مقایسه عملکرد دانه، کمیت و کیفیت روغن ارقام و توده‌های مختلف کتان روغنی (Linum usitatissimum L.)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی سابق کارشناسی ارشد گیاهان دارویی، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز

2 دانشیار، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز

3 گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

4 استاد، بخش تحقیقات مرتع، مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران

چکیده

به­منظور ارزیابی ارقام و توده‌های مختلف کتان روغنی از نظر عملکرد کمی و کیفی، آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 12 تیمار و 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهید چمران اهواز انجام گرفت. تیمارهای آزمایش شامل 6 رقم (آراچ2، اولای‌اوزون، گلدا، لیرینا، لیویا و یوآندا) و 6 توده (همدان، کرج، اردبیل1، اردبیل2، اردبیل3 و اردبیل4) بودند. صفات مورد بررسی شامل ارتفاع گیاه، تعداد شاخه جانبی، سطح برگ، تعداد کپسول، تعداد دانه در کپسول، عملکرد دانه، درصد و اجزای روغن بودند. نتایج نشان داد که بین توده­های و ارقام از لحاظ کلیه صفات مورد بررسی، تفاوت معنی‌داری وجود دارد. توده‌های اردبیل4 و اردبیل3 بیشترین تعداد کپسول در گیاه و ارقام گلدا و لیویا کمترین تعداد داشتند. بیشترین و کمترین عملکرد دانه به­ترتیب در توده‌های اردبیل4 و رقم لیویا مشاهده شد. توده‌های همدان، اردبیل3 و اردبیل4 بیشترین درصد روغن و رقم گلدا کمترین درصد روغن را داشتند. بیشترین و کمترین مقدار آلفا-لینولنیک‌اسید به­ترتیب در رقم‌های لیرینا و آراچ2 مشاهده شد. رقم آراچ2 بیشترین میزان لینولئیک‌اسید، و توده کرج کمترین مقدار داشتند. در نهایت توده‌های اردبیل3 و اردبیل4 به­دلیل عملکرد دانه و درصد روغن بالا و همچنین آلفا-لینولنیک‌اسید کافی، به­عنوان توده­های برتر در منطقه معرفی شدند؛ هر چند که تحقیقات بیشتر جهت توصیه کشت آنها ضروری می­باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The comparion on seed and oil yields, oil quantity and quality of Flaxseed (Linum usitatissimum L.) cultivars and accessions

نویسندگان [English]

  • Maryam Badwi 1
  • Mohammad Mahmoodi Sourestani 2
  • Maryam Zolfaghari 3
  • Ali Ashraf Jafari 4
1 M.Sc. Student of Medicinal Plant, Department of Horticultural Science, Faculty of Agriculture, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran
2 Associate Professor, Department of Horticultural Science, Faculty of Agriculture, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran
4 Professor, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, I.R. Iran
چکیده [English]

In order to evaluate quantitative and qualitative yield of some flax cultivars and accessions(Linum usitatissimum L.), an experiment was conducted at research farm of Shahid Chamran University of Ahvaz based on randomized complete block design with 12 treatments and 3 replications. Treatments were six cultivars (Golda, Oliozon, RH2, Lirina, Livia and Uanda) and six accessions (Ardebil1, Ardebil2, Ardebil3, Ardebil4, Karaj and Hamedan). The measured traits were plant height, branch number, leaf area, capsul number, seed number per capsul, seed yield, oil content and composition. There were significant differences between cultivars and accessions for all measured traits. Ardebil4 and Ardebil3 had the highest capsul number and the minimum value was recorded in Golda and Livia. The highest and the lowest seed yield were observed in Ardebil4 and Livia, respectively. The highest oil percent was recorded in Hamedan, Ardebil4 and Ardebil3 while the lowest amount was obtained in Golda. Lirina and RH2 had the highest and the lowest amounts of alpha-linolenic acid, respectively. The highest and the lowest amount of linoleic acid were recorded in RH2 and Karaj, respectively.Overall, Ardebil3 and Ardebil4 with higher seed yields, oil percentage and rich source of alpha-linolenic acid may be the best accessionsfor cultivation in Ahwaz conditions. However, more investigation is needed.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Alpha-linolenic acid
  • capsul
  • flax
  • Leaf area
  • linoleic acid
  • Oil

مراجع

  1. Akbar, M., Mahmood, T., Anwar, M., Ali, M., Shafiq, M. & Salami, J. (2003).Linseed improvement through genetic variability, correlation and path coefficient analysis.International Journal of Agriculture and Biology, 5(3), 303-305.
  2. Al-Doori, S. A. M. (2012). Influence of sowing dates on growth, yield and quality of some flax genotypes (Linum usitatissimum L.). College of Basic Education Researchers Journal, 12(1), 733-747.
  3. Badwi, M. & Mahmoodi Sourestani, M. (2015). Effect of sowing date on seed yield and physiological indices changes of flax (Linum usitatisimum L.). Journal of Plant Ecophysiology, 7(21), 251-263. (in Farsi)
  4. Couture, S. J., Asbil, W. L., Ditommaso, A. & Watson, A. K. (2002).Comparison of European fibre flax (Linum usitatissimum L.) cultivars under eastrn Canadian growing conditions. Journal of Agronomy and Crop Science, 188, 350-356.
  5. Diederichsen, A., Kusters, D., Kusters, P., Raney, J. P. & Richard, K. W. (2002).Genetic diversity and intraspecific classification in Flax (Linum usitatissimum L.). Plant gene resources of Canada, Agriculture and Agri-Food Canada, Saskatoon research center, Canada, 145p.
  6. Dubey, S. D., Srivastava, R. L., Mukesh, S. & Chandra, R. (2006). Evaluation and genetical studies of yellow seeded germplasm of flax (Linum usitatissimum L.). Indian Journal of Plant Genetic Resources, 19(2), 237-239.
  7. Gallardo, M. A., JoséMilisich, H., Drago, S. A. & José González, R. (2014). Effect of cultivars and planting date on yield, oil content, and fatty acid profile of flax varieties (Linum usitatissimum L.). International Journal of Agronomy, 6, 1-7.
  8. Galle, A. M., Joseph, M., Demandre, C., Guerche, P., Dubacq, J. P., Oursel, A., Mazliak, P., Pelletier, G. & Kader, J. C. (1993). Biosynthesis of γ-linolenic acid in developing seeds of borage (Borago officinalis L.). Biochimica Biophysica Acta, 1158(1), 52-58.
  9. Golshan, M., Rahmani, F. & Hasanzadeh, A. (2014).  Study of diversity in cultivated Flax (Linum usitatissimum L.) based on morphological traits and RAPD molecular marker. Modern Genetics Journal, 9(1), 107-116. (in Farsi)
  10. Grant, C. A. & Baily, L. D. (1993). Interaction of zinc with banded and broadcast phosphorus fertilizer on the dry matter and sees yield of oilseed flax. Canadian Journal of Plant Science, 73, 7-15.
  11. Grauda, D., Stramkale, V., Miėelsone, A. & Rashal, I. (2008). Evaluation and utilisation of Latvian flax genetic resources in breeding.Latvian Journal of Agronomy, 10, 112-117.
  12. Halligudi, N. (2012). Pharmacological properties of flax seeds: A Review. Journal for Drugs and Medicines, 4(2), 70-77.
  13. Hosseinpour Azad, N., Nematzadeh, Gh. A., Azadbakht, M., Kazemitabar, S. K. & Shokri, E. (2012). Investigation on fatty acids profile in two ecotypes of Iranian Echium amoenum Fisch & Mey. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 27(4), 587-595. (in Farsi)
  14. Iran-nejad, H., Poshtkohi, M., Piri, P. & Javanmardi, Z. (2007). Medicinal plants crop: cannabis, Flaxseed and Castor. (Vol .1), Edi (1). Ayij Publication. 128 p. (in Farsi)
  15. Ivanova, S., Marinova, G. & Batchvarov, V. (2016). Comparison of fatty acid composition of various types of edible oils. Bulgarian Journal of Agricultural Science, 22(5), 849-856.
  16. Khan, M. B., Yasir, T. A. & Aman, M. (2005). Growth and yield comparison of different linseed (Linum usitatissimum L.) genotypes planted at different row spacing. International Journal of Agriculture and Biology, 7(3), 515-517.
  17. Komlajeva, L. & Adamovics, A. (2011).The perspective of Latvian flax (Linum usitatissimum L.) issue for biofuels.Agronomy Research Biosystem Engineering Special, 1, 107-113.
  18. Kuskuner, Y. & Karababa, E. (2007).Some physical properties of flaxseed (Linum usitatissimum L.). Journal of Food Engineering, 78(3), 1067-1073.
  19. Mahmoodi Sourestani, M., Derikvandi, M., Chehrazi, M. & Jafari, A. A. (2016). Evaluation of growth, seed yield and oil quantity and quality of some borage (Borago officinalis L.) populations and cultivars under Ahvaz weather condition. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 32(4), 598-610. (in Farsi)
  20. Metcalf, L. C., Schmirz, A. A. & Pelka, J. R. (1966). Rapid preparation of methyl esters from lipid for gas chromatography.Analytical Chemistry, 38, 514-515.
  21. Montero, F. J., Juan, J. A., Gusta, A. & Brasa, A. (2000). Nondestructive methods to estimate leaf area in vitis vinifera L. HortScience, 35, 696-698.
  22. Omidbaigi, R. (2006). Production and Processing of Medicinal Plants. (Vol. 3) (4th ed.). Behnashr Pubilcation, Mashhad, 397p. (in Farsi)
  23. Popa, V., Gruia, A., Icoleta, R. D., Dumbrava, D., Moldovan, C., Bordean, D. & Mateescu, C. (2012).Fatty acids composition and oil characteristics of flax (Linum usitatissimum L.) from Romania.Journal of Agroalimentary Processes and Technologies, 18(2), 136-140.
  24. Ranjzad, M., Khayyami, M. & Asadi, A. (2009). Measuring and investigation of omega 3 and 6 fatty acids in species of Linum ssp. Journal of Medicinal Plants, 8(32), 25-32. (in Farsi)
  25. Sheoran, R. S., Pannu, R. K. & Sharma, H. C. (1999). Influence of sowing time and phosphorus fertilization on yield attributes of fenugreek: (Trigonella foenum L.) Genotypes.Indian Journal of Arecanut Spices and Medicinal Plants, 1(1), 15-18.
  26. Sivaraj, N., Sunil, N., Pandravada, S. R., Kamala, V., Abraham, B., Kumar, V., Rao, B. V. S. K., Prasad, R. B. N. & Varaprasad, K. S. (2012). Variability in flax (Linum usitatissimum L.) germplasm collections from peninsular India with special reference to seed traits and fatty acid composition.Indian Journal of Agricultural Sciences, 82(2), 102-105.
  27. Soto-Cerda, B., Westermeyer, F., Iniguez-Luy, F., Munoz, G., Montenegro, A. & Cloutier, S. (2014). Assessing the agronomic potential of linseed genotypes by multivariate analyses and association mapping of agronomic traits. Euphytica, 196, 35-49.
  28. Wilson, P. J., Thompson, K. E. N. & Hodgson, J. G. (1999). Specific leaf area and leaf dry matter content as alternative predictors of plant strategies. New Phytologist, 143(11), 155-162.
  29. Worku, N., Zemede, A. & Haileselassie, Y. (2005). Variation and association analyses on morphological characters of flax (Linum usitatissimum L.) in Ethiopia.Ethiopian Agricultural Research, 28(2), 129-140.
  30. Zajac, T., Oleksy, A., Klimek-Kopyra, A. & Kulig, B. (2012). Biological determinants of plant and crop productivity of flax (Linum usitatissimum L.). Acta Agrobotanica, 65(4), 3-14.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 01 اردیبهشت 1396
  • تاریخ بازنگری: 11 دی 1396
  • تاریخ پذیرش: 19 دی 1396

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار