بررسی اثر ترکیبات روغنی بر جوانه‌زنی و مقدار دانه گرده درختان پسته نر در حال رکود

نویسندگان

چکیده

ناکافی بودن دریافت سرمای سالانه در درختان میوه به ویژه پسته، مشکل عمده‎ای است که در بسیاری از نواحی دارای زمستان نسبتاً گرم مشاهده می‎شود. این پدیده معمولاً منجر به نابسامانی در ساختار رویشی و زایشی، کاهش تولید گرده، ریزش زیاد جوانه‎ها و در نهایت کاهش و یا عدم تولید محصول می‎گردد. در حال حاضر امکان استفاده از ترکیبات جایگزین که به طورطبیعی موجب تسهیل در تأمین حداقل نیاز سرمایی شوند، در برخی گزارش‌های علمی تأئید شده است. در این پژوهش، آزمایشی به منظور بررسی امکان رفع نیاز سرمایی جوانه گل با استفاده از چند ترکیب روغنی انجام شد تا تأثیر آنها بر درصد جوانه‎زنی و کمیت گرده تولید شده توسط چهار ژنوتیپ پسته نر مشخص شود. این پژوهش بر روی چهار ژنوتیپ نر پسته ‌‌(دو زودگل 1P ، 6P و دو دیرگل 7P و 10P‌‌‍‍( به منظور تعیین نقش ترکیبات روغنی بر روی شکستن رکود، جوانه‎زنی و مقدار دانه گرده در مؤسسه تحقیقات پسته کشور در رفسنجان در سال‎های 1384 و 1385 انجام گرفت. ژنوتیپ‎های انتخاب شده در مطالعات قبلی به عنوان بهترین گرده‎دهنده برای ارقام تجاری پسته ایران معرفی شده بودند. مواد روغنی مورد استفاده در تیمارها عبارت بودند از: روغن ولک (4 درصد)، روغن سویا (5 درصد) و مخلوط اسیدهای چرب کنجاله آفتابگردان (4 درصد). این مواد، در اواسط بهمن ماه بر روی شاخه‎های درختان پاشیده شده و با استفاده از آزمایش کرت‌های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک‎های کامل تصادفی انجام شد و فاکتورهای مورد بررسی شامل: زمان شروع گلدهی، کمیت و کیفیت دانه‎های گرده بودند. نتایج آزمایش نشان داد درختان تیمار شده در مقایسه با شاهد دو تا چهار روز (بسته به نوع تیمار) سریع تر به مرحله شکوفه‎دهی رسیدند. مقدار گرده تولید شده در شاخه‎های مورد تیمار با ترکیبات روغنی در مقایسه با شاهد اختلاف معنی‎داری نشان ندادند. در این آزمایش روغن ولک (4 درصد) و روغن سویا (5 درصد) در مقایسه با شاهد اثرات مثبت بیشتری بر افزایش درصد جوانه‎زنی دانه‎های گرده در شرایط مصنوعی
(In vitro) داشتند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Study of Some Compound Oil Treatment Effects on Germination and Level of Pollen Grain Production in Dormant Male Pistachio Trees

نویسندگان [English]

  • Alireza Talaei
  • Fatemeh Nazoori
  • Amanolah Javanshah
چکیده [English]

A lack of adequate annual chilling in temperate zone fruit growing trees, especially pistachio is a main problem observed in many areas with partly warm winters. Usually this phenomenon results in disorders in vegetative and reproductive structures, decrease in production of pollen, falling of flower buds and decrease in or loss of fruit set. Presently the use of some substitute chemical compounds which somehow compensate for the lack of chilling requirement is confirmed by some scientific reports. This research was done in Iran’s Pistachio Research Institute during early Feb 2006 and 2007 on four male pistachio genotypes [tow early (P1, P6) and two late flowering (P7, P10)] to determine the role of oil compounds on breaking of dormancy, germination and amount of pollen grains. Selected genotypes had been introduced as the most suitable pollinators for Iranian commercial pistachio cultivars in some previous studies. The oil compounds used as treatments in the study were Volck oil (mineral oil) (4%), soybean oil (5%) and fatty acids (4%). This experiment was designed in split plot, based upon random complete block the main plots of which were genotypes, and the secondary plots oil compound treatments. The factors recorded included: date of bud break, quantity (mg) and quality (percentage of germination) of pollen grains. The results revealed that trees treated with oil compounds went into anthesis 2-4 days earlier than the untreated ones. Pollen grain production in treated tree branches, as compared with control, did not show any significant differences. In this experiment, it was shown that Volck oil (4%), and soybean oil (5%) had more positive effects on germination of pollen, in In vitro conditions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Chilling Requirement
  • Male pistachio
  • soybean oil
  • Sunflower residues fatty acids
  • Volck oil