه روز رشد همبستگی مثبت و معنیداری (387/0=r) وجود داشت. حداکثر ارتفاع بوته (90/67 سانتیمتر) و حداقل روز تا پوشش نهایی مزرعه (33/71) به رقم ساوالان مربوط بود. رقم ساوالان حداکثر عملکرد (28/34 تن در هکتار)، کارآیی مصرف حرارت (95/18 کیلوگرم در هکتار در درجه روز رشد) و کارایی مصرف واحد هلیوترمال (06/2 کیلوگرم در هکتار در ساعت در درجه روز رشد) را به خود اختصاص داد. بر اساس نتایج این آزمایش برای کشت زمستانه سیبزمینی در بهبهان رقمهای ساوالان، اوتاوا، جلی، جورجینا و بانبا توصیه میشوند.
علوم سبزی
عبدالستار دارابی؛ حامد حسن زاده؛ علی رضا پرکاسی؛ احمد موسی‌پور گرجی
چکیده
پایداری عملکرد و سایر صفات مهم هشت ژنوتیپ پیاز روزکوتاه (پیاز اصلاحشده بهبهان، توده محلی بهبهان، توده محلی پادوک، توده محلی رامهرمز، توده محلی برازجان، توده محلی ایرانشهر و ارقام تگزاسارلیگرانو و پریماورا) با استفاده ازطرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در ایستگاههای تحقیقات کشاورزی بهبهان، میناب و ایرانشهر ...
بیشتر
پایداری عملکرد و سایر صفات مهم هشت ژنوتیپ پیاز روزکوتاه (پیاز اصلاحشده بهبهان، توده محلی بهبهان، توده محلی پادوک، توده محلی رامهرمز، توده محلی برازجان، توده محلی ایرانشهر و ارقام تگزاسارلیگرانو و پریماورا) با استفاده ازطرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در ایستگاههای تحقیقات کشاورزی بهبهان، میناب و ایرانشهر بهمدت دو سال زراعی (93-1391) مطالعه گردید. برای مطالعه اثر متقابل ژنوتیپ در محیط از روش GGE biplotاستفاده گردید. ارزیابی عملکرد کل ژنوتیپها بهروش نمودار چندضلعی مشخص نمود که هر منطقه بهمنزله یک محیط بزرگ تلقی میشود. در منطقه ایرانشهر رقم پریماورا، در منطقه بهبهان رقم تگزاسارلیگرانو و در منطقه میناب توده محلی برازجان برترین ژنوتیپها بودند. بر خلاف عملکرد کل، از نظر عملکرد قابلفروش دو منطقه ایرانشهر و میناب، بهدلیل شباهت نتایج در یک محیط کلان قرار گرفتند. نتایج بهبهان با دو منطقه مزبور متفاوت بود و در یک محیط کلان دیگر قرار گرفت. براساس نمودار ایدهآل، ایرانشهر منطقه ایدهآل برای پدیده بولتینگ تلقی گردید. برای صفات عملکرد کل و قابلفروش، بهبهان ایدهآلترین محیط شناخته شد. میناب محیط ایدهآلی برای دوقلویی بود. برای درصد ماده خشک سوخ، بهبهان و ایرانشهر مناطق ایدهآلی تلقی گردیدند. نتایج ارزیابی ژنوتیپها با نمودار محیط متوسط مشخص نمود، بر اساس دو مقوله عملکرد کل و پایداری، رقم تگزاسارلیگرانو برترین ژنوتیپ بود. از نظر عملکرد قابلفروش، مقاومت به بولتینگ و دوقلویی و پایداری این صفات رقم پریماورا بهترین ژنوتیپ بود.
علوم سبزی
عبدالستار دارابی
چکیده
این پژوهش به مدت دو سال زراعی (93-1392) بهمنظور مقایسۀ خاصیت انبارمانی نژادگان (ژنوتیپ)های پیاز روز کوتاه در انبار کنترل نشده، در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بهبهان اجرا شد. بذرهای پیاز در اوایل مهرماه در خزانه کشت و نشاءها در مرحلۀ دو تا سه برگی به زمین اصلی منتقل شدند. برای مقایسۀ قابلیت انبارمانی نژادگانها از آزمایش کرت‌هایخردشده ...
بیشتر
این پژوهش به مدت دو سال زراعی (93-1392) بهمنظور مقایسۀ خاصیت انبارمانی نژادگان (ژنوتیپ)های پیاز روز کوتاه در انبار کنترل نشده، در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بهبهان اجرا شد. بذرهای پیاز در اوایل مهرماه در خزانه کشت و نشاءها در مرحلۀ دو تا سه برگی به زمین اصلی منتقل شدند. برای مقایسۀ قابلیت انبارمانی نژادگانها از آزمایش کرت‌هایخردشده (اسپلیت پلات) در زمان در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار استفاده شد. عامل اصلی شامل هشت جمعیت و رقم (جمعیت بهبودیافتۀ پیاز بهبهان، تودۀ محلی بهبهان، تودۀ محلی پادوک، تودۀ محلی رامهرمز، تودۀ محلی برازجان، تودۀ محلی ایرانشهر و رقمهای تجاری تگزاسارلیگرانو و پریماورا) و عامل فرعی زمان انبارمانی در شش سطح (1، 2، 3، 4، 5 و 6 ماه) در انبار بود. درصد ماهیانۀ کاهش وزن سوخ با گذشت زمان کمتر شد. بیشترین کاهش وزن سوخ (26/20%) به جمعیت بهبودیافتۀ پیاز بهبهان اختصاص داشت. آسیب و زیان بیماری پوسیدگی خاکستری تا ماه سوم انبارمانی افزایش و پس از آن کاهش یافت. بیشترین آسیب و زیان این بیماری (47/39%) به تودۀ محلی رامهرمز مربوط بود. بیشترین آسیب و زیان لهیدگی (65/29%) در رقم پریماورا مشاهده شد و قابلیت انبارمانی این رقم بهطور معنیداری از دیگر نژادگانها کمتر بود. جوانهزنی سوخها از ماه سوم انبارمانی آغاز شد. بیشترین جوانهزنی سوخ (57/31%) به تودۀ محلی ایرانشهر تعلق داشت. نتایج این آزمایش مشخص کرد که با توجه به ضایعات کل قابلیت انبارمانی جمعیت بهبودیافتۀ پیاز بهبهان و رقم تگزاسارلیگرانو بر دیگر نژادگانها برتر است.
علوم سبزی
عبدالستار دارابی
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر تاریخ انتقال نشاء و سوخچه بر زودرس کردن جمعیتهای پیاز این آزمایش به مدت یک سال زراعی (93-1392) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بهبهان در استان خوزستان و کشتزارهای شهرستان باغملک انجام گرفت. این پژوهش بهصورت آزمایش اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. عامل اصلی شامل نوع افزونه1: ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر تاریخ انتقال نشاء و سوخچه بر زودرس کردن جمعیتهای پیاز این آزمایش به مدت یک سال زراعی (93-1392) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بهبهان در استان خوزستان و کشتزارهای شهرستان باغملک انجام گرفت. این پژوهش بهصورت آزمایش اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. عامل اصلی شامل نوع افزونه1: نشاء و سوخچه و چهار جمعیت شامل پیاز اصلاح‌شدۀ بهبهان، تودۀ محلی رامهرمز، رقمهای پریماورا و تگزاس ارلیگرانو و سه تاریخ انتقال اول و پانزده مهر و اول آبان بهصورت فاکتوریل در کرت‌های فرعی در نظر گرفته شدند. بهمنظور تولید سوخچه، بذرها در اوایل فروردین‌ماه با تراکم 12-10 گرم در کرتهایی به ابعاد 1 مترمربع در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بهبهان کشت شدند. برای تولید نشاء، بذرها در تاریخهای اول و پانزدهم مرداد و اول شهریور در شهرستان باغملک در خزانه کشت شدند. رقم پری ماورا در افزایش با هر دو افزونه بیشترین عملکرد کل و قابلفروش را تولید کرد. عملکرد کل و قابلفروش در افزایش با سوخچه از افزایش با نشاء در سطح معنیدار 1درصد بیشتر بود. با به تأخیر افتادن تاریخ انتقال از اول مهرماه، درصد زودبالغی (بولتینگ) و دوقلویی سوخ کاهش ولی عملکرد قابلفروش سوخ افزایش یافت. بنا بر نتایج این بررسی برای زودرس کردن پیاز در استان خوزستان کاشت سوخچههای رقم پریماورا در تاریخ انتقال پانزدهم مهر با عملکرد قابلفروش 34/46 تن در هکتار توصیه میشود.
عبدالستار دارابی؛ رضا صالحی محمدی
چکیده
این پژوهش بهصورت آزمایش کرتهاییکبار خرد‌شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار بهمدت یک سال زراعی (1390ـ 1391) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بهبهان اجرا شد. فاکتور اصلی شامل سه تاریخ کاشت از یازدهم آذرماه تا اول دی‌ماه به فاصلۀ 10 روز و فاکتور فرعی چهار رقم سیبزمینی (سانته، ساوالان، سانتانا و المرا) بود. هنگام وقوع ...
بیشتر
این پژوهش بهصورت آزمایش کرتهاییکبار خرد‌شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار بهمدت یک سال زراعی (1390ـ 1391) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بهبهان اجرا شد. فاکتور اصلی شامل سه تاریخ کاشت از یازدهم آذرماه تا اول دی‌ماه به فاصلۀ 10 روز و فاکتور فرعی چهار رقم سیبزمینی (سانته، ساوالان، سانتانا و المرا) بود. هنگام وقوع یخبندان گیاهان در دو تاریخ کاشت 11 و 21 آذرماه بهترتیب در مرحلۀ غدهزایی و رشد سبزینهای بودند که در‌نتیجه کلیۀ اندام‌های هوایی بوتهها از بین رفتند ولی در تاریخ کاشت اول دی‌ماه گیاهان هنوز از خاک خارج نشده بودند. یک هفته قبل از برداشت، اندام‌های هوایی قطع و غدهها در اواخر اردیبهشت‌ماه برداشت شدند. در اولین نمونه‌برداری بعد از وقوع یخبندان، مقدار مادۀ خشک اندام هوایی و غده در کلیۀ ارقام کاهش یافت. رقم ساوالان سریعتر از سایر ارقام ترمیم یافت. همچنین سرعت ترمیم گیاهان در تاریخ کاشت 21 آذر سریعتر از تاریخ کاشت 11 آذرماه بود. بیشترین تجمع مادۀ خشک بوته در دو تاریخ کاشت 11 و 21 آذرماه به رقم ساوالان تعلق داشت. بهدلیل بیشتر‌بودن مقدار مادۀ خشک بوته در تاریخ کاشت 11 آذرماه نسبت به 21 آذرماه، اختلاف عملکرد محصول در تاریخ کاشت 21 آذر (96/7 تن در هکتار) در مقایسه با تاریخ کاشت 11 آذر (39/7 تن در هکتار) در سطح معنادار 5درصد برتر بود. نتایج نشان داد که بر اثر یخبندان عملکرد کل و قابل فروش غده، درصد عملکرد قابل فروش و متوسط وزن غده در هر دو تاریخ کاشت 11 و 21 آذرماه در مقایسه با تاریخ کاشت اول دی‌ماه کاهش یافت ولی اثر یخبندان بر متوسط تعداد غده و درصد مادۀ خشک غده معنادار نبود. با توجه به نتایج این پژوهش بهمنظور اجتناب از خسارت یخبندان به کشت زمستانۀ سیبزمینی در خوزستان از کاشت این محصول قبل از اوایل دی‌ماه بایستی اجتناب کرد و رقم ساوالان به‌منزلۀ مناسبترین رقم برای این کشت توصیه میشود.
عبدالستار دارابی
چکیده
بهمنظور بررسی اثر روشهای کشت بر تاریخ تشکیل سوخ و شاخصهای رشد ژنوتیپ‌های پیاز آزمایشی بهصورت کرت‌های خرد‌شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بهبهان انجام گرفت. عامل اصلی دو روش کاشت: نشایی و سوخچه و عامل فرعی چهار ژنوتیپ: پیاز اصلاحشده بهبهان؛ تودۀ محلی رامهرمز؛ رقم تگزاس ارلیگرانو ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر روشهای کشت بر تاریخ تشکیل سوخ و شاخصهای رشد ژنوتیپ‌های پیاز آزمایشی بهصورت کرت‌های خرد‌شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بهبهان انجام گرفت. عامل اصلی دو روش کاشت: نشایی و سوخچه و عامل فرعی چهار ژنوتیپ: پیاز اصلاحشده بهبهان؛ تودۀ محلی رامهرمز؛ رقم تگزاس ارلیگرانو و پریماورا بود. تاریخ تشکیل سوخ به روش نسبت تشکیل سوخ و مجموع تجمعی تخمین زده شد. در روش کشت سوخچه، تاریخ تشکیل سوخ از تاریخ 28 دی‌ماه تا 21 بهمنماه متغیر بود. در روش کشت نشایی، سوخ از تاریخ 22 بهمنماه تا 9 اسفندماه تشکیل شد. بیشترین سرعت رشد نسبی گیاه (094/0 گرم در گرم در روز) به پیاز اصلاح‌شدۀ بهبهان تعلق داشت. بیشترین سرعت رشد محصول (45/ 21 گرم در مترمربع در روز) و سوخ (97/25 گرم در مترمربع در روز) در رقم پریماورا مشاهده شد. بیشترین شاخص سطح برگ (21/5) به رقم تگزاس ارلیگرانو مربوط بود. براساس نتایج این آزمایش بهمنظور زودرس کردن پیاز در خوزستان کاشت رقم پریماورا به روش کشت سوخچه با میانگین عملکرد 17/80 تن در هکتار توصیه میشود.
