ندا جلالی؛ روح‌انگیز نادری؛ عزیزاله خندان میرکوهی
چکیده
تنش خشکی یکی از عوامل محدود کننده توسعه فضای سبز میباشد. به منظور بررسی پاسخ چهار گونه رز وحشی (Rosa canina، R. beggeriana، R. orientalis و R. persica) به تنش کم‌آبی آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با دو عامل گونه های رز و عامل دوم تنش کم‌آبی با سه سطح (شاهد (03/0-)، 8/0- (متوسط) و 5/1- (شدید) مگاپاسکال پتانسیل آب خاک) انجام شد. گیاهان ...
بیشتر
تنش خشکی یکی از عوامل محدود کننده توسعه فضای سبز میباشد. به منظور بررسی پاسخ چهار گونه رز وحشی (Rosa canina، R. beggeriana، R. orientalis و R. persica) به تنش کم‌آبی آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با دو عامل گونه های رز و عامل دوم تنش کم‌آبی با سه سطح (شاهد (03/0-)، 8/0- (متوسط) و 5/1- (شدید) مگاپاسکال پتانسیل آب خاک) انجام شد. گیاهان یکساله حاصل از پاجوشهای گونههای مذکور تحت تیمار تنش کم‌آبی قرار گرفتند. براساس نتایج وزن برگ در واحد سطح (LMA) بین گونهها متفاوت بود و تنش کم‌آبی بر آن اثری نداشت. تنش کم‌آبی موجب کاهش محتوای نسبی آب برگ (RWC)، شاخص عملکرد (PI)، مقدار کلروفیل و افزایش مقدار نشت یونی و مقدار مالوندیآلدهید (MDA) در R. persica شد. در گونه R. canina تنش کم‌آبی موجب کاهش RWC، PI و ظرفیت آنتیاکسیدانی (DPPH) و افزایش مقدار نشت یونی و MDA شد. در گونه R. beggeriana تنش کم‌آبی سبب افزایش نشت یونی و ظرفیت آنتیاکسیدانی شد و در بقیه صفات تفاوت نامحسوس بود. در گونه R. orientalis تنش کم‌آبی موجب تغییرات چندانی در صفات مورد بررسی نشد. بر اساس نتایج R. orientalis و سپس R. beggeriana به شرایط تنش کم‌آبی متحملتر هستند.
یحیی سلاح ورزی؛ مریم کمالی
چکیده
خشکی از عوامل مهم محدودکننده تولیدات باغی است و این موضوع در مناطق خشک و نیمه‌خشک از اهمیت بیشتری برخوردار است. با توجه به اهمیت نانوتکنولوژی در بهبود روش‌های موجود در گیاهان باغی این آزمایش روی گل محمدی (Rosa× damascena Mill) به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی و درسه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در بهار و تابستان ...
بیشتر
خشکی از عوامل مهم محدودکننده تولیدات باغی است و این موضوع در مناطق خشک و نیمه‌خشک از اهمیت بیشتری برخوردار است. با توجه به اهمیت نانوتکنولوژی در بهبود روش‌های موجود در گیاهان باغی این آزمایش روی گل محمدی (Rosa× damascena Mill) به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی و درسه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در بهار و تابستان 1397 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل دو رژیم آبیاری ( هر سه روز (شاهد)، و شش روز) و پنج سطح تیتانیوم (0 (شاهد، عدم استفاده از تیتانیوم)، 15 پی‌پی‌ام دی‌اکسید‌تیتانیوم، 30 پی‌پی‌ام دی‌اکسید‌تیتانیوم، 15 پی‌پی‌ام نانو دی‌اکسید‌تیتانیوم، 30 پی‌پی‌ام نانو دی‌اکسید‌تیتانیوم) بود. نتایج نشان اگرچه افزایش دور آبیاری منجر به کاهش سطح برگ و قطر گل شد، تیتانیوم در تمام سطوح استفاده شده روی صفات وابسته به درشتی گل مثل قطر گل، قطر دمگل و طول دمگل اثر داشت. به طوریکه تعداد گل با کاربرد 15 و 30 پی‌پی‌ام دی اکسید تیتانیوم 8/40 و 9/54 درصد و با کاربرد 15 و 30 پی‌پی‌ام نانو دی‌اکسید‌تیتانیوم 84 و 69 درصد افزایش یافت. در تیمار 30 پی‌پی‌ام نانو دی‌اکسید‌تیتانیوم و دور آبیاری 3 روز یکبار مقدار پرولین ۲۰/0 میکرومول بر گرم و در همین تیمار تیتانیوم و دور آبیاری 6 روز یکبار برابر ۵۰/0 میکرومول بر گرم بود. به طور کلی کاربرد دی‌اکسید‌تیتانیوم و نانو دی‌اکسید‌تیتانیوم منجر به بهبود صفات رشدی و قطر گل شد. همچنین در بین سطوح استفاده شده غلظت 15 پی‌پی‌ام نانو دی‌اکسید‌تیتانیوم تأثیر بیشتری بر قطر گل، تعداد گل، محتوای آب نسبی و شاخص سبزینگی برگ داشت.
علوم سبزی
اعظم اسدی؛ حمیدرضا خزاعی؛ جعفر نباتی
چکیده
امروزه با توجه به کمبود منابع آبی، توجه بیشتری به استفاده از روش‌های ذخیرهکننده آب میشود. به این منظور آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با پنج تکرار در شرایط کنترلشده در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. عوامل موردبررسی شامل سه سطح آبیاری (آبیاری کامل (100درصد ظرفیت زراعی)، کمآبیاری (70درصد ظرفیت ...
بیشتر
امروزه با توجه به کمبود منابع آبی، توجه بیشتری به استفاده از روش‌های ذخیرهکننده آب میشود. به این منظور آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با پنج تکرار در شرایط کنترلشده در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. عوامل موردبررسی شامل سه سطح آبیاری (آبیاری کامل (100درصد ظرفیت زراعی)، کمآبیاری (70درصد ظرفیت زراعی)، خشک‌کردن جزیی منطقه ریشه (70درصد ظرفیت زراعی))، زمان اعمال تنش (دو هفته پس‌از کاشت و 50درصد گلدهی) و دو سطح کود فسفاته (میزان موردنیاز براساس آزمایش خاک و افزودن 25درصد بیشتر از میزان توصیهشده) بودند. در تیمارهای خشکی یک قسمت از گلدان‌ها دو هفته بعد از کاشت، تحت تنش خشکی قرار گرفت و قسمت دوم گلدان‌ها تا شروع گلدهی بهطور کامل آبیاری شدند و در مرحله 50درصد گلدهی تیمارهای خشکی روی آن اعمال شد. نتایج نشان داد که تنش خشکی در هر دو مرحله گلدهی و 21 روز بعد از گلدهی، سبب کاهش بیشتر صفات فیزیولوژیک شامل شاخص محتوای کلروفیل، سرعت فتوسنتز، هدایت روزنه‌ای و سرعت تعرق شد. با افزایش مدت زمان خشکی تراکم روزنه‌ها در سطح زیرین برگ افزایش یافت. با وجود کاهش میزان فتوسنتز و ماده خشک در گیاهانی که تحت‌تنش خشکی قرار گرفتند، مقدار زیست‌توده شاخساره در تیمار خشک‌کردن جزیی منطقه ریشه نسبت به تیمار کمآبیاری بیشتر بود. افزایش کود فسفر بر تراکم روزنه تأثیر معنی‌دار نداشت، اما 21 روز پس‌از گلدهی باعث افزایش غلظت CO2 اتاقک زیرروزنه، نرخ فتوسنتز، سرعت تعرق و کاهش هدایت روزنه‌ای شد و زیست‌توده شاخساره با افزایش فسفر رابطه مستقیم داشت.
علوم گیاهان دارویی
هادی شهبازی نژاد؛ محمد فیضیان؛ بهمن زاهدی؛ یحیی پرویزی
چکیده
بهمنظور بررسی اثرات کاربرد پلیمر سوپرجاذب و کود دامی بر عملکرد گل، جذب عناصر سدیم و پتاسیم و نیز مقادیر کلروفیل a، b و کل تحت شرایط تنش خشکی در بابونه آلمانی، آزمایشی بهصورت اسپلیت فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار بهصورت گلدانی در سال 1395 اجرا گردید. تیمار تنش خشکی در سه سطح (95، 65 و 45 درصد ظرفیت زراعی) ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثرات کاربرد پلیمر سوپرجاذب و کود دامی بر عملکرد گل، جذب عناصر سدیم و پتاسیم و نیز مقادیر کلروفیل a، b و کل تحت شرایط تنش خشکی در بابونه آلمانی، آزمایشی بهصورت اسپلیت فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار بهصورت گلدانی در سال 1395 اجرا گردید. تیمار تنش خشکی در سه سطح (95، 65 و 45 درصد ظرفیت زراعی) بهعنوان فاکتور اصلی و کود دامی در دو سطح عدم مصرف و مصرف کود دامی و سوپرجاذب در سه سطح (0، 1/0 و 2/0 درصد وزنی خاک) بهعنوان فاکتورهای فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج آزمایش نشان داد که تیمار 45 درصد ظرفیت مزرعه در مقایسه با تیمار 95 درصد، تعداد گل در بوته و عملکرد گل خشک را بهترتیب 65/27 و 9/36 درصد کاهش داد. همچنین با افزایش تنش خشکی، از میزان پتاسیم برگ و گل کاسته شده و بر میزان سدیم برگ و گل افزوده شد. بیشترین و کمترین مقادیر کلروفیل a، b و کل بهترتیب در تیمار 95 و 45 درصد ظرفیت مزرعه مشاهده شد. استفاده از کود دامی در مقایسه با عدم مصرف، موجب افزایش 13 و 10 درصدی تعداد گل در بوته و عملکرد گل خشک شد. همچنین سطح 2/0 درصد وزنی سوپرجاذب در مقایسه با عدم مصرف، موجب افزایش 6 و 4 درصدی تعداد گل در بوته و عملکرد گل خشک گردید. بهطور کلی نتایج نشان داد که کاربرد کود دامی و سوپرجاذب سبب کاهش اثرات تنش خشکی و بهبود شاخصهای رشدی گیاه گردید.
علوم سبزی
بشری علی بیگی؛ فروزنده سلطانی صالح آبادی؛ سیامک کلانتری
چکیده
عامل‌های مهم مدیریتی پیش از برداشت تأثیر مهمی بر عمر انبارمانی و کیفیت پس از برداشت محصولات دارد. یکی از موارد مهم در این راستا میزان آبیاری محصول است. این تحقیق بهمنظور بررسی تأثیر میزان آبیاری در مزرعه روی کیفیت و مدت نگهداری قطعه‌‌های برش خوردۀ هندوانۀ رقم کریمسون سوییت انجام شد. تیمار آبیاری در دو سطح 100 درصد (شاهد) و 75درصد آب ...
بیشتر
عامل‌های مهم مدیریتی پیش از برداشت تأثیر مهمی بر عمر انبارمانی و کیفیت پس از برداشت محصولات دارد. یکی از موارد مهم در این راستا میزان آبیاری محصول است. این تحقیق بهمنظور بررسی تأثیر میزان آبیاری در مزرعه روی کیفیت و مدت نگهداری قطعه‌‌های برش خوردۀ هندوانۀ رقم کریمسون سوییت انجام شد. تیمار آبیاری در دو سطح 100 درصد (شاهد) و 75درصد آب قابل‌دسترس و مدت نگهداری در پنج سطح 0، 5، 10، 15 و 20 روز در دمای 5 درجۀ سلسیوس در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد، تیمار کم آبیاری باعث افزایش مواد جامد محلول، فنول کل، کاروتنویید کل و کاهش سفتی بافت شد. در طی بیست روز نگهداری برشهای تازۀ میوه، مواد جامد محلول، pH، شاخص طعم، سفتی، a*، خلوص رنگ (کروما)، میزان لیکوپن و ترکیب‌های کاروتنوییدی کاهش معنیداری داشتند، اما در همۀ این صفات به‌جز خلوص رنگ تفاوت معنیداری بین روز صفر و پنج دیده نشد؛ درحالی‌که اسید قابل عیارسنجی (تیتراسیون)، کاهش وزن، L*، زاویۀ هیو و فنول کل بهطور معنیداری افزایش یافتند. هرچند نمونههای تنش دیده در روزهای صفر و پنج نگهداری مواد جامد محلول بیشتری داشتند، اما از لحاظ آماری تفاوت معنیداری بین نمونههای شاهد و تیمار کم آبیاری در روزهای صفر و پنج نگهداری مشاهده نشد. بنا بر این نتایج تنش کم آبیاری موجب بهبود برخی شاخصهای کیفیت محصول و حفظ آن‌ها در مدت نگهداری شد، بنابراین آبیاری به میزان 75درصد آب قابل‌دسترس و 5 روز نگهداری برای قطعه‌‌های نیمه برش خوردۀ هندوانه با بیشینه حفظ کیفیت توصیه میشود
فضای سبز و طراحی منظر
روح‌انگیز نادری؛ محمدرضا طاهری؛ شاداب رفاهی
چکیده
ازآنجایی‌که در نظام بام سبز گسترده (Extensive green roof ) شرایط سخت و ویژه‌ای از نظر محیطی برای گیاهان ایجاد میشود، باید در انتخاب گیاه دقت کافی را به عمل آورد تا بتوانند در آن شرایط عملکرد مورد نظر ما را داشته باشند. بهمنظور معرفی گونۀ مناسب و بررسی اثر تیمارهای آبیاری و عمق و نوع محیط کشت روی آن‌ها در این پژوهش، گیاهان را در جعبه‌هایی ...
بیشتر
ازآنجایی‌که در نظام بام سبز گسترده (Extensive green roof ) شرایط سخت و ویژه‌ای از نظر محیطی برای گیاهان ایجاد میشود، باید در انتخاب گیاه دقت کافی را به عمل آورد تا بتوانند در آن شرایط عملکرد مورد نظر ما را داشته باشند. بهمنظور معرفی گونۀ مناسب و بررسی اثر تیمارهای آبیاری و عمق و نوع محیط کشت روی آن‌ها در این پژوهش، گیاهان را در جعبه‌هایی کشت کرده و آن‌ها را به مدت پنج ماه (تیر-آبان) روی بام یک ساختمان یک طبقه قرار دادیم. گیاهان انتخاب‌شده شامل، چمن یال اسبی (Ophiopogon jaburan)، فرانکنیا (Frankenia thymifolia)، کارپوبروتوس (Carpobrotus edulis) از سه خانوادۀ متفاوت بودند. آن‌ها را در جعبه‌هایی به عمق‌های 10 و 20 سانتی‌متر و در محیط کشت‌های پیت‌دار و بدون پیت در شرایط آبیاری مرطوب و خشک قرار دادیم. گیاهان از نظر عامل‌های ریخت‌شناختی یا مورفولوژی کیفیت ظاهری، طول و سطح پوشش ارزیابی شدند. نتایج نشان داد، بیشترین کیفیت، سطح پوشش و طول در هر سه گیاه مربوط به تیمارهای عمق 20 سانتی‌متر و محیط کشت پیت‌دار و آبیاری مرطوب است ، اما باید توجه شود که گیاهان تحت تیمارهای عمق 10 سانتی‌متر و محیط کشت بدون پیت و آبیاری خشک نیز به کیفیت، سطح پوشش و طول قابل قبولی رسیدند اما در زمانی طولانی‌تر، ازآنجاکه در نظام بام سبز گسترده نیازمند کمترین عمق و کمترین مراقبت و هزینه‌های نگهداری هستیم می‌توان این شرایط را مناسب دانست. در مقایسۀ سه گیاه، گیاهان کارپوبروتوس و فرانکنیا نسبت به یال اسبی عملکرد بهتری داشتند.
رضا فیفایی؛ رضا فتوحی قزوینی؛ بهروز گلعین؛ یوسف حمیداوغلی
چکیده
با توجه به پرورش مرکبات در اقلیم‌های گرمسیری و نیمهگرمسیری که اغلب در معرض خشکی قرار می‌گیرند پژوهشی برای بررسی پاسخ برخی از پایه‌های بذری مرکبات به خشکی، بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی با سه تکرار و دو دانهال در هر واحد آزمایشی در شرایط گلخانه انجام شد. عامل اول شامل پنج پایۀ مختلف مرکبات و عامل دوم تیمارهای ...
بیشتر
با توجه به پرورش مرکبات در اقلیم‌های گرمسیری و نیمهگرمسیری که اغلب در معرض خشکی قرار می‌گیرند پژوهشی برای بررسی پاسخ برخی از پایه‌های بذری مرکبات به خشکی، بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی با سه تکرار و دو دانهال در هر واحد آزمایشی در شرایط گلخانه انجام شد. عامل اول شامل پنج پایۀ مختلف مرکبات و عامل دوم تیمارهای آبیاری شامل آبیاری بهینه (حفظ رطوبت بستر در حد ظرفیت گلدانی) و تنش شدید (قطع آبیاری به مدت شش هفته) بودند. نتایج نشان داد در شرایط تنش خشکی، ترکیب‌های بیوشیمیایی شامل پرولین، قند محلول، مالون‌دی‌آلدئید و کاروتنوئید در بیشتر پایه‌ها افزایش و میزان سبزینۀ (کلروفیل) a، b و کل کاهش یافت. همچنین در شرایط خشکی بیشترین تجمع پرولین در بکرایی، بیشترین میزان قند محلول در نارنج و کمترین میزان تجمع پرولین و قند محلول در پایۀ لیموترش مکزیکی (مکزیکن لایم) مشاهده شد. اثر متقابل تیمارهای آبیاری و پایه بر میزان تجمع مالون‌دی‌آلدئید معنی‌دار نشد. میزان کاهش سبزینۀ a، سبزینۀ b و کل در راف‌لمون بیشتر از دیگر پایه‌ها و میزان کاهش سبزینۀ a در نارنج و سبزینۀ b و کل در ماکروفیلا کمتر بود. همچنین میزان افزایش کاروتنوئید در نارنج بیشتر و در لیموترش مکزیکی کمتر بود. لذا می‌توان گفت نارنج با افزایش قندهای محلول و کاروتنوئید به خشکی واکنش نشان داده و تحمل بیشتری نسبت به دیگر پایه‌ها دارد.
اسماء عباسی کاشانی؛ محمدحسین شمشیری؛ مجید اسماعیلی زاده؛ حمیدرضا کریمی
چکیده
خشکی از مهمترین تنش‌های محیطی رایج در کشور است که بر مراحل مختلف رشد و نمو گیاهان تأثیر میگذارد. بهمنظور بررسی آثار تلفیقی قارچ میکوریز آربوسکولار (Glomus intratadices) و اسید جاسمونیک بر ویژگی‌های رشدی و اکوفیزیولوژیکی دانهال‌های پستۀ رقم قزوینی تحت تنش خشکی، آزمایش گلخانهای با سه فاکتور میکوریز (میکوریز و بدون میکوریز)، اسید ...
بیشتر
خشکی از مهمترین تنش‌های محیطی رایج در کشور است که بر مراحل مختلف رشد و نمو گیاهان تأثیر میگذارد. بهمنظور بررسی آثار تلفیقی قارچ میکوریز آربوسکولار (Glomus intratadices) و اسید جاسمونیک بر ویژگی‌های رشدی و اکوفیزیولوژیکی دانهال‌های پستۀ رقم قزوینی تحت تنش خشکی، آزمایش گلخانهای با سه فاکتور میکوریز (میکوریز و بدون میکوریز)، اسید جاسمونیک (غلظت صفر، 50 و 100 میکرومولار) بهصورت محلول‌پاشی برگی در سه نوبت، با فاصلۀ زمانی هر سه هفته یکبار و سطوح مختلف خشکی بهصورت دور آبیاری یک روز به‌منزلۀ شاهد، 3، 6 و 10 روز در میان به روش وزنی و براساس ظرفیت زراعی، با سه تکرار در قالب طرح کاملاً تصادفی روی دانهال‌های سه‌ماهۀ پسته انجام شد. نتایج نشان داد که پس از 70 روز تیمار خشکی، با افزایش شدت تنش خصوصیات رویشی دانهالها بهطور معناداری کاهش یافتند. ویژگی‌های اکوفیزیولوژیکی دانهال‌های پسته از‌قبیل محتوای رنگیزههای فتوسنتزی، Fv/Fm و شاخص عملکرد (PI) نیز تحت‌تأثیر خشکی کاهش نشان دادند. گیاهان میکوریزی کمتر تحت‌تأثیر تنش قرار گرفتند و همزیستی میکوریزی به بهبود قابل ملاحظۀ این پارامترها نسبت به شاهد منجر شد. محلول‌پاشی برگی دانهالها با اسید جاسمونیک سبب کاهش ارتفاع ساقه، وزن خشک برگ، محتوای کلروفیل a و مجموع کلروفیل و افزایش حجم سیستم ریشهای شد.
مریم تاتاری؛ رضا فتوحی قزوینی؛ نعمت اله اعتمادی؛ علی محمد احدی؛ سید اصغر موسوی
چکیده
تنش خشکی یکی از مهم ترین عواملی است که رشد و کیفیت چمن را کاهش می دهد. به منظور مطالعه واکنش های چمن Poa pratensis رقم ‘Barimpala’ تحت دوره های زمانی تنش خشکی، بذور این چمن در گلدان های استوانه ایی به طول 60 سانتی متر و به قطر 15 سانتی متر در فضای آزاد کاشت شدند و آبیاری به نحوی انجام شد که آب به آرامی از انتهای زهکش گلدان خارج شود. پس از استقرار ...
بیشتر
تنش خشکی یکی از مهم ترین عواملی است که رشد و کیفیت چمن را کاهش می دهد. به منظور مطالعه واکنش های چمن Poa pratensis رقم ‘Barimpala’ تحت دوره های زمانی تنش خشکی، بذور این چمن در گلدان های استوانه ایی به طول 60 سانتی متر و به قطر 15 سانتی متر در فضای آزاد کاشت شدند و آبیاری به نحوی انجام شد که آب به آرامی از انتهای زهکش گلدان خارج شود. پس از استقرار کامل گیاهان، آبیاری قطع گردید تا بیشتر گلدان ها به حدود 80 درصد خشکیدگی برسند. پس از آن آبیاری مجدد انجام شد. کلیه صفات مورد ارزیابی با فواصل پنج روزه اندازه گیری شدند. تنش خشکی رشد شاخساره، ارتفاع رشد، کیفیت ظاهری و میزان کلروفیل برگ را کاهش داد، درحالی‌که با طولانی شدن تنش، نشت یونی (EL)، درصد خشکیدگی و میزان پرولین افزایش پیدا کرد. با انجام آبیاری مجدد، درصد خشکیدگی کاهش یافته و پس از گذشت 11 روز مشابه گیاهان شاهد شد. در گیاهان در معرض تنش خشکی محتوای نسبی آب برگ (RWC) از روز 5 به بعد کاهش یافت. تنش اکسایشی منجر به افزایش پراکسیداسیون لیپید شد. تیمار آبیاری بر طول و وزن خشک ریشه اثر معنی داری نداشت.
امیرحسین آقایی؛ پرویز احسانزاده
دوره 42، شماره 3 ، دی 1390، ، صفحه 291-299
چکیده
کدوی تخم کاغذی از گیاهان دارویی تازه وارد به کشور است که بذر و فرآورده‌های آن در درمان بسیاری از بیماری‌ها کاربرد دارد. با توجه به اهمیت این گیاه در صنایع دارویی، افزایش خشکسالی در سالهای اخیر و نبود اطلاعات کافی در مورد نیاز کودی این گیاه در کشور این تحقیق با هدف مطالعه تأثیر سطوح مختلف رطوبتی و نیتروژن بر کلروفیل، خصوصیات فتوسنتزی، ...
بیشتر
کدوی تخم کاغذی از گیاهان دارویی تازه وارد به کشور است که بذر و فرآورده‌های آن در درمان بسیاری از بیماری‌ها کاربرد دارد. با توجه به اهمیت این گیاه در صنایع دارویی، افزایش خشکسالی در سالهای اخیر و نبود اطلاعات کافی در مورد نیاز کودی این گیاه در کشور این تحقیق با هدف مطالعه تأثیر سطوح مختلف رطوبتی و نیتروژن بر کلروفیل، خصوصیات فتوسنتزی، پرولین، عملکرد و اجزای عملکرد گیاه کدوی تخم کاغذی در سال زراعی 1388 با استفاده از کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با پنج تکرار انجام شد. سطوح مختلف تیمار آبیاری بر اساس میلی‌متر تبخیر از طشت تبخیر شامل 1I (65 میلی‌متر تبخیر)، 2 I(95 میلی‌متر تبخیر) و 3 I(130 میلی‌متر تبخیر) به عنوان فاکتور اصلی و سه سطح نیتروژن به فرم اوره شامل 1N (شاهد بدون کود)، 2N (120کیلوگرم در هکتار) و 3N (220 کیلوگرم در هکتار) به عنوان فاکتور فرعی بود. کمبود آب موجب کاهش و افزایش نیتروژن موجب افزایش سطح برگ شد. بین سطوح آبیاری و نیتروژن از نظر غلظت کلروفیل برگ اختلاف مشاهده شد. افزایش در سطوح نیتروژن و آب در دسترس موجب افزایش فتوسنتز و هدایت روزنه‌ای و کاهش در غلظت دی‌اکسیدکربن در حفره زیر روزنه گردید. تنش خشکی و افزایش سطح نیتروژن موجب افزایش غلظت پرولین برگ شد. در سطح آبیاری 3 Iعملکرد، اجزای عملکرد، درصد روغن و عملکرد روغن نسبت به سطح 1 I کاهش پیدا کرد. همچنین در سطح 3N نیتروژن تعداد میوه در بوته، عملکرد میوه، عملکرد دانه، درصد روغن نسبت به سطح 1N کاهش نشان داد. اگرچه افزایش در میزان نیتروژن خاک موجب افزایش میزان شاخص سطح برگ، غلظت کلروفیل و سرعت فتوسنتز خالص شد، اما ظاهرا تولید بیش از حد شاخ و برگ به عنوان یک مخزن قوی عمل کرده و نه تنها از افزایش عملکرد میوه و دانه جلوگیری نمود بلکه حتی سبب کاهش جدی آن‌ها شد.
علیرضا طلایی؛ ناصر قادری؛ علی عبادی؛ حسین لسانی
دوره 42، شماره 3 ، دی 1390، ، صفحه 301-308
چکیده
به منظور بررسی اثر تغییرات پتانسیل آب خاک بر برخی تغییرات بیوشیمیایی دو رقم انگور (ساهانی و بیدانه سفید) آزمایشی با چهار تیمار شامل پتانسیل آب خاک در حد 2/0- مگاپاسکال (شاهد)، 6/0-، 1- و 5/1- مگاپاسکال پتانسیل آب خاک (تیمارهای تنش) در سال 1387 به اجرا درآمد. در این آزمایش گیاهان دو ساله انگور در گلدان‌های 18 لیتری محتوی خاک لومی کاشته شدند. هر تیمار ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر تغییرات پتانسیل آب خاک بر برخی تغییرات بیوشیمیایی دو رقم انگور (ساهانی و بیدانه سفید) آزمایشی با چهار تیمار شامل پتانسیل آب خاک در حد 2/0- مگاپاسکال (شاهد)، 6/0-، 1- و 5/1- مگاپاسکال پتانسیل آب خاک (تیمارهای تنش) در سال 1387 به اجرا درآمد. در این آزمایش گیاهان دو ساله انگور در گلدان‌های 18 لیتری محتوی خاک لومی کاشته شدند. هر تیمار شامل سه تکرار و هر تکرار با واحد آزمایشی شامل دو گلدان و هر گلدان دارای یک گیاه بود. زمانی که پتانسیل آب خاک به حد فوق‌الذکر رسید میزان کلروفیل، کربوهیدرات‌های محلول، پروتئین کل، فعالیت آنزیم پراکسیداز و نسبت وزن خشک برگ بر سطح آن (LMA) اندازه‌گیری شدند. بر اساس نتایج این پژوهش تیمارهای خشکی اثر معنیداری بر میزان کلروفیل برگ دو رقم انگور مورد مطالعه گذاشته و در دو تیمار 1- و 5/1- مگاپاسکال نسبت به شاهد به طور معنیداری کاهش یافت. رقم ساهانی دارای مقدار کلروفیل بیشتری در مقایسه با بیدانه سفید بود. نسبت وزن خشک برگ بر سطح آن در رقم بیدانه سفید تحت تیمار تنش شدید خشکی نسبت به تیمار شاهد کاهش یافت. میزان LMA در رقم ساهانی بالاتر از رقم بیدانه سفید بود. میزان پروتئین‌های محلول در اثر تنش خشکی در تیمارهای 1- و 5/1- مگاپاسکال نسبت به همدیگر و تیمارهای شاهد و 6/0- مگاپاسکال تفاوت معنیداری را نشان دادند. فعالیت آنزیم پراکسیداز تحت تأثیر تیمارهای تنش خشکی قرار گرفته و به طور معنیداری در تیمارهای 1- و 5/1- مگاپاسکال نسبت به تیمارهای شاهد و 6/0- مگاپاسکال افزایش یافت. در کل فعالیت این آنزیم در رقم بیدانه‌سفید بالاتر از رقم ساهانی بود. با افزایش شدت تنش خشکی افزایش فعالیت آنزیم در رقم ساهانی در مقایسه با رقم بیدانه‌سفید افزایش بیشتری را نشان داد. میزان کربوهیدرات‌های محلول تحت تأثیر تیمارهای تنش خشکی قرار گرفته و به طور معنیداری در هر سه تیمار 6/0-، 1- و 5/1- مگاپاسکال در مقایسه با تیمار شاهد افزایش یافت. با توجه به یافته‌های پژوهش حاضر می‌توان گفت که رقم ساهانی دارای پتانسیل بالاتری برای مقابله با شرایط کم آبی در مقایسه با رقم بیدانه سفید میباشد.
ناصر قادری؛ علیرضا طلایی؛ علی عبادی؛ حسین لسانی
دوره 41، شماره 2 ، شهریور 1389
چکیده
به منظور بررسی اثر تنش‌های مختلف آبی بر برخی خصوصیات فیزیولوژیکی سه رقم زراعی انگور (ساهانی، فرخی و بیدانه سفید) آزمایشی با چهار تیمار شامل پتانسیل آب خاک در حد 2/0- مگاپاسکال (شاهد)، 6/0-، 1- و 5/1- مگاپاسکال پتانسیل آب خاک (تیمارهای تنش) و سه تکرار در سال 1387 به اجرا درآمد. در این آزمایش گیاهان 2 ساله انگور در گلدان‌های 18 لیتری محتوی خاک لومی ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر تنش‌های مختلف آبی بر برخی خصوصیات فیزیولوژیکی سه رقم زراعی انگور (ساهانی، فرخی و بیدانه سفید) آزمایشی با چهار تیمار شامل پتانسیل آب خاک در حد 2/0- مگاپاسکال (شاهد)، 6/0-، 1- و 5/1- مگاپاسکال پتانسیل آب خاک (تیمارهای تنش) و سه تکرار در سال 1387 به اجرا درآمد. در این آزمایش گیاهان 2 ساله انگور در گلدان‌های 18 لیتری محتوی خاک لومی کاشته شدند. هر واحد آزمایشی شامل 2 گلدان و هر گلدان دارای یک گیاه بود. آزمایش سه بار پشت سر هم تکرار گردید. زمانی که پتانسیل آب خاک به تیمارهای موردنظر رسید و همچنین یک و چهار روز بعد از آبیاری مجدد محتوای نسبی آب برگ (RWC)، پایداری نسبی غشاء سلولی (MSI)، فتوسنتز (A)، هدایت روزنه‌ای (gs)، تعرق (E)، میزان CO2 زیر روزنه‌ای (Ci) و کارآیی مصرف آب (A/gs) اندازه‌گیری شدند. بر اساس نتایج بدست آمده در این پژوهش میزان RWC در تیمار 5/1- مگاپاسکال پتانسیل آب خاک در ارقام ساهانی، فرخی و بیدانه‌سفید و میزان MSI در ارقام ساهانی و بیدانه سفید در همان تیمار نسبت به تیمار شاهد کاهش یافتند. همچنین تعداد برگ‌های تولید شده در طول دورة تنش در هر سه رقم نسبت به تیمار شاهد کاهش نشان داد. میزان A، gs و E در هر سه رقم همراه با افزایش شدت تنش خشکی کاهش یافتند. رقم ساهانی از نظر تغییرات تبادلات گازی ثبات بیشتری نسبت به دو رقم دیگر به نمایش گذاشت. میزان Ci در هر سه رقم با افزایش شدت تنش ابتدا کاهش و سپس افزایش یافت. کارآیی مصرف آب (A/gs) در هر سه رقم با افزایش شدت تنش تا تیمار 1- مگاپاسکال پتانسیل آب خاک افزایش و سپس کاهش یافت. رابطه نزدیکی بین A و gs در هرسه رقم مشاهده شد. براساس نتایج این پژوهش در شرایط تنش کم و متوسط بازیابی تبادلات گازی نسبتاً سریع اتفاق می‌افتد ولی در شرایط تنش شدید حداقل به چهار روز جهت بازیابی کامل نیاز میباشد. با توجه به نتایج این پژوهش به نظر می‌رسد که رقم ساهانی برای کشت در شرایط کم آب مناسب‌تر از دو رقم دیگر میباشد.
