بررسی صفات ریخت‌شناختی و عملکرد اسانس در شماری از جمعیت‌های گونۀ بابونۀ کبیر Tanacetum parthenium (L) Schultz-bip.

علیزاده, محمدعلی; اصلانی, ملیحه; میری, سید مهدی; جعفری, علی اشرف; سیدیان, سید اسماعیل

doi:10.22059/ijhs.2017.134336.855

بررسی صفات ریخت‌شناختی و عملکرد اسانس در شماری از جمعیت‌های گونۀ بابونۀ کبیر Tanacetum parthenium (L) Schultz-bip.

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشیار، مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور (سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی- تهران)

² دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

³ استادیار، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

⁴ استاد، مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور (سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی- تهران)

⁵ کارشناس خبره، مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور (سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی- تهران)

10.22059/ijhs.2017.134336.855

چکیده

به‌منظور بررسی صفات ریخت‌شناختی (مورفولوژیکی) و عملکرد اسانس، شمار 61 جمعیت گونۀ بابونۀ کبیرTanacetum parthenium (L) Schultz-bip. در شرایط مزرعه در قالب طرح بلوک‏های کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی البرز مؤسسۀ تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور در سال 1392-1391 کشت شدند. صفات قطر طولی و عرضی تاج پوشش، سطح تاج پوشش، ارتفاع و شمار گل در بوته، زمان گلدهی و برداشت، وزن تر و خشک سرشاخه ، درصد و عملکرد اسانس، دمای تجمعی رشد روزانه (GDD) در زمان گلدهی و برداشت اندازه‏گیری شد. نتایج مقایسۀ میانگین صفات نشان داد که جمعیت 26500-همدان با وزن تر و خشک سرشاخه به ترتیب 15545 و 6218 کیلوگرم در هکتار، بیشترین عملکرد سرشاخه را داشت. تولید اسانس به ترتیب در جمعیت‌های14340- همدان با بازدۀ 03/1 درصد و جمعیت 27158- فومن با عملکرد اسانس 3/22 کیلوگرم در هکتار به دست آمد که نسبت به دیگر جمعیت‌ها برتری داشتند. جمعیت 29813- بویراحمد با کمترین دمای تجمعی رشد روزانه GDD (417 درجۀ سلسیوس) و کمترین زمان ظهور گل (65 روز) به‌عنوان جمعیت زودرس شناخته شدند. از نتایج این بررسی نتیجه‌گیری شد که جمعیت‌های زودرس عملکرد سرشاخه و اسانس بیشتری داشتند که از این ویژگی می‌توان در تولید رقم‌های مقاوم به خشکی برای زراعت دیم در مناطق کوه‌پایه‌ای البرز و زاگرس استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation of morphological traits and essential oil yield of some populations of great chamomile (Tanacetum parthenium (L) Schultz-bip.)

نویسندگان [English]

Mohammad Ali Alizadeh ¹
Malieh Aslani ²
Sayed Mehdi Miri ³
Ali Ashraf Jafari ⁴
Esmaiel Sayedian ⁵

¹ Associate Professor, Research Institute of Forest and Rangeland (Agricultural Research Education and Extension Organization) P.O. Box 13185-116, Tehran, Iran

² Former M.Sc. Studfent, Facuty of Agriculture, Azad University, Karaj Branch, Iran

³ Assistant Professor, Facuty of Agriculture, Azad University, Karaj Branch, Iran

⁴ Professor, Research Institute of Forest and Rangeland (Agricultural Research Education and Extension Organization) P.O. Box 13185-116, Tehran, Iran

⁵ High Expert, Research Institute of Forest and Rangeland (Agricultural Research Education and Extension Organization) P.O. Box 13185-116, Tehran, Iran

چکیده [English]

In order to evaluation of morphological traits and essential oil yield in wild chamomile (Tanacetum parthenium (L) Schultz-bip.), 61 populations were sown in a randomized complete block design (RCBD) with three replications in Alborz research station in Karaj, Iran during 2012-2014. Data were collected and analyzed for length and width of canopy diameter, plant height, number of flower, shoot fresh and dry weight, growth degree days (GDD), essential oil percentage and essential oil yield. Mean comparison of the traits showed that population of 26500- Hamadan with fresh -dry weight as (15545, 6218) kg/ha, respectively, had higher areal yield. The highest amount of essential oil percentage and essential oil yield with average values of 1.03% and 22.30 kg/ha were obtained in populations of 14340-Hamadan and 27158-Foman, respectively. Population of the 29813-Boyer Ahamad with 417◦C had lowest GDD and with (65 days to flowering) had lowest time of flowering. They were considered as early maturity population compare with other populations. From the result of this study, it was concluded that the earlier maturity populations with higher shoot yield coupled with higher both essential oil percentage and essential oil yield were recommended for produce new improved varieties and cultivation in dryland farming system in Alborz and Zagross regions, Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

Chamomile
early maturity
Phenology

مراجع

Adeli, N., Alizadeh, M. & Jafari, A. A. (2013). Evaluation of essential oil yield, morphological traits in some populations of two chamomile species (Matricaria recutita and M.aurea). Journal of Medicinal Plants and By- Products, 2, 153-158.
Adeli, N. (2012). Genetic and morphological diversity and the essential oil of chamomile Anthemis haussknechttitii and Anthemis triumfettii populations using multivariate statistical method, MSc thesis, the field of plant breeding, Islamic Azad University of Karaj.
Alizadeh, M. A., Khamoshi, H., Jafari, A. A. & Daneshian, J. (2014). Evaluation of some morphological traits, reproductive and therapeutic essential oils of three species of chamomile Anthemis pseudocotula, A. tinctori andA. tiumfettii in two sowing date. Jorunal of Medicinal Aromatic Plant, 66, 954-964. (in Farsi)
Akbarnia, A. Kosravifard, M., Rezaie, M. & Sharifi Ashorabadi, A. (2006). Comparing of Autumn and spring cultivation of fennel, Ajowan, anisunand nigella under fayab and dryland conditions Jorunal of Medicinal Aromatic Plant, 21(3), 334-319. (in Farsi)
Anonymous. (1991).Chamomile. In: Review of Natural Products. (Dombeck C, ed. Lawerence, B.M.) , St. Louris: Facts and Comparisons.
Arazmjo, E., Heidari, M. & Ghanbari, A. (2010). Effect of water stress and type of fertilizer on yield and quality of chamomile (Matricaria chamomilla L.). Iranian Journal of Crop Sciences, 12(2), 100-111.
(in Farsi)
Azizi, M. & Omidbeygi, R. (2001). Evaluation effect of different amount of nitrogen and phosphor on growth, development, yield and rate of effective material of hypercin in St. Johns Wort (Hypericum perforatum), Journal of Iranian Agriculture Science, 32(4), 525-732.
Frank, A. B., Sedives, K. H. & Hofmann, L. (1993). Determining grazing reading for native and tame pastures. Noth Dakota Univ. Ext. Serv. Bull., R-1061. Fargo, N.D. implication. Proceedings of the Royal Society of Edinburgh, 89, 45-58.
Grdisa, M., Ccrovic-Stanko, K., Kolak, I. & Šatovic, Z. (2009). Morphological and biochemical diversity of dalmatian pyrethrum (Tanacetum cinerariifolium (Trevir.) Sch. Bip.), 74(2), 73-80.
Hamisi, M., Sefidkon, F., Nasiri, M. & Lebaschi, M. (2012). Effects of nitrogen, phosphorus and manure on herb yield, yield, yield and quality of essential oil of feverfew (Tanacetum parthenium L. Jorunal of Medicinal Aromatic Plant, 28(3), 410-399.
Mozaffarian, V. (2008). Flora of Iran, Asteraceae (Compositae): Tribes Anthemideae and Echinopeae. Institute of Forests and Rangelands Press, First edition, 59: 169. (in Farsi)
Omidbeygi, R. (1999). Production and processing of medicinal plants. Publisher of Behnashr, third volume. (in Farsi)
Omidbeygi, R. (1995). Approaches toprocessingof medicinal plants. Publications about the day, 286 p. (in Farsi)
Rahimi Kalamervdi, A. (2001). Cultivated tetraploid and diploidspeciesandthe composition ofchamomileessential oilandcompared tosamplesin Iran. Ph.D. thesis in Pharmacy, University of Medical Sciences of Esphahan. (in Farsi)
Siddiqui, M. H., Oad, F. C. & Jmaro, M. G. H. (2006). Emergence and nitrogen use efficiency of maize under different tillage operation and fertility levels. Asian Journal of plant Sciences, 5(3), 508-510.
Vildova, A., Stolcova, M., Kloucek, P. & Orsak, M. (2006). Quality characterization of chamomile (Matricaria chamomilla L.) in organic and traditional agricultures. In: Proceedings of 1th international symposium on chamomile research, development and production, Slovak Republic, June 7-1.
Yaryab, S. (2013). Evaluation of yield and morphological traits in populations of six species Anthemis haussknechtii, A. althissimaA. tinctoria, A. psedocotula, Matricaria recutita and Tripleurospermum sevasnense, M.Sc. thesis, Islamic Azad University, Karaj- Branch, pp: 1-96. (in Farsi)
Zargary, A. (1997). Plant medicine. 6th Ed., Tehran University Press, Tehran, Iran. (in Farsi)