صمد مرادی حیدرآباد؛ احمد ارشادی
چکیده
در این پژوهش تحمل به سرمای هفت رقم تجاری انگور شامل خلیلی، بیدانه قرمز، فخری، ریشبابا، تامسون سیدلس، یاقوتی و روبی سیدلس طی فصل رشد ارزیابی شد و رابطه بین برخی پاسخهای بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی این رقم ها با تحمل به سرما بررسی شد. به همین منظور نهالهای یک ساله گلدانی این رقم ها در معرض تیمارهای دمایی 25، چهار، صفر و منفی چهار ...
بیشتر
در این پژوهش تحمل به سرمای هفت رقم تجاری انگور شامل خلیلی، بیدانه قرمز، فخری، ریشبابا، تامسون سیدلس، یاقوتی و روبی سیدلس طی فصل رشد ارزیابی شد و رابطه بین برخی پاسخهای بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی این رقم ها با تحمل به سرما بررسی شد. به همین منظور نهالهای یک ساله گلدانی این رقم ها در معرض تیمارهای دمایی 25، چهار، صفر و منفی چهار درجه سلسیوس قرار گرفتند. بالاترین تحمل به سرما در منفی چهار درجه سلسیوس مربوط به رقم خلیلی و به دنبال آن فخری و بیدانه قرمز بود و کمترین تحمل در روبی سیدلس و تامسون سیدلس مشاهده شد. بین تحمل به سرمای زمستانه قبلاً گزارش شده برای این رقم ها با تحمل به سرمای منفی چهار درجه سلسیوس طی فصل رشد رابطه قوی، ولی با تحمل به سرمای چهار درجه سلسیوس رابطه نسبتاً ضعیفتری وجود داشت. کاهش دما باعث افزایش غلظت کربوهیدراتهای محلول، پرولین، پروتئین محلول و پراکسید هیدروژن و کاهش کلروفیل و محتوای نسبی آب برگ در همه رقم ها شد. رقم های متحمل به سرما شامل خلیلی، فخری و بیدانه قرمز بالاترین محتوای نسبی آب، کربوهیدراتهای محلول، پروتئین محلول و کلروفیل کل و کمترین غلظت پراکسید هیدروژن و پرولین را داشتند، درحالیکه بالاترین غلظت پرولین و پراکسید هیدروژن در رقم های حساس روبی سیدلس، تامسون سیدلس و یاقوتی دیدهشد. بالاترین همبستگی بین پایداری غشاهای سلولی و پاسخهای بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی بررسی شده در تیمارهای سرمایی منفی چهار و صفر درجه سلسیوس مشاهده شد که نشان میدهد گیاهان پس از کاهش دما تا یک حد بحرانی سیستم محافظتی خود را فعال میکنند.
پرستو قربانی؛ سعید عشقی؛ احمد ارشادی؛ اختر شکافنده؛ فاطمه رزاقی
چکیده
خشکی از مهمترین تنشهای غیرزنده است که روی رشد و جنبههای فیزیولوژیکی انگور اثر میگذارد. در این پژوهش اثر سولفات منگنز بر صفات مورفو-فیزیولوژیک و فعالیت آنزیم سوپراکسیددیسموتاز دو رقم انگور تامسونسیدلس و رطبی تحت تنش کمآبی در شرایط درونشیشهای ارزیابی شد. آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 8 تکرار انجام ...
بیشتر
خشکی از مهمترین تنشهای غیرزنده است که روی رشد و جنبههای فیزیولوژیکی انگور اثر میگذارد. در این پژوهش اثر سولفات منگنز بر صفات مورفو-فیزیولوژیک و فعالیت آنزیم سوپراکسیددیسموتاز دو رقم انگور تامسونسیدلس و رطبی تحت تنش کمآبی در شرایط درونشیشهای ارزیابی شد. آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 8 تکرار انجام شد. از محیط موراشیگ و اسکوگ (MS) با سه تیمار بدون منگنز (صفر میلیگرم در لیتر)، 9/16 میلیگرم در لیتر (غلظت استاندارد) و 8/33 میلیگرم در لیتر (دو برابر غلظت استاندارد) و تیمار تنش کمآبی در 4 سطح توسط مقادیر صقر، 3، 9 و 12 درصد وزنی به حجمی پلیاتیلنگلایکول 6000 برای هر دو رقم انگور استفاده شد. مریستمهای نوک شاخه بهعنوان ریزنمونههای گیاهی استفاده شدند. صقات رشدی شامل ارتفاع گیاه، وزنخشک ساقه، سطح و تعداد برگ و محتوای نسبی آببرگ تحت تأثیر تنش کمآبی کاهش یافت، اما تیمار سولفات منگنز باعث افزایش قابل توجهی در این صفات شد. بیشترین فعالیت آنزیم سوپراکسیددیسموتاز برگ در تیمار 8/33 میلیگرم در لیتر سولفات منگنز در سطح تنش 12 درصد پلیاتیلنگلایکول در رقم رطبی (Umin-1g-1FW 4/65) دیده شد. نتایج این پژوهش پیشنهاد میکند که سولفات منگنز میتواند موجب افزایش تحمل به تنش کمآبی در دو رقم انگور رطبی و تامسون سیدلس در شرایط درونشیشهای شود.
راضیه رستمی؛ احمد ارشادی
چکیده
هدف از این پژوهش افزایش راندمان باززایی در برخی رقمهای انگور تجاری بود. به این منظور از کالوس جنینزای حاصل از بساک نابالغ شش رقم انگور شامل بیدانه سفید، بیدانه قرمز، فخری، عسکری، یاقوتی و تامسون سیدلس استفاده شد. کالوس جنینزا در محیط کشت MS بدون هورمون کشت شد و بالاترین تعداد جنین سوماتیکی در رقم بیدانه سفید مشاهده شد. سپس جنینهای ...
بیشتر
هدف از این پژوهش افزایش راندمان باززایی در برخی رقمهای انگور تجاری بود. به این منظور از کالوس جنینزای حاصل از بساک نابالغ شش رقم انگور شامل بیدانه سفید، بیدانه قرمز، فخری، عسکری، یاقوتی و تامسون سیدلس استفاده شد. کالوس جنینزا در محیط کشت MS بدون هورمون کشت شد و بالاترین تعداد جنین سوماتیکی در رقم بیدانه سفید مشاهده شد. سپس جنینهای سوماتیکی در محیط کشت MS تحت دو ترکیب هورمونی 5/0 میکرومولار بنزیل آمینو پورین (BAP) و 1/0 میکرومولار نفتالین استیک اسید (NAA) + 5/2 میکرومولار بنزیل آمینو پورین (BAP) برای جوانهزنی قرار گرفتند. در طول جوانهزنی در هر دو محیط کشت، گیاهان با رشد غیرطبیعی رأس شاخه و ریشه مشاهده شدند؛ همچنین در محیط کشت حاوی 1/0 میکرومولار NAA و 5/2 میکرومولار BAP گیاهان با ریشه طویل و رأس شاخه غیرطبیعی مشاهده شد. درصد جنینهای طبیعی در دو محیط جوانهزنی وابسته به نوع رقم بود، به طوری که درصد جوانهزنی طبیعی در رقم عسکری تفاوت معنیداری در دو محیط کشت نداشت، ولی در سایر رقمها این درصد در محیط کشت حاوی 5/0 میکرومولار BAP بالاتر بود. بعد از چهار هفته گیاهان به دو محیط کشت باززایی MS و WPM که هر دو حاوی 5/0 میکرومولار BAP بودند، انتقال یافتند. درصد باززایی روی محیط WPM (87/76 درصد) نسبت به محیط MS (27/59 درصد) بالاتر بود. در بین رقمهای مورد بررسی، بالاترین درصد باززایی در رقمهای عسکری (4/94 درصد)، بیدانه سفید (85/83 درصد) و تامسون سیدلس (66/80 درصد) بهدست آمد.
علوم میوه
حسین مرادی؛ محمود اثنی عشری؛ احمد ارشادی
چکیده
این پژوهش بهمنظور بررسی اثر تنش خشکی روی برخی از ویژگیهای فیزیولوژیکی پنج پایهی پیوندشده و غیر پیوندی بادام انجام گرفت. پایههای رویشی GF677، گارنم و یک هیبرید بادام×هلوی محلی، بهعلاوه پایههای بذری بادام (رقم فرانیس) و هلو (ژنوتیپ محلی) در حالت پیوندشده و بدون پیوند تحت تنش خشکی قرار داده شدند. رقم پیوندک فرانیس ...
بیشتر
این پژوهش بهمنظور بررسی اثر تنش خشکی روی برخی از ویژگیهای فیزیولوژیکی پنج پایهی پیوندشده و غیر پیوندی بادام انجام گرفت. پایههای رویشی GF677، گارنم و یک هیبرید بادام×هلوی محلی، بهعلاوه پایههای بذری بادام (رقم فرانیس) و هلو (ژنوتیپ محلی) در حالت پیوندشده و بدون پیوند تحت تنش خشکی قرار داده شدند. رقم پیوندک فرانیس و تیمارهای تنش شامل نگهداری پتانسیل ماتریکس خاک در حد 3/0- مگاپاسکال (شاهد)، 9/0- مگاپاسکال (تنش متوسط) و 5/1- مگاپاسکال (تنش شدید) بودند. بررسی بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار به صورت گیاهان گلدانی انجام گرفت. سطح تنش بهمدت چهار هفته در گیاهان اعمال شد. ویژگیهای فلورسنس سبزینه، غلظت رنگیزههای برگ، محتوای نسبی آب برگ، شاخص پایداری غشاء و پرولین آزاد برگ اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که تنش خشکی منجر به کاهش معنیدار محتوای نسبی آب برگ، شاخص Fv/Fm، میزان سبزینههای a، b و کل و افزایش معنیدار F0، نشت یونی و پرولین آزاد برگ شد. نتایج حاصل از ارزیابی صفات بیانگر اثر منفی کمتر تنش خشکی بر پایههای پیوندشده در مقایسه با پایههای غیرپیوندی بود. بهطور کلی تأثیر تنش خشکی روی پایههای بذری، هیبرید محلی و GF677 نسبتاً مشابه بود و پایههای مذکور بهطور معنیداری کمتر از پایه گارنم تحت تأثیر خشکی قرار گرفتند. پایهی هلوی بذری تحت تنش، بیشترین کاهش در ویژگیهای اندازهگیری شده را نشان داد. بر اساس نتایج این بررسی، فلورسانس سبزینه بهعنوان شاخصی ساده برای ارزیابی تحمل به خشکی پایههای بادام در شرایط تنش شدید خشکی پیشنهاد میشود.
علوم میوه
داریوش آتشکار؛ احمد ارشادی؛ مهدی طاهری؛ حمید عبدالهی
چکیده
بهمنظور ارزیابی تحمل به خشکی برخی پایههای هیبرید سیب، آزمایشی گلدانی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 11 ژنوتیپ حاصل از برنامه اصلاح پایههای سیب شامل AR1 تا AR11 بههمراه پایه MM111 بهعنوان شاهد متحمل در دو تیمار آبیاری 40 و 80 درصد ظرفیت زراعی اجرا شد. در این پژوهش فاکتورهای فیزیولوژیکی شامل: فتوسنتز، هدایت روزنهای، ...
بیشتر
بهمنظور ارزیابی تحمل به خشکی برخی پایههای هیبرید سیب، آزمایشی گلدانی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 11 ژنوتیپ حاصل از برنامه اصلاح پایههای سیب شامل AR1 تا AR11 بههمراه پایه MM111 بهعنوان شاهد متحمل در دو تیمار آبیاری 40 و 80 درصد ظرفیت زراعی اجرا شد. در این پژوهش فاکتورهای فیزیولوژیکی شامل: فتوسنتز، هدایت روزنهای، تعرق،CO2 زیرروزنه، کارایی مصرف آب، هدایت مزوفیلی، محتوی نسبی آب برگ، دمای سطح برگ و دمای بخش درونی تاج اندازهگیری شد. بهطورکلی ژنوتیپ پایههای موردمطالعه به لحاظ خصوصیات فیزیولوژیکی تفاوت معنیداری در سطح 1% از خود نشان دادند. تحت تأثیر تنش خشکی، پارامترهای فیزیولوژیکی کاهش یافت و میزان کاهش آن در ژنوتیپ پایههای مختلف متفاوت بود. اگرچه ژنوتیپ پایههای AR3، AR4، AR5 و AR7در شرایط آبیاری بدون تنش، دارای بیشترین تبادلات روزنهای و فتوسنتز بودند؛ ولی کمترین کاهش در تبادلات روزنهای و فتوسنتز تحت تنش خشکی در ژنوتیپ پایههای AR1، AR4، AR8 و AR11 و بیشترین عکسالعمل منفی به تنش در ژنوتیپ پایههای AR3، AR6، AR7 و AR9 مشاهده شد که بهعنوان دو گروه ژنوتیپهای متحمل و حساس به تنش خشکی، میتوانند در بررسیهای بعدی موردتوجه قرار گیرند. محتوی نسبی آب برگ در ژنوتیپهای متحمل به تنش خشکی، علیرغم داشتن تعرق بیشتر، بهمیزان کمتری کاهش یافت و همین امر میزان آماس برگها و شاخصهای فتوسنتزی آنها را بهبود داد. احتمالاً این ژنوتیپها با سیستم ریشهای ویژه، توانایی جذب بیشتر آب از خاک را داشته و یا با تجمع اسمولیتهای درونسلولی، قدرت جذب و نگهداری آب بیشتری دارند.
علوم میوه
فرهاد کرمی؛ منصور غلامی؛ احمد ارشادی؛ عادل سی و سه مرده
چکیده
آسیب و زیان یخزدگی بوتههای توتفرنگی یکی از بزرگترین عاملهای کاهش عملکرد کمی و کیفی این محصول در مناطق معتدله است. بهمنظور ارزیابی تحمل به سرمای زمستان در 21 نژادگان (ژنوتیپ) توتفرنگی، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در شرایط طبیعی یخبندانهای زمستانی (با کمینۀ مطلق دمای 28- درجۀ سلسیوس) در ایستگاه تحقیقات ...
بیشتر
آسیب و زیان یخزدگی بوتههای توتفرنگی یکی از بزرگترین عاملهای کاهش عملکرد کمی و کیفی این محصول در مناطق معتدله است. بهمنظور ارزیابی تحمل به سرمای زمستان در 21 نژادگان (ژنوتیپ) توتفرنگی، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در شرایط طبیعی یخبندانهای زمستانی (با کمینۀ مطلق دمای 28- درجۀ سلسیوس) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی قاملو وابسته به مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی منابع طبیعی کردستان به مدت یک سال اجرا شد. در این آزمایش شاخص آسیب یخزدگی طوقه بر پایۀ نشت یونی، دمای LT50 برگ، دمای LT50طوقه، شدت قهوهای شدن بافت طوقه، درصد زندهمانی، شمار برگ، سطح برگ، طول دم برگ و عملکرد نژادگانها ارزیابی شد. اختلاف معنیداری بین نژادگانهای مورد آزمایش برای همۀ صفات مورد ارزیابی مشاهده شد. نژادگانهای ʼکراسنی برگʻ، ʼکویین الیزاʻ، ʼآلیسوʻ، ʼداچنیتساʻ و ʼکردستانʻ به ترتیب کمترین میزان آسیب یخزدگی طوقه و بیشترین درصد زندهمانی و نژادگانهای ʼتنسی بیوتیʻ و ʼسلواʻ کمترین تحمل به سرمای زمستان را نشان دادند. بنا بر نتایج تجزیۀ پروبیت دمای بحرانی طوقه، نژادگان ʼکراسنیبرگʻ، متحملترین نژادگان به سرمای زمستان و نژادگان ʼتنسی بیوتیʻ، حساسترین نژادگان در مقایسه با دیگر نژادگانهای مورد آزمایش بود. همبستگی مثبت و معنیداری بین اندازۀ برگ و طول دم برگ با شاخص آسیب یخزدگی طوقه و دمای LT50 طوقه مشاهده شد درحالیکه شمار برگ بوته همبستگی مثبت و معنیداری با درصد زندهمانی و عملکرد بوتهها در شرایط تنش دمای پایین نشان داد. بنابر نتایج آزمایش، نژادگانهای ʼکویین الیزاʻ، ʼونتاʻ، ʼآروماسʻ و ʼکردستانʻ، در مقایسه با دیگر نژادگانهای مورد بررسی، به ترتیب مناسبترین نژادگانها برای کشت در مناطق سردسیر کشور هستند.
فرشاد دشتی؛ سعید ذوقی؛ احمد ارشادی
چکیده
بهمنظور بررسی اثر تراکم کاشت و هرس شاخه بر شاخصهای رشد، عملکرد و ویژگیهای کیفی طالبی گلخانهای پژوهشی با استفاده از آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار و سه فاکتور، رقم (میرلا و گالیاـ 52)، هرس شاخه (تک و دو شاخه) و تراکم (2، 4/2، 8/2 و 6/3 بوته در مترمربع) انجام گرفت. نتایج نشان داد هر دو رقم واکنشپذیری بهتری نسبت ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر تراکم کاشت و هرس شاخه بر شاخصهای رشد، عملکرد و ویژگیهای کیفی طالبی گلخانهای پژوهشی با استفاده از آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار و سه فاکتور، رقم (میرلا و گالیاـ 52)، هرس شاخه (تک و دو شاخه) و تراکم (2، 4/2، 8/2 و 6/3 بوته در مترمربع) انجام گرفت. نتایج نشان داد هر دو رقم واکنشپذیری بهتری نسبت به هرس دوشاخه در رابطه با تعداد میوه در بوته نشان دادند. در رابطه با بیشتر صفات رشدی و کیفی میوۀ رقم گالیا نسبت به رقم میرلا برتری نشان داد. در رابطه با هرس، هرس دوشاخه، بالاترین تعداد میوه در بوته (15/3)، عملکرد (47/12کیلوگرم در مترمربع)، عملکرد تکبوته (79/4کیلوگرم در بوته) و طول میانگره را داشت. با افزایش تراکم کاشت، عملکرد در مترمربع، ارتفاع بوته و طول میانگره افزایش ولی تعداد گره، تعداد میوه در بوته، عملکرد تکبوته و وزن تکمیوه کاهش یافت. درنهایت هرس دوشاخه و تراکم 6/3 بوته در مترمربع با توجه به عملکرد بالا (60/11کیلوگرم) و عدم تأثیر منفی بر اندازه و کیفیت میوۀ تیمار برتر در هر دو رقم تشخیص داده شد.
سکینه احتشامی؛ حسن ساری خانی؛ احمد ارشادی؛ جعفر امیری پریان
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر دو نوع پاکت کاغذی سفید تکلایه و سبز دولایه بر آفتابسوختگی و کیفیت میوۀ انار رقم رباب نیریز انجام شد. پاکتها 35 روز پس از تمامگل روی میوهها قرار گرفتند. نتایج نشان داد که قراردادن پاکت سفید سبب افزایش اندازه و وزن میوه و وزن دانه نسبت به تیمار شاهد شد. در مقابل قراردادن پاکت سبز سبب کاهش اندازه ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر دو نوع پاکت کاغذی سفید تکلایه و سبز دولایه بر آفتابسوختگی و کیفیت میوۀ انار رقم رباب نیریز انجام شد. پاکتها 35 روز پس از تمامگل روی میوهها قرار گرفتند. نتایج نشان داد که قراردادن پاکت سفید سبب افزایش اندازه و وزن میوه و وزن دانه نسبت به تیمار شاهد شد. در مقابل قراردادن پاکت سبز سبب کاهش اندازه و وزن میوهها نسبت به تیمار شاهد شد. درحالیکه تیمار پاکت سبز سبب کاهش محتوای آب پوست شد، بین تیمارها اختلاف معناداری در محتوای آب هسته مشاهده نشد. پاکت سبز رسیدن را به تأخیر انداخت. محتوای آنتوسیانین کل و فنل کل با پاکتگذاری کاهش یافت. فعالیت آنتیاکسیدانتی میوههای پاکت سفید افزایش و پاکت سبز کاهش یافت. در بین تیمارهای انجامشده، بالاترین آفتابسوختگی در تیمار شاهد مشاهده شد. پاکتهای سفید و سبز سبب کاهش شدت و درصد آفتابسوختگی نسبت به تیمار شاهد شدند. بنابراین، استفاده از پاکت سفید بهدلیل افزایش کیفیت و همچنین کاهش آفتابسوختگی در انار رقم رباب نیریز میتواند مفید باشد. پاکت سفید تکلایه میتواند بهمنزلۀ ابزاری مفید برای افزایش کیفیت میوه و کنترل آفتابسوختگی برای تولیدکنندگان انار استفاده شود.
یاور وفایی؛ فرشاد دشتی؛ محسن مردی؛ احمد ارشادی
دوره 40، شماره 1 ، خرداد 1388
چکیده
سیر (Allium sativum L.) مدتهای مدید به صورت رویشی تکثیر شده و تحت شرایط معمول بذر تولید نمیکند. اطلاع از محتوی ژنتیکی و سطح تنوع ژنتیکی منابع گیاهی هر محصول، اولین و مهمترین گام در جهت برآورد اهداف اصلاحی میباشد. در بین روشهای مختلف شناسایی تنوع ژنتیکی تکنیک AFLP به دلیل صحت و دقت بالا از جایگاه ویژهای برخوردار میباشد. در این تحقیق ...
بیشتر
سیر (Allium sativum L.) مدتهای مدید به صورت رویشی تکثیر شده و تحت شرایط معمول بذر تولید نمیکند. اطلاع از محتوی ژنتیکی و سطح تنوع ژنتیکی منابع گیاهی هر محصول، اولین و مهمترین گام در جهت برآورد اهداف اصلاحی میباشد. در بین روشهای مختلف شناسایی تنوع ژنتیکی تکنیک AFLP به دلیل صحت و دقت بالا از جایگاه ویژهای برخوردار میباشد. در این تحقیق تنوع ژنتیکی 37 توده سیر جمعآوری شده از مناطق اصلی کشت و کار سیر در ایران با استفاده از نشانگرهایAFLP مورد بررسی قرار گرفت و با نتایج حاصل از دادههای مورفولوژیک مقایسه گردید. با استفاده از 5 ترکیب آغازگری EcoRI و MseI دارای 3 نوکلئوتید انتخابی 330 نشانگر حاصل آمد که 233 نشانگر (5/70%) چندشکلی نشان دادند. دندروگرام رسم شده بر اساس نتایج حاصل از تجزیه خوشهای تودههای سیر ایرانی را در 6 گروه اصلی قرار داد در حالی که بر اساس صفات مورفولوژیک مورد ارزیابی کل تودهها در 4 گروه کلی قرار گرفتند. در نتایج حاصل ازدادههای AFLP تشابه بین خوشهها نسبتاً بالا بود (58 تا 100%) تا جایی که 8 توده از گروه 1 و 8 توده ازگروه پنجم 100 درصد از باندهای درون گروه خود را به اشتراک بردند، که احتمال تکراری بودن آنها را نمایان میسازد. در کل همبستگی نسبی بین تنوع ژنتیکی و پراکنش جغرافیایی تودههای سیر ایرانی مشاهده شد. این تحقیق نشان داد که تکنیک AFLPنه تنها توانایی تفکیک و شناسایی گونهها را دارا میباشد، بلکه اجازه تفکیک واریتههای گیاهشناسی و اکوتیپهای مختلف را نیز به خوبی فراهم میسازد. نهایتاً تکنیک انگشتنگاری AFLP با شناسایی تودههای تکراری در مجوعههای ژرمپلاسم میتواند کمک فراوانی به کاهش هزینه نگهداری مخصوصاً در مورد سیر که به صورت رویشی تکثیر میشود داشته باشد.