ریزازدیادی انجیر رقم جامی کن با استفاده از کشت مریستم

نویسندگان

چکیده

در این تحقیق، ریزازدیادی گیاه انجیر رقم جامی کن از مریستم انتهایی گیاهچه‎های رشد یافته در شرایط گلخانه مورد بررسی قرار گرفت. برای مرحله استقرار اندازه ریزنمونه مریستمی در دو سطح (4/0-2/0 و 7/0-5/0 میلیمتر)، نوع محیط کشت در دو سطح (MS و B5) و غلظت هورمون بنزیل آدنین (BA) در سه سطح (5/0، 1 و 5/1 میلی‌گرم در لیتر) بصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی مورد مطالعه قرار گرفتند و پس از یک ماه، درصد بقای ریزنمونه‌های مریستمی اندازه‎گیری شد. سپس مریستم‎های خوب رشد یافته برای مرحله باززایی استفاده گردیدند. برای مرحله پرآوری فاکتورهای غلظت هورمون BA در سه سطح (1، 5/1 و 2 میلی‎گرم در لیتر) به تنهایی یا در ترکیب با سه غلظت هورمون نفتالین استیک اسید (0، 1/0 و 5/0 میلی‎گرم در لیتر) بصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی بررسی شدند. محیط کشت بکار رفته برای این مرحله محیط کشت پایه MS بود و برداشت داده‎ها (تعداد و طول شاخه‎های تولیدی) پس از 6 هفته انجام شد. در مرحله ریشه‎زایی، غلظت هورمون ایندول بوتریک اسید در 4 سطح (5/0، 1، 5/1 و 2 میلی‎گرم در لیتر) در قالب طرح کاملاً تصادفی آزمون گردید. محیط کشت مورد استفاده نیزMS نیمه غلظت بود و پس از 5 هفته، درصد گیاهچه‎های ریشه‎دار شده، تعداد و طول ریشه‎های تولیدی، داده‌برداری شدند. طبق نتایج بدست آمده، بیشترین درصد بقای ریزنمونه مریستمی در مرحله استقرار در محیط حاوی 5/0 میلی‎گرم در لیتر BA دیده شد و بیشترین میزان زنده‎مانی نیز مربوط به ریزنمونه‎های با اندازه بزرگ‎تر بود. در مرحله پرآوری، غلظت 2 میلی‎گرم در لیتر BA نسبت به سایر غلظت‎ها، بیشترین تعداد شاخه را حاصل نمود و این در حالی بود که کوتاهترین طول شاخه نیز در این سطح BA بدست آمد. همچنین بیشترین طول شاخه در غلظت 1 میلی‌گرم BA دیده شد. در مرحله ریشه‌زایی، حداکثر تعداد گیاهک‌های ریشه‌دار شده در غلظت‎های 5/1 و 2 میلی‌گرم در لیتر IBA حاصل گردید، همچنین بیشترین تعداد ریشه برای هر گیاهچه در محیط حاوی 2 میلی‌گرم در لیتر IBA دیده شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Micropropagation of Fig (cv. Jaami-e-Kan) Via Meristem Tip Culture

نویسندگان [English]

  • Amir Sahraro
  • Mesbah Babalar
  • Ali Ebadi
  • Mina KuhiHabibi
چکیده [English]

A methodology to regenerate whole plants of fig tree (Ficus carica cv. Jaami-e-Kan) from apical meristem of greenhouse plantlets was developed. Two meristematic explants size (0.2-0.4 and 0.5-0.7 mm), two kinds of culture media and three concentrations of 6-benzyladenine (0.5, 1 and 1.5 mgrl-1) were tested as a completely randomize design (CRD) with a simple factorial arrangement for establishment stage of meristem explants. The survival in percentage of meristems was recorded at the end of 5th week. Best developed meristems were taken for proliferation stage. MS medium supplemented with BA (0.5, 1, 1.5, 2 mgl-1) and NAA (0, 0.1, 0.5 mgl-1) through a completely randomized design with a simple factorial arrangement were employed for shoot regeneration. Data were started to be recorded following 6 weeks. Four concentrations of IBA were added to ½ MS and the experiment conducted under a completely randomized design of a simple factorial arrangement and applied for rooting stage. Percentage of rooting plants, the number of roots per plant and length of roots were assessed after 5 weeks in culture. A high percentage of survival was obtained in BA 0.5 mgl-1 treatment. Meristems of larger sizes showed the most survival. The proliferation rate was found to be higher in the medium containing 2 mgl-1 BA than in the other concentrations while the shortest shoots obtained in this concentration. The highest number of rooted plants were obtained from 1.5 and 2mgl-1 IBA. Also, 2 mgl-1 of IBA treatment was shown to generate the greatest number of roots per plant.

کلیدواژه‌ها [English]

  • BA-6-benzyladenine
  • Fig (Ficus carica L.)
  • IBA – indole – 3 – butyric acid
  • meristem
  • NAA – 1 – naphthaleneacetic acid