علوم میوه
احمد داداش پور؛ اختر شکافنده؛ علیرضا شهسوار؛ سعید عشقی؛ رضا اولادی
چکیده
بهمنظور مطالعه پاسخهای مورفولوژیک و فیزیولوژیک برخی ترکیبهای پیوندی زیتون، آزمایش گلدانی بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی، با شش ترکیب پیوندی زیتون، در شرایط گلخانه، در محل دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران (کرج) طی 1394-1395 انجام شد. آزمایش اول شامل سه تیمار شاهد (آبیاری در حد ظرفیت مزرعه)، تنش آبی (رطوبت خاک ...
بیشتر
بهمنظور مطالعه پاسخهای مورفولوژیک و فیزیولوژیک برخی ترکیبهای پیوندی زیتون، آزمایش گلدانی بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی، با شش ترکیب پیوندی زیتون، در شرایط گلخانه، در محل دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران (کرج) طی 1394-1395 انجام شد. آزمایش اول شامل سه تیمار شاهد (آبیاری در حد ظرفیت مزرعه)، تنش آبی (رطوبت خاک در حد نقطه پژمردگی) و بازیابی (آبیاری مجدد) با چهار تکرار بوده است، که صفات فیزیولوژیک شامل محتوای نسبی آب، شاخص پایداری غشاء سلولی، وزن خشک برگ و نسبت وزن اشباع به وزن خشک برگ مورد بررسی قرار گرفتند. در آزمایش دوم که شامل دو تیمار شاهد (آبیاری در حد ظرفیت مزرعه) و تنش آبی (رطوبت خاک در حد نقطه پژمردگی) بوده است؛ برخی صفات مورفولوژیک شامل تعداد شاخههای جانبی، سطح برگ، رشد شاخه اصلی، طول بلندترین ریشه و وزن تر و خشک ریشه اندازهگیری شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که پایههای مورد مطالعه، بر تمامی صفات مورد بررسی در آزمایش اول اثر معنیداری داشتهاند. در آزمایش دوم، پایه کرونائیکی، دارای بیشترین سطح برگ، رشد شاخه اصلی، وزن خشک ریشه و طول بلندترین ریشه بوده است؛ در حالیکه پایه آربکین، بیشترین تعداد شاخههای جانبی را به خود اختصاص داد. در بین ترکیبهای پیوندی مورد مطالعه، ترکیب پیوندی ’کرونائیکی بر کنسروالیا‘ عملکرد بهتری از سایر ترکیبهای پیوندی، در شرایط تنش داشته است و میتواند مورد توجه بیشتری قرار گیرد. اگرچه و با توجه به گلدانی بودن، این پژوهش نمیتواند نتایج کاربردی قابل ارائه در کشور و مخصوصاً در مناطقی که همراه با تنش خشکی و همچنین سرمای زمستانه شدید است را بیان نماید؛ بنابراین نیاز به پژوهشهای تکمیلی در شرایط مزرعه، با اندازهگیری صفات مرتبط با این تنشها میباشد، تا بتوان در چنین شرایطی راهکار عملی در توصیه عمل پیوند، برای باغهای زیتون را ارائه نمود.
علوم سبزی
اسمعیل مددخواه؛ صاحبعلی بلند نظر؛ شاهین اوستان
چکیده
شوری به‌عنوان یک تنش غیرزیستی مهم در کاهش رشد و تولید گیاهان، در نظر گرفته میشود. شناسایی سازوکارهای بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی که در مقاومت به تنش شوری دخالت دارند، میتواند برای انتخاب پایههای متحمل به شوری سودمند باشد. برای این هدف آزمایشی بهمنظور بررسی تأثیر پایه (سه پایۀ کدو شینتوزا، کبالت و روتپاور) و تنش شوری (شاهد ...
بیشتر
شوری به‌عنوان یک تنش غیرزیستی مهم در کاهش رشد و تولید گیاهان، در نظر گرفته میشود. شناسایی سازوکارهای بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی که در مقاومت به تنش شوری دخالت دارند، میتواند برای انتخاب پایههای متحمل به شوری سودمند باشد. برای این هدف آزمایشی بهمنظور بررسی تأثیر پایه (سه پایۀ کدو شینتوزا، کبالت و روتپاور) و تنش شوری (شاهد 0، 40، 60 و 80 میلیمولار NaCl) روی رشد، عملکرد، سطح برگ، فعالیت آنزیمهای پاداکسنده (آنتیاکسیدان)، مقدار مالوندیآلدئید (MDA) و فراسنجه (پارامتر)های نورساختی (فتوسنتزی) در برگ خیار (رقم خسیب)، 35 روز پس از تنش انجام شد. فراسنجه‌های رشدی در هر سه تیمار شوری به‌طور معنیداری در گیاهان پیوندی نسبت به گیاهان غیر پیوندی بالاتر بود. عملکرد در گیاهان پیوندی 21-14 درصد بیشتر از گیاهان غیرپیوندی بود. فعالیت آنزیمهای کاتالاز (CAT)، آسکوربات پراکسیداز (APX)، پلیفنلاکسیداز (PPO) و پراکسیداز (POD) در نتیجه تنش شوری افزایش یافت، اما این افزایش در گیاهان پیوندی 2-1/0 برابر گیاهان غیرپیوندی بود. در هر سه تیمار شوری، کاهش میزان هدایت روزنهای در گیاهان پیوندی در مقایسه با گیاهان غیرپیوندی به‌طور معنیداری کمتر بود، افزون بر این پراکسیداسیون لیپیدی در گیاهان پیوندی 12-7 درصد کمتر از گیاهان غیرپیوندی بود. بیشترین بازدۀ کوانتومی نظام نوری (فتوسیستم) (Fv/Fm) II در برگهای خیار تفاوت معنیداری بین گیاهان پیوندی و غیرپیوندی نشان داد و این مقدار در گیاهان پیوندی 6-3 درصد بیشتر از گیاهان غیرپیوندی بود. این نتایج اشاره به این دارد که افزایش فعالیت آنزیمهای پاداکسنده، نسبت Fv/Fm و هدایت روزنهای در گیاهان پیوندی، مرتبط با تحمل بیشتر آنها به تنش شوری است.
داریوش رمضان؛ معظم حسن پور اصیل؛ رضا صالحی؛ حسین دهقانی سانیچ
چکیده
در این پژوهش از تودۀ بومی خربزۀ زرد جلالی به‌عنوان پیوندک و از کدوهای تجاری رقم‌های شینتوزا (Shintozwa) و فرو (Ferro-RZ) به‌عنوان پایه استفاده شد. گیاهان پیوندشده روی کدو همراه با گیاهان خود پیوندی و غیر پیوندی در سه سطح آبیاری 60، 80 و 100 درصد، که به ترتیب برابر با 32/4984، 82/6124 و 41/7239 مترمکعب در هکتار بر پایۀ تخلیۀ رطوبتی خاک، تحت نظام آبیاری قطره‌ای ...
بیشتر
در این پژوهش از تودۀ بومی خربزۀ زرد جلالی به‌عنوان پیوندک و از کدوهای تجاری رقم‌های شینتوزا (Shintozwa) و فرو (Ferro-RZ) به‌عنوان پایه استفاده شد. گیاهان پیوندشده روی کدو همراه با گیاهان خود پیوندی و غیر پیوندی در سه سطح آبیاری 60، 80 و 100 درصد، که به ترتیب برابر با 32/4984، 82/6124 و 41/7239 مترمکعب در هکتار بر پایۀ تخلیۀ رطوبتی خاک، تحت نظام آبیاری قطره‌ای ارزیابی شدند. نتایج نشان داد که با افزایش تنش کم‌آبی سفتی گوشت میوه، محتوای نسبی آب برگ و سبزینۀ (کلروفیل) برگ گیاه کاهش یافت. مقایسۀ میانگین‌ها، نشان داد که عملکرد کل بیشترین (76/40 تن در هکتار) و کمترین (16/31 تن در هکتار) به ترتیب به پایۀ شینتوزا و گیاه خود پیوندی اختصاص داشت. تغییرپذیری نسبی تأثیر پیوند در افزایش عملکرد کل در پایههای شینتوزا و فرو در مقایسه با گیاهان غیر پیوندی به ترتیب 07/23 و 19/14 درصد در شرایط تنش کم‌آبی بود. همچنین افزایش عملکرد ناشی از افزایش در وزن میوه بود به‌طوری‌که میانگین وزن میوه در پایۀ شینتوزا (51/3 کیلوگرم) و پایۀ فرو (59/3 کیلوگرم) در مقایسه با گیاهان غیر پیوندی (97/2 کیلوگرم) بیشتر بود. بین سطوح آبیاری شاهد و 80 درصد تفاوت معنیداری از نظر عملکرد و میانگین وزن میوه وجود نداشت. همچنین بیشترین (18/38 تن در هکتار) و کمترین (22/26 تن در هکتار) عملکرد بازارپسند به ترتیب به سطوح آبیاری 100 و 60 درصد اختصاص داشت. بیشترین (70/6 کیلوگرم بر مترمکعب) و کمترین (05/5 کیلوگرم بر مترمکعب) میزان کارایی مصرف آب به ترتیب به پایههای شینتوزا و گیاهان خود پیوندی مربوط بود.
حامد بلانیان؛ محمدرضا فتاحی مقدم؛ علی عبادی؛ داراب حسنی
چکیده
ازدیاد غیرجنسی یکی از بزرگترین مشکلات تولید گردو در ایران است. این آزمایش به منظور بررسی اثرات فیزیولوژیک پایه مانند علفی یا چوب نرم بودن و وجود برگ روی آن بر ریز شاخه پیوندی گردو صورت گرفت که در آن پیوندک های 5/2-5/1 سانتیمتری گردو روی پایه های گردوی چند هفته ای علفی و چوب نرم با یا بدون برگ و در شرایط کنترل شده پیوند گردیدند. نتایج نشان ...
بیشتر
ازدیاد غیرجنسی یکی از بزرگترین مشکلات تولید گردو در ایران است. این آزمایش به منظور بررسی اثرات فیزیولوژیک پایه مانند علفی یا چوب نرم بودن و وجود برگ روی آن بر ریز شاخه پیوندی گردو صورت گرفت که در آن پیوندک های 5/2-5/1 سانتیمتری گردو روی پایه های گردوی چند هفته ای علفی و چوب نرم با یا بدون برگ و در شرایط کنترل شده پیوند گردیدند. نتایج نشان داد که به طور کلی وجود برگ روی پایه تاثیر منفی بر میزان گیرایی داشته است. میانگین گیرایی در پایه های بدون برگ و برگدار به ترتیب 56 و 48 درصد بود. اختلاف معنی داری بین پایه های علفی و چوب نرم نیز دیده شد، به نحوی که پایه های چوب نرم با میانگین 56% دارای گیرایی بیشتری نسبت به پایه های علفی با 46% بودند. اثر متقابل بین نوع پایه و وجود برگ نیز مشاهده شد به نحوی که برگ در پایه های علفی باعث افزایش گیرایی ولی در پایه های چوب نرم تاثیر منفی بر گیرایی داشت. تاثیر منفی برگ در پایه های چوب نرم تا حدی بود که گیرایی را از 73% در پایه های بی برگ به 43% در پایه های برگ دار کاهش داد. وجود برگ بر زمان لازم برای گیرایی تاثیر معنی داری نداشت ولی در پایه های علفی گیرایی در زمان کمتری نسبت به پایه های چوب نرم صورت گرفت. اندازه گیری میزان قند های محلول در محل پیوند در پایه نشان داد که میزان کربوهیدراتها در پایه های چوب نرم در مقایسه با پایه های علفی و همچنین در پایه های برگدار نسبت به پایه های بی برگ بالاتر بود در صورتی که گیرایی از رابطه فوق تبعیت نکرد. این مسئله می تواند بیانگر تاثیر احتمالی عوامل دیگری علاوه بر کربوهیدرات ها باشد که توسط برگهای مسن تر یا جوانتر در پایه های چوب نرم و علفی ساخته شده و به محل پیوند منتقل می گردند که می توانند گیرایی و رشد بعدی پیوندک ها را تحت تاثیر خود قرار دهند. گیاهان پیوندی تا یک سال پس از آزمایش از زنده مانی و رشد مطلوبی برخوردار بوده اند.
امیر رحمتیان؛ مجتبی دلشاد؛ رضا صالحی محمدی؛ مسعود موسوی رحیمی
چکیده
رشد، عملکرد و خصوصیات کیفی میوه‌ی گیاهان گوجه‌فرنگی گلخانه‌ای رقم سیندا به صورت غیر پیوندی و پیوندی روی پایه کینگ‌کنگ و روی ریشه‌ی خودی، با دو روش تربیت تک‌ساقه و دو‌ساقه همراه با دو سطح تنک میوه: 1) خوشه‌های بدون تنک میوه، 2) تنک خوشه‌ها تا 5 میوه با یکدیگر مقایسه گردید. سرعت رشد گیاه، سرعت رشد نسبی، میزان فتوسنتز خالص، شاخص سطح ...
بیشتر
رشد، عملکرد و خصوصیات کیفی میوه‌ی گیاهان گوجه‌فرنگی گلخانه‌ای رقم سیندا به صورت غیر پیوندی و پیوندی روی پایه کینگ‌کنگ و روی ریشه‌ی خودی، با دو روش تربیت تک‌ساقه و دو‌ساقه همراه با دو سطح تنک میوه: 1) خوشه‌های بدون تنک میوه، 2) تنک خوشه‌ها تا 5 میوه با یکدیگر مقایسه گردید. سرعت رشد گیاه، سرعت رشد نسبی، میزان فتوسنتز خالص، شاخص سطح برگ، نسبت سطح برگ، نسبت وزن برگ، وزن ویژه‌ی برگ، سرعت توسعه برگ و سطح ویژه‌ی برگ همراه با صفات کیفی میوه شامل طول، قطر و وزن تک میوه، pH عصاره‌ی میوه، میزان اسید قابل تیتراسیون، ویتامین ث، شاخص‌های رنگ میوه (L*,a*، هیو و کروما) و عملکرد میوه مورد اندازهگیری قرار گرفتند. پیوند و روش تربیت اثر معنیداری روی اغلب صفات مورد بررسی داشتند. عملکرد گیاهان گوجه فرنگی پیوندی روی پایه‌ی کینگ‌کنگ 27% (59/4 کیلوگرم در بوته) و در گیاهان دوساقه‌ای 32% (45/4 کیلوگرم در بوته) افزایش یافت. همچنین سرعت رشد محصول در گیاهان دوساقه‌ای و گیاهان گوجه‌فرنگی پیوندی روی پایه‌ی کینگ‌کنگ افزایش نشان داد. با بررسی توزیع ماده‌ی خشک بین اندام‌های مختلف گیاه تحت تأثیر پیوند و روش تربیت، نتایج نشان دادند که بیشترین ماده‌ی خشک به میوه‌ی گیاهان پیوندی روی پایه‌ی کینگ‌کینگ (57/54%) و همچنین گیاهان تک ساقه‌ای (47/50%) تخصیص یافت. مطابق با نتایج، کاربرد تکنیک‌های تربیت بوته و پیوند، میتواند موجب بهبود رشد و عملکرد در گیاه گوجه فرنگی گلخانه‌ای گردد.
فاطمه مرادی پور؛ فرشاد دشتی؛ بهمن زاهدی
دوره 41، شماره 3 ، آذر 1389، ، صفحه 291-300
چکیده
اثر پیوند بر عملکرد و برخی صفات کمی و کیفی دو رقم خیار گلخانه‌ای روبرتو و دانیتو روی 5 پایه کدو به نام‌های شینتوزا و کایروشینتوزا (Cucurbita maxima × C. moschata)، کدو تنبل (C. maxima cv. Goriki)، کدوی برگ انجیری(Cucurbita ficifolia. cv. Korodame) و کدو قلیانی (siceraria Lagenaria) مورد بررسی قرار گرفت. عملیات اجرایی این طرح در سال 1386 و در گلخانه‌های تجاری امزاجرد همدان انجام گرفت. ...
بیشتر
اثر پیوند بر عملکرد و برخی صفات کمی و کیفی دو رقم خیار گلخانه‌ای روبرتو و دانیتو روی 5 پایه کدو به نام‌های شینتوزا و کایروشینتوزا (Cucurbita maxima × C. moschata)، کدو تنبل (C. maxima cv. Goriki)، کدوی برگ انجیری(Cucurbita ficifolia. cv. Korodame) و کدو قلیانی (siceraria Lagenaria) مورد بررسی قرار گرفت. عملیات اجرایی این طرح در سال 1386 و در گلخانه‌های تجاری امزاجرد همدان انجام گرفت. برای اجرای این طرح از آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در 4 تکرار استفاده شد. نتایج نشان داد که نوع پایه تأثیر معنیداری روی عملکرد و شاخص‌های رشد دارد. خیار پیوندی روی پایه رقم گوریکی دارای بالاترین عملکرد (5/8 کیلوگرم در بوته) بود ولی اختلاف معنیداری با پایه شینتوزا (13/8 کیلوگرم در بوته) نداشت. گیاهان پیوند شده روی کدو قلیانی و گیاهان غیرپیوندی (شاهد) هر کدام به ترتیب با 6/6 و 8/6 کیلوگرم در بوته، پایین‌ترین میزان عملکرد را دارا بودند. خیارهای پیوندی روی پایه گوریکی، زودرس‌تر و گیاهان غیر پیوندی دیررس‌تر از سایرین بودند. شاخص‌های رشدی نظیر ارتفاع بوته، تعداد گره، تعداد شاخه فرعی، تعداد کل میوه، درصد وزن تر و خشک بوته، ساقه و ریشه، در پایه کدو برگ انجیری بیشتر و در پایه کدو قلیانی و گیاهان شاهد کمتر از سایر پایه‌ها بود. نوع رقم خیار بر هیچ یک از صفات رویشی تأثیر معنیداری نداشت.
رضا صالحی؛ عبدالکریم کاشی؛ جانگ میانگ لی؛ مصباح بابالار؛ مجتبی دلشاد؛ سانگ گیو لی؛ یون چان هاح
دوره 41، شماره 1 ، تیر 1389
چکیده
اثر سه رقم کدوی تجاری’ ایس‘،’ شینتوزا‘ و ’شینتوهونگتو‘ به عنوان پایه، بر زنده‌مانی و رشد اولیه گیاهچه‌های خربزه رقم ’خاتونی‘ و طالبی رقم ’سمسوری‘ در شرایط گلخانه‌ای در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار مورد تحقیق قرار گرفت. همه پایه‌ها سازگاری و گیرایی بالایی (بیش از 97%) نسبت به پیوند خربزه و طالبی از خود نشان ...
بیشتر
اثر سه رقم کدوی تجاری’ ایس‘،’ شینتوزا‘ و ’شینتوهونگتو‘ به عنوان پایه، بر زنده‌مانی و رشد اولیه گیاهچه‌های خربزه رقم ’خاتونی‘ و طالبی رقم ’سمسوری‘ در شرایط گلخانه‌ای در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار مورد تحقیق قرار گرفت. همه پایه‌ها سازگاری و گیرایی بالایی (بیش از 97%) نسبت به پیوند خربزه و طالبی از خود نشان دادند. فعالیت ریشه (غلظت فورمازان سنتز شده در گرم ماده خشک در ساعت) گیاهان پایه 3-2 برابر پیوندکها بود. همچنین تعداد دستجات آوندی پایه‌ها به جز در مورد رقم ’شینتوزا‘ بیشتر از پیوندکها بود. صفات فعالیت ریشه، طول ساقه اصلی، قطر ساقه پایه، محتوای کلروفیل برگ و وزن تر اندام‌های هوایی در سطح 1% و صفات قطر ساقه پیوندک، تعداد برگ، سطح برگ و وزن تر ریشه در سطح 5% معنیدار شدند. اثر تیمارها روی وزن خشک اندام‌های هوایی و ریشه معنیدار نبود. در اکثر صفات رشد، گیاهان پیوندی برتر از غیرپیوندی بودند. در بین گیاهان پیوندی، اثر پایه‌ها روی صفات رشد مورد ارزیابی، بسیار نزدیک به هم و مشابه بود، لذا میتوان همه پایههای مورد آزمایش در این تحقیق را سازگار با پیوند خربزه و طالبی ایرانی پیشنهاد نمود.
