سمیرا واحدی؛ سینا بشارت؛ ناصر دواتگر؛ مهدی طاهری
چکیده
توسعه کشت زیتون مستلزم مطالعات دقیق برای دستیابی به بیشترین عملکرد کمی و کیفی محصول با اعمال راهکارهای مدیریتی از جمله تغذیه است. در این پژوهش روابط متقابل بین متغیر‌‌های تبادلات گازی با عناصر غذایی موجود در برگ درختان زیتون، رقم آربیکن با سیستم کشت فوق متراکم (SHD)، با توجه به میزان هدایت الکتریکی (EC) و کربنات کلسیم معادل (TNV) خاک‌‌های ...
بیشتر
توسعه کشت زیتون مستلزم مطالعات دقیق برای دستیابی به بیشترین عملکرد کمی و کیفی محصول با اعمال راهکارهای مدیریتی از جمله تغذیه است. در این پژوهش روابط متقابل بین متغیر‌‌های تبادلات گازی با عناصر غذایی موجود در برگ درختان زیتون، رقم آربیکن با سیستم کشت فوق متراکم (SHD)، با توجه به میزان هدایت الکتریکی (EC) و کربنات کلسیم معادل (TNV) خاک‌‌های منطقه طارم سفلی، بررسی و تحلیل گردید. با استفاده از روش تشخیص چندگانه عناصر غذایی (CND)، وضعیت عناصر غذایی و ناهنجاری‌‌های تغذیهای مشخص و روابط و اثرات آن بر شاخصهای فتوسنتزی تعیین شد و در نهایت با آنالیز مؤلفه‌های اصلی (PCA) اثرات متغیر‌‌ها بر عملکرد بدست آمد. نتایج نشان داد متغیر‌‌های فتوسنتزی همبستگی مثبت و معنیداری با عناصر روی، فسفر و مس و همچنین همبستگی بالایی با عملکرد باغ‌‌ها داشتند. میانگین ترتیب نیاز عناصر غذایی باغ‌‌ها به صورت Ca>Mg>N>P>K در عناصر پر مصرف و Zn>B>Mn>Cu در عناصر کم مصرف بود. بر اساس نتایج PCA باغات با عملکرد بالا اثرپذیری مثبت بالاتری با عناصر غذایی فسفر، پتاسیم، روی و مس داشتند که موجب افزایش شدت فتوسنتز و عملکرد شد. همچنین اثرات پنهان کمبود کلسیم و منگنز بر کاهش پارامترهای فتوسنتزی و عملکرد با روشPCA مشخص گردید.
علوم سبزی
سجاد جعفری؛ محمد رضا حسندخت؛ مهدی طاهری؛ عبدالکریم کاشی
چکیده
والک یکی از سبزیهای بومی ایران است که چندین گونه از جنس آلیوم و زیرجنس ملانوکرومیوم را شامل میشود. این تحقیق با هدف بررسی ارزش غذایی و ظرفیت پاداکسایشی اندامهای مختلف هشت جمعیت وحشی از دو گونه والک ایرانی (Allium akaka S.G. Gmelin و Allium elburzense W.) در اقلیمهای مختلف انجام شد. نتایج نشان داد مقدار پتاسیم و کلسیم در رویشگاه اصلی مورد مطالعه، ...
بیشتر
والک یکی از سبزیهای بومی ایران است که چندین گونه از جنس آلیوم و زیرجنس ملانوکرومیوم را شامل میشود. این تحقیق با هدف بررسی ارزش غذایی و ظرفیت پاداکسایشی اندامهای مختلف هشت جمعیت وحشی از دو گونه والک ایرانی (Allium akaka S.G. Gmelin و Allium elburzense W.) در اقلیمهای مختلف انجام شد. نتایج نشان داد مقدار پتاسیم و کلسیم در رویشگاه اصلی مورد مطالعه، بهترتیب بهمیزان 182 تا 432 و 159 تا 252 (mg/100g) و در مزرعه نیز بهترتیب 311 تا 533 و 193 تا 243 (mg/100g) بهدست آمد. مقدار فنل کل بهمیزان 73/1 تا 57/2 (g AGE/kg FW)، مقدار اسید آسکوربیک بهمیزان 08/6 تا 11/8 (mg/100g FW) و ظرفیت پاداکسایشی در بازه 13/2 تا 02/3 (g AAE/kg FW) در مزرعه بهدست آمد؛ درحالیکه میزان این ترکیبات در رویشگاه اصلی بهترتیب در بازه 95/1 تا 52/2(g AGE/kg FW)، 15/6 تا 94/8 (mg/100g FW) و 85/1 تا 07/3 (g AAE/kg FW) بود. ضرایب همبستگی کانونیک نشان دادند که با افزایش ارتفاع از سطح دریا، pH خاک و کاهش میانگین دما، مقدار عناصر روی، آهن و پتاسیم افزایش یافت، که منجر به افزایش ترکیبات دفاعی گیاه، از جمله فنلها و در نتیجه ظرفیت پاداکسایشی کل شد. همچنین نتایج نشان داد کلسیم، پتاسیم، منیزیم و روی بیشترین اثر را بر سنتز اسید آسکوربیک، فنلها و ظرفیت پاداکسایشی، نسبت به سایر عناصر داشتند. بر اساس نتایج بارهای کانونیک، تمام فراسنجههای محیطی بر ارزش غذایی و ظرفیت پادکسایشی بافت والک اثرگذار بودند که بررسی هرکدام از آنها بهتنهایی و یا چند مورد از آنها، منجر به نتیجه مطلوب نمی‌گردد و تمام این عوامل در کنار یکدیگر، شرایط موجود گیاه را توجیه میکنند.
علوم میوه
فرهاد اکبری؛ رضا فتوحی قزوینی؛ مهدی طاهری؛ آرش محمدی
چکیده
روغن زیتون یکی از قدیمیترین روغنهای گیاهی بوده و ششمین منبع تأمین روغن جهان است. عوامل مختلفی بهویژه رقم و اقلیم، کیفیت روغن زیتون را تحت تأثیر قرار میدهند؛ بنابراین پژوهش حاضر بهمنظور ارزیابی کیفیت روغن پنج رقم در ایستگاه تحقیقات زیتون طارم -زنجان در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال 1395 اجرا شد. میوههای ارقام ...
بیشتر
روغن زیتون یکی از قدیمیترین روغنهای گیاهی بوده و ششمین منبع تأمین روغن جهان است. عوامل مختلفی بهویژه رقم و اقلیم، کیفیت روغن زیتون را تحت تأثیر قرار میدهند؛ بنابراین پژوهش حاضر بهمنظور ارزیابی کیفیت روغن پنج رقم در ایستگاه تحقیقات زیتون طارم -زنجان در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال 1395 اجرا شد. میوههای ارقام زرد، کالاماتا، کایسی، کرونائیکی و آربکین در شاخص رسیدگی 3-4 برداشت و بلافاصله پس از برداشت استخراج روغن انجام شد و برخی خصوصیات کیفی روغن زیتون مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در بین ارقام مورد بررسی، کایسی دارای پایینترین عدد یدی و ارزش پراکسید و در عین حال بالاترین مقدار K232، کارتنوئید کل، فنل کل، اولئیکاسید و نیز نسبت اولئیکاسید به لینولئیکاسید روغن زیتون بود. همچنین در ارزیابی ترکیبات اسید چرب روغن زیتون، مشخص شد که کرونائیکی بالاترین مقدار ایکوسنوئیکاسید، آراشیدیکاسید و لینولئیکاسید را دارا بود. بیشترین مقدار کلسترول و دلتا. 7. اونسترول در رقم زرد مشاهده گردید؛ در حالیکه کالاماتا دارای بیشترین میزان استیگماسترول، بتاسیتوسترول و دلتا.5. 24. استیگماستادینول بود. با توجه به نتایج بهدستآمده در بین ارقام مورد مطالعه، می‌توان رقم کایسی را بر اساس کیفیت روغن زیتون بهعنوان رقم مناسب برای شرایط آب و هوایی منطقه طارم معرفی کرد.
علوم میوه
داریوش آتشکار؛ احمد ارشادی؛ مهدی طاهری؛ حمید عبدالهی
چکیده
بهمنظور ارزیابی تحمل به خشکی برخی پایه‌های هیبرید سیب، آزمایشی گلدانی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 11 ژنوتیپ حاصل از برنامه اصلاح پایه‌های سیب شامل AR1 تا AR11 بههمراه پایه MM111 بهعنوان شاهد متحمل در دو تیمار آبیاری 40 و 80 درصد ظرفیت زراعی اجرا شد. در این پژوهش فاکتورهای فیزیولوژیکی شامل: فتوسنتز، هدایت روزنهای، ...
بیشتر
بهمنظور ارزیابی تحمل به خشکی برخی پایه‌های هیبرید سیب، آزمایشی گلدانی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 11 ژنوتیپ حاصل از برنامه اصلاح پایه‌های سیب شامل AR1 تا AR11 بههمراه پایه MM111 بهعنوان شاهد متحمل در دو تیمار آبیاری 40 و 80 درصد ظرفیت زراعی اجرا شد. در این پژوهش فاکتورهای فیزیولوژیکی شامل: فتوسنتز، هدایت روزنهای، تعرق،CO2 زیرروزنه، کارایی مصرف آب، هدایت مزوفیلی، محتوی نسبی آب برگ، دمای سطح برگ و دمای بخش درونی تاج اندازه‌گیری شد. به‌طورکلی ژنوتیپ پایه‌های موردمطالعه به لحاظ خصوصیات فیزیولوژیکی تفاوت معنیداری در سطح 1% از خود نشان دادند. تحت تأثیر تنش خشکی، پارامترهای فیزیولوژیکی کاهش یافت و میزان کاهش آن در ژنوتیپ پایه‌های مختلف متفاوت بود. اگرچه ژنوتیپ پایه‌های AR3، AR4، AR5 و AR7در شرایط آبیاری بدون تنش، دارای بیشترین تبادلات روزنهای و فتوسنتز بودند؛ ولی کمترین کاهش در تبادلات روزنهای و فتوسنتز تحت تنش خشکی در ژنوتیپ پایه‌های AR1، AR4، AR8 و AR11 و بیشترین عکسالعمل منفی به تنش در ژنوتیپ پایه‌های AR3، AR6، AR7 و AR9 مشاهده شد که بهعنوان دو گروه ژنوتیپ‌های متحمل و حساس به تنش خشکی، می‌توانند در بررسیهای بعدی موردتوجه قرار گیرند. محتوی نسبی آب برگ در ژنوتیپ‌های متحمل به تنش خشکی، علیرغم داشتن تعرق بیشتر، بهمیزان کمتری کاهش یافت و همین امر میزان آماس برگ‌ها و شاخصهای فتوسنتزی آنها را بهبود داد. احتمالاً این ژنوتیپ‌ها با سیستم ریشه‌ای ویژه، توانایی جذب بیشتر آب از خاک را داشته و یا با تجمع اسمولیتهای درون‌سلولی، قدرت جذب و نگهداری آب بیشتری دارند.
علوم میوه
مهدی طاهری؛ مجید نجفی
چکیده
بررسی وضعیت عنصرهای غذایی در گیاهان، روشی مؤثر در تشخیص و تعیین بهینۀ الگوی عنصرهای غذایی پرمصرف و کم‌مصرف موردنیاز، افزایش عملکرد و نیز بهبود کیفیت محصولات کشاورزی است. در این زمینه، این پژوهش بهمنظور ارزیابی وضعیت تغذیهای، تغییرپذیری فصلی و غلظت عنصرهای برگ پنج رقم پسته (قزوینی، بادامی زودرس، ممتاز، احمدآقایی و کلهقوچی) ...
بیشتر
بررسی وضعیت عنصرهای غذایی در گیاهان، روشی مؤثر در تشخیص و تعیین بهینۀ الگوی عنصرهای غذایی پرمصرف و کم‌مصرف موردنیاز، افزایش عملکرد و نیز بهبود کیفیت محصولات کشاورزی است. در این زمینه، این پژوهش بهمنظور ارزیابی وضعیت تغذیهای، تغییرپذیری فصلی و غلظت عنصرهای برگ پنج رقم پسته (قزوینی، بادامی زودرس، ممتاز، احمدآقایی و کلهقوچی) انجام شد. این بررسی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در زمان با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات شهرستان ماهنشان استان زنجان به اجرا درآمد. بررسی نتایج غلظت عنصرهای نیتروژن، فسفر، پتاسیم، منگنز، روی و مس نشان داد، بیشترین غلظت عنصرهای نیتروژن و فسفر در زمان تشکیل میوه مشاهده شد، غلظت این عنصرها تا زمان پر شدن مغز میوه کاهش یافت. غلظت پتاسیم برگ تغییرپذیری چندانی در مرحلۀ تشکیل میوه و رشد میوه نداشت و در هنگام پر شدن مغز، غلظت این عنصر کاهش پیدا کرد. بیشترین غلظت عنصر روی در هنگام تشکیل میوه مشاهده شد و پس از آن غلظت این عنصر کاهش یافت. نتایج شاخص انحراف از درصد بهینۀ برگ (Deviation from optimum percentage) نشان داد، ترتیب اهمیت عنصرهای غذایی رقم‌های پسته K>P>Zn>B>Mn>Cu>N است. در جمع قدر مطلق DOP رقم بادامی با شاخص 450 ضعیفترین تعادل تغذیهای را نسبت به دیگر رقم‌ها داشت و در عنصرهای پتاسیم و بور کمتر از حد بهینه بود.
مهدی طاهری
چکیده
با توجه به افزایش نیاز و تقاضا به مواد غذایی بیشتر و کاهش منابع آب‌وخاک، حفظ اراضی و ارتقا کمی و کیفی عملکرد گیاهان در واحد سطح با تأمین مواد موردنیاز خاک و گیاه تحقق مییابد. شناسایی وضعیت عنصرهای غذایی در گیاهان، راهکاری مؤثر در تعیین الگوی مصرفی عنصرهای غذایی و افزایش عملکرد و بهبود کیفیت محصولات کشاورزی است. ازاین‌رو در این ...
بیشتر
با توجه به افزایش نیاز و تقاضا به مواد غذایی بیشتر و کاهش منابع آب‌وخاک، حفظ اراضی و ارتقا کمی و کیفی عملکرد گیاهان در واحد سطح با تأمین مواد موردنیاز خاک و گیاه تحقق مییابد. شناسایی وضعیت عنصرهای غذایی در گیاهان، راهکاری مؤثر در تعیین الگوی مصرفی عنصرهای غذایی و افزایش عملکرد و بهبود کیفیت محصولات کشاورزی است. ازاین‌رو در این پژوهش با استفاده از نتایج شاخصهای DOP، DRIS و CND به تجزیه‌وتحلیل وضعیت عنصرهای غذایی در نمونههای برگ تاکستانهای شهرستان خدابنده در استان زنجان پرداخته شد. نمونههای برگ از 75 تاکستان گردآوری و تجزیههای شیمیایی عنصرهای نیتروژن، فسفر، پتاسیم، منگنز، مس، روی و بُر و ویژگی‌های مربوط به عملکرد انجام شد. معیارهای بهینه با تقسیم تاکستانها به دو گروه با عملکرد بالا و پایین تعیین شد. نتایج نشان داد بیشتر تاکستانهای شهرستان خدابنده به‌طور میانگین از لحاظ میزان عنصر پتاسیم، روی و مس با کمبود روبه‌رو هستند. بااین‌حال عنصرهای نیتروژن، فسفر، بُر و منگنز در منطقه بیشبود داشتند. همچنین نتایج هر یک از شاخصهای DOP، DRIS و CND با هم مقایسه شد. بنابراین نتایج میزان شاخصها در برخی از عنصرها تفاوت داشتند. هر سه شاخص DOP، DRIS و CND کمبود عنصر روی را در بیشتر تاکستانها تشخیص دادند. به‌طورکلی شاخصهای DRIS و CND روند تغییرپذیری عنصرهای غذایی را نسبت به شاخص DOP بهتر نشان دادند.
علوم میوه
مجید جامی؛ ولی ربیعی؛ مهدی طاهری
چکیده
به منظور بررسی تأثیر زمان برداشت بر وزن میوه، مقدار روغن و باردهی سال آیندة چند رقم زیتون (کنسروالیا، آمیگدالولیا، کاریدولیا، کرونائیکی، آربکین، زرد و روغنی) آزمایشی به‌صورت اسپلیت‌پلات در زمان در قالب طرح پایة کاملاً تصادفی در سه تکرار در سال‌های 1392 و 1393 در ایستگاه تحقیقات زیتون (طارم - زنجان) اجرا شد. نتایج نشان داد که از بین ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر زمان برداشت بر وزن میوه، مقدار روغن و باردهی سال آیندة چند رقم زیتون (کنسروالیا، آمیگدالولیا، کاریدولیا، کرونائیکی، آربکین، زرد و روغنی) آزمایشی به‌صورت اسپلیت‌پلات در زمان در قالب طرح پایة کاملاً تصادفی در سه تکرار در سال‌های 1392 و 1393 در ایستگاه تحقیقات زیتون (طارم - زنجان) اجرا شد. نتایج نشان داد که از بین رقم‌های مورد آزمایش رقم آمیگدالولیا بیشترین (شمار گل‌آذین و گل در شاخه، وزن میوه و مقدار روغن در ماده خشک) را داشت. همچنین بیشترین درصد تشکیل (گل کامل، میوة اولیه و میوة نهایی) در رقم آربکین ارزیابی شد. بنا بر نتایج تأثیر زمان برداشت، بیشترین وزن میوه در برداشت سوم مشاهده شد. مقدار روغن در مادة خشک در برداشت پنجم به بیشترین مقدار خود رسید. همچنین تأثیر زمان برداشت بر صفات مربوط به گلدهی و میوه‌دهی سال آینده نشان داد که بیشترین شمار گل‌آذین در برداشت چهارم، بیشترین شمار گل در شاخه در برداشت دوم و بیشترین درصد تشکیل (گل کامل، میوة اولیه و میوة نهایی) در برداشت سوم بهدست آمد. اثر متقابل زمان برداشت و رقم بر وزن تر میوه، درصد روغن، شمار گل‌آذین و گل در شاخه و درصد تشکیل گل‌های کامل، میوة اولیه و میوة نهائی در سطح 1درصد معنی‌دار شد. با توجه به صفات ارزیابی‌شده، برداشت میوة زیتون برای تهیة کنسرو اوایل مهرماه و برای استخراج روغن اواخر مهرماه قابل توصیه است.
