علوم گیاهان دارویی
حامد حیدری؛ امین صالحی؛ هوشنگ فرجی؛ شهاب الدین میری نژاد؛ یعقوب بهزادی
چکیده
در این پژوهش پس از شناسایی رویشگاه‌های گیاه سنبله‌ای‌کرکدار (Stachys pilifera L.) در چهار منطقه از استان کهگیلویه و بویراحمد، از هر رویشگاه 10 نمونه کامل گیاهی در زمان گلدهی برای ارزیابی ریخت‌شناسی و سرشاخه‌های گل‌دار برای استخراج اسانس جمع‌آوری شد. مشخصات جغرافیایی و اقلیمی مربوط به هر رویشگاه یادداشت‌برداری گردید و از هر رویشگاه یک ...
بیشتر
در این پژوهش پس از شناسایی رویشگاه‌های گیاه سنبله‌ای‌کرکدار (Stachys pilifera L.) در چهار منطقه از استان کهگیلویه و بویراحمد، از هر رویشگاه 10 نمونه کامل گیاهی در زمان گلدهی برای ارزیابی ریخت‌شناسی و سرشاخه‌های گل‌دار برای استخراج اسانس جمع‌آوری شد. مشخصات جغرافیایی و اقلیمی مربوط به هر رویشگاه یادداشت‌برداری گردید و از هر رویشگاه یک نمونه خاک، برای ارزیابی خصویات فیزیکی و شیمیایی خاک، نمونهگیری شد. نتایج بهدستآمده با استفاده از نرمافزار آماری SAS تجزیه آماری شد و همبستگی بین صفات ارزیابی گردید. نتایج نشان داد که بیشترین درصد نیتروژن (11/1%)، فسفر (233/0%) و پتاسیم اندام هوایی (46/1%) و بیشترین میزان اسانس (8/0%) مربوط به گیاهان رویشگاه لوداب و کمترین این صفات نیز مربوط به گیاهان رویشگاه سپیدار بود. همچنین نشان داده شد که تمامی صفات مورفولوژیک اندازهگیریشده در رویشگاهها، با افزایش ارتفاع کاهش یافت. در نهایت گیاه سنبله‌ای کرکدار واقع در رویشگاه‌های با ارتفاع کمتر از سطح دریا، بهدلیل داشتن خصوصیات رویشی و زایشی بهتر؛ از قبیل بالا بودن طول ساقه گلدهنده، طول و عرض برگ و همچنین عملکرد بالای اسانس، میتواند در برنامههای اصلاحی یا برای اهلیسازی مورد توجه قرار گیرد.
علوم گیاهان دارویی
علی رحیمی؛ شاهرخ جهانبین؛ امین صالحی؛ هوشنگ فرجی
چکیده
خشکی یکی از عاملهای اثرگذار بر گیاهان دارویی است و از سویی، قارچ قارچریشه (میکوریز) نقش مؤثری در بهبود عملکرد گیاهان رویارو با تنش خشکی دارد، لذا به همین منظور، آزمایشی بهصورت کرتهای خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی، در منطقۀ بویراحمد، در سه تکرار و در سالهای 1394 و 1395 اجرا شد. عاملهای آزمایش شامل سطوح آبیاری ...
بیشتر
خشکی یکی از عاملهای اثرگذار بر گیاهان دارویی است و از سویی، قارچ قارچریشه (میکوریز) نقش مؤثری در بهبود عملکرد گیاهان رویارو با تنش خشکی دارد، لذا به همین منظور، آزمایشی بهصورت کرتهای خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی، در منطقۀ بویراحمد، در سه تکرار و در سالهای 1394 و 1395 اجرا شد. عاملهای آزمایش شامل سطوح آبیاری (عامل اصلی) در پنج سطح شامل آبیاری پس از 30، 60، 90، 120 و 150 میلیمتر تبخیر آب از تشتک تبخیر کلاس A و قارچ قارچریشه (عامل فرعی) در سطوح بدون کاربرد قارچ، کاربرد گونۀ Glomus mosseaeو کاربرد گونۀ Glomus intraradices لحاظ شد. نتایج تجزیۀ واریانس نشان داد، اثر متقابل قارچ قارچریشه و تنش آب بر عملکرد دانه، عملکرد زیست‌توده (بیوماس)، وزن هزاردانه، درصد روغن و کارایی مصرف آب در سطح 1 درصد معنیدار بود. در تیمار W30GM، بیشترین عملکرد دانه (5/276 کیلوگرم در هکتار) و در تیمار W150NG، کمترین مقدار عملکرد دانه (69 کیلوگرم در هکتار) به دست آمد. در تیمار W30GM، بیشترین عملکرد زیست‌توده (5389 کیلوگرم در هکتار) و در تیمار I150NG، کمترین مقدار عملکرد زیست‌توده (1517 کیلوگرم در هکتار) به دست آمد. در تیمار W90NGبیشترین درصد روغن دانه (38/29 درصد) و در تیمار W150NG، کمترین مقدار این صفت (97/14 درصد) به دست آمد. در تیمار W90GM، بیشترین کارایی مصرف آب دانه (02460/0 کیلوگرم بر مترمکعب) و در تیمار W120NG، کمترین مقدار این صفت (01185/0 کیلوگرم بر مترمکعب) به دست آمد. این نتایج نشان میدهد، در شرایط تنش آبی، کاربرد قارچ قارچریشه میتواند، در تعدیل تنش کمبود آب و افزایش عملکرد دانه، عملکرد زیست‌توده، وزن هزاردانه، درصد روغن و کارایی مصرف آب گاوزبان نسبت به گیاهان شاهد مؤثر واقع شود.
