الهه احدی دولت سرا؛ سید علی رضا سلامی؛ مجید شکرپور؛ محمد رضا نقوی؛ ابوذر سورنی
چکیده
34 گونه از جنس درمنه در ایران گزارش شده است که از لحاظ پراکنش، تراکم و پوشش مهمترین جنسهای گیاهی در کشور محسوب میشوند. از آنجا که هنوز سیستم کلی و جامعی برای طبقهبندی و فیلوژنی آن ارائه نشده است، در این پژوهش سعی شد تا با بررسی تنوع کلروپلاستی و روابط فیلوژنتیکی گونههای درمنه و مقایسۀ آنها با گونههای دیگر موجود ...
بیشتر
34 گونه از جنس درمنه در ایران گزارش شده است که از لحاظ پراکنش، تراکم و پوشش مهمترین جنسهای گیاهی در کشور محسوب میشوند. از آنجا که هنوز سیستم کلی و جامعی برای طبقهبندی و فیلوژنی آن ارائه نشده است، در این پژوهش سعی شد تا با بررسی تنوع کلروپلاستی و روابط فیلوژنتیکی گونههای درمنه و مقایسۀ آنها با گونههای دیگر موجود در جهان، مسیر تکاملی آنها شناسایی و قرابت ژنتیکی آنها مشخص شود تا از این طریق بتوان کمکی به حفظ این گنجینۀ ارزشمند ژنتیکی کرد. در این پژوهش چندشکلی در مناطق غیر کدشوندۀ دی.ان.ا کلروپلاستی در 28 گونه درمنۀ ایران مطالعه شد. ابتدا، 13 جفت آغازگر عمومی دی.ان.ا کلروپلاستی برای تکثیر بررسی شد و با توجه به درجۀ تکثیر آغازگرها، شش جفت آغازگر (PB, BD, Ic2, CS, trnL-F, B2B3) برای مطالعۀ نهایی انتخاب شد. محصولات واکنش زنجیرهای پلیمراز توسط سه آنزیم برشی MseI و EcoRI و TaqI هضم شدند درنتیجه از 14 ترکیب آغازگرـ آنزیم استفادهشده، 10 ترکیب حالت چندشکلی نشان دادند. نتایج نشان داد A. armeniaca، A. incana، A. austriaca، A. melanolepis، A. oliveriana،A. turanica و A. tournifortiana از الگوی نواری متفاوتتری نسبت به سایر گونهها برخوردار بودند. قرارگیری این گونهها در گروههای هاپلوئیدی خاص بهصورت منفرد نشان میدهد که این دسته از گونههای درمنه واگرایی بیشتری در بخش ژنوم کلروپلاست نسبت به سایر گونهها دارند. نتایج حاصل از توالییابی ناحیۀ trnL-F پس از تجزیۀ تبار زایشی نهایی براساس ماتریس دادههای همردیفشده و به روش ماکزیمم پارسیمونی و بیشترین شانس برای بررسی روابط فیلوژنتیکی استفاده شد. نتایج آنالیز پارسیمونی اطلاعات ناحیۀ trnL-F توپولوژی مشابهی را نسبت به گونهها و دودمان بررسیشده در دیگر مطالعات نشان داد. نتایج نشان داد که دو گونۀ A. turanica و A. spicigera فاصلۀ زیادی با دیگر گونههای درمنه دارند. این مطالعه آشکارا مشخص کرد که ناحیۀ trnL-F دی.ان.ا کلروپلاستی بهتنهایی در این سطح مفید نیست و نیاز است برای بررسیهای تکمیلی آینده از ناحیههای جدید ژنوم استفاده شود.