موسی رسولی؛ محمدرضا فتاحی مقدم؛ ذبیح اله زمانی؛ علی ایمانی؛ علی عبادی
چکیده
به منظور گروه بندی و مقایسه 72 رقم و ژنوتیپ بادام،30 صفت شامل 12 صفت فنولوژیکی و رویشی درخت و 18 صفت مربوط به خشک میوه و مغز، براساس توصیفگر جهانی بادام اندازه گیری شد. بر اساس نتایج بدست آمده برخی از صفات مثل عادت رشدی درخت، رنگ گل، وزن خشک میوه، سختی پوست چوبی و طعم مغز دارای ضریب تغییرات بالایی بودند. ضرایب همبستگی ساده بین صفات نشان داد ...
بیشتر
به منظور گروه بندی و مقایسه 72 رقم و ژنوتیپ بادام،30 صفت شامل 12 صفت فنولوژیکی و رویشی درخت و 18 صفت مربوط به خشک میوه و مغز، براساس توصیفگر جهانی بادام اندازه گیری شد. بر اساس نتایج بدست آمده برخی از صفات مثل عادت رشدی درخت، رنگ گل، وزن خشک میوه، سختی پوست چوبی و طعم مغز دارای ضریب تغییرات بالایی بودند. ضرایب همبستگی ساده بین صفات نشان داد که بین برخی از صفات اندازه گیری شده رویشی، خشک میوه و مغز همبستگی مثبت یا منفی معنی دار وجود دارد. تجزیه کلاستر در فاصله 25 اقلیدسی ارقام و ژنوتیپ ها را به دو گروه اصلی تقسیم کرد و صفاتی مثل طول خشک میوه، وزن، عرض و رنگ مغز در تفکیک ارقام و ژنوتیپ ها موثر بودند. با کاهش فاصله اقلیدسی از 25 به 10، ارقام و ژنوتیپ ها به شش گروه اصلی تقسیم بندی شدند که از عوامل مهم تفکیک کلاسترهای اصلی صفاتی از جمله قدرت رشدی درخت، سختی و ضخامت پوست چوبی، نسبت طول به عرض خشک میوه، نسبت وزن مغز به وزن خشک میوه و طعم مغز بودند. تجزیه به عامل ها صفات مورد ارزیابی را به 11 عامل اصلی کاهش داد که در مجموع 07/75 درصد واریانس کل را توجیه نمودند. بر اساس نتایج بدست آمده ارقام و ژنوتیپ های ’دیررس ساوجبلاغ‘، ‘D-124’، ‘D-99’، ’شاهرود 12‘، ’تونو‘، ’نان پاریل‘، ’پرایس‘، ’میرپنج تهران‘، ’پاکوتاه شماره 2 طالقان‘، ’شماره 34-13‘، ’شماره 8-16‘، ’شماره 10-11‘، ’زرقان 10‘، ’ارومیه 68‘، ’برگ درشت همدان‘ و ’یزد 60 ‘از نظر برخی صفات مهم مثل عادت دیرگلدهی، خشک میوه و مغز بهتر از سایر ارقام و ژنوتیپ ها بودند.
موسی رسولی؛ کاظم ارزانی
دوره 42، شماره 4 ، اسفند 1390، ، صفحه 329-338
چکیده
شناخت نیازهای اکولوژیکی، فرایندهای رشد و نمو درختان میوه برای حصول به عملکردی مطلوب در صنعت میوه‌کاری ضروری می‌باشد. همچنین با تعیین الگوی رشد می‌توان طول دوره رشد و نمو میوه و مراحل بحرانی رشد جهت اعمال مدیریت صحیح در باغ را مشخص کرد. در این تحقیق، نرخ فتوسنتز کل و تغییرات الگوی رشد رویشی و زایشی (میوه) در 9 رقم گلابی آسیایی اندازه‌گیری ...
بیشتر
شناخت نیازهای اکولوژیکی، فرایندهای رشد و نمو درختان میوه برای حصول به عملکردی مطلوب در صنعت میوه‌کاری ضروری می‌باشد. همچنین با تعیین الگوی رشد می‌توان طول دوره رشد و نمو میوه و مراحل بحرانی رشد جهت اعمال مدیریت صحیح در باغ را مشخص کرد. در این تحقیق، نرخ فتوسنتز کل و تغییرات الگوی رشد رویشی و زایشی (میوه) در 9 رقم گلابی آسیایی اندازه‌گیری شد. آزمایش در قالب یک طرح کرت خرد شده در زمان بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی (RCBD) با 9 رقم در 5 تکرار و در 14 هفته انجام شد. بر اساس نتایج بدست آمده بین ارقام، زمان‌های مختلف اندازه‌گیری و اثر متقابل زمان و رقم، تفاوت معنی‌داری در میزان نرخ فتوسنتز کل مشاهده گردید (01/0P?). در بین ارقام مورد آزمایش، ‘KS13’ با 10/17 و ‘KS14’ با 15/11 میکرو مول دی‌اکسیدکربن بر مترمربع بر ثانیه (µmol CO2 m-2 s-1)، به ترتیب بیشترین و کمترین میزان نرخ فتوسنتز کل را در طی 14 هفته اندازه‌گیری نشان دادند. همچنین حداکثر میزان فتوسنتز در هفته چهاردهم (µmol CO2 m-2 s-125/24) و حداقل میزان آن در هفته دوم ( µmol CO2 m-2 s-137/7) ثبت گردید. با توجه به نتایج بدست آمده ارقام ‘KS13’ و ‘KS6’ دارای میزان نرخ فتوسنتز کل بالایی بودند. همچنین رشد تجمعی رویشی (شاخه) و زایشی (میوه) با توجه به تغییرات در طول فصل رشد و نمو اندازه‌گیری شد. نتایج، الگوی رشد ساده و کامل سیگموئیدی را برای تمام ارقام مورد بررسی مشخص نمود. مدت زمان هر یک از فازهای رشد تجمعی میوه با توجه به رقم مورد مطالعه متفاوت بود. بطوریکه فاز رکود رشدی 62 روز پس از تمام گل در ارقام KS13، KS14 و KS12 و72 روز پس از تمام گل در ارقام KS6، KS7، KS8، KS9، KS10 و KS11 اتفاق افتاد. همچنین نتایج نشان داد که از نظر زمان رسیدن میوه، ارقام KS7، KS10، KS11 و KS14 زودرس، ارقام KS6، KS9 و KS13 میان‌رس و دو رقم KS8 و KS12 دیررس بودند. با توجه به نرخ فتوسنتز مطلوب اکثر ارقام در شرایط آب و هوایی تهران چنین به نظر می‌رسد که این ارقام از نظر تولید محصول کافی و با توجه به منابع تولید شده حاصل از فتوسنتز سازگاری خوبی را نشان می‌دهند. از طرفی با توجه به نتایج حاصل از رشد رویشی و زایشی می‌توان اطلاعات بدست آمده را برای مدیریت باغ‌های گلابی آسیایی در شرایط آب و هوایی تهران استفاده نمود.
موسی رسولی؛ کاظم ارزانی
دوره 41، شماره 4 ، اسفند 1389، ، صفحه 309-318
چکیده
اکثر ارقام گیلاس، خودناسازگار بوده و برای تولید میوه تجارتی، نیاز به گرده‌دهنده مناسب و سازگار دارند. تعیین سازگاری و ناسازگاری ارقام گرده‌دهنده در روش کلاسیک بصورت روش گرده‌افشانی کنترل شده و مطالعه میکروسکوپی رشد لوله گرده انجام میشود. در این پژوهش گیلاس رقم زرد دانشکده به عنوان پایه مادری با استفاده از دانه گرده خودی و گرده ...
بیشتر
اکثر ارقام گیلاس، خودناسازگار بوده و برای تولید میوه تجارتی، نیاز به گرده‌دهنده مناسب و سازگار دارند. تعیین سازگاری و ناسازگاری ارقام گرده‌دهنده در روش کلاسیک بصورت روش گرده‌افشانی کنترل شده و مطالعه میکروسکوپی رشد لوله گرده انجام میشود. در این پژوهش گیلاس رقم زرد دانشکده به عنوان پایه مادری با استفاده از دانه گرده خودی و گرده ارقام "بینگ"، "ناپلئون"، "سفید رضائیه"، "شبستر"، "ابرده" به صورت کنترل شده گرده‌افشانی شدند. هشت نمونه گل (مادگی) از تیمارهای مختلف در محلول FAA تا زمان بررسی میکروسکوپی نگهداری شدند. جهت بررسی و تعیین اثر دانههای گرده ارقام استفاده شده جهت گرده‌افشانی بر خصوصیات مختلف کمی و کیفی میوه رقم "زرد دانشکده"، برخی صفات میوه اندازه‌گیری گردید. طبق نتایج به دست آمده دانه گرده ارقام "شبستر"، "سفید رضائیه" و "ناپلئون" روی کلاله رقم "زرد دانشکده" جوانه زده و در مدت 96 تا120 ساعت پس از گرده‌افشانی لولههای گرده این ارقام به تخمک پایه مادری رسیدند که نشانه سازگاری کامل گرده این ارقام با رقم "زرد دانشکده" بود. نتایج میکروسکوپی گلهای خود گرده‌افشانی شده رقم زرد دانشکده، نشان داد که هیچ لوله گرده خودی نتوانسته بود خود را به تخمک برساند. لذا رقم "زرد دانشکده" خودناسازگار بوده وگردهدهنده مناسب آن میتواند ارقام "شبستر"، "سفید رضائیه" و "ناپلئون" باشد. همچنین رشد لوله گرده ارقام "ابرده" و "بینگ" در سطح کلاله و یک سوم ابتدایی خامه "زرد دانشکده" متوقف گردیدند که نشانه ناسازگاری آنها نسبت به این رقم می‌باشد. اگرچه بر اساس برخی از نتایج به دست آمده بین تیمارها از نظر طول و قطر میوه اختلاف وجود داشت (P?0.05) و همچنین بین تکرارهای مختلف از نظر وزن هسته، طول میوه، قطر میوه و درصد مواد جامد محلول (بریکس) تفاوت مشاهده گردید (P?0.05)، ولی پژوهشهای تکمیلی تأثیر نوع گرده بر خصوصیات کیفی میوه پیشنهاد میگردد.
موسی رسولی؛ کاظم ارزانی؛ علی ایمانی؛ محمدرضا فتاحی مقدم
دوره 41، شماره 2 ، شهریور 1389
چکیده
گیلاس (.Prunus avium L) یکی از مهمترین میوه‌های مناطق معتدله در دنیا به شمار میرود که به دلیل کوتاه بودن دوره رشد و نمو میوه و زودرسی و نوبرانه بودن محصول آن، از ارزش اقتصادی بالایی برخوردار می‌باشد. با توجه به اینکه اکثر ارقام گیلاس خودناسازگار بوده و برای تولید میوه تجارتی نیاز به گرده‌دهنده مناسب و سازگار دارند. در این پژوهش گیلاس ...
بیشتر
گیلاس (.Prunus avium L) یکی از مهمترین میوه‌های مناطق معتدله در دنیا به شمار میرود که به دلیل کوتاه بودن دوره رشد و نمو میوه و زودرسی و نوبرانه بودن محصول آن، از ارزش اقتصادی بالایی برخوردار می‌باشد. با توجه به اینکه اکثر ارقام گیلاس خودناسازگار بوده و برای تولید میوه تجارتی نیاز به گرده‌دهنده مناسب و سازگار دارند. در این پژوهش گیلاس رقم زرد دانشکده به عنوان پایه مادری با استفاده از دانه گرده خودی و گرده ارقام "بینگ"، "ناپلئون"، "سفید رضائیه"، "شبستر"و "ابرده" به صورت کنترل شده گرده‌افشانی شد. طرح مورد استفاده بلوک‌های کامل تصادفی (RCBD) با شش تیمار گرده‌افشانی و سه تکرار بود. آزمون زیوایی دانه گرده ارقام مورد بررسی مشخص نمود که کلیه ارقام از درصد جوانهزنی مناسب (بالای 60 درصد) برخوردار هستند. نتایج حاصل از خود گرده‌افشانی رقم مادری مشخص نمود که این رقم کاملاً خود ناسازگار می‌باشد. همچنین ارقام گرده‌دهنده شبستر، سفید رضائیه و ناپلئون به ترتیب با 33/56، 83/51 و 49/47 به عنوان گرده‌دهنده مناسب و ارقام "ابرده" و "بینگ" به ترتیب با 2 و 66/0 درصد میوه به عنوان ارقام ناسازگار با زرد دانشکده مشخص گردیدند.
موسی رسولی؛ محمدرضا فتاحی مقدم؛ ذبیح اله زمانی؛ علی ایمانی؛ علی عبادی
دوره 40، شماره 4 ، اسفند 1388
چکیده
بادام (Prunus dulcis) یکی از مهمترین میوه‌های خشک مناطق معتدله است که اکثر ارقام آن خودناسازگار بوده و برای تولید میوه تجارتی نیاز به گرده‌دهنده مناسب و سازگار دارند، لذا بررسی چگونگی تشکیل میوه و تعیین سازگاری ارقام مختلف از اهمیت بالایی در صنعت میوه‌کاری برخوردار است. از طرفی ایجاد ارقام خودسازگار بویژه در شرایط اقلیمی نامناسب برای ...
بیشتر
بادام (Prunus dulcis) یکی از مهمترین میوه‌های خشک مناطق معتدله است که اکثر ارقام آن خودناسازگار بوده و برای تولید میوه تجارتی نیاز به گرده‌دهنده مناسب و سازگار دارند، لذا بررسی چگونگی تشکیل میوه و تعیین سازگاری ارقام مختلف از اهمیت بالایی در صنعت میوه‌کاری برخوردار است. از طرفی ایجاد ارقام خودسازگار بویژه در شرایط اقلیمی نامناسب برای گلدهی (دمای پائین) که فعالیت حشرات گردهافشان کننده به صورت کافی و مناسب نباشد از اهمیت خاصی برخوردار است. در این پژوهش، رقم خودسازگار "سوپرنووآ" به عنوان پایه مادری با استفاده از دانه گرده ارقام "شاهرود21"، "شاهرود12"، "فراجیلو"، "10-4"، "5-11" و همچنین گرده رقم "سوپرنووآ" به عنوان پایه‌های پدری، با دو روش مختلف گرده‌افشانی شدند. طبق نتایج بدست آمده تمام ارقام مورد بررسی با رقم "سوپرنووآ" سازگار بودند. همچنین از نظر درصد تشکیل میوه بین ارقام (نوع دانه گرده) در مرحله 2 و 3 تفاوت معنی‌داری وجود داشت اما بین نوع گلهای گرده‌افشانی شده رقم "سوپرنووآ" (اخته شده یا نشده) از نظر درصد تشکیل میوه تفاوتی مشاهده نگردید. گلهای گرده‌افشانی شده رقم "سوپرنووآ" با گرده رقم "شاهرود 21" دارای بیشترین درصد تشکیل میوه بودند. همچنین کمترین درصد تشکیل میوه مربوط به گلهای خودگردهافشانی شده رقم "سوپرنووآ" بود.
