بررسی خصوصیات ریخت‌شناسی و شاخص‌های عملکردی در گیاه شاهدانه (‏Cannabis sativa L.‎‏) ‏به‌وسیله آزمون پایداری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه علوم باغبانی وزراعی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 استاد، مؤسسه جنگل‌ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران ‏

3 دانشیار، مؤسسه جنگل‌ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

4 دانشیار، پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست‌فناوری، تهران، ایران

چکیده

در این تحقیق به منظور مقایسه مشخصات ریخت­شناسی، عملکرد تولید الیاف ساقه، روغن و اسانس شاهدانه، بذر دو اکوتیپ بومی و یک رقم خارجی (Fedora17) به همراه نتاج آن (Fedora17-2) در سه ایستگاه تحقیقاتی البرز، چالکی و صفرابسته کشت شدند و خصوصیات ریخت­شناسی و فیتوشیمیایی آنها مطالعه شد. بیشترین ارتفاع و بالاترین درصد ماده خشک ساقه مربوط به رقم فدورا17 و نتاج آن بود، در­حالی­که گسترده­ترین تاج پوشش، قطورترین ساقه را اکوتیپ­های بومی ایران داشتند. محتوی روغن دانه­ها از 88/18 درصد در نتاج فدورا تا 09/40 درصد در اکوتیپ یزد متغیر بود. اکوتیپ­های بومی فارس (820 کیلوگرم در هکتار) و یزد (830 کیلوگرم در هکتار)، بالاترین عملکرد روغن را داشتند. ارتفاع گیاهان از 7/99 سانتی­متر در ایستگاه صفرابسته تا 5/197 سانتی­متر در ایستگاه البرز متغیر بود. عملکرد تولید الیاف ساقه از 1569 کیلوگرم در هکتار (ایستگاه صفرابسته) تا 13991 کیلوگرم در هکتار (ایستگاه البرز) متغیر بود. همچنین شاهدانه­های کشت شده در ایستگاه البرز از نظر خصوصیات ریخت شناسی، زایشی و عملکرد تولید ساقه نسبت به سایر ایستگاه­ها به طور معنی­داری برتری داشتند. عملکرد اسانس در هر بوته از 35/11 کیلوگرم (ایستگاه چالکی) تا 39/36 کیلوگرم (ایستگاه البرز) متغیر بود. بنابراین کشت شاهدانه در منطقه البرز با میانگین تولید13991 کیلوگرم در هکتار الیاف، 2/2 تن در هکتار اسانس و 1110 کیلوگرم در هکتار روغن بذر قابل توصیه است. رقم های خارجی با بلندترین ساقه و بیشترین درصد ماده خشک ساقه برای تولید الیاف مناسب می­باشند. همچنین خصوصیات ریخت­شناسی گیاه مادری (فدورا17) در نتاج آن حفظ شد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation of morphological traits and functional characteristics of hemp (Cannabis ‎sativa L.) by stability test

نویسندگان [English]

  • Mahnaz Abdollahi 1
  • Fatemeh Sefidkon 2
  • Mohsen Calagari 3
  • Amir Mousavi 4
1 Ph.D. Candidate, Department of Horticulture, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
2 Professor, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), ‎Tehran, Iran
3 Assocaite Professor, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization ‎‎(AREEO), Tehran, Iran‎
4 Assocaite Professor, National Institute of Genetic Engineering and Biotechnology (NIGEB), Tehran, Iran
چکیده [English]

In this study, in order to investigate morphological characteristics, yield of fiber, essential oil and seed oil yields, seeds of two native ecotypes from Iran and one foreign variety (Fedora17) with its progenies (Fedora17-2) were cultivated in research fields of three locations (Gilan, Golestan, and Alborz province) in Iran and their morphological and phytochemical characteristics were studied. The greatest height and shoot dry matter were observed in Fedora17 and its progenies while the widest coverage and thickest stem was observed in the native ecotypes of Iran. Also, the oil content varied from 18.88% in Fedora17-2 to 40.09 % in Yazd. The highest oil yield was observed in native ecotype of Fars (820 kg ha-1) and Yazd (830 kg ha-1). Plant height fluctuated from 99.7 cm in Safrabasteh to 197.5 cm in Alborz. Fiber yield ranged from 1569 kg ha-1 in Safrabasteh to13991 kg ha-1 in Alborz. The hemp cultivated in Alborz, in terms of morphological and reproductive properties and fiber yield was significantly better compared to the other stations. The oil yield per plant was 11.35 kg in Chalaky station to 36.39 kg in Alborz  station. Therefore, cannabis cultivation is recommended in Alborz with average production of 13991 kg ha-1 fiber, 2.2 t ha-1 essential oil and 1110 kg ha-1 seed oil. The foreign cultivars with the tallest stem and the highest percentage of stem dry matter were proper for fiber production. In addition, the morphological characteristics of Fedora 17 were also preserved in its progeny.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cannabis sativa L
  • hemp
  • fiber yield
  • essential oil
  • oil
  • morphological characteristics‎

مراجع

  1. Amaducci, S., Zatta, A., Raffanini, M., & Venturi, G. (2008). Characterisation of hemp (Cannabis sativa ) roots under different growing conditions. Plant and Soil, 313(1–2), 227-235.
  2. Andre, C. M., Hausman, J.-F., & Guerriero, G. (2016). Cannabis sativa: the plant of the thousand and one molecules. Frontiers in Plant Science, 7, 1-19.
  3. Bao, Y., Kong, X., Yang, L., Liu, R., Shi, Z., Li, W., & Hou, W. (2014). Complementary and alternative medicine for cancer pain: an overview of systematic reviews. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine, 1-9.
  4. Callaway, J. C., & Laakkonen, T. T. (1996). Cultivation of Cannabis oil seed varieties in Finland. Journal of the International Hemp Association, 3(1), 32-34.
  5. Cassano, R., Trombino, S., Ferrarelli, T., Nicoletta, F. P., Mauro, M. V., Giraldi, C., & Picci, N. (2013). Hemp fiber (Cannabis sativa) derivatives with antibacterial and chelating properties. Cellulose, 20(1), 547–557.
  6. Clarke, R. C., & Merlin, M. D. (2013). Cannabis: evolution and ethnobotany. University of California Press.
  7. ElSohly, M. A., & Slade, D. (2005). Chemical constituents of marijuana: the complex mixture of natural cannabinoids. Life Sciences, 78(5), 539–548.
  8. Fischedick, J. T., Hazekamp, A., Erkelens, T., Choi, Y. H., & Verpoorte, R. (2010). Metabolic fingerprinting of Cannabis sativa, cannabinoids and terpenoids for chemotaxonomic and drug standardization purposes. Phytochemistry, 71(17–18), 2058–2073.
  9. Gu, L. F. (2006). Surgical sewing free zipper made of antibiotic material hemp fiber. CN Patent Y, 2829641.
  10. Guerriero, G., Hausman, J. F., Strauss, J., Ertan, H., & Siddiqui, K. S. (2015). Destructuring plant biomass: focus on fungal and extremophilic cell wall hydrolases. Plant Science, 234, 180–193.
  11. Guerriero, G., Hausman, J., Strauss, J., Ertan, H., & Siddiqui, K. S. (2016). Lignocellulosic biomass: biosynthesis, degradation, and industrial utilization. Engineering in Life Sciences, 16(1), 1–16.
  12. Guerriero, G., Sergeant, K., & Hausman, J. F. (2013). Integrated-omics: a powerful approach to understanding the heterogeneous lignification of fibre crops. International Journal of Molecular Sciences, 14(6), 10958–10978.
  13. Guerriero, G., Sergeant, K., & Hausman, J.-F. (2014). Wood biosynthesis and typologies: a molecular rhapsody. Tree Physiology, 34(8), 839–855.
  14. Hao, X. M., Yang, Y., An, L. X., Wang, J. M., & Han, L. (2014). Study on antibacterial mechanism of hemp fiber. In Advanced Materials Research (Vol. 887, pp. 610–613). Trans Tech Publication.
  15. Hazekamp, A., & Fischedick, J. T. (2012). Cannabis‐from cultivar to chemovar. Drug Testing and Analysis, 4(7–8), 660–667.
  16. Karousou, R., Koureas, D. N., & Kokkini, S. (2005). Essential oil composition is related to the natural habitats: Coridothymus capitatus and Satureja thymbra in NATURA 2000 sites of Crete. Phytochemistry, 66(22), 2668–2673.
  17. Khan, B. A., Wang, J., Warner, P., & Wang, H. (2015). Antibacterial properties of hemp hurd powder against E. coli. Journal of Applied Polymer Science, 132(10), 1-6.
  18. Khan, S., Ul-Islam, M., Khattak, W. A., Ullah, M. W., & Park, J. K. (2015). Bacterial cellulose–poly (3, 4-ethylenedioxythiophene)–poly (styrenesulfonate) composites for optoelectronic applications. Carbohydrate Polymers, 127, 86–93.
  19. Kushima, H., Shoyama, Y., & Nishikoka, I. (1980). Cannabis. Xii. Variations of cannabinoid contents in several strains of Cannabis sativa L. with leaf-age, season and sex. Chemical and Pharmaceutical Bulletin, 28(2), 594–598.
  20. Letchamo, W., & Gosselin, A. (1995). Effects of HPS supplemental lighting and soil water levels on growth, essential oil content and composition of two thyme (Thymus vulgaris) clonal selections. Canadian Journal of Plant Science, 75(1), 231–238.
  21. Lixandru, G., Filipov, F., & Dumbrava, I. (2007). Plant tolerance to soil salinity in the conception of the IAŞI school of soil science. Agricultural Research Moldovia, 40(2), 15–31.
  22. Marsh, G. (2003). Next step for automotive materials. Materials Today, 4(6), 36–43.
  23. Omid Beigi, R. (2005). Production and processing herbal plants. Astane Ghodese Razavi Publication (pp 400) (In Farsi).
  24. Palá-Paúl, J., Pérez-Alonso, M. J., Velasco-Negueruela, A., Palá-Paúl, R., Sanz, J., & Conejero, F. (2001). Seasonal variation in chemical constituents of Santolina rosmarinifolia ssp. rosmarinifolia. Biochemical Systematics and Ecology, 29(7), 663–672.
  25. Potter, D. (2009). The propagation, characterisation and optimisation of Cannabis sativa L as a phytopharmaceutical. King’s College London.
  26. Saadati, M., & Bagheri, A. (2016). Respondent driven sampling method compared with other sampling methods of hidden populations. Iranian Journal of Epidemiology, 12(2), 63–74.
  27. Srivastava, A., & Yadav, V. K. (2013). Microscopical and chemical study of Cannabis sativa L. J Forensic Res, 5(1), 210, 1-6.
  28. Van Bakel, H., Stout, J. M., Cote, A. G., Tallon, C. M., Sharpe, A. G., Hughes, T. R., & Page, J. E. (2011). The draft genome and transcriptome of Cannabis sativa L. Genome Biology, 12(10), R102, 1-18.
  29. Vuerich, M., Ferfuia, C., Zuliani, F., Piani, B., Sepulcri, A., & Baldini, M. (2019). Yield and quality of essential oils in hemp varieties in different environments. Agronomy, 9(7), 356, 1-17.
  30. Wharton, M. J. (1955). The use of tetrazolium test for determining the viability of seeds of the genus Brassica. Proc Int Seed Test Assoc, 20, 81–88.
  31. Zirpel, B., Stehle, F., & Kayser, O. (2015). Production of Δ9-tetrahydrocannabinolic acid from cannabigerolic acid by whole cells of Pichia (Komagataella) pastoris expressing Δ9-tetrahydrocannabinolic acid synthase from Cannabis sativa l. Biotechnology Letters, 37(9), 1869–1875.
علوم باغبانی ایران
دوره 53، شماره 2
شهریور 1401
صفحه 381-390

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 10 آذر 1398
  • تاریخ بازنگری: 20 بهمن 1398
  • تاریخ پذیرش: 03 خرداد 1399

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار