نجمه زینلی؛ مجتبی دلشاد؛ عبدالکریم کاشی؛ کمال الدین حق بین
چکیده
این تحقیق به منظور ارزیابی مقاومت به تنش کم آبی دو ژنوتیپ دستنبوی ایرانی (دستنبوی بیرجند و کرمان) و یک رقم طالبی سمسوری ورامین انجام شد. در این مطالعه، سه سطح آبیاری (شروع آبیاری در پتانسیلهای ماتریک 50-، 65- و 75- سانتی بار) مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج نشان داد که اثرتنش آبی بر عملکرد، سفتی بافت میوه، میزان قندهای گلوکز، فروکتوز و ساکاروز ...
بیشتر
این تحقیق به منظور ارزیابی مقاومت به تنش کم آبی دو ژنوتیپ دستنبوی ایرانی (دستنبوی بیرجند و کرمان) و یک رقم طالبی سمسوری ورامین انجام شد. در این مطالعه، سه سطح آبیاری (شروع آبیاری در پتانسیلهای ماتریک 50-، 65- و 75- سانتی بار) مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج نشان داد که اثرتنش آبی بر عملکرد، سفتی بافت میوه، میزان قندهای گلوکز، فروکتوز و ساکاروز میوه و همچنین محتوای پرولین برگ گیاهان معنی دار می باشد. شروع آبیاری در پتانسیل ماتریک 65- سانتی بار، کاهش معنی داری در عملکرد و اجزای آن ایجاد نکرد و از این رو می توان آن را نوعی تنش آبی تعدیل یافته برای این گیاهان به حساب آورد. اثر متقابل بین تنش آبی و ژنوتیپ بر متوسط وزن میوه و میزان مواد جامد محلول معنی دار بود. در مورد این دو صفت، طالبی سمسوری در مقایسه با دو ژنوتیپ دستنبو نسبت به سطوح مختلف تنش آبی واکنش بیشتری نشان داد. تنش آبی تعدیل یافته، اثر مثبت بر میزان قند میوه (گلوکز، فروکتوز و ساکاروز) داشت. در مجموع در شرایط مشابه این آزمایش می توان از طریق اعمال تنش آبی کنترل شده، بدون کاهش عملکرد معنی دار، باعث افزایش کیفیت میوه ها از نظر میزان مواد جامد محلول شد.
امیر رحمتیان؛ مجتبی دلشاد؛ رضا صالحی محمدی؛ مسعود موسوی رحیمی
چکیده
رشد، عملکرد و خصوصیات کیفی میوه‌ی گیاهان گوجهفرنگی گلخانه‌ای رقم سیندا به صورت غیر پیوندی و پیوندی روی پایه کینگ‌کنگ و روی ریشه‌ی خودی، با دو روش تربیت تک‌ساقه و دو‌ساقه همراه با دو سطح تنک میوه: 1) خوشه‌های بدون تنک میوه، 2) تنک خوشه‌ها تا 5 میوه با یکدیگر مقایسه گردید. سرعت رشد گیاه، سرعت رشد نسبی، میزان فتوسنتز خالص، شاخص سطح ...
بیشتر
رشد، عملکرد و خصوصیات کیفی میوه‌ی گیاهان گوجهفرنگی گلخانه‌ای رقم سیندا به صورت غیر پیوندی و پیوندی روی پایه کینگ‌کنگ و روی ریشه‌ی خودی، با دو روش تربیت تک‌ساقه و دو‌ساقه همراه با دو سطح تنک میوه: 1) خوشه‌های بدون تنک میوه، 2) تنک خوشه‌ها تا 5 میوه با یکدیگر مقایسه گردید. سرعت رشد گیاه، سرعت رشد نسبی، میزان فتوسنتز خالص، شاخص سطح برگ، نسبت سطح برگ، نسبت وزن برگ، وزن ویژه‌ی برگ، سرعت توسعه برگ و سطح ویژه‌ی برگ همراه با صفات کیفی میوه شامل طول، قطر و وزن تک میوه، pH عصاره‌ی میوه، میزان اسید قابل تیتراسیون، ویتامین ث، شاخص‌های رنگ میوه (L*,a*، هیو و کروما) و عملکرد میوه مورد اندازه‌گیری قرار گرفتند. پیوند و روش تربیت اثر معنی‌داری روی اغلب صفات مورد بررسی داشتند. عملکرد گیاهان گوجه فرنگی پیوندی روی پایه‌ی کینگ‌کنگ 27% (59/4 کیلوگرم در بوته) و در گیاهان دوساقه‌ای 32% (45/4 کیلوگرم در بوته) افزایش یافت. همچنین سرعت رشد محصول در گیاهان دوساقه‌ای و گیاهان گوجهفرنگی پیوندی روی پایه‌ی کینگ‌کنگ افزایش نشان داد. با بررسی توزیع ماده‌ی خشک بین اندام‌های مختلف گیاه تحت تأثیر پیوند و روش تربیت، نتایج نشان دادند که بیشترین ماده‌ی خشک به میوه‌ی گیاهان پیوندی روی پایه‌ی کینگ‌کینگ (57/54%) و همچنین گیاهان تک ساقه‌ای (47/50%) تخصیص یافت. مطابق با نتایج، کاربرد تکنیک‌های تربیت بوته و پیوند، می‌تواند موجب بهبود رشد و عملکرد در گیاه گوجه فرنگی گلخانه‌ای گردد.
علیرضا فرامرزپور؛ مجتبی دلشاد؛ مسعود پارسی نژاد
چکیده
عملکرد بالا و همچنین کیفیت مناسب از پیش شرط های لازم جهت دست یافتن به تولید سود آور خیار گلخانه ای می باشد. از طرف دیگر با توجه به بحران کمبود آب در جهان و بالاخص در ایران لازم است که در مصرف این سرمایه بزرگ صرفه جویی بعمل آید. به منظور بهینه سازی مصرف آب در کشت خاکی خیار گلخانه ای و تحت شرایط سیستم آبیاری قطره ای، با استفاده از تانسیومتر، ...
بیشتر
عملکرد بالا و همچنین کیفیت مناسب از پیش شرط های لازم جهت دست یافتن به تولید سود آور خیار گلخانه ای می باشد. از طرف دیگر با توجه به بحران کمبود آب در جهان و بالاخص در ایران لازم است که در مصرف این سرمایه بزرگ صرفه جویی بعمل آید. به منظور بهینه سازی مصرف آب در کشت خاکی خیار گلخانه ای و تحت شرایط سیستم آبیاری قطره ای، با استفاده از تانسیومتر، آزمایشی در یکی از گلخانه های سبزیکاری پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران صورت گرفت. هدف از انجام این آزمایش تعیین نقطه ی بهینه پتانسیل آب موجود در خاک به منظور دستیابی به حداکثر رشد و عملکرد خیار گلخانه ای است. سه آستانه پتانسیل 25 ،45 و 65 سانتی بار جهت شروع آبیاری مورد مقایسه قرار گرفتند. میزان حجم آب مصرفی در نقطه پتانسیلی 25 سانتی بار، 24/1 برابر بیشتر از نقطه پتانسیلی 45 سانتی بار و 03/2 برابر بیشتر از نقطه پتانسیلی 65 سانتی بار بود. تغییر در پتانسیل آب موجود در خاک سبب تغییر در کارایی مصرف آب گردید و با کاهش میزان حجم آب مصرفی کارایی مصرف آب افزایش یافت به طوریکه میزان کارایی مصرف آب در نقطه پتانسیلی 65 سانتی بار 48 درصد بیشتر از نقطه پتانسیلی 25 سانتی بار و 46 درصد بیشتر از نقطه پتانسیلی 45 سانتی بار بود. پتانسیل بیشتر آب در خاک سبب افزایش رشد رویشی گردید. کیفیت محصول رضایت بخش بود و تحت تاثیر سطوح مختلف رطوبتی خاک قرار نگرفت. در تیمار نقطه پتانسیلی 65 سانتی بار چون میزان کارایی مصرف آب نسبت به دو تیمار دیگر 48 درصد بیشتر بود و از طرفی دیگر چون کاهش کیفیت میوه رخ نداد در نتیجه نقطه پتانسیلی 65 سانتی بار نقطه ای بهینه جهت آبیاری خیار گلخانه ای قابل توصیه است.
محسن حاتمی؛ سیامک کلانتری؛ مجتبی دلشاد
چکیده
حساسیت میوه های گوجه فرنگی به دمای پایین و خسارت سرمازدگی، انبارمانی، بازاررسانی و قابلیت فروش میوه‌ها را محدود می‌کند. در این تحقیق اثر تیمار آب گرم به عنوان یک تیمار پس از برداشت توصیه شده، بر کاهش بروز خسارت سرمازدگی و تغییر خصوصیات کیفی میوه گوجه فرنگی طی دوره انبارمانی بررسی شد. میوه‌های گوجه فرنگی در مرحله رسیده سبز برداشت ...
بیشتر
حساسیت میوه های گوجه فرنگی به دمای پایین و خسارت سرمازدگی، انبارمانی، بازاررسانی و قابلیت فروش میوه‌ها را محدود می‌کند. در این تحقیق اثر تیمار آب گرم به عنوان یک تیمار پس از برداشت توصیه شده، بر کاهش بروز خسارت سرمازدگی و تغییر خصوصیات کیفی میوه گوجه فرنگی طی دوره انبارمانی بررسی شد. میوه‌های گوجه فرنگی در مرحله رسیده سبز برداشت و با آب گرم ?C 45 به مدت 15 دقیقه تیمار گردیدند. سپس میوه ها به سه شرایط دمایی مختلف نگهداری شامل ?C 5، ?C 13 و شرایط دمایی شبیه سازی شده (SC) در محدوده زمانی بین برداشت و مصرف گوجه فرنگی توسط مصرف کننده، منتقل شدند. مدت نگهداری برای میوه ها 43 روز در نظر گرفته شد. رنگ میوه، رنگیزه لیکوپن، درصد کاهش وزن، سفتی، فعالیت آنزیم پلی گالاکتوروناز، میزان اسید آسکوربیک و خسارت سرمازدگی (CI) در مدت نگهداری، اندازه‌گیری و ارزیابی شد. در حالیکه میوه‌های گوجهفرنگی انبار شده در دمای ?C 13 بصورت تقریباً طبیعی رسیدند، انبارداری در دمای ?C 5 و شرایط دمایی شبیه سازی شده (SC) در رسیدن طبیعی میوه ها اختلال ایجاد کرد. تیمار گرمایی باعث تاخیر نسبی در توسعه رنگ میوه، کم شدن درصد کاهش وزن، افزایش اسید آسکوربیک و لیکوپن، همچنین کاهش فعالیت آنزیم پلی گالاکتوروناز شد. تیمار گرمایی همچنین اثر تعیین کننده مهمی بر کاهش بروز خسارت سرمازدگی در میوه‌های رسیده سبز داشت. نتایج نشان داد که در گوجهفرنگی به عنوان یک میوه فرازگرا، تیمار آب گرم و دمای نگهداری اثر مهمی بر عمر انباری و عمر قفسه ای آن داشت. این مطالعه تایید کرد که 13 درجه سانتی گراد یک دمای بهینه برای نگهداری و تیمار آب گرم یک تیمار پس از برداشت مناسب برای گوجه فرنگی است.
طاهر برزگر؛ مجتبی دلشاد؛ عباس مجدآبادی؛ عبدالکریم کاشی؛ ژاله قشقایی
دوره 42، شماره 4 ، اسفند 1390، ، صفحه 357-363
چکیده
به منظور بررسی اثر تنش کم‌آبی بر عملکرد، شاخص‌های رشد و مقاومت به خشکی خربزه ایرانی، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح آبیاری (شروع آبیاری در پتانسیل ماتریک 50-، 65- و 75- سانتی‌بار) و دو توده خربزه ایرانی (زرد جلالی و سوسکی سبز) بود. در طول دوره رشد صفات سطح ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر تنش کم‌آبی بر عملکرد، شاخص‌های رشد و مقاومت به خشکی خربزه ایرانی، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح آبیاری (شروع آبیاری در پتانسیل ماتریک 50-، 65- و 75- سانتی‌بار) و دو توده خربزه ایرانی (زرد جلالی و سوسکی سبز) بود. در طول دوره رشد صفات سطح برگ، هدایت روزنهای و پرولین و در زمان برداشت طول و قطر ساقه، وزن متوسط میوه و عملکرد اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که تیمارهای آبیاری بر سطح برگ، طول ساقه، تجمع پرولین، وزن متوسط میوه و عملکرد تأثیر معنی‌داری داشتند و تنش کم‌آبی باعث کاهش وزن متوسط میوه و عملکرد خربزه گردید. کمترین سطح برگ ( mm231533)، طول ساقه ( cm56/258)، وزن متوسط میوه (1/2898 گرم) و عملکرد ( t/ha96/57) و بیشترین مقدار پرولین (mg/g FW 455/1) در تنش شدید (شروع آبیاری در 75- سانتی‌بار) حاصل شد. از نظر صفات مورد مطالعه در بین دو توده خربزه تفاوت چشمگیری مشاهده نشد.
مجتبی دلشاد؛ مستانه احرار؛ مصباح بابالار
دوره 42، شماره 1 ، تیر 1390، ، صفحه 21-29
چکیده
میزان جذب آب و عناصر غذایی توسط گیاه یکی از مهمترین عوامل اثرگذار بر تولید گیاهی است. ایجاد شرایط رطوبتی مناسب در بسترهای هیدروپونیک از طریق بهبود خواص فیزیکی سبب بهینه شدن جذب و در نتیجه افزایش رشد و عملکرد می‌گردد. در این تحقیق تلاش شد با استفاده از اختلاط هیدروژل با بستر کشت پرلیت و عمل پیوند به بهبود شرایط جذب توسط گیاه کمک کرده ...
بیشتر
میزان جذب آب و عناصر غذایی توسط گیاه یکی از مهمترین عوامل اثرگذار بر تولید گیاهی است. ایجاد شرایط رطوبتی مناسب در بسترهای هیدروپونیک از طریق بهبود خواص فیزیکی سبب بهینه شدن جذب و در نتیجه افزایش رشد و عملکرد می‌گردد. در این تحقیق تلاش شد با استفاده از اختلاط هیدروژل با بستر کشت پرلیت و عمل پیوند به بهبود شرایط جذب توسط گیاه کمک کرده و اثر آن بر شاخص‌های رشد، عملکرد و فاکتورهای کیفی میوه خیار گلخانه‌ای مورد مطالعه قرار گیرد. به این منظور خیار گلخانه‌ای رقم کاسپین به دو شکل پیوند بر روی پایه کدو مسمایی Cucurbita pepo L. و غیرپیوندی در بستر پرلیت به دو صورت فاقد هیدروژل و هیدروژل‌دار (سوپرآب آ200 نسبت اختلاط 5/1 درصد وزنی بستر) کاشته شد و عملیات محلول‌رسانی در دو سطح کامل (معادل با نیاز آبی محاسبه شده برای گیاه) و کاهش یافته (70% نیاز آبی محاسبه شده برای گیاه) انجام گرفت. نتایج به دست آمده نشان داد تیمار محلول‌رسانی تنها بر کسر زهکشی اثر گذاشته است به گونه‌ای که میزان آن در محلول‌رسانی کامل افزایش یافت. استفاده از هیدروژل در بستر موجب کاهش کسر زهکشی و افزایش عملکرد، وزن خشک ریشه و برگ، سرعت رشد نسبی، میزان فتوسنتز خالص و زی‌توده گردید، در حالی که بر صفات کیفی میوه بی تأثیر بود. گیاهان پیوندی نیز سرعت رشد نسبی بیشتری داشته و توانستند در بسترهای فاقد هیدروژل عملکرد و زی‌توده گیاهان را افزایش دهند.
رضا صالحی؛ عبدالکریم کاشی؛ جانگ میانگ لی؛ مصباح بابالار؛ مجتبی دلشاد؛ سانگ گیو لی؛ یون چان هاح
دوره 41، شماره 1 ، تیر 1389
چکیده
اثر سه رقم کدوی تجاری’ ایس‘،’ شینتوزا‘ و ’شینتوهونگتو‘ به عنوان پایه، بر زنده‌مانی و رشد اولیه گیاهچه‌های خربزه رقم ’خاتونی‘ و طالبی رقم ’سمسوری‘ در شرایط گلخانه‌ای در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار مورد تحقیق قرار گرفت. همه پایهها سازگاری و گیرایی بالایی (بیش از 97%) نسبت به پیوند خربزه و طالبی از خود نشان ...
بیشتر
اثر سه رقم کدوی تجاری’ ایس‘،’ شینتوزا‘ و ’شینتوهونگتو‘ به عنوان پایه، بر زنده‌مانی و رشد اولیه گیاهچه‌های خربزه رقم ’خاتونی‘ و طالبی رقم ’سمسوری‘ در شرایط گلخانه‌ای در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار مورد تحقیق قرار گرفت. همه پایهها سازگاری و گیرایی بالایی (بیش از 97%) نسبت به پیوند خربزه و طالبی از خود نشان دادند. فعالیت ریشه (غلظت فورمازان سنتز شده در گرم ماده خشک در ساعت) گیاهان پایه 3-2 برابر پیوندکها بود. همچنین تعداد دستجات آوندی پایهها به جز در مورد رقم ’شینتوزا‘ بیشتر از پیوندکها بود. صفات فعالیت ریشه، طول ساقه اصلی، قطر ساقه پایه، محتوای کلروفیل برگ و وزن تر اندام‌های هوایی در سطح 1% و صفات قطر ساقه پیوندک، تعداد برگ، سطح برگ و وزن تر ریشه در سطح 5% معنی‌دار شدند. اثر تیمارها روی وزن خشک اندام‌های هوایی و ریشه معنی‌دار نبود. در اکثر صفات رشد، گیاهان پیوندی برتر از غیرپیوندی بودند. در بین گیاهان پیوندی، اثر پایهها روی صفات رشد مورد ارزیابی، بسیار نزدیک به هم و مشابه بود، لذا میتوان همه پایه‌های مورد آزمایش در این تحقیق را سازگار با پیوند خربزه و طالبی ایرانی پیشنهاد نمود.
آزاده اسفندیاری؛ تکتم سادات تقوی؛ مصباح بابالار؛ مجتبی دلشاد
دوره 40، شماره 2 ، شهریور 1388
چکیده
به منظور بررسی تأثیر نیتروژن بر شاخص‌های رشد گیاه گوجه فرنگی گلخانه‌ای و تأثیر بستر در هدر رفت و جذب نیتروژن، دو محلول غذایی(محلول غذایی کامل و محلول غذایی با 30% کاهش نیتروژن) و سه بستر کشت (زئولیت غنی شده با نیتروژن و پرلیت، زئولیت خام و پرلیت و سرانجام پرلیت) به صورت کرت خرد شده و طرح بلوک کامل تصادفی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصل ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر نیتروژن بر شاخص‌های رشد گیاه گوجه فرنگی گلخانه‌ای و تأثیر بستر در هدر رفت و جذب نیتروژن، دو محلول غذایی(محلول غذایی کامل و محلول غذایی با 30% کاهش نیتروژن) و سه بستر کشت (زئولیت غنی شده با نیتروژن و پرلیت، زئولیت خام و پرلیت و سرانجام پرلیت) به صورت کرت خرد شده و طرح بلوک کامل تصادفی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصل از 6 ماه کشت نشان داد که شاخص سطح برگ و سرعت توسعه برگ با کاهش غلظت نیتروژن کاهش پیدا کردند. بستر دارای زئولیت سبب بهبود فاکتورهای رشد، مانند طول ساقه، تعداد برگ، سرعت طویل شدن ساقه، سرعت توسعه برگ و سرعت رشد محصول و افزایش عملکرد گردید و استفاده از زئولیت غنی شده باعث کاهش نیتروژن وارد شده به پساب کشت شد. میزان نیتروژن ذخیره شده در برگهای جوان با کاهش غلظت نیتروژن کاهش یافت، ولی این کاهش در بستر دارای زئولیت غنی شده و استفاده از محلول دارای نیتروژن کاهش یافته دیده نشد. در مجموع نتایج حاکی از امکان استفاده موفقیتآمیز از زئولیت برای پرورش گوجهفرنگی به همراه کاهش نیتروژن محلول غذایی و کاهش مقدار این عنصر در پساب کشت بود.
اعظم کریمی افشار؛ مجتبی دلشاد؛ مصباح بابالار
دوره 40، شماره 2 ، شهریور 1388
چکیده
این مطالعه به منظور ارزیابی پاسخ دو رقم گوجهفرنگی خوشه‌ای به محلول‌های غذایی با سطوح مختلف هدایت الکتریکی (EC) و درک بهتر واکنش این محصول به محلول‌هایی با EC های ثابت یا متغیر انجام شد. بدین منظور دو رقم گوجهفرنگی گلخانه‌ای (رازان و ارگون) در سیستم آبکشت در بستر پرلیت کشت شدند. گیاهان کشت شده با محلول‌های غذایی با EC های ثابت 2 و 3 میلی ...
بیشتر
این مطالعه به منظور ارزیابی پاسخ دو رقم گوجهفرنگی خوشه‌ای به محلول‌های غذایی با سطوح مختلف هدایت الکتریکی (EC) و درک بهتر واکنش این محصول به محلول‌هایی با EC های ثابت یا متغیر انجام شد. بدین منظور دو رقم گوجهفرنگی گلخانه‌ای (رازان و ارگون) در سیستم آبکشت در بستر پرلیت کشت شدند. گیاهان کشت شده با محلول‌های غذایی با EC های ثابت 2 و 3 میلی موس و یا با محلول‌هایی با EC های متغیر5/1، 2 و3 میلی‌موس بر سانتیمتر در طول روز تغذیه شدند. اساس تغییرات در تیمار EC متغیر، تبخیر و تعرق گیاهان براساس میزان تابش نور بود. یافته‌های این تحقیق نشان داد که استفاده از محلول‌های غذایی با EC های متغیر در طول روز می‌تواند میزان مواد جامد محلول (TSS) میوه‌ها را بهبود بخشد. تیمارهای محلول غذایی از نظر میزان دیگر صفات کیفی (سفتی، pH، اسیدیته قابل تیتراسیون و ویتامین ث میوه) و عملکرد تفاوت معنی‌داری نشان ندادند. عدم مشاهده تفاوت معنی‌دار در عملکرد تیمار ECهای متغیر نسبت به تیمار EC رایج (3 میلی‌موس بر سانتیمتر) امکان صرفه جویی در نمک‌های مورد استفاده برای تهیه محلول غذایی جهت پرورش گوجهفرنگی در سیستم آبکشت را نشان می‌دهد. ارقام مورد استفاده در این تحقیق تفاوت معنی‌داری از نظر عملکرد میوه‌های درجه 1، درجه 2 و عملکرد کل و برخی صفات کیفی نشان دادند. رقم ارگون دارای عملکرد بالاتر و رقم رازان دارای محتوی TSS بیشتری بود.
