روح اله علی؛ ذبیح اله زمانی؛ محمد رضا فتاحی مقدم؛ علی قرقانی؛ اسماعیل فلاحی
چکیده
افزایش بازارپسندی محصول و معرفی ارقام جدید برای مصارف تازهخوری از اهداف مهم اصلاح درختان سیب در دنیاست. در این مطالعه برخی خصوصیات کمّی و کیفی در تعدادی از نتاج حاصل از تلاقی دو رقم سیب رد اسپار و گلاب کهنز بررسی شد. تعداد 19 صفت شامل صفات میوه (سفتی، وزن میوه و...) و درخت (محیط تنه، زمان گلدهی، و ...) طی سال‌های 1390 و 1391 ارزیابی شدند. ...
بیشتر
افزایش بازارپسندی محصول و معرفی ارقام جدید برای مصارف تازهخوری از اهداف مهم اصلاح درختان سیب در دنیاست. در این مطالعه برخی خصوصیات کمّی و کیفی در تعدادی از نتاج حاصل از تلاقی دو رقم سیب رد اسپار و گلاب کهنز بررسی شد. تعداد 19 صفت شامل صفات میوه (سفتی، وزن میوه و...) و درخت (محیط تنه، زمان گلدهی، و ...) طی سال‌های 1390 و 1391 ارزیابی شدند. همبستگی‌‌‌‌های مثبت و منفی معنادار بین برخی صفات مهم چون وزن میوه، قطر میوه، طول میوه، نسبت قند به اسید، اسید قابل تیتراسیون، اسیدیته (pH)، زمان گلدهی، زمان رسیدن و زمان ریزش برگ‌ها مشاهده شد. برخی صفات ازجمله زمان ریزش برگ‌ها، رنگ میوه، زمان گلدهی، اسید قابل تیتراسیون، رشد سالیانۀ شاخسارهها، نسبت قند به اسید و وزن میوه ضریب تغییرات بالایی داشتند. در‌حالی‌که صفاتی ازجمله نسبت طول به قطر، مواد جامد محلول، قطر میوه، pH عصارۀ میوه و زمان رسیدن ضریب تغییرات پایینی داشتند. به‌طور‌کلی، بیشتر ژنوتیپ‌های ارزیابیشده از نظر زمان رسیدن زودرس تا میانرس بودند. طی این بررسی تعدادی ژنوتیپ زودرس با محصول کمّی و کیفی مناسب مشخص شدند.
مهرداد حنیفه ای؛ حمید دهقانی؛ رجب چوکان
چکیده
بیماری پژمردگی آوندی یکی از مهم‌ترین بیماری‌های خربزه و طالبی است. در این پژوهش 24 تودۀ بومی که از نقاط مختلف ایران جمع‌آوری شده بود به همراه 8 اینبرد لاین برای شناسایی منبع جدیدی از مقاومت به بیماری در یک طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه و گلخانه در سینی‌های حاوی خاک رس، پیت‌ماس و پرلیت مطالعه شد. ریشه‌های زخمی‌شدۀ ...
بیشتر
بیماری پژمردگی آوندی یکی از مهم‌ترین بیماری‌های خربزه و طالبی است. در این پژوهش 24 تودۀ بومی که از نقاط مختلف ایران جمع‌آوری شده بود به همراه 8 اینبرد لاین برای شناسایی منبع جدیدی از مقاومت به بیماری در یک طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه و گلخانه در سینی‌های حاوی خاک رس، پیت‌ماس و پرلیت مطالعه شد. ریشه‌های زخمی‌شدۀ گیاهچه‌های 1 تا 2 برگی 15 روزه در 50 میلی‌لیتر سوسپانسیون اسپور Fusarium oxysporum f. sp. melonis با غلظت 106 × 1 در میلی‌لیتر به‌مدت سه تا چهار دقیقه قرار گرفتند و به سینی‌های کشت برگردانده شدند. نمونۀ ریشه دو روز بعد از تجدید کاشت از گیاهان آلوده‌شده تمام ژنوتیپ‌های مطالعه‌شده حساس، نیمه‌مقاوم و مقاوم برای بررسی تغییرات بیوشیمیایی طی 5 مرحله به‌مدت 8 روز گرفته شد و در دمای 80- درجۀ سانتی‌گراد نگهداری شد. در تیمار شاهد از آب‌مقطر سترون استفاده شد. میزان آنزیم‌های پراکسیداز، پلی‌فنل اکسیداز، کاتالاز، سوپراکسید دیسموتاز و ترکیبات فنلی برای تعیین مقاومت به بیماری به همراه سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری و شدت بیماری مطالعه شد. بررسی تنوع ژنتیکی توده‌های خربزه و طالبی برمبنای صفات مذکور با استفاده از روش‌های آماری تجزیۀ خوشه‌ای و تجزیه به مؤلفه‌های اصلی انجام شد. نتایج تجزیۀ واریانس نشان داد که آلودگی ژنوتیپ‌ها به قارچ عامل پژمردگی آوندگی منجر به تغییرات بیوشیمیایی شد. سطح آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانت و محتوای فنل‌کل در شرایط پاسخ به آلودگی به فوزاریوم فوم 2/1 افزایش یافت. بیشترین فعالیت پراکسیداز، پلی‌فنل اکسیداز، کاتالاز، سوپراکسید دیسموتاز و ترکیبات فنلی چهار تا شش روز پس از آلودگی برای ژنوتیپ‌های مختلف مشاهده شد. در خوشه‌بندی ارقام براساس روش وارد، 32 ژنوتیپ در 3 گروه قرار گرفتند. تجزیه به مؤلفه‌های اصلی متغیرهای مطالعه‌شده را به 2 مؤلفه با واریانس تجمعی 96درصد کاهش داد. بیشترین فاصله مربوط به ژنوتیپ‌های ایزابل و شادگانی2 (21/27) بود. بنابراین، ایزابل خارجی مقاوم‌ترین و تودۀ شادگانی2 حساس‌ترین توده به بیماری شناخته شد. توده‌های زرد ایوانکی، شارنته فوم1، جاپالیزی و مگسی در یک گروه قرار گرفتند. بنابراین، می‌توان از تلاقی این توده‌ها در تولید جمعیت‌های پایه برای مطالعۀ نحوۀ عمل و شناسایی ژن(های) مؤثر در تحمل به پژمردگی آوندی فوزاریومی استفاده کرد.
حسن حاج نجاری؛ مصطفی مرادی
چکیده
سطوح خودسازگاری از طریق تلاقی با گردة خودی و مقایسة کارایی ژنتیکی 48 رقم تجارتی و ژنوتیپ‌های سیب خودسازگار پیش‌گزینش شده در فرایند تبدیل گل به میوه، ریزش‌های چندگانه و حفظ میوه طی چهار مرحلة بیولوژیک رشدی در دو وضعیت خودگشنی مصنوعی و گرده‌افشانی آزاد (شاهد) همراه با ویژگی‌های پومولوژیک و ناهنجاری‌های فیزیولوژیکدر کلکسیون ارقام ...
بیشتر
سطوح خودسازگاری از طریق تلاقی با گردة خودی و مقایسة کارایی ژنتیکی 48 رقم تجارتی و ژنوتیپ‌های سیب خودسازگار پیش‌گزینش شده در فرایند تبدیل گل به میوه، ریزش‌های چندگانه و حفظ میوه طی چهار مرحلة بیولوژیک رشدی در دو وضعیت خودگشنی مصنوعی و گرده‌افشانی آزاد (شاهد) همراه با ویژگی‌های پومولوژیک و ناهنجاری‌های فیزیولوژیکدر کلکسیون ارقام واقع در ایستگاه تحقیقات باغبانی کمال‌شهر کرج بررسی شد. برای تعیین سطح خودسازگاری، 6 تا 10 شاخة بارور در 3 تا 6 درخت موجود از ارقام پیش‌گزینش شده انتخاب و اتیکت‌زنی شد. شاخه‌های انتخابی با استفاده از کیسه‌های بی‌بافت از محیط خارج جداسازی شدند. در تمامی شاخه‌های انتخابی طی چهار مرحلة فنولوژیک شامل 1. مرحلة تورم جوانه 2. دو هفته پس از پایان گلدهی 3. مرحلة ریزش خرداد 4. دو هفته قبل از رسیدن کامل به‌ترتیب از تعداد جوانة بارور، تعداد گل، تعداد میوه و سطوح ریزش در شاخه رکوردگیری شد. نتایج نشان داد که بین ارقام از نظر درصد گلدهی، ظرفیت ژنتیکی قدرت تبدیل گل به میوه، دفعات و میزان ریزش، درصد میوه‌بندی در مراحل مختلف رشد و به‌ویژه از نظر سطوح خودسازگاری بین ارقام و نیز در هر رقم نسبت به گرده‌افشانی آزاد اختلاف معناداری وجود داشت. فشار اینبریدینگ موجب بروز اختلالات در سطوح متفاوت در صفات وزن میوه، اندازة میوه، تعداد بذر، چروکیدگی بذر و دیگر صفات بین ارقام شد. مقایسة میانگین نشان داد که ژنوتیپ IRI6 با 49/6درصد قدرت نگهداری میوه تا چهارمین مرحلة رشد در مقایسه با شاخه‌های گرده‌افشانی آزاد در درختان همین ژنوتیپ فقط با 4درصد قدرت نگهداری میوه در مرحلة مشابه رشد، به‌طور کامل خودسازگار است. به غیر از 12 رقم در سال نیاور، سایر ارقام درصد‌های مختلف و قابل توجهی از خودسازگاری را نشان دادند. آزمایش‌های میوه‌شناسی با مطالعة 43 صفت براساس دستورالعمل آزمون ملی UPOV، در 10 نمونه میوة سیب از هر تیمار انجام شد.
مسعود موسوی رحیمی؛ مجتبی دلشاد؛ عبدالمجید لیاقت؛ امیر رحمتیان
چکیده
در سال‌های اخیر استفاده از سیستمهای کشت بدون خاک در گلخانههای تولید سبزی در ایران گسترش زیادی یافته است. اغلب تولیدکنندگان بدون توجه به نیاز آبی واقعی گیاه، محلولدهی به آن را انجام می‌‌دهند. از آنجایی که برخی بسترهای استفاده‌شده درگلخانهها بیشتر از نوع بسترهای مصنوعی است و اغلب بسترهای ...
بیشتر
در سال‌های اخیر استفاده از سیستمهای کشت بدون خاک در گلخانههای تولید سبزی در ایران گسترش زیادی یافته است. اغلب تولیدکنندگان بدون توجه به نیاز آبی واقعی گیاه، محلولدهی به آن را انجام می‌‌دهند. از آنجایی که برخی بسترهای استفاده‌شده درگلخانهها بیشتر از نوع بسترهای مصنوعی است و اغلب بسترهای استفاده‌شده ظرفیت نگهداری آب کمی دارند، احتمال هدررفتن مقداری از محلول مصرفی یا وقوع تنش برای گیاهان نسبتاً بالاست. چنین شرایطی میتواند کارایی مصرف آب و کود توسط گیاه را کاهش دهد و سبب افزایش هزینة تولید شود. در این پژوهش تلاش شده است امکان افزایش کارایی مصرف آب و کود در گوجه‌فرنگی گلخانه‌ای به‌وسیلة خشکی‌دهی قسمتی از ریشه (Partial root zone drying) و هیدروژل ارزیابی شود. آزمایش در شرایط گلخانه‌ای به‌صورت طرح کرت‌های خرد‌شده بر پایة بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار و چهار مشاهده در هر کرت اجرا شد. تیمارهای آبیاری در پنج سطح آبیاری معمولی50، 70 و 100درصد نیاز آبی و آبیاری متناوب 50 و70 درصد نیاز آبی بر روی گوجه‌فرنگی گلخانه‌ای اعمال شد و بستر استفاده‌شده در سه سطح 0، 1 و2 درصد وزنی هیدروژل مختلط با پرلیت به‌منزلة فاکتور فرعی به کار رفت. نتایج به‌دست‌آمده نشان داد که گیاهانی که تحت تیمار خشکی‌دهی قسمتی از ریشه قرار گرفته‌اند نسبت به آبیاری کامل عملکرد کمتری داشته‌اند اما کارایی مصرف آب و کود آنها بهبود یافت. آبیاری PRD نسبت به کم‌آبیاری معمولی احتمالاً به‌علت تحریک گیاه برای تولید ریشه‌های جدید و امکان استفادة بهتر از آب و کود در بستر، عملکرد بیشتری از خود نشان داد. اختلاط هیدروژل با بستر که سبب بهبود خواص فیزیکی بستر و افزایش قدرت نگهداری آن میشود سبب شد که آب و کود با دسترسی بهتری در اختیار ریشه قرار گیرند و موجب افزایش عملکرد و بهبود کارایی مصرف آب و کود شود. اثر هیدروژل بر کارایی مصرف آب و کود در گیاهان تحت تیمار کم‌آبیاری نقش بهتری نسبت به گیاهان تحت آبیاری کامل داشت.
صادق کاظمی؛ معظم حسن پور اصیل؛ محمود قاسم نژاد
چکیده
به‌منظور بررسی آثار فیزیولوژیک برخی اسانسهای گیاهی در مقایسه با 8-هیدروکسیکوئینولین در گل بریدة لیزیانتوس (Eustoma grandiflorumL.)، آزمایشی به‌صورت طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارها عبارت بود از 8-هیدروکسیکوئینولین، اسانس میخک هندی (Pittosporum undudatum) و اسانس رزماری (Rosmarinus officinalis) در دو غلظت 200 و 300 میلی‌گرم در لیتر و اسانس آویشن ...
بیشتر
به‌منظور بررسی آثار فیزیولوژیک برخی اسانسهای گیاهی در مقایسه با 8-هیدروکسیکوئینولین در گل بریدة لیزیانتوس (Eustoma grandiflorumL.)، آزمایشی به‌صورت طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارها عبارت بود از 8-هیدروکسیکوئینولین، اسانس میخک هندی (Pittosporum undudatum) و اسانس رزماری (Rosmarinus officinalis) در دو غلظت 200 و 300 میلی‌گرم در لیتر و اسانس آویشن شیراز (Zataria multiflora) در دو غلظت 50 و 100 میلی‌گرم در لیتر که همراه با ساکارز 3درصد استفاده شدند و سه تیمار آب‌مقطر، اتانول 500 پیپیام و ساکارز 3درصد به‌منزلة تیمارهای شاهد در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد 8-هیدروکسیکوئینولین در غلظت 300 میلی‌گرم در لیتر بیشترین ماندگاری (4/18 روز) را در مقایسه با تیمارهای شاهد (آب‌مقطر 3/10، اتانول 8/10 و ساکارز 1/12) داشت. در بین اسانسهای گیاهی، اسانس میخک هندی در غلظت 300 میلی‌گرم در لیتر، اسانس رزماری در غلظت 200 میلی‌گرم در لیتر و اسانس آویشن شیراز در سطح 100 میلی‌گرم در لیتر به‌ترتیب با میانگین 8/15، 6/15 و 5/15روز اختلاف معناداری را با تیمارهای شاهد داشتند. اسانس رزماری در غلظت 200 میلی‌گرم در لیتر بیشترین تأثیر را بر کلروفیل کل داشته است. 8-هیدروکسیکوئینولین و اسانس میخک هندی در غلظت 300 میلی‌گرم در لیتر به‌ترتیب بیشترین تأثیر را بر میزان آنتوسیانین، پروتئین، مالوندیآلدئید و آنزیمها داشتند. با توجه به نتایج حاصله، استفاده از اسانسهای گیاهی به جای ترکیبات شیمیایی میتواند راه مؤثری برای بهبود ماندگاری در گلهای شاخه‌بریدة لیزیانتوس باشد.
حسن احمدی؛ مجتبی دلشاد؛ مصباح بابالار
چکیده
در این پژوهش، اثر غلظت های مختلف نیتروژن و پتاسیم در محلول غذایی بر رشد و کیفیت نشای گوجه‌فرنگی گلخانه ای رقم سیندا مطالعه شد. سه غلظت نیتروژن (5/1، 3 و 6 میلیاکیوالان بر لیتر) و سه غلظت پتاسیم (5/1، 3 و 6 میلیاکیوالان بر لیتر) به‌صورت فاکتوریل (3×3) در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار روی نشاهای گوجه فرنگی، به‌مدت 27 ...
بیشتر
در این پژوهش، اثر غلظت های مختلف نیتروژن و پتاسیم در محلول غذایی بر رشد و کیفیت نشای گوجه‌فرنگی گلخانه ای رقم سیندا مطالعه شد. سه غلظت نیتروژن (5/1، 3 و 6 میلیاکیوالان بر لیتر) و سه غلظت پتاسیم (5/1، 3 و 6 میلیاکیوالان بر لیتر) به‌صورت فاکتوریل (3×3) در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار روی نشاهای گوجه فرنگی، به‌مدت 27 روز از زمان ظهور گیاهچه ها اعمال شدند. در پایان دوره پرورش نشاها، صفاتی چون قطر ساقه، سطح ویژة برگ (SLA)، نسبت مادة خشک ریشه به کل (RMF)، نسبت مادة خشک ساقه به کل (SMF)، نسبت مادة خشک برگ به کل (LMF)، نسبت ماده خشک ریشه به شاخساره (RSR)، سرعت رشد نسبی (RGR)، نرخ فتوسنتز خالص (NAR) و نسبت سطح برگ (LAR) ارزیابی شدند. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت پتاسیم، قطر و وزن خشک ساقه افزایش یافت در حالی‌که با افزایش نیتروژن، قطر و ماده تر ساقه افزایش پیدا کرد. در‌حالی‌که افزایش پتاسیم به 6 میلیاکیوالان بر لیتر سبب افزایش سطح ویژه برگ شد، افزایش نیتروژن تأثیری بر سطح ویژه برگ نداشت. نسبت RMF با افزایش غلظت پتاسیم و نیتروژن کاهش یافت. اثر پتاسیم بر LMF معنادار نبود، اما نیتروژن سبب افزایش این نسبت شد. بیشترین میزان SMF در نسبت (K:N) 5/1:6 اتفاق افتاد و کمترین مقدار SMF در نسبتهای 3:6 و 6:5/1 بود، که بیانگر اثر منفی نیتروژن بر SMF بود. با افزایش غلظت پتاسیم محلول غذایی میزان RGR و LAR افزایش یافتند در‌حالی‌که اثر پتاسیم بر مقدار NAR معنادار نبود. با افزایش غلظت نیتروژن، مقدار RGR افزایش پیدا کرد، در‌حالی‌که اثر آن بر هیچ‌کدام از فاکتورهای NAR و LAR معنادار نبود. بیشترین میزان RGR (با تفاوت غیرمعنادار) در نسبت 6:6 (K:N) مشاهده شد. اگرچه بین این نسبت و نسبت های کمتر تفاوت معناداری وجود نداشت. اثر متقابل نیتروژن و پتاسیم بر هیچ‌کدام از صفات مربوط به تخصیص ماده خشک و سرعت رشد نسبی معنادار نبود. نتایج نشان داد که افزایش نسبت K:N تا 5/1:6 سبب بهبود کیفیت نشاها میشود.
محمد دیلمقانی حسنلویی؛ سیاوش همتی عسگرآبادتپه؛ حامد دولتی؛ ولی عاقلی مغانجوقی؛ یوسف نیکخواهی دستجردی
چکیده
مدیریت باغ، تغذیۀ گیاه، آبیاری، ژنوتیپ، آفات و بیماریها از عوامل تأثیرگذار بر کمّیت و کیفیت محصول به شمار میروند. تغذیۀ گیاه بین عوامل ذکر‌شده اهمیت زیادی دارد و نبود تعادل عناصر غذایی در خاک میتواند کمّیت و کیفیت انگور را تحت‌تأثیر قرار دهد. خشکیدگی خوشه‌های انگور در زمان تغییر رنگ میوه از ناهنجاری‌های مهم در تاکستانهاست ...
بیشتر
مدیریت باغ، تغذیۀ گیاه، آبیاری، ژنوتیپ، آفات و بیماریها از عوامل تأثیرگذار بر کمّیت و کیفیت محصول به شمار میروند. تغذیۀ گیاه بین عوامل ذکر‌شده اهمیت زیادی دارد و نبود تعادل عناصر غذایی در خاک میتواند کمّیت و کیفیت انگور را تحت‌تأثیر قرار دهد. خشکیدگی خوشه‌های انگور در زمان تغییر رنگ میوه از ناهنجاری‌های مهم در تاکستانهاست که عامل آن نبود تعادل تغذیهای بین پتاسیم و منیزیم و بههم خوردن نسبت این عناصر است. بنابراین، پژوهشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی شامل فاکتور پتاسیم در سه سطح (0، 300 و600 گرم در هر تاک از منبع سولفات پتاسیم) و فاکتور منیزیم در سه سطح (0، 100 و200 گرم در هر تاک از منبع سولفات منیزیم)، در سه تکرار که هر تکرار شامل3 درخت بود در دو باغ در شهرستان ارومیه انجام گرفت. نتایج تجزیۀ نمونهها نشان داد که بیشترین میزان کلروفیل برگ از تیمار سوم (200 Mg0K) به دست آمد که در مقایسه با تیمار شاهد (0 Mg0K) 4/29درصد افزایش داشت. اثر نسبتهای مختلف پتاسیم به منیزیم بر میزان pH و قطر حبه‌ها معنادار نبود. در طول حبه‌ها تیمار یکم (0 Mg0K)، وزن حبه‌ها تیمار چهارم (0 Mg300K)، وزن خوشهها تیمار هشتم (100 Mg600 K)، مواد جامد محلول تیمار نهم (200 Mg600 K) بیشترین مقدار را داشتند. در خشکیدگی خوشهها تیمارهای ششم (200 Mg300 K)، هفتم (0 Mg600 K) و هشتم بیشترین مقدار خشکیدگی را در مقایسه با سایر تیمارها داشتند. در نسبتهای مختلف پتاسیم و منیزیم بیشترین مقدار پتاسیم مربوط به تیمار نهم (200 Mg600 K) بود که در مقایسه با شاهد 7درصد افزایش نشان داد. بیشترین مقدار منیزیم از تیمار سوم (200 Mg0K) به دست آمد که در مقایسه با شاهد اختلاف معنادار نبود، ولی در مقایسه با تیمارهای هشتم و هفتم اختلاف معنادار بود، به‌طوری‌که در مقایسه با تیمار هشتم 21درصد و در مقایسه با تیمار هفتم 16درصد افزایش جذب منیزیم داشت. نتایج نشان داد که با کاربرد پتاسیم و استفادهنکردن از منیزیم در باغهای انگور، تعادل این دو عنصر به‌دلیل جذب زیاد پتاسیم و افزایش نسبت پتاسیم به منیزیم بههم میخورد و بیشتر صفات کیفی این محصول دچار تغییر میشود.
سید عبدالحمید ایزدیار؛ حسین صادقی؛ محمدعلی بهمنیار
چکیده
تولید توت فرنگی در محیطهای کشت بدون خاک در حال افزایش است. نه‌تنها عملکرد و کیفیت میوه های تولید‌شده تحتت أثیر محیط کشت، قرار می‌گیرند، بلکه رفع نیاز سرمایی و مدیریت باغی هم بر آنها تأثیر میگذارد. هدف از انجام این پژوهش ارزیابی محیطهای مختلف کشت و سرمادهی بر میزان رشد رویشی، عملکرد و کیفیت میوه‌های تولیدی سه ...
بیشتر
تولید توت فرنگی در محیطهای کشت بدون خاک در حال افزایش است. نه‌تنها عملکرد و کیفیت میوه های تولید‌شده تحتت أثیر محیط کشت، قرار می‌گیرند، بلکه رفع نیاز سرمایی و مدیریت باغی هم بر آنها تأثیر میگذارد. هدف از انجام این پژوهش ارزیابی محیطهای مختلف کشت و سرمادهی بر میزان رشد رویشی، عملکرد و کیفیت میوه‌های تولیدی سه رقم توت‌فرنگی پاروس، کاماروسا و سلوا بوده است. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارهای این آزمایش شامل بسترهای کشت کمپلکس لیگنین، پرمیکس و کوکوپیت، سرمادهی (بدون سرمادهی و سرمادهی در دمای 4 درجه سانتی‌گراد به‌مدت 2 هفته) و سه رقم پاروس، کاماروسا و سلوا بودند. نتایج نشان داد که بیشترین عملکرد در بستر کوکوپیت و کمترین آن در بستر کمپلکس لیگنین بوده است. سرمادهی موجب افزایش عملکرد شد، اما کاهش میزان آنتوسیانینها و شاخص های رویشی مانند زیست توده، تعداد برگ و تعداد طوقه در ارقام مختلف را در پی داشت. بیشترین میوة تولیدی در هر بوته نیز در رقم کاماروسا دیده شد. حداکثر عملکرد در ارقام مختلف در محیط کشت کوکوپیت مشاهده شد. شاخص طعم رقم‌های کاماروسا و سلوا اختلاف معناداری نداشتند، ولی بالاتر از پاروس قرار گرفتند.
رسول محمدی؛ حمید دهقانی؛ قاسم کریم زاده؛ Fenny Dane؛ محمود اکرامی
چکیده
بررسی رابطة بین عملکرد و اجزای عملکرد، راندمان برنامه‌های اصلاحی را با تعیین معیار انتخاب مناسب، بهبود می‌بخشد. در این پژوهش، ارتباط بین عملکرد و اجزای آن در طالبی، با استفاده از تجزیة ضرایب مسیر ترتیبی بررسی شد. برای تعیین اجزای مهم عملکرد در طالبی، 49 ژنوتیپ تولید‌شده در یک طرح تلاقی دی‌آلل 7×7، در قالب یک طرح لاتیس ساده با سه ...
بیشتر
بررسی رابطة بین عملکرد و اجزای عملکرد، راندمان برنامه‌های اصلاحی را با تعیین معیار انتخاب مناسب، بهبود می‌بخشد. در این پژوهش، ارتباط بین عملکرد و اجزای آن در طالبی، با استفاده از تجزیة ضرایب مسیر ترتیبی بررسی شد. برای تعیین اجزای مهم عملکرد در طالبی، 49 ژنوتیپ تولید‌شده در یک طرح تلاقی دی‌آلل 7×7، در قالب یک طرح لاتیس ساده با سه تکرار ارزیابی شدند. بیشترین مقدار همبستگی بین صفات وزن میوه و تعداد میوه با عملکرد مشاهده شد. از روش رگرسیون چندگانه گامبهگام برای قراردادن صفات پیشبینی کننده در مسیرهای رتبة اول، دوم و سوم براساس سهم صفات در توجیه تنوع موجود در عملکرد و نیز حداقل همراستایی انجام شد. براساس مقادیر تورم واریانس و بزرگی اثرات مستقیم، صفات میانگین وزن میوه‌ها و تعداد میوه به‌منزلة متغیرهای رتبة اول انتخاب و 96درصد از تغییرات عملکرد را توجیه کردند. آزمون t با استفاده از مقادیر اشتباه معیار به‌دست‌آمده از تحلیل بوت استرپ انجام شد که نشاندهندة معناداربودن تمامی اثرات مستقیم بود. نتایج همچنین نشان داد که دو صفت میانگین وزن و تعداد میوه‌ها میتوانند به‌عنوان شاخص انتخاب برای افزایش عملکرد در طالبی در نظر گرفته شوند.
رحیم امیری خواه؛ نعمت الله اعتمادی؛ شکوفه فرهمند؛ علی نیکبخت
چکیده
چمن از مهم‌ترین گیاهان پوششی و از عناصر اصلی و جزء لاینفک طراحی فضای سبز به شمار می‌آید. تنظیم‌کننده‌های رشد گیاهی مثل بازدارنده‌های رشد به‌طور گسترده‌ای در مدیریت چمن برای کاهش رشد رویشی و در‌نتیجه کاهش نیاز آبی استفاده می‌شوند. این آزمایش برای بررسی کاربرد ترینگزاپک‌اتیل در شرایط تنش شوری بر میزان رشد، کیفیت ظاهری و ویژگی‌های ...
بیشتر
چمن از مهم‌ترین گیاهان پوششی و از عناصر اصلی و جزء لاینفک طراحی فضای سبز به شمار می‌آید. تنظیم‌کننده‌های رشد گیاهی مثل بازدارنده‌های رشد به‌طور گسترده‌ای در مدیریت چمن برای کاهش رشد رویشی و در‌نتیجه کاهش نیاز آبی استفاده می‌شوند. این آزمایش برای بررسی کاربرد ترینگزاپک‌اتیل در شرایط تنش شوری بر میزان رشد، کیفیت ظاهری و ویژگی‌های فیزیولوژیک چمن لولیوم چندساله انجام شد. تیمارهای به‌کار‌رفته شامل چهار سطح شوری [5/1 (شاهد)، 5/2، 0/5 و 5/7 دسی‌زیمنس بر متر] و سه سطح ترینگزاپک‌اتیل [0، 02/0 و 04/0 گرم در مترمربع] بودند. نتایج نشان داد که هر دو تیمار شوری و ترینگزاپک‌اتیل سبب کاهش معنادار میزان رشد چمن لولیوم چندساله میشود، اگرچه بین دو غلظت 02/0 و 04/0 گرم در مترمربع ترینگزاپک‌اتیل تفاوت معناداری از نظر میزان رشد وجود نداشت. کاربرد ترینگزاپک‌اتیل، عمق نفوذ ریشه، وزن تر و خشک ریشه را افزایش داد و تیمار شوری موجب کاهش آنها شد. نتایج نشان داد که میزان کلروفیل کل، کلروفیل آ، کلروفیل ب و غلظت پرولین با کاربرد ترینگزاپک‌اتیل افزایش یافتند، در‌حالی‌که ترینگزاپک‌اتیل تأثیر معناداری بر غلظت کاروتنوئیدها نداشت. تیمار شوری میزان کلروفیل کل، کلروفیل آ، کلروفیل ب و کاروتنوئیدها را کاهش داد ولی سبب افزایش میزان پرولین چمن شد. نتایج این پژوهش نشان داد برای بهبود مقاومت به شوری چمن لولیوم چندساله تا شوری 5/2 دسی‌زیمنس و کاهش تعداد دفعات سربرداری، می‌توان از کاربرد ماهانه 02/0 گرم در مترمربع ترینگزاپک‌اتیل استفاده کرد.
عباسعلی جنتی زاده؛ محمدرضا فتاحی مقدم؛ ذبیح اله زمانی؛ مصباح بابالار؛ علیرضا عباسی؛ محمد عابدینی اصفهانی
چکیده
سرمازدگی دیررس بهاره از مهم‌ترین مشکلات و محدودیتهای تولید زردآلو در ایران است. این پژوهش با هدف بررسی میزان آسیب‌پذیری به سرما در دو رقم زردآلوی نصیری و نوری دیررس در سال 1390 انجام شد. در دو مرحلۀ فنولوژیکی پاپکورن و تمام‌گل، گلهای این ارقام در دستگاه سرماساز قابل برنامه‌ریزی قرار گرفتند و دمای آن به‌تدریج از 5 درجۀ سانتی‌گراد ...
بیشتر
سرمازدگی دیررس بهاره از مهم‌ترین مشکلات و محدودیتهای تولید زردآلو در ایران است. این پژوهش با هدف بررسی میزان آسیب‌پذیری به سرما در دو رقم زردآلوی نصیری و نوری دیررس در سال 1390 انجام شد. در دو مرحلۀ فنولوژیکی پاپکورن و تمام‌گل، گلهای این ارقام در دستگاه سرماساز قابل برنامه‌ریزی قرار گرفتند و دمای آن به‌تدریج از 5 درجۀ سانتی‌گراد تا 10- درجۀ سانتی‌گراد کاهش یافت. دمای نمونهها نیز توسط حسگرهای دمایی به دستگاه پردازشگر متصل به کامپیوتر منتقل و ثبت شدند. براساس نتایج به‌دست‌آمده اختلاف دمای سوپرکولینگ بین دو رقم و اثر متقابل رقم و مرحلۀ فنولوژیکی معنادار نبود، در‌حالی‌که اثر مرحلۀ فنولوژیکی در سطح 5درصد معنادار بود. کمترین دمای سوپرکولینگ ثبتشده 1/6- درجۀ سانتی‌گراد در رقم نوری دیررس و مرحلۀ تمام‌گل بود. در رقم نوری دیررس بیش از 30درصد جوانه‌ها در مرحلۀ پاپکورن و بیش از 60درصد گل‌ها در مرحلۀ تمام‌گل سوپرکولینگ کمتر از 5- درجۀ سانتی‌گراد نشان دادند. با توجه به یافتههای این پژوهش می‌توان گفت که رقم نوری دیررس آسیب‌پذیری کمتری در مقایسه با رقم نصیری در شرایط تنش سرمای بهاره دارد.
عباس لطفی؛ علی قرقانی؛ عنایت اله تفضلی؛ علی نیازی؛ سعید عشقی؛ علی اکبر مظفری
چکیده
به‌منظور ارزیابی روابط ژنتیکی توت‌فرنگی رقم کردستان و همچنین تغییرات ژنتیکی و اختلاط ژنتیکی احتمالی این رقم با دیگر ارقام تجاری 33 نمونه گیاهی شامل: 20 نمونه از رقم کردستان از مزارع مختلف و قدیمی استان کردستان با 7 رقم و دورگه روسی و 6 رقم تجاری معروف دنیا با 10 نشانگر ریزماهواره آنالیز شد. در هر جایگاه ریزماهواره بین 4 تا 8 آلل (میانگین ...
بیشتر
به‌منظور ارزیابی روابط ژنتیکی توت‌فرنگی رقم کردستان و همچنین تغییرات ژنتیکی و اختلاط ژنتیکی احتمالی این رقم با دیگر ارقام تجاری 33 نمونه گیاهی شامل: 20 نمونه از رقم کردستان از مزارع مختلف و قدیمی استان کردستان با 7 رقم و دورگه روسی و 6 رقم تجاری معروف دنیا با 10 نشانگر ریزماهواره آنالیز شد. در هر جایگاه ریزماهواره بین 4 تا 8 آلل (میانگین 5/5 آلل) مشاهده شد و محتوای چندشکلی اطلاعات نشانگرها بین 59/0تا 86/0 متغیر بود. با استفاده از تجزیه و تحلیل خوشه‌ای و همچنین تجزیه و تحلیل مختصات اصلی، ارقام در هشت گروه (شامل دو گروه اصلی نمونههای رقم کردستان و ارقام و دورگههای روسی و ارقام تجاری هر کدام یک گروه) قرار گرفتند. نمونههای رقم کردستان قرابت بیشتری با ارقام روسی در مقایسه با ارقام آمریکایی و اروپایی داشتند که با توجه به پیشینة تاریخی آن میتواند بیانگر این باشد که توت‌فرنگی رقم کردستان احتمالاً یک رقم روسی است که در گذشته وارد ایران شده است. در این مطالعه مواردی از اختلاط فیزیکی رقم کردستان با ارقام تجاری دیگر در مزارع و همچنین یک مورد وقوع جهش در این رقم مشاهده شد.
معصومه کریمی؛ سیامک کلانتری؛ روح انگیز نادری؛ محمد رضا شفیعی
چکیده
خصوصیات کیفی پداژه، یکی از عوامل اثرگذار بر کیفیت گل بریدة گلایل است، از‌این‌رو شرایط نگهداری پداژه در انبار در زمان استراحت و هنگام جابه‌جایی بر روی کیفیت گل تأثیرگذار است. در این پژوهش اثر التیام‌دهی پداژه قبل از انبار و شرایط مختلف نگهداری پداژه بر صفات رویشی، زایشی، کیفیت و عمر پس از برداشت دو رقم گل گلایل سفید و صورتی بررسی ...
بیشتر
خصوصیات کیفی پداژه، یکی از عوامل اثرگذار بر کیفیت گل بریدة گلایل است، از‌این‌رو شرایط نگهداری پداژه در انبار در زمان استراحت و هنگام جابه‌جایی بر روی کیفیت گل تأثیرگذار است. در این پژوهش اثر التیام‌دهی پداژه قبل از انبار و شرایط مختلف نگهداری پداژه بر صفات رویشی، زایشی، کیفیت و عمر پس از برداشت دو رقم گل گلایل سفید و صورتی بررسی شد. نتایج نشان داد با التیام‌دهی قبل از انبار و اعمال دمای 5 درجة سانتی‌گراد به‌مدت یک و دو ماه قبل از کشت پداژه، درصد جوانه‌زنی، رشد رویشی و زایشی گیاهان به‌دست‌آمده بهبود پیدا می‌کند. همچنین تعداد روز از کشت تا جوانه‌زنی و گلدهی در این پداژه‌ها کاهش یافت و پداژه‌‌های تولید‌شده و گلهای شاخه‌بریده در این گیاهان نیز از کیفیت بهتری برخوردار بود. پداژه‌هایی که تا انتهای دورة انبارمانی در دمای 5 درجة سانتی‌گراد نگهداری شدند، بیشترین تعداد روز از کشت تا گلدهی را داشتند ولی گلهای به‌دست‌آمده از این پداژه‌ها کیفیت بسیار خوبی داشتند. گیاهان و گلهای تولید‌شده از پداژه‌هایی که تا انتهای دورة انبارمانی در دمای 13 درجة سانتی‌گراد قرار داشتند پایین‌ترین کیفیت را داشتند. نگهداری پداژه‌ها در انبار معمولی بدون کنترل دما به تأخیر جوانه‌زنی و رشدی بینابین تیمارهای بالا و تولید گیاهانی با کیفیت متوسط منجر شد. نتایج به‌دست‌آمده در هر دو رقم روند مشابهی را نشان داد.
نادر مددزاده؛ معظم حسن پور اصیل؛ زینب روئین
چکیده
به‌منظور بررسی اثر اسانسهای گیاهی و نانوذرات نقره به‌عنوان ترکیبات ضد میکروبی در محلولهای نگهدارندة گل بریدنی آلسترومریا (SPP. Alstroemeria) رقم سوکاری، آزمایشی با 11 تیمار و 3 تکرار در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد. در این پژوهش از اسانسهای کارواکرول، تیمول و آویشن شیراز در غلظت‌های 50 و 100 میلی‌گرم در لیتر و نانوذرات نقره ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر اسانسهای گیاهی و نانوذرات نقره به‌عنوان ترکیبات ضد میکروبی در محلولهای نگهدارندة گل بریدنی آلسترومریا (SPP. Alstroemeria) رقم سوکاری، آزمایشی با 11 تیمار و 3 تکرار در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد. در این پژوهش از اسانسهای کارواکرول، تیمول و آویشن شیراز در غلظت‌های 50 و 100 میلی‌گرم در لیتر و نانوذرات نقره در غلظت‌های 5، 10 و 15 میلی‌گرم در لیتر به همراه ساکارز 3درصد استفاده شد. ساقة گلهای بریدنی آلسترومریا به‌مدت 24 ساعت با این ترکیبات تیمار شد. نتایج نشان داد میانگین ماندگاری گلهای تیمار‌شده با آب مقطر و ساکارز 3درصد به‌منزلة تیمارهای شاهد به‌ترتیب 66/8 و 33/8 روز بود، در‌حالی‌که میانگین ماندگاری گلهای تیمار‌شده با اسانس کارواکرول 50 میلی‌گرم در لیتر + ساکارز 3درصد و نانوذرات نقره 5 میلی‌گرم در لیتر + ساکارز 3درصد، به‌ترتیب 83/14 و 16/14 روز بود که تیمار با اسانس کارواکرول و نانوذرات نقره حدود 5/5 روز ماندگاری گل را بیشتر از تیمارهای دیگر افزایش داد. زردی برگ در تمامی تیمارها زودتر از ریزش گلبرگ مشاهده شد ولی در دو تیمار ذکر‌شده، زردی برگ حدود 5 روز دیرتر از شاهد اتفاق افتاد به‌طوری‌که فاصلة بین ریزش گلچه و زردی برگ کاهش یافت. اسانس آویشن شیراز تأثیر معناداری بر ماندگاری گل نداشت. بیشترین جذب آب، وزن تر نسبی و میزان کلروفیل نیز در تیمارهای اسانس کارواکرول در غلظت 50 میلی‌گرم در لیتر + ساکارز 3درصد و نانوذرات نقره 5 میلی‌گرم در لیتر + ساکارز 3درصد بود.
شهرام بهروزی؛ یونس مستوفی؛ ذبیح اله زمانی؛ احمد احمدی؛ اسحاق رنجبر؛ جمانه ادیب نیشابوری
چکیده
در این پژوهش تأثیر بسته‌بندی با اتمسفر تعدیل‌یافته با سه ترکیب گازی مختلف و دو نوع پوشش پلاستیکی (پلی‌اتیلن با دانسیتة پایین و پلی‌پروپیلن) در طول 9 هفته نگهداری در انبار بر ویژگی‌های کیفی و عمر ماندگاری هلوی رقم آلبرتا در یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی مطالعه شد. میوه‌ها بعد از تیمار در سردخانه در دمای یک درجة ...
بیشتر
در این پژوهش تأثیر بسته‌بندی با اتمسفر تعدیل‌یافته با سه ترکیب گازی مختلف و دو نوع پوشش پلاستیکی (پلی‌اتیلن با دانسیتة پایین و پلی‌پروپیلن) در طول 9 هفته نگهداری در انبار بر ویژگی‌های کیفی و عمر ماندگاری هلوی رقم آلبرتا در یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی مطالعه شد. میوه‌ها بعد از تیمار در سردخانه در دمای یک درجة سانتی‌گراد با رطوبت نسبی 90درصد نگهداری شدند و میوه‌های بسته‌بندی با ترکیب هوا، به‌منزلة شاهد در نظر گرفته شدند. میوه‌های تیمار‌شده هر هفته از انبار خارج و پس از 24 ساعت نگهداری در دمای اتاق از نظر فاکتورهای مختلف کیفی مثل رنگ ظاهری، کاهش وزن، سفتی بافت میوه، مواد جامد محلول، اسید قابل تیتراسیون، pH، تولید اتیلن و شاخص TSS/TA میوه اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان داد که میوه‌ها در شرایط اتمسفر تعدیل‌یافته ویژگی‌های کیفی را بهتر حفظ کردند. پوشش پلی‌اتیلن فاکتورهای سفتی میوه، pH، TA، TSS و شاخص TSS/TA میوه را بهتر از پلی‌پروپیلن حفظ کرد. تولید اتیلن در پوشش پلی‌پروپیلن کمتر از پلی‌اتیلن بود. ترکیب گازی با حفظ سفتی، pH، TA، کاهش وزن، شاخص TSS/TA و کاهش تولید اتیلن بهتر از ترکیب گازی (O22% + CO25%) بود. درمجموع تیمار پوشش پلی‌اتیلن با ترکیب گازی ( O22% + CO210%) سبب حفظ کیفیت و افزایش عمر انبارمانی هلو رقم آلبرتا به‌مدت 63 روز شد.
نسرین مجیدیان؛ روح‌انگیز نادری؛ مصباح بابالار؛ وحیده ناظری؛ مجید مجیدیان
چکیده
عمر گلدانی لیلیوم به فاکتورهای مختلفی بستگی دارد که این عوامل، کیفیت زندگی گیاه را تحت‌تأثیر قرار می‌‌دهند. به‌طور‌کلی، قندها برای گسترش عمر گلدانی گلهای بریده استفاده می‌شوند. چنین اثرات مفیدی، با بهبود روابط آبی و افزایش انرژی در دسترس بافت‌های گل، برای تنفس در ارتباط است. برای تعیین اهمیت توزیع مجدد کربوهیدرات‌ها در تنظیم ...
بیشتر
عمر گلدانی لیلیوم به فاکتورهای مختلفی بستگی دارد که این عوامل، کیفیت زندگی گیاه را تحت‌تأثیر قرار می‌‌دهند. به‌طور‌کلی، قندها برای گسترش عمر گلدانی گلهای بریده استفاده می‌شوند. چنین اثرات مفیدی، با بهبود روابط آبی و افزایش انرژی در دسترس بافت‌های گل، برای تنفس در ارتباط است. برای تعیین اهمیت توزیع مجدد کربوهیدرات‌ها در تنظیم نمو و پیری، نقش ساکارز در لیلیوم هیبرید LA سبدازل بررسی شد. این آزمایش به‌صورت طرح کاملاً تصادفی انجام شد. عمر پس از برداشت گل پس از شکوفایی جوانه‌های جدا‌شده از گل‌آذین، با مقدار کل کربوهیدرات گلپوش در موقع برداشت همبستگی داشت، در‌حالی‌که طول عمر گلهای متصل به گل‌آذین، تقریباً ثابت باقی می‌‌ماند که احتمالاً به‌علت توزیع مجدد کربوهیدرات‌هاست. مقدار کربوهیدرات موجود در گلپوش‌ها، یک فاکتور کلیدی در نمو و پیری گل لیلیوم است. با افزایش رشد جوانه، مقدار نشاسته در گلپوش جوانه‌ها افزایش یافت، به‌گونه‌ای که در جوانه‌های 80 میلی‌متری بیشترین مقدار نشاسته (3/10 میلی‌گرم در گرم وزن خشک) مشاهده شد.در زمان نمو جوانه‌های گل لیلیوم، روند تغییرات ساکارز، گلوکز و فروکتوز تقریباً همانند است. وجود مقادیر تقریباً یکسانی از گلوکز و فروکتوز درون گلپوش‌های لیلیوم نشان می‌دهد که احتمالاً ساکارز، توسط اینورتاز سریعاً تبدیل میشود. به نظر می‌رسد که قندهای احیایی، بخش بزرگی از ذخیرة کربوهیدرات در گلپوش‌ها را فراهم می‌کنند. جوانه‌های گل مراکز فعال متابولیکی هستند و احتمالاً قند انتقالی در آنها ساکارز است. اما کاربرد قند در محلول گلدانی، سبب زردی بیشتر برگ‌ها در مقایسه با محلول بدون قند شد و غلظت‌های بیشتر ساکارز هم سبب سیاه‌شدن برگ‌ها شد.
مهسا همدانی؛ ولی ربیعی؛ حسین مرادی؛ علی قنبری
چکیده
کیفیت و میزان رنگ در گوشت پرتقال‌های خونی پس از برداشت به دما و شرایط نگهداری بستگی دارد. بدین‌منظور اثر دماهای مختلف (8، 15 و 22 درجة سانتی‌گراد) و زمان‌های مختلف انبارمانی (0، 25، 50 و 75 روز) بر میزان مواد جامد محلول، اسیدیته قابل تیتراسیون، pH، ویتامین ث، مقدار فنل کل، ظرفیت آنتی‌اکسیدانی، میزان آنتوسیانین، فعالیت آنزیم فنیل‌آلانین‌آمونیالیاز ...
بیشتر
کیفیت و میزان رنگ در گوشت پرتقال‌های خونی پس از برداشت به دما و شرایط نگهداری بستگی دارد. بدین‌منظور اثر دماهای مختلف (8، 15 و 22 درجة سانتی‌گراد) و زمان‌های مختلف انبارمانی (0، 25، 50 و 75 روز) بر میزان مواد جامد محلول، اسیدیته قابل تیتراسیون، pH، ویتامین ث، مقدار فنل کل، ظرفیت آنتی‌اکسیدانی، میزان آنتوسیانین، فعالیت آنزیم فنیل‌آلانین‌آمونیالیاز (PAL) و پروتئین کل در میوه‌های رسیدة پرتقال خونی رقم مورو، براساس آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال 1390، بررسی شد. نتایج نشان داد که در دمای 8 درجة سانتی‌گراد، مقدار پروتئین کل و فعالیت آنزیم PAL هم‌زمان با تجمع آنتوسیانین کل، پس از 75 روز انبارمانی افزایش یافت، اما مقدار فنل کل و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی کاهش یافت. بهعلاوه در درجة حرارتهای دیگر این روند، کاهشی بوده است. بیشترین میزان ویتامین ث، اسیدیتۀ قابل تیتراسیون و مواد جامد محلول، قبل از نگهداری میوه در انبار بود که در پایان 75 روز انبارمانی این مقدار به حداقل رسید. به‌طور‌کلی، مشخص شد که با افزایش درجة حرارت و مدت انبارمانی کاهش چشمگیری در صفات ارزیابیشده مشاهده میشود.
ملیحه صیادعالیان؛ روح‌انگیز نادری؛ محمد رضا فتاحی مقدم؛ محمد تقی پاداشت دهکائی
چکیده
گیاه سوسن (Lilium spp.) متعلق به خانوادة لاله (Liliaceae) است و به دلیل دارا‌بودن گلهای درشت و جذاب در ردیف یکی از سه گیاه پیازی عمدة صنعت گلکاری قرار دارد. گونة سوسن چلچراغ (L. ledebourii (Baker) Boiss.) که تنها در منطقۀ لنکران جمهوری آذربایجان و نواحی بسیار محدودی از ایران مثل داماش، کلاردشت، اسالم، کجور، درفک و اردبیل پراکنش دارد، نادرترین گونة گیاه سوسن ...
بیشتر
گیاه سوسن (Lilium spp.) متعلق به خانوادة لاله (Liliaceae) است و به دلیل دارا‌بودن گلهای درشت و جذاب در ردیف یکی از سه گیاه پیازی عمدة صنعت گلکاری قرار دارد. گونة سوسن چلچراغ (L. ledebourii (Baker) Boiss.) که تنها در منطقۀ لنکران جمهوری آذربایجان و نواحی بسیار محدودی از ایران مثل داماش، کلاردشت، اسالم، کجور، درفک و اردبیل پراکنش دارد، نادرترین گونة گیاه سوسن به‌شمار می‌رود. منطقه کجور برای اولین توسط این پژوهش شناسایی گردید [S1] و پیش‌ازاین گزارشی مبنی بر حضور این گیاه در این منطقه اعلام نشده بود. متأسفانه این گیاه با پتانسیل بالای زینتی در معرض انقراض قرار گرفته است. ارزیابی اگرومورفولوژیکی و میزان و پراکنش تنوع ژنتیکی خویشاوندان گیاهان زراعی به عنوان ذخائر ژنتیکی ارزشمند نه‌تنها موقعیتی را برای حفاظت و نگهداری آنها فراهم می‌کند، بلکه میتواند در استفادة آنها در برنامه‌های آتی اصلاح این گیاهان مفید واقع شود. بنابراین مطالعة حاضر با هدف ارزیابی جمعیت‌های مختلف گیاه سوسن چلچراغ با استفاده از ویژگی‌های مورفولوژیکی و آنالیزهای آماری چند‌متغیره صورت گرفت. مطابق نتایج حاصل، تنوع درخور ملاحظهای میان صفات مطالعه‌شده شامل ارتفاع گیاه، طول غنچه، طول خامه و غیره در بین ژنوتیپ‌های بررسیشده وجود داشت که امکان گزینش گیاهانی با صفات مطلوب را فراهم می‌کند. از سوی دیگر، نتایج تجزیة همبستگی ساده صفات در اکثر موارد همبستگی‌‌‌‌های معنادار و زیادی را میان صفات بررسیشده نشان داد که بیشترین آن (930/0r =) مربوط به ارتفاع گیاه و قطر ساقه بود. به منظور تشخیص مهم‌ترین صفات تأثیرگذار در تفکیک ژنوتیپ‌ها، در این مطالعه از تجزیة عاملها استفاده شد و مطابق آن پنج عامل اصلی توانستند در مجموع 13/81درصد واریانس کل را توجیه کنند. مطابق نتایج تجزیة تری‌پلات، ژنوتیپ‌های آزمایش‌شده در قالب دو گروه تقریباً مجزا قرار گرفتند که در اکثر موارد به‌خوبی با نتایج حاصل از تجزیة کلاستر مطابقت داشت. در‌نهایت، تجزیة کلاستر جمعیتها منجر به گروه‌بندی آنها در قالب دو گروه اصلی شد به‌طوری‌که، گروه اول شامل گیاهان کشت‌شدة درفک، کشت‌شدة اردبیل و کشت‌شدة داماش در کنار گیاهان جمعیت کجور و گروه دوم شامل جمعیت‌های اردبیل، داماش، کلاردشت و اسالم بود.
روح اله رنجبر؛ سعید عشقی
چکیده
رقم‌سیاه سمرقندی یکی از رقم‌های مهم انگور در استان فارس است. از مشکلات این رقم تولید خوشه‌های تنک با حبه‌های کوچک و هم‌زمان نرسیدن حبه‌ها است. این پژوهش با استفاده از آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سال 1387 و 1388 طی دو سال متوالی انجام شد. در این پژوهش از ترکیب کودی (اوره، سولفات‌روی، اسید‌بوریک به‌ترتیب ...
بیشتر
رقم‌سیاه سمرقندی یکی از رقم‌های مهم انگور در استان فارس است. از مشکلات این رقم تولید خوشه‌های تنک با حبه‌های کوچک و هم‌زمان نرسیدن حبه‌ها است. این پژوهش با استفاده از آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سال 1387 و 1388 طی دو سال متوالی انجام شد. در این پژوهش از ترکیب کودی (اوره، سولفات‌روی، اسید‌بوریک به‌ترتیب 4، 3، 1 گرم در لیتر) و مولیبدات سدیم 0، 5/0، 1 و 5/1 گرم در لیتر در شروع دورة رشد (قبل از گلدهی) و در زمان شکوفایی گل به صورت محلول‌پاشی استفاده شد. میزان عملکرد، درصد ساچمه‌ای‌شدن ویتامین ث، اسید کل، درصد مواد جامد محلول، میزان کلروفیل، طول شاخه و سطح برگ ارزیابی شد. نتایج نشان داد که عملکرد با محلول‌پاشی ترکیب کودی (اوره، سولفات روی، اسید‌بوریک به ترتیب 4، 3، 1 گرم در لیتر) و با افزایش سطوح مولیبدن که در زمان گلدهی محلول‌پاشی شده بودند افزایش یافت. بیشترین درصد ساچمه‌ای‌شدن (شات‌بری) در تیمار بدون مولیبدن و بدون تیمار کودی و کمترین میزان در تیمار مولیبدن 5/0گرم در لیتر که با تیمار کودی محلول‌پاشی شده بودند اندازه‌گیری شد. بیشترین میزان سطح برگ و طول شاخه در تیمار شاهد مولیبدن به دست آمد که نسبت به تیمارهای مولیبدن 1 گرم در لیتر افزایش معناداری را نشان داد. غلظت‌های پایین مولیبدن سبب افزایش ویتامین ث شد. به‌طور‌کلی، محلول‌پاشی ترکیب کودی همراه با سطوح مختلف مولیبدن در زمان گلدهی اثر مثبتی بر رشد، عملکرد و کاهش عارضة حبة ساچمه‌ای داشت.
شهرام بهروزی؛ یونس مستوفی؛ ذبیح اله زمانی؛ اسحاق رنجبر
چکیده
هلوی رقم زعفرانی یکی از میوه‌های مهم بومی ایران است. این میوه بسیار فساد‌پذیر است و ماندگاری کمی دارد. در پژوهش حاضر تأثیر بسته‌بندی در اتمسفر تعدیل‌یافته با سه ترکیب گازی ( O22درصد + CO2 10درصد و O22درصد + CO2 5درصد و Air) و دو نوع پوشش پلاستیکی (پلی‌اتیلن با دانسیتة کم و پلی‌پروپیلن) بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی و انبارمانی هلوی رقم‌زعفرانی ...
بیشتر
هلوی رقم زعفرانی یکی از میوه‌های مهم بومی ایران است. این میوه بسیار فساد‌پذیر است و ماندگاری کمی دارد. در پژوهش حاضر تأثیر بسته‌بندی در اتمسفر تعدیل‌یافته با سه ترکیب گازی ( O22درصد + CO2 10درصد و O22درصد + CO2 5درصد و Air) و دو نوع پوشش پلاستیکی (پلی‌اتیلن با دانسیتة کم و پلی‌پروپیلن) بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی و انبارمانی هلوی رقم‌زعفرانی در طول 9 هفته انبار مطالعه شد. میوه‌ها بعد از بسته‌بندی در سردخانه در دمای 1 درجة سانتی‌گراد با رطوبت نسبی 90درصد نگهداری شدند. هر هفته میوه‌های بسته‌بندی‌شده از انبار خارج شدند و به دنبال 24 ساعت نگهداری در دمای اتاق، از نظر فاکتورهای مختلف کیفی از قبیل کاهش وزن، سفتی بافت میوه، مواد جامد محلول، اسید قابل تیتراسیون، pH، ویتامین ث، اتیلن تولید‌شده و شاخص TSS/TA میوة اندازه‌گیری‌شده قرار گرفتند. نتایج نشان داد که در طول انبار‌داری سفتی، TA و ویتامین ث کاهش و بقیة فاکتورها افزایش یافتند. پوشش پلی‌اتیلن pH، TA و ویتامین ث را بهتر از پوشش پلی‌پروپیلن حفظ کرد. در حفظ سفتی میوه و TSS پوشش پلی‌پروپیلن بهتر بود. ترکیب گازی (O22درصد + CO2 10درصد) در حفظ سفتی، pH، TA و شاخص TSS/TA بهتر از (O22درصد + CO2 5درصد) بود و بین ترکیبات گازی از نظر محتوای ویتامین ث اختلاف معنادار وجود نداشت. تولید اتیلن در ترکیب گازی (O22درصد +CO2 10درصد) کمتر از سایر تیمارها بود. درمجموع پوشش پلی‌اتیلن با ترکیب گازی (O22درصد +CO2 10درصد) سبب حفظ بهتر فاکتورهای کیفی pH، TA، ویتامین ث و شاخص TSS/TA میوة هلوی رقم‌زعفرانی شد.
مهسا عاشوری واجاری؛ محمود قاسم نژاد؛ رضا ابراهیمی؛ عاطفه صبوری
چکیده
آنالیز برگ روشی متداول برای برآورد نیاز کودی در درختان میوه است، اما ارتباط ضعیفی با کیفیت میوه دارد. در این پژوهش میوه‌های 13 باغ کیوی تجاری در شرق استان گیلان، که تغذیة معدنی متفاوتی داشتند، 10 هفته پس از تمام‌گل و نیز در مرحلة بلوغ تجاری (2/6 درجة بریکس) برداشت شدند. پس از برداشتها میزان عناصر معدنی شامل نیتروژن، فسفر، پتاسیم، کلسیم ...
بیشتر
آنالیز برگ روشی متداول برای برآورد نیاز کودی در درختان میوه است، اما ارتباط ضعیفی با کیفیت میوه دارد. در این پژوهش میوه‌های 13 باغ کیوی تجاری در شرق استان گیلان، که تغذیة معدنی متفاوتی داشتند، 10 هفته پس از تمام‌گل و نیز در مرحلة بلوغ تجاری (2/6 درجة بریکس) برداشت شدند. پس از برداشتها میزان عناصر معدنی شامل نیتروژن، فسفر، پتاسیم، کلسیم و منیزیم، مقدار مادة خشک به‌علاوة سفتی بافت میوه‌ها (فقط در برداشت دوم) اندازه‌گیری شد. برای ارزیابی عمر انبارمانی، فقط میوه‌های بالغ به سردخانه با دمای صفر درجة سانتی‌گراد و رطوبت نسبی 90درصد منتقل و بعد از 105 روز سفتی بافت میوه‌ها اندازه‌گیری شد. نتایج همبستگی معناداری را بین سفتی بافت میوه در زمان برداشت با میزان پتاسیم میوه‌چه‌ها و میزان کلسیم، نیتروژن و مادة خشک میوه‌ها در زمان بلوغ نشان دادند. در پایان دورة انبارمانی میزان سفتی بافت میوه‌ها همبستگی معناداری با میزان پتاسیم و نیتروژن میوه‌چه‌ها، همچنین با میزان نیتروژن، کلسیم و مادة خشک میوه‌های بالغ نشان دادند. میوههایی که سفتی بافت بیشتری در زمان برداشت داشتند، در پایان انبارمانی نیز سفتی خود را بهتر حفظ کردند. همچنین براساس نتایج تجزیة خوشه‌ای، باغهای کیوی به دو گروه اصلی تفکیک شدند. درمجموع، نتایج نشان داد که با تعیین ترکیب معدنی میوه‌چه‌ها و میوه‌های بالغ می‌توان سفتی بافت و عمر انبارمانی میوه‌های کیوی را ارزیابی کرد.
زهرا شهبانی؛ محسن کافی؛ روح انگیز نادری؛ تکتم السادات تقوی
چکیده
نور یکی از عوامل محیطی تأثیرگذار بر فیزیولوژی رشد گیاهان است. برای دسترسی ریشه‌ها در سیستم اروپونیک، در این پژوهش اثر پرتوهای مختلف نوری در محیط ریشة گیاه آنتوریوم مطالعه شد. به‌دلیل اهمیت عنصر کلسیم در افزایش عمر و استحکام گلهای بریده و حساسیت گل آنتوریوم به کمبود کلسیم و عارضة رنگ‌پریدگی اسپات، از محلول‌پاشی برگی نیترات ...
بیشتر
نور یکی از عوامل محیطی تأثیرگذار بر فیزیولوژی رشد گیاهان است. برای دسترسی ریشه‌ها در سیستم اروپونیک، در این پژوهش اثر پرتوهای مختلف نوری در محیط ریشة گیاه آنتوریوم مطالعه شد. به‌دلیل اهمیت عنصر کلسیم در افزایش عمر و استحکام گلهای بریده و حساسیت گل آنتوریوم به کمبود کلسیم و عارضة رنگ‌پریدگی اسپات، از محلول‌پاشی برگی نیترات کلسیم استفاده شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل و در قالب طرح پایه بلوک کامل تصادفی در سال 1389-1390 در گلخانة گروه علوم و مهندسی باغبانی و فضای سبز پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران واقع در شهر کرج انجام شد. برای بررسی اثر پرتوهای مختلف نوری در محیط ریشه، از رنگ‌های مختلف ظروف کشت (مشکی، آبی و قرمز) استفاده شد. تیمار محلول‌پاشی برگی در دو مقدار (محلول‌پاشی با آب مقطر "بدون کلسیم" و محلول‌پاشی با نیترات کلسیم با غلظت 10 میلی‌مولار) به‌کار برده شد. نتایج نشان داد که پرتوهای مختلف نوری بر صفات تعداد برگ‌ها، وزن تر و خشک شاخساره، طول و عرض پهنک در سطح احتمال 1 درصد و روی صفات وزن تر و خشک ریشه در سطح احتمال 5 درصد معنادار بود و رنگ مشکی محیط ریشه با افزایش وزن تر و خشک شاخساره، وزن تر و خشک ریشه و تعداد برگ بهترین تیمار از نظر پرتوهای نوری در محیط ریشه بود. کاربرد محلول‌پاشی برگی نیترات کلسیم فقط بر صفت تعداد برگ در سطح احتمال 1درصد اثر معنادار داشت و سبب کاهش تعداد برگ‌ها شد. رنگ مشکی محیط ریشه و محلول‌پاشی برگی با آب مقطر در بین تیمارهای بررسیشده بهترین تأثیر را بر ویژگی‌های رشدی گیاه آنتوریوم مطالعه‌شده داشت.
مرتضی پوزش شیرازی؛ مختار زلفی باوریانی؛ محمد مدرسی؛ بهرام بهزادی
چکیده
تنش‌های غیرزنده از جمله تنش خشکی ناشی از کمبود آب، یکی از تهدیدهای جدی تولیدات کشاورزی در سراسر جهان به شمار می‌رود و یافتن مکان بدون تنشی که گیاهان بتوانند به سطح پتانسیل عملکردی خود برسند بسیار مشکل است. تنش خشکی خصوصاً در مرحلة میوه‌دهی با تخصیص بیش از 17درصد کاهش عملکرد ناشی از تنش‌های غیرزنده به خود از اهمیت خاصی برخوردار است. ...
بیشتر
تنش‌های غیرزنده از جمله تنش خشکی ناشی از کمبود آب، یکی از تهدیدهای جدی تولیدات کشاورزی در سراسر جهان به شمار می‌رود و یافتن مکان بدون تنشی که گیاهان بتوانند به سطح پتانسیل عملکردی خود برسند بسیار مشکل است. تنش خشکی خصوصاً در مرحلة میوه‌دهی با تخصیص بیش از 17درصد کاهش عملکرد ناشی از تنش‌های غیرزنده به خود از اهمیت خاصی برخوردار است. از‌این‌رو به‌منظور بررسی تأثیر زمان و مقدار آب استفاده‌شده بر واکنش مراحل مختلف رشد رویشی و زایشی و کیفیت محصول تولیدی گوجه‌فرنگی آزمایشی در مزرعة تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان بوشهر در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار طی مدت دو سال انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل: 1. آبیاری کامل در کل دورة رشد(I1)؛2. آبیاری کامل تا شروع زمان میوه‌دهی و اعمال تنش آبی تخلیه 65درصدی رطوبت قابل استفاده (AW) خاک(I2)؛ 3. آبیاری کامل تا شروع میوه‌دهی و اعمال تنش آبی تخلیه 80درصدی رطوبت قابل استفاده خاک(I3)؛ 4. اعمال تنش آبی تخلیه 65درصدی رطوبت قابل استفاده خاک تا شروع میوه‌دهی و سپس آبیاری کامل تا پایان دورة رشد(I4)؛ 5. اعمال تنش آبی تخلیه 80درصدی رطوبت قابل استفادة خاک تا شروع میوه‌دهی و سپس آبیاری کامل تا پایان دورة رشد(I5)، به‌دقت اجرا و صفات مورد نظر شامل عملکرد در واحد سطح، وزن تک‌میوه، کارایی مصرف آب، اسید غالب (اسید‌سیتریک)، ویتامین ث، مواد جامد محلول و pH اندازه‌گیری شد. نتایج آزمایش حاکی از وجود اختلاف معنادار ناشی از تأثیر تیمارهای مختلف بر عملکرد محصول و کارایی مصرف آب، مواد جامد محلول و اسیدیته (pH) بود. اختلاف معناداری برای اسید غالب، ویتامین ث و وزن تک‌میوه مشاهده نشد. درمجموع براساس صفات بررسیشده، تیمار شمارة 4 با مصرف 6336 متر‌مکعب آب در هکتار در سال، برتری خود را نشان داد.
محمد رجب زاده؛ علی وزوایی؛ علی عبادی؛ بهمن پناهی
چکیده
این آزمایش برای تعیین الگوی تشکیل میوه در چهار رقم پستة اکبری، احمدآقایی، کله‌قوچی و اوحدی و ارتباط تشکیل میوة نهایی با تکامل و باروری اولیة کیسه‌های جنینی طی سال‌های1381-1382 انجام شد که در آن خوشه‌های گزینش‌شدۀ چهار رقم پسته یک هفته پس از گلدهی علامت‌گذاری شدند. شکل گل‌آذین و موقعیت گل‌ها با درجات مختلف تکاملی (براساس اندازة تخمدان) ...
بیشتر
این آزمایش برای تعیین الگوی تشکیل میوه در چهار رقم پستة اکبری، احمدآقایی، کله‌قوچی و اوحدی و ارتباط تشکیل میوة نهایی با تکامل و باروری اولیة کیسه‌های جنینی طی سال‌های1381-1382 انجام شد که در آن خوشه‌های گزینش‌شدۀ چهار رقم پسته یک هفته پس از گلدهی علامت‌گذاری شدند. شکل گل‌آذین و موقعیت گل‌ها با درجات مختلف تکاملی (براساس اندازة تخمدان) یادداشت شد و در پایان فصل رشد هم موقعیت و میزان میوه‌بندی نهایی ثبت شد. تخمک‌ها از تخمدان‌های با اندازه‌های مختلف استخراج شدند و پس از فیکس‌شدن، برش خوردند و رنگ‌آمیزی شدند و اطلاعات مربوط به کیسة جنینی آنها ثبت شد. نتایج نشان داد گل‌هایی که در ناحیة بالای خوشه و خوشه‌چه قرار می‌گیرند، از درصد میوه‌بندی بالاتری برخوردارند (به‌ترتیب 5/20 و44/27 درصد). اگرچه فقط حدود 11درصد از گلهای گل‌آذین، انتهایی هستند، حدود 45درصد آنها به میوه تبدیل شدند. حدود 89درصد گل‌ها جانبی بودند که فقط 8درصد آنها به میوه تبدیل شدند. بیشتر میوه‌ها در قسمت‌های بیرونی گل‌آذین قرار داشتند. میوه‌بندی درگل‌های با اندازه‌های یک، دو و سه به‌ترتیب 32، 17 و 5/6 بود. اختلاف معناداری بین ارقام از لحاظ درصد تشکیل میوه وجود نداشت. تشکیل میوه در سال پربار و کم‌بار اختلاف معناداری نشان نداد، ولی درصد پوکی کل در سال کم‌بار به‌طور معناداری بیشتر از سال پربار بود (18/45درصد در سال کم‌بار و14/8درصد در سال پربار). ارقام از لحاظ تکامل کیسة جنینی با هم اختلاف معناداری نداشتند، هرچند که رقم احمدآقایی، درصد کیسۀ جنینی کامل بیشتری از سایر ارقام داشت. با اینکه رقم احمدآقایی بیشترین باروری کیسة جنینی را داشته است( 25درصد)، باروری کیسة جنینی ارقام مختلف اختلاف معناداری نداشتند. گلهای درجة یک بیشترین درصد کیسه‌های جنینی تکامل‌یافته (5/87درصد) و بارور(35درصد) را داشتند. درصد باروری برای گلهای درجه 2 و3 برابر 75/18 و 5/12درصد بود که با درصد تشکیل میوة آنها تا حدودی هماهنگی دارد.
زهره صداقت کیش؛ نوراله معلمی؛ مجید راحمی؛ سید محمد حسن مرتضوی؛ اسماعیل خالقی
چکیده
شناخت و تنظیم توزیع عناصر غذایی بین اندامهای منبع و مخزن در بهبود رشد و نمو درختان میوه مؤثر است. هدف از این پژوهش مطالعة اثر اوره و سولفات روی بر میزان ذخیره و جابه‌جایی عناصر نیتروژن و روی در برگ و میوة انار رقم رباب نیریز بود. بنابراین در سال 1388، سولفات روی (غلظت‌های 0، 3 در هزار و 6 در هزار) در زمان کامل‌شدن سطح برگهای ...
بیشتر
شناخت و تنظیم توزیع عناصر غذایی بین اندامهای منبع و مخزن در بهبود رشد و نمو درختان میوه مؤثر است. هدف از این پژوهش مطالعة اثر اوره و سولفات روی بر میزان ذخیره و جابه‌جایی عناصر نیتروژن و روی در برگ و میوة انار رقم رباب نیریز بود. بنابراین در سال 1388، سولفات روی (غلظت‌های 0، 3 در هزار و 6 در هزار) در زمان کامل‌شدن سطح برگهای جوان با عمر کمتر از 20 روز و اوره (غلظت‌های 0، 5/1درصد و 3درصد) دو هفته بعد از اوج گلدهی محلول‌پاشی شدند. آزمایش به‌صورت فاکتوریل دو عاملی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی انجام گرفت و مقایسة میانگینها با آزمون دانکن در سطح احتمال 1 و 5درصد صورت پذیرفت. نتایج نشان دادند هر دو غلظت تیمار اوره بهتنهایی موجب کاهش نیتروژن درون برگ و تنها غلظت 3درصد آن موجب افزایش میزان نیتروژن پوست میوه شد. هر دو غلظت تیمار سولفات‌روی سبب افزایش میزان عنصر روی درون برگ و میوه شدند. افزایش غلظت کود سولفات‌روی، در افزایش انتقال عنصر روی از برگ (اندام محلول‌پاشی شده) به میوه (اندام محلول‌پاشی نشده) مؤثر بود.
