محمد جواد کرمی؛ سعید عشقی؛ عنایت الله تفضلی
چکیده
امروزه کشت انگور در مناطق نیمه گرم استان فارس توسعه‌یافته است، اما تنش گرمایی به‌عنوان یک محدودیت مهم برای موفقیت کشت و کار انگور در این مناطق مطرح است. این پژوهش با هدف دستیابی به رقم یا رقم‌های متحمل به تنش گرمایی در موستان روی تاک‌های سه‌سالۀ رقم‌های رطبی، عسکری، منقا و فلیمسیدلس در منطقۀ نیمه گرمسیر قیر و کارزین استان ...
بیشتر
امروزه کشت انگور در مناطق نیمه گرم استان فارس توسعه‌یافته است، اما تنش گرمایی به‌عنوان یک محدودیت مهم برای موفقیت کشت و کار انگور در این مناطق مطرح است. این پژوهش با هدف دستیابی به رقم یا رقم‌های متحمل به تنش گرمایی در موستان روی تاک‌های سه‌سالۀ رقم‌های رطبی، عسکری، منقا و فلیمسیدلس در منطقۀ نیمه گرمسیر قیر و کارزین استان فارس در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار و شمار سه تاک در هر کرت آزمایشی به مدت دو سال انجام شد. میزان انواع سبزینه (کلروفیل)ها، محتوای نسبی آب برگ، نشت یونی، دمای برگ و تبادلات گازی اندازهگیری شدند. نتایج نشان داد، تفاوت معنیداری بین رقم‌های در نشت یونی، میزان E، gs، A/Ci، نورساخت (فتوسنتز) و دمای برگ وجود دارد و برای دیگر صفات اختلاف معنیداری مشاهده نشد. اثر گرما بر تعرق برگ در رقم‌های مختلف متفاوت بود. گرما موجب افزایش یکسان در غلظت دی‌اکسید کربن درون محفظۀ روزنه در همۀ رقم‌ها شد. همچنین گرما موجب کاهش در هدایت روزنهای و نورساخت در همه رقم‌های شد. رقم فلیمسیدلس در گرمای 45 درجه سلسیوس میزان نورساخت مناسبی داشت که نشان‌دهندۀ تحمل نسبی این رقم به گرمای شدید است. رقم رطبی با نورساخت به نسبت مناسب تحمل گرمایی متوسطی داشت. نورساخت در رقم‌های عسکری و منقا به‌شدت کاهش یافت که نشان می‌دهد، در مقایسه با رقم‌های فلیم سیدلس و رطبی به تنش گرمایی حساس‌تر هستند.
ناصر قادری؛ عادل سی وسه مرده
چکیده
به منظور بررسی واکنش‌های فیزیولوژیکی توت فرنگی به تنش خشکی آزمایشی گلدانی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه رقم توت‌فرنگی شامل ارقام کاماروسا، مرک و گاویوتا و سه تیمار آبیاری 25%، 50% و75% ظرفیت زراعی در سه تکرار و هر تیمار با دو واحد آزمایشی به اجرا درآمد. در این آزمایش فاکتورهای فیزیولوژیکی شامل فتوسنتز، ...
بیشتر
به منظور بررسی واکنش‌های فیزیولوژیکی توت فرنگی به تنش خشکی آزمایشی گلدانی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه رقم توت‌فرنگی شامل ارقام کاماروسا، مرک و گاویوتا و سه تیمار آبیاری 25%، 50% و75% ظرفیت زراعی در سه تکرار و هر تیمار با دو واحد آزمایشی به اجرا درآمد. در این آزمایش فاکتورهای فیزیولوژیکی شامل فتوسنتز، هدایت روزنهای، تعرق، محتوای نسبی آب برگ، شاخص پایداری غشاء سلولی و میزان کلروفیل اندازهگیری شدند. میزان فتوسنتز، هدایت روزنهای و تعرق در تمام ارقام در طی کاهش محتوای نسبی آب خاک کاهش یافت. کمترین میزان تعرق در شرایط تنش شدید مربوط به رقم گاویوتا بود و بیشترین میزان آن مربوط به ارقام کاماروسا و مرک بود. محتوای نسبی آب برگ و پایداری غشاء سلولی نیز در تمام ارقام با کاهش محتوای آب خاک کاهش یافت. بعد از رفع تنش، برگشت نسبتاً سریع فتوسنتز و تعرق در تمام ارقام روی داد ولی بیشترین میزان فتوسنتز و تعرق در این دوره مربوط به رقم مرک بود. در شرایط تنش شدید میزان کلروفیل کاهش یافت. در این شرایط رقم گاویوتا بالاترین میزان کلروفیل را داشت. یک روز بعد از رفع تنش بازیافت قابل توجهی در میزان کلروفیل مشاهده نشد. میزان پرولین در ارقام مختلف در طی کاهش محتوای نسبی آب خاک بطور جزئی افزایش یافت و در شرایط تنش شدید بیشترین افزایش مربوط به رقم گاویوتا بود. یک روز بعد از رفع تنش کاهش سریع میزان پرولین اتفاق افتاد. با توجه به یافته‌های پژوهش حاضر می‌توان گفت که رقم کاماروسا دارای پتانسیل بالاتری برای مقابله با شرایط کم آبی در مقایسه با دو رقم دیگر بوده و در مراحل بعد ارقام مرک و گاویوتا قرار دارند. جهت نتیجه‌گیری نهایی ارزیابیهای مزرعه‌ای ضروری به نظر می‌رسد.
موسی رسولی؛ کاظم ارزانی
دوره 42، شماره 4 ، اسفند 1390، ، صفحه 329-338
چکیده
شناخت نیازهای اکولوژیکی، فرایندهای رشد و نمو درختان میوه برای حصول به عملکردی مطلوب در صنعت میوه‌کاری ضروری می‌باشد. همچنین با تعیین الگوی رشد می‌توان طول دوره رشد و نمو میوه و مراحل بحرانی رشد جهت اعمال مدیریت صحیح در باغ را مشخص کرد. در این تحقیق، نرخ فتوسنتز کل و تغییرات الگوی رشد رویشی و زایشی (میوه) در 9 رقم گلابی آسیایی اندازهگیری ...
بیشتر
شناخت نیازهای اکولوژیکی، فرایندهای رشد و نمو درختان میوه برای حصول به عملکردی مطلوب در صنعت میوه‌کاری ضروری می‌باشد. همچنین با تعیین الگوی رشد می‌توان طول دوره رشد و نمو میوه و مراحل بحرانی رشد جهت اعمال مدیریت صحیح در باغ را مشخص کرد. در این تحقیق، نرخ فتوسنتز کل و تغییرات الگوی رشد رویشی و زایشی (میوه) در 9 رقم گلابی آسیایی اندازهگیری شد. آزمایش در قالب یک طرح کرت خرد شده در زمان بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی (RCBD) با 9 رقم در 5 تکرار و در 14 هفته انجام شد. بر اساس نتایج بدست آمده بین ارقام، زمان‌های مختلف اندازهگیری و اثر متقابل زمان و رقم، تفاوت معنیداری در میزان نرخ فتوسنتز کل مشاهده گردید (01/0P?). در بین ارقام مورد آزمایش، ‘KS13’ با 10/17 و ‘KS14’ با 15/11 میکرو مول دی‌اکسیدکربن بر مترمربع بر ثانیه (µmol CO2 m-2 s-1)، به ترتیب بیشترین و کمترین میزان نرخ فتوسنتز کل را در طی 14 هفته اندازهگیری نشان دادند. همچنین حداکثر میزان فتوسنتز در هفته چهاردهم (µmol CO2 m-2 s-125/24) و حداقل میزان آن در هفته دوم ( µmol CO2 m-2 s-137/7) ثبت گردید. با توجه به نتایج بدست آمده ارقام ‘KS13’ و ‘KS6’ دارای میزان نرخ فتوسنتز کل بالایی بودند. همچنین رشد تجمعی رویشی (شاخه) و زایشی (میوه) با توجه به تغییرات در طول فصل رشد و نمو اندازهگیری شد. نتایج، الگوی رشد ساده و کامل سیگموئیدی را برای تمام ارقام مورد بررسی مشخص نمود. مدت زمان هر یک از فازهای رشد تجمعی میوه با توجه به رقم مورد مطالعه متفاوت بود. بطوریکه فاز رکود رشدی 62 روز پس از تمام گل در ارقام KS13، KS14 و KS12 و72 روز پس از تمام گل در ارقام KS6، KS7، KS8، KS9، KS10 و KS11 اتفاق افتاد. همچنین نتایج نشان داد که از نظر زمان رسیدن میوه، ارقام KS7، KS10، KS11 و KS14 زودرس، ارقام KS6، KS9 و KS13 میان‌رس و دو رقم KS8 و KS12 دیررس بودند. با توجه به نرخ فتوسنتز مطلوب اکثر ارقام در شرایط آب و هوایی تهران چنین به نظر می‌رسد که این ارقام از نظر تولید محصول کافی و با توجه به منابع تولید شده حاصل از فتوسنتز سازگاری خوبی را نشان می‌دهند. از طرفی با توجه به نتایج حاصل از رشد رویشی و زایشی می‌توان اطلاعات بدست آمده را برای مدیریت باغ‌های گلابی آسیایی در شرایط آب و هوایی تهران استفاده نمود.
طاهر برزگر؛ مجتبی دلشاد؛ عباس مجدآبادی؛ عبدالکریم کاشی؛ ژاله قشقایی
دوره 42، شماره 4 ، اسفند 1390، ، صفحه 357-363
چکیده
به منظور بررسی اثر تنش کم‌آبی بر عملکرد، شاخص‌های رشد و مقاومت به خشکی خربزه ایرانی، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح آبیاری (شروع آبیاری در پتانسیل ماتریک 50-، 65- و 75- سانتی‌بار) و دو توده خربزه ایرانی (زرد جلالی و سوسکی سبز) بود. در طول دوره رشد صفات سطح ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر تنش کم‌آبی بر عملکرد، شاخص‌های رشد و مقاومت به خشکی خربزه ایرانی، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح آبیاری (شروع آبیاری در پتانسیل ماتریک 50-، 65- و 75- سانتی‌بار) و دو توده خربزه ایرانی (زرد جلالی و سوسکی سبز) بود. در طول دوره رشد صفات سطح برگ، هدایت روزنهای و پرولین و در زمان برداشت طول و قطر ساقه، وزن متوسط میوه و عملکرد اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که تیمارهای آبیاری بر سطح برگ، طول ساقه، تجمع پرولین، وزن متوسط میوه و عملکرد تأثیر معنیداری داشتند و تنش کم‌آبی باعث کاهش وزن متوسط میوه و عملکرد خربزه گردید. کمترین سطح برگ ( mm231533)، طول ساقه ( cm56/258)، وزن متوسط میوه (1/2898 گرم) و عملکرد ( t/ha96/57) و بیشترین مقدار پرولین (mg/g FW 455/1) در تنش شدید (شروع آبیاری در 75- سانتی‌بار) حاصل شد. از نظر صفات مورد مطالعه در بین دو توده خربزه تفاوت چشمگیری مشاهده نشد.
ناصر قادری؛ علیرضا طلایی؛ علی عبادی؛ حسین لسانی
دوره 41، شماره 2 ، شهریور 1389
چکیده
به منظور بررسی اثر تنش‌های مختلف آبی بر برخی خصوصیات فیزیولوژیکی سه رقم زراعی انگور (ساهانی، فرخی و بیدانه سفید) آزمایشی با چهار تیمار شامل پتانسیل آب خاک در حد 2/0- مگاپاسکال (شاهد)، 6/0-، 1- و 5/1- مگاپاسکال پتانسیل آب خاک (تیمارهای تنش) و سه تکرار در سال 1387 به اجرا درآمد. در این آزمایش گیاهان 2 ساله انگور در گلدان‌های 18 لیتری محتوی خاک لومی ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر تنش‌های مختلف آبی بر برخی خصوصیات فیزیولوژیکی سه رقم زراعی انگور (ساهانی، فرخی و بیدانه سفید) آزمایشی با چهار تیمار شامل پتانسیل آب خاک در حد 2/0- مگاپاسکال (شاهد)، 6/0-، 1- و 5/1- مگاپاسکال پتانسیل آب خاک (تیمارهای تنش) و سه تکرار در سال 1387 به اجرا درآمد. در این آزمایش گیاهان 2 ساله انگور در گلدان‌های 18 لیتری محتوی خاک لومی کاشته شدند. هر واحد آزمایشی شامل 2 گلدان و هر گلدان دارای یک گیاه بود. آزمایش سه بار پشت سر هم تکرار گردید. زمانی که پتانسیل آب خاک به تیمارهای موردنظر رسید و همچنین یک و چهار روز بعد از آبیاری مجدد محتوای نسبی آب برگ (RWC)، پایداری نسبی غشاء سلولی (MSI)، فتوسنتز (A)، هدایت روزنهای (gs)، تعرق (E)، میزان CO2 زیر روزنهای (Ci) و کارآیی مصرف آب (A/gs) اندازهگیری شدند. بر اساس نتایج بدست آمده در این پژوهش میزان RWC در تیمار 5/1- مگاپاسکال پتانسیل آب خاک در ارقام ساهانی، فرخی و بیدانه‌سفید و میزان MSI در ارقام ساهانی و بیدانه سفید در همان تیمار نسبت به تیمار شاهد کاهش یافتند. همچنین تعداد برگ‌های تولید شده در طول دورة تنش در هر سه رقم نسبت به تیمار شاهد کاهش نشان داد. میزان A، gs و E در هر سه رقم همراه با افزایش شدت تنش خشکی کاهش یافتند. رقم ساهانی از نظر تغییرات تبادلات گازی ثبات بیشتری نسبت به دو رقم دیگر به نمایش گذاشت. میزان Ci در هر سه رقم با افزایش شدت تنش ابتدا کاهش و سپس افزایش یافت. کارآیی مصرف آب (A/gs) در هر سه رقم با افزایش شدت تنش تا تیمار 1- مگاپاسکال پتانسیل آب خاک افزایش و سپس کاهش یافت. رابطه نزدیکی بین A و gs در هرسه رقم مشاهده شد. براساس نتایج این پژوهش در شرایط تنش کم و متوسط بازیابی تبادلات گازی نسبتاً سریع اتفاق می‌افتد ولی در شرایط تنش شدید حداقل به چهار روز جهت بازیابی کامل نیاز می‌باشد. با توجه به نتایج این پژوهش به نظر می‌رسد که رقم ساهانی برای کشت در شرایط کم آب مناسب‌تر از دو رقم دیگر می‌باشد.
