بررسی ریخت‌شناسی برخی از نژادگان‌های برانجیر (Ficus carica var. caprificus) در استان فارس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران

2 گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران.

3 ایستگاه تحقیقات انجیر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، استهبان، ایران

چکیده

بررسی ژنوتیپ‌ها و ارقام گام نخست در پروژه‌های اصلاحی به‌شمار می‌رود. در این پژوهش بررسی 41 ویژگی ریخت‌شناسی برانجیرهای سیبی، خاکستونی، آتشی، پوزدنبالی، دانه سفید و کوهی، در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار، پرداخته شد. نتایج نشان داد که عادت رشد درخت نیمه‌افراشته (خاکستونی، آتشی، پوزدنبالی، دانه سفید و کوهی) و گسترده (سیبی) بود. ارقام بر اساس تیپ غالب برگ سه گروه را تشکیل دادند که شامل یکپارچه (بدون لوب) (خاکستونی)، سه لوبی (دانه‌سفید، پوزدنبالی و کوهی) و پنج لوبی (آتشی و سیبی) بود. شکل میوه اغلب به‌صورت گلابی شکل بود که در ارقام آتشی، دانه‌سفید و کوهی مشاهده شد. بیشترین طول و عرض میوه در رقم آتشی ( به‌ترتیب 33/21 میلی‌متر و 33/22 میلی‌متر) بود. طول گردن میوه در رقم آتشی بلند و وزن میوه در رقم سیبی بالاترین میزان را داشت. رنگ زمینه پوست میوه دارای تنوع بالایی بود که شامل سبز– زرد در ارقام سیبی، دانه‌سفید و پوزدنبالی، بنفش در خاکستونی و ارغوانی رنگ در کوهی و آتشی بود. تعداد میوه در شاخه در تمامی ارقام به‌جز کوهی کم بود. مقدار گرده درون میوه دارای تنوع بالایی بود که شامل کم در ارقام آتشی و سیبی، متوسط در خاکستونی و دانه سفید و زیاد در پوزدنبالی و کوهی بود. بیشترین تعداد زنبور بلاستوفاگای نر و ماده در رقم خاکستونی وجود داشت. این مطالعه تنوع مورفولوژیک زیادی را در میان ارقام برانجیر نشان داد، که باعث می‌شود این ارقام منابع ژنتیکی با ارزشی به‌منظور گنجاندن در برنامه‌های اصلاحی علاوه بر استفاده آن‌ها برای بردهی باشند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Morphological evaluation of some caprifig (Ficus carica var. caprificus) genotypes in Fars province

نویسندگان [English]

  • Ardeshir Nadikaramzadeh 1
  • Hossein Ali Asadi-Gharneh 2
  • Hamid Zare 3
1 Department of Horticulture, Faculty of Agriculture, Islamic Azad University, Isfahan (Khorasgan) Branch, Isfahan, Iran
2 Department of Horticulture, College of Agriculture, Isfahan (Khorasgan) Branch, Islamic Azad University, Isfahan, Iran.
3 Fig Research Station, Fars Agricultural and Natural Resources Research and Training Center, AREEO, Estahban, Iran
چکیده [English]

Since the investigation of genotypes and cultivars is the first step in breeding projects, this study was conducted to evaluate 41 morphological characteristics and 7qualitative characteristics of caprifig (Sibi, Khakestooni, Atashi, Pouzdonbali, Daneh-Sefid, and Koohi) cultivars, based on a completely randomized block design with 3replications. The results showed that tree growth habit was semi-erect (Khakestooni, Atashi, Pouzdonbali, Daneh-Sefid, and Koohi) and spread (Sibi). Cultivars formed three groups based on the dominant type of leaves, that included single (without lobes) (Khakestooni), three-lobed (Pouzdonbali, Daneh-Sefid, and Koohi) and five-lobed (Atashi and Sibi). The fruit shape was predominantly pyriform, which was observed in Atashi, Daneh-Sefid and Koohi cultivars. The maximum fruit length and width was in Atashi cultivar (21.33 mm and 22.33 mm, respectively). The fruit neck length was long in Atashi cultivar and the fruit weight was the highest in Sibi cultivar. The Fruit skin ground colour showed strong diversity, including green-yellow in Sibi, Daneh-Sefid and Pozdenbali cultivars, purple in Koohi and Atashi cultivars, and violet in Khakestooni cultivar. The fruit number per branch was low in all cultivars except Koohi. The number of pollen inside the fruit was highly variable, including low in Atashi and Sibi cultivars, moderate in Khakestooni and Daneh-Sefid, and high in Pouzdonbali and Koohi cultivars. There was the highest number of male and female Blastophaga wasp in Khakestooni cultivar. Our study demonstrated great morphological variability among the caprifig cultivars, which makes them valuable genetic resources to incorporate into breeding programs in addition to their use for caprification.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Blastophaga bee
  • Breeding program
  • Cluster analysis

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 20 خرداد 1403
  • تاریخ دریافت: 08 مرداد 1402
  • تاریخ بازنگری: 02 بهمن 1402
  • تاریخ پذیرش: 10 بهمن 1402