یوسف حکیمی؛ محمدرضا فتاحی مقدم؛ ذبیح اله زمانی
چکیده
شناسایی و گزینش ژنوتیپ‌های برتر در مناطق مختلف کشور است یک روش اصلاحی سودمند در گردو است. این پژوهش به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی برخی ژنوتیپ‌های منتخب گردو با استفاده از ۱۹ صفت کمی و کیفی مرتبط با خصوصیات مورفولوژیکی و پومولوژیکی بر اساس توصیف‌نامه IPGRI )با برخی تغییرات( بر روی ۲۸ ژنوتیپ گردو در سال‌های ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ در ایستگاه تحقیقات ...
بیشتر
شناسایی و گزینش ژنوتیپ‌های برتر در مناطق مختلف کشور است یک روش اصلاحی سودمند در گردو است. این پژوهش به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی برخی ژنوتیپ‌های منتخب گردو با استفاده از ۱۹ صفت کمی و کیفی مرتبط با خصوصیات مورفولوژیکی و پومولوژیکی بر اساس توصیف‌نامه IPGRI )با برخی تغییرات( بر روی ۲۸ ژنوتیپ گردو در سال‌های ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ در ایستگاه تحقیقات گروه علوم باغبانی دانشگاه تهران صورت گرفت. نتایج بررسی نشان داد که بیشترین درصد مغز (۱۲/۶۹ و ۱۴/۶۷ درصد) به ترتیب متعلق به ژنوتیپ‌های UTW10 و UTW09 بودند. ژنوتیپ‌های UTW05 و UTW07 دیر برگ‌ده‌ترین بودند. ژنوتیپ‌های UTW09 و UTW05 به ترتیب بیشترین وزن مغز با میزان ۰۵/۸ و ۸۷/۷ گرم را دارا بودند. ژنوتیپ‌های UTW22 و UTW05 به ترتیب با ۴۸/۱۴ و ۹۳/۱۳ گرم بیشترین وزن خشک میوه را به خود اختصاص دادند. بر اساس تجزیه خوشه‌ای، ژنوتیپ‌های با صفات مطلوب تر از سایر ژنوتیپ‌ها جدا شدند. از جمله عوامل که در تفکیک خوشه‌های اصلی نقش دارند می‌توان به صفات وزن خشک میوه، وزن مغز میوه، طول، قطر و عرض خشک میوه، درصد مغز، گوشتی بودن مغز، پر بودن مغز و وضعیت خزان‌کنندگی برگهای ژنوتیپ‌ها اشاره کرد. نتایج تجزیه همبستگی ساده صفات، وجود همبستگی مثبت و منفی معنی‌داری را بین برخی صفات مهم نشان داد. در مجموع ژنوتیپ‌های UTW01، UTW04، UTW06، UTW07، UTW08، UTW20 و UTW22 به دلیل بسته بودن روزنه انتهایی خشک میوه، روشن بودن مغز، سهولت جدا شدن مغز از پوست چوبی، باردهی جانبی، درصد مغز بالا به عنوان ژنوتیپ‌های امیدبخش انتخاب شدند.
میثم منظری توکلی؛ واحد باقری؛ حمیدرضا کریمی؛ حمیدرضا روستا
چکیده
بهمنظور بررسی اثر بیکربنات سدیم آب آبیاری بر صفات رشدی و فیزیولوژیکی ژنوتیپ‌های گردو، آزمایشی بهصورت فاکتوریل با دو فاکتور بیکربنات سدیم در 3 سطح (صفر، 20 و 40 میلی‌مولار) و ژنوتیپ‌های گردو در 3 سطح شامل: ژنوتیپ محلی A؛ ژنوتیپ‌های وحشی B و C در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام گرفت. در این پژوهش اثر غلظتهای مختلف بیکربنات بر روی ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر بیکربنات سدیم آب آبیاری بر صفات رشدی و فیزیولوژیکی ژنوتیپ‌های گردو، آزمایشی بهصورت فاکتوریل با دو فاکتور بیکربنات سدیم در 3 سطح (صفر، 20 و 40 میلی‌مولار) و ژنوتیپ‌های گردو در 3 سطح شامل: ژنوتیپ محلی A؛ ژنوتیپ‌های وحشی B و C در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام گرفت. در این پژوهش اثر غلظتهای مختلف بیکربنات بر روی صفات مختلفی نظیر رشد رویشی، خصوصیات فتوسنتزی، تنظیمکنندههای اسمزی و غلظت عناصر معدنی بافت گیاهی هر یک از ژنوتیپ‌ها بررسی شد. نتایج نشان داد که وجود بیکربنات کلیۀ صفات مطالعه‌شده را تحت‌تأثیر قرار داد و اختلاف این اثر در بین سه ژنوتیپ بهوضوح قابل مشاهده بود. مقدار آهن در اندام هوایی صرف نظر از نوع ژنوتیپ کاهش یافت. کمترین میزان کاهش (17/15 درصد) آهن اندام هوایی در غلظت 40 میلی‌مولار بیکربنات مربوط به ژنوتیپ A بود. کمترین درصد کاهش در کلروفیل بر اثر بیکربنات در مقایسه با شاهد در گیاهان ژنوتیپ A مشاهده شد. نتایج نشان داد که گردو جزء آن دسته از محصولات باغی است که حساسیت زیادی به بیکربنات آب آبیاری دارد، بهطوریکه از تیمار 20 میلی‌مولار به بعد رشد گیاهان کاهش یافت. بر‌اساس نتایج حاصل از این پژوهش، ژنوتیپ A بیشترین میزان تحمل به بیکربنات و نیز رشد رویشی بهتری در چنین شرایطی داشت، هر‌چند بین گیاهان ژنوتیپ B و C اختلاف معناداری مشاهده نشد. بنابراین، می‌توان ژنوتیپ A را به‌منزلۀ ژنوتیپ متحمل به بیکربنات آب آبیاری در مقایسه با دو ژنوتیپ دیگر معرفی کرد.
حامد بلانیان؛ محمدرضا فتاحی مقدم؛ علی عبادی؛ داراب حسنی
چکیده
ازدیاد غیرجنسی یکی از بزرگترین مشکلات تولید گردو در ایران است. این آزمایش به منظور بررسی اثرات فیزیولوژیک پایه مانند علفی یا چوب نرم بودن و وجود برگ روی آن بر ریز شاخه پیوندی گردو صورت گرفت که در آن پیوندک های 5/2-5/1 سانتیمتری گردو روی پایه های گردوی چند هفته ای علفی و چوب نرم با یا بدون برگ و در شرایط کنترل شده پیوند گردیدند. نتایج نشان ...
بیشتر
ازدیاد غیرجنسی یکی از بزرگترین مشکلات تولید گردو در ایران است. این آزمایش به منظور بررسی اثرات فیزیولوژیک پایه مانند علفی یا چوب نرم بودن و وجود برگ روی آن بر ریز شاخه پیوندی گردو صورت گرفت که در آن پیوندک های 5/2-5/1 سانتیمتری گردو روی پایه های گردوی چند هفته ای علفی و چوب نرم با یا بدون برگ و در شرایط کنترل شده پیوند گردیدند. نتایج نشان داد که به طور کلی وجود برگ روی پایه تاثیر منفی بر میزان گیرایی داشته است. میانگین گیرایی در پایه های بدون برگ و برگدار به ترتیب 56 و 48 درصد بود. اختلاف معنی داری بین پایه های علفی و چوب نرم نیز دیده شد، به نحوی که پایه های چوب نرم با میانگین 56% دارای گیرایی بیشتری نسبت به پایه های علفی با 46% بودند. اثر متقابل بین نوع پایه و وجود برگ نیز مشاهده شد به نحوی که برگ در پایه های علفی باعث افزایش گیرایی ولی در پایه های چوب نرم تاثیر منفی بر گیرایی داشت. تاثیر منفی برگ در پایه های چوب نرم تا حدی بود که گیرایی را از 73% در پایه های بی برگ به 43% در پایه های برگ دار کاهش داد. وجود برگ بر زمان لازم برای گیرایی تاثیر معنی داری نداشت ولی در پایه های علفی گیرایی در زمان کمتری نسبت به پایه های چوب نرم صورت گرفت. اندازه گیری میزان قند های محلول در محل پیوند در پایه نشان داد که میزان کربوهیدراتها در پایه های چوب نرم در مقایسه با پایه های علفی و همچنین در پایه های برگدار نسبت به پایه های بی برگ بالاتر بود در صورتی که گیرایی از رابطه فوق تبعیت نکرد. این مسئله می تواند بیانگر تاثیر احتمالی عوامل دیگری علاوه بر کربوهیدرات ها باشد که توسط برگهای مسن تر یا جوانتر در پایه های چوب نرم و علفی ساخته شده و به محل پیوند منتقل می گردند که می توانند گیرایی و رشد بعدی پیوندک ها را تحت تاثیر خود قرار دهند. گیاهان پیوندی تا یک سال پس از آزمایش از زنده مانی و رشد مطلوبی برخوردار بوده اند.
محمد باقر یاری؛ منصور غلامی؛ محمود اثنی عشری
دوره 42، شماره 2 ، شهریور 1390، ، صفحه 141-149
چکیده
در این تحقیق، چهار آزمایش مجزا جهت مطالعه عوامل مؤثر بر استقرار و رشد ریزنمونه‌های دو ژنوتیپ گردو Z60 و Z63 جمع‌آوری شده از ایستگاه تحقیقات گردوی تویسرکان اجرا گردید. آزمایش‌ها شامل بررسی پنج زمان نمونه‌گیری، چهار نوع ریزنمونه، سه حالت قرار دهی ریزنمونه روی محیط کشت و شش نوع ماده آنتی‌اکسیدان بودند. در هر دو ژنوتیپ، ریزنمونه‌های ...
بیشتر
در این تحقیق، چهار آزمایش مجزا جهت مطالعه عوامل مؤثر بر استقرار و رشد ریزنمونه‌های دو ژنوتیپ گردو Z60 و Z63 جمع‌آوری شده از ایستگاه تحقیقات گردوی تویسرکان اجرا گردید. آزمایش‌ها شامل بررسی پنج زمان نمونه‌گیری، چهار نوع ریزنمونه، سه حالت قرار دهی ریزنمونه روی محیط کشت و شش نوع ماده آنتی‌اکسیدان بودند. در هر دو ژنوتیپ، ریزنمونه‌های مریستم انتهایی و تک گره که در اردیبهشتماه گرفته شدند به دلیل داشتن نقطه فعال رشد و نیز شرایط فیزیولوژیکی مناسب بیشترین رشد و استقرار را دارا بودند و نسبت به سایر ریزنمونه‌ها از این نظر اختلاف معنی‌داری را نشان دادند. همچنین ریزنمونههایی که به صورت عمودی و به سمت بالا روی محیط کشت قرار داده شدند رشد بهتر و بیشتری داشتند. در ژنوتیپ Z63 نتایج نشان داد که پلیوینیل پیرولیدون و فلوروگلوسینول موجب افزایش استقرار ریزنمونه‌ها و کاهش تعداد ریزنمونه‌های قهوهای شده گردیدند و علاوه بر آن باعث افزایش معنیدار در وزن تر و قطر کالوس نسبت به سایر تیمارها شدند. در ژنوتیپ Z60 سیستئین اثر معنی‌داری در افزایش استقرار ریزنمونه‌ها، کاهش تعداد ریزنمونه‌های قهوهای شده و افزایش وزن تر کالوس داشت.
عزیز ابراهیمی؛ محمدرضا فتاحی مقدم؛ ذبیح اله زمانی؛ کورش وحدتی
دوره 40، شماره 4 ، اسفند 1388
چکیده
به منظور بررسی تنوع ژنتیکی و شناسایی ژنوتیپ‌های دارای صفات برتر گردو، 608 ژنوتیپ مختلف گردو در شهرستان نی‌ریز ارزیابی و نتایج آن ثبت شد. صفاتی از قبیل رنگ مغز، شکل میوه، روزنه انتهای میوه، بافت پوست و گوشتی بودن مغز کدبندی و صفاتی مانند وزن مغز، درصد مغز و ضخامت پوست نیز اندازه‌گیری شد. ارتباط و همبستگی بین صفات در بیشتر موارد در سطح ...
بیشتر
به منظور بررسی تنوع ژنتیکی و شناسایی ژنوتیپ‌های دارای صفات برتر گردو، 608 ژنوتیپ مختلف گردو در شهرستان نی‌ریز ارزیابی و نتایج آن ثبت شد. صفاتی از قبیل رنگ مغز، شکل میوه، روزنه انتهای میوه، بافت پوست و گوشتی بودن مغز کدبندی و صفاتی مانند وزن مغز، درصد مغز و ضخامت پوست نیز اندازه‌گیری شد. ارتباط و همبستگی بین صفات در بیشتر موارد در سطح 1 تا 5 درصد معنیدار بوده و صفات وزن دانه با وزن مغز و همچنین ارتباط بین زمان باز شدن برگ با زمان برداشت محصول مثبت و معنیدار بود. در نهایت تعداد 44 ژنوتیپ برتر مشخص و با 10 صفت مورد ارزیابی بیشتر قرار گرفتند. آنالیز حاصل از تجزیه با روش وارد ژنوتیپ‌های برتر را در چهار گروه مختلف قرار داد. بیشترین اختلاف ژنتیکی مشاهده شده بین دو ژنوتیپ 564 و 536 با ژنوتیپ‌های 483، 572 و 581 بود. در بین ژنوتیپ‌های برتر تعداد 7 ژنوتیپ که به طور متوسط 85 درصد از خصوصیات مربوط به یک ژنوتیپ امید بخش (دیر برگی، باردهی جانبی و کیفیت مطلوب دانه) و قابل معرفی گردو را دارا بودند مشخص گردیدند.
محمدرضا فتاحی مقدم؛ عزیز ابراهیمی؛ ذبیح اله زمانی
دوره 40، شماره 1 ، خرداد 1388
چکیده
گردو از محصولات مهم خشکباری است که ایران یکی از مراکز مهم پراکنش و کشت و کار آن به شمار می رود. در این مطالعه از صفات مورفولوژیک و نشانگرهای مولکولی RAPD برای تعیین سطح تنوع و خویشاوندی 31 ژنوتیپ برتر از ایران و چهار رقم خارجی گردو استفاده گردید. 14 آغازگر RAPD در مجموع 180 نوار در کل ژنوتیپ‌ها تکثیر کردند که از بین آنها 174 نوار چند شکل بودند. ...
بیشتر
گردو از محصولات مهم خشکباری است که ایران یکی از مراکز مهم پراکنش و کشت و کار آن به شمار می رود. در این مطالعه از صفات مورفولوژیک و نشانگرهای مولکولی RAPD برای تعیین سطح تنوع و خویشاوندی 31 ژنوتیپ برتر از ایران و چهار رقم خارجی گردو استفاده گردید. 14 آغازگر RAPD در مجموع 180 نوار در کل ژنوتیپ‌ها تکثیر کردند که از بین آنها 174 نوار چند شکل بودند. محدوده تشابه ژنتیکی ژنوتیپ‌ها بین 37/0 تا 89/0 بدست آمد. در تجزیه خوشه‌ای، نمونهها در حد تشابه 50 % بر اساس زمینه ژنتیکی متفاوت در 5 گروه جای گرفتند. چهار رقم خارجی و 26 ژنوتیپ از استانهای مختلف در گروه پنجم قرار گرفتند که شامل ژنوتیپهایی از نی‌ریز فارس، شهرکرد و ضیاء آباد قزوین بودند. تقریباً تمامی ژنوتیپ‌ها در مولفه اول و ژنوتیپ‌های NFE3، NFE5، JAHAN1 و CCGM1 در مولفه دوم مقدار عددی بیشتری نشان دادند. که هر کدام به تنهایی در تجزیه گروه مستقلی را تشکیل دادند. نتایج بدست آمده نشان داد که نشانگر مولکولی راپید RAPD برای بررسی تنوع ژنتیکی گردو یک روش کارآمد میباشد. این ژنوتیپ‌ها با پایه ژنتیکی متفاوت و صفات مناسب باغبانی نشان دادند که کاندیدهای مطلوبی برای استفاده مستقیم یا در برنامه بهبود کمی و کیفی گردو هستند.
