تأثیر کاربرد پرولین و گلایسین بتائین بر برخی خصوصیّات فیزیولوژیکی انگور تحت شرایط تنش خشکی

نویسندگان

1 دانشجوی سابق ارشد دانشگاه زنجان

2 استادیار دانشگاه زنجان

3 استادیار مرکز تحقیقات کشاورزی

چکیده

خشکی به عنوان یک تنش غیر زنده در اکثر مراحل رشد گیاه آثار مخرب و زیان آوری دارد. گیاهان برای مقابله با خشکی واکنش‌های مختلفی از خود نشان می‌دهند. از جمله این واکنش‌ها تولید اسمولیت‌هایی مثل پرولین و گلایسین‌بتائین است که به نظر می‌رسد بتوان با اضافه کردن مصنوعی این ترکیبات در گیاهان تحمل آن‌ها را به شرایط خشکی افزایش داد. بدین منظور آزمایشی بصورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار بر روی چهار رقم انگور خوشناو، پیکانی، پرلت و فلیم‌سیدلس اجرا گردید. بوته‌های انگور تحت تنش خشکی با 70 درصد از آب مورد نیاز آبیاری شدند. تیمارهای شاهد (صفر)، پرولین (mM10) و گلایسین‌بتائین (mM15) در چهار مرحله (پیش از گلدهی، گلدهی، غوره‌شدن و رنگ گرفتن خوشه‌های انگور) بر روی بوته‌ها محلول‌پاشی شدند. نتایج نشان داد که تأثیر پرولین و گلایسین بتائین بر روی محتوی نسبی آب برگ (RWC)، دمای کانوپی، محتوی کلروفیل برگ، سطح برگ و میزان قندهای محلول (در سطح یک درصد) در هر چهار رقم معنی‌دار بود. مقایسه میانگین‌ها نشان داد که بیشترین میزان کربوهیدرات محلول و سطح برگ مربوط به تیمار گلایسین بتائین و کمترین مقدار دمای کانوپی مربوط به شاهد بود. همچنین آنالیز همبستگی صفات نشان داد که بین محتوی نسبی آب برگ با دمای کانوپی همبستگی منفی و با کربوهیدرات‌‌های محلول و کلروفیل برگ همبستگی مثبت وجود دارد. در نهایت مشخص شد که گلایسین بتائین در افزایش تحمل به خشکی بوته‌های انگور از پرولین موثرتر بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of Proline and Glycine Betaine Application on some Physiological Characteristics in Grapevine under Drought Stress

نویسندگان [English]

  • mehdi mohammad zamani 1
  • vali rabiyei 2
  • mohammad ali nejatian 3
1
2
3
چکیده [English]

Drought, as an abiotic stress inflicts destructive and harmful effects on plants at their different growth stages. Plants react differently to drought. Among their reactions is the production of such osmolytes as Proline and Glycine Betaine. It seems that, through exogenous application of these materials, plant resistance to drought stress can be increased. Therefore, a factorial experiment, based upon a randomized complete block design of four replications was performed on four grape cultivars (Khushnav, Peykani, Perlette, and Flame Seedless). Grapevines, under drought stress, were irrigated by 70% of the required water. Proline (10 mM) and Glycine Betaine (15mM) were sprayed on the grapevines at four growth stages (before flowering, flowering, sour cluster and veraison). Results indicated that Proline and Glycine Betaine significantly (P<0.01) affected leaf Relative Water Content (RWC), canopy temperature, chlorophyll content, leaf area and soluble carbohydrate in all the treated cultivars. A comparison of means indicated that the highest soluble carbohydrate content plus leaf area recorded for Glycine Betaine treatment while the lowest canopy temperature recorded for control. Correlation analysis of traits indicated a negative correlation between RWC and canopy temperature while a positive one between soluble carbohydrate and chlorophyll content. Finally, it was concluded that Glycine Betaine was more effective than Proline in increasing resistance to drought stress in grapevine.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Canopy temperature.
  • Chlorophyll
  • soluble carbohydrates