رویا امراهی؛ محمدرضا مرشدلو؛ عبدالله جوانمرد؛ علی استادی
چکیده
کمآبی در مناطق خشک و نیمه‌خشک رشد، عملکرد و تولید ترکیبات مؤثره مرزنجوش را تحت تاثیر قرار می‌دهد. بهمنظور بررسی اثر تنش کمآبی بر صفات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گیاه مرزنجوش (Origanum vulgare L.)، آزمایشی گلخانهای به صورت طرح کاملاً تصادفی با چهار تیمار و سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل بدون تنش (100 درصد ظرفیت زراعی)، تنش ملایم (۷۵ درصد ...
بیشتر
کمآبی در مناطق خشک و نیمه‌خشک رشد، عملکرد و تولید ترکیبات مؤثره مرزنجوش را تحت تاثیر قرار می‌دهد. بهمنظور بررسی اثر تنش کمآبی بر صفات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گیاه مرزنجوش (Origanum vulgare L.)، آزمایشی گلخانهای به صورت طرح کاملاً تصادفی با چهار تیمار و سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل بدون تنش (100 درصد ظرفیت زراعی)، تنش ملایم (۷۵ درصد ظرفیت زراعی)، تنش متوسط (۵۵ درصد ظرفیت زراعی) و تنش شدید (۳۵ درصد ظرفیت زراعی) بودند. نتایج نشان داد ارتفاع بوته، وزن خشک، نسبت وزن برگ و گلآذین به ساقه، شاخص کلروفیل و محتوای نسبی آب برگ تحت تنش کمآبی کاهش یافتند. بیشترین درصد اسانس (15/1 درصد) و کمترین آسیب به صفات رشدی در تنش ملایم مشاهده گردید. همچنین تنش ملایم بطور معنیداری پارامترهای فلورسانس کلروفیل (Y(NO) و Fv) را در مقایسه با تنش متوسط و شدید کاهش داد. آنالیز ترکیبات اسانس نشان داد، sabinene، (Z)-β-ocimene، (E)-β-ocimene، (E)-caryophyllene و germacren D جزء ترکیبات غالب اسانس بودند. بیشترین میزانγ-Terpinene و (E)-caryophyllene در تنش ملایم مشاهده گردید که نسبت به تیمار شاهد به‌ترتیب 1/344 و 28/14 درصد افزایش یافت. بطور کلی نتایج این تحقیق نشان داد تنش ملایم می‌تواند در بهبود عملکرد کمی و کیفی مرزنجوش مؤثر باشد.
مهرناز حاتمی؛ پریسا خانی زاده؛ فائزه السادات ابطحی؛ پیمان عباس زاده دهجی
چکیده
کاربرد باکتریهای محرک رشد موجب تحریک متابولیسم و فرایند‌های متابولیکی در جهت افزایش کارایی گیاهان می-شوند. این مطالعه با هدف بررسی اثر هیدروپرایمینگ بذر و تلقیح باکتریهای محرک رشد سویه‌های فلورسنس و پوتیدا به خاک به عنوان محرک زیستی بر برخی صفات فیزیولوژیکی گیاه دارویی بادرنجبویه (Melissa officinalis) انجام شد. این آزمایش به صورت فاکتوریل ...
بیشتر
کاربرد باکتریهای محرک رشد موجب تحریک متابولیسم و فرایند‌های متابولیکی در جهت افزایش کارایی گیاهان می-شوند. این مطالعه با هدف بررسی اثر هیدروپرایمینگ بذر و تلقیح باکتریهای محرک رشد سویه‌های فلورسنس و پوتیدا به خاک به عنوان محرک زیستی بر برخی صفات فیزیولوژیکی گیاه دارویی بادرنجبویه (Melissa officinalis) انجام شد. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در شرایط گلخانه و آزمایشگاه گروه گیاهان دارویی دانشگاه اراک انجام شد. فاکتور اول هیدروپرایمینگ در زمان‌های مختلف (12، 24، 48 و 72 ساعت)، و فاکتور دوم دو سویه باکتری (فلورسنس و پوتیدا)، شاهد (بدون تلقیح) بود. نتایج نشان داد که هیدروپرایمینگ بذر در زمان‌های مختلف و باکتریهای محرک رشد موجب افزایش رنگیزه-های فتوسنتزی، فنل، فلاونوئیدکل، درصد و عملکرد اسانس شد. همچنین هیدروپرایمینگ به مدت 48 ساعت به همراه باکتری پوتیدا، منجر به افزایش چشمگیر میزان فلاونوئید شد و در مدت 12 ساعت به همراه باکتری فلورسنس اثر معنی داری بر مقدار فنل داشت. با توجه به نتایج مثبت و افزایشی باکتری‌ها بر شاخص‌های مورد بررسی گیاه دارویی بادرنجبویه، میتوان گفت باکتریهای بکار رفته در این تحقیق می‌توانند به‌عنوان یک جایگزین مناسب برای کود شیمیایی ضمن کاهش مصرف کودهای شیمیایی، تضمین‌کننده تولید گیاهان دارویی عاری از مواد شیمیایی باشند.
رقیه بامشاد؛ محمود رمرودی؛ محمد رضا اصغری پور
چکیده
بهمنظور ارزیابی عملکرد و ویژگی‌های کیفی سیاه‌دانه تحت تأثیر کاربرد انواع کود و قطع آبیاری، آزمایشی بهصورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در دانشگاه زابل در سال 96-1395 انجام شد. عامل اصلی قطع آبیاری در چهار سطح آبیاری متداول، قطع آبیاری در مرحله ساقه رفتن تا شروع گلدهی، قطع آبیاری در مرحله گلدهی ...
بیشتر
بهمنظور ارزیابی عملکرد و ویژگی‌های کیفی سیاه‌دانه تحت تأثیر کاربرد انواع کود و قطع آبیاری، آزمایشی بهصورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در دانشگاه زابل در سال 96-1395 انجام شد. عامل اصلی قطع آبیاری در چهار سطح آبیاری متداول، قطع آبیاری در مرحله ساقه رفتن تا شروع گلدهی، قطع آبیاری در مرحله گلدهی تا شروع پرشدن دانه و قطع آبیاری در مرحله شروع پرشدن تا انتهای پر شدن دانه و عامل فرعی انواع کود در چهار سطح شاهد (عدم مصرف کود)، ازتوبارور۱، فسفات‌بارور۲ و سوپر فسفات تریپل بودند. برهمکنش قطع آبیاری و کود بر عملکرد و اجزای عملکرد، کلروفیل برگ، کاروتنوئید، درصد و عملکرد اسانس معنی‌دار شد. بیشترین عملکرد و اجزای عملکرد، رنگیزه‌های فتوسنتزی و عملکرد اسانس از تیمار آبیاری متداول توام با کاربرد کود زیستی ازتوبارور1 و بیشترین درصد اسانس از تیمار قطع آبیاری در مرحله شروع پرشدن تا انتهای پر شدن دانه همراه با کود زیستی ازتوبارور1 حاصل شد. عملکرد دانه در شرایط قطع آبیاری در مرحله پرشدن دانه و عدم استفاده از کود، 76/46 درصد کمتر از عملکرد دانه در شرایط کاربرد کود زیستی ازتوبارور1 توأم با آبیاری متداول بود. در مجموع میتوان گفت برای بهبود ویژگی‌های مورد بررسی در این پژوهش، به‌جز درصد اسانس، کاربرد کودهای زیستی توأم با آبیاری متداول می‌تواند مناسب باشد.
سروه سعادی مقدم؛ عبدالله جوانمرد؛ محمد رضا مرشدلو؛ مجتبی نورآئین
چکیده
بهمنظور بررسی اثرات کاربرد تلفیقی قارچ مایکوریزا و کودهای شیمیایی مرسوم بر صفات کمی و کیفی گیاه دارویی بالنگو (Lallemantia iberica)، آزمایشی به صورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با 7 تیمار و 3 تکرار در مزرعه‌ی تحقیقاتی دانشگاه مراغه در سال 1395 اجرا شد. تیمارها شامل 100 درصد کود شیمیایی NPK (CF)، قارچ Gm (Glomus mosseae)، قارچ Gi (Glomus intraradices)، Gm+Gi،50% CF + Gm، 50% CF+ Gi، ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثرات کاربرد تلفیقی قارچ مایکوریزا و کودهای شیمیایی مرسوم بر صفات کمی و کیفی گیاه دارویی بالنگو (Lallemantia iberica)، آزمایشی به صورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با 7 تیمار و 3 تکرار در مزرعه‌ی تحقیقاتی دانشگاه مراغه در سال 1395 اجرا شد. تیمارها شامل 100 درصد کود شیمیایی NPK (CF)، قارچ Gm (Glomus mosseae)، قارچ Gi (Glomus intraradices)، Gm+Gi،50% CF + Gm، 50% CF+ Gi، 50% CF+ Gm+ Gi بودند. نتایج نشان داد بیشترین (83/71) و کمترین (47/54) شاخص کلروفیل به‌ترتیب با کاربرد تلفیقی 50% CF+ Gm+ Gi و کاربرد جداگانه Gi مشاهده شد. همچنین بیشترین تعداد شاخه جانبی به تیمارهای 50% CF+Gm + Gi، 50% CF+ Gmو Gmمربوط بود. بیشترین عملکرد دانه (8/802 کیلوگرم در هکتار)، تعداد چرخه گل در بوته (6/63)، تعداد دانه در بوته (3/519)، تعداد دانه در ساقه اصلی (2/149)، تعداد دانه در چرخه گل (18)، وزن دانه در بوته (75/3 گرم)، وزن هزاردانه (7/4 گرم) و بیشترین وزن خشک کل (3/426 گرم در متر مربع) با کاربرد تلفیقی 50% CF+ Gm+ Gi بهدست آمد. در ضمن بیشترین میزان (51/0) و عملکرد اسانس (2/2 گرم در متر مربع) با کاربرد تلفیقی 50% CF+Gm+Gi مشاهده شد. آنالیز GC-FID و GC-MS اسانس نشان داد که ترکیبات لینالول، منتون، ژرانیول، منتیل استات، ژرانیول استات، والنسن و کاریوفیلن اکساید جزء ترکیب‌های غالب اسانس بالنگو بودند. به‌طور کلی، کاربرد تلفیقی 50 درصد کود شیمیایی به همراه قارچ‌های مایکوریزا علاوه بر کاهش مصرف کودهای شیمیایی به بهبود کمیت و کیفیت اسانس بالنگو منجر گردید.
فاطمه ذاکریان؛ فاطمه سفیدکن؛ بهلول عباس زاده؛ سپیده کلاته جاری
چکیده
مرزه سهندی یکی از گیاهان دارویی انحصاری ایران است که علاوه بر کاربرد در صنایع دارویی، غذایی، آرایشی و بهداشتی، به دلیل تحمل بالا به تنش خشکی و قابلیت تولید در مناطق دیم از اهمیت زراعی بالایی برخوردار می‌باشد. به منظور بررسی تغییرات صفات فیزیولوژیک مرزه سهندی، این تحقیق در دو سال در شرایط مزرعه در قالب کرت های خرد شده در سه تکرار اجرا ...
بیشتر
مرزه سهندی یکی از گیاهان دارویی انحصاری ایران است که علاوه بر کاربرد در صنایع دارویی، غذایی، آرایشی و بهداشتی، به دلیل تحمل بالا به تنش خشکی و قابلیت تولید در مناطق دیم از اهمیت زراعی بالایی برخوردار می‌باشد. به منظور بررسی تغییرات صفات فیزیولوژیک مرزه سهندی، این تحقیق در دو سال در شرایط مزرعه در قالب کرت های خرد شده در سه تکرار اجرا شد. تنش خشکی به عنوان کرت اصلی در چهار سطح (آبیاری کامل و قطع آبیاری در مراحل ساقه‌دهی، غنچه‌دهی و 50% گلدهی) و تلقیح با قارچ مایکوریزا به عنوان کرت فرعی در چهار سطح (Glomus intraradices، G. mosseae، G. mosseae + G.intraradices و عدم استفاده از کود زیستی) در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد اثر متقابل سال×تنش×میکوریزا در سطح 1 درصد بر دو آنزیم پراکسیداز و پلی‌فنل‌اکسیداز و نیز درصد اسانس معنی‌دار بود. مقایسه میانگین‌ها نشان داد کاتالاز، سوپراکسیددیسموتاز، پراکسیداز و فنل کل در سال دوم بیشترین بودند. بیشترین مقدار کلروفیل b، کلروفیل کل، مالون‌دی آلدهید و قند محلول در تنش خشکی در مرحله ساقه‌دهی بهدست آمد. بیشترین سوپراکسیددیسموتاز و پرولین متعلق به تنش خشکی 50 درصد در زمان گلدهی بود. بیشترین درصد اسانس ) 87/1 درصد( در تیمار مصرف هر دو گونه میکوریزا به دست آمد. بنابراین استفاده از کودهای زیستی می تواند اثرات تنش خشکی را کاهش داد.
علوم گیاهان دارویی
ستار غلامی گنجه؛ امین صالحی؛ صادق شهراسبی؛ امیرمختار امیری نسب
چکیده
یکی از ارکان کشاورزی پایدار کاربرد کودهای زیستی بهمنظور تأمین عناصر غذایی مورد نیاز گیاه با هدف حذف یا کاهش قابلملاحظه در مصرف نهادههای شیمیایی است،لذا در این راستا با هدف بررسی اثر قارچ مایکوریزا و ورمیکمپوست بر عملکرد دانه و تولید اسانس انیسون، آزمایشی مزرعهای بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی ...
بیشتر
یکی از ارکان کشاورزی پایدار کاربرد کودهای زیستی بهمنظور تأمین عناصر غذایی مورد نیاز گیاه با هدف حذف یا کاهش قابلملاحظه در مصرف نهادههای شیمیایی است،لذا در این راستا با هدف بررسی اثر قارچ مایکوریزا و ورمیکمپوست بر عملکرد دانه و تولید اسانس انیسون، آزمایشی مزرعهای بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی93-1392در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه یاسوج اجرا شد. تیمارها شامل ورمیکمپوست در سه سطح (0 ، 5 و 10 تن در هکتار) و قارچ مایکوریزا در چهار سطح (شاهد، کاربرد Glomusmosseae، کاربرد Glomusintraradicesو کاربرد تلفیقی هر دو گونه) بود. نتایج نشان داد که کاربرد منابع مختلف تغذیهای اثر معنیداری بر اکثر صفات مورد مطالعه در گیاه دارویی انیسون داشت. با توجه به نتایج، بیشترین ارتفاع بوته (46/53 سانتیمتر)، تعداد چتر در بوته (44/35 عدد)، عملکرد دانه (26/2968 کیلوگرم در هکتار)، درصد اسانس (40/3) و عملکرد اسانس (21/101 کیلوگرم در هکتار) در نتیجه کاربرد 10تن در هکتار ورمیکمپوست حاصل شد. بیشترین وزن هزار دانه (86/2 گرم) و عملکرد بیولوژیک (43/8989 کیلوگرم در هکتار) در اثر کاربرد تلفیقی 10تن در هکتار ورمیکمپوست و برهمکنش دوگونه G. mosseaeو G. intraradicesو بیشترین شاخص برداشت (03/42 درصد) در تیمار کاربرد 5 تن در هکتار ورمیکمپوست بهدست آمد.بهطورکلی نتایج این پژوهش نشان داد که کاربرد کودهای زیستی مایکوریزا و ورمیکمپوست نقش چشمگیری در افزایش عملکرد کمی و کیفی گیاه دارویی انیسون داشتند.
