داریوش آتشکار؛ محی الدین پیرخضری؛ امیر عباس تقی زاده
چکیده
سیب یکی از مهم‌ترین درختان میوة دانه‌دار در جهان است و توسعة باغ‌ها روی پایههای رویشی از اولویت‌های کشور است. به‌منظور دستیابی به پایههای رویشی سیب سازگار با شرایط خاک کشور، تلاقی‌های هدفمندی بین ژنوتیپ‌های سیب پاکوتاه بومی ایران (آزایش اصفهان و مربایی مشهد) به‌عنوان والد مادری و پایههای رویشی (M9، M27 و B9) به‌عنوان والد پدری، ...
بیشتر
سیب یکی از مهم‌ترین درختان میوة دانه‌دار در جهان است و توسعة باغ‌ها روی پایههای رویشی از اولویت‌های کشور است. به‌منظور دستیابی به پایههای رویشی سیب سازگار با شرایط خاک کشور، تلاقی‌های هدفمندی بین ژنوتیپ‌های سیب پاکوتاه بومی ایران (آزایش اصفهان و مربایی مشهد) به‌عنوان والد مادری و پایههای رویشی (M9، M27 و B9) به‌عنوان والد پدری، از سال1384 لغایت سال1387 انجام گرفت. ارزیابی‌های مقدماتی نتاج ناشی از تلاقی‌ها و گرده‌افشانی آزاد برای گزینش پایة رویشی سیب با قابلیت افزایش رویشی آسان و همچنین مقاومت ظاهری به شتة مومی انجام گرفت. از مجموع 3032 دانهال، شمار 218 ژنوتیپ با قابلیت افزایش رویشی آسان و مقاومت ظاهری نسبت به شتة مومی انتخاب شدند. پس از غربال ثانویه در گلخانه با قلمه‌های خشبی و سامانة پاگرما (Bottom heat)، شمار سیزده ژنوتیپ آسان ریشه‌زا با شمار و طول ریشه و حجم پینه (کالوس)زایی بیشتر، انتخاب شدند. داده‌های به‌دست‌آمده نشان داد که در میان ترکیب تلاقی‌ها، نتاج مربوط به ترکیب رقم آزایش اصفهان و پایههایM9 ، B9و M27 دارای قابلیت ریشه‌زایی مناسب و نتاج ترکیب رقم مربایی مشهد با پایههای تجاری یادشده، قابلیت ریشه‌زایی ضعیف‌تری از خود نشان دادند. نسبت شمار ریشه‌های اصلی به شمار ریشه‌های افشان در نتاج گرده‌افشانی آزاد ژنوتیپ‌های ایرانی بیشتر از پایههای خارجی بود. این صفت بر استقرار مناسب پایه در خاک و مقاومت به تنش خشکی اهمیت زیادی دارد و نشان‌دهندة سازگاری بیشتر این پایههای بومی با شرایط و محدودیت‌های خاکی کشور است.
روح انگیز نادری؛ محمد کرمانشاهانی؛ محمدرضا فتاحی مقدم؛ احمد خلیقی
چکیده
ایجاد تنوع در گل و گیاهان زینتی همواره مد نظر بهنژادگران است. به‌منظور دستیابی به این مهم در گیاه سیکلامن ایرانی، تلاقی کنترل‌شده بین ژنوتیپ‌های مختلف آن با رنگ و شکلهای متنوع گل و طرحهای مختلف روی برگ صورت پذیرفت. نتایج نشان داد که دورگگیری، عاملی برای ایجاد تنوع در ویژگیهای گل بود، بهطوریکه ...
بیشتر
ایجاد تنوع در گل و گیاهان زینتی همواره مد نظر بهنژادگران است. به‌منظور دستیابی به این مهم در گیاه سیکلامن ایرانی، تلاقی کنترل‌شده بین ژنوتیپ‌های مختلف آن با رنگ و شکلهای متنوع گل و طرحهای مختلف روی برگ صورت پذیرفت. نتایج نشان داد که دورگگیری، عاملی برای ایجاد تنوع در ویژگیهای گل بود، بهطوریکه رنگ و شکل گل در 15 ژنوتیپ نسبت به والدین متفاوت بود، اما نتاج از نظر شکل طرحهای سفید روی برگ با والدین خود اختلاف چندانی نشان ندادند. دگرگشنی در مقایسه با خودگشنی تأثیر بهسزایی در افزایش سرعت رشد و کاهش مدت زمان لازم برای ظهور اولین گل در گیاهان به‌دست‌آمده داشت. بهطور میانگین نتاج حاصل از دورگگیری دو ماه سریعتر به مرحلۀ گلدهی رسیدند. متوسط تعداد گل تولیدشده نیز در این نتاج بالاتر از تعداد آن در والدین (با میانگین 7/1 برابر) بود. از نظر میزان رشد، در تعدادی از تلاقی‌ها نتاج نسبت به والدین برتری نشان دادند و در تعدادی دیگر رشد آنها نسبت به والدین کمتر بود. بهطورکلی، دورگگیری در سیکلامن برای ایجاد گیاهانی متنوع با سرعت رشد بیشتر و نمای گلی مناسب، توصیه میشود.
احسان محسنی فرد؛ محمد فارسی؛ حسین نعمتی؛ خلیل ملک زاده
دوره 42، شماره 2 ، شهریور 1390، ، صفحه 185-192
چکیده
پیش‌بینی تلاقی‌های برتر قبل از انجام تلاقی و ارزیابی‌های مزرعه‌ای می‌تواند کارایی تولید بذور هیبرید را افزایش دهد. در چند دهه اخیر تعداد قابل توجهی از مطالعات وجود رابطه مثبت میان فاصله ژنتیکی برآورد شده توسط نشانگرهای مولکولی با هتروزیس را نشان داده‌اند. در این مطالعه به منظور بررسی روابط لاین‌ها، فاصله ژنتیکی و در نهایت انتخاب ...
بیشتر
پیش‌بینی تلاقی‌های برتر قبل از انجام تلاقی و ارزیابی‌های مزرعه‌ای می‌تواند کارایی تولید بذور هیبرید را افزایش دهد. در چند دهه اخیر تعداد قابل توجهی از مطالعات وجود رابطه مثبت میان فاصله ژنتیکی برآورد شده توسط نشانگرهای مولکولی با هتروزیس را نشان داده‌اند. در این مطالعه به منظور بررسی روابط لاین‌ها، فاصله ژنتیکی و در نهایت انتخاب والدین مناسب جهت تولید واریته هیبرید از 16 لاین گوجه‌فرنگی، از نشانگرهای مولکولی SSR استفاده شده است. واکنش PCR با استفاده از 10 جفت آغازگر انجام شد که الگوی مناسب و قابل امتیازدهی برای 16 ژنوتیپ مورد مطالعه تولید کردند. در مجموع تعداد 35 آلل برای 10 مکان تکثیر شونده ریزماهواره‌ای مشاهده شد که از 2 تا 7 آلل برای مکان‌های مختلف متغیر بود که میانگین 5/3 آلل برای هر مکان تکثیر شونده را نشان می‌دهد. همچنین حداکثر PIC 84/0 و حداقل آن 30/0 محاسبه شد. نتایج نشان دادند که نشانگرهای مولکولیSSR در تشخیص چندشکلی و فاصله ژنتیکی میان لاین‌های گوجه‌فرنگی کارآمد بوده و می‌تواند به عنوان ابزار دقیقی در آنالیز روابط ژنتیکی میان نمونه‌ها مورد استفاده قرار گیرد. با این وجود میان فاصله ژنتیکی برآورد شده توسط نشانگرهای مولکولی SSR با میزان هتروزیس در 63 هیبرید بررسی شده از نظر عملکرد، اندازه میوه، تعداد میوه و ماندگاری میوه رابطه معنی‌داری مشاهده نشد.
