نویسندگان

• بهرام عابدی ¹
• عنایت اله تفضلی ²
• مجید راحمی ²
• بهمن خلد برین ³
• ابراهیم گنجی ⁴

¹ دانشجوی سابق دکتری دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز، 4، استاد بخش زیست¬شناسی دانشکده علوم، دانشگاه شیراز

² استاد دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز

³ استاد بخش زیست¬شناسی دانشکده علوم، دانشگاه شیراز

⁴ استادیار مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی

چکیده

دوره رکود در درختان میوه خزان‎کننده که در ماه‌های سرد سال اتفاق می‎افتد و فاکتورهای مؤثر بر آن تاکنون به درستی مورد بررسی قرار نگرفته است. شناخت رکود و تغییرات متابولیکی درگیر در آن ما را در انتخاب گونه‎ها و ارقام مناسب به تنش‎های محیطی کمک خواهد نمود. در این تحقیق تغییرات ترکیبات قندی، نشاسته، پرولین و آب میان بافتی در دوره رکود از ابتدای پاییز تا اواخر اسفند در جوانه‎های 6 رقم زردآلوی پیش‎رس طبس و نوری پیش‎رس (زودرس)، کتابی و شاهرودی (میان‎رس)، شاهرود 51 و شاهرود 29 (دیررس) در سال 1387-1388 در ناحیه گلمکان استان خراسان رضوی بررسی شد. نمونه‎برداری از جوانه‎های زایشی و رویشی از پانزدهم مهر ماه تا پانزدهم اسفند به فاصله زمانی سی روز یکبار از ارقام مورد مطالعه صورت گرفت. در بین ارقام مورد آزمایش بیشترین مقدار قند محلول (36/34 میلی‎گرم) در جوانه‎های رویشی رقم شاهرود 51 مشاهده شد که با سایر ارقام تفاوت آماری معنی‎داری نشان داده است. در جوانه‎های رویشی و زایشی پیش‎رس طبس بیشترین و رقم شاهرود 51 کمترین مقدار آب میان بافتی دیده شد که تفاوت معنی‎داری با یکدیگر داشتند، همچنین جوانه‎های رویشی رقم شاهرود 51 بیشترین پرولین را داشت که با سایر ارقام تفاوت معنی‎دار بود. بین دو نوع جوانه زایشی و رویشی در ترکیبات اندازه‎گیری شده و در ارقام زردآلو تفاوت از لحاظ آماری معنی‎دار نبود. در ماه‌های مورد آزمایش بالاترین مقدار قند محلول در دی ماه و بیشترین میزان پرولین در 3 ماه فصل زمستان دیده شد بیشترین نشاسته در مهر ماه همچنین کمترین مقدار آب میان بافتی در سردترین ماه سال (دی ماه) مشاهده شد.

کلیدواژه‌ها

• آب میان بافتی
• پرولین
• رکود
• زردآلو
• سرما
• کربوهیدرات

عنوان مقاله [English]

Seasonal Change in Carbohydrates, Starch, Proline and Water Status during Dormancy of some Apricot (Prunus armeniaca L.) Cultivars

نویسندگان [English]

• Bahram Abedi ¹
• Enayatolah Tafazoli ²
• Majid Rahemi ²
• Bahman Khold Barin ³
• Ebrahim Ganji ⁴

چکیده [English]

Dormancy in deciduous fruit trees constitutes an important factor to be considered when selecting for the appropriate species/cultivar to be cultivated in a given geographical region. The factors influencing dormancy, however, remain poorly understood. Occurring in cold season, dormancy helps the plant with enduring adverse environmental conditions, especially chilling and freezing tensions. A sound understanding of dormancy and the contributing metabolic changes, thus, could help in selecting the appropriate species/cultivar to cope with environmental tensions. In this research, the quantitative changes in sugar compounds, starch, proline, as well as in water status in the buds of 6 apricot cultivars namely: Pish Ras Tabas and Noori Pish Ras (early-ripening), Ketabi and Shahroodi (mid-ripening), and Shahrood 51 and Shahrood 29 (late-ripening) were investigated during 2008-2009 in Golmakan Research Station, Khorasan Razavi Province, Iran. Among the cultivars, the highest dissolved sugar content (34.36 mg/g dry weight) was observed in the vegetative buds of Shahroodi 51; proving statistically different from the content in other cultivars. This cultivar was also proved to contain the highest proline content (statistically different from that in the other cultivars). No statistically significant difference was observed among cultivars with respect to water status. During the experimental run-time, the highest total carbohydrate contents were observed in October and February, respectively. The lowest water content was observed during the coldest month of the year viz. January.

کلیدواژه‌ها [English]

• Apricot cultivars
• Carbohydrate
• cold
• dormancy
• proline
• Water status