تاثیر تنش خشکی بر صفات رشدی و تبادلات گازی نهالهای گلابی رقم بیروتی تیمار شده با پاکلوبوترازول

نویسنده

استادیار دانشگاه کردستان

چکیده

در این پژوهش، نقش پاکلوبوترازول در کاهش اثرات تنش خشکی و بازیافت بعد از خشکی در نهال های گلابی رقم بیروتی بررسی شد. بعد از کاشت، پاکلوبوترازول بصورت خاکی به مقدار 0، 15/0 و 3/0 گرم در گلدان استفاده شد. سه ماه بعد از کاشت، نهال ها در معرض سه تیمار تنش آبی (0، 4/0- و 8/0- مگاپاسکال خاک) قرار گرفتند. نتایج نشان داد که پاکلوبوترازول به طور موثری پارامترهای رویشی را کاهش داد. رشد نهال ها، میانگین مساحت برگ، قطر تنه، وزن خشک قسمت هوایی و وزن خشک کل گیاه در تیمارهای پاکلوبوترازول کاهش یافت، اما بین تیمار 15/0 و 3/0 گرم در گلدان پاکلوبوترازول، از نظر آماری تفاوتی مشاهده نشد. پاکلوبوترازول تاثیری بر شاخص پایداری غشاء نداشت. مقدار کلروفیل a، b و کل تحت تاثیر تیمار خشکی و پاکلوبوترازول قرار گرفت و اثرات متقابل آنها از نظر آماری معنی دار نشد. مقدار کلروفیل کل در تیمار15/0 و 3/0 گرم پاکلوبوترازول در بیش‌ترین حد و در تیمار شاهد در کم‌ترین مقدار بود. بیش‌ترین مقدار پرولین (4/73 میکرومول بر گرم وزن خشک) و کربوهیدراتهای محلول کل (35/2 گرم در صد گرم وزن خشک) در اوج تنش آبی در تیمار خشکی 8/0- مگاپاسکال بود. سرعت فتوسنتز، هدایت روزنه ای و تعرق (59/4 میلی مول بر متر مربع در ثانیه) در اوج تنش و در تیمار خشکی 8/0- مگاپاسکال نسبت به سایر تیمارها در حداقل بودند و در زمان شروع آزمایش و دو روز بعد یکسان بود. میزان گاز کربنیک زیر روزنه‌ای در اوج تنش آبی در تیمار خشکی 8/0- مگاپاسکال در بیش‌ترین حد بود. در زمان شروع آزمایش و دو روز بعد از آبیاری مجدد تفاوتی بین تیمارها مشاهده نشد. به طور کلی از نتایج این آزمایش چنین استنباط می شود که پاکلوبوترازول از طریق تاثیر بر خصوصیات رویشی، بیوشیمیایی و تبادلات گازی زمینه را برای تحمل بهتر خشکی در گلابی رقم بیروتی فراهم می کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of Water Stress on Growth Characteristics and Gas Exchange in Paclobutrazol - Treated Pear (Pyrus communis Cv. Bairouty )

نویسنده [English]

  • teymour javadi
چکیده [English]

Paclobutrazol was utilized to analyze its role in water stress amelioration and post drought recovery of container-grown pear ( Pyrus communis cv. Biroti ) saplings. Following planting, paclobutrazol was applied as soil drench at concentration of 0, 0.15 and 0.3 mg per pot. Three months following planting, saplings were subjected to three water stress treatments of: 0, -0.4 and -0.8 MPa. Control treatment was subjected to daily irrigation. Irrigation was applied when soil water potential reached -0.4 and -0.8 for the water stress treatments. All traits were recorded during water stress as well as two day following rewatering. Results showed that Paclobutrazol effectively slowed down growth parameters. Paclobutrazol decreased saplings, growth, mean leaf area, trunck diameter, shoot and plant dry weights. But, significant differences were not observed between 0.15 and 0.3 gr/pot paclobutrazol treatments. Paclobutrazol
did not affect membrane stability index. Leaf chlorophyll (a, b and total) contents were affected by paclobutrazol and water stress treatments, but their interaction was not significant. Total leaf chlorophyll content was higher in 0.15 and in 0.3 gr/pot paclobutrazol treatments than in control. Leaf proline (73.4 µmol/gr dry weight) and total carbohydrate (2.35 gr/100 gr dry weight) contents were recorded as the highest in -0.8 MPa water stress treatment. Photosynthesis rate, stomatal conductance and transpiration (4.59 molm-2s-1( were recorded as least in -0.8 MPa water stress treatment. These parameters were identical at the beginning of water stress treatment and withing two days after rewatering. When compared with non-paclobutrazol-treated controls, paclobutrazol treatments contained higher sub-stomatal Co2. In conclusion, the results showed that paclobutrazol induces more water stress tolerance in pear (cv. Biroty) by affecting the vegetative, biochemical and gas exchange traits.

کلیدواژه‌ها [English]

  • gas exchange
  • Paclobutrazol
  • Pear
  • Vegetative parameters
  • water stress