مهران کنعانی؛ اسماعیل چمنی؛ علی اکبر شکوهیان؛ موسی ترابی
چکیده
گل محمدی (Rosa damascena Mill.) از گونههای ارزشمند جنس رُز بوده که اسانس آن در بسیاری از صنایع مانند آرایشی، بهداشتی و دارویی استفاده میشود. در پژوهش حاضر، ترکیب اجزای اسانس گل محمدی طی مراحل مختلف نمو گل (1- غنچه گل 2- گل نیمهباز 3- گل کامل باز شده و 4- گل در آغاز پیری) طی سال 1397 در منطقه ارومیه مورد مطالعه قرار گرفت. اسانس گل محمدی به روش تقطیر ...
بیشتر
گل محمدی (Rosa damascena Mill.) از گونههای ارزشمند جنس رُز بوده که اسانس آن در بسیاری از صنایع مانند آرایشی، بهداشتی و دارویی استفاده میشود. در پژوهش حاضر، ترکیب اجزای اسانس گل محمدی طی مراحل مختلف نمو گل (1- غنچه گل 2- گل نیمهباز 3- گل کامل باز شده و 4- گل در آغاز پیری) طی سال 1397 در منطقه ارومیه مورد مطالعه قرار گرفت. اسانس گل محمدی به روش تقطیر با آب و توسط دستگاه کلونجر تهیه شد. کمترین و بیشترین مقدار اسیدیته شیره سلولی بهترتیب در مرحله غنچه گل و گل در آغاز پیری مشاهده شد. آنالیز ترکیب اجزای اسانس بوسیله دستگاه GC-MS نشان داد نونادِکان، هنیکوسان، سیترونلول، ژرانیول و زد-5-نونادِسِن از اصلیترین اجزای اسانس بودند. بالاترین نسبت سیترونلول/ژرانیول در مرحله گل کامل باز شده بهدست آمد. بالاترین میزان آلفا-پینِن در مرحله غنچه گل تولید شد و بتا- میرسِن نیز بهطور اختصاصی در مرحله غنچه گل تولید شد. بالاترین میزان 2-فنیلاتانول و همچنین دو ترکیب اوژنول و ژرانیال نیز بهطور اختصاصی در مرحله گل کامل تولید شدند، در حالیکه آلکان دوکوسان تنها در این مرحله تولید نشد. نتایج نشان داد با توجه به کاربرد اسانس در بخش آرایشی، بهداشتی و یا استفاده پزشکی، می‌توان از بخشهای متفاوت گل در زمان نمو گل اسانسگیری نمود.
علوم گیاهان زینتی
سیده نسترن حسینی درویشانی؛ اسماعیل چمنی؛ ولی اله قاسمی عمران؛ بهروز اسماعیل پور
چکیده
بنفشه معطر (Viola odorata)، یک گیاه دارویی با ارزش دارویی منحصر بهفرد میباشد که برداشت بیش از اندازه این گیاه دارویی از طبیعت منجر به کاهش زیستگاههای طبیعی آنها میشود. تکثیر درونشیشهای، روش قدرتمندی برای تکثیر در سطح وسیع گونههای مهم تجاری و حفظ ژرمپلاسم گونههای در معرض انقراض محسوب میشود. مطالعه حاضر، بهمنظور ...
بیشتر
بنفشه معطر (Viola odorata)، یک گیاه دارویی با ارزش دارویی منحصر بهفرد میباشد که برداشت بیش از اندازه این گیاه دارویی از طبیعت منجر به کاهش زیستگاههای طبیعی آنها میشود. تکثیر درونشیشهای، روش قدرتمندی برای تکثیر در سطح وسیع گونههای مهم تجاری و حفظ ژرمپلاسم گونههای در معرض انقراض محسوب میشود. مطالعه حاضر، بهمنظور فراهمساختن پروتکلی کارآمد برای کالوسزایی و اندامزایی درونشیشهای بنفشه معطر از طریق بهینهسازی غلظتهای مختلف تنظیمکنندههای رشد انجام گرفته است. جهت کالوسزایی، غلظتهای مختلف بنزیلآدنین (BA) (0، 5/0، 1، 5/1 و 2 میلیگرم در لیتر) بههمراه توفوردی (2,4-D) (5/0، 1، 5/1 و 2 میلیگرم در لیتر) و برای باززایی ساقه غلظتهای مختلف BA (5/0، 1، 5/1 و 2 میلیگرم در لیتر) مورد استفاده قرار گرفت. محیط کشت MS حاوی 5/1 میلیگرم در لیتر BA و 5/1 میلیگرم در لیتر 2,4-D، مناسبترین ترکیب برای القای کالوس ریزنمونه دمبرگ پس از 30 روز شناخته شد. بهترین رشد و بیشترین میزان باززایی شاخه از کالوسهای دمبرگ در محیط کشت حاوی 5/1 میلیگرم در لیتر BA مشاهده گردید. گیاهچهها نیز بهآسانی در همان محیط کشت، پس از واکشت دوم، ریشهزایی نمودند و پس از آن با صد در صد زندهمانی در بستر پیتماس و پرلیت سازگاری یافتند. این پروتکل میتواند بهطور موفقیتآمیزی برای تکثیر در سطح وسیع و حفظ ژرمپلاسم این گیاه دارویی باارزش استفاده گردد.
زهرا عظیم زاده؛ مهدی محب الدینی؛ اسماعیل چمنی
چکیده
این تحقیق بهمنظور بررسی تأثیر تیمار NAA و BA و امواج فراصوت بر ریشهزایی و پینه (کالوس)زایی ریزنمونه‌های سوسن چلچراغ (Lilium ledebourii Bioss.) در شرایط درونشیشهای انجام شد. برای این منظور ریزنمونه‌های فلس پس از قرارگیری در حمام فراصوت با بسامد (فرکانس) 35 کیلوهرتز با زمان‌های 0، 5، 10، 20 و 30 ثانیه، در محیط کشت MS حاوی غلظتهای 0، 01/0، 1/0 و 1 میلیگرم ...
بیشتر
این تحقیق بهمنظور بررسی تأثیر تیمار NAA و BA و امواج فراصوت بر ریشهزایی و پینه (کالوس)زایی ریزنمونه‌های سوسن چلچراغ (Lilium ledebourii Bioss.) در شرایط درونشیشهای انجام شد. برای این منظور ریزنمونه‌های فلس پس از قرارگیری در حمام فراصوت با بسامد (فرکانس) 35 کیلوهرتز با زمان‌های 0، 5، 10، 20 و 30 ثانیه، در محیط کشت MS حاوی غلظتهای 0، 01/0، 1/0 و 1 میلیگرم در لیتر NAA و BA به‌تنهایی و یا به‌صورت ترکیب با یکدیگر کشت شد. این تحقیق در چهار آزمایش جداگانه به ترتیب شامل ترکیب NAA و BA، NAA و فراصوت، BA و فراصوت و بهترین تیمارهای آزمایش اول همراه با فراصوت انجام گرفت. در آزمایش اول و دوم تیمار mg l-1 1 NAA بیشترین شمار ریشه و طول ریشه را داشت و در آزمایش سوم تیمار شاهد نتیجۀ بهتری در این زمینه داشت. در آزمایش دوم فراصوت ریشهزایی را تحریک نکرد، بااین‌حال در آزمایش سوم، در غلظت پایین BA فراصوت تأثیر مثبتی در ریشهزایی داشت و شمار ریشه‌های به‌دست‌آمده را تا 12-10 عدد افزایش داد، ولی در غلظت 0 و mg l-1 BA 1، تأثیر مثبتی در ریشهزایی نداشت. نتایج مربوط به پینه‌زایی نشان داد، تنظیمکنندههای رشد و امواج فراصوت تأثیر معنی‌داری بر میزان پینه‌زایی ریزنمونه نداشتند. در این پژوهش غلظت mg l-11 NAA به‌تنهایی بهترین تیمار برای افزایش فراسنجه (پارامتر)های مربوط به ریشهزایی ریزنمونۀ فلس شناخته شد.
اسماعیل چمنی؛ زهرا سادات نبوی مهاجر
چکیده
این پژوهش بهمنظور مطالعۀ تأثیر غلظتهای مختلف تیوسولفات نقره (02/0، 05/0، 1/0، 25/0، 5/0، 75/0، 1 و 2 میلی‌مولار)، اسید هومیک (100، 500 و 1000میلیگرم بر لیتر)، نانوسیلور ( 5، 10 و 25 میلیگرم بر لیتر)، ساکارز (1، 5/2 و 5 درصد)، اسید سالیسیلیک (1، 2 و 4 میلی‌مولار) و اتیلن (0، 1، 10 و 100 میکرولیتر بر لیتر) بر طول عمر و برخی صفات کیفی گل بریدۀ نرگس رقم داچ مستر ...
بیشتر
این پژوهش بهمنظور مطالعۀ تأثیر غلظتهای مختلف تیوسولفات نقره (02/0، 05/0، 1/0، 25/0، 5/0، 75/0، 1 و 2 میلی‌مولار)، اسید هومیک (100، 500 و 1000میلیگرم بر لیتر)، نانوسیلور ( 5، 10 و 25 میلیگرم بر لیتر)، ساکارز (1، 5/2 و 5 درصد)، اسید سالیسیلیک (1، 2 و 4 میلی‌مولار) و اتیلن (0، 1، 10 و 100 میکرولیتر بر لیتر) بر طول عمر و برخی صفات کیفی گل بریدۀ نرگس رقم داچ مستر در دو آزمایش جداگانه در قالب طرح کاملاً تصادفی با 5 تکرار در آزمایشگاه فیزیولوژی پس از برداشت دانشگاه محقق اردبیلی انجام گرفت. نتایج پژوهش نشان داد تیمارهای تیوسولفات نقره در غلظت های 2/0 و 5/0 میلی‌مولار در مقایسه با شاهد و سایر تیمارها طول عمر را 6/3 روز افزایش دادند و بیشترین اثر در حفظ وزن تر نسبی در مقایسه با شاهد و دیگر تیمارها به غلظتهای مختلف تیوسولفات نقره تعلق داشت. کمترین تأثیر در افزایش طول عمر را غلظتهای مختلف اسید هومیک و اسید سالیسیلیک در مقایسه با شاهد نشان داد. اما در غلظتهای پایین نسبت به شاهد جذب محلول بیشتر بود. همچنین نتایج نشان دادند غلظتهای پایین نانوسیلور و ساکارز بر طول عمر، جذب محلول و وزن تر نسبی تأثیر مثبت داشتهاند. نتایج نشان داد که اتیلن بهطور معناداری طول عمر گل‌ها را کاهش می‌دهد و میزان اتیلن تولیدی توسط این گل نشان داد که گل نرگس رقم داچ مستر فرازگراست.
سیده صغری حسینی درویشانی؛ اسماعیل چمنی
چکیده
در سال های اخیر، توجه جهانی به حفظ محیط زیست، منجر به انجام تحقیقاتی برای استفاده از گیاهان دارویی و مواد ارگانیک در حفظ کیفیت پس از برداشت محصولات باغبانی شده است. بررسی حاضر برای یافتن جایگزین های طبیعی و مناسب مثل عصاره های گیاهان دارویی (نعناع، آویشن، مرزه و رزماری)، اسید هومیک و S-کاروون به منظور افزایش عمر پس از برداشت گل بریده ...
بیشتر
در سال های اخیر، توجه جهانی به حفظ محیط زیست، منجر به انجام تحقیقاتی برای استفاده از گیاهان دارویی و مواد ارگانیک در حفظ کیفیت پس از برداشت محصولات باغبانی شده است. بررسی حاضر برای یافتن جایگزین های طبیعی و مناسب مثل عصاره های گیاهان دارویی (نعناع، آویشن، مرزه و رزماری)، اسید هومیک و S-کاروون به منظور افزایش عمر پس از برداشت گل بریده رز و پتانسیل آنها برای جایگزین شدن ترکیبات شیمیایی خطرناک مثل تیوسولفات نقره اجرا گردید. تاثیر غلظت های 1، 5/2، 5، 5/7 و 10% عصاره های گیاهی، 10، 25، 50، 75 و 100 میلیگرم در لیتر اسید هومیک ، 1/0، 2/0، 3/0، 4/0 و 5/0میلی مولار S-کاروون و 1 میلی مولار تیوسولفات نقره بر روی طول عمر، وزن تر نسبی، قطر گل و میزان کلروفیل بررسی گردید. آزمایش بر پایه طرح کاملا تصادفی با 5 تکرار انجام پذیرفت. نتایج نشان داد که نمونه های تحت تیمار 1 میلی مولار تیوسولفات نقره و 50 میلی گرم در لیتر اسید هومیک بطور معنی داری عمر پس از برداشت گل بریده رز را (به ترتیب 26 و 24 روز) در مقایسه با شاهد (4/17) افزایش داد. علاوه بر آن، غلظت 1/0 میلی مولار S-کاروون نیز اثر معنی دار و مثبتی بر طول عمر گل بریده داشت. نمونه‌های تحت تیمارهای 3/0 میلی مولار S-کاروون در روزهای ابتدایی و 1 میلی مولار تیوسولفات نقره در روزهای پایانی (هفدهم و نوزدهم) دارای بیشترین وزن تر نسبی بودند. اما، عصاره های گیاهی غلظت های 1% نعناع و 5/7% مرزه، عمر پس از برداشت گل بریده رز را در مقایسه با شاهد کاهش داد. غلظت 10% نعناع در اندازه گیری دوم و سوم تاثیر منفی و معنی داری بر قطر گل نشان داد. همچنین در دو اندازه گیری آخر، نمونه قرار گرفته تحت غلظت 1 میلی مولار تیوسولفات نقره از بیشترین قطر برخوردار بود. هیچ اختلاف معنی داری از لحاظ میزان کلروفیل در تیمارهای مورد استفاده مشاهده نشد. به طور کلی، این نتایج نشان داد که تیمار تیوسولفات نقره همچنان جایگاه نخست را در افزایش طول عمر گل بریده رز به خود اختصاص داده است، اما تیمارهای اسید هومیک و S-کاروون نیز به ترتیب با اختلاف 6/6 و6/4 نسبت به شاهد می توانند جایگزین مناسبی برای این ماده غیرارگانیک باشند.
اسماعیل چمنی؛ لیلا کشاورزی؛ رحیم قادری
چکیده
به منظور بررسی تاثیر غلظتهای مختلف تیوسولفات نقره (25/0 ، 5/0، 1 و 2 میلی مولار)، ساکارز (5/2، 5، 5/7 و 10 درصد) ، هومیک اسید (100، 500، 1000، 5000 و10000 میلیگرم بر لیتر) و بنزیل آدنین (5، 10، 20 و 40 میلیگرم بر لیتر) بر طول عمـر گل‌های شاخه بریده میخک رقم "تمپو" آزمایشی در قالب طرح کامل تصادفی انجام شد. نتایج مقایسه میانگین تیمارهای مختلف نشان داد که غلظتهای ...
بیشتر
به منظور بررسی تاثیر غلظتهای مختلف تیوسولفات نقره (25/0 ، 5/0، 1 و 2 میلی مولار)، ساکارز (5/2، 5، 5/7 و 10 درصد) ، هومیک اسید (100، 500، 1000، 5000 و10000 میلیگرم بر لیتر) و بنزیل آدنین (5، 10، 20 و 40 میلیگرم بر لیتر) بر طول عمـر گل‌های شاخه بریده میخک رقم "تمپو" آزمایشی در قالب طرح کامل تصادفی انجام شد. نتایج مقایسه میانگین تیمارهای مختلف نشان داد که غلظتهای 25/0 و 5/0 میلی مــولار تیوسولفات نقره، بر صفات عمر گلجائی، مقدار جذب محلول، میزان وزن تر نسبی، تفـاوت معنی‌داری را در مقایسه با گل‌های شاهد (آب مقطر) نشان دادند، به طوریکه تیمار 25/0 میلی مولار تیوسولفات نقره با 7/24 روز برترین تیمار از نظر عمر گلجائی بوده و در سطح 5% تفاوت معنی‌داری را نسبت به سایر تیمارها نشان داد. با کاربرد بنزیل آدنین و هومیک اسید نه تنها افزایشی در طول عمر گل‌ها نسبت به شاهد مشاهده نشد بلکه طول عمر آنها بخصوص در غلظتهای بالا (10000-500 میلیگرم بر لیتر هومیک اسید و 40-10 میلیگرم بر لیتر بنزیل آدنین) اندکی نیز کاهش یافت. ساکارز و سایر تیمارها تفاوت معنی‌داری را با شاهد در صفات مختلف نشان ندادند.
لیلا کشاورزی؛ اسماعیل چمنی
دوره 42، شماره 4 ، اسفند 1390، ، صفحه 393-402
چکیده
به منظور بررسی تأثیر تیمارهای هینوکیتیول (1/0، 1، 5 و 10 میکرومولار)، هومیک اسید (100، 500، 1000، 5000 و 10000 میلیگرم بر لیتر)، ساکارز (5/2، 5، 5/7 و 10 درصد) و تیوسولفات نقره (25/0 ، 5/0، 1 و 2 میلی‌مولار)، بر عمر گلجایی و برخی صفات کیفی گل بریده سوسن رقم یلووین پژوهشی با دو آزمایش جداگانه در قالب طرح کاملاً تصادفی با 5 تکرار در هر تیمار در آزمایشگاه پس از ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر تیمارهای هینوکیتیول (1/0، 1، 5 و 10 میکرومولار)، هومیک اسید (100، 500، 1000، 5000 و 10000 میلیگرم بر لیتر)، ساکارز (5/2، 5، 5/7 و 10 درصد) و تیوسولفات نقره (25/0 ، 5/0، 1 و 2 میلی‌مولار)، بر عمر گلجایی و برخی صفات کیفی گل بریده سوسن رقم یلووین پژوهشی با دو آزمایش جداگانه در قالب طرح کاملاً تصادفی با 5 تکرار در هر تیمار در آزمایشگاه پس از برداشت دانشگاه محقق اردبیلی انجام شد. به طور کلی نتایج پژوهش حاضر نشان داد که تیمار تیوسولفات نقره در غلظتهای 25/0 تا 1 میلی‌مولار در مقایسه با شاهد و سایر تیمارها طول عمر گلجایی گل بریده سوسن را (2 روز) افزایش داد، همچنین تیمار هینوکیتیول در غلظتهای 10- 5 میکرومولار عمر گلجایی این گل را تا 4/2 روز کاهش داد. مشخص شد تیمارهای اعمال شده جز در غلظتهای بالا سبب افزایش محلول جذب شده و وزن تر نسبی گل‌های بریده شدند. اسید هومیک، به عنوان یک ترکیب جایگزین با فعالیت شبه سیتوکینینی به طور مشخصی ماندگاری برگ را افزایش داد، به طوری که تیمار کوتاهمدت با هومیک اسید 1000 میلیگرم بر لیتر، بهترین تیمار در جلوگیری از زردی برگ در شرایط آزمایشی این پژوهش بود.
