نقش خشکی در تغییر برخی از ویژگی‌های مرفولوژیکی و فیزیولوژیکی پایه‌های مرکبات

فیفائی, رضا; عبادی, هرمز

doi:10.22059/ijhs.2017.239714.1305

نقش خشکی در تغییر برخی از ویژگی‌های مرفولوژیکی و فیزیولوژیکی پایه‌های مرکبات

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

استادیار، مؤسسه تحقیقات علوم باغبانی، پژوهشکده مرکبات و میوه‌های نیمه‌گرمسیری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رامسر، ایران

10.22059/ijhs.2017.239714.1305

چکیده

آب، عامل اصلی فعالیت‌های کشاورزی است و حدود 70 درصد آب مصرفی جهان به آبیاری اختصاص دارد. این پژوهش بهمنظور بررسی واکنش مرکبات به خشکی، بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار و دو دانهال در هر واحد آزمایشی انجام شد. فاکتورها شامل پایه‌های مختلف مرکبات در 10 سطح (نارنج، پونسیروس، ترویرسیترنج، مکزیکن‌لایم، سیتروملو، راف‌لمون، بکرایی، ماکروفیلا، کلئوپاترا ماندارین و شانگشا) و آبیاری در دو سطح شامل آبیاری بهینه (حفظ رطوبت بستر در حد ظرفیت گلدانی) و تنش شدید (قطع آبیاری) بودند. نتایج نشان داد در اثر خشکی، درصد نشت یونی در تمامی پایه‌های مورد بررسی و نسبت وزن خشک ریشه به شاخه در پایه‌های پونسیروس، ماکروفیلا و بکرایی افزایش و محتوی نسبی آب برگ در همه پایه‌ها، وزن تر برگ در نارنج، وزن تر ساقه در سیتروملو، وزن تر ریشه در ترویرسیترنج، نارنج، سیتروملو و ماکروفیلا، وزن تر شاخه در نارنج و سیتروملو، وزن تر کل در نارنج، سیتروملو و ماکروفیلا، نسبت وزن تر ریشه به شاخه در ترویرسیترنج، سیتروملو، ماکروفیلا و کلئوپاتراماندارین کاهش یافت. بنابراین ترویرسیترنج با نشت یونی کم‌تر، شانگشا با نگهداری بیش‌تر آب در برگ‌ها و پونسیروس با وزن خشک ریشه به شاخه بیش‌تر، تحمل بهتری به خشکی از خود نشان دادند.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.2008482.1397.49.4.10.6

موضوعات

علوم میوه

عنوان مقاله [English]

The role of drought in change of some morphological and physiological charachteristics in citrus rootstocks

نویسندگان [English]

Reza Fifaei
Hormoz Ebadi

Assistant Professor, Horticultural Science Research Institute, Citrus and Subtropical Fruits Research Center, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Ramsar, Iran.

چکیده [English]

Water is a main factor in agriculture activities and almost 70 percent of world water resources are consumed in agriculture. The present research has been done to investige response of Citrus rootstocks to drought as factorial test based on randomized completely design with three replications. Factors included rootstocks in 10 levels [Poncirus (PT), Troyer citrange (TC),Citrumello (CR),Sour orange (SO),Cleopatra mandarin (CM), Rough Lemon (RF), Bakraii (B), Chang-sha (CH), Machrophylla (M) and Mexican Lime (ML)] and irrigation in two levels [optimum irrigation (fixed in field capacity) and withholding irrigation]. Results showed that drought induced increament of ion leackage percentage in all of the rootstocks and the root to shoot dry weight ratio in PT, M and B and decrease of leaf water relative content in all of the rootstocks, leaf fresh weight in SO, stem fresh weight in CR, root fresh weight in TC, SO, CR and M, shoot fresh weight in SO and CR, total fresh weight in SO, CR and M, root to shoot fresh weight ratio in TC, CR, M and CM. Therefore, TC, CH and PT had good tolerance to drought because of lower ion leackage in TC, higher water storage in CH leaves and the higher root to shoot dry weight ratio in PT.

کلیدواژه‌ها [English]

citrus
Ion leackage
Leaf water relative content
water stress

مراجع

Amarnameh of Agricultural. (2015). Agricultural center for information and communication technology, planning and economic deputy, ministry of Jihad agriculture, PP. 40-49.
Alizadeh, A., Alizadeh, V., Nassery, L. & Eivazi, A. (2011). Effect of drought stress on apple dwarf rootstocks. Technical Journal of Engineering and Applied Science, 3, 86-94.
Allario, Th., Brumos, J., Colmenero-Flores, J.M., Iqlesias D.J., Pina, J.A., Navarro, L., Talon, M., Ollitrault, P. & Morillon, R. (2013). Tetraploid rangpur lime rootstock increases drought tolerance via enhanced constitutive root abscisic acid productionpce. Plant, Cell and Environment, 36 (4), 856-868.
Arji, E., Arzani, K. & Ebrahimzadeh, H. (2003). Accumulation of proline and total soluble sugars in five cultivars olea europaea L. exposed to drought stress. Iran Biology Journal, 16(4). (in Farsi)
Beniken, L., Omari, F. E., Dahan, R., Van Damme, P., Benkirane R. & Benyahia H. (2013). Screening of ten citrus rootstocks to drought stress. In: 1st International Plant Breeding congress, 10-14 Nov, Gent University, Antalya, Turkey, p. 19.
Bolat, I., Dikilitas, M., Ercisli, S., Ikinci, A. & Tonkaz, T. (2014). The effect of water stress on some morphological, physiological and biochemical characteristics and bud success on apple and quince rootstocks. Scientific World Journal, Article ID 769732, 1-8.
Fotouhi Ghazvini, R., Heidari, M. & Hashempour, A. (2011). Physiology and molecular biology of stress tolerant in plants. Mashhad University Press.
Garcıa-Sancheza, F., Syvertsena, J. P., Gimenoc, V., Botlab, P. & Perez-Perezb, J. G. (2007). Responses to flooding and drought stress by two citrus rootstock seedlings with different water-use efficiency. Physiologia Plantarum, 130, 532-542.
Ghaderi, N., Talaei, E., Ebadi, A. & Lesani, H. (2010). Effect of drought stress and renewable irrigation on some of the physiological charachteristics in three Vitis cultivar included sahani, farokhi and white seedless. Iran Horticultural Science Journal, 41(2), 179-188. (In Farsi)
Golein, B. & Adoli, B. (2011). Citrus (Planting). Novin Pouya Press.
Haghighatnia, H., Nadian, H. A. & Rejali, F. (2011). Effects of mycorrhizal colonization of growth, nutrients uptake and some other characteristics of Citrus Volkameriana rootstock under drought stress. World Applied Science Journal, 13(5), 1077-1084.
Heath, R. L. & Packer, L. (1968). Photoperoxidation in isolated chloroplasts. Kinetics and stoichiometry of fatty acid peroxidation. Archives. Biochemistry and Biophysics, 125, 189-198.
Jimenez, S., Dridi, J. Gutierrez, D., Moret, D., Jrigoyen, J. J., Moreno, M. A. & Gogorcena, Y. (2013). Physiological, biochemical and molecular responses in four prunus rootstocks submitted to drought stress. Tree Physiology,33(10), 1061-75.
Levyt, Y. & Syvertsen, J. P. (1983). Effect of drought stress and vesicular-arbuscular mycorrhiza on citrus transpiration and hydrolicconductivity of roots. New Physiology, 93, 61-66.
Metheney, P. D., Ferguson, L., Goldhamer, D. A. & Dunai, J. (1994). Effects of irrigation on Manzanillo olive flowering and shoot growth. Acta Horticulturae, 356, 168-171.
Morgan, J. M. (1984). Osmoregulation and water stress in higher plants. Annual Review Plant Physiology, 35, 299-319.
Rabiei, V., Talaei, A. R., Peterlonger, E., Ebadi, A. & Ahmadi, A. (2004). Effect of deficit irrigation on vitis fruit compounds in cultivar merlot at late season. Journal of Iran Agricultural Sciences, 34(4), 961-968. (in Farsi)
Rodríguez-Gamir, J., Primo-Millo, E., Forner, J. B. & Forner-Giner, M. A. (2010). Citrus rootstock responses to water stress. Scientia Horticulturae, 126, 95-102.
Save, R., Biel, C., Domingo, R., Ruiz-Sanchez, M. C. & Torrecillas, A. (1995). Some physiological and morphological characteristics of Citrus plants for drought resistance. Plant Science, 110, 167-172.
Whitlow T. H., Bassuk, N. L., Ranney, T. G. & Reichert, L. D. (1992). An improved method for using electrolyte leakage to assess membrane competence in plant tissues. Plant Physiology, 98, 198-205.
Wu, Q. Sh., Zou, Y. N., Xia, R. X. & Wang, M. Y. (2007). Five Glomus species affect water relations of Citrus tangerine during drought stress. Botanical Studies, 48, 147-154.
Yazdani, N., Arzani, K. & Arji, E. (2007). Modulation of drought stress with Paclobutrazol application in two Olea cultivars (Blaidi and Meision). Iran Agricultural Science Journal, 38(2), 287-296. (in Farsi)