سید اصغر موسوی قهفرخی؛ محمدرضا فتاحی مقدم؛ ذبیح اله زمانی؛ علی ایمانی؛ اینکارنا اورتگا؛ فدریکو دیسنتا
دوره 42، شماره 2 ، شهریور 1390، ، صفحه 169-183
چکیده
بادام (Prunus dulcis L.) از گونههای اقتصادی جنس پرونوس و از خانواده رزاسه است. قسمت تجاری میوه بادام بذر خوراکی آن (مغز) میباشد، بنابراین انجام گردهافشانی و تلقیح برای تولید محصول در بادام ضروری است. اکثر ارقام تجاری بادام، خودناسازگار و برخی نیز دگرناسازگار هستند. خودناسازگاری در بادام گامتوفتیک بوده و توسط یک مکان ژنی با چندین فرم آللی ...
بیشتر
بادام (Prunus dulcis L.) از گونههای اقتصادی جنس پرونوس و از خانواده رزاسه است. قسمت تجاری میوه بادام بذر خوراکی آن (مغز) میباشد، بنابراین انجام گردهافشانی و تلقیح برای تولید محصول در بادام ضروری است. اکثر ارقام تجاری بادام، خودناسازگار و برخی نیز دگرناسازگار هستند. خودناسازگاری در بادام گامتوفتیک بوده و توسط یک مکان ژنی با چندین فرم آللی و به صورت همبارز کنترل میشود. در این مطالعه آللهای خودناسازگاری 70 رقم و ژنوتیپ بادام ایرانی و 17 رقم خارجی به روش واکنش زنجیرهای پلیمراز(PCR) و با استفاده از ترکیب آغازگرهای دژنره که بر اساس توالی نواحی حفاظت شده مکان ژنی ناسازگاری در جنس پرونوس طراحی شدهاند، تعیین گردید. جداسازی محصول PCR روی ژل آگارز و اندازه باندهای تکثیر شده در ارقام بادام ایرانی با اندازه آللهای شناخته شده در ارقام بادام خارجی شاهد و نشانگر یک کیلو جفت بازی مقایسه گردیدند. بر اساس نتایج در 50 رقم و ژنوتیپ ایرانی ازجمله ارقام ربیع (S7S27)، یلدا (S1S7)، آذر-2(S3S4) ، حریر (S4S24)، سهند (S1S2)، زرقان-7(S1S4) ، زرقان-8 (S1S2)، منقای دیرگل (S1S13)، منقا (S7S14)، خورشیدی(S4S8) ، شیربادام (S2S4)، شمشیری (S7S24)، مامایی اصفهان (S10S12) و ژنوتیپهای A-92 (S8S23)، (S8S13) A-2، (S8S9) K-10-15، (S7S24) K-1-16، (S1S4) K-11-40و (S1S9) A200 هر دو آلل خودناسازگاری و در 20 رقم و ژنوتیپ مورد بررسی یک باند مربوط به آللهای گزارش شده قبلی مشاهده شد در حالی که اندازه باند دوم مشابه با اندازه باند هیچ یک از آللهای شناسایی شده قبلی در بادام نبوده و احتمالاً مربوط به یک آلل جدید است که برای معرفی قطعی آللهای جدید باید توالی کامل آنها تعیین گردد. تعداد 8 باند تکثیر یافته جدید بودند که اندازه آنها متفاوت با اندازه آللهای شناخته شده در بادام بود. به طور مثال ارقام مامایی، سفید و تجاری به ترتیب دارای آللهای S25، S7، S24 و باندهای جدیدی به اندازه 1250، 1000 و 1065 جفت باز بودند. در بین جمعیت بادامهای ایرانی مورد مطالعه، آللهای خود ناسازگاری S4، S1، S24، S7، S12 و S2 به ترتیب بیشترین فراوانی را در این تحقیق نشان دادند. استفاده از آغازگرهای دژنره، یک روش مناسب برای شناسایی ژنوتیپ ناسازگاری در ارقام و ژنوتیپهای بادام میباشد.
سید اصغر موسوی قهفرخی؛ محمدرضا فتاحی مقدم؛ ذبیح¬اله زمانی؛ علی ایمانی
دوره 41، شماره 2 ، شهریور 1389
چکیده
به منظور ارزیابی تنوع مرفولوژیکی برخی از ارقام و ژنوتیپهای بادام، آزمایشی روی 55 رقم و ژنوتیپ بادام ایرانی و خارجی انجام گرفت. در این مطالعه 29 صفت کمی و کیفی خشک میوه و مغز و همچنین 4 صفت فنولوژیک درخت مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس و مقایسه میانگین صفات نشان داد که ارقام و ژنوتیپهای مورد بررسی از نظر کلیه صفات مورد مطالعه ...
بیشتر
به منظور ارزیابی تنوع مرفولوژیکی برخی از ارقام و ژنوتیپهای بادام، آزمایشی روی 55 رقم و ژنوتیپ بادام ایرانی و خارجی انجام گرفت. در این مطالعه 29 صفت کمی و کیفی خشک میوه و مغز و همچنین 4 صفت فنولوژیک درخت مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس و مقایسه میانگین صفات نشان داد که ارقام و ژنوتیپهای مورد بررسی از نظر کلیه صفات مورد مطالعه با یکدیگر دارای تفاوت معنیدار هستند که نشاندهنده وجود تنوع بین ارقام و صفات مورد بررسی است. صفاتی مانند وزن خشک میوه، درصد مغز، درصد دو قلویی، سختی و ضخامت پوست چوبی، عادت رشد و زمان رسیدن که ضرایب تغییرات بالاتری نشان دادند، دارای تنوع بالاتری بین ارقام و ژنوتیپهای مورد بررسی بودند. ضرایب همبستگی بین صفات اندازهگیری شده نشاندهنده وجود همبستگی مثبت یا منفی بین برخی صفات مهم بود. نتایج تجزیه کلاستر بر اساس تمام صفات اندازهگیری شده، ارقام را در فاصله اقلیدسی 25، به دو گروه اصلی تقسیمبندی کرد. با کاهش فاصله اقلیدسی از 25 به 5، ژنوتیپها و ارقام به شش گروه اصلی تقسیمبندی شدند. از عوامل مهم تفکیک کلاسترهای اصلی صفاتی از جمله طول، شکل و وزن خشک میوه و مغز، درصد مغز، میزان ضخامت و سختی پوست چوبی و زمان گلدهی بودند. تجزیه عامل توانست صفات مورد ارزیابی را به 9 عامل اصلی کاهش دهد که مجموعاً 83 درصد واریانس کل را توجیه نمودند. در محدوده هر عامل صفات با ضرایب بالای 6/0 به عنوان ضرایب عاملی معنیدار در نظر گرفته شدند. براساس نتایج تجزیه عاملها خصوصیات خشک میوه و مغز شامل: طول، ضخامت (قطر)، وزن و اندازه خشک میوه و ضخامت و سختی پوست چوبی، میزان نقوش و شکاف در پوست چوبی، درصد مغز، طول، عرض و ضخامت (قطر) مغز، درصد دوقلویی، شکل خشک میوه و مغز بیشترین سهم را در تفاوت بین ارقام و ژنوتیپها نشان دادند. با استفاده از سه عامل اصلی در تجزیه پلات ارقام و ژنوتیپهایی با خصوصیات پوست نازک و کاغذی، طول خشک میوه و مغز بلندتر، وزن و درصد مغز بالاتر از ارقام و ژنوتیپهایی با پوست سخت، وزن مغز و درصد مغز پایینتر، طول میوه و مغز کوچکتر ولی ضخامت و وزن خشک میوه بیشتر و درصد دو قلویی بالاتر تفکیک گردیدند. بر اساس نتایج به دست آمده ارقام ’شاهرود12‘، ’شاهرود7‘، ’شاهرود 8- ب‘، ’زرقان7‘، ’فرانیس‘، ’شاهرود 21‘، ’مامایی‘، ’نان پاریل‘، ’مونتری‘، ’سونورا‘، ’نی پلاس الترا‘، ’یلدا‘ و ژنوتیپهای’کا-12-4-4‘، ’کا-1-16‘، ’کا-11-40‘ و ’کا-10-15‘ از نظر صفات خشک میوه و مغز بر