پیام پوریافر؛ علیرضا خالقی؛ احمدرضا عباسی‌فر؛ مینا تقی زاده
چکیده
خشکی یکی از مهمترین عوامل محیطی محدودکننده کشت گیاهان چوبی می‌باشد. به‌منظور افزایش تحمل نهال‌های لیلکی ایرانی به تنش خشکی از طریق همزیستی با قارچ آربسکولار مایکوریزا، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سال‌های ۱۳۹۷-۱۳95 اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل مایکوریزا در دو سطح (تلقیح یا عدم تلقیح با Glomus moseae) و تنش خشکی ...
بیشتر
خشکی یکی از مهمترین عوامل محیطی محدودکننده کشت گیاهان چوبی می‌باشد. به‌منظور افزایش تحمل نهال‌های لیلکی ایرانی به تنش خشکی از طریق همزیستی با قارچ آربسکولار مایکوریزا، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سال‌های ۱۳۹۷-۱۳95 اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل مایکوریزا در دو سطح (تلقیح یا عدم تلقیح با Glomus moseae) و تنش خشکی در دو سطح (آبیاری یا عدم آبیاری) بود. تنش خشکی باعث کاهش معنی‌دار صفات رشدی از جمله محتوای آب نسبی، درصد ماده خشک اندام‌های هوایی و ریشه، محتوای کلروفیل کل، محتوای کاروتنوئید کل و شاخص پایداری غشاء سلولی و افزایش معنی‌دار محتوای پرولین شد. تلقیح ریشه نهال‌ها با قارچ مایکوریزا باعث بهبود محتوای آب نسبی (به‌میزان 14 درصد)، محتوای کاروتنوئید کل (به‌میزان 25 درصد)، درصد ماده خشک اندام‌های هوایی (به‌میزان 5/4 درصد)، درصد ماده خشک ریشه (به‌میزان 2/6 درصد) و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی کل (به‌میزان 8/54 درصد) نسبت به نهال‌های تلقیح‌نشده گردید. همچنین شاخص پایداری غشاء سلولی، محتوای کلروفیل کل، محتوای فنل کل و فلاونوئید کل در نهال‌های تلقیح شده نسبت به نهال‌های تلقیح نشده چه در شرایط تنش خشکی و چه در شرایط آبیاری نرمال بیشتر بود. به‌طورکلی، نتایج نشان داد قارچ مایکوریزا باعث بهبود ویژگی‌های رشدی و کاهش اثرات سوء تنش خشکی از طریق افزایش ترکیبات آنتی‌اکسیدانی در نهال‌های لیلکی ایرانی گردید.
فاطمه زارعیان؛ مینا تقی زاده؛ علیرضا خالقی
چکیده
شرایط کشت درون‌شیشه‌ای آدنیوم بهعنوان یک گیاه زینتی وارداتی با ضریب ازدیاد کم، می‌تواند زمینه خوبی را برای تکثیر انبوه در تولید این گیاه ارزشمند فراهم آورد. بدین منظور این پژوهش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی طی آزمایش‌های شاخسارهزایی، پرآوری و ریشهزایی جهت بهینه‌کردن اندامزایی در دو گونه آبسوم و عربیکوم ...
بیشتر
شرایط کشت درون‌شیشه‌ای آدنیوم بهعنوان یک گیاه زینتی وارداتی با ضریب ازدیاد کم، می‌تواند زمینه خوبی را برای تکثیر انبوه در تولید این گیاه ارزشمند فراهم آورد. بدین منظور این پژوهش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی طی آزمایش‌های شاخسارهزایی، پرآوری و ریشهزایی جهت بهینه‌کردن اندامزایی در دو گونه آبسوم و عربیکوم انجام شد. بیشترین شاخسارهزایی در محیط کشت MS دارای BA 5/0 میلیگرم در لیتر برای گونه آبسوم و برای گونه عربیکوم در محیط کشت MS دارای 5/0 میلیگرم در لیتر BA بههمراه 5/0 میلیگرم در لیتر TDZ بود. اندامزایی در گونه عربیکوم بیشتر به‌صورت برگ و ریشه مشاهده شد و انگیزش شاخساره در آن نسبت به گونه آبسوم در مدت زمان طولانیتر رخ داد. نتایج نشان داد میتوان از غلظت 5/0 میلیگرم در لیتر BA برای پرآوری شاخسارههای انگیزش یافته در هر دو گونه آدنیوم استفاده کرد. بهترین تیمار در مرحله ریشهزایی محیط MS کامل بههمراه 3/0 درصد زغال فعال بدون تنظیمکننده رشد حاصل شد. سازگاری تدریجی گیاهچهها ابتدا در پرلیت استریل دارای MS یک دوم غلظت و سپس در بستر کشت خاک باغچه، ورمیکمپوست و پرلیت انجام گرفت.
لیلا شاه کرم؛ علیرضا خالقی؛ علی خدیوی؛ موسی سلگی
چکیده
به منظور بررسی تأثیر افزایش طول روز و شدت نور در طی پاییز و زمستان بر عملکرد کمی و کیفی رز شاخه‌بریده رقم ‘Dolce vita’، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با نه تکرار انجام شد. بوته‌های رز به مدت یک دورۀ گلدهی تحت تیمار افزایش طول روز تا 16 ساعت با شش سطح از شدت نور شامل صفر، 85، 170، 255 و 340 µmol m-2 s-1 با استفاده از لامپ بخار سدیم و 85 µmol ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر افزایش طول روز و شدت نور در طی پاییز و زمستان بر عملکرد کمی و کیفی رز شاخه‌بریده رقم ‘Dolce vita’، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با نه تکرار انجام شد. بوته‌های رز به مدت یک دورۀ گلدهی تحت تیمار افزایش طول روز تا 16 ساعت با شش سطح از شدت نور شامل صفر، 85، 170، 255 و 340 µmol m-2 s-1 با استفاده از لامپ بخار سدیم و 85 µmol m-2 s-1 با استفاده از لامپ LED قرار گرفتند. شاخصهای مهم عملکرد کمی و کیفی از جمله طول شاخه، قطر ساقه، مدت زمان لازم برای برداشت گل، تعداد جوانه گل بعدی، کیفیت ظاهری و عمر گلجایی تحت تأثیر تیمارهای نور مکمل قرار گرفتند. با استفاده از نور مکمل به‌طور میانگین مدت زمان لازم برای برداشت گل شاخه‌بریده حدود 5 روز نسبت به تیمار شاهد کاهش یافت. بیشترین تعداد جوانه گل در شدت نور 85 µmol m-2 s-1با استفاده از لامپ بخار سدیم مشاهد شد. در بسیاری از صفات از جمله ارتفاع بوته و طول شاخه، قطر ساقه در زیر گل، تعداد برگ، طول و عرض برگ، وزن تر و خشک ساقه، شاخص کیفیت گل و عمر پس از برداشت، بهترین تیمار، افزایش طول مدت روشنایی با شدت نور 340 µmol m-2 s-1بود.
روح‌انگیز نادری؛ علیرضا خالقی؛ مصباح بابالار؛ سید علیرضا سلامی
چکیده
دما و به‌ویژه یخبندانهای دیرهنگام از فاکتورهای مهم محیطی محدود‌کنندة پراکنش جغرافیای گیاهان چوبی است. مطالعهای دربارة میزان مقاومت به تنش یخزدگی گیاهان چهارساله و درختان بالغ توت آمریکایی با هدف کاربری در فضای سبز شهری در دانشگاه تهران به‌صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد. نمونهبرداری از شاخههای ...
بیشتر
دما و به‌ویژه یخبندانهای دیرهنگام از فاکتورهای مهم محیطی محدود‌کنندة پراکنش جغرافیای گیاهان چوبی است. مطالعهای دربارة میزان مقاومت به تنش یخزدگی گیاهان چهارساله و درختان بالغ توت آمریکایی با هدف کاربری در فضای سبز شهری در دانشگاه تهران به‌صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد. نمونهبرداری از شاخههای یک‌ساله با رشد یکسان از پانزدهم آذر تا پانزدهم اسفند با فاصلۀ زمانی سی روز یک‌بار انجام شد. نمونهها برای اعمال دماهای انجماد (5-، 10-، 15-، 20-، 25- و 30- درجة سانتی‌گراد) به سرماساز ترموگرادیان منتقل شدند؛ سپس میزان مقاومت به دماهای انجماد با اندازهگیری نشت الکترولیتها، رشد مجدد نمونهها، رطوبت نسبی شاخهها، میزان پرولین، پروتئین و کربوهیدراتهای محلول ارزیابی شد. نتایج نشان داد با کاهش دمای یخزدگی، نشت الکترولیتها در اسفندماه در نمونههای درختان بالغ و چهارساله به‌طور معناداری افزایش مییابد، اما در سایر ماهها مقاومت بالایی نشان دادند و بین درصد نشت الکترولیتها و درصد بقای نمونهها همبستگی معناداری (**88/0- =r) مشاهده شد. بیشترین و کمترین کربوهیدراتهای محلول در ماه‌های مختلف به‌ترتیب مربوط به ماه‌های آذر و اسفند بود و همبستگی منفی بالایی با درصد نشت الکترولیتها (**98/0- =r) داشت. حداقل محتوای پرولین شاخهها نیز مربوط به ماه اسفند بود که بیشترین نشت یونی و کمترین رشد مجدد در نمونهها مشاهده شد. با توجه به اینکه خسارت عمدۀ یخزدگی در این گونه مربوط به ماه اسفند و دماهای کمتر از 20- درجۀ سانتی‌گراد است، بهنظر میرسد درخت توت آمریکایی نسبت به دماهای انجماد مقاوم و یا بهنسبت مقاوم است.
علیرضا خالقی؛ احمد خلیقی؛ پژمان آزادی
دوره 42، شماره 1 ، تیر 1390، ، صفحه 65-72
چکیده
آلسترومریا (از خانواده آلسترومریاسه) یکی از گونه‌های زینتی تک لپه بوده و به عنوان گل شاخه بریده استفاده می‌شود. در آلسترومریا جهت انتقال ژن از کالوس‌های جنینی استفاده می‌شود. این پژوهش به منظور تولید کالوس‌های جنین‌زا در گل آلسترومریا رقم فیگو انجام شد. بدین منظور، ریزنمونه‌های رویشی (گره، میانگره، برگ) و غلظتهای مختلف 4 نوع ...
بیشتر
آلسترومریا (از خانواده آلسترومریاسه) یکی از گونه‌های زینتی تک لپه بوده و به عنوان گل شاخه بریده استفاده می‌شود. در آلسترومریا جهت انتقال ژن از کالوس‌های جنینی استفاده می‌شود. این پژوهش به منظور تولید کالوس‌های جنین‌زا در گل آلسترومریا رقم فیگو انجام شد. بدین منظور، ریزنمونه‌های رویشی (گره، میانگره، برگ) و غلظتهای مختلف 4 نوع اکسین (2,4-D، NAA، IAA، Picloram) همراه یا بدون هورمون BAP مورد آزمایش قرار گرفتند. بهترین ریزنمونه جهت به دست آوردن کالوس‌های جنین‌زا، گرهها (خصوصاً سه گره اول) بودند و ریزنمونه‌های میانگره اگرچه مستعد تولید کالوس‌های جنینی بودند اما در مقایسه با گرهها دارای درصد کالوسزایی پایینتری بودند و ریزنمونه‌های برگ مستعد تولید کالوس‌های جنین‌زا نبودند. بهترین تیمار هورمونی جهت به دست آوردن کالوس‌های جنین‌زا محیط کشت ½ MS حاوی 2 میلیگرم در لیتر NAA بود. کالوسها جهت باززایی، به محیط کشت MS حاوی 2 میلیگرم در لیتر BAP منتقل شدند.
علیرضا خالقی؛ احمد خلیقی؛ پژمان آزادی
دوره 39، شماره 1 ، اسفند 1387
چکیده
آلسترومریا (Alstroemeria cv. Fuego) با نام عمومی سوسن پرویی، سوسن شیلی و یا سوسن برزیلی یکی از مهمترین گلهای شاخه بریده دنیا بوده و به طور معمول از طریق تقسیم ریزوم تکثیر می شود، با این روش تعداد محدودی گیاه در زمان طولانی حاصل می شود که خود باعث گسترش بیماریهای ویروسی می گردد، به همین دلیل امروزه روشهای ازدیاد درون شیشه ای بر پایه کشت مریستمهای ...
بیشتر
آلسترومریا (Alstroemeria cv. Fuego) با نام عمومی سوسن پرویی، سوسن شیلی و یا سوسن برزیلی یکی از مهمترین گلهای شاخه بریده دنیا بوده و به طور معمول از طریق تقسیم ریزوم تکثیر می شود، با این روش تعداد محدودی گیاه در زمان طولانی حاصل می شود که خود باعث گسترش بیماریهای ویروسی می گردد، به همین دلیل امروزه روشهای ازدیاد درون شیشه ای بر پایه کشت مریستمهای ریزوم در حال گسترش می باشد. در این پژوهش جوانه های جانبی و انتهایی ریزوم به طول mm 6-4 از رقم فیگو پس از گندزدایی بر روی محیط کشت MS حاوی 30 گرم در لیتر ساکارز، 7 گرم در لیتر آگار و غلظتهای مختلف BAP و NAA کشت گردیدند و به فواصل هر 3 هفته واکشت شدند. صفات رویشی مختلف مانند: تعداد ریزوم، تعداد شاخساره، ارتفاع شاخساره، تعداد ریشه و طول ریشه اندازه گیری شدند. جوانه های کشت شده از هفته سوم شروع به رشد نمودند. بیشترین تعداد شاخساره از محیط کشت حاوی 5/1 میلی گرم در لیتر BAP و 2/0 میلی گرم در لیتر NAA حاصل شد. همچنین نتایج نشان داد که با افزایش غلظت BAP بدلیل کاهش اثر غالبیت انتهایی ارتفاع شاخساره ها کاهش یافته و کاربرد مقدار کم NAA جهت رشد شاخساره و ریزوم های اولیه ضروری می باشد. از آنجائی که در ازدیاد آلسترومریا تعداد ریزوم تکثیر یافته مهمتر از تعداد شاخساره می باشد، در نتیجه محیط کشت حاوی 5/0 میلی گرم در لیتر BAPو 2/0 میلی گرم در لیتر NAA توصیه می گردد. در این محیط میانگین تعداد ریزوم ها10/4 و ریشه ها 62/2 در هر ریزنمونه می گردد. این شرایط هورمونی بهترین تیمار برای ازدیاد آلسترومریا رقم فیگو گزارش گردید.
