علوم میوه
ابوذر اسدی؛ علیرضا زبرجدی؛ محمد رضا عبداللهی
چکیده
در مطالعه حاضر بهمنظور بررسی اثر تنظیمکنندههای رشد گیاهی بر القای کالوس و جنین در کشت بساک خیار، 25 محیط مختلف برای القای کالوس و چهار مسیر مختلف برای القای جنین در نظر گرفته شد. دو آزمایش جداگانه بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار و سه تکرار، بهترتیب برای القای کالوس و جنین انجام شد. در آزمایش القای کالوس، ...
بیشتر
در مطالعه حاضر بهمنظور بررسی اثر تنظیمکنندههای رشد گیاهی بر القای کالوس و جنین در کشت بساک خیار، 25 محیط مختلف برای القای کالوس و چهار مسیر مختلف برای القای جنین در نظر گرفته شد. دو آزمایش جداگانه بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار و سه تکرار، بهترتیب برای القای کالوس و جنین انجام شد. در آزمایش القای کالوس، فاکتورها شامل دو ژنوتیپ خیار (اصفهانی و بتا آلفا)، و ترکیب غلظتهای مختلفBAP (0، 225/0، 45/0، 68/0 و 91/0 میلیگرم در لیتر) و 2,4-D (0، 25/0، 5/0، 75/0 و 1 میلیگرم در لیتر) بوده و در آزمایش القای جنین نیز فاکتورها شامل ترکیب غلظتهای مختلف BAP (2، 3 و 4 میلیگرم در لیتر) و NAA (05/0 و 1/0 میلیگرم در لیتر) و همچنین انواع محیط مایع و جامد بودند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس دادهها، اختلاف آماری معنیداری در سطح یک درصد بین محیطهای کشت و در سطح پنج درصد بین اثرهای متقابل ژنوتیپ و محیط کشت نشان داد. بساکهای کشتشده در محیط پایه MS و محیطهای تهیهشده با تنظیمکنندههای رشد گیاهی، در حالت جداگانه پاسخی نشان ندادند و بعد از 4 هفته از کشت از بین رفتند، اما ترکیب تنظیمکنندههای رشد اثرات مختلفی بر القای کالوس داشت. بر اساس نتایج حاصل از مقایسه میانگینها، محیطهای M24، M22 و M15 بهترتیب با میانگینهای 98، 75/97 و 96/75 درصد در بین 25 محیط مورد آزمایش، بیشترین کالوس و محیط M10 نیز با میانگین 5/77 درصد نیز کمترین کالوس را برای ژنوتیپ اصفهانی داشتند. محیط M22 با میانگین 45/98 درصد در رقم بتا آلفا، بیشترین کالوس و محیط M10 نیز با میانگین 7/59 درصد، کمترین میزان کالوس را برای این رقم داشت. در القای جنین نیز در هیچکدام از سه مسیر جامد- جامد، جامد-مایع و مایع-مایع جنینی مشاهده نشد؛ اما در مسیر مایع- جامد نرخ بالایی از جنینزایی مشاهده شد و تفاوت آماری معنیداری در سطح 5 درصد، در بین محیطهای آزمایششده مشاهده شد. مقایسه میانگین محیطهای مورد استفاده برای جنینزایی نیز نشان داد که محیط M6 با میانگین 58/60 درصد، بیشترین درصد جنینزایی و محیط M4 نیز با میانگین 20 درصد کمترین درصد جنینزایی را داشتند.
