افسانه قلیزاده؛ مهدی محب الدینی؛ اصغر عبادی سقرلو؛ اسماعیل چمنی
چکیده
شوید (Anethum graveolens L.) یکی از سبزی‌های مهم با خواص دارویی بینظیری ازجمله ضدنفخ، مقوی معده و رفع دلدرد می‌باشد. شناسایی اکوتیپهای بومی شوید یکی از مهمترین اقدامات در زمینه بهبود کشت‌وکار و بهنژادی این محصول محسوب می‌گردد. بهمنظور بررسی تنوع ژنتیکی براساس صفات مورفولوژیکی بذرهای30 اکوتیپ شوید جمعآوری شد و آزمایشی در ...
بیشتر
شوید (Anethum graveolens L.) یکی از سبزی‌های مهم با خواص دارویی بینظیری ازجمله ضدنفخ، مقوی معده و رفع دلدرد می‌باشد. شناسایی اکوتیپهای بومی شوید یکی از مهمترین اقدامات در زمینه بهبود کشت‌وکار و بهنژادی این محصول محسوب می‌گردد. بهمنظور بررسی تنوع ژنتیکی براساس صفات مورفولوژیکی بذرهای30 اکوتیپ شوید جمعآوری شد و آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام گردید. براساس نتایج تجزیه واریانس اکوتیپهای مورد بررسی در اغلب صفات با یکدیگر تفاوت معنیداری داشتند. مطابق نتایج مقایسه میانگین بیشترین ارتفاع بوته (02/80 سانتیمتر)، طول ساقه (55/69 سانتیمتر)، قطرساقه (95/2 میلیمتر)، وزنتر اندامهوایی (36/6 گرم) و وزنخشک اندامهوایی (78/1 گرم) مربوط به اکوتیپ ارومیه بود. نتایج همبستگی نشان داد بین اکثر صفات مورد مطالعه همبستگی معنیداری وجود داشت. براساس تجزیه به عامل‌ها عامل اول 95/33 درصد از واریانس را توجیه کرد که اکثرا صفات رویشی در آن قرار داشتند. براساس تجزیه خوشه‌ای30 اکوتیپ در چهارگروه مختلف قرارگرفتند و تفاوت‌های چشمگیری به‌ویژه برای میزان عملکرد اندامهوایی در بین گروهها وجود داشت. مطابق نتایج رگرسیون مرحله‌ای صفات فاصله میانگره و طول برگ وارد مدل شدند. بهطورکلی نتایج این پژوهش نشان داد اکوتیپهای شوید جمعآوری شده از نواحی مختلف ایران از نظر صفات مورد مطالعه دارای تنوع بالایی هستند و می‌توان اکوتیپهای با ارزشی در بین آنها پیدا نمود.
علوم گیاهان دارویی
رقیه فتحی؛ مهدی محب الدینی؛ اسماعیل چمنی
چکیده
کشت ریشه‌های مویین، روش مؤثری برای تولید متابولیت‌های ثانویه گیاهی می‌باشد؛ زیرا ریشه‌های مویین از پایداری ژنتیکی و بیولوژیکی برخوردار بوده و قادر به تولید متابولیت‌ها، در زمان کوتاه و بدون نیاز به هورمون می‌باشند. کاسنی، از جمله گیاهان دارویی ارزشمند بوده و شامل ترکیبات دارویی مهمی می‌باشد. در این تحقیق، القای ریشه‌های مویین، ...
بیشتر
کشت ریشه‌های مویین، روش مؤثری برای تولید متابولیت‌های ثانویه گیاهی می‌باشد؛ زیرا ریشه‌های مویین از پایداری ژنتیکی و بیولوژیکی برخوردار بوده و قادر به تولید متابولیت‌ها، در زمان کوتاه و بدون نیاز به هورمون می‌باشند. کاسنی، از جمله گیاهان دارویی ارزشمند بوده و شامل ترکیبات دارویی مهمی می‌باشد. در این تحقیق، القای ریشه‌های مویین، توسطاگروباکتریوم رایزوژنز سویه A4 انجام شد. در آزمایش اول، تأثیر نوع و سن ریزنمونه و مدت هم‌کشتی، بر کارایی القای ریشه‌های مویین بررسی شد. در آزمایش دوم، تأثیر سه نوع محیط کشت مختلف (موراشیک و اسکوگ جامد، مایع و 2/1 غلظت مایع) بر میزان رشد و تولید زیستتوده در ریشه‌های مویین بررسی شد. در آزمایش سوم، تأثیر نوع و سن ریزنمونه، بر میزان فنل کل بررسی گردید؛ همچنین در آزمایش چهارم، تأثیر غلظت‌های مختلف نفتالیناستیکاسید (5/1 و 1، 5/0، 0 میلی‌گرم در لیتر) و ساکارز (6 و 5، 4، 3 درصد)، بر میزان تجمع زیستتوده بررسی شد. نتایج بهدستآمده نشان داد که بیشترین درصد القای ریشه‌های مویین (60 درصد) و تعداد ریشه (61/11 ریشه در هر ریزنمونه) در ریزنمونه‌های کوتیلدون 5 روزه، بهدست آمد. همچنین محیط کشت 2/1 غلظت، بهترین محیط کشت برای رشد ریشه‌های مویین بود و بیشترین میزان فنل کل، در ریشه‌های مویین حاصل از برگ 28 روزه حاصل شد. همچنین محیط کشت حاوی ترکیب 5/0 میلی‌گرم در لیتر نفتالیناستیکاسید و 3 درصد ساکارز، بهترین تأثیر را در تجمع زیستتوده نشان دادند.
زهرا عظیم زاده؛ مهدی محب الدینی؛ اسماعیل چمنی
چکیده
این تحقیق بهمنظور بررسی تأثیر تیمار NAA و BA و امواج فراصوت بر ریشه‌زایی و پینه (کالوس)زایی ریزنمونه‌های سوسن چلچراغ (Lilium ledebourii Bioss.) در شرایط درون‌شیشه‌ای انجام شد. برای این منظور ریزنمونه‌های فلس پس از قرارگیری در حمام فراصوت با بسامد (فرکانس) 35 کیلوهرتز با زمان‌های 0، 5، 10، 20 و 30 ثانیه، در محیط کشت MS حاوی غلظت‌های 0، 01/0، 1/0 و 1 میلی‌گرم ...
بیشتر
این تحقیق بهمنظور بررسی تأثیر تیمار NAA و BA و امواج فراصوت بر ریشه‌زایی و پینه (کالوس)زایی ریزنمونه‌های سوسن چلچراغ (Lilium ledebourii Bioss.) در شرایط درون‌شیشه‌ای انجام شد. برای این منظور ریزنمونه‌های فلس پس از قرارگیری در حمام فراصوت با بسامد (فرکانس) 35 کیلوهرتز با زمان‌های 0، 5، 10، 20 و 30 ثانیه، در محیط کشت MS حاوی غلظت‌های 0، 01/0، 1/0 و 1 میلی‌گرم در لیتر NAA و BA به‌تنهایی و یا به‌صورت ترکیب با یکدیگر کشت شد. این تحقیق در چهار آزمایش جداگانه به ترتیب شامل ترکیب NAA و BA، NAA و فراصوت، BA و فراصوت و بهترین تیمارهای آزمایش اول همراه با فراصوت انجام گرفت. در آزمایش اول و دوم تیمار mg l-1 1 NAA بیشترین شمار ریشه و طول ریشه را داشت و در آزمایش سوم تیمار شاهد نتیجۀ بهتری در این زمینه داشت. در آزمایش دوم فراصوت ریشه‌زایی را تحریک نکرد، بااین‌حال در آزمایش سوم، در غلظت پایین BA فراصوت تأثیر مثبتی در ریشه‌زایی داشت و شمار ریشه‌های بهدستآمده را تا 12-10 عدد افزایش داد، ولی در غلظت 0 و mg l-1 BA 1، تأثیر مثبتی در ریشه‌زایی نداشت. نتایج مربوط به پینه‌زایی نشان داد، تنظیم‌کننده‌های رشد و امواج فراصوت تأثیر معنیداری بر میزان پینه‌زایی ریزنمونه نداشتند. در این پژوهش غلظت mg l-11 NAA به‌تنهایی بهترین تیمار برای افزایش فراسنجه (پارامتر)های مربوط به ریشه‌زایی ریزنمونۀ فلس شناخته شد.
