لیلا سمیعی؛ هما میرشاهی؛ محبوبه داوودی پهنه کلایی؛ علی تهرانی فر
چکیده
گیاه Lycium depressum درختچه‌ای خاردار متعلق به تیره سولاناسه و بومی ایران می‌باشد که قابلیت تحمل بالایی به خشکی و شوری دارد. در این مطالعه دست‌یابی به پروتکل بهینه ریزازدیادی گیاه لیسیوم برای اولین بار مورد ارزیابی قرار گرفت. در این تحقیق ابتدا تأثیر هورمون‌های بنزیل آمینو پورین (BAP) و تیدیازورون (TDZ) در ترکیب با نفتالین استیک اسید (NAA) در ...
بیشتر
گیاه Lycium depressum درختچه‌ای خاردار متعلق به تیره سولاناسه و بومی ایران می‌باشد که قابلیت تحمل بالایی به خشکی و شوری دارد. در این مطالعه دست‌یابی به پروتکل بهینه ریزازدیادی گیاه لیسیوم برای اولین بار مورد ارزیابی قرار گرفت. در این تحقیق ابتدا تأثیر هورمون‌های بنزیل آمینو پورین (BAP) و تیدیازورون (TDZ) در ترکیب با نفتالین استیک اسید (NAA) در میزان پرآوری گیاه لیسیوم بررسی شد. سپس اثر ترکیبات آلی و معدنی مختلف شامل میواینوزیتول، کازئین هیدرولیزات، پرولین، آهن FeEDDHA و همچنین کلرید کلسیم بر بهبود پرآوری و کیفیت گیاهچه‌های لیسیوم مورد ارزیابی قرار گرفت. بر اساس نتایج این آزمایش، محیط کشت موراشیگ و اسکوگ (MS) به همراه 5/0 میلی‌گرم بر لیتر BAP بهعنوان بهترین محیط کشت جهت پرآوری شاخساره شناخته شد. علاوه بر این، افزودن میواینوزیتول تا میزان 200 میلی‌گرم بر لیتر به محیط کشت، تولید شاخساره را در مرحله پرآوری بهبود بخشید و منجر به تولید شاخساره‌های با کیفیت بالاتر و برگ درشت تر گردید. در مرحله ریشهزایی نیز بیشترین تعداد و طول ریشه در تیمار ۳/۰ میلی‌گرم در لیتر IBA به‌دست آمد. نود و پنج درصد ازگیاهچه‌های ریشه‌دار شده به طور موفق در اتاقک رشد سازگار شدند. در مجموع نتایج این تحقیق منجر به دست‌یابی به‌روش بهینه ریزازدیادی درختچه بومی لیسیوم گردید. این دستاورد می‌تواند نقش بسیار مهمی در پیش‌برد انجام تحقیقات گسترده‌تر روی سایر جنبه‌های اهلی‌سازی این گیاه دارویی با ارزش و قابل استفاده در فضای سبز شهری داشته باشد.
فاطمه زارعیان؛ مینا تقی زاده؛ علیرضا خالقی
چکیده
شرایط کشت درون‌شیشه‌ای آدنیوم بهعنوان یک گیاه زینتی وارداتی با ضریب ازدیاد کم، می‌تواند زمینه خوبی را برای تکثیر انبوه در تولید این گیاه ارزشمند فراهم آورد. بدین منظور این پژوهش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی طی آزمایش‌های شاخسارهزایی، پرآوری و ریشهزایی جهت بهینه‌کردن اندامزایی در دو گونه آبسوم و عربیکوم ...
بیشتر
شرایط کشت درون‌شیشه‌ای آدنیوم بهعنوان یک گیاه زینتی وارداتی با ضریب ازدیاد کم، می‌تواند زمینه خوبی را برای تکثیر انبوه در تولید این گیاه ارزشمند فراهم آورد. بدین منظور این پژوهش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی طی آزمایش‌های شاخسارهزایی، پرآوری و ریشهزایی جهت بهینه‌کردن اندامزایی در دو گونه آبسوم و عربیکوم انجام شد. بیشترین شاخسارهزایی در محیط کشت MS دارای BA 5/0 میلی‌گرم در لیتر برای گونه آبسوم و برای گونه عربیکوم در محیط کشت MS دارای 5/0 میلی‌گرم در لیتر BA بههمراه 5/0 میلی‌گرم در لیتر TDZ بود. اندامزایی در گونه عربیکوم بیشتر به‌صورت برگ و ریشه مشاهده شد و انگیزش شاخساره در آن نسبت به گونه آبسوم در مدت زمان طولانیتر رخ داد. نتایج نشان داد میتوان از غلظت 5/0 میلی‌گرم در لیتر BA برای پرآوری شاخساره‌های انگیزش یافته در هر دو گونه آدنیوم استفاده کرد. بهترین تیمار در مرحله ریشهزایی محیط MS کامل بههمراه 3/0 درصد زغال فعال بدون تنظیمکننده رشد حاصل شد. سازگاری تدریجی گیاهچه‌ها ابتدا در پرلیت استریل دارای MS یک دوم غلظت و سپس در بستر کشت خاک باغچه، ورمیکمپوست و پرلیت انجام گرفت.
علوم میوه
محمد اسماعیل نداف؛ غلامرضا ربیعی؛ ابراهیم گنجی مقدم؛ عبدالرحمان محمدخانی
چکیده
تولید گیاه جدید از طریق کشت مریستم، روش کارآمدی برای بهدستآوردن گیاهان سالم و عاری از ویروس است. این مطالعه به‌منظور بررسی تأثیر نوع محیط کشت و تنظیمکننده رشدی بر کشت مریستم در گیلاس در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی انجام شد که فاکتور اول، رقم در هفت سطح (زرد، سیاه مشهد، دوم‌رس، بینگ، پیشرس، تکدانه و حاج ...
بیشتر
تولید گیاه جدید از طریق کشت مریستم، روش کارآمدی برای بهدستآوردن گیاهان سالم و عاری از ویروس است. این مطالعه به‌منظور بررسی تأثیر نوع محیط کشت و تنظیمکننده رشدی بر کشت مریستم در گیلاس در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی انجام شد که فاکتور اول، رقم در هفت سطح (زرد، سیاه مشهد، دوم‌رس، بینگ، پیشرس، تکدانه و حاج یوسفی) و فاکتور دوم، تیمار در چهار سطح (M1R1: محیط نصف MS بدون تنظیمکننده رشد، M2R1: محیط کامل MS بدون تنظیمکننده رشد، M1R2: محیط نصف MS با تنظیمکننده رشد و M2R2: محیط کامل MSبا تنظیمکننده رشد) بود. ریزنمونه‌های مریستمی از جوانه‌های نوک شاخه بعد از ضدعفونی جدا شدند و در محیط‌های مختلف آزمایش در شرایط کنترلشده کشت گردیدند؛ بعد از سومین واکشت، میزان زنده‌مانی و پس از ششمین واکشت، نرخ تکثیر و طول نوشاخه‌های تولیدی اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که در تمامی شاخص‌ها، بین ارقام اختلاف معنی‌دار وجود ندارد، اما بین تیمارها و همچنین در اثرات متقابل رقم× تیمار این اختلاف، معنی‌دار بود. بیشترین درصد زنده‌مانی برای رقم حاج یوسفی (5/42 درصد)، نرخ تکثیر برای رقم دوم‌رس (2/2) و همچنین طول شاخه برای رقم بینگ (9/7 سانتی‌متر) در تیمار محیط کامل MS بههمراه یک میلی‌گرم در لیتر BAP به‌دست آمد.
نرگس مجتهدی
چکیده
مناسب‌ترین راه ممکن برای مبارزه با بیماری جاروک لیموترش، استفاده از پایه‌ها و رقم‌های متحمل و سالم است. در این پژوهش، دستورکار ریزازدیادی لیموترش ایرانی (پرشین لایم) که تحمل بالایی نسبت به این بیماری دارد، در شرایط درون شیشه‌ای بررسی شده است. برای استقرار، جوانه‌های انتهایی و جانبی شاخه‌های جوان نهال‌های سه ساله پس از برش و ضدعفونی ...
بیشتر
مناسب‌ترین راه ممکن برای مبارزه با بیماری جاروک لیموترش، استفاده از پایه‌ها و رقم‌های متحمل و سالم است. در این پژوهش، دستورکار ریزازدیادی لیموترش ایرانی (پرشین لایم) که تحمل بالایی نسبت به این بیماری دارد، در شرایط درون شیشه‌ای بررسی شده است. برای استقرار، جوانه‌های انتهایی و جانبی شاخه‌های جوان نهال‌های سه ساله پس از برش و ضدعفونی سطحی در محیط کشت پایۀ بدون هورمون MS قرار داده شده و پس از 20 تا 30 روز، سرشاخه‌های تولیدشده برای پرآوری، به محیط‌های کشت MS و DKW و تنظیم‌کنندۀ رشد بنزیل‌آمینوپورین منتقل شدند. برای طویل‌سازی ریزشاخه‌ها برای انتقال به محیط ریشهزایی، آزمایش دیگری با استفاده از تنظیم‌کننده‌های رشد کاینتین و بنزیل‌آمینوپورین و برای تعیین محیط ریشهزایی، دو آزمایش جداگانه، با استفاده از سه غلظت ایندول استیک اسید (IAA) و نفتالن استیک اسید (NAA) و سه غلظت ایندول بوتیریک اسید (IBA)در محیط DKW حاوی 2درصد ساکارز انجام شد. برای سازگاری، آزمایشی با شش ترکیب خاک انجام گرفت. نتایج نشان داد، محیط کشت DKW با غلظت 1 میلی‌گرم در لیتر بنزیل آمینوپورین (BAP) و ساکارز 3درصد، بهترین محیط برای پرآوری، 25/0 میلی‌گرم در لیتر بنزیل آمینوپورین (BAP) برای افزایش طول، نفتالن استیک اسید به میزان 2 میلی‌گرم در لیتر در محیط کشت DKW و 2درصد ساکارز بهترین محیط برای ریشهزایی بودند. بهترین ترکیب خاک، شامل ماسه: پرلایت: پیت: رس سترون‌شده (استریل) با نسبت (1: 1: 3 :3) با میانگین 88درصد زنده‌مانی بود. پس از دو ماه گیاهان به‌کلی سازگار شده و آمادۀ انتقال به باغ بودند.
محمد امیدی؛ عباس یداللهی؛ نوراله احمدی؛ فرهاد بیرانوند
چکیده
گل‌محمدی یکی از مهم‌ترین گیاهان معطر در ایران و جهان است. اسانس استخراج‌شده از گلبرگ این گل در داروسازی، صنایع آرایشی و بهداشتی و همچنین غذایی استفاده می‌شود. استفاده از روش‌های معمول برای افزایش این گیاه با دشواری‌هایی چون انتقال عامل‌های آلودگی و محدود بودن گیاه مادری همراه است. با توجه به برتری‌های روش‌های افزایش درون شیشه‌ای ...
بیشتر
گل‌محمدی یکی از مهم‌ترین گیاهان معطر در ایران و جهان است. اسانس استخراج‌شده از گلبرگ این گل در داروسازی، صنایع آرایشی و بهداشتی و همچنین غذایی استفاده می‌شود. استفاده از روش‌های معمول برای افزایش این گیاه با دشواری‌هایی چون انتقال عامل‌های آلودگی و محدود بودن گیاه مادری همراه است. با توجه به برتری‌های روش‌های افزایش درون شیشه‌ای نسبت به روش‌های رایج، این تحقیق به‌منظور بررسی تأثیر انواع مختلف محیط کشت با سطوح هورمونی متفاوت برای بهبود افزایش درون شیشه‌ای و کنترل سبزردی (کلروز) نوساقه‌ها انجام شد. محیط کشت‌های MS و MS تغییریافته (mMS0، mMS1، mMS2، mMS3، mMS4و mMS5) در این پژوهش استفاده شد. قطعه‌های گره‌ای حاوی 1 تا 2 جوانۀ جانبی در محیط کشت MS با سطوح مختلف هورمونی برای استقرار کشت شدند. برای نوساقه‌زایی به محیط کشت‌های حاوی غلظت‌های 1 و 2 میلی‌گرم بر لیتر BAP و 2/0 میلی‌گرم بر لیتر IBA منتقل شده و آنگاه برای ریشهزایی در محیط کشت‌های 1/2 MS و LS با سطوح 1 و 2 میلی‌گرم بر لیتر IBA کشت شدند. بهترین تیمار برای افزایش شمار نوساقه‌های گل‌محمدی محیط کشت مایع mMS0 حاوی 5/1 میلی‌گرم بر لیتر BAP به همراه 2/0 میلی‌گرم بر لیتر IBA بود. بیشترین میزان سبزینۀ (کلروفیل) برگ‌ها نیز در محیط کشت mMS0 مشاهده شد. همچنین بیشترین درصد ریشهزایی مربوط به ژنوتیپ گالیکا در محیط کشت 1/2MS دارای 2 میلی‌گرم بر لیتر IBA بود.
صابر اوستان؛ لطفعلی ناصری
چکیده
سیلیسیوم اثر مفیدی بر رشد بسیاری از گیاهان دارد. این مطالعه با هدف بررسی اثر نانو‌‌سیلیس بر پرآوری و بهبود برخی صفات رشد سیب رقم گالا در شرایط درون‌شیشه‌ای انجام شد. به این منظور آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با پنج سطح نانو‌اکسید سیلیس (صفر، 25، 50، 100و 200 میلی‌گرم در لیتر) در پنج تکرار اجرا و میانگین نتایج با آزمون چند‌دامنه‌ای ...
بیشتر
سیلیسیوم اثر مفیدی بر رشد بسیاری از گیاهان دارد. این مطالعه با هدف بررسی اثر نانو‌‌سیلیس بر پرآوری و بهبود برخی صفات رشد سیب رقم گالا در شرایط درون‌شیشه‌ای انجام شد. به این منظور آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با پنج سطح نانو‌اکسید سیلیس (صفر، 25، 50، 100و 200 میلی‌گرم در لیتر) در پنج تکرار اجرا و میانگین نتایج با آزمون چند‌دامنه‌ای دانکن مقایسه شدند. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که با کاربرد نانو‌‌سیلیس وزن تر، وزن خشک، طول شاخه، تعداد شاخساره، تعداد گره، طول میانگره و شاخص کلروفیل در نمونههای حاوی نانو‌‌سیلیس افزایش یافت، که بیشترین افزایشها در غلظت 100 میلی‌گرم در لیتر مشاهده شد. براساس نتایج این پژوهش به نظر میرسد برای افزایش سرعت رشد و پرآوری ریزنمونه‌های سیب رقم گالا میتوان از 100 میلی‌گرم بر لیتر نانو‌‌سیلیس در محیط کشت موراشیگ و اسگوک استفاده کرد.
بهمن زاهدی؛ امیر صحرارو
چکیده
به‌منظور مطالعۀ ریزازدیادی گیاه مرزۀ خوزستانی، بذور این گیاه در محیط کشت موراشیگ و اسکوگ (MS) نیم‌غلظت کشت و سپس گیاهچه‌ها واکشت شدند. پس از آن نمونه‌ها در سطوح مختلف هورمون‌های BA و Kinetin، به‌صورت منفرد یا در ترکیب با IBA کشت شدند. نتایج نشان داد، بیشترین میزان پرآوری (4/2 شاخه) در غلظت 5/0 میلی‌گرم در لیتر IBA و 3 میلی‌گرم در لیتر BA ...
بیشتر
به‌منظور مطالعۀ ریزازدیادی گیاه مرزۀ خوزستانی، بذور این گیاه در محیط کشت موراشیگ و اسکوگ (MS) نیم‌غلظت کشت و سپس گیاهچه‌ها واکشت شدند. پس از آن نمونه‌ها در سطوح مختلف هورمون‌های BA و Kinetin، به‌صورت منفرد یا در ترکیب با IBA کشت شدند. نتایج نشان داد، بیشترین میزان پرآوری (4/2 شاخه) در غلظت 5/0 میلی‌گرم در لیتر IBA و 3 میلی‌گرم در لیتر BA مشاهده شد. در بخش طول شاخه، طویلترین شاخهها (76/5 سانتی‌متر) در غلظت 5/0 میلی‌گرم در لیتر IBA و 5/1 میلی‌گرم در لیتر BA به دست آمد. بیشترین درصد ریشهزایی (2/85 درصد) در محیط کشت MS با 4/1 غلظت نمک به دست آمد. بیشترین تعداد ریشه (3/12) با طول 55/1 سانتی‌متر ریشه، در محیط کشت MS با 2/1 غلظت نمک، به دست آمد. بیشترین درصد ریشهزایی (3/64 درصد) در غلظت 25/0 میلی‌گرم در لیتر IBA و بیشترین تعداد ریشه (4/8 و 7/7)، بهترتیب در غلظت‌های 25/0 و 5/0 میلی‌گرم در لیتر IBA، به دست آمدند. درمجموع میتوان تیمار 25/0 میلی‌گرم در لیتر IBA به همراه 3 میلی‌گرم در لیتر BA را بهمنزلۀ مفیدترین ترکیبات هورمونی برای ریزازدیادی مرزۀ خوزستانی نام برد.
