بررسی تنوع ریخت‌شناختی برخی تمشک‌های سیاه بی‌خار مازندران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ایران

2 استادیار، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ایران

چکیده

هدف از انجام این تحقیق بررسی تنوع ریخت‌شناختی (مورفولوژیکی) 40 نژادگان (ژنوتیپ) تمشک­ سیاه بی­خار و پی بردن به  ارتباط آن‌ها با منابع بی­خاری است. نمونه­ها در کلکسیون تمشک سیاه دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری بر پایۀ صفات توصیفگر تمشک سیاه بررسی شدند. نتایج نشان داد، تنوع در صفات شمار بذر پوک، طعم، وزن و اسیدیتۀ میوه به ترتیب با 100، 59، 43 و 42 درصد بالا بود. شمار بذر پوک با شمار شاخه (325/0) و مقطع عرضی شاخه (365/0) همبستگی مثبت و با قند میوه (393/0-) همبستگی منفی و معنی­داری را نشان داد. خوشه‌بندی ریخت‌شناختی دو دستۀ جداگانه از نمونه­های بی­خار را از یکدیگر تفکیک کرد. در دستۀ اول که بر پایۀ صفات طول گل،  نسبت قند به اسید و شمار و وزن بذر از دستۀ دوم جدا شده بود، دو رقم Thornless Evergreen و Everthornless که به ترتیب از نسل اول (شیمر یا بافت ناهمسان فراپوش) و دوم (به‌دست‌آمده از کشت بافت لایۀ شیمر) بی‌خاری تمشک سیاه بودند در یک زیرگروه قرار گرفتند. این دسته بیشترین شمار نژادگان بی­خار را شامل می‌شد که بنابراین رایج‌ترین رقم‌های بی­خار مازندران از نوع ژنتیکی و مغلوب (به‌دست‌آمده از کشت بافت لایۀ شیمر) هستند. نمونه­های دگر نام آن‌ها نیز شناسایی شد. در دستۀ دوم رقم‌های پررشد و بی­خار که به‌احتمال چندگان و متعلق به منبع بی­خاری مرتون ’Merton Thornless‘بودند، از دیگران تفکیک شدند. بنابراین افزون بر منبع بی­خاری مرتون، دو منشأ قدیمی­تر بی‌خاری نیز در میان نمونه­های موجود در ایران شناسایی شد. به نظر می‌رسد تفکیک دیگر نمونه­های بی­خار، ناشی از تداوم تکامل بی­خاری در اقلیم متنوع شمال کشور بوده و ارزش بررسی­های بیشتر را دارند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Evaluation of morphological diversity in thornless blackberry in Mazandaran

نویسندگان [English]

  • Nahid Abdi 1
  • Hosein Moradi 2
  • Mehdi Hadadinejad 2
1 Former M. Sc. Student, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University (SANRU) Sari, Iran
2 Assistant Professor, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University (SANRU) Sari, Iran
چکیده [English]

This research was performed to evaluate morphological diversity of 40 thornless blackberry genotypes to find their relation with thornless resources. The samples evaluated based on blackberry descriptor in SANRU blackberry collection. Results showed high diversity in empty seed, taste, weight and titrable acidity of fruit with 100, 59, 43 and 42%, respectively. Empty seeds showed positive correlation with number of shoot (0.325) and cross section of stem (0.365) and negative correlation with fruit TSS (-0.393) significantly. Morphological cluster separated two different class of thornless genotypes. The first class included Thornless Evergreen and Everthornless as first (chimera cultivar) and second (tissue cultured cultivar) resources of thornlessness in blackberry and separated based on flower lengths, TSS/TA, seed number and weight traits. The first class included most of evaluated thornless genotypes and it indicated genetic and recessive type of thornlessness (tissue cultured cultivar) which is the most popular cultivar in Mazandaran, Iran.  Homonym genotypes identified, too. In second class, the vigorous thornless cultivars which could be related to poly ploiid cultivars belonged to Merton source of thornlessness, separated from others. Therefore, two early sources of thornlessness identified between Iranian genotypes inside of 'Merton thornless'. It seems that other distinct thornless genotypes related to evolution of thornlessness in diverse climate of north of Iran and will be valuable for future studies.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Correlation
  • dendrogram
  • Morphology
  • Phenology
  • thornlessness
  1. Abdi, N., Moradi, H. & Hadadinejad, M. (2017). Evaluation Genetic Diversity between blackberry cultivars. The first international and second national agriculture, environment and food safety conferences, Jiroft. 336-368.  (in Farsi)
  2. Ahmadi, K., Gholizadeh, H., Ebadzadeh, H. R., Hosseinpour, R., Hatami, F., Abdshah, H., Rezaei, M. M., Kazemifard, R. & Fazli Estabragh M. (2015). Agricultural Statistics in 2013. Center for Information and Communication Technology, Department of Planning and Economic, Ministry of Agriculture, 147. (in Farsi)
  3. Asadi Kangar Shahi, A. & Akhlaghi Amiri, N. (2015). Advanced and Applied citrus nutrition. Volume1. Agriculture Education & Promotion Publication (EATK pub). 3112p. (in Farsi)
  4. Castro, P., Stafne, E. T., Clark, J. R. & Lewers, K. S. (2103). Genetic map of the primo cane fruiting and thornless traits of tetraploid blackberry. Theoritical Applied Genetics. DOI 10.1007/s00122-013-2152-3.
  5. Clark, J. R. & Finn, C. E. (2011). Blackberry breeding and genetics. Fruit, vegetable and cereal science and biotechnology. Global Science Books, 5(1), 27-43.
  6. Coyner, M. R., Skirvin, R. M., Norton, M. A. & Otterbacher, A. G. (2004). Thornlessness in blackberries: areview. Small Fruits Review, 4, 83-106.
  7. Coyner, M. R., Skirvin, R. M., Norton, M. A. & Uchanski, M. E. (2008) Assessment of genetic variation among thornless blackberries (Rubus spp.) using random amplified polymorphic DNA. The Journal of Horticultural Science and Biotechnology, 83(5), 543-548.
  8. Clarck, J. R. & Salgado, A. (2016). Prime-Ark Traveler’ Primo cane fruiting thornless blackberry for the commercial shipping market. HORTSCIENCE, 51(10), 1287-1293.
  9. Dimić E. B., Vujasinović V. B., Radočaj O. F. & Pastor O. P. (2012). Characteristics of blackberry and raspberry seeds and oils. Original scientific paper. APTEFF, 43, 1-342.
  10. Effati, A. R. & Hadadinejad, M. (2016). Propagation of blackberry via root cuttings, In procceding of 1th national symposium onsmall fruits, 11-15, Sep., hamadan, Iran. (in Farsi)
  11. Gharaghani, A., Eshghi, S., Momeni, S. H. A. & Keshavarz, Z. (2011). Establishment of first collection of Iranian rubus germplasm a preliminary study of genetic diversity pomological potential and nutritional value of the accession. In: Proccedings of 13th Eucaroia symposium on fruit breeding and genetics, 11-15, Sep., Warsaw, Poland. p.137.
  12. Ghasemi, K., Haddadinejad, M. & Mohammadi, A. A. (2016). The comparison of antioxidant activity among three blackberry types in Mazandran. In: Pproceedings of 1st national symposium on small fruits, Hamedan 15-16 September. (in Farsi)
  13. Hadadinejad, M. & Moradi, H. (2016). Evaluation of genetic diversity of some Iranian black berries based on morphological traits. Iranian Journal of Horticultural Science, 47(2), 371-382. (in Farsi)
  14. Hadadinejad, M., Qasemi, S. & Azimi, F. (2015). Morphological diversity of black berries in some regions in Mazandaran province. Iranian Journal of Horticultural Science, 46(2), 333-343. (in Farsi)
  15. Jafari Najaf-Abadi, A. & Hamidoghli, Y. (2009). Micropropagation of thornless trailing blackberry (Rubus sp.) by axillary bud explants. Australian Journal of Crop Science, 3(4), 191-194.
  16. Murray, H. G. & Thompson, W. F. (1980). Rapid isolation of high molecular weight DNA. Nucleilc Acids Resources, 8, 4321-4325.
  17. Özdemir, E., Ayanoğlu, H., Gündüz, K. & Bayazit, S. (2008). Determination of vegetative and fruit characteristics of thornless blackberry genotypes in Hatay (Turkey). International Journal of Fruit Science, 5(2), 77-83.
  18. Perasovic, I. (2013). Red raspberry (Rubus idaeus L.) cultivars in a Nordic climate - morphological traits and berry quality. Department of Plant and Environmental Sciences.
  19. Funt, R. C. (2013). Growth and development. In: RC Funt and Harvey KH (Eds), Raspberries. (Pp 21-31) CABI.
  20. Sedighi, E. & Rahim malek, M. (2015). Evaluation of genetic diversity of Rubus hyrcanus using Inter simple sequence repeat (ISSR) and morphological markers. Biologia, 70(3), 339-348.
  21. Shams, Z., Tafazoli, E. & Eshghi, S. (2015). Response of 10 Iranian native blackberries in high temperature stress.in proceeding of 9th Iranian Horticultural Science Congress, Ahvaz 5-8 February. (in Farsi)
  22. Swanson, J. D., Carlson, J. E., FernándezFernández, F., Finn, C. E., Graham, J., Weber, C. & Sargent, D. J. (2012). Blackberries and Raspberries In: M.L. Badenes and D.H. Byrne (eds.), Fruit Breeding, Handbook of Plant Breeding. Springer.
  23. UPOV for black berry. (2006). International union for the protection of new varieties of plants, TG/73/7.
  24. Wada, S. & Reed, M. B. (2010). Seed coat morphology differentiates blackberry cultivars. Journal of the American Pomological Society, 64(3), 151-160.
  25. Wrolstad, R. E. (1976). Color and pigment analysis in fruit products. Station Bull. 621. Agr. Exp. Sta. Oregon State Univ., Corvallis, OR, USA.
  26. Zargari, A. (1989). Medicinal Plants. Tehran University Publication. (in Farsi)