علوم گیاهان دارویی
مریم نصرالهی پری؛ محمدحسین فتوکیان
چکیده
القاء جهش ازجمله روش‌های مهم ایجاد تنوع ژنتیکی است. خرفه به دلیل محتوای بالای آنتی‌اکسیدان‌های مفید و اسیدهای چرب امگا -۳، مصارف داروئی منحصربه‌فردی دارد. در این تحقیق، تنوع ژنتیکی 24 لاین جهش‌یافته نسل چهارم (M4) خرفه حاصل از تیمار با دی متیل سولفات به همراه شاهد در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار بررسی شد. تفاوت بین لاین‌ها ...
بیشتر
القاء جهش ازجمله روش‌های مهم ایجاد تنوع ژنتیکی است. خرفه به دلیل محتوای بالای آنتی‌اکسیدان‌های مفید و اسیدهای چرب امگا -۳، مصارف داروئی منحصربه‌فردی دارد. در این تحقیق، تنوع ژنتیکی 24 لاین جهش‌یافته نسل چهارم (M4) خرفه حاصل از تیمار با دی متیل سولفات به همراه شاهد در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار بررسی شد. تفاوت بین لاین‌ها ازنظر ارتفاع گیاه، طول برگ، عرض برگ، شکل برگ، وزن خشک ساقه، و شاخص سبزینگی برگ در گیاه 30 روزه معنی‌دار بود. تجزیه مختصات اصلی و تجزیه خوشه‌ای، لاین‌ها را در دو خوشه مجزا گروه‌بندی کرد. لاین‌های خوشه یک ازنظر بیشتر صفات مانند وزن تر ساقه و برگ و تعداد کپسول نسبت به لاین‌های خوشه دو برتری معنی‌دار داشتند. صفت تعداد برگ با وزن تر ساقه، وزن تر برگ، وزن تر گیاه، تعداد کپسول و نسبت وزن خشک به وزن‌تر گیاه به‌طور معنی‌دار همبستگی داشت. در تجزیه علیت مراتبی، وزن تر ساقه در مرتبه نخست تنها صفت مؤثر بر تعداد کپسول بود و در مرتبه دوم، وزن تر برگ و ارتفاع گیاه مهم‌ترین صفاتی بودند که از طریق اثر مستقیم بر وزن تر ساقه، بر روی تعداد کپسول تأثیر داشتند. لاین جهش یافته L18 از نظر برخی صفات مهم زراعی مانند ارتفاع گیاه، طول برگ و تعداد کپسول در بوته نسبت به شاهد برتری معنی‌دار داشت که می‌توان از آن برای تحقیقات آتی به-خصوص برای اصلاح گیاه خرفه باهدف تجاری‌سازی و کاشت وسیع برای مصارف ازجمله سبزی، استحصال روغن، و همچنین کاربردهای داروئی استفاده نمود.
محمدحسین فتوکیان؛ مهدیه ارشدی
چکیده
این تحقیق به منظور ارزیابی تنوع ریختشناسی در 16 اکوتیپ اسفرزه در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار و با استفاده از 22 صفت ریخت شناسی اجرا شد. در تجزیه خوشه‌ای که با استفاده از دادهها استاندارد شده انجام گرفت، فواصل بین اکوتیپها با مربع فاصله اقلیدسی برآورد شد و دندروگرام به روش Ward ترسیم گردید. تجزیه عاملی به روش وریماکس ...
بیشتر
این تحقیق به منظور ارزیابی تنوع ریختشناسی در 16 اکوتیپ اسفرزه در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار و با استفاده از 22 صفت ریخت شناسی اجرا شد. در تجزیه خوشه‌ای که با استفاده از دادهها استاندارد شده انجام گرفت، فواصل بین اکوتیپها با مربع فاصله اقلیدسی برآورد شد و دندروگرام به روش Ward ترسیم گردید. تجزیه عاملی به روش وریماکس انجام گرفت. میانگین مربعات اکوتیپها برای تمامی صفات، بجز مقدار و درصد موسیلاژ، معنی‌دار بود. نتایج تجزیه خوشه‌ای، اکوتیپها را در سه خوشه گروه‌بندی کرد. صحت نتایج تجزیه خوشه‌ای با استفاده از تجزیه تابع تشخیص تایید شد. در تجزیه عاملی، پنج عامل استخراج شد که در مجموع 77/86 درصد از واریانس بین صفات را توجیه نمودند. مهم‌ترین صفات تاثیر گذار در توجیه واریانس صفات ارتفاع بوته، طول دمگلآذین، طول سنبله، شاخص برداشت و وزن هزاردانه بودند که در عامل اول قرار گرفتند. تنوع ریختشناسی در بین اکوتیپ‌های مورد استفاده برای بیشتر صفات معنی دار بود و اکوتیپ‌های PO12، PO15 و PO6 با توجه به متوسط عملکرد دانه و مقدار موسیلاژ نسبت به بقیه اکوتیپها برتر بودند.
