محمدعلی علیزاده؛ ملیحه اصلانی؛ سید مهدی میری؛ علی اشرف جعفری؛ سید اسماعیل سیدیان
چکیده
به‌منظور بررسی صفات ریخت‌شناختی (مورفولوژیکی) و عملکرد اسانس، شمار 61 جمعیت گونۀ بابونۀ کبیرTanacetum parthenium (L) Schultz-bip. در شرایط مزرعه در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی البرز مؤسسۀ تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور در سال 1392-1391 کشت شدند. صفات قطر طولی و عرضی تاج پوشش، سطح تاج پوشش، ارتفاع و شمار گل در بوته، زمان ...
بیشتر
به‌منظور بررسی صفات ریخت‌شناختی (مورفولوژیکی) و عملکرد اسانس، شمار 61 جمعیت گونۀ بابونۀ کبیرTanacetum parthenium (L) Schultz-bip. در شرایط مزرعه در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی البرز مؤسسۀ تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور در سال 1392-1391 کشت شدند. صفات قطر طولی و عرضی تاج پوشش، سطح تاج پوشش، ارتفاع و شمار گل در بوته، زمان گلدهی و برداشت، وزن تر و خشک سرشاخه ، درصد و عملکرد اسانس، دمای تجمعی رشد روزانه (GDD) در زمان گلدهی و برداشت اندازهگیری شد. نتایج مقایسۀ میانگین صفات نشان داد که جمعیت 26500-همدان با وزن تر و خشک سرشاخه به ترتیب 15545 و 6218 کیلوگرم در هکتار، بیشترین عملکرد سرشاخه را داشت. تولید اسانس به ترتیب در جمعیت‌های14340- همدان با بازدۀ 03/1 درصد و جمعیت 27158- فومن با عملکرد اسانس 3/22 کیلوگرم در هکتار به دست آمد که نسبت به دیگر جمعیت‌ها برتری داشتند. جمعیت 29813- بویراحمد با کمترین دمای تجمعی رشد روزانه GDD (417 درجۀ سلسیوس) و کمترین زمان ظهور گل (65 روز) به‌عنوان جمعیت زودرس شناخته شدند. از نتایج این بررسی نتیجه‌گیری شد که جمعیت‌های زودرس عملکرد سرشاخه و اسانس بیشتری داشتند که از این ویژگی می‌توان در تولید رقم‌های مقاوم به خشکی برای زراعت دیم در مناطق کوه‌پایه‌ای البرز و زاگرس استفاده کرد.
عبدالستار دارابی؛ رضا صالحی محمدی
چکیده
این پژوهش بهصورت آزمایش کرتهاییکبار خرد‌شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار به‌مدت یک سال زراعی (1390ـ 1391) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بهبهان اجرا شد. فاکتور اصلی شامل سه تاریخ کاشت از یازدهم آذرماه تا اول دی‌ماه به فاصلۀ 10 روز و فاکتور فرعی چهار رقم سیب‌زمینی (سانته، ساوالان، سانتانا و المرا) بود. هنگام وقوع ...
بیشتر
این پژوهش بهصورت آزمایش کرتهاییکبار خرد‌شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار به‌مدت یک سال زراعی (1390ـ 1391) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بهبهان اجرا شد. فاکتور اصلی شامل سه تاریخ کاشت از یازدهم آذرماه تا اول دی‌ماه به فاصلۀ 10 روز و فاکتور فرعی چهار رقم سیب‌زمینی (سانته، ساوالان، سانتانا و المرا) بود. هنگام وقوع یخبندان گیاهان در دو تاریخ کاشت 11 و 21 آذرماه به‌ترتیب در مرحلۀ غدهزایی و رشد سبزینهای بودند که در‌نتیجه کلیۀ اندامهای هوایی بوتهها از بین رفتند ولی در تاریخ کاشت اول دی‌ماه گیاهان هنوز از خاک خارج نشده بودند. یک هفته قبل از برداشت، اندامهای هوایی قطع و غدهها در اواخر اردیبهشت‌ماه برداشت شدند. در اولین نمونهبرداری بعد از وقوع یخبندان، مقدار مادۀ خشک اندام هوایی و غده در کلیۀ ارقام کاهش یافت. رقم ساوالان سریعتر از سایر ارقام ترمیم یافت. همچنین سرعت ترمیم گیاهان در تاریخ کاشت 21 آذر سریعتر از تاریخ کاشت 11 آذرماه بود. بیشترین تجمع مادۀ خشک بوته در دو تاریخ کاشت 11 و 21 آذرماه به رقم ساوالان تعلق داشت. بهدلیل بیشتر‌بودن مقدار مادۀ خشک بوته در تاریخ کاشت 11 آذرماه نسبت به 21 آذرماه، اختلاف عملکرد محصول در تاریخ کاشت 21 آذر (96/7 تن در هکتار) در مقایسه با تاریخ کاشت 11 آذر (39/7 تن در هکتار) در سطح معنادار 5درصد برتر بود. نتایج نشان داد که بر اثر یخبندان عملکرد کل و قابل فروش غده، درصد عملکرد قابل فروش و متوسط وزن غده در هر دو تاریخ کاشت 11 و 21 آذرماه در مقایسه با تاریخ کاشت اول دی‌ماه کاهش یافت ولی اثر یخبندان بر متوسط تعداد غده و درصد مادۀ خشک غده معنادار نبود. با توجه به نتایج این پژوهش به‌منظور اجتناب از خسارت یخبندان به کشت زمستانۀ سیب‌زمینی در خوزستان از کاشت این محصول قبل از اوایل دی‌ماه بایستی اجتناب کرد و رقم ساوالان به‌منزلۀ مناسبترین رقم برای این کشت توصیه می‌شود.
مصباح بابالار؛ فاطمه خوش سخن؛ محمدرضا فتاحی مقدم؛ عباس پورمیدانی
چکیده
به منظور بررسی تنوع فنوتیپی گیاه آویشن کوهی، بذور ده جمعیت از گونه آویشن کوهی (Thymus kotschyanus) از رویشگاه های طبیعی آن در استان های گیلان، مازندران، آذربایجان غربی، سمنان و قزوین جمع آوری و در ایستگاه تحقیقاتی قم در سال 1386 کاشته شدند. سپس صفات مورفولوژی و فنولوژیکی مختلف این گیاهان شامل ارتفاع گیاه، طول برگ، عرض برگ، فاصله میان گره، ...
بیشتر
به منظور بررسی تنوع فنوتیپی گیاه آویشن کوهی، بذور ده جمعیت از گونه آویشن کوهی (Thymus kotschyanus) از رویشگاه های طبیعی آن در استان های گیلان، مازندران، آذربایجان غربی، سمنان و قزوین جمع آوری و در ایستگاه تحقیقاتی قم در سال 1386 کاشته شدند. سپس صفات مورفولوژی و فنولوژیکی مختلف این گیاهان شامل ارتفاع گیاه، طول برگ، عرض برگ، فاصله میان گره، قطر گل آذین، بازده اسانس و زمان های شروع گلدهی، گلدهی کامل و رسیدن بذر ارزیابی شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که جمعیت های مورد بررسی در کلیه صفات بجز طول دم گل و قطر گل آذین تفاوت معنی داری داشتند. همبستگی معنی داری در بین صفات مشاهده شد که از مهمترین آن ها همبستگی مثبت و معنی دار بازده اسانس با صفت تعداد گل در گل آذین، فاصله میانگره، وزن خشک و وزن ترگیاه بود. از روش تجزیه به عامل ها برای تعیین تعداد عامل های اصلی فرق گذار بین جمعیت های مورد مطالعه و صفات تشکیل دهنده هر عامل استفاده شد. تجزیه به عامل ها نشان داد که 5 عامل اصلی توانستند 9/82% از کل واریانس صفات را توجیه نمایند. بر اساس نتایج حاصل از تجزیه کلاستر، 10 جمعیت آویشن کوهی در 4 گروه مستقل قرار گرفتند. جمعیت مازندران2 بیشترین بازده اسانس و تعداد گل در گل آذین را به خود اختصاص داد که از نظر صفات اصلاحی، بسیار مطلوب برای این گیاه به حساب می آید.
