ابوذر هاشم پور؛ محمود عظیمی؛ سمانه اسدی صنم
چکیده
در این پژوهش صفات کمی و کیفی روغن سه ژنوتیپ امیدبخش زیتون (T2، T7 و T18) و دو رقم زرد و کرونیکی از کلکسیون زیتون ایستگاه تحقیقات زیتون طارم در استان زنجان طی دو سال (1397 و 1396) مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد ژنوتیپ T18 با 96/70 و 58/69 درصد روغن در ماده خشک گوشت به ترتیب طی سالهای ۱۳96 و ۱۳97 دارای بیشترین میزان روغن در مقایسه با سایر رقم ها ...
بیشتر
در این پژوهش صفات کمی و کیفی روغن سه ژنوتیپ امیدبخش زیتون (T2، T7 و T18) و دو رقم زرد و کرونیکی از کلکسیون زیتون ایستگاه تحقیقات زیتون طارم در استان زنجان طی دو سال (1397 و 1396) مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد ژنوتیپ T18 با 96/70 و 58/69 درصد روغن در ماده خشک گوشت به ترتیب طی سالهای ۱۳96 و ۱۳97 دارای بیشترین میزان روغن در مقایسه با سایر رقم ها و ژنوتیپها بود. همچنین ژنوتیپ T18 دارای بیشترین درصد اولئیک اسید و مجموع اسیدهای چرب اشباع نشده با یک پیوند دوگانه مضاعف بود. میزان اولئیک اسید این ژنوتیپ در سالهای ۱۳96 و ۱۳97 به ترتیب 3/80 و 8/79 درصد بود. علاوه بر این میزان پالمتیک اسید این ژنوتیب (5/9 و 3/10 درصد به ترتیب در سالهای ۱۳96 و ۱۳97) نیز در مقایسه با سایر رقم ها و ژنوتیپها در سطح پایینتری قرار داشت. ژنوتیپ T7 نیز لینولئیک اسید بالاتر (2/14 و 67/18 درصد به ترتیب در سالهای ۱۳96 و ۱۳97) و اولئیک اسید پایینتر (8/66 و 5/60 درصد به ترتیب در سالهای ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷) داشت. بر اساس تجزیه به مولفههای اصلی (چهار مولفه نخست)، مولفه اول بیشتر با صفات اثر مثبت روی کیفیت روغن زیتون همانند اولئیک اسید و اسیدهای چرب اشباع نشده و افزایش درصد روغن مرتبط بود. در مجموع با توجه به نتایج این آزمایش، ژنوتیپ T18 از نظر کمیت و کیفیت روغن برتر از سایر رقم ها و ژنوتیپ‌های مورد بررسی بود و می‌تواند در برنامه معرفی رقم قرار گیرد.
علوم گیاهان دارویی
شقایق موسوی؛ سمانه اسدی صنم؛ مریم پژمان مهر
چکیده
تنش خشکی یکی از محدود کننده‌ترین عوامل محیطی در رشد و تولید گیاهان محسوب می‌شود. سدیم نیتروپروساید (SNP) بهعنوان یک تولیدکننده نیتریک‌اکساید (NO) در کاهش تنش اکسیداتیو ناشی از تنش‌های غیرزیستی نقش دارد. بهمنظور بررسی اثر محلولپاشی SNP بر رشد، عملکرد و برخی ویژگی‌های بیوشیمیایی گیاه دارویی سرخارگل در شرایط تنش خشکی، آزمایشی ...
بیشتر
تنش خشکی یکی از محدود کننده‌ترین عوامل محیطی در رشد و تولید گیاهان محسوب می‌شود. سدیم نیتروپروساید (SNP) بهعنوان یک تولیدکننده نیتریک‌اکساید (NO) در کاهش تنش اکسیداتیو ناشی از تنش‌های غیرزیستی نقش دارد. بهمنظور بررسی اثر محلولپاشی SNP بر رشد، عملکرد و برخی ویژگی‌های بیوشیمیایی گیاه دارویی سرخارگل در شرایط تنش خشکی، آزمایشی در قالب طرح کرت‌های خردشده در پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور-کرج در سالهای زراعی 95-1394 طراحی و اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل دو عامل SNP در چهار سطح (صفر، 100، 200 و 400 میکرومولار) و تنش خشکی در سه سطح ]30 (شدید)، 60 (متوسط) و 90 (شاهد) درصد ظرفیت زراعی[ بود. در مرحله گلدهی کامل گیاه، ارتفاع بوته، تعداد شاخه جانبی، برگ و گل، ماده خشک اندام‌های هوایی گیاه و نیز بازده اسانس برگ و گل اندازه‌گیری شد. همچنین، نمونه‌گیری از برگ‌ها برای اندازه‌گیری محتوای نسبی آب (RWC) و کلروفیل، فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی سوپر‌اکسید دیسموتاز (SOD) و پراکسیداز (POD)، محتوی مالون‌دی‌آلدهید (MDA)، پرولین و فنل کل هم انجام شد. بر اساس نتایج آزمایش، بیشترین مقدار صفات مورفولوژیک اندازه‌گیریشده و وزن خشک شاخساره مربوط به محلولپاشی SNP با غلظت ۲۰۰ میکرومولار تحت شرایط عدم تنش خشکی (شاهد) بود. بیشترین مقدار RWC با میانگین 9/78 درصد در رطوبت 90 درصد ظرفیت زراعی (شاهد) و سطح 200 میکرومولار SNP به‌دست آمد. همچنین غلظت‌های بالاتر SNP مصرفی (200 و 400 میکرومولار) در تنش متوسط (60 درصد ظرفیت زراعی)، توانست با افزایش فعالیت آنزیم‌های SOD و POD و کاهش محتوی MDA موجب تحمل تنش خشکی شود. بیشترین مقدار پرولین (7/16 میکرومول بر گرم وزن تر) و فنل کل (4/127 میلی‌گرم گالیکاسید بر گرم ماده خشک) هم مربوط به غلظت 400 میکرومولار SNP بود. در مجموع می‌توان گفت که کاربرد SNP در غلظت‌های بالاتر، تحت شرایط تنش خشکی، ضمن اینکه می‌تواند موجب تعدیل خسارت تنش شود، افزایش ترکیبات مؤثره گیاه را نیز می‌تواند در پی داشته باشد.
علوم گیاهان دارویی
سمانه اسدی صنم؛ محسن زواره؛ همت اله پیردشتی؛ فاطمه سفیدکن؛ قربانعلی نعمت‌زاده
چکیده
در بررسی عملکرد ماده خشک و ویژگی‌های فیتوشیمیایی گل سرخارگل‌‌های دو‌ساله در کشت مخلوط سرخارگل با لوبیا سبز و تاریخ‌های مختلف کشت تابستانه، آزمایشی به‌‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 92-1391، طراحی و اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل آرایش کشت [کشت خالص سرخارگل، کشت خالص لوبیا ...
بیشتر
در بررسی عملکرد ماده خشک و ویژگی‌های فیتوشیمیایی گل سرخارگل‌‌های دو‌ساله در کشت مخلوط سرخارگل با لوبیا سبز و تاریخ‌های مختلف کشت تابستانه، آزمایشی به‌‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 92-1391، طراحی و اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل آرایش کشت [کشت خالص سرخارگل، کشت خالص لوبیا سبز، کشت مخلوط جایگزینی با الگوهای کشت 1:1 (یک در میان) و 2:2 (دو در میان) سرخارگل و لوبیا سبز]، تاریخ‌های کشت [(10 تیر، 9 مرداد و 8 شهریور) در تابستان 1391] و کشت لوبیا سبز هم‌زمان با سبز‌شدن سرخارگل در بهار 1392 بود. نتایج آزمایش نشان داد که کشت زودهنگام سرخارگل‌ها در تابستان (10 تیر) موجب افزایش ماده خشک، مشتقات اسید کافئیک و محتوای فنل و فلاونوئید کل گل شد. در میان الگوهای کشت مخلوط نیز، کشت دو در میان سرخارگل و لوبیا سبز، موجب افزایش ماده خشک گل شد. در حالی‌که بیشترین مقدار اسید شیکوریک، اسید کلروژنیک و اکیناکوزید به‌ترتیب با 3/29، 4/2 و 3/2 میلی‌گرم بر گرم ماده خشک در کشت خالص سرخارگل‌ها به‌دست آمد. بیشترین مقدار فنل و فلاونوئید کل گل هم، در تاریخ کاشت 10 تیر و آرایش تک‌کشتی سرخارگل‌ها به‌دست آمد. در کل، می‌توان گفت که اگر هدف از کشت این گیاه افزایش تولید مشتقات اسید کافئیک باشد، تک‌کشتی و اگر هدف، بهبود تولید ماده خشک باشد، کشت مخلوط مزیت محسوب می‌شود. به علاوه، کشت زودتر این گیاه نیز از نظر تولید ماده خشک و مشتقات اسید کافئیک نسبت به کشت تأخیری، برتری دارد.
